Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 ARALIK 2001 CUMA 12 Arıburnu Ödülleri bugün veriliyor Kiiltür Servisi 12. Orhon Murat Anburnu Ödüllen bugün saat 19.00'da Hit Kültür Merkezi'nde sahiplerini bulacak. Kriz ve salon sorunları nedeniyle ödül törenini bir ay gecikmeli olarak gerçekleştırdıklerinı belirten ödül kurucusu Hüseyin Alemdar, salon sahibi sinemacılara kırgınlığını dile getirdi. Daha öncc açıklanan şiir ve uzun metraj sınema ödüllerinin yanı sıra seçici kurulun toplanamayışı nedeniyle bu aya ertelenen kısa metraj film ödülünü Dersıı Yavuz AltuıTun 'Çöpler Cennete Gider mi' adlı fılmı kazandı. Kısa filmleri, Tank Akan, Tunç Başaran, Halil Ergün, Sabri Kaliç vc Hüseyin Kuzu'dan oluşan seçici kurul değerlendirdi. 1 örende, şiir ve sınema dallarında toplam 15 ödül ve heykelcik sahiplerine sunulacak. KULTUR kultura cumhuriyet.com.tr Picasso 'nunyapıtlan YeniDelhVde YENİ DELHt(AFP)20. yüzyıla damgasını vurmuş sanatçılardan Pablo Picasso'nun tablo, desen, gravür baskı, heykel ve keranıik çahşnıalarından oluşan 122 yapıtı 31 Ocak'a dek Yeni Delhi'dekı nıilli müzede sergileniyor. Açılışını Hindistan Başbakanı K. R. Narayanan'ın gerçekleştırdıği sergıyı yaklaşık 200 bın kişinin ziyaret etmesı beklenıyor. Sergi, Yeni Delhi'nin ardından Bombay'daki Modern Sanat Millı Müzesi'nde de sergilenecek. Fransa'daki farklı koleksiyonlardan derlenen yapıtlar 'Metamorfoz 19001972' başlığı altında sunuluyor. Fransız Büyükelçisi BernarddeMontferrand, serginin açılışmda yaptığı konuşmada, "Büyük Usta'nın ölümünden o(u/, yıl sonra olsa da Doğu'yu ziyaret elnıesi sevindiricL İnanıyorum ki hepimizin gözleriyle, Pkasso'nun yapıdannı inceleyen herkesin gözleriyle yeni 'metamorfozlar' gerçekleşecek'' sözlerine yer verdi. Babylon 'da yılbaşı partisi Kültür Servisi Miller'ın uzun süreden bu yana sürdürdüğü 'Miller Chıbeer Time' gecelerine, yılbaşı partisi de eklendi. Babylon'da 31 Aralık gecesi saat 23.00'te başlayacak olan partinin konuğu Mercan Dede olacak. Dede 2002'ye Seyahat başlıklı müzikleriyle renk katacağı gecede sanatçıya vurmalılarda Scott Russel ve sürpriz sanatçılar eşlik edecek. Partiye katılmak ısteyen müzikseverler biletleri Biletix veya Babylon gişelerinden temin edebilecekler. Bilet fiyatlan tüm gece için 30 milyon TL ve saat 02.30'dan sonrası için 15 milyon TL. YAZIODASI SELİM İLERİ Zeytinyağlı Kış Dolmaları (1) Kim bilır kaç yıl önceydi, şimdi bana bir masal gibi gelen kışgünüydü, üçdörtarkadaşTodori'yegitmiştik. Derken kar başlamıştı. Kar lapa lapa yağıyordu... Hemen o dizeler: "Akşamüzeri balkona kuruldu muydu I Bacak bacak üstüne atıp cigarayı da yaktı mıydı I Şeytan diyor ki git, saçlarını dola elıne I Bir sılle bir tarafına, bir sille ötekı tarafına I Piyango vurduysa