Katalog

21 ARALIK2001CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishabC" cumhuriyet.com.tr Arjantin sonunda patladı • Devlet Başkanı De la Rua, muhalefete yaptığı birlik çağrısı reddedilince istifa etti. Ülkcdc zengin semtlerdeki gıda pazarlarının talan edilmesiyle başlayan olaylar şiddetlenirken, çıkan çatışmalarda 20 kişi öldü. BUENOS A1RES (Ajanslar) Borç batağına saplanan ve yıllardır önlemler paketini uyguladığı Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) istediği desteği alamayan Arjantin'deki halk ayaklanması sürüyor. Devlet Başkanı Fernando de la Rua, muhalefete yaptığı birlik çağrısı reddedilince istifa etti. Ülkede 30 günlük sıkıyönetim ilan edilmesine karşın yaşanan şiddet olaylan ve yağma sırasında 20 kişi yaşamını yitirdi. Ekonomi Bakanı DomingoCavaOo'nun dışındatüm bakanlarm ıstıfasını reddeden De la Rua, ulusal televizyonda yaptığı konuşmada, anayasada değişiklik ve siyasi reform için yeni çok partili yönetim çağnsı yaptı. De la Rua, hükümet otoritesinin yeniden kurulması ve ülkedeki isyanın sona erdinlmesi çabalan çerçevesinde muhalefete "ulusal birlik hükümeti"ne katılmalan çağnsında bulundu. Güvenliği için endişelenen Cavallo'nun yurtdışına çıkışı yasaklandı. Ekonomik bunalım nedeniyle halkın sokaklara döküldüğü, mağazalan talan ettiği Arjantin'de gerginlik sürüyor. Başkent Buenos Aires'in zengin semtlennde gıda pazarlarının yağmalanmasıyla başlayan olaylar kısa sürede ülke geneline yayılırken gıda maddelerinı kapışmak için marketlere akın eden halk, "Açız, yiyecek istiyoruz'1 diye bağırdı. Sıkıyönetıme karşın, kemer sıkma politıkalannı protesto eden on binlerce kişi Devlet Başkanlığı Sarayı'nınbulunduğu Mayıs Meydanı'na yiirüdü. Polisin cop ve plastik mermıyle müdahale ettiği göstericilerin, ara sokaklara kaçtıklan ancak yeniden Mayıs Meydanı'na döndüklerı açıklandı. ürta sınıfın oturduğu mahallelerde ıse halkın anayollan kapattığı ve protesto amacıyla "tencere çalma" eylemi yapıldığı belirtildi. Dükkânları yağmalayan öfkeli kalabalık ile dükkân sahipleri arasında yaşanan çatışmalar ve olaylara polisin müdahalesi sırasında 20 kişi yaşamını yitirdi. 150'den fazla kişinin yaralandığı çatışmalarda 2 binden fazla kişinin de gö IMF'den istediği acil krediyi alamayan ülkede halk ekonomik bunalım nedeniyle ayaklandı BIÇAK SIRTI Ulkede 30 günlük sıkıyönetim ilan edilmesine karşın on binlerce kişi sokaklara döküldü. 150'den fazla kişi yaralandı, 2 binden fazla kişi gözaltma alındı. KtMLİK KARTI Bır tarafta gerçek Türkiye var: 65 milyonun yaşadığı, son 20 yılda sorunlar yumağının içıne yuvarlandığı; dış borcu dolar olarak 10 kat büyüyen, gelir bölüşümü bozulan, ıç pazarı çok uluslu şirketlerin (ÇUŞ) denetımi altına geçen ve "dışarıya" tek taraflı bağlanmaya çalışılan bir Türkiye. öte yanda "sahte" ya da "naylon" bir Türkiye var: Kendisini "Türkiye gıbı" gösteren sahte Türkiye. Bu sahte Türkiye "dar bır azınlık"; dış güçler ile işbırlığı halınde Turkıye'yı fülen yöneten naylon Türkiye. Bazı büyük sermaye çevreleri ve dış ortakları, bu "sahte Türkiye'yi" meydana getiriyor. Siyasileri, bürokrasiyı onlar yürütüyorlar, hem dedışardaki güç odakları ile bırlikte. Iktidarda hangi partilerin bulunduğu hıç önemli değil. Gerçek Türkiye ve Naylon Türkîye EROL MANÎSALI 20 yılda 'naylon Türkiye'nin yaptıkları Nüfus: 37 milyon Başkent: Buenos Aires