Katalog

EKİM 20O1 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER lyum yasalannın çıkanlmamasıyargıyı tıkadı; 35 bin dosyamn geleceği belirsiz 'uyum'karmaşasıİIIANTAŞC1 JVKARA- Çek, senet ve kre- di artı borcunu ödeyemeyenle- ri czaevinden kurtaran anayasa d e î şikliğinin ardından uyum yaaJannın çıkanlmaması yar- gıj tıkadı. Karşılıksız çek suç- l a n ı n temyizini inceleyen Yar- gıty 10. Ceza Dairesi, yasal dü- zeteme yapılana kadar yerel maLkemeleria verdiği mahkû- mietleri "bozma" karan aldı. Dare, 7 bin 164 dosyayı incele- tnei sürdürürken sırayla bozma karj"lannı da vermeye başladı. Dareye gönderilmek üzere yak- laşu 28 bin dosyamn da başsav- cılüta incelendiği bıldirildi. Ha- pis :ezası yerine henüz bir yap- tınnı konulmamasına bağlı ola- rak 35 bin dosyamn "gdeceği" belirsizliğini koruyor. Milletvekili maaşlan nedeniy- le tarüşmalann odağında yer alan anayasa değişikliği paketindeki 38. maddenin son fikrasına ekle- nen hükümle çek ve icra borçla- n nedeniylekişüer, cezaevine ko- nulamayacak. Ancak TBMM'nin uyum yasalannı çıkarmaması ne- deniyle cezaevine konulamaya- cak bu kişüer hakkında ne işlem yapılacağı belli olmadığından yaıgıda belirsizliğe yol açtı. Mahkûmiyetier bozulacak Karşılıksız çek, uyuşturucu madde bulundurma ve kaçakçı- lığı, ızrar (mala zarar) ile bunla- ra bağlı suçlann temyizini ince- leyen Yargıtay 10. Ceza Dairesi, yaşanan yasal boşluk nedeniyle hızla uyum yasalannın çıkanlma- sı gerektiğini vurguladı. Daire, ya- sal düzenleme yapılana kadar yerel mahkemelerdengelen mah- kûmiyet kararlannın, çıkanla- cak uyum yasalanndan sonra ka- rar verilmek üzere bozulması ka- ran aldı. 7 bin 164 dosya inceleniyor Yargıtay 10. Dairesi, şu anda 7 bin 164 dosyamn incelemesi- ni sürdürüyor. Yargıtay Cumhu- riyet Başsavcılığı'nda da yakla- şık 28 bin dosya daireye gönde- rilmek üzere inceleniyor. Daire aldığı karar doğrultusunda, ye- rel mahkemelerce verilen ceza ka- rarlannı bozmaya başladı. Çıka- nlacak uyum yasalanna göre, yerel mahkemeler yeniden ka- rar verecekler. Yalnızca Yargı- tay 10. Ceza Dairesi'nde görü- lecek olan 35 bini aşkın dosya- mn bozulmasının ardnıdan ne gibi bir işlem yapılacağı boşluk- ta duruyor. Anayasada yapılan değişiklikle, Çek, îcra-tflas Ya- sası'ndaki ceza uygulamalannın yeniden düzenlenmesi bekleni- yor. Örneğin, mal bildiriminde bulunmayan yurttaşlar 10 gün hapis cezasına mahkûm edilirken yeni uygulamaya göre bu suç yaptınmsız kaldı. Çünkü daha önce verilen hapis cezalan para- ya çevrilemiyor ve ertelenemiyor- du. Yargıtay 10. Ceza Dairesi Başkanı Şener Göngör, uyum yasalannın zaman geçirilmeden bir an önce çıkanlmasunn zo- runluluğuna işaret ederken "Çün- kü icra dosyalan için zamanaşn mı söz konusu. Bu dosyalar için zamanaşunı süresi 6 aydır" de- di. Güngör, uyum yasalannın çıkmaması nedeniyle yargnıın yükünün daha da arttığına dik- kat çekti. Karşılıksz çekler arüyor Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 2000 yılında 18 bin 18 dosyayı ince- İeyerek karara bağladı. Ancak yaşanan ekonomik krizler nede- niyle bu yıla gelindiğinde sayı- lar