Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 KASIM 2001 CUMA HABERLER DUNYADA BUGUN ALt StRMEN 2002 Güç Geçecek Turkıye'nın yıllardır bırıken yapısal sorunla- n, enflasyon ve yuksek faızle ayakta tutulma- ya çalışılan ekonomısının çokuşu, Ortado- ğu'dakı yapılanmanın çozulmek uzere oluşu bırbırlenyle çakıştılar Bu olgulann bır araya gelmesyle Turk/ye guç ve uzun sure ıçın kaderını belırleyecek bır yı- lı geçırmeye hazırlanıyor IMF'nın son kredı dılımını de serbest bırak- ması ve 2002 yılı ıçın ongurulen, hemen he- men de kesınleşmış durumda olan ek kayna- ğın tek başlanna ekonomıyı duze çıkaracak unsurlar olduğu soylenemez Yapısal reformlar alanında atılacak buyuk adımlar var Işbaşında bulunan ıktıdann, bu gınşımlen ya- şama geçınp geçıremeyeceğını soylemek ko- lay değıl Gerçı 57. hukumet sıyası açıdan kendısı ıçın de bedelı ağır olan bırçok gınşı- me teşebbus etmıştır Ama toplumsal tepkı karşısında daha ne- reye kadar gıdebıleceklennı şımdıden soyle- mek mumkun değıl Ylne aynı şekılde, 2002 yılı ıçın ongorulen ekonomık hedeflerın tutturulup tutturulma- yacağını kestırmek de olanaksız. Sosyal reformlar konusunda atılan adımla- nn yetersız olduğunu ıse herkes goruyor ve soyluyor Ustelık ıktıdann MHP kanadı bu ko- nuda daha ılen gıtmeye hıç de nıyetlı gorun- muyor ••• 2001 yılı bıterken Ortadogu'da savaş ruz- gârları da esmeye başladı. VVashıngton'ın Irak'a mudahale edıp etmeyeceğı artık sorul- muyor bıle Çunku Bush yonetımının nıspe- ten ılımlı kanadı bıle sertleşmış, şahınler ya- nında yer tutmuş bulunuyor. Artık merak edı- len tek konu, mudahalenın ne zaman olaca- ğıdır Yine herkes açıkça goruyor kı, Vvashıngton'ın Irak operasyonu planında Turkıye de yer al- maktadır Bu gerçek gazetelere de yansıyor, Sam Amca, Turkıye'yı parlak vaatlerle yanı- na almaya çalışıyor Ankara'nın Irak'a mudahaleye karşı çıkan tavrı da değışıyor VVashıngton Buyukelçı- sı'nın, ABD goruşune olumlu bakılabıleceğı- nı ıma eden ve hukumet tarafından ılk ağız- da benımsenmıyor gorunumu venlen sozle- rının uzennden çok geçmeden, 57 hukumet, Mıllı Savunma Bakanı Sabahattin Çakma- koğlu aracılığıyla yaptığı açıklamada, "yenı şartların yenı değerlendırmelerı gundeme getırebıleceğım" soyleyerek net bır tavır de- ğışıklığı sergılıyor. Aynı saatlerde goçu onlemek gerekçesıyle 2. Ordu'nun Irak sınınnda hareketlendığı ha- berlen gelıyor Ve gelışmeler, dun Irak'ın Ankara'dakı bu- yukelçısını gerı çekme karanyla yenı bır bo- yut kazanıyor. ••• Turkıye'nın, Irak'a olası bır Amenkan mu- dahalesı halınde, buna karşı olacağı, hıç de- ğılse kanşmayacağı goruşunde olanlar bıle ar- tık bu goruşlennde dırenemıyorlar. Her şey Ankara'nın pek heveslı bır bıçım- de olmasa bıle ABD'ye dırenemeyıp bu sa- vaşa katılacağı goruşunu guçlendınyor. Turkıye ekonomık durumuyla olduğu ka- dar, Kıbns konusundakı AB baskısının da et- kısıyle ABD karşısında dırenç gucu zayıf bır duruma duşmuş bulunmaktadır. Butun faktorien bır arada goz onunde bu- lundurunca, 2002 yılının hem guç geçeceğı hem de