Dil: lspanyolca(Resmi dil), Ingilizce, ttalyanca Din: Yüzde 90 Katolik Etnik gruplan Yuzde 85 Ispanyoljtalyan; yerlıler Komşulan: Şılı, Bolıvya, Paraguay, Brezılya ve Uaıguay. Yönetim şekli: Cumhurıyet Ekonomik gostergeler Para Birimi: Pezo GSYİH: 320 milyar dolar Kişi başına düşen milli gelin 7,550 dolar Işsizlik oranı: Yüzde 18 Başlıca ihracatlar Gıda ve canlı hayvan, tahıl, madenı yakıtlar zaltına alındığı bıldınldı. Bakan Cavallo'nun istıfası, başkentte bayram havası yarattı. Haberin duyulması üzerine göstericiler bayraklar sallayarak kutlamalara başladılar. Arjantin mahkemesi, bir silah kaçakçılığı davasında sorgulanacağı gerekçesiyle Cavallo'nun yurtdışına çıkışını yasakladı. Cavallo'nun istifa ettıkten hemen sonra güvenliğinden endişe ettığı için Arjantin dışına çıkmaya çalıştığı öne sürüldü. Cavalo dışındaki hükümet üyelerinin istifalannı kabul etmeyen De la Rua, sıyasi partileri, valileri ve milletvekıllennı krize çözüm bulmak için toplantıya çağırdı. Muhalefet partileri ise ekonomik önlemler paketinin lağvedilmesi için meclıste özel oturum istedi. De la Rua'nınOlivos'taki ikametgâhındakabine üyeleriyle yaptığı toplantı sırasında dışanda toplanan yüzlerce kişi başkanın da ıstıfasını istedi. Savunma Bakanlığı, hükümetin her şeye karşın asken güce başvurmayacağını açıkladı. Son 20 yılda gerçek Türkıye'den naylon Türkiye'ye 200 milyar dolar civarında "kaynak aktarıldı". Nasıl mı? Teşviklerin çoğu "haksız kazancı beslemenin bir vasıtası" oldu. Kamu ihaleleri yolu ile belirli gruplara kaynak aktarıldı. Işletme imtıyazları ve özelleştirmeler yolu ile "iç ve dış çıkar çevrelerine" kamudan kaynak aktarıldı. İç pazar ÇUŞ'un tekeline açıldı ve onların yerli ortakları ile bırlikte, "haksız rekabet kazançları" elde etmeleri sağlandı. Ve bu yabancı şirket egemenliği (tekelciliği), rekabet adına verilmiş oldu! Bankacılıkta ve mali sıstemde, bazı gruplara, dolaylı yoldan kaynak aktarılmış oldu. Ekonomik istikrar programı adı altında yürütülen operasyonların hemen hepsinde, "bazı büyük gruplara" haksız kazanç sağlanmıştır. Kaynak aktarmanın kurumsal bir altyapısı da, 6 Mart 1995'te Avrupa Birliği'ne verılen tek taraflı imtiyazlarla ortaya çıktı; Türkıye'den dış dünyaya (ve AB'ye), dış ticaret açıkları yolu ile "haksız kazanç sağlama ortamı" hazırlandı. Kaynak transferı ile belirli çevrelere sağlanan haksız kazancın, yurtdışına çıkarılmasına imkân yaratıldı, 100 milyar dışarıya gitti. Kurtarıcı mucizeyaratamadı Dış Haberler Servisi Ekonomik krizin toplumsal bır patlamaya yol açtığı Arjantin'de, Ekonomi Bakanı Domingo Cavallo (55) dün görevınden istifa etti ve 1 yıl içinde görevinden aynlan 3. ekonomi bakanı oldu. Ekonomisini bir türlü düze çıkaramayan Arjantin'de, geçen mart ayında "kurtancı" olarak süperyetkilerle ekonomi bakanlığına atanan Cavallo'ya büyük umutlar bağlanmıştı. Cavallo, uluslararası para piyasalannda ekonomik mucizeler yaratan bir ekonomi st olarak ün yapmıştı. IMF Cavallo'nun atanmasından çok memnun kalmıştı. Ancak, lOaysonraArjantın'ın.devborç yükünü ödeyemeyeceği ortaya çıkınca, Cavallo'nun mucizelerinın yanılsamadan başka bir şey olmadığı ortaya çıktı. Ekonomik krizin bunalttığı halkın ayaklanmasıyla, Cavallo'nun da kariyen sona erdı. Cavallo, ABD'deki Harvard Üniversitesi'nde ekonomi eğitimi aldı. Cavallo, ününü 199196 yılları arasında yaptığı ekonomi