katlanmaya başladı. JT ARGITAY KARARI Idamdayeni hükümşart ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yarptay, anayasada ölüm cezdanna suıırlama getirilmesi nedeniyle, Türk Ceza Yasası'nda idara gerektiren suçlar için yeniden hüküm kurulması gerektiğine karar verdi. Yüksek Markeme, anayasadaki değişiklik nedeniyle, yerel mahkeme tarafrndan adam öldürme suçunun temel cezası olarak verilen ölüm cezası karannı bozdu. Yargıtay 1. Ceza Dairesi, bu karan Konya 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde TCY'nin "mevsuf adam öldûrme" fiilüıi düzenleyen ve ölüm cezasını öngören 450/7 maddesine göre yargılanan bir kişi hakkında verilen hükmün temyiz incelemesini yaparken aldı. TCY'deki değişiklik Yargıtay 1. Ceza Dairesi, yerel mahkemenin verdiği karan esas olarak yerinde buldu. Ancak sanığuı yargılandığı TCY'nin 450/7 maddesinin temel ceza olarak ölüm cezasını öngördüğü ammsatılan kararda şöyle denildi: "lygulama maddesindeki temel cezanın TCK'nin 450/7 maddesi Ue beürlenmiş ohnası, 17 Ekim 2001 tarihinde vayımlanarak yürüıtüğe giren ve anayasanm 38. maddesine, 'Savaş, çok yakın savaş tehdidi ve terör suçlan halleri dışmda ölüm cezası \erilemez' hükmünü ekleyen 4709 sayıh vasanın öngördüğü normlar (faiplini karşısmda, TCK'nin 2/2 maddesinin lafca ve ruhu itibamla rasanın 450. maddesince temel ceza olarak verikbikcek ölüm cezalaruun anayasa] geçeıüliğinin kaimamasL, TBMM'ce ceza usalannda yapılacak zorunlu uyariama ve değişimler gözetilerek sanığm öldürme suçuyla ilgüi otanak üzere yerel mahkemece jeniden hüküm kurulması zorunluluğunun doğması nedeniyle hükmün bozulmasına karar verfldL" Kararda 'bekletici sorun' Yargıtay kaynaklan, TCY'de \apilacak değişiklikle mevsuf aJam öldürme fiiline ölüm cezası «rilmesinin kaldınlacağını, dolayısıyla sanığın yargılanacağı tanel ceza değişeceği için sonuç cezanın da değişebileceğini belirttiler. Aym kaynaklar, TCY'de anayasaya uygun (Egişiklik yapılnıcaya kıdar yerel mahkemelerin bu (urumu "bekletici sorun" yaparak cavalan karara bağlamaması erektiğine işaret ettiler. DYPGenelBaşkamTansuÇiOer, rfyfe sincan pazannı gezdi Çû- ler'in etrafinı saran partililer pazarda izdihama neden olurken baa tezgâhlar da yikılma tehlikesiadatta. BaşbakanBüJentEcevit'e "Kendisinidavetediyorum,gel- sin beraberce şu pazan gezelim" diye seslenen Çiller, "Bize borcu olmayabi- lir ama şu milkte, demokrasrve yok mu borcu? Sayın Ecevit'i istifaya, bir an ön- ce sandığa davet ediyorum" diye konuştu. ÇiDer, vatandaşlann ve esnafin hükü- meti şikâyet etmesi üzerine, "Demokratik tepkinizi koyun" dedL (Fotoğraf: AA) Baykal, sorunların çözüm yolunun seçim olduğunu yineledi Yönetimdepilotaj hatasıvar 7ıur HaberMerkeri-CHP Genel Başkanı DenizBay- kal, CHP olarak Türkiye'nin bugünkü duruma gelmemesi için büfün uyanlan yaptıklarmı söy- leyerek sorunlann çözüm yolunun seçim oldu- ğunu belirtti. Baykal, Türkiye'nin yönetiminde "pilotaj" hatası olduğunu ileri sürerek "Türki- ye'nin kaportası sağlam, cum- hurij eti sağlam ama Ankara yanhş" diye konuştu. CHP Genel Başkam Bay- kal katıldığı bir televizyon