vurdu I Kelleyi kulağı düzdünuzse düzdünüz IA şırfıntı, cakan kıme"... Todori'ye gidildi mi, Metin Eloğlu'nun unutulmaz "Fantiri Fitton" şiirinden ılle dizeler okunacak. "Fantiri Fitton"öa Todori de geçiyor: "Gitmesın efendım mecbureden mi var/Gitmesın Todori'nin gazinosuna I Bok mu var Todori'nin gazinosunda I Otursun evceğızınde anasına yardım etsın I Tahta silsin, kabı kacağı ovsun I Madem ki okulu bıraktı, başka ışi ne I Kıçını kakıp kısmetini beklesin." Kalamış hâlâgüzel bir Kalamış'tı. Korfezdahadoldurulmamış, o yakışıksız marina da yapılmamıştı. Rum kilisesinin avlusundaki Todori Meyhanesi yerli yerindeydi. Arada bir orada buluşurduk, edebiyat tutkunu arkadaşlar. Işte kar yağarken zeytinyağlı lahana dolması yiyorduk. Etli lahana dolmasını severim de, zeytinyağlısıyla aram pek lyı değıldir. Fakat Todori'ninkine bayılmıştım. Gençlik ve sarhoşluk, meyhanenin aşçısından tarıfını dinlemıştik: Dolmalık lahananın göbeğıni bıçakla çıkaracaksınız. Büyuk bir tencereye bolca su konacak, ağır ateşte lahananın yaprakları öldürülecek. Tencerenin kapağını kapatmayı asla unutmayacaksınız. Vakit kaybetmemek için, bir başka kapta soğan yağda kavrulacak; ıslatılmış pırinç eklenecek, o da kavrulacak. Şimdi tam hatırlayamıyorum ama, biraz su eklenecek, karabiber, yenıbahar, dereotu, kıyılmış maydanoz, kızartılmış fıstık, üzüm, hepsi yarı pişmiş hazır tutulacak. öbür tencereden lahana çıkacak, yapraklar kesilecek; istenilen büyüklukte dolma sarılacak. Todori'nin dolmaları tombul tombul ve yassımtıraktı. Her birinin lahana yapraklarına kehribarı andırır saydamsılık gelmiştı. Dereotunun, maydanozun yeşertisi, fıstıkların kızarık kahverengisi bu saydamsılıkta rüya gıbı gorunuyordu. Aşçı, tencereye ırice lahana yapraklarını döşedikten sonra dolmaların tek tek dizileceğini söylemişti. Limon ve su eklenip orta ateşte pişecek... Dile daha emek verdığimiz dönemlerde mutfak dili de zengindi. Dolmalar belli başlı dörde ayrılırdı: Etli yaz dolmaları, zeytinyağlı yaz dolmaları, etlı kış dolmaları, zeytinyağlı kış dolmaları. Uskumru dolması bunların hiçbirine gırmez, tek başına bir saltanat kurardı. Işin tuhafı, uskumru dolması ayrı tutulurken, midye dolması zeytinyağlı kış dolmaları arasına katılıyordu. Yazın da yenmez miydi midye dolması? Pekâlâ yenırdı, yaz gecelerı dedemın çilingir sofrasında midye dolması baş köşedeydi. Ama dilin kendine özgü sırlarına boyun eğilir, midye dolmasının mevsimlere göre yeri yurdu kışta saklı tutulurdu... "Fantiri Fitton "daki "şırfıntı" anasının karşısına geçip rakı içiyormuş. Todori'ye de gidiyor; Todori'de lapa lapa kar yağan bir kış günü zeytinyağlı lahana dolması yedi mı? Ama şıirin sonu benı çok uzer. Şairin şırfıntıya âşık olduğunu bırden sezersınız: "Bu da tutmuş, birmühendıs