Katalog

3 EKİM2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA J l i J v U i ı U l f j J . / ekonomî(Scumhuriyet.com.tr 13 OfEC kısıntıya 0§deMir DURAİ(AA) - Petrol thraç EdenÜlkeler Örgütü (OPEC), olası bir üretirn kısıntısını gündeme aldı. OPEC Başkanı Şekip Halil, O P E C üyelerinin "Fiyatlarda bir düzelme görülmemesi durumunda. atılması gerekli adımlann atılması hakkında gelecek haftadan itibaren görüşmelere başlayacaklannı" ifade etti. OPEC, petrol fiyatlarmın düşük seyrinin devam etmesi üzerine, geçen hafta Viyana'da yaptıklan bakanlar toplantısında mevcut üretim düzeyüıi değiştirmeme karan almıştı. Faizdışı fazJaarttı ANKARA(ANKA) Hazine'nin nakit gerçekleşmelerinde elde ettiği faiz dışı fazla, yılın ilk dokuz ayında 10.6 katrilyon lıraya ulaştı. Ocak-eylül döneminde verilen açık, ağırlıklı olarak net iç borçlanma ile finanse edilirken nakit bazda 34 katrilyon 309 trilyon liralık gelir, aynı dönemde 23 katrilyon 730.1 trilyon liralık faiz dışı harcama gerçekleştirildi. OECD'den konferans PARİS (AA) - Ekonomik Işbirliği ve Kalkınma Orgütü (OECD) tarafından düzenlenen "Özelleştirme, Istihdam ve Çalışanlar" konulu konferans, 11-12 Ekim tarihlerinde Istanbul'da yapılacak. OECD üyesi ve diğer ülkelerden özelleştirme uzmanlan, hükümet temsılcilen ve öğretim üyelerinin katılacağı konferans, Özelleştirme Idaresı Başkanı Uğur Bayar'ın yapacağı konuşmayla başlayacak. SSK prtmlen takside bağladı • KONYA(AA)-SSK Konya Bölge Müdürlüğü, prim alacaklannı taksitle tahsil etmeye başladı. Kuruma bağh 8 bin 600 işveremn geçmış yıllardan kalan gecikme faızi dahil prim borçlan, 14 trilyon liraya ulaştı. SSK yetkılilen, prim borçlannın taksidinin ödenmemesi durumunda, borçlu işverenler hakkında hacız uygulamasına gidileceğini bildirdiler. Otomotivderekop iracat • BURSA(AA)- Ekonomik krıze ve uluslararası piyasalardaki daralmaya rağmen, otomotiv sektörünün son 9 aydaki ihracatı, geçen yılın tamamında yapılan ihracatı geçtı. Geçen yıl 2 milyar 636 milyon dolar olan ıhracat, bu yılın ilk 9 aymda 2 milyar 868 milyon dolara ulaştı. Uludağ Ihracatçı Birliklen (UÎB) verilerinde, bu yılın 9 aylık dönemı, geçen yıhn aynı dönemiyle karşılaştınldığında ihracatın yüzde 51.1 oranında arttığı gözlendi. Tiirk kadını dünya zipvesinde • İSTANBUL(AA)- Amerikan FORBES dergısi tarafından yayımlanan dünyanın en zengın ve güçlü kadm yöneticileri arasında, Doğın Holdıng Genel Koordınatörü Imre Barmanbek, 33. sırada yer aldı.Bunu, Tûrkiye'nın diğe* Müslüman ülke erden farkı olarak değerlendiren Barmanbek, "Bu Türk kadınnım da yö'nettmde söz sahibi olduğunun göstergesi olmzsı açısından çok sevirdirici" diye konuştu. Dünya Bankası'na göre, ABD'ye yapılan saldınların ekonomik faturası üçüncü dünya ülkelerine Açlara 10milyondahaeldenecek• Dünya Bankası'nın tahminlerine göre, ABD'ye gerçekleştirilen saldınların ekonomide yarattığı etkiyle, 5 yaşın altında olan 20 bin ile 40 bin arasındaki çocuğun daha ölebileceği ve bu ölümlerin yaklaşık yansının da Afrika'da olabileceği ifade edildi. Ekonomi Servisi-ABD'de 11 EylüTde düzenlenen saldırılann ekonomiye etkisi sonucu, gelecek yıl dünyada 10 milyon kişinin daha yoksulluk içinde olacağının tahmin edildiği bildirildi. Dünya Bankası tarafından ABD'ye gerçekleştirilen saldınların ekonomiye