Katalog

30 EYLÜL 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA SAGLIK Kurumlar irticaalardan anmMnlmalı' • Istanbu) Haber Servisi - îşçi Partisi (IP) Genel Başkanı Doğu Perinçek, dün düzenlediği basın toplantısında devlet kurumlarının ırtıcacılardan anndınlması gerektığıni belirterek ırtica ve emperyalizmin amacının ulusal devleti yıkmak olduğunu söyledi. Pennçek, ıkı yıl önce PKK'ye yardım ettıği gerekçesiyle tutuklanmasına neden olan kâğıtlann sahte çıktığmı ve yönetıcilerin ABD ile Türkiye halkından gizli anlaşmalar yaptığını savundu. Zorunlu deprem sigortasına 2 ay erteleme • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Zorunlu deprem sigortasının tapu işlemlennde belgelenmesi zorunlulugunun 2 ay süreyle ertelenmesine ilışkın kanun hûkmünde kararname, Resmı Gazete'nın dünkü mükerrer sayısında yayımlandı. Kararnamede, zorunlu deprem sigortasına tabi -binalarla tapu tescil i$iemlerinde aranacak belgeler ile uygulama usul ve esaslannın, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile Doğal Afet Sıgortalan Kurumu tarafından müştereken belirlenmesı hükmü de yer alıyor. SezerOrta Asya'ya gidiyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Ahmet NecdetSezer, 16-20 Ekim tarihleri arasında Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızıstan ve ' Kazakistan'ı ziyaret edecek. Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdûrû ve Dışışlen Başdaruşmanı Tacan tldem ile Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Metin Yalman dün dûzenledikleri toplantıda, Kafkaslar ve Orta Asya'dakı Tûrk cumhuriyetleriyle ilişkilehn canlı tutulmasına Cumhurbaşkanı' nın büyûk önem verdiğini behrttiler. Bbistan'tJa operasyon • ELBİSTAN(AA)- Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde, terör örgütü 'Mûslûman Gençlik Malatyalılar Grubu' üyesi olduklan iddiasıyla 6'sı öğretmen, 3'ü memur, 2'si serbest meslek sahıbi olmak ûzere 11 kişi yakalandı, bir kişi aranıyor. Polisin yaptığı operasyon sonucu; Yunus Emre Ilköğretım Okulu öğretmeni Gökhan K, Imam Hatip Lisesi öğretmenleri Adem Ç, Mevlüt K ve Mehmet Y, Gazi Mustafa Kemal Paşa Lisesi öğretmeni Ahmet K, emekli öğretmen Medeni A, PTT dağıtıcısı Hamit A, tlçe Tanm Müdürlüğü'nde memur Sabahattin Ç, Endüstn Meslek Lisesi'nde memur Eyüp Ö, kırtasiyeci Veysel E ve ayakkabı satıcısı Durdu M. D. gözaltına alındı. SSK Bölge Müdürü Çevik olumlu projeler olduğunu, küçük adımlar atıldığını söyledi SSK'de ıımuthı tablo bitmeyen sorunla Saadet Uslu - Gamze Demirdağ SSK Bölge Müdürü Hikmet Çevik, SSK'de son 2 yıldır olumlu gelişmeler olduğunu ileri sürdü. Bu sürede son 25 yıldakinden daha fazla yatırun yapıldı- ğına dikkat çeken Çevik, "Projeler olumlu, küçük adımlar afahyor" dedi. Hikmet Çevik, SSK'deki en önemli projenin Istanbul için yapılması plan- lanan 25 yeni dispanser olduğunu söy- ledi.