Katalog

I SAYFA CUMHURİYET 22 ARALIK 2001 CUMARTESİ HABERLER Hükümet ortaklarının 'partili belediyelere kaynak aktarma'ya dönüştürdüğü afet kararnamesi tepki yarattı DUNYADA BUGUN ALİ SİRMEN Arjantin Tesellisi 1983 yılının Aralık ayındayız Turkıye'de genel seçımler yapılmış, Turgut Özal'ın onderlığındekı ANAP kazanmış, Kenan Evren, dış dayanağının da dayatmasıyla, ıstemese de başbakanlık gorevını Turgut Bey'e vermış 12 Eylul'un havası bırazyumuşamaya başlamış ama, "Metrıs cehennemı"nde butun şıddetıyle hukum surmekte Bır masanın çevresıne toplanmış oturuyoruz. Tahsin Usluoğlu, bıçkın bır ıfade ıle Orhan Apaydın'ı tesellı edıyor Aldıyma Oyhan Abı, bak ınce şaz gıbı yayoşun . Gulumsuyor Orhan Apaydın Gerçekten, dıyor, daha kotusu de olabılırdı Dayanamayıp atılıyorum Daha kotusu ne olacak, ıkıncı kez atıldık ıçerı, sekızer yıl hukum gıyerek, buna bır de surgunu ekle. daha beterı var mı? Yok oyle deme, daha beterı de var Mesela kanser manser olabılırdık. Bırden etraf buz kesıyor, gozum karşımda oturan, ağır bır kanserı hapıshanede geçıren ve sonradan hastaneye kaldırılacak olan Em Buyukelçı Mahmırt Dikerdem'e kayıyor. Mahmut Bey duymamış gıbı davranıyor Yarım saat sonra kelımesı kelımesıne aynı muhabbet tekrarlanınca, Orhan Bey'ın tesellı sozlerı uzerıne Mahmut Bey dayanamıyor Eee monşer dıyor, ben kanser manserım ışte! Apaydın kıpkırmızı oluyor, kırık bır sesle, Onu değıl, olumcul kanserı kastettım Çok kırılgan ve zayıf da olsa, o sırada sağlıklı olan Orhan Apaydın, ıkı yıl sonra, bız daha hapısten çıkmadan kanserden olecek, Mahmut Bey ıse ardından uç beş yıl daha yaşayacaktır O gun Orhan Apaydın, sankı acı gerçeğı gormuş gıbıdır Tesellı aramak, ınsancıl bır davranıştır Kotu durumda olan, kendısınden daha kotu vazıyettekının halıne bakıp, "Çok şukur bak ben o kadar değılım.. " turunden kıyaslamalarla avutmaya çalışır kendını Gozde şarkılan "Tannm Benı Baştan Yarat", "Bır Tesellı Ver" turunden vıcık arabesk olan toplumun ısteğıne kumaz medya kulak verır, moral pompalar, dıledığınce tesellı sunar Doğrusu ya, yedı dağ uç denız ardındakı Arjantın, en sıkışık anımızda, tunelın ucunda ışık gorduğumuzu sandığımız sırada, ımdadımızayetıştı Ülke ıflas ettı, ınsanlar supermarketlere, dukkânlara saldınp yağma ettıler, kanşıklıklarda 25 kışı oldu, sıkıyonetım yururluğe gırdı, Arjantın Derviş'ı Domingo Cavallo ve kabıne uyelerı ıstıfaîarını verdıler Koca ulkenın akıbetının ne olacağını şımdı kımse soyleyemıyor Turkıye'de dualar edılıyor, mumlar yakılıyor, hamdu sena semaya yukselıyor. "Çok şukur Arjantın gıbı değılız " Gerçekten Arjantın gıbı değılız Değılız de kımı açılardan onlardan daha da beterız. Arjantın'de enflasyon bızım uç yıl sonrası ıçın dahı hayale curet bıle edemeyeceğımız bır duzeye ınmıştı Arjantın'ın borcunu ulusal gelıre kıyasladığınızda, Turkıye'nınkının çok