Turkıye'nın geleceğını buyuk olçude etkıleyecek olaylara gebe olduğu rahatça g o ruluyor. Bılınen bır başka husus da savaş oncesın- de yapılan hesaplann, vaatlenn herzaman ger- çekleşmedığı, kımı zaman tam tersıne so- nuçlara ulaşıldığıdır. Bu yılın son ayında, yanı onumuzdekı gun- lerde 2002'nın olaylanyla ılgılı yenı ıpuçlannın da ortaya çıktığını goreceğız. Haydı hayırlısı Baro baskanlari: Cezaevi yasa tasansı hukukla bağdaşmıyor tstanbulHaberServi- si- îstanbul, Ankara, Iz- mır ve Antalya barola- n. "TürkCezaKanunu fle Hapishaneve Te\ kif- hanelerin İdaresi Hak- kındaki Kanunda Deği- şiklik Vapümasına Dair Kanun Tasansı"nın, "demokratikhukukdev- letigerekleriyle bağdaş- madığınj" savundular îstanbul Barosu'nda duzenlenen ortak top- lantıda, îstanbul Barosu Başkanı Y ücel Sayman, 4 baro adına açıklama- larda bulundu Sayman, TBMM gundemınde bekleyen tasannın "top- lumun demokratikilke- ler ve hukuk devleti ge- rekleriylebağdaşmayan düzenlemeler içerdiği- ni" behrttı Avukatlann meslek sırlanna saygı gostenl- mesı gerektığım v e mu- vekkıllenne yonehk suç- lamalarla ılgılı avukat- larda bulunan belgelere el konulamayacağmı ıfa- de eden Sayman, mes- lek sımnın avukatın ve- ya muvekkılın değıl, va- tandaşlann temel hakkı olduğunu soyledı Sayman, tasannın 5 maddesının, "açhkgre- vi veya ölüm orucunda- ki hükümlü \e rurukhı- lara, bünıçleri açık olsa dahi ve gerektiğinde ce- zaevi idaresi karanyla zorla mudahale imkânı getirdiğini''bıldırdı Yu- cel Sayman, tasannın TBMM'de yasalaşma- ması gerektığım, yasa- laşırsa, Cumhurbaşka- nı'nın her zamankı du- yarhhğryla bu yasayı ge- n gondereceğıne ınan- dıklannı soyledı Say- man, Devlet Guvenlık Mahkemelen'nın varlı- ğının da hukuksal olma- dığını soyledı Aynlma karan, parçalı olan yeni oluşumculan durum tespiti için harekete geçirdi Erdal Inönü'nün 3açmazıANKARA (Cumhuriyet Burosu) - Eskı SHP Genel BaşkanÎProf Dr Er- dal tnonu'nun, yenı oluşumda yer al- mayacağım açıklamasının ardından, kendısıyle bırlıkte olan gruplar hare- ketlendı tnonu'nun karannın ardından bu- dalgalanma v e belırsızlık surecıne gıren parçalı yenı oluşumcuların, ye- nıden bır araya gelerek durum değer- lendırmesı yapma arayışında oldukla- n belırtıldı Sosyal Demokrası Vakfı (SODEV) Başkanı Ercan Karakaş. Avdın Güven Gurkan ve Fıkri Sağlar ıle bırlıkte yenı oluşumda hareket et- mek ısteyen dığer gruplara çağnda bulunmaya hazırlandıklanm soyledı Eskı SHP genel başkanlanndan Mu- rat Karayalçm ıle eskı CHP Genel Başkan Yardımcısı Prof Onur Kum- */ Siyasete dönme yaşı ^ Basında hakkında çıkan haberler • Yeni oluşumda yer alacak kesımler arasında da grupçuluğun aşılamaması baracıbaşı nın da dun bır araya geldık- len oğrenıldı Başlangıçtan bu yana yenı oluşumun başına geçme konu- sunda ısteklı olmayan Inonu'nun ka- rannda 3 etkenın onemlı rol oynadığı vurgulandı Bunlardan bınncısının ta- mamen ılkesel olduğu, yenıden siya- sete donmek ıçuı yaşlı olduğunu soy- leyen Inonu'nün geçmışte verdığı si- yasete donmeme karanna ters duşmek ıstemedığı