Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 EYLÜL 2000 CUMARTESİ 10 H A B E R L E R dishab@cumhuriyet.com.tr Kanada'nın eski • TORONTO(AA)- tanada'nın eskı &aşbakanlarından Pıerre Elliott Trudeau, önceki gün Montreal'dekı evinde Sldü. Parkinson hastası alan 81 yaşındaki Trudeau, prostat İanserine yakalanmıştı. Kanada Başbakanı Jean Çhretıen, Trudeau'nun «lümünden duyduğu ûzûntüyü dile getirerek Trudeau'nun "siyasi bir deha" olduğunu söyledi. Kanada Radyosu'nun haberine göre, resmi bir ziyaret için Jamaika'da bulunan Chretien, Trudeau'nun "adil toplum hayalinın somut ömeği" olduğunu da kaydetti. Ozbek askenlep ABD'de eğitüecek • TAŞKENT(AA)- özbek askeri öğrencilerin ABD'de eğitim görecekleri açıklandı. Ozbekistan'da üç gündûr temaslannı sûrdûren ABD silahü Kuvvetler Meıkez Komutanı Orgeneral Tommy Franks, ABD'nin Orta Asya ülkeleriyle askeri ışbırliği ilişkilerinin Rusya ile rekabet anlamına gelmediğini söyledi. Özbek askeri öğrencilerin ABD'nin askeri kolejlerinde eğitim alacaklannı açıklayan Franks, "ABD, silahlı Islamcı teröre karşı mücadelede bölge ülkeleriyle işbirliğine hazırdır. Çünkü bölgedekı güvenlik ve istikrardan ABD'nin menfaatı var" diye konus.ru. Türk-Yunan komitesi toplandı • ATİNA (AA) - Türkiye- Yunanistan Yönlendirme Komitesi Toplantısı dün Atma'da başladı. Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan 9 işbirligi anlaşmasının uygulanmasına ilişkin değerlendirmelerin yapılacağı toplantıda, Ege'de güven arttıncı önlemler konusunun da ele alınacağı açıklandı. Yunan basını, Yunanistan Savunma Bakanlığı'nın askeri içerikli güven arttıncı önlemlerin kesinlikle NATO çerçevesi içinde kalmasını istediğıni yazdı. Faciadaölü sayısı artıyor • ATİNA (AA)-Ege Denizi'nde salı gecesi Paros adası yakınlannda kayalıklara çarparak batan feribotta yaşamını yitırenlerin sayısıntn ,J2'ye yükseldiği bildirildi. Deniz Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bilet Jistesine göre, yolcu ve tnürettebat, toplam 524 jfcişi taşıyan feribottan şu $na kadar 452 kişinin "fcurtanldığı belirtildi. B Mundo'ya paket |BARCELONA(AA)- Jarcelona'da El Mundo zetesinin binasına ılan bombalı paket ı sabah patladı. Polisin çıklamasında, silahb iki kek ile bir kadının, E>ınaya girerek bombalı keti bıraktıktan sonra &inayı terk ettıği belirtildi. \çıklamada, bombanın «Jark edilmesi üzerine, atlamadan önce binanın ıliye edildiği, olayda Jlen olmadığı, ancak iki olisin hafıf yaralandığı edıldi. Bombalı paketi ı kişilerin " 1 Ekim ntifaşıst Direniş Gruplan ütü" (GRAPO) üyesi ftlduklan açıklandı. MGK: Militan odaklann yönlendirdiği gelişmelere karşı alman önlemler aşama aşama yaşama geçecek Ermenistan ve ABD'ye uyarı• Kurul, yayımladığı bildiride Erivan'ı, "Aynı coğrafi bölgede birlikte yaşamakta olan iki halkın arasına ash oimayan konular yaratılarak nifak tohumlan sokmanın kazanç sağlamayacağı" ifadesiyle uyardı. ANKARA(OımhuıiyetBürosu)-ABD Temsilciler Meclisi'nin sözde Ermeni soykmmı karar tasansı üzerinde deği- şikliğe giderek oylamayı gelecek hafta- ya eıtelemesi Türkiye'nin sert tepkisini engelleyemedi. Mılli