gerısındeydı Ustelık devletın dış borçlar ıçındeki payı yuzde 15 20'ler mesabesındeydı Arjantın IMF'nın tum dedıklennı yapmıştı, ama yıne de batmıştı. Arjantın ıleTurkıye'nın durumlarını kıyas etmek ne doğrudur, ne de fazla bır ders verır. Belkı de ıkı ulke arasındakı ender benzerlıklerı şu ıkı noktada toplayabılırız Arjantın de Turkıye gıbı 50 yıldır populızm batağına batmış bır ulkeydı, Arjantın ekonomısınde de Turkıye gıbı uretkenlık onemlı bır faktor olarak goz onunde bulundurulmuyor, sahte kalkınma edebıyatı ıle avunuluyordu Tanrıdan bırtesellı ıstemıştık, Arjantın'ı verdı, şımdı avunup duruyoruz Keşke tesellı yerıne akıl ısteseydık .. 'Afet'te pay kavgası • Bayındırlık Bakanı Akcan'ın 200'ü aşkın beledıyeyı afet kararnamesı kapsamına almak ıstedığı öğrenıldı Afet gormesıne karşın bır türlü kararname kapsamına gırmeyen Hatay ve Değırmendere beledıyelen uygulamalan 'partızanca' dıye değerlendırdı. dan afet kapsamına ahnmak isteniyor. Ben bıırada geçirilmiş bir afet hatırlamıyorum" dıye konuştu Hazırladığı yenı kararnamede "topun kendisinde olduğunu" vurgulayan Akcan, "tlk tespitlere göre 200'ü aşkın İ L , ilçe, belde belediyesi kapsama girecek Aydın döneminde hazuianan, ancak Başbakanlık Müsteşarhgı tarafından Çankaya'ya gonderilmeyen kararnamedeki belediyeler de kapsamda olacak" dedı Sel felaketlen nedenıyle zor gun ler yaşayan beledıyelerı rahatlatacak afet kararnamesının sıyası pa/arhklar nedenıyle gecıktığının ortaya çıkması, mağdur ıllerın beledıye baş kanlarında ıse rahatsızlık yarattı 250 bın dekar alanm zarar gormesıne neden olan sel fclaketının uzennden 7 5 ay geçmesıne karşın, afet kararnamesi hâlâ çıkanlmayan Antakya'nın Beray Aydın donemınde hazırlanan ve 108 beledıyeyı kapsayan, 1 Temmuz31 Aralık 2001 tarıhlı afet kararne mesının Bakanlar Kurulu tarafından ımzdlanmasına karşın, Başbakanlık Musteşarlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı'na gondenlmedığını soyledı MHP'nın kendı beledıyelennı kayır dığı ıddıasının da doğru olmadığını soyleyen Akcan, "Tamtersinedavranıhyor. Örnegin Polatlı DSP tarafın EBRII TOKTAR HACER BOYACIOĞLÜ ANKARAMersın'dekı sel felaketı nedenıyle çıkanlması kararlaştırılan "afet kararnamesi", hukumet or takları arasındakı "pazarlık" nede nıyle "partili belediyelere kaynak aktarma" kararnamesi ne donuşuyor MHP'lı Bayındırlık ve İskân Bakanı Abdulkadir Akcan, Mersın'ın yanı sıra Antalya, îzmır gıbı kentlen de ıçıne alacak, toplam 200'u aşkın beledıyeyı kapsayacak yenı bır kararname hazırlayacağını soyledı Akcan, eskı Bayındırlık Bakanı Ko ledıye Başkanı lrisŞentürk, Hatay'ın ıçınde bulunmadığı bır kararnameyı duşunemedığını belırttı Buyuk bır sıkıntıyla kararnamenın çıkmasını bekledıklerını vurgulayan Şenturk, Antakya'nın kararnameye dahıl edılmenıesı durumunda, tum Furkıye'nın tepkı gostereteğını soyledı 17 Ağustos