programında, partisinin Tür- kiye'nin bugünkü noktaya gelmemesi için üç yıldn- füm uyanlan yaptığını ifade etti. Bu uyanlar dikkate alınsa Türkiye'nin bugün bu durumda olmayacağmı sa- vaınan Baykal, "Demokraside çözüm seçimdir. Yapamayan gider, herkes bunu içine sindirecek" dedi. Baykal, Türkiye'nin bu noktaya gelmesinde ne kendisinin ne de partisinin hiçbir sorumlulu- ğu olmadığım belirtti. Kendilerinin daima daha ııidye'nin bugünkü noktaya gelmesinde ne kendisinin ne de partisinin hiçbir sonımluluğu olmadığmı soyleyen CHPUderi Baykal, "Türkiye'nin kaportası sağlam, cumhuriyeti sağlam ama Ankara yanhş" dedL sonra haklı olduğu ortaya çıkan şikâyetlerde bu- lunduklannı, daima önplanda olduklannı ama söy- lediklerinin hiçbir zaman uygulanmadığını belir- ten Baykal, "CHP,uyanlaniçinzamanzaman tep- ki çekmiş ve o tepkinin bedelini onuruyla ödennş bir parti konumundadu-** diye konuştu. Baykal, Izmit'in Alikâhya beldesinde, Cumhuriyet'in 78. Yıldönümü nedeniyle dü- zenlenen etkinlikte yaptığı konuşmada, CPTP'nin parla- mento dışında kalmasıyla Türkiye'nin çok ağu" bir be- del ödediğini söyledi. Ülkede yaklaşık 1 milyon insamn işini kaybettiğini ve insanlann geleceğe umutsuzluk ve karamsarlık- Ia baktığmı ifade eden Baykal sözlerini şöyle sürdürdü: "Türidye'ninherşevimevcutve kay- naklan da zengin. Ancak, Tiirkiye yanüş yöne- tiüyor. Pilotaj hatası var. Türkiye'nin kaportası sağlam, cumhuriyeti sağlam ama Ankara yan- hş. Türkiye'nin namushı ve dürüst yöneticilere AAŞ ART1ŞI Geriadım ahhyor ANKARA (Cumhumet Bürosu) - Cumhurbaşkaru Ahmet Necdet Sezer tarafından halkoyuna götürübnesi karan verilen anayasanın milletvekillerinin özlük haklanyla ilgili 86. maddesinin değiştirilmesine ilişkin değişiklik önerisi bu hafta Anayasa Komisyonu'nda ele alınacak. Önennin gelecek hafta genel kurula getirilmesi bekleniyor. Yeni düzenlemeyle maaş artışmdan geri adım atılırken "kryak emeldOik" için anayasal güvence sağlanıyor. tkinci paket zora gjrdi AKP ve SP'nın Tayyip Erdoğan ve Necmettin Erbakan pazarlığuıı gündeme getirerek öneriye imza koymamalarına karşın seçimi göze alamayacaklanndan genel kurulda öneriye destek vermeleri bekleniyor. TBMM Uzlaşma Komisyonu perşembe günü toplanarak 2. anayasa değişikliği paketi üzerinde görüşmelerini sürdürecek. AKP ve SP'lilerin Erbakan- Erdoğan pazarlığı nedeniyle ikinci paketin zora girdiğıne dikkat çekildi. Aydın'uı istifası oylanacak Genel kurulda yann eski Baymdırlık ve Iskân Bakanı KorayAydm'm millervekilliğinden istifası oylanacak. MHP lideri Devlet Bahçeli'nın istifanm kabulü yönünde oy kullanacaklanm açıklamasına karşın MHP grubunda bazı millervekiUerinin oylamaya girmeyebilecekleri ya da aksi yönde oy kullanabilecekleri bildirildi. RTÜK üyetiği için seçim Genel kurulda yann muhalefet kontenjamndan seçilen Arif Özkök'ün ölümüyle boşalan RTÜK üyeliği için de seçim yapılacak. DYP Ayhan Özer, AKP Prof. Dr. Şakir Akça'yı aday gösterdi. TBMM Genel Kurulu'nda bu hafta Medeni Yasa'daki değişikliklerin görüşmeleri sürecek. ~jL TlRMIK IAYDIN ENGİN aenginCg doruk.net.tr Bugün 29 Ekim. Bayram. Cumhuriyet