koymuş aklına I Güze doğru evlenecekler de, Amerika 'ya gidecekler"... Acaba evlenip gittıler mı? Takvimde tz Bırakan: "Beni yann sabah erken uyandır" Metin Eloğlu, Yine ("Erkencı"), Adam Yayınları, 1982. (0212 292 73 68) ZahitBüyükişliyen'in 'peyzaj'a ağırlık verdiği yapıtlan Göztepe'deki Teksin Sanat Galerisi'nde Kavram olarak doğa KAYAÖZSEZGİN Doğa görünümüne uzak ve geniş bir plandan bakarak, espasın kavrayıcı etkisıni öne çıkarmaktan, tuvalin üçte ikisini duru ve berrak bir gökyüzü imgesiyle kuşatmaktan hoşlanıyordu 17. yüzyılın Kıızey Avrupalı ressamlan. Doğanın görkemli sessızlıği, göz alabildiğine uzanan derinliği, onlann resimlerinde bir tür mitos karakterine dönüşüyor ve izleyiciyi, bu anlamlı derinlığe ortak yapmak istiyor gibidir. O nedenle, gökyüzünün ışıkla delinen, bulut kümeleriyle titreyen maviliğinde, Kuzeyli insan, kendi varlık bilincinin yansıdığı simgesel bir anlamın saklı olduğunu, Kuzey romantizmine özgü bir boyutluluk içinde görebilnıiş ve gösterebilmiştirbize. Zahit Büyükişüyen'in Istanbul'un Anadolu yakasında (Göztepe) açılan güzel ve şık bir galeride (Teksin Sanat Galerisi) düzenlcdiği yeni sergisini oluşturan resimlerin tümünde ilk dikkati çeken, Kuzeyli ressamlara bir göndermede bulunmak istercesine, doğayı geniş açılı bir bütünlük içinde kavramlaştırmaya yönelik "peyzaj" etkinliğidir. Onun eski çalışmalannı bilenler için, bu yöndebiretkinlik, sürpnzdeğil: 1970'li yıllann başından bu yana, ilgisinı doğa gerçekliği üzerinde yoğunlaştırageldiği resimlerinde, bu gerçekliğin göstcrimsel unsurlannı değil, kavramsal bir eğilime taban oluşturacak plastik yapısallığını biçimlendirici bir anlayışı gündemde tutmaya özen göstermiştir Büyükişliyen. Böyle bir yaklaşım, onun sanatını, do Ç E V R E KİRLİLİĞ1 SORUNUNA D O L A Y L 1 G Ö N D E R M E Sıcak lckclerin üzerine bindirilnıiş siyah renk kuşakları, Zahit Büyükişüyen'in daha önceki çalışmalarında bir mesaj unsıını olarak karşunıza çıkmış olan çevrc kirliliği sorununa dolayü bir gönderi anlamı yansıtmaktadır. ğa gerçeklığinden yola çıkılarak, gene aynı gerçeklık çevresinde odaklanmayı tenıel alan dönüşümsel bir mantığın sürdürücüsü olmak yerine, daha alt katmanlara inilmesine olanak veren görsel araştıncılık düzeyinde canh tutmuştur. Gene dc kökten dcğişımleri esas alan ve dönemsellığı bu açıdan yorunılanıa çabasını güden bir anlayış değil onunki; aksine, resmini zenginleştirmek için bulduğu elemanlan, kendine özgü sınırh bir renkçilık doğrultusunda, tuş teknığine öncelik tanıyan bir plastisite yönünde organize etmekten yana olması, Büyükişliyen'in dünden bugüne uzanan çalışmalanna, türdeş (homojen) bir özellik katmaktan da uzak kalmamıştır. Bu özellik, kimliksel bağlamda bir değişim ve arayışın, koşullannı kendisinin