depremı sonrasındakı kararnamede, yapılacak yardımı belırleyen alet katsayısı duşuk tutulduğu ıçın en az yardımı alan Değırmendere Beledıye Başkanı Ertuğnıl Akahn ıse afet yardımlarına "partizanca" bakıldığı surece, sorunlara çozum getınlemeyeceğını belırttı İĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN OsMANDURMUŞ'UN 'A TAKIMV BahçelVnin korumasına bakan yetkisi verdi vitBaşkent'ın ısımlen yeı alıyor Bu ekıpten eskı musteşar yardımcısı ANKARA Sağhk Bakanı Osman Semıh Yal(,ın, MHP Merkez Karar ve YoDurmuş'un, Alparslan Turkeş ve Devnetıın Kurulu uyesı ıken bu goreve gelet Bahçeli'nın eskı korumasını muşavır tırıldı ve yasaya aykırı bıçımde 1 yıl ıkı atadıktan sonra "kendiadınayetkilendir gorevı bırhkte surdurdu Durmuş'la ters diği" ortaya çıktı duşen Yalçın, Gazı Unıversıtesı'ne doSağhk Bakanı üurmuş'un ımza attı nerek profesor oldu ğı belgeler, MHP'lı burokratlarla bıle Doç Hasan Tunı, da bakan muşavın ters duşmesının perde arkasını gosterı olarak bır sure gorev yaptıktan sonra, yor Cumhuriyet'ınelegeçırdığıbelgebakanla anlaşmazlığa duşerek Gazı Unılere gore, Sağhk Bakanı versıtesı'ne dondu Durmuş, goreve geldıkten Osman Durmuş, Persosonra yenıden yapılanma • Durmuş, nel Genel Mudurluğu gıçahşmalan ıçın 5 kışılık "A Alparslan Türkeş ve bı en kntık gorevlerden Takımı" kurdu Lskı Mus Devlet Bahçeli'nm bırınde olan Hacı Çelık'le teşarHaluk Iokuçoğlu'nun de bır sure bırhkte çalışımzasını ve Osman Dur eskı korumasını önce tı Daha sonra gorevden muşavır olarak atadı alınan Çelık, mahkeme muş'un onayını taşıyan belge şoyle sonra da kendı adına kararıyla dondu "Bakanhk nıerke/ ve taşyetkılendırdı. Bu uç ısım, Durmuş'un ra teşkilatının reorganizastartışmalı vakfı TURKyonu projeleri çerçevesinSbV'ın de kuruculan arade; pcrsonel verimliHğini artürmadaki sında yer aldı çağdaş gelişmelere uygun bır hizmet orBakanın "kendi adına" yetkılendırdıtamı sağlamak amacıyla sürdürttlecek ğı ekıpten en yakınında yer alan ısım çalışmalarda aşağıda bildirilen komisolarak Zinnur i, oban kaldı Zinnur Çoyon 'bakan adına gereklı ışlemlen ık ban, TURKSEV'de de yonetım kurulu mal etmek uzere' yetkili kdınmıştır" uyesı olarak gorev yapıyor Vakfın asıl Belgede komısyon olarak, eskı koru hedefının "vakıf universitesi" ve tıp fama Zinnur Çoban, Doç Dr Semih Yalkultesı kurarak MHP'lı kadrolara uzun çın, Doç Dr Hasan I\ınç, Personel Ge donemde rant alanı sağlamak olduğu ıdnel Muduru HacıÇeük ve başmufettış Ca dıa edılıyor BÜLENT SARJOĞLL ••• 4 *T 30^ F/IRKU flH, ••• YARGILAMASI 2 YILDIR SÜRÜYORDU Ashtürk'ün Türldye'ye iadesi kararı ahııch Haber Merkezi Eskı Şışlı Beledıye Başkanı Gülay Aslıtürk'un lngıltere'nın başkentı Londra'da gorulen davasında, Turkıye'ye ıadesı kararı alındı Turkıye'nın tade talebıyle 2 yıldır Ingıltere'de yargılanan Gulay Asîıturk ıle ılgılı ıade kararını veren Yargıç Geoffrey