Bayramı. Biryoklayın bakalım kendini- z. Içinizde bir şeyler kıpırdan- nakta mı ? Yüreğinizde bir se- VTIÇ topağı var mı? Yolda rast- ladıklarınıza "Bayramın kutlu ol- sjn yurttaş" demek geliyor mu çinizden? Yoksa Cumhuriyet fkyramı sizin için 27 Ekim Cu- raöğleden sonra başlamış, 31 E<im Çarşamba sabahı bitecek ızunca bir tatil fırsatı anlamına n gelmiş? Peki. ••* Şimdi bir kez daha yoklayın ba- ayım kendinizi. Varsayın ki yine 29 Ekim'dir. frna varsayın ki yıllardan •333'tür. Ankara'da 101 pare tpun patladığı, Mustafa Ke- nal'in milletvekillerine "Efendi- vbuna cumhuriyet denir" de- 3ği günden bu yana 10 yıl geç- Cumhur, Bayram Etsin mi? miştir. Türkiye Cumhuriyeti on yaşındadır. Kulaklarınıza daha önce hiç duymadığınız, ama ilk duyuşunuzdan itibaren belleği- nizde yer etmeye başlamış bir marş ulaşmaktadır: "Çıktıkaçıkalınla I On yılda her savaştan I Demirağlarta ördük I Anayurdu dört baştan..." Içinizde bir şeyler kıpırdan- makta mı? Yüreğinizde bir sevinç topağı var mı? Yolda rastladık- lannıza "Bayramın kutlu olsun yurttaş" demek geliyor mu içi- nizden? • * • Yanıtlannızıbenimledeğil. Bir başkasıyla da değil. Kendinizle bölüşün. 29 Ekim 1933-29 Ekim 2001. Ne dersiniz? Farkı fark ettiniz mi ? Peki. Şimdi de "farkı" sorgulamanız gerekmiyor mu ? • • • Sözlüğe baktım. °Cumhur"un karşısında "Yöneticisini kendi seçen halk" yazıyor. Aldı beni birdüşünce. Kuzey- de Don Irmağı kıyılanndaki Ka- zak kabileler de yöneticilerini kendileri seçiyorlar. Seçilmiş Ka- zak "ataman "lar görevlerini, ödevlerini iyi beceremeyince se- çimde devriliyor, yerlerine baş- ka bir Kazak, "ataman" seçiliyor. Kazak kabileleri cumhuriyet mi? Başka sözlüklere başvurdum. Almanların ünlü Meyer Lexi- on'unda cumhuriyet şöyle ta- nımlanıyor: "Egemenliğe halkınya da aris- tokrasiya da oligarşinin (birazın- lığın erki) sahip olduğu ve en yüksek organının (parlamento) belirli birsüre için seçildiği dev- let biçimi..." l-ıh !.. "Cumhuriyet" kavramından benim anladığım (ya da anla- mak istediğim) bu da değil. Hay- di, çağımızda zaten devlet erki- ni elinde tutacak aristokrat kal- madı, deyip geçiştirelim. Peki "oligarşi" ne olacak? Aynı sözlükler oligarşiyi "Ka- mu olanak ve güçlerini kendi çı- kaharı için kullanan bir küçük grubun iktidan" diyetanımlıyor. Ben daha da iyi birtanım biliyo- rum: Oligarşi: Iktidarda bir avuç zorba! Amerika Birleşik Devletle- ri'ndeki son seçim bitip haftalar- ca süren oy sayımının ardından oğul Bush'un kazandığı ilan edil- diğinde "Seçimi Cumhuriyetçi Parti kazandı" diye çok az ga- zete başlığı okudum. Buna kar- şılık "ABD seçimlerini Teksaslı petrolcülerin ve büyüksilah sa- nayicilerinin desteklediği G. W. Bush kazandı" diyen epey ga- zete başlığı anımsıyorum. Teksaslı petrolcüler ve büyük silah sanayicileri yani savaş ba- ronlan, yani cesetlerle beslenen sansariar ve sırtlanlar ve akba- balar ve leş kargalan... ABD bir cumhuriyet mi? • • • Bugün 29 Ekim. Bayram. Cumhuriyet Bayramı. Bir yoklayın bakalım kendini- zi. Içinizde bir şeyler kıpırdan- makta mı? Yüreğinizde bir sevinç topağı var mı? Türkiye bir cumhuriyet