belirlediği bir "başkalaşun" estetığı üzerıne kurulu olduğu gerçeğini düşündürmektedir. Böyle bakınca, bir ana kompozisyon şemasından kopmaksızın, görüp tanık olduğu doğa çevrelerini, bir tür "prototip" manzara kavramına bağlamayı amaçlayan sanatçı tutumunun arkasında, doğrudan doğruya bu kavramı içselleştirmeye yönelik bir eğilim saptanabilmektedir. Yeni manzararesimler dizisi, do ğal görünümlerin boyanın akışına bırakılmış spontan ve yumuşak etkisi yanında, mimari elemanlann geometrize edilmiş hacimsel yapılannı, soyutçu bir bakış paralehnde ve plastik anlamda karşıthk oluşturacak bir ilgi dolayında kategorize etmekte ve böylece doğal mimariyle yapay mimari arasında görsel bir ilışki geliştirmektedir. Sıcak lekelerin üzerine bindirilmiş siyah renk kuşakları ise, Büyükişliyen'in daha önceki çalışmalarında bir mesaj unsuru olarak karşunıza çıkmış olan çevre kirliliği sorununa dolaylı bir gönden anlamı yansıtmaktadır. Günümüz resminin içerdiği değerler açısından bakıldığında, yeni sergisine temel oluşturan görsellik bağıntılan, bir yandan bu değerlerle örtüşme kaygısını gözden uzak tutmazken bir yandan da çağdaş gerçekçilik olgusu karşısında, kışısel gözlem ve duyarlık payını ihmal etmemekte titizlik gösteren bir sanatçı davranışına tanıklık ediyor. Aslında bunlar, birbiriyle bütünleşen, bütünleşmek zorunda olan kavramlan akla getirir. Zahit Büyükişliyen, eski resımleriyle yenileri arasuıa çektiği doğru çizginin bilincinde olduğunu kanıtlayan bir eğilımi de üstlenerek sanatsal eylemin süreçsel bir uğraş olduğu, olması gerektıği gerçeğine sıcak bakmakta, üretilen her yeni resmin, bir öncekini doğrulayıcı bir yol izlerkcn sanatçısına, yeni olanaklaraçmasına firsat verecek deneysel birikimler yaratması için de algı kapılannı açık tutmaktadır. (Sergi, 21 Ocak 2002 tarihine kadar görülebilir.) Merih Akoğul'dan 'Aşkkiire' • Kültür Servisi Merih Akoğul, sanatseverlcri misketlerin büyülü dünyasını konu olarak seçtiği 'Aşkküre' adlı fotoğraf sergisiyle renklerın dünyasına davet ediyor. Bedn Rahmi Eyüboğlu Sanat Galerisi'nde bugün açılacak olan sergi 25 Ocak'a dek açık kalacak. Akoğul'un bugüne kadar Zamanın Belleği, Dönüşümler/Sıradan Bir Aşk Hikâyesi, Filim, Bronz Askerler, Aşkküre, Klasikler/NeoKlasıkler ve Seyahatname çalışmaları dıa gösterisi ve sergi olarak sanatseverlerle buluştu. MSÜ, GSF Fotoğraf Ana Sanat Dah'ndan mezun olduktan sonra 'Grup 9' fotoğraf grubunu kurdu. Gerçekleştirdığı sergi lenn yanı sıra, fotoğraf sanatı ve kuramı konusunda çalışmalarda bulundu. Marmara Ünıversitesi GSF Fotoğraf Bölürnü'nde öğretim görevlisi olan Akoğul, Bilgi ÜniversitesiBilgi Eğitim'de ıki atölyenin eğitmenliğini yapmakta. 