bakanlığı sırasında kazanmıştı. Cavallo, ağırlaşan mali krize çare bulması için martta olağanüstü yetkilerle 2. kez üstlendiği bu görevde aynı başanyı gösteremedi. ABD finans çevreleri ve IMF ile yakın ilişkileri de, Cavallo'ya yardımcı olmadı. Ekonomi Bakanı Domingo Cavallo istifa etti Bedeli ödeyenler kimler? Türkiye'deki dar bır sermaye çevresine ve dış ortaklarına bu bedel, "gerçek Türkiye'nin sırtından" yapıldı. Işte bu nedenle sanayi ve tarım geriledi, yabancılar iç pazara egemen oldular; bu nedenle dış borç 120 milyar dolara dayandı, kamu dengeleri altüst oldu: Işsizlik bu nedenle büyüdü, ekonomi bu nedenle Cumhuriyet tarihinin en büyük daralmasını ve krizini yaşar hale geldi. Naylon Türkiye'nin, koskoca gerçek Türkiye'yi kendi yararına, kendi çıkarına ıdare etmesi yüzünden Türkiye bugün de dar bir büyük sermaye grubu ile bunların dış ortaklarının güdümündedir. Bunların güdumünde olmasa idi, 1995'te bir sömürge belgesı imzalanır mıydı? 1999 ve 2000 yıllarında "ağır önkoşullarta " donatılmış Katılım Ortaklığı Belgesi'ne, göstermelik adaylığa evet denebilir miydi? Bugün de, TürkiyeAB ilişkilerinde, tam üyelik konusunda hiçbır ciddı ilerleme olmamasına rağmen aynen 6 yıl, 10 yıl, 15yılöncesindeolduğu gibi siyasiler ve medya, gerçek Türkiye'yi yanıltabilmektedirler. Bu da, "sahte Türkiye'nin gerçek Türkiye 'yı halen yönetmekte olduğunu" göstermiyor mu? Naylon Türkiye'nin Türkiye ile bir ilgisi bulunmuyor; bu sahte Türkiye dışardaki güç odaklarının Türkiye'ye uzanan bir eli durumundadır. Son yirmi yıl içinde gelişiyoruz derken, "Türkiye'nin Cumhurıyet tarıhindeki en büyük ekonomik krizin içine sürüklenmesinin arkasında, sahte Türkiye'nin eli" bulunmaktadır. 2 yılda 9 ayrı program Yanlış politikalar ekonomisi Ekonomi Servisi Dört yıldır ekonomik durgunlukla boğuşan Arjantin'de hükümetin IMF'nin dc onayıyla uyguladığı "ekonomik istikrar önlemleri" paketı başansızlıkla sonuçlandı. Uluslararası kuruluşlar ve IMF, Devlet Başkanı Fernando de la Rua'nın iki yıllık yönetimi boyunca dokuz ayrı ekonomik program uygulayan ve bir yıl içerisinde üçüncü ekonomi bakanını eskiten Arjantin'de temel hatanın "Para Kurulu" uygulamasındakı ısrar olduğunu öne sürüyorlar. Ancak ekonomistlerin bir bölümü, sosyal boyutu "talana" varan krizin, son 10 yıl içinde IMF'nin desteğiyle uygulanmış olan ve kalıcı çözümlcr üretemeyen önlemlerden kaynaklandığını ifade ediyor. IMI'nin geçen yıla kadar "Para Kurulu" modelinde ısrar etmesinin yanı sıra; altyapısız, yanlış ve hızlı özeîleştirmeyle sarsılan ekonomi, küresel durgunluk, ekonominin sıcak para girişine bağımlı kalması ve yolsuzluklar nedeniyle krize girdi. Pezonun dolar kuruyla eşitlenmesine dayanan sabit kur politıkası, 1991 'de yine Domingo Cavallo'nun bakanlığı döneminde uygulanmıştı. Arjantin'de fiyatlann yıllık yüzde bine varan artışlar göstermesi ve sektörlerin kısa vadeli planlannı dahi oturtamayacak duruma gelmesi nedeniyle uygulanan sabit kur politikasıyla, Cavallo büyük bır başan kazanmış, hiperenflasyondan çıkılmış, yabancı yatınmcı ülkeye çekilmiş ve ekonomi hızla büyümeye başlamıştı. Ancak 1997'de Asya krizıyle başlayan küresel çaptaki durgunluklar Arjantin'in ticarı rakıplerinin birbiri ardına devalüasyona gitmesini getirdı. Rakip ülkelerin ihracatlannda artış gözlcnirken, Arjantin dolara denk kuruyla uluslararası rekabel gücünü