belutıldı Inonu'nün son donemde basında kendısıyle ılgılı ola- rak çıkan haberlerden "incindiği'', bu nedenle de sıyasetten çekılme karan aldığı belırtıldı Uçüncu v e son etken ıse yenı oluşumda bır araya getırme- ye çalıştığı ısımler \e gruplar arasın- dakı bazı sorunlann aşılamamasın- dan "eskT olarak nıtelenen bazı ısım- lerın partı yonetımınde soz sahıbı ol- mak ıçuı ısrarcı olmalanndan kaynak- landı Inonu'nün karanmn yenı partı arayışını sona erdırmeyeceğı, ancak Inonu ıle bırlıkte yenı oluşumda ha- reket etmek ısteyenler açısından bır belırsızlık v e dalgalanma surecını baş- latabıleceğı belırtıldı Karayalçın'uı orgutlu bulunan "Sosval Demokrat Duşunce Atolyeteri" ıle kısa sure ıçın- de yenı bır oluşuma gıdebıleceğıne ışaretedıldı tnonu'nun karannı açık- lamasının ardından, dun Ankara'da Karayalçın ve Kumbaracıbaşı'nın bır araya geldıklen oğremldı tnonu'nun yenı partının başında ol- mayacağına ılışkın kesın açıklaması- nın, CHP'nın lehıne ışleyen bır sure- cıbaşlatacağıdavurgulandı Inonu'nün karan CHP'de buyuk bır memnumyet yarattı CHP'de "Bu karar tnonu'nun hesap adanu olmasımn bir sonucu" yorumlan yapıldı CHP'de aynca, ba- sında tnonu hakkında çıkan haberle- nn CHP ıle uzaktan yakından bır ılgı- sı olmadığı savunması da yapıldı tno- nu'nun karanyla CHP'yedoğalbırge- n donuşun başlayacağım ongoren CHP yonenmının, onumuzdekı sureçte par- tıden aynlanlara bır çağnda bulunu- labıleceğı belırtıldı Eskı SHP îstanbul II Başkanı AB Ozcan, Prof Dr Erdal tnonu'nun doğ- ru \ e uygun bır karar v erdığını belır- terek a Inonu, ldmliği ve kişiliği Ue bu oluşumun içinde yer alacakûr. Genel başkan olması şart değfldir" dedı fnonu nun yenı oluşumda yer alma- yacağmı açıklaması Prof Dr Müm- taz Soysal'ın onculuğunde partı kur- ma gınşımlennı surduren Bağımsrz Cumhunyet Hareketı'nı (BCH) de ha- reketlendu-dı BCH'nın Ankara Ba- yındır Sokak'takı merkezınde hafta ortasında yapılan ve 30'a yakm aka- demısyen v e uzmanın katıldığı bır top- lantıda, BCH'nın program taslağı goz- den geçınldı tĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇÎN m Basbakan Eceviften isadamlarına suclama: TUSIAD ambargo uyguluyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Basbakan BüfentEcevit, DSP'nın grup toplantısındakı konuşmasmda Kıbns konusunda değerlendırmeler yaparken TUStAD ın Kıbns polıtı- kasına ılışkm goruşlenne sert tepkı gosterdı Ecevıt, "Kıbns, Sayın Denktaş'uı sorunu değfldir. Sa>in Denktaş bütün omrünu Kıbns için harcamışür.Amabu sorun bütün Kıbns Türkkrinin,avuıza- manda Turkrve'nin sorunudur" dedı Kıbrıs'ın hıçbır zaman Yunan adası olmadığını, yuzyıl- larca Turk yonetı- mınde kaldığını \vı- gulayan Ecevıt, Sha- kespeare'in 16 yuz- yılda yazdığı Othel- İo'da Kıbns'ın Turk- ler ıçın onerrunden soz ettığıne dıkkat çektı Ecevıt, "Ya- zar, 16. vüzvılda bu konunun önemini anlatryor. Bugünün tngiUz vönetici- leriaym anlavışı maalesefgosteremi- yor" dedı Rumlann eskı evlenne donme ha- zu-lığuıa gırdığuu, nıyetlennın bellı olduğunu ılen suren Ecevıt, şunlan soyledı