Güvenlik Kurulu (MGK), Ermenistan yönetimini "aynı coğrafi bölgede birlikte yaşamak zorun- da olan iki halkın arasına ash olmayan ko- nular yaratarak nifak tohumlan sokma- nın kazanç sağlamayacağı" açıklamasıy- le uyardı. ABD Temsilciler Meclisi'nin tutu- mundan duyulan rahatsızlık da "milhan Er- meni çevrelerin yönlendirmesi ile tasannın gündeme getiribnesi esefle karşüannuşur'' ifa- desiyle dile getirdı. ABD ve Ermenistan'a uygulanacak yaptı- nmlann sıralandığı "eylem pJanına" son şek- linın verildiği MGK toplantısının ardından yapılan açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti devleünın bu girişimlere karşı "aşama aşama" önlemler aldığmı ve olaylann gelışımine gö- re "daha etkuT önlemler alacağı bildirildi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, söz- de Ermeni soykınmı tasansıyla ılgıli olarak Türkiye'nin tepkısını ABD Başkanı BfllClin- ton'a ıleterek, "Tarihi gercekkrinçarpralma- n suretiyle ortaya anlan iddialara dayah ka- rar tasansuun Temsilciler Meclisi'nden geç- mesi, ülkcfcrimiz arasmdaki stratejik ortak- TBMM tasanya karşı harekete geçti ANKARA (Cumhuriyet Bârosa) - TBMM, Ermeni soykınnu karar tasansının ABD Temsilciler Meclisi Uluslararası îlişkiler Komitesi'nin gündemine almmasını sağlayan girişimleri kmayacak. Her parti grubundan bir milletvekiîinin temsil edildiği parlamenter grubunun pazar günü Washington'a hareketinden önce TBMM Genel Kurulu'nca bildiri yayımlanacak. TBMM Danışma Kurulu'nun karan uyannca, karar tasansmı Türk milletinin kabul etmeyeceğini açıklayacaklarmı beürtenTBMM Başkanı Yıldınm Akbulut, "Hakaz bir görüşmenin sık sık gündeme getirimıesindeki maksat, tarihi gerçekkrden zryade siyasi bir veçheye büründü" dedi. Akbulut, "Gerek ABD ve gerek Ermenistan bu gibi davramslanndan doiayı zarar görebüiner'' diye konuştu. ABD'de Temsilciler Meclisi ve Akbulut: ABDve Er- menistanzarargörür. Kongre düzeyinde girişimlerde bulunacak milletvekili grubu için Dışişleri Bakanlığı'nca kapsaralı bir dosya hazırlandı. Heyette DSP'den Tayyibe Gfilek, ANAP'tan MehmetAM Irtemçelik, MHP'den Metin Ergun, DYP'den Ayfer Yıbnaz, FP'den TemeJ KaramoBaoğhı bulunuyor. Heyette yer alan eski Büyükelçi ve ANAP Istanbul Milletvekili îrtemçelik, büyükelçilik ve lobi şirketinin sağlayacagı randevular ve belirleyeceği programlar doğrultusunda ABD Temsilciler Meclisi üyeleriyle görüşerek, "yanbştan dönühnesrni isteyeceklcrini söyledi. îrtemçelik, "Bu, Ermenistan'a da bir yarar getirmeyecektir. BeUd seçim nedenijie birkaç Temsilciler Meclisi üyesinin çıkaıianna hizmet edecektir ama_ bu ABD çıkarlanna ne kadar uygundur?" dedi. hğa büyûk zararverecekür. Böyfcbirsonucun ortava çıkmasuu önlemek ûzere ABD yöneti- minın enerjik çaba harcamasmı bekfiyoruz" görüşünü dile getirdı. MGK'nın aylık olağan toplantısının ana gündemi sözde Ermeni soykınm karar tasa- nsının ABD'de izlediği süreç, bunun engel- lenmesi için izlenecek yol ve Ermenistan dey- leti ile Ermeni lobilerin Türkiye'ye yönelik "dosthıktan uzak" etkinlıklenne karşı geliş- tirilen "eylem planı" oluşturdu. MGK top- lantısında aynca Kuzey Irak'ta yaşanan son gelişmeler, PKK'ye yönelik dış desteğın du- rumu ve irticayla mücadele konulannda ge- linen nokta ele alındı. Yaklışık 5,5 saat süren toplantının ardından yapılan açıklamada şu uyanlara yer venldi: ^Songünlerdemffitan Ermeniçevrelerin yön- lendirmesiyk ABD temsücSer Mectisi'nde gündeme getirilen sözde Ermeni soykınmı id- dialanyla ilgfli gelişmeler esefle karşüanmış- nr. Subjektif vargüar, sahte belgeler, dahiü ve harici pofitik kazanunlar esas ahnarak yürü- tülmek istenen gavTetlerin bölge \e dünva ba- nşına olumlu bir katkısının olmayacağı düşü- nülmektedir. Tarihi gerçekler, resmi belgeler, kflise kayıtian ve şahhter ortadayken, düma varoldukça aynı coğrafi bölgede birlikte yaşa- mak zorunda oian iki halkın arasına ash ol- mayan konular yaratarak nifak tohumlan sokmanın ve buna itibar etmenin taraflara kazanç sağlama\acağının bilinmesi, başta komşu ülke Ermenistan yönetimi ve halkı Ue herkesin yaranna olacakür. Türkiye Cumhu- riyeti Devleti bu faaliyetlere karşı aşama aşa- ma gerekli önlemleri ahnaktadır. Olaylann gefişmesine göre gelecekte daha etkin tedbir- lerin ahnması da tabiidiıf ABD Temsilciler Meclisi'nm sözde Erme- ni soykınmı karar tasansı oylamasını gelecek haftaya erteleyen karan Ankara'nın sert tep- kısıni engelleyemedi. Tarihsel bir konunun si- yasi istısmar aracı olarak kullanılmasını eleş- tiren .\nkara, "Tasannın hafifletilmesi ya da ertelenmesi önemli değil. Her şe>' olduğu gibi ortada, değişen bir sey yok. Tasarrv^ gündem- den düşene kadar bütiinüyle karşı çıkdmab- dır" değerlendınlmesını yaptı. ABD ve Ermenistan'a yönelik yaptınmlar ise, Tûrkiye'nin ulusal çıkarlanna zarar ver- meyecek, Ermeni lobılennin ışmi kolaşlaştır- mayacak ve Ankara-Washıngton ılışkilennın dokusunu bozmayacak biçımde, Ennenıs- tan'a karşı daha sert. ABD'ye karşı daha ılım- lı bir çerçevede şekıllendınldi. Edinilen bilgılere göre askerler ABD'ye savunma ihalelen yoluyla yaptınmda bulun- maya sıcak bakmazken, tepkinin daha çok Ermenistan'a yöneltilmesinı savundular. Askerlenn gündeme getirdığı "Devletdö- neme Uiskin arşMerinin açıînıası'" öneri- sını "L'luslararası platformda soykınm id- dialannıgûndemdetutacağıveTûrkiye'nin dunıp dururken sayunmaya geçmesi an- lamına geleceği'' için Dışışlen yetkilıleri olumsuz karşıladılar. Sezer'den CHnton'a rica Sezer, Tûrkiye'nin tepkısinı ABD Baş- kanı Bill Clinton'a ileterek, ABD yöneti- mınin en üst düzeyde yürüttüğü engelle- me çabalannı gelecek günler de sürdürme- sıni ve ilışkiler üzerinde olumsuz sonuç- lardoğuracak karann kongrede kabul edil- mesini engelleme yönünde ağırlığmı his- setirmesini istedı. Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdü- rü Tacan İldem ve Cumhurbaşkanlığı Söz- cüsü Metin \ alman. Çankaya Köşkü'nde düzenledıklen haftalık bılgilendırme top- lantısında, Cumhurbaşkam Sezer'ıngün- cel konulara ılışkın görüşlerini aktardılar. tldem, Cumhurbaşkanı Sezer'in, sözde Ermeni soykırırnı yasa tasansına ilişkin gö- rüşlerini BM Binyıl Doruğu sırasında ve son- rasında ABD Başkanı'na ilettiğini söyledi. tldem'in verdiğı bılgiye göre Sezer, Clinton'a özetle şunlan anlattr "Tarihi gerçeklerin çar- pıühnası suretiv le ortaya anlan. Türk uhısun- ca kabulûne olanak bulunnıa>an ve hakh ola- rak tepkiyle karşılanan iddialara dayah bu karartasansuun Temsilciler Meclisi'ndengeç- mesi, Türkiye ile ABD arasında stratejik or- taklık olarak adlandınnğmuz çok vönlü üiş- kilerin dokusuna zarar venecektir. Böyle bir sonucun ortaya çıkmasuu önlemek üzere ABD yönetimminenerjik çabalar harcamasuu bek- Hyoruz." Ildem, Sezer'in Clinton ile en son ne zaman görüştüğünün soruhnası üzerine ise bütün diplomatik kanallann kullanıldığmı söyledi. Filistin polisi bir tsrail askerini öldürdü, Kudüs'teki çatışmalarda ise 5 Filistinli öldü Ortadoğu banşı çıkmaza sürükleniyorDış Haberier Servisi - Israil'de, sağcı ana muhalefet partisi Likud Başkanı ArielŞaron liderliğinde- ki Israilli parlamenterler heyeti- nin Harem'üş Şerif'ı ziyaretinin ardından patlak veren çatışmalar şiddetlenerek sürüyor. Kudüs'te El Aksa Camii çevre- sinde tsrail polisiyle Filistinli gös- tenciler arasında dün meydana gelen şiddetlı çatışmalarda 5 Fi- listınlinin öldürüldüğü bildirildi. Batı Şeria'nın Kalkilya kentmde de bir Filistin polisinin açtığı ateş sonucu bir tsrailli polisin öldü- ğu, birinin yaralandığı bildirildi. Adlannın açıklanmasını isteme- yen Filistinli güvenlüc yetküileri, saldırganın Nail Yasin adlı Filis- tin polisi olduğunu söylediler. Ya- sin'in, her iki tarafın denetimin- de olan bölgeden geçen karayo- lunda devriye gezen Filistin bir- b'ğinde görevli olduğu bildirildi. Yasin'in, devriye gezen tsrail po- lis aracına ateş açtığı belirtildi. Saldın, tsrailli ve Filistinlilerin irtibat karakollannın bulunduğu ve ortak denetledikleri bölgede dûzenlenmişti. tsrail radyosu, tu- tuklanan Filistinli polisin ateş açarken "AOahüekber" dediğini duyurdu. Filistin gûvenliğinden bir yetkili, Kudüs'te dûn meyda- na gelen çatışmalarda da 5 Filis- tınlınin, kaldınldıklan Makassid Hastanesi'nde öldüklerini bildir- dı. tki Filistinlinin öldüğunü doğ- rulayan hastaoe yetkilıleri. çok sayıda yaralının daha hastaneye kaldınldığmı söylediler. 30 Israil polisi yaralandı tsrail güvenlik güçlerinin açb- ğı ateşe taşla karşılık veren Filis- tinliler de 30 tsrail polisinin ya- ralanmasma neden oldu. Dün meydana gelen çatışmala- nn, önceki günkü çatışmalardan çok daha şiddetlı olduğu belırtı- liyor.Bu arada, tsrail askeri kay- naklan, Filistinlilerin, dün ve ön- ceki gün düzenledıklen 2 bomba- lı saldınmn ardından Gazze ken- tin: elektrik türbinlerinin gönde- rihnesini engellediklerini belirt- tiler. tsrail askeri sözcüsü, şu an için bu türbınleri taşıyan kam- yonlann Filistin tarafına geçişine izin vermediklerini söyledi. Füistmhlerin atbğı taşlar sonucu 30 tsrail polisi yaralandı. (Fotoğraf: REUTERS) Ruslar yurtdışına alıştı Bu yılın ilk 6 ayında yurtdışına çıkan Rusya yurttaşlannın sayısı, geçen yıla göre yüzde 46 artarak 7.8 milyonu buldu. Iş seyahatleri için 1 milyona, özel nedenlerle yanm milyona yakın insan yurtdışına giderken tatil amacıyla dışan çıkanlann sayısı 2 milyon kişiye yaklaştı. Ordu reformu tartışılıyor Rusya bütçesinin yüzde 35'i aske- ri harcamalara aynlıyor. Bunun da yaklaşık yüzde 70'i silahlı kuvvetler mensuplanna gidiyor. Rusya'da si- lahlı kuvvetler mensuplannın sayısı oldukçafazla. Resmi verilere göre or- du 1 milyon 200 bin kişiden oluşu- yor ve önümüzdeki yıllarda 350 bin kişi ^ani neredeyse 3 kişiden biri) or- dudan aynlacak. Ama aslında Rus- Rus motosikleö ABD geçen yıl Rusya'dan 2 btn adet Ural marka motosiklet ithaJ etti. Araştırmalar, Amerikalılann "iki tekerti Rus tankt'rm sağlam, basit ve kolay onanlabilir olmasından memnun olduklannı gösteriyor. BaşKamai 1 Bir ankete göre Rusya toplumunun dörtte biri (yüzde 23) Devlet Başkanı'nın sürekli eteştirilmesınden rahatsız. Bunlann büyük bölümü ortaöğrenim mezunu ve 50 yaş üzerinde. Eleştin özgürlüğünü savunan çoğu genç ve yükseköğrenim mezunu kitlenin oranı ise yüzde 70. ya silahlı kuvvetlerinde 1 milyon 200 bin kişi değil, askeri ve sivil yaklaşık 3 milyon kişi hizmet görüyor (2 mil- yon 136 bin kişinin elinde silah var, 966 bin kişi sivil uzman). Ve bu aşa- ğı yukan 3 milyon kişiden, önümüz- deki 2 yıl içinde yaklaşık 1 milyonu- nun silahlı kuvvetlerden aynlması tartışılıyor. Neden toplam sayı 1.2 milyon de- ğil de 3 milyon diyoruz? Çün- kü Rusya'da ordu dışında 11 silahlı oluşum daha var. Içişle- ri birlikleri, sınır birlikleri, demir- yollan askeri birlikleri, acil iş- ler bakanlığı birlikleri gibi. Li- der Putin bunlann bir kısmının birbirterinin fonksiyonlannı tek- rarladığı ve sayılannın azaltıl- ması gerektiği kanısında. Askeri reform sonucu bütçe- den silahlı kuvvetlere aynlan para azalmayacak. Ama yüz- binlerce kişinin aynlması sonu- cu, geride kalan ordu men- suplan daha çağdaş koşullar- da yaşayacak ve çalışacak. Orduya çağdaş askeri talep- tere daha uygun bir yapı kazan- dıniacak. Rusya'da ordu reförmu ve bu konuda 2010 yılına kadar iz- lenecek politika kasım ayında netleşecek. Oylamayı erteleyen Cilman suclandı Ermeni lobisi ateşpüskürdü • En erken salı günü gündeme gelmesi beklenen tasannın geçip geçmemesinin "hatiplerin gücüne" bağlı olduğu belirtiliyor. Dış Haberier Servisi - Er- meni soykınmı tasansuun tartışıldığı ABD Temsilci- ler Meclisi Uluslararası îliş- kiler Komitesi'nin Başkanı Cumhuriyetçi Milletvekili Benjamin Gflman, tasanyı "aceleye getirerek oyiatma- d^ı" için Ermeni lobisinın tepkisine hedef oldu. Gele- cek hafta en erken salı günü ele alınması öngörülen ta- sannın, bu komiteden geçip geçmemesinın, "hatiplerin gücüne'' baglı olduğu değer- lendirmesi yapılıyor. Tûrki- ye'nin yoğun tepkisine ne- den olan tasannın ertelen- mesinde, tasanya muhalif kesimin '^asanıun ABD çı- karlanna aykm" olduğunu güçlü bir şekilde vurgula- masııım etkisi büyük oldu. Congressional Quarterry der- Liseli öğrenciler sokaklara çıktı, tiyatrolar perde açmadı Müoşeviç'e karşı boykot Dış HaberierServisi- Yugoslav- ya'da, Devlet Seçim Komisyo- nu'nun açıkladığı oy sonuçlannı reddeden muhalefetin başlattığı protestolar büyüyerek ülke çapm- da etkili bir sivil itaatsizlik hare- ketine dönüştü. Ülkenin güneyindeki Niş kentin- de lise öğrencıleri okula gitmeyi reddederek sokaklarda kendileri- ne katılan öğretmenleri ile birlik- te Mfloşeviç'in görevi bırakması- m istedıler. Voyvodina bölgesi de benzer öğrenci eylemlerine sahne olurken Novi Sad kentınde Devlet Tiyatrosu protesto amacıyla perde- lermı açmadı. Moskova'ya mı gjtti? Su-bistan Demokratik Muhale- feti de yaptığı açıklamada, Milo- şevıç görevi bırakana kadar sokak gösterileri ve boykotlann sürece- ğinı kaydetti. Muhalefet, adaylan Voyislav Kostuniça nın ilk turda oylann yansuıdan fazlasmı aldığı- nı açıklamıştı. Yugoslavya Devlet Başkanı Slo- bodan Miloşeviç'in Moskova'ya kaçtığına ilişkin iddialar ise Sırp diplomatlarca yalanlanırken Rus yetkililer bu konuda bilgi sahibı ohnadıklannı söylediler. Bolivya barikatlara takıldı BohVya'da, bölgelerindeki askeri üslerin temizlenmesini iste>en koka yetiştiricilerinin başlattığı protestolar sonucu bugüne kadar 5 kişinin öldüğü. 35 kişinin \aralandığı büdirildi. Koka yetiştiricilerinin ana>ollara kurduğu barikatlan temizlemek için 5 bin asker görevlendiren hükümetin bu çabalannın şimdiye kadar fazla sonuç vermediği belirtiuyor. BonVya'yı Peru'ya bağlayan otoyol da sürekli asker koruması «Itmda. (REUTERS) gısı, tasanya ilişkin yoru- munda, Ermeni lobisinın ta- sanyı Temsilciler Mecli- si'nden geçirmek için her şeyi yapmaya hazır olduğu yorumunu yaptı. Ermeni lobisi kaynaklan, Türkiye yanlısı milletvekil- len Tom Lantos ve Dan Bur- ton'ın, Ermeni tasansıyla il- gili "engefleme" çabalannm önüne geçmediği gerekçe- siyle Gilman'a ağır eleştiri- lerde bulundular. Ermeni lo- bisi mensuplan, Lantos ve Burton'ın tasandaki deği- şiklik önerilerinin reddedil- mesini, tasannın acele bir oylamayla önceki gün topla- nan Uluslararası tl^kiler Ko- mitesi'nden hemen geçiril- mesini amaçlıyorlardı. Ta- sanya karşı Türkiye'yi des- tekleyen milletvekillerinin sayısının fazlalıgı, konuş- malannın etkinliği ve Lan- tos'un yeni bir alternatif tasanyla ortaya çıkması, milletvekillerinin kafasm- da, tasannın gerçekleşti- rilmesinin özel bir yarar sağlayıp sağlayamayacağı konusunda soru işaretleri yarattı. Gözlemcilere göre üyeler arasında fikir birli- ği ohnadığmı gören Gil- man, ABD ulusal çıkarla- nnın tehlikede olduğunun da dile getirilmesi üzerine acele oylamayı ertelemeyi tercih etti. Lantos'un çabaa Tasanmn ertelenmesin- de, Kongre'nin en saygm üyelerinin başmda gelen Demokrat milletvekili Tom Lantos'un yaptığı kararlı konuşmanın büyük payı ol- duğu belirtüiyor. Nazfler'in uygııladığı Yahudi soykın- mmdan kurtulan tek Lan- tos, tasanmn haksız şekil- de Türkiye'yi yaralayaca- ğmı ve ABD'nin ulusal, stratejik çıkarlanna zarar vereceğini vurguladı. Lan- tos, aynca dünyada insan- lann insanlara yaptığı her mezalimin kınanmasını ön- gören alternatif bir öneri de ortaya attı. Lantos'un en fazla ilgi çeken sözleri arasında, "Butasan,insan haklanna değil, basit iç si- yasi hesaplara yönefiktir ve ABD'nin ulusal çıkarlan- na, hayati önem taşıyan müttefik Türkiye ile ih^ld- lere zarar verecektir'' ve "Tasan sadece Saddam Hü- seyin'e yarar" cümleleri yankı uyandırdı.