Çalışma ve Sosyal Güvenlık Baka- nı Yaşar Okuyan'm bu projeyi destek- ledığini belirten Çevik, "Bunlann ar- salan tamam. En kısa zamanda yapü- dedı. SSK'de yaşa- • Son 2 yılda 25 yıldan daha fazla yatırım yapıldığını belirten SSK Bölge Müdürü Hikmet Çevik, bu durumu "başlamış ve devam edecek bir rüzgâr" olarak değerîendirdi. Hikmet Çevik, SSK'deki en önemli projenin Istanbul için yapılması planlanan 25 yeni dispanser olduğunu söyledi. nan en önemli sorunlardan bınnin per- sonel sıkıntısı olduğunu da anımsatan Çevik, şöyle devam etti: *Şimdi90pra- Türk Tabipler Birliği Yapacak daha çok iş var Ülkemizde saglık sistemınin ıçınde bulunduğu zor durumdan kurtulması ıçın en öncelıklı sorunun kaynak sıkın- tısının aşılması olduğu vurgulanıyor. Türk Tabipler Bırlığı, sağlık göstergele- ri arasında cıddı eşıtsızlıkler olduğuna dikkat çekerek sıstemın düzeltılmesı için yapılması gerekenlen şöyle sırala- dı: - Türkiye. Sağlık Bakanhğı'ııa en az yüzde 10'İuk bütçe ayırabilir; ayırabil- mdidir. En aandan uİusal getirteri Tûr- Idye'den daha düşük olan ülketerin bu- nu başanbğı büminektedir. - Sağlık sektörünün etkın çahşabıl- mesı için kaynaklann ve hızmet üreümı- nin tek elden yönetılmesı gerekır. Bugün sağlık deyınce karşımıza, sayılan on binlen bulan sağlık ışletmeleri yelpaze- si çıkar. Kamu kaynaklannın özel gin- şımcılere aktanhnasının ötesınde, özel- leştirmenin kendısı, yaratüğı sıstem ba- kımından anlamsız bıçımde para yıyen bir makinedır. -Saghktakifinansmanmodefimiz,ge- nd vergflerle ohışan genel bütçe sistemi nlnnhHır - Türkiye'de sağlık ocağı ve saglık ev- lennın sayısal yetersızlığı gıdenlmelı- dir. Bir saglık sistemınin kalbı, toplu- mun en uç noktalanna kadar ulaşması beklenen bınncı basamak sağlık hızme- tidır. - Birinci basamak fle hastanekr ara- smda sevk sistemi işletiuneü ve bu uygu- lama tam süre poiitikas ile pekiştiriune- Bdir. Ülkemizde sevk sistemi yasal zo- runhıluk ohnakla birtikte hükümetkr tarafindan çiğnenmektedir. Kammızca sevk sisteminin işletümemesinin, birinci basamağın etkin kdınmamasının birkaç nedenibulunmaktadır: Etkin birinci ba- samak,yaanm gerektirir. tnsani; halkın da, personelin de içine girmekten zevk duyacağı kaliteli kurumlar gerektirir. Türkiyeıün si\asi tercibleri sağhk ocağı yapmak yerine savaşa, yeram dünyasına kaynak aktarmak biçiminde şekillen- miştir. Etkin bir birinci basamak, ubbi, mesleki uygulamalann denetim altına am gerektirir. Bu iseözeüikle sağ- hktan kâr dde eden ilac tekeUerinin i$> ne getanemektedir. - Bölgeler arasındakı kaynak dağılı- mı dengesızlığı gıdenlmedıkçe, sağlık sektöründekı sorunlann çözümü ola- naksız görülmektedır. Doğu ve Güney- doğu'ya hemen hıç yatırım yapılma- maktadır. Her ıkı bölgenın de halk sağ- lığı göstergelen Türkiye ortalamasının çok gensındedır - Toplum» her aşamasında sağhk sis- teminin içinde otmahdır. - Meslek kurallannın uygulanmasın- daTTB'nın daha fazla yetidsının olması gerekir; bu da yeni bir TTB yasasını gerektırir. tisyen getiyor. Uzman atamalan oiacak. Personeli de ocak gibi bektiyoruz. Şu anda 9 bin 500 civannda personel var. Durumu örneklemek gerekirse; SSK Eyüp Hastanesf nde 270 yatağa, hekim- lerle birtikte 350 personel düşüyor. 150 yatakh Özel Acıbadem Hastanesi'nde ise 600 personel çahşıyor. Bütün SSK'le- rin durumu aym. Yüzde 40 açık var. Bir de 25 yeni dispanser yapıldığında, bun- lann her biri için 50-60 personel gere- kecek. 18 bin kadro çıkb. Bekliyoruz." Son 2 yılda 25 yıldan daha fazla yatı- ran yapıldığını belirten Hikmet Çevik. bu durumu "başlamış ve devam edecek bir rüzgâr" olarak değerlendırdı.