u Rumlann istekleri gerçek- leşîrse, ilkgünden Kıbns'ta veni faci- alara VK>1açılacakdr. \anm kalan soj- kınm işiertik kazanacakür. Bazı v^- zarlar, 'Artık soykrnm olmaz', drj'or. • Kıbns'ın hıçbir zaman Yunan adası olmadığını belırten Basbakan Ecevıt, "TÜSlAD'ın iddıalı görûşler açıklayabılmesı ıçın evvela Kıbns Türklenne ılgı göstermesı gerekır. TÜSÎAD Kıbnsh Türklere fıilen ekonomık ambargo uyguluyor" dedı. Bosna unutulmamaİL Bu tehlike göz arm edikmez. \B bizi baş başa bırak- sa, Kıbns konusu iki miUet için de so- run olmaktan çıkacakûr. AB baskısı devam etüğı surece uzlaşma ounaz. Kıbns'm gerçek dunımunun kabul edflmeshieiki ımllet arasında verim- K çahşmalar başlar ve banşçı bir dü- zene geçOebiUr. Bunun için tek şart, Kıbns'Ia ilgisi olma- yan devlederin, kuru- hışlann Kıbnstan el- krini, eteklerini çek- meleridir. Türldye, KKTC'nin varhğnu, bağnnsıztığuiı devam ettirmek için üsrüne düşeni yapacakür." Ecevıt, son gunler- de*\«rkurtul"ben- zen tatsız bazı değer- lendırmeler yapıldı- ğuıı anımsatûken de şu saptamalan yapn "Bu kadarOeri git- mesede,TLSİADda üzûcüdeğeriendirme- leryapü. Herhanş bir kuruluş görüşlerini açılda>abitireft)ette,AmaTİSL\D'ın iddiab görüşjer açıklayabilmesi için evvela Kıbns Türklenne biraz ilgi göstermesi gerekir. TÜSİAD da fiilen Kıbnsh Türklere ekonomik ambar- go uyguhryor. Kıbnsta iki a\n devktm varhğıka- bul ediürse tatnıin edki bır çözum bu- lunabilir.ABefiııi Kıbns'tan çekerse, Denktaş ite Klendes arasmda verim- h bir görüşme başlay^büîr.'' Bahceli'den Ecevife destek: Sezer'in vetosuyla Susurlukçular, vurguncular ve banka hortumcuları sarsıldı Çetelerin umudu yeni yasaya kaldı Darmenfaat ANK.4RA (Cumhuriyet Büro- su)-Cumhurbaşkanı Ahmet\ec- det Sezer'ın çete suçlanm DGM kapsamından çıkaran yasayı TBMM'ye ıade etmesıyle, Su- surluk, Vurgun, Beyaz Enerjı ve banka hortumcumlanna yonehk açılan davalann sanıklannın umut- lanboşaçıktı Basbakan Yardım- cısı Mesut Ydmaz, Sezer'm ge- rekçelenne katıhnadığmı belır- terek yasanın yenıden Cumhurbaş- kanhğı'na gondenlmesı goruşun- de olduğunu soyledı Ancak hu- kumeun yasayı aynen Koşk'e gön- dennesı v e Sezer'rn de Anayasa Mahkemesı'ne goturmesı duru- munda, bu sure ıçmde çete sa- nıklan lehıne bırçok sonuç ahna- bılecek Çete suçlannın DGM kapsa- mından çıkanlması ve Çıkar Amaçlı Suç Orgutlenyle Muca- dele Yasası'nın çete suçlannda kullanımmı zorlaştıran yasanın TBMM'den geçmesıyle çete da- vası sanıklan denn nefes ahnış- tı Ancak Cumhurbaşkanı Se- zer'uı yasayı "lasmi" olarak ye- nıden goruşulmek uzere TBMM'ye gondermesıyle çete davası sanıklannın ışı zora gırdı îstanbul 6 No'lu DGM'nın ara- lannda eskı ozel harekâtçı Ibra- him Şahin, MlT'çı Korkut Eken'ın de bulunduğu 14 sanık haklonda çete suçunu duzenle- yen 313 madde uyannca 4 ıle 6'şar yıl ağır hapıs cezalanna mahkûm ettığı Susurluk davası sanıklanmn dunımu zora gırdı Yargıtay 8 Ceza Daıresı, yerel mahkememn karannı "eksOc so- ruşturma" gerekçesıyle bozmuş- tu Bunun uzenne Yargıtay Cum- hunyet Başsavcısı Sabih