1999 tanhlı 'Klasikler', 2001 tarihli 'Bronz Askerler' ve 'KJasikler/ NeoKlasıkler' adlarını taşıyan fotoğraf albümlerinın yanı sıra 1992 yılında yayımlanan 'Son Dokunuş' ile 1995 yılında yayımlanan 'Kuğunun Ölümü' adlannı taşıyan iki şiir kitabı var. 'MUSIC OF THE MILLENNIUM'UN İKİNCİSİÇİKTI Yıllara meydan okuyan şarkılar Kültür Servisi EM 1/Virgin ve Universal ortak projesi olan Music Of The MiDennium serisinin ikincisi de 1960'lar, 70'ler, 80'ler vc 90'ların sevilen parçalannı bir araya getiriyor. Tanıtimı CNBCe'nın katkılanyla yapılacak 'double' albüm, hem CD hem MC formatında yayımlanıyor. Albümdc, Queen'in 'Bohemian Rhapsody', Rolling Stones'un 'Undercover Of The Night', Jimi Hendrfr'in 'Purple Haze', U2'nun 'Pride (İn The Name Of Love)', Sinıple Minds'ın 'Alive And Kicldng', Blondie'nin 'Call Me', Lenny Kravitz'in 'Fly Away',BryanAdams'ın 'Run To You\ David Bowie'nın 'China Giri', Pink Floyd'un Another BrickIn The Wall (Part 2)', SÖng'in 'Englishnıan In New York', Elton John' un 'Rocket Man', Supertramp'in 'Breakfast İn America',Genesis'in 'Invisible Touch', Eric Clapton'ın 'I Shot The Sheriff', Bob Marley & The VVailers'ın 'Jamming', UB40 with Chrissie Hynde'ın 'I Got l J Babc', Talking Heads' ın 'Road To Nowhere', Oasis'in 'Cigarettes And Alcohol', Blur'un 'Song2', John Lennon'ın 'VVoman', The PoHce'ın 'Every Breath YouTake',SineadO'Connor'ın 'Nothing Compares2 U', Janet Jackson'ın 'That's The Way I^ove Goes', George Michael'ın 'Kasl]<»ve',RobbieWilliams ın 'Angels', Tina Turner'ın 'What's Love Got To Do With It', Rod Stevvart'ın 'You Wear It Well', Princc'ın '1999', Donna Sıunmer'ın 'HotStınT, Abba'nın 'Mamma Mia', Diana Ross'ıın 'Chain Reacüon', James Brown'ın 'Get Up/Sex Machine', Marvin Gaye'ın 'What's Going On', Ben E King' in 'Stand By Me', Otis Redding'in '(Sittin'On) The Dock Of The Bay\ Stevie VVonder'ın 'Uptight (Everything's Alright), Simon & Garfunkel'ın 'Mrs.Robinson', NVings'in 'Mull Of Kintyre', Don McLean'ın 'American Pie' adlı parçalan bulunuyor. GÖRÜNENİJN ARDINDAKÎLER Proje4L Istanbul Güncel Sanat Müzesi'nin yann açılacak 'Yeniden Bak' sergisinin sunduğu en belirieyici olgu, yapıtlarda kendimizi bulabilmc olasılığı. Yeniden bakmalı, çünkü ilk görünenin ardında başka bir katman, başka bir hikâye yaüyor olabilir. Scrkan Özkaya'nın sergide yer alan 'Benim Küçük Proleterim' adlı çalışması da bunu kanıtlar niteükte. Sanatçımn siyasal göndermeler yapbğı işi kırmızı, yumuşak ve sıkışünlabilir bir figür. Süaşürdıktan sonra serbest bırakınca birkaç saniye sonra eski biçimini kazamyor. Yeniden bakmalı Kültür Servisi Proje4L Istanbul Güncel Sanat Müzesi'nin ıkıncı sergisi 'Yeniden Bak' yann açılıyor. 23 Şubat'a kadar devam edecek olan sergiye Gülçin Aksoy, Nancy Atakan, Ergin Çavuşoğlu, Cengiz Çekil, Kutlu Gürelli, Borga Kantürk, Servet Koçyiğit, Hakan Onur, Scrkan Ö/kaya, Şener O/nıen, Neriman Polat, Hale Tenger, Erdem Yücel ve Oda Projesi katılıyor. 