Çevık. bazı projelerını şöyle sıraladr "Halka- h'da 400 yatakh hastanenin yapımına başlandL İslam Kalkınma Bankası Üm- raniye'de 400 yatakh hastane yapacak. Bakırköy için de bir proje var. Otomas- yon da önemli bir proje. İstanbul'dan400 triryon lira ödüyoruz. Kayıtlar gözle ya- pıhyor,elden binkrceevrak geçiyor. Oto- masyona mudaka geçilmeti. Projeler olumlu, küçük adımlar anhyor." Hikmet Çevik, SSK'de yaklaşık 2 yıl önce pılot çalışmalan başlayan, geçen günlerde de tüm Istanbul'da uygulan- maya başlayan telefonla randevu sıste- mmm ıhtıyaçtan doğduğunu söyledi. tstanbul'da 7.5 mılyon kışıye sağlık hızmetı verdıklennı belirten Hikmet Çevik. "Hacmimiz çok yüksek. Altya- pısı sağlam olan yeıierde böyle bir ge- reksinim yoktur" dedi. Çevik, projenin aşamalannı şöyle anlattı: "Kartal'da sekreterli bir sistem var. Eyüp'te ise telesekreterli başlatük. Sistemin oturması 7-8 ay sürdü. Başta 4 hat vardı. Tabü ki yetmedi. Ama şim- di 1500'ünüzenndepoMdinigiolanlar- da 24, albnda olanlarda ise 12 hat var. Ancak arama sabah 10-12 saatleri ara- sında olduğu için bu zaman dih'minde yine bir okamldık oluyor. Yine de 3-4 kez çevirince düşüyor. Kartal ve Eyüp'te hastalann yüzde 70'i randevu- lanna getiyor, gelmeyen yüzde 30'htk lasma ise randevusuz gelenleri ahyoruz. tstanbul'da günde 37-40 bin arasında potiktinik yapılıyor. Kurduğumuz sis- temle yüzde 90'uu karşılryoruz." Insanlann aradıklannda telefon nu- maralannı düşürememekten yakmdık- lanm annnsattığımız Çevik, sistemin oturmasının en az bir ay süreceğini ifa- de etti. -Sürecek- E>ünya Sağlık Orgütü'nûn Türkiye gibi ülkeler için belirlediği sağhk bütçesi, en çok 1960 yılında yüzde 6'lan buldu. Bu yıl Türkiye'de yüzde 2.11 olarak belirlenen rakam, Yunanistan'da yüzde 7, Almanya'da yüzde 17, Fransa'da yüzde 16, Macaristan'da yüzde 8 civannda. Paran kadarsağhkhizmetiTürk Tabipler Birliğı'nın "Binyılka- panırken Türkiye sağjık sektörünün du- rumu"' çahşması. sağlığımızın ceptekı paraya endeksli olduğunu ortaya koyu- yor. Sağhk Bakanlığı bütçesinın yeter- sizliği, tedavi kurumlarının gelirlerini döner sermayeye dayandmnasma. dola- yısıyla da sağhğın paralı hale gelmesi- ne neden oluyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün Türkiye gibi ülkeler için belirlediği sağlık büt- çesi, en çok 1960 yılında yüzde 6'lan buldu. Bu yıl Türkiye'de yüzde 2.11 olarak belirlenen rakam, Yunanistan'da yüzde 7, Almanya'da yüzde 17, Fran- sa'da yüzde 16, Macaristan'da yüzde 8 civannda. Yapılan araştırmalar Türki- ye'nin kendi gelir grubunda Sağlık Ba- kanlığı'na en düşük kaynak ayıran iki ülkeden bıri olduğunu gösteriyor. Ba- kanhk kaynaklanrun. kurumlann gide- rek gelirlenni döner sermayeye dayan- dırmasına neden oluyor. Bunun anlamı ise kamu kurumlanndaki hizmetin da- ha fazla paralı hale gelmesı demektir. Hizmetin yetersizliği, hizmetin gıde- rek daha parah hale gelmesine neden oluyor. 1989 yılında Sağlık Bakanlığı hastanelerinin yüzde 58.5'i döner ser- maye geliri elde ederken 1997 yılında bu rakam yüzde 74.4'e yükseldi. Türkiye'de toplam sağlık harcamala- n içinde koruyucu sağlık harcamalan- na aynlan pay ise sadece binde 9. Ülke- mizde bulaşıcı hastahklann, aşıyla ön- lenebilir hastalıklann sıklığı düşünül- dügünde olayın ciddiyeti ortaya çıkıyor. Sağhk BakanlığVnın 19% yılında ko- ruyucu sağlık hızmetine yaptığı harca- ma yüzde 3.2, ayakta tedavi harcama- lan yüzde 21.6, hastane harcamalan yüzde 62. diğer harcamalar ise yüzde 13.2 olarak