mi? Yurttaş, yasasını anlasın... TBMM'de Medeni Yasa değişikliği görüşmeleri başlarken; ilk günlerde içerikten çok, dil tartışması yaşandı. özellikle SP ve AKP sözcüleri, "sadeleştirme adı altında Türk dilinin yozlaştınldığını ve kuşaklar arasında kopukluk yaratılacağım" savunduiar. Adalet Komisyonu Başkanı Emin Karaa ise, iki örnek vererek bu eleştirileri yanıtladı. Karaa'nın şu anda yürürfükte olan Medeni Yasa'dan aktardığı ve "ne anlıyorsunuz" diye sorduğu bazı ifadeler şöyle: "Bir hakkın sırfgayri izrar eden suiistimalini kanun himaye etmez." "Gayrin zilyet bulunduğu bir şeyi gasp eden kimse o şey üzerinde tercihe şayan bir hakka sahip olduğunu iddia etse bile, onu iade ile mükellef olur. Eğer müttei aleyh o şeyi mükteiden almayı mucip ve tercihe şayan bir hakka sahip olduğunu derhal ispat ederse ret lazım gelmez. Zilyetin davası gerek o şeyin istirzadına, gerek zarann tazminine dair olur." Karaa, yürürlükteki yasanın dilini hukuk öğrencilerinin bile anlamadığına dikkat çekerken, "Amaçladığımız sadece fakülte öğrencilerinin anlaması değil, adı üstünde yurttaş hukuku olan tasannın yurttaşlar tarafından anlaşılması gerekir. Ideolojik nedenlehe dilin değiştirildiği konusunda hunharca bir saldın var. Tasannın dili, konuşulan, sade Türkçe. lcat edilmiş, uydurulmuş sözcükler kullanılmış değil. Yıllardır kullanılan ve yargı kararlarında sıkça kullanılan sözcükler" diyor. Değiştirilmesi eleştiri konusu olan bazı sözcükler ve tasanda kullanılan karşılıklan şöyle: Mütemmim cüz: Bütünleyici parça. Iştira hakkı: Alım hakkı. Şuf'a hakkı: Önalım hakkı, Vefa hakkı: Geri alım hakkı. Nesep: Soybağı. Şahsa merbut hak: Kişiye sıkı sıkıya bağlı hak. Nısfet: Hakkaniyet. Ahvali şahsiye sicilleri: Kişisel durum sicili. Lükata: Bulunmuş eşya. Ve... Kamer Genç kürsüde ANAP lideri Mesut Yılmaz'ın "belalısı" DYP'li Kamer Genç, 2.5 yıl aradan sonra yeniden TBMM Başkanvekili olarak kürsüye çıktı. Genç, kürsüdeki ilk gününde öncelikle kendisini seçip TBMM'ye gönderen "asil ve soylu Tunceli halkına", sonra oybirliğiyle makama aday gösteren Tansu Çiller'e ve seçen tüm milletvekillerine "şükran ve minnetlerini" dile getirdi. Genç, görevini tarafsızlıkla yürüteceği sözünü de verdi. İlk günde konuşma süreleri konusunda da son derece bonkör davrandı. Genç, "Bugün için istisna uyguluyorum, bundan sonra böyle her grup çıkıp da konuşamayacak. Inanınız ilk gün olduğu için. Hadi neyse şey edeyim..." dedi. SP'Iİ Yasin Hatipoğlu "Tabii efendim, bunu lütfen cülusiye kabul ediniz, yeni çıkışınızdır" sözleriyle Genç'e tahta yeni çıkan padişahlann cömertliğini anımsartı... Genç, kürsüdeki ilk gününde "tarafsız ve hoşgörülü" bir görüntü sergiledi. Ancak görüşülen gensoru önergesi üzerine hükümet adına konuşan Dışişieri Bakanı Ismail Cem kürsüden inince yine kendini tutamadı: "Herhalde dünyayı fethetmişiz de bizim habehmiz yokmuş. Biraz herhalde eksik bilgimizden dolayı..." (DSP sıralanndan "ayıp ayıp" sesleri, görültüler.) "Canım, birlatife edelimyani... Ne oldu, ne dedik yani?" AKP'deki 'Erbakan virüsü' Fazilet Partisi'nden aynlma sürecinde "yeni