'Yeniden Bak' sergisinin sunduğu en belirieyici olgu, yapıtlarda kendimizi bulabilme olasılığı. Yeniden bakmalı, çünkü ilk görünenin ardında başka bir katman, başka bir hikâye yatıyor olabilir. 'Yeniden Bak'mak, Cengiz Çekil'in durdurulmuş bir zaman dilimi olarak mıhlanmış işlerinde, Servet Koçyığit'in 'Sıcak Havhı'sunda, Nancy Atakan'ın yıllar önce yaptığı kent suluboyalanndaki mekânların 2001 yılında fotoğrafını çekmesinde, Gülçin Aksoy'un ana rahmi seviyesinden çektiği videoda modern apartmandan ganp bir kent manzarasına beşıkteymişçesine sallanarakbakmasında, Ergin Çavuşoğlu'nun tuvalindeki sahilde atışa hedef olan balonlann direncinde, Hakan Onur'un 'ŞemsiTerbiye'sindeki ışık geçiren, korunaksız, delikli şemsıyelerinde, Hale Tenger'in 'Sirkülasyon'undaki beş ekranda, yavaşlatılan ve tekrarlanan sirk sahnelerindeki sıkıntı, denetim, eğıtılmış bitevıyelıkte şıddetın açığa çıkmasında, Erdem Yücel'in kazıp içine girdiği çukur performansı videosunda ve Şener Ozmen'in 'tek üretim biçimi olarak kitap' olgusunu seçtığı varoluşta yaşam buluyor. Proje4L'de, ayrıca 1 Mart28 Mart tarihleri arasında Kuthığ Ataman'ın 'PemkTakan Kadınlar', 5 Nisan 15 Hazıran tanhleri arasında 'Dur Bir Oakika Anlatı Olarak Resinı' adlı sergiler gerçekleşecek. Kukla günleri başlıyor • ANKARA(ANKA) 'Milletlcrarası Kukla ve Gölge Oyunu Birlığı' ve Türkiye Mılli Merkezi'nin (UN1MA) düzenlediği, Ankara ve Istanbul'da yapılacak olan 'Karagöz Günleri', 2628 Aralık günleri arasında gerçekleşecek. Geleneksel tiyatroya emeği geçen kişi ve kurumlann ödüllendirıleceğı 'Karagöz Günleri' kapsamında, l'erhan Şensoy, Levent Kırca, Istanbul Devlet Tiyatrosu'ndan Minür Canor, Prof. Dr. Murat Tunçay ve îstanbul Şehir Tiyatrosu'ndan Yalçın Akçay'a da ödül verilecek. Yaşamını yıtırcn tiyatroculann da anılacağı 'Karagöz Günleri' 26 Aralık'ta Ankara'da 75'inci Yıl Kültür Merkezi'nde ve 2728 Aralık günlerinde Îstanbul Muammer Karaca Tiyatrosu'nda gerçekleşecek. ÖZİJR: 19 Aralık Çarşamba günkü kültür sayfamızda, ZevnepOraTın "Bir yaşanı tutkunu" başlıklı yazısı ve "BuluLsu/Juk O/Jeıni"y le ilgili haber teknik bir hata sonucu ikinci kez yayımlanmıştır. Okurlarımızdan özür dıleriz. Genç kalemler Cumhuriyet'te. İSİMSİZ Gözlerinde her zaman süzülmeye hazır gözyaşı, Tekerlemesi dinlenmeyen çocuklar gibi, sessiz! ^ . Solumaya bile izin vermeyen acı bir nefes, Bedeni koğuş kilitleri gibi asi! Ölüme bile değmeyen bir yaşam, Melodisi unutulmuş türküler gibi, isimsiz... ÖZCEBAYRAM Orhan Veli'ye Ankara'da başıma konacak Ne bir martı Ne de peşine koşacak Yârim var. Şadece sizden aldığım Öğreti ile Insanları seven Yüreğim var. İBRAHİM ENOİN SvA