Kana- doğhı da, davanın "temiztophun" ozlemmın sımgesı hahne geldığı ve daırenın kararlannın yennde ol- madığı goruşuyle karara ınraz et- tı Yargıtay 8 Ceza Daıresı Baş- kanı Nad Ünver, Sezer'm kara- nndakı gerekçeye tumuyle katıl- dığını behrterek "Goreve başladı- ğından beri ulkede hukukun us- tünlüğü ükesinin egemen kum- masıiçin sürekti bir çabaiçine gir- miştkYasamaorganınmdabu du- yarhhğuu göz ardı etmeyeceğme inanmakistiyonım" dedı Basbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz, dun v eto karanna ılışkın soruya, "Gerekçesine katıhnryo- rum. Benim kişisel olarak eğlfi- mim, yasanın yeniden gonderil- mesidir. Benim tavnm bu yonde olacak, ama tabii ld gönışmeler- den sonra MecUs'in nıhaı tavn belli olacak" yamtmı verdı Ote yandan Adalet Bakanı Hik- met Sami Türk, Cumhurbaşkanı Sezer'm, yasamn bır kısmını TBMM'ye ıade ederken kamu- oyunun tepkılenne gore karar ver- dığmı ılen surdu Cumhurbaşka- m'nın ölçulennın hukuk ve ana- yasa olması gerektığım behrten Turk, Sezer'ın gerekçesınm de kendı ıçmde çehştığuıı savaındu hesaplan içindeler ANKARA(Cumhuıi\etBûrosu)-MHP Ge- nel Başkanı ve Basbakan Yardımcısı Devlet Bahçefi, "AB'nin gönüllü sözcüsü" olmakla suç- ladığı TUSÎAD'ın, darçıkarhesaplan ıçmde ol- duğunu soyledı Bahçelı, partısımn grup toplanhsmda yaptı- ğı konuşmada, TUStAD'ı AB'mn gonüllü söz- cusü olmakla suçladı Türkıye'nm bu süreçte mıllı varhğını ve çıkarlannı guvence altına al- ma hakkmdan ve pohtıkasından vazgeçmeye- ceğını beluien Bahçelı, "AB konusunda dar menfaat hesaplan içinde yaklaşaıüann bunu kavramaa ve takdir efmesi mümkün değfldir. Zaten bu nedenle de Kıbns'ı verip kurtulacak- fannı veTûrki>¥'mnzengmleşeceğmi zannemıek- te ya da Türk kamuoyunu biünçh" olarak vanhş yönlendirmeye çahşmaktadniar" dedı IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR [email protected] Erdal Inönü, uzun bır bekleyışten sonra partı kurmaktan vazgeçtığını açıkladı Bır ınsanın sıyaset yapıp yapmaması tamamen kendı tercıhı Erdal Inonu de başından ben bu ışe gonullu olmadığını soyluyordu Yıne de "genel ıstek" uzerıne partıyı kur- maya hazırlandığını belırtıyordu Inonu'nün oncekı gunku açıklama- sıyla yenı bır durum doğdu Turkı- ye'de kurulması beklenen yenı sol partı içinde artık Erdal Inonu olmaya- cak Bugune kadar onu bekleyen ın- sanların hayal kınklığı yaşamalan do- ğal Bu kadar zamanın onu bekleye- rek geçırılmesının surece verdığı za- rarlar da ayn bır konu • • • Her neyse, belkı de lyı oldu Şım- dı solda herkes kendı yolunda gıde- cek Pekı bundan sonra sol nasıl bır yol ızleyecek? Turkıye'de solda ol- duğunu soyleyen bazı partıler var DSR CHP ODP bu partılerden bazı- ları Bu partılerı tek tek ınceledığımız zaman bazı sonuçlar uretebılınz Bu Erdal İnönü ve Solun Geleceği partılere rağmen yenı bır partıye ıh- tıyaç var mı7 DSP'ye bakalım DSR Bülent Ece- vit onderlığınde mıllıyetçı ve devlet- çı vurgulan olan bır partı Kıbrıs'tan ÂB'ye, Kurt sorunundan Yunanıs- tan'la ılışkılere kadar her alanda mıl- lıyetçı soylemı kullanıyor