gerçekleştı. Türkıye'de sağ- lık harcamalan içinde cepten harcama- lann oranı ise yüzde 32 olarak gerçek- leşiyor. Bu da tedavi edici hizmetlere harcanıyor. SSK ve devlet hastanelerinde bir mu- ayeneye bile tam gün harcanmakzorun- da kalınması insanlann özel merkezle- re yönelmesine neden oluyor. Ancak buralardan sağlık hizmeti almanın ma- liyeti oldukça fazla. Türk Tabipler Bir- liği 'nin 2000 yıhnın ikinci yansı için belirlediği asgari muayene ücreti 16 milyon 146 bin lira. Bu ücret özel has- tanelerde 25-30 milyon lirayı buluyor. S E S A n k a r a S u b e B a ş k a n ı Y ı l m a z ' ı n , y o l s u z l u k i d d i a l a r ı n a y a n ı t ı ' Türkiye'de sağlık sistemi kirletildi' Türkiye'dekı sağlık sistemi, hastanelerdeki yolsuzluk iddi- alan, hastalann bitmek bılme- yen kuyruklan ve sağlık perso- nelinın çalışma koşullannın düzeltilememesi gibi sorunlar- la ayakta kalmaya çalışırken sendikalar yönetimin "popü- Bst" yaklaşımından yakınıyor. SES (Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası) Ankara Şube Başkanı Kemal Yıhnaz, sorunlann süreklı olarak unut- tunümaya çalışıldığını belirte- rek sağlık sistemınin "Idrletil- diğmi", yolsuzluklann hiçbir zaman açığa çıkanlmadığım savundu. SSK hastanelerinde yapılmak ıstenen reformlann sorunlan çözmekten çok, oya- lama taktiği olduğunu öne sü- ren SES Ankara Şube Başkanı Kemal Yılmaz. sağlık sıste- mnıde "Idrietilmiş" bir seçıl- me yöntemı olduğunu vurgula- dı. Hastanelenn özerk hale ge- tirilmesini isteyen Yılmaz, atanmışlann değil, hastanede bızzat çalışanlann yönetimde olması gerektığini ifade etti. Sağlık sıstemındekı en te- mel sorunun çalışanlann ya- şam koşullannın düzeltileme- mesi olduğunu belirten Yıl- maz. hekimın maddı olanak- sızlıklar nedemyle kendini ge- liştıremedığinı ıfade etti. He- nüz tasan halmde olan ve he- kımlere 5 yılda bu- smav mec- bunyetı getıren uygulamamn da paralı hekimlenn önünü açacağım vurgulayan Yılmaz. "Hekim, uzmanhğım geüştire- cek maddi olanaktan yoksun. 300 milyon maaş alan pratis- ven heknnin hem yaşamııu sür- dürmesi hem de kongreleri iz- leyipbilimselyayınlantakipet- mesi bekleniyor. Smav uygula- ması kötü niyetle oluşturulma- sa bile ileride parasız k^ilerin uzman olamamasma yol aça- cak" dedı. Yılmaz, Çahşma ve Sosyal Güvenlık Bakam Yaşar Oku- yan'ın SSK hastanelennde başlattığı telefonla randevu uygulamasının da sorunlan geciktirmeye yönelik bir plan olduğunu belirttı. Yılmaz, per- sonel ve araç eksikliklerinin hastanelerde yığılmalara yol açtığını bildirerek sözlennı şöyle sürdürdü: "SSK hasta- nekrinde hastalann yaşadıgı temel sorun. randevu değüdir ki sistem geUnce sıkuıülar bit- sin! Kaldı ki talep artnğında hasta uzun bir süre bekktile- cek. Bu uygulama poükfiniğe başvurması gereken hastalann acü serviste yığümasına yol aç- ü. 35 milyon insarun sağhğıybı uğraşan, yeteri kadar hizmet üretemeyen bir kuruhışta,tek- noloji yenilenmeden, çahşma koşuDan düzenlenmeden, nite- tikli personel istihdanı edilme- den bu uygulama pratikte ba- şanh ohunaz." CUMARTESİ YAZILARI ATAOL BEHRAMOGLU Yurtseverlik Babam ve annem Cumhuriyet devriminin değerle- riyle yetişmiş ilk kuşak Cumhuriyet aydınlanndanch. Böylece ben de, yurtseverlik duygusunun doğal bir olgu olarak yaşandığı bir aile içinde yetiştim. Bu ne- denle, denebilirse