VV'icks, ıade talebının ardında sıyası goruşlerının bulunduğu yolundakı savunmaları dıkkate aldığını, ancak yınc dc ısnat edılen suçlar çerçevesınde Turkıye 'nın sanığı yargılama hakkı bulunduğuna ınandığını bıldırdı Wıtks, ıade dosyasında yer alan suçlamaların tumunun uluslararası hukuk çerçevesınde bakıldığında da "suç" kabul edıldığını belırttı Wıcks, Aslıturk'un avukatı Yağı/. Dağh'nın mahkemeye Turk yargı ve ınfaz sıstemıyle ılgılı olarak sunduğu bılgılerı de aynı cıddıyetle ele aldığını kaydettı ve sunulan bu bılgılerın de sonuçta etkılı olmadığını açıkladı Yargıç VVıcks'ın Aslıturk'un Turkıye'ye ıadesıyle ılgılı kararı, davanın son aşaması sayılmıyor Aslıturk'un, bolgemahkemesıne başvuruda bulunarak davayı temyız hakkı bulunuyor Bu başvurunun da aynı kararla sonuçlanması halınde bu kez de sanığın ıadesı ıçın Ingıltere Içışlerı Bakanı David Blunkctt'ın kararı onaylaması gerekıyor Duruşmanın ardından gazetecılerın sorularını yanıtlayan Asîıturk, "Boylebirkaranbekliyordum. Zaten Türkiye'ye gelmek isteyen bendim" dedı Gözaltı süresi 4 Emlak, arsa ve arazi güne indirilecek vergi oraıu artürdıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, gozaltı suresının 4 gune ındırılmesını ongoren değışıklığm, uyum yasaları beklenmeden uygulanması ıçın genelge yayımladı I urk, genelgesınde, temel hak ve özgürlüklerın korunmasının çağın en önemlı değerlerı arasında yer aldığını vurguladı Gozaltı surelerıne ıhşkın duzenlemelen ve Avrupa lnsan Haklan Sozleşmesı'nm ılgılı hukmunu anımsatan Furk "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda gözalö sürelerinde yapılan değişiklikler karşısında, anayasanın diğer kanunlara göre üstünlüğü ve bağlayıcılığı ilkesi gereğince, bu konuda uyum kanunları hııkumleri goz önunde bulundurulmak suretiyle yerine getirilmesini, özgürlüklerin korunması konusunda gereken özcnin gösterilnıesini, keyfıyetin yargı çevreni/deki cumhuriyet başsavcıhklan ile bilgileri bakunından mahkemelere de dıryuruimasuuricaederinT dedı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) IMl 'yle yapılacak yenı standby'ın onkoşulları çerçevesınde tasarruf paketının ıçın de yer alan kısıtlamaların bır bolumune yonelık yasal duzen leme ongoren tasan, TBMM'ye sunuldu Tasanyla getırılen yenı duzenlemeler şoyle • Kamu kurum ve kuruluşlannın urettıgı mal ve hızmetlerde kışı ya da kuruma ucretsız ya da ındınmlı tanfe l Ocak'tan ıtıbaren uygulanmayacak • Hukumete, BağKur sıgorta pnmlerını yuzde S, emlak ve arazı vergılerını yuzde 100 arttırma yctkısı verılıyor • Buyukşehır beledıye sınırları ıçındeki Emlak Vergısı bınde 2, dığer bınalarda bınde 4 uygulanatak Arazı Vergısı ıse bınde l'den bınde 2'ye, Arsa Vergısı bınde 3'ten bınde 6'ya yukseletek bmlak vergılerının yarısı buyukşehır beledıyelerıne ayıılacak • Yurtdışına çıkışta alınan 50 dolar harç 70 mılyon