kaybetmeye başladı ve resesyona gırdi. Bu gelişmelerı süreklı fiyat düşüşüyle karşılayan Arjantin ekonomısı, toparlanmayı başaramadı ve üretimdeki düşüşle birlikte kamu borcu 132 milyar dolara çıktı. Acı Kaybımız Numan ve Nadire Aksoy'un oğlu, Hayri ve Nimet Yolalan'ın damadı, Prof. Muammer Ülkü Aksoy, Dr.Fikret Günseli Aksoy, Nilüfer Cemal Pehlivanlı, Sevim Ibrahim Batukan, Nevin Yolalan, Sevim Hüsnü Dural, Semih Nonoş Yolalan, Nevzer Ali Yolalan ve Faik Aga Yolalan'ın sevgili ağabeyleri, Işık Ayşegül Aksoy, Arın Aksoy, Belma lrfan Çakm, Murat Pehlivanlı, Nejat Yasemin Pehlivanlı, Nur Hulya Aksoy, Hakkı Sibel Aksoy, Oya Servan Yıldırım, Bülent Nilgun Batukan, Derya Zeyno Beşikçi, Doğan Duygu Dural, Ayşen Dural, Demır Dural, Fatoş Alatlı Cevat Ekşioğlu, Ayşe Yolalan, Ahmet Filiz Yolalan ve Reha Elif Yolalan'ın sevgili amca, dayı ve enişteleri; Elif Cemal, Zeynep Kerim Pınl Akmcı ve Sinan Aksoy'un sevgili dedeleri, Necla Cemal, Leyla Yavuz Balibaş ve Atilla Suay Aksoy'un sevgili babaları, Naylon Türkiye'nin gündemindekiler... Sahte Türkiye'nin gündeminde işçi, çiftçi, memur yoktur; esnaf da yoktur, ulusal sanayici de bulunmaz. Buna karşılık ÇUŞ'un Türkiye pıyasasında egemenliği vardır. Türkiye'nin, "içerideki bazı büyük sermaye çevreleri ve dışardaki güç odaklan ile ortak yönetimi vardır". özelleştirmeler, büyük ihaleler gündemdedir. Naylon Türkiye'de gerçek Türkiye'nin sorunları yer almaz. Zaten bu nedenle Türkiye büyük bir ekonomik krizin içıne gelmiştır; daha doğrusu naylon Türkiye'nin yönetimi tarafından getirilmiştir. Içerdeki dar bir güç odağı ve dış ortakları yavaş yavaş büyük bunalımın altyapısını hazırlamışlardır. Sahte Türkiye, yanı azınlıktakı güçler egemen olduklan için gerçek Türkiye kaybetmiştir. Naylon Türkiye ise hep kazandı. Çıkış yolu toplumsal demokrasidir. Yani gerçek Türkiye'nin iktidara gelmesidir. Yeni bir uyanış gerçek Türkiye'yi iktidara getirmez ise Türkiye örtülü bir sömürge olmaktan kurtulamaz. KULTUR • SANAT Ekonomik paket Ücretleri 500 pezonun üzerinde olan her çalışanın maaşı yüzde 20 oranında kesıldı. Tüm kaynaklannı borç yükünün azaltılmasına kılitleyen ülkede, ihracat ayağı da sarsılan reel sektör, ıhtıyacı olan desteği bulamadı. tşsizlik oranı yüzde 20'lik rekor düzeyine çıktı. Kasımda, 60 milyar dolar tutannda iç borç takası uygulanarak kamu borcu azaltılmaya çalışılırken aralıkta IMF'nin 3 milyar dolarlık kredi dılimini vermeyeceğinı açıklaması, Arjantın'ın ödeme zorluğunu arttırdı. Kemer sıkma politikasını genişleten hükümet, bankalardakı mevduatların azalması nedeniyle halkın tasarruflarını çekmesini günlük 250 pezoyla sınırladı. Bu politikayla bırlikte, alışverişlerinin yüzde 90'ını nakit yoluyla yapan Arjantin halkının alım gücünde düşüş yaşandı. Ardından bankalardaki sigorta hesaplanna el konuldu. Nedime Aksoy'un biricik eşi örnek insan ve büyük bilimadamı Prof. Dr. Muzaffer Aksoy 19 Aralık 2001 Çarşamba gunu vefat etmiştir. Cenazesi 21 Aralık Cuma gunu saat 9:00'da Î.U. Çapa Tıp Fakültesinde yapılacak toren ve Teşvikiye Camıinde kılınacak öğle namazını müteakip Zincirlikuyu mezarhğına defnedilecektir. N o t ( , c l c n k g o n d e r ı l m e m e s ı , a ı z u e ı k n l e ı ı n I u r k E g ı ı ı n ı V a k l ı ıı.ı b a g ı ş t a b u l u n m a l a r ı r ı c a o l u n u r ylncfişiftıyot,.. MâHjtla, kadısın vc dn*clU|ttn ıbokııub