eğer, ilk "ideolojim" yurtseveriik- tir... • • • İkinci ideolojim, hümanizmdir. Her sağlıklı insanda zaten olması gereken insan sevgisi kitaplaria bilinç düzeyine yükseldi. Bu kitaplaryurtseverligimdeki (ço- cukluğumun geçtiği ellili yıllann ürünü) kimi şoven çizgileri de sildi. Fakat hümanizm ve yurtseverlik ara- sında hiçbir zaman bir çelişkı yaşamadım. Tersine, bugünkü aklımla da düşündüğümde, bir toplumdâ, bir kültürde somutlanmayan, onlaria beslenmeyeh insan sevgisinin soyut bir kavram düzeyini aşama- yacağını görüyorum. g • • • ? Bir sonraki ideolojim sosyalızmdir. Buna bilimsel te- rimleriyle, diyalektik ve tarıhsel maddecilik de diye- biliriz... Bu felsefe aklımın ve duygularımın ayaklannı yere bastırdı. Bana safsatanın en ilkelini de, en süs- lü ambalajlar içinde olanını da görmeyi öğretti... In- sanı ve toplumu açıklamada diyalektik ve tarihsel maddecilikten daha kapsamlı ve bilimsel bir düşün- ce yöntemiyle karşılaşmadım... Sosyalist oluşum yurtseverlik ve insanseverlıgımle de çelişmedi... Ter- sine, düşüncelerimi ve duygulanmı daha doğallıkla yaşayabileceğim, sorunlannı daha kolaylıkla anlaya- bilecegim en uygun ortam, kuşku yok ki, beni yetiş- tiren doğal ortamım, kendi ülkem, kendi toplumsal çevremdir. • • • Yurtseverliğin gerçek anlamlannı bana hümanist ve sosyalist oluşum öğretti... Bugün ülkeme, ülkemin insanına duyduğum sevgi şoven bir duygu olmadığı gibi, öfkeden, eleştiriden uzak değil... Fakat zaman içinde, ülkemi ve onun insanını ne kadar az tanıdığı- mı da daha iyi kavradım... Bir şeyi sevmek, sanıldıği kadar kolay değildir... Tanımayı, anlamayı, öğrenme- yi gerektirir. Bugün, ne yurtseverliğin, ne hümanizmin ve ne de sosyalizmin soyut kavramlar olmadıklanr»; bir toplumsal pratik içinde anlam taşıyacak değert^r olduğunu biliyorum. • • • ; Sıradan halk insanı, suda balık gibi, yurtsevertiğihi doğal bir duygu olarak yaşar. Aydın, kimliği gereği, bütün kavramlan sorgular... Fakat bu sorgulama onu kendi ülkesine ve ülkesinin insanına karşı bir sevgi- sizliğe, giderek bir küçümseme ve ilgisizliğe götürü- yorsa, kendi kişisel kimliğini de sorgulaması gerekir. Yaşamın anlamını sadece kendi bireysellığinin sınır- lan içinde gören biri için bu bağlamda söylenebile- cek bir söz yok. Fakat hümanist ve belki hatta sos- yalist olduğunu düşünen biri ülkesine ve ülkesinin in- sanına yabancılaşmışsa, ona öğütlenebilecek olan, bu ülkeyi ve toplumu daha yakından, daha doğru ta- nımaya çalışmasıdır... Kendi ülkemizin somutunda konuşacak olursak, Türkiye çözüm bekleyen sorun- lanyla olduğu kadar özgün kimliği ve birikımleriyie de, bir ulusun yurttaşı ve aydını olmanın sadece üzün- tü verici yönlerinin değil, heyecan verici, insanı bir kat daha insan yapan duygusunun da en güçlü yaşan- abilecegi bir ülkedir... e-mail: [email protected] VEFAT Samsun-Ladik-Akpınar Köy Enstitüsü mezunu, TAYAD kurucusu, eski genel başkanı, aydın, demokrat, örnek insan emekli öğretmen (Mustafa Hoca) MUSTAFA ERYÜKSEL 28.09.2000 günü vefat etmiştir. Hepimizin başı sağolsun. AİLESİ Not: Cenazesi 30 Eylül 2000 Cumartesı günü öğle namazını müteakip K.Mustafapaşa Sümbülefendi Camıi'nden kaldırılacaktır. kitapku , DINLETI TRKSİM SERGİ SALONU'NDA "RuhiSuAnısına" ıt: 18.00-20.00 stıklal Cad. (Fransız Korsoloslugu yann Taksım Tel: 252 38 81