hraya donuşturulecek • Doğalgazda metrekup başına 5 bın lıra, naftada kılogram başına 2 bın lıra Akaryakıt Tuketım Vergısı getırıldı YASA TASARISI TBMM1 YE SUNULDU Reel sektör nefes alacak Reel sektorun ıçınde bulunduğu fınansal sorunların çozumu amacıyla hazırlanan yasa tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu Tasanyla, kamu bankaları yonetıcılerı hakkında uçuncu kışılenn dava açıbııası onlenıyor Bu davalar yalnızca yonetıcıleı ın gorev yaptığı bankalar aleyhıne açılabılecek [email protected] Baştürk ve Kendirligil anıldı Çelebi: Sendikal özgürlük yok edildi İSIANBLL/GAZİANTEP(Cumhuriyet) EskıDlSKveTurkıye Genel Hızmet tşçılen Sendıkası (Genellş) Genel Başkanı Abdullah Baştürk, olumunun 10 yılında, tstanbul'dakı mezan başında ve Gazıantep'te anıldı ASİS Genel Başkanı Rıfat Kendirligil de Penkoy'dekı mezan başında anıldı Sendıka yonetıcılerı ve yakınları tarafından Abdullah Başturk'un Zıncırlıkuyu'dakı mezarı başında yapılan anma torenınde konuşan DİSK Genel Başkanı Suleyman Çelebi, Başturk'un, Turkıye'dekı sendikal ve sıyasal harekete, demokrası mu cadelesıne damgasını vuran ve sendıkacılara doğru şekılde onderlık yapan unutulmaz bır lıder olduğunu soyledı Çelebi, Başturk'un donemınde olduğundan çok daha fazla sendikal mucadele venlmesı gerektığını vurgulayarak "Türkiye,bugünkıi noktaya yanlış politikalar sonucu geldi. Sendikal hak ve özgürlükleri yok edildi" dedı Baştürk ıçın bır de şıır okunan torene, eşı Ayten Baştürk, DSP lstanbul Mılletvekılı ve DlSK'ın eskı Genel başkanlanndan Rıdvan Budak, KESK Genel Başkanı Sami Evren, Sebahat Türkler, bazı sıyası partılenn ve sendıkalann teınsılcılen ıle çok sayıda ışçı katıldı IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR Arjantın knzı uzenne gazetelerde çıkan yazıları okuyorum Temel saptama şu Arjantın yonetımı, ekonomık onlemlerı alırken "sabıt kur" adı verılen sıstemde ısrar etmış Yanı dolar karşısında parasını dalgalanmaya bırakmamış ve bu nedenle para ulkeden kaçmış Bu sıstemle yolsuzluk da onlenememış ve boylece buyuk bır ekonomık yıkım meydana gelmış Aslında Arjantın'dekı ekonomık knz ılk değıl Arjantın ekonomısı çok uzun yıllardan berı krız ıçınde Neredeyse butun Latın Amerıka ulkelerı 20 yıla yakın bırzamandırkrızleyaşıyor Geçen yıl sınemalarda Arjantın'dekı askerı dıktatorluk donemını anlatan "Garage Olımpo" adlı bır fılm gösterılmıştı Dıkta yonetımı tarafından canlı canlı uçaklardan denıze atılan ınsanlarm hıkâyesıydı Bınlerce ınsan bu şekılde yok edılmıştı Askerı darbeler, yalnızca toplumu baskı altına almakla kalmıyor, ekono Arjantin'i Ne Batırdı? mının butun uretkenlığını de yok edıyor Burokratık bır kast, sıstemın butun yaratıcı damarlarını tıkıyor Arjantın'ın ekonomık yapılanmasında darbelerın ne gıbı ızler bıraktığının cıddı şekılde araştırılmasına gerek olduğunu duşunuyorum örneğın