Devletın guçlendınlmesı, devletın otorıter ya- pısının korunmasına da DSP'nın bır ıtırazı yok Ekonomık knzın zorlama- sıyla kabullendıklen ozelleştırmeyı de pek ıçlenne sındırerek yaptıklan soy- lenemez CHP'nın DSP'den ne gıbı farkları var CHP, Kemalızm vurgusunu, şe- rıat vurgusunu daha fazla yapıyor Devletçılık vurgusunu daha fazla ya- pıyor Ancak ulkenın temel sıyaset- lerıne baktığımız zaman, CİHP ıle DSP'nın çokdafarklı bırtutumları ol- madığını soyleyebılırız Örneğın Kıb- ns, Kurt sorunu, AB konulannda DSP ıle CHP'nın bırfarklılıkları olduğu ıd- dıa edılebılır mı'' ODP zaten yuzde 1 'ın altında oy al- mıştı Ardından partı ıçı tartışmalar bu partıyı ıçıne kapartı Demokrası, ın- san hakları Kıbns, Kurt sorunu, oto- nter devlet yapısının kuçultulmesı ko- nulannda etkılı bır muhalefet yaptık- lan soylenemez ••• Solda devletçı ve mıllıyetçı vurgu- lar on planda Bu nedenle sol hare- ket, muhalefet yapmaktan çok, dev- let uygulamalarını destekleyen ve devletın temel sıyasetlerının savu- nulmasını esas alan bır çızgı ızlıyor Bu yuzden de bır sol muhalefetten soz edemeyız Turkıye'nın bır sol muha- lefete ve ozgurluğu savunan bır sol muhalefete, Kopenhag krrterlennı sa- vunan bır sol partıye ıhtıyacı var mı? Boyle bır sol bınkım Turkıye'de var mı'? Şımdı ışte bunu konuşmanın zama- nı Devletçı, mıllıyetçı ya da bazı ıfa- delerle "ulusal so/"un Turkıye'de var olan partıler tarafından temsıl edddı- ğını soyleyebılırız Bazıları CHP ve DSP'yı bu konuda yeterlı gormuyor Bu nedenle kendılerıne "ulusal sol" adını verenler bır partı kurabılırier Turkıye'de onlann da dışında ev- rensel sol değerlerı, demokrasıyı sa- vunan, mıllıyetçılığı değıl entemasyo- nalızmı, devletçılığı değıl sıvılleşme- yı ve ozgurleşmeyı kendısıne hedef olarak alan, Turkıye'nın temel sıya- setlerını barış uzenne oturtan bır sol partıye ıhtıyaç yok mu'' Erdal Inonu "AB'yı onumuze hedef olarak koy- malıyız" dıyordu AB'yı, Turkıye'nın ulaşacağı demokratık olçutler açı- sından hedef olarak onune koyan bır sol partı olamaz mı? • • • Şımdı ışte boyle bır partı ıçın tar- tışmanın zamanı geldı Erdal Ino- nu'nün varlığı ve ondan beklentıler boyle bırtartışmanın gelışmesınede engel oluyordu Şımdı "nasıl bır sol partı "yı tartışmanın zamanıdır Bura- da şunu da gormemız gerekıyor, sol artık bır ayrışma içinde Olabılır Go- rulduğu kadanyta bu aynşma onumuz- dekı donemde de surecek Yenı kurulacak partı veya partıler, artık eklektık bır şekılde temel farklı- lıkları aynı sepetın ıçıne koymamaya çalışmalı mı 9 Kıbns konusunda ve- ya devletın demokratıkleştırılmesı ve ınsan hakları konusunda tamamen farklı duşunen eğılımleraynı partı ıçm- de toplanabılır mı^ Gerçekten bu farklılıklar bır sol partı çatısı altında bır- leşebılırler mı 9 Sol açısından partı konusunu ve bu vesıleyle temel ıdeolojık sorunla- nmasayayatırmanın zamanı geldı Ye- nı bır sol partıye gerek duyanlar, bu- gunun Turkıye'sınden memnun ol- mayanlar, ozgurluk ve demokrası ıs- teyenler, eşıtlık ısteyenler ıçın yenı bır donem başlayabılır