etkisıne ilişkin yapılan tahminlere göre, saldınlann gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümesıne olumsuz etkisi, gelecek yıl sonuna kadar sürecek. Dünya Bankası'na göre, bundan en çok da ekonomileri turizme dayanan ülkeler etkilenecek. Aynı tahminlere dayanan açıklamada, son gelişmelerin ekonomide yarattığı etkiyle, 5 yaşın altında olan 20 bin ıla 40 bin arasındaki çocuğun daha ölebileceği ve bu ölümlerin yaklaşık yansının da Afrika'da olabileceği ifade edildi. Gelişmekte olanlan vuracak Aynca, ABD'de 11 Eylül'de gerçekleştirilen terörist saldınların bu yıl ve gelecek yıl küresel düzeyde gelişmekte olan ülkelenn ekonomik büyümesını olumsuz yönde etkileyeceğı bildirildi. Dünya Bankasf ndan yapılan açıklamada, küresel düzeyde ekonomik zayıflamanın, gelecek yıl yoksulluk sının içinde yaşayanlara 10 milyon kişinin daha eklenmesine yol açmasının, çocuklann kötü beslenmesine ve hastalıklann önlenmesine yönelik girişimlere sekte vurmasının beklendiği belırtildi. ABD, Avrupa ve Japonya ekonomik büyümelerinde görülen yavaşlamanın gelişmekte olan ülkeleri olumsuz yönde etkilemesinin öngörüldüğü ifade edilen açıklamada, bu ülkelerde bu yıl yüzde 5.5 olarak belirlenen ekonomik büyümenin yüzde 2.9'a düşeceği bildirildi. Durgunluk etkfleyecek Gelişmekte olan ülkelerde, ekonomik büyümenin yavaşladığı ve durgunluk içinde bulunan ortamdan en çok yoksul insanlann etkileneceği beürtilen açıklamada, 11 Eylül'de yaşanan terörist saldınların ekonomik sonucundan başka 5 yaşın altında 20 bin-40 bin çocuğun hayatını kaybedebileceği hatırlatıldı. Açıklamada, gehşmiş ülkelerde 2002 yüı ortasından itibaren iş yaşamının normale dönmesı, ABD ve OECD ülkelerinin bu yıl yüzde 1.1, gelecek yıl da yüzde 2.2 büyümesinin beklendiği kaydedildi. Terörist saldınların, küresel düzeyde maliyeti artıracağı, ekonomik faaliyetleri azaltacağı ve küresel ticarete sekte vuracağı yolunda sinyallerin bulunduğu belirtilen açıklamada, buna örnek olarak, Hindistan'a yönelik gemi taşımacıhğının navlun ücretinin yüzde 10, 15 oranında artması gösterildi. Küresel düzeyde terörist saldınlann en büyük olumsuz etkisinin turizm faaliyetinde yaşandığı belirtilen açıklamada, Ortadoğu bölgesinde gelecek kış turizm gelirlerinin önemli ölçüde gerilemesinin beklendiği ifade edildi. Açıklamada, gelişmekte olan ülkelere yönelik zayıf yabancı sermaye akışının şimdiden azalarak göreceli olarak daha iyi konumda olan ülkelere gittiği bildirildi. 5 yaşın alünda 20 bin ile 40 bin çocuğun daha ölebileceği ve bu ölümlerin yansının Afrika'da olabileceği beKrtUdL ABD'DEKİ OLAYLARIN ETKÎSÎ OECD: 2002>ye kadar doğrulamayız Ekonomi Servisi - Ekonomik Kalkınma ve tşbirliği Teşkilatı'nın (OECD) baş ekonomıstı Ignazio Visco, ABD'ye gerçekleştirilen saldınlar sonrasında küresel ekonominin en iyi ihtimalle 2002'nin ikinci yansma kadar düze çıkabileceği uyansında bulundu. Visco, pek çok ülkede rüketicilerde güven kaybının yaşandığıru ifade ederek ekonominin yeniden ne zaman iyileşeğini tahmin etmenin güç olduğunu söyledi. OECD Observer dergisinde yazan Visco, ABD'nin ekonomik büyümesinde yaşanan yavaşlamayı, dünyada yaşanmaya başlayan durgunluk için en önemli sinyal olarak gösterdi. îşçi ve işveren toplanacak paranın nemalandınlmaşı için çözüm arayacak Fona kayııak ararayorEkonomi Servisi - İşveren ile DlSK dışındakı işçi sendıkalan konfederasyonlannın oluşturmaya çalıştığı fonda toplanacak paranın nemalandınlmasına dönük talepler tartışma yarattı. Istanbul'da dün yapılan ikinci işçi-işveren zirvesine, konfederasyonlann v e bazı sendıkalann başkanlannın yanı sıra Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı Yavuz ZeytinoğJu. Istanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Hüsamettin Kavi, Eczacıbaşı Holdıng Başkanı BüJent Eczacıbaşı'nın da aralannda olduğu çok sayıda işadamı katıldı.Toplantıda Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, kaynağın nemalandınlmasına dönük beklentiyi dıle getirdi. Bunun ardmdan TÎSK Başkanı Refık Baydur, geri ödenme garantisiyle "bağış" olarak toplanması düşünülen • Gönüllü katkılarla toplanacak kaynaktan kapanan işyerlerine, işçilerini yeniden istihdam etmek koşuluyla uygun koşullarla kredi sağlamayı hedefleyen fona, iş dünyasından ne oranda destek verileceği henüz netleşmedi. kaynağın nemalandınlmasına dönük çözüm aranacağını söyledi. Baydur, bu talepler doğnıltusunda faiz ödenmesinin yanı sıra ortaklığın gündeme geleceğıni belirtti. İşçi sendikalan rahatsız Hazn"lığı yapılan fon çalışmasının ancak uzun vadede yararlı olabileceği, oysa işsizler ve kapanan işletmeler için acil çözüm üretilmesi gerektiği yönünde eleştınler de belirtilirken Baydur, yetkililere yasal değişikliklerin 48 saat içinde yapılabileceğini dile getirdiğinı de belirtti. Kaynağın nemalandınlmaşı yönündeki taleplerin bazı işçi sendikalanm ise rahatsız ettiği dile getirildi. Gönüllü katkılarla toplanacak kaynaktan, özel büyük bankalann oluşturacağı bir konsorsiyumla işbirliği yapılarak kapanan işyerlerine, işçilerini yeniden istihdam etmek koşuluyla düşük faizli, iki yıh geri ödemesız, 1.5 yıl vadeli kredi vermeyi hedefleyen fon çalışmasma iş dünyasından ne oranda destek verileceği de henüz netleşmedi. İSO Başkanı Kavi, hem sanayi hem mali sektörde sıkıntı olduğuna dikkat çekerek "Oturalım görüşeüm. Dışandan kaynak yaratmadan mevcut darboğaa aşanıayız" dedi. Bülent Eczacıbaşı da, fonun kısa sürede hayata geçmesi gerektığını belırterek "Kaynaklar belta' ve yeteıü ofanan. Kaynağuı kuliannn] da objektif kriterkre dayanmah. Bu noktada endişem var" değerlendirmesim yaptı. Eczacıbaşı, fonun kadrosunun oluşturuhnası ve eğitilmesinin zaman alacağını dile getirerek "Bu konuda haar Türkiye Sanayi ve Kalkınma Bankası var mesala. Konsorsiyum yerine düşünüJebitir" dedi. TOBB Başkan Yardımcısı Zeytinoğlu da, yastık altmdaki ve yurtdışındaki kaynağm çekilmesi halinde fonun anlamlı olacağını dile getirerek "Yoksa fon hayuB kurarak sorunlan çözemeyiz. Çünkü sorunlann boyutu çok daha büyük. Ya mevcut fînans sistemini rehabiüte ederek çahşnrmalryız ya da yeniden İş Bankası kurmahyız'' diye konuştu. BiLGİ BEYAZ EŞYA VE OYUNCAK PAZARTNA HÂKİM Yerli üreticinin Çin endişesi ANKARA(ANKA)- ABD'ye düzenlenen terör saldınlannın ar- dından savaşla birlikte değişim rüzgârlan da esmeye başladı. Özel- hkle dünya ticaretinde önemli adımlar atan Çin, Türkiye pazannda da yerli üreticiyi tehdit ediyor. Uzmanlann gerek ekonomi, gerekse siya- si açıdan yükse- len değer oldu- ğuna dikkat çek- tikleri Çin'in, 750 milyon do- lar ihracat yaptı- ğı Türkiye'de özellikle beyaz eşya ve oyuncak ithalat gerçekleştirdi. Dış ticaret dengesinde Türkiye aleyhine ger- çekleşen bu 700 milyon dolarlık açık, krizde olan Türk üreticisini de endişelendiriyor. Çin'e giden çoğu küçük çap- lı iş çevrelerinin temsil- cilerinin de ihraç im- kânlarını araştırmaktan çok tekstil ve beyaz eş- ya ağırlıklı ucuz mal it- • Çin'in, 750 milyon dolarlık ithalat yaptığı Türkiye'de özellikle beyaz eşya ve oyuncak pazarına hâkim olmaya başlaması endişe yaratıyor. pazanna hâkim olmaya başlaması endişe yara- tıyor. Türkiye ile Çin ara- sındaki ticaret hacmi 2000 yılında yaklaşık 800 milyon dolara ulaş- tı. Türkiye, bu ülkeye 2000 yılmda yaklaşık 50 milyon dolar ihracat yaparken bu ülkeden 750 milyon dolan aşkın hal etme eğilimmde ol- duklan belirtiliyor. Türkiye, Çin'e daha çok bakır cevheri, tele- fon ve telgraflann ak- sam ve parçalan, tavuk, horoz eti ve sakatat, kü- tük, tütün, demir-çelik, mermer, traverten ihra- catı yapıyor. Çin'den ise televizyon tüpleri, telsiz telefon, telgraf ci- hazlan, otomatik bilgi ışlem makineleri, oyun- caklar, elektrikli cihaz ve aksam, mensucat, yazı ve hesap makine- leri ithal ediliyor. İtha- lat içinde 206 milyon dolarla elektrikli maki- ne ve cihazlarla 14 mil- yon dolarlık silah ve mühimmat kalemleri dikkat çekiyor. Türkiye ile Çin ara- smda hava ulaştır- ma, yatınmlann karşılıklı teşviki ve korunması, bi- limsel ve teknik iş- birliği, turizm, kültür, denizcilik ve sağlık alanla- — nnda işbirliği ile çıfte vergilendirmenin önlenmesı anlaşmalan bulunuyor. Sektör temsilcileri Çin'le rekabetin im- kânsız olduğuna dikkat çekerek bu dunımu ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş'ede TOBB Sek- tör Kurulu toplantıla- nnda iletmişlerdi. TOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ademyu10yahoo.com Kendisi- ni ilk ta- nıdığımda Beyoğlu'nda Selpak satan on- larca çocuktan yalnızca biriydi. Küçük bir sohbetle başlayan tanışıklığımız zamanla ilginç ve güçlü bir dostluğa dönüştü. Beyoğlu'nun o çoğu insana tanıdık yüzünün, çok değil 100 metre ötesinde adına Tariaba- şı denilen Taksim'in varoşlann- da yaşar Nurcan. 4 kardeşi, bir ablası, bir ağabeyi, annesi ve babasıyla daracık bir sokakta, daracık bir evde sürdürür haya- tını. Türkiye'nin Kürt asıllı küçük vatandaşlanndan biridir. Mar- din'in Dargeçit ilçesinde ABD'lilerin o yeni tanıştıklan te- rörün Türkiye'de en yoğun ya- şandığı yıllarda, daha küçücük bir çocukken terörle tanışan ve büyük kente göç etmek zorun- da kalmış binlerce ailenin ço- cuklanndan yalnızca biri.... Tanıştığımızda 9 yaşındaydı ve okula gitmiyordu, nüfus cüz- danı yoktu, son çocuğuna ha- mile olan annesi henüz Türkçe konuşamıyordu.... Bugün Nurcan 15 yaşında. Tarlabaşı'nı Kasımpaşa'ya bağlayan yol üzerinde bir iîköğ- retim okulunun 3. sınıf öğrenci- si. Sınrf arkadaşlan ile arasında en az 6 yaş olmasını kafasına takmıyor. Son krizden bu yana ailenin tek çalışanı olan baba- Nurcan ve Diğerleri... sının işsiz kalmasını da Öğün- lerini çoğu zaman kuru ekmek- le geçirmelerine de. Var gücü ile derslerine çalışıyor. Zaman zaman kafasını annesinin bir türiü teşhis konulamayan has- talığı kurcalıyor. Birde tüm baş- vurulanna karşın birtürlü anne- sine tedavi yolunu açacak ye- şil kartı neden alamadıkları. Ama Nurcan sürekli çalışıyor. Kaderini değiştirebilecek tek yolun eğitimden geçtiğine inanmış. Çalışjyor, çalışıyor... Oün teiefonla aradı ve okul- da sınıf atlama sınavlannın ya- pıldığını ve kendisinin de bu sı- nava katıldığını anlattı Nurcan... Sınavı geçerse 3'ü atlayıp 4. sınrfın derslerine çalışacak. Uzun uzun sohbet ettik Nur- can'la telefonda. Sesindeki o büyüleyici coşku, Türkiye'nin içinde bulunduğu krizi, işsiz in- sanlan, hükümetin aymazlığını, patronlar kulübü TÜSlAD'ın çektiği resti, tek bir terörist Usame bin Ladin'e karşı ABD ve müttefiklerinin başlatmış ol- duğu adı savaş ise savaşı, tüm dünya piyasalannın buna kilit- lenişini deldi geçti.... Yokluk içinde bir çocuk, aç- lığı bile kafasına takmayarak SH nıf atlama hesabını yapıyordu ya.... ", ^ yaşındaki Nurcan, yalnız Türkiye'ye değil, tüm dünyaya meydan okuyordu. "Ben de vanm, Köyümü yakarak, be- ni göçe sürüklediniz. Insan- ca yaşam dediğiniz, benim- de Beyoğlu'daki görüntûler- den izlediğim ve ne denli uzak olduğumun bilincinde olduğum yaşamın mücade- lesindeyim ben" dercesine... Nurcan tek bir şeyi düşünüyor- du. İş bulamayan babasının onu okutamayıp yeniden Sel- pak satmaya gönderme olası- iığına karşı bir sınıfı daha atla- tabilmiş olmayı... Nurcanlaronlarca değil, yüz- lerce de değil, on binler hatta yüz binterce... Nurcanlar yalnız Türkiye'de de değil, onlardan savaş ilan edilen Afganistan'da da sürüy- le var, savaş ilan eden ABD'nin varoşlannda da.... Adı Nurcan olsun, Fatimaol- sun, Maria olsun, Ahmet ya da Roberto olsun milyonlarca ço- cuk bugün dünyanın "var olan dûzeni" içinde "kendilerince" birer yaşam savaşı veriyor. Ki- mileri sokaklann kurallannı mecburen benimsemişler, or- man kanunlan ilesürdürüyorlar yaşamlannı, kimileri ülkelerinin benimsediği politikalar sonucu çoktan silahla tanışmış hatta bütünleşmişler, kaba kuvveti güç sanmaya inanmışlar, kimi- leri bizim Nurcan gibi "öteki- lerden" aynlıp, okumaya kc- şullamış kendini. Amatümü de bizterin "onlara" emanet ede- ceğimiz dünyanın genç sahip- leri. Gelin önce, iki gün evvel Mil- liyet gazetesinde "Sokak ço- cuğuna para bulunamadı" başlığıyia "Istanbul Valriiği'nln sokakta çalışan çocukian korumak ve hami ailelik ya- pılması için 154 işadamına mektup gönderdiği, yalnızca 22'sinden yanrt geldiği" ha- berini anımsatalım. Ardından soralım: "Terörle mücadele nasıl yapılır siz- ce?" Uluslararası rekabet Yükselen değer: Çin 1999rakamlanyla 194.7 milyar dolar ihracat, 159 milyar dolar da ithalat yapan Çin, sadece ekonomi değil siyasi açıdan da birçok ülkeye rakip olmaya doğru ilerliyor. Uzmanlara göre Çin, terör saldınlanyla dünyanın tek gücü olma özelliğine gölge düşen ABD'ye ilerleyen yıllarda rakip olacak. 1998 yılında 1 milyar 242 milyon olan Çin nüfusunun 2020 yılında 1 milyar 488 milyona ulaşması bekleniyor. 9 milyon 561 binkilometre yüzölçümüne sahip Çin, tek partiyle yönetiliyor. 1999 yılında 971.5 milyar dolar gayri safı yurtiçi hasılası (GSYİH) bulunan Çin'de kişi başına düşen GSYİH'nin 733 dolar olduğu belirtiliyor. İ L A N TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı'ndan Garanti Sigorta A.Ş. sigortacılık mevzuatı uyarınca gerekli şartları yerine getirmiş olup "hastalık" branşında ruhsatname almıştır. 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu hükümlerince ilan olunur.