oluşumculann" temel gerekçesi, "Bu partıde demokrasi yok; her şeyi tek adam olarak Erbakan Hoca belihiyor; teşkilatlarda parti içi demokrasi uygulanmıyor" idi. "Milli Görûşçü yenilikçilerin" AKP'sinde geçen hafta önemli bir konu, Ankara ll Başkanı'nm seçimiydi. AKP Merkez Yürütme Kurulu'nda bu konuda iki kez oylama yapıldı ve avukat Arif Doğu önde çıktı. Ama uygulamaya gelince işin rengi değişti. Bölünme sürecınin başından beri Recep Tayyip Erdoğan'ın yanında yer alan eskı FP'nin Ankara ll Başkanı Ersönmez Yarbay, yeni AKP'nin de Ankara ll Başkanı olarak atandı. FP'de parti içi muhalefetin başladığı dönemlerde Necmettin Erbakan, Erdoğan'ın ekibi için "Virüs bulaştırdılar" demişti. Erbakan'ın kastı, bu kesimde "demokrasi virüsü" olarak algılanmıştı. Şimdi AKP kulislerinde sorulmaya başlandı: "Bize de Erbakan virüsü mü bulaştı?" Çiller'in samimiyeti(!) DYP lideri Tansu Çilter, Çankaya ile hükümet arasındaki haikoylaması restleşmesinde Çankaya'dan yana saf tuttu. Çiller, hemen ortaya çıkıp referandum yapılmasını istediğini söyledi ve "deli dana etiyemiş gibi sorunlar karşısında tir tir titreyen hükümetten kurtulmak için" gibi sözlerte süslediği konuşmasında halka gitmek için bir kapı açıldığını vurguladı. Biz de Çiller'in bu tutar(ı(!) yaklaşımını biraz açalım istedik... Referandumda millete ne sorulacak? Milletvekillerinin maaşlannın artması ve kıyak emekliliğine ne diyorsunuz? DYP bu kampanyada hangi safta yer alacak? Çilter, ifadelerinden anladığımız kadanyla, "hayır"c\\ar safrnda. Peki, bu madde genel kurulda görüşülürken DYP'liler ne yaptı? Destek verdi, hatta bazı DYP milletvekilleri önergeyi hazırlayanfar arasında yer aldı. Çiller, "Ben o gün yoktum" ya da "Meclis'in bir anda, belki de tam anlamadan oldubittiye getirerek yaptığı değişikliği içime sindiremedim" gibi açıklamalaria sorumluluktan kurtulabilir rrji? Hayır... Yurttaşlar, o gün genel kurulda bu maddeye "hayır" diyenlerin sayısının sadece 39 olduğunu hiç unutmamalı. Ve Meclis'in de öyle anlamadan falan değil, gayet iyi anlayarak, üstelik anlaşılmasını engellememek için üzerinde hiçbir konuşma yapmadan bu maddeyi kabul ettiğini de... Çiller kürsülerden seçim çağnlan yapadursun; "tutahri" muhalefetlerini sürdüren DYP'liler referandumu engelleyecek yeni anayasa değişikliğine destek verditer... BM'ye 'Saadet' çağrısı SP Genel Başkanı Recai Kırtan, partisinin politikasını anlatmak ve çağnlannı dile getirmek için BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a mektup gönderdi. Bu metin SP Ankara Milletvekili Zeki Çelik'i tatmin etmemiş olmalı ki, hızını alamadı, BM Genel Sekreteri, Islam Konferansı Sekreteri, D-8'ler Dönem Başkanı, Türkiye Başbakanlığı ve Dışişieri Bakanlıklarına bir mektup gönderdi. Çelik'in önerisi biraz farklıydı: "Dünyada saygınlığı ile tanınan Necmettin Erbakan'ın yani sıra Alia Izzetbegoviç, Nelson Mandela gibi saygın devlet adamlan ile Yusuf El Kardavi gibi fikir adamlanndan oluşacak bir heyetin Afganistan yönetimiyle ABD arasında arabuluculuk yapması..." Türey Köse, Emine Kaplan, Bülent Sanoğlu, Sertaç Eş ankcum@ttnet.net.tr