Arjantın ordusunun ekonomı uzerındekı etkısı nedır? Askerı darbelerın ardından açılan yaralar sarılabıldı mı? Askerı darbelerle kurulan otorıter sıstem ne olçude değıştırılebıldı? Baskıcı ve otorıter sıstemlerın kaçınılmaz sonuçlarından bırısı yolsuzluktur Kendı ulkemızde de bunun acısını çekmıyor muyuz? dı Aslında IMF'yeonderiıkedenABD, Arjantın'dekı yıkımın asıl sorumlusu 1930'lardan bu yana sureklı askerı darbelerle kesılen Arjantın sıyası tarıhının en buyuk mudahılı ABD değıl mı? Arjantın ve Turkıye açısından benzerlıkler var mı yok mu1? Tabıı kı var Ikı ulke son çeyrek yuzyılını askerı darbelerle geçırdı Her ıkı ulke bu askerı darbeler nedenıyle ABD'ye bağlı yonetımlerın egemenlığı altına lyıce gırdı Her ıkı ulke, askerı darbelerın ardından ekonomık krızlere suruklendı Bu asken darbelerın ızlen bu ulkelerın uzennden kalkmadı Bır ılgınç gelışme daha oldu ABD eskıden bu turden ulkelerın yonetımını değıştırmek ıstedığınde askerı mudahalede bulunuyordu Yenı dunya duzenınde boyle bır mudahaleye ıhtıyacı kalmadı Şımdı ekonomık mudahalelerle ıstedığı şekılde bu ulkelere yon verebılecek bır guce erıştı ••• Butun sorun, bu mudahalelerden nasıl kurtulabıleceğız"? Bızım gıbı ulkeler askerı darbelerle guçlendırılmış bır merkezi devlet yapısına sahıpler Otorıter sıstem, yonetımlerı denetlemeyı, eleştırmeyı ve kontrol altında tutmayı engellıyor Halkın sısteme örgutlu mudahalesını ve emekçıler lehıne değışıklıkler yapabılecek bır ınısıyatıfın gelışmesının önunu tı kıyor. Yolsuzluk, vurgun ve zulum, ışkence bırhkte yuruyor Bunlar bırbırını beslıyorvegelıştınyor Ekonomının tepesınde bır avuç burokratla bır avuç vurguncu ışbırlığı yapıyorlar ve ekonomı uretkenlığını yıtırıyor Arjantın ekonomısı de, Turk ekonomısı de sureklı dışarıya borçlana ••• "Arjantın'ı IMF batırdı" tumcesı konjonkturel olarak doğru bır saptama Yanı son yıllarda IMF'nın önerdığı reçeteler Arjantın ekonomısını lyıce ıçınden çıkılmaz bır hale getır rak ıdare edılıyor Bu ne demektır, devletın yonetımını elınde tutanlar elındekılerden daha fazlasını kullanarak borçlanıyorlar Yanı parayı bızım adımıza kendı keyıflerıne gore harcıyorlar Bunun sonucu da IMF'nın kapısına gıdıp para ıstıyorlar Iş o noktaya geldıkten sonra IMF'yı kabul etsen bır turlu etmesen bır turlu Yolun sonu gorunuyor Arjantın'ı de Turkıye'yı de kurtaracak olan kazandığı kadar harcaması, uretıme yonelık bır ekonomı polıtıkası gelıştırmesı daha da onemlısı çalışanların ekonomık yonetımde karar ve soz sahıbı olabıieceğı demokratık ve şeffaf bır yonetımın hayata geçırılmesı Arıantın, tarıhı askerı darbeler ve onun urunu olan ekonomık ıflaslarla dolu bır ulke Darbeler halkın susturulması ve paranın uretıme değıl burokratık dıktatorluğun ıhtıyaçlarına ve yolsuzluklara gıtmesı sonucunu doğurmuyor mu? Arjantın'dekı gelişmelere bır de bu gozlerle baksak