Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
9 AĞUSTOS 2000 ÇARŞAMBA CUMHURtYET SAYFA
EKONOMI /ekonomi(« cumhuriyetcom.tr 13
Çtfde tanmda
rtHk
• KUNMING(AA)-
Çin'de bır bilim adanu,
tanm ürünlerinin
fbtosentez kabiliyetini
önemli ölçüde artünp
ürün kalitesı ve üretim
artışı saglayan yeni bir
teknik geliştirdı. Tanm
ürünlerinin fotosentez
kabiliyetinin
arttınlmasına dayalı
teknik kullanılarak
salatalık üretıminde
ekilen bınm başına veıim
ikiye katlandı ve ûriin
kalitesinin de önemli
ölçüde iyıleştiği ıfade
edildi. Dongbei Ziraat
Ünıversitesı uzmanlan da,
yeni teknıkle üretilen
saiatalıklann fotosentez
verimuliğınin yüzde 409,
vitamın oramnın yüzde
28.7, aminoasıt oranının
da yüzde 9.5 oranında
arttığını saptadı.
Güneydoğu'da
Iracatta artış
• DtYARBAKIR
(Cumhuriyet Bürosu) -
Güneydoğu Anadolu
thracatçı Birliklen'nin
açıkladığı verilere göre;
bu yılın ilk yedi ayı
boyunca bölge ıllennden
yapılan dışsatımda geçen
yılın aynı dönemıne
oranla yalnızca yüzde
1 'lık bır artış okhıgu
gözlendi. Tekstilde yılın
ilk yedi aylık dönemınde
bır öncekdne oranla
yüzde 10'luk artışlar
yaşanırken tekstil
dışıiKİaki tüm
sektörierdeki dışsatımda
büyük düşüş gerçekleştiği
belırnldı.
AsfÇettTn
satişînaonay
• ANKARA (AA)-
özelleştırme Yüksek
Kunılu(ÖYK),Asil
Çelik San. ve Tic. AŞ'de
bulunan yüzde 96.64
oranındaki kamu
hissesinın, 131 milyon
dolara Yazıcı-Güriş-
Parsan Ortak Girişinxr<t #
Grubu'na satışını
onayladı. özelleştirrae
Idaresi Başkanlığı'ndan
(ÖÎB) yapılan
açıklamaya göre, söz
konusu karar uyannca,
Asil Çelik'in saöş
bedelinin yüzde 25'î
sözleşme ımza tarihinde
peşin olarak ödenccek.
Kalan tutar ise 3 yılda
eşit taksitler halinde
tahsil edılecek. Vadeye
bağlanan tutara yıllık
yüzde 12 oranında basıt
faiz uygulanacak.
Sanaytyeucuz
• ANKARA (ANKA) -
tthalat rejiminde yapılan
değişiklikle, sanayi
sektörünün hammadde
ve ara malı olarak
kullandığı kimi
ürünlerin gümrük
vergileri tüm ülkelerden
yapılan ithalat için sıfira
çekildi.Değişiklikle,
bakır, siyanür, alüamin,
difrenol, captan, ısıya
hassas mürekkep, reçine,
tekstil basma
şablonunda kullanılan
rölyef basmalı klorûr
levhalar, alûminyum
oksit tabakalan,
polietılenden
dokunmamış mensucat,
monte edilmemiş vites
kutusu ve sürtünme
balatası, katotışın
tüpü imalatı için
kullanılan cam kaplar,
doğalgazve hidrojen
için dikişsiz alûminyum
kap gibi ürünlerin
gümrük vergisi tüm
ülkeler için sıfır olarak
belirlendi.
Duşyaparak
uçuşkeyfi
• SÎNGAPUR(AA)-
Singapur Havayollan
şirketi, uçak yolculanna
uçuş sırasında duş alma
imkânı sunulmasını
planlıyor. Şirketin
Sözcüsü Derrick
Chıang, teknolpjinin
birçok şeyi mümkün
kıldığını belirterek
yakında uçuş sırasında
elektronık posta
mesajlan alınıp
gönderilmesi imkâmnın
da sunulacağını söyledi.
Hükümetin enflasyon ve kur hedeflerini yeniden gözden geçirmesi isteniyor
amııı ldlicli: Eylül ayı
Özel sektörden
raporlu savunma
Hazine Müsteşarı
Selçuk Demiralp ve
Merkez Bankası Baş-
kanı GaziErçeTın ardın-
dan Başbakan Bülent
Ecevit'in de
özel sektöre
"Kendinize çe-
kidüzen verin"
şeklindeki uya-
nsı üzerine ti-
caret ve sanayi
odalan hareke-
tegeçti.
Enflasyonla
ilgili çalışma ... .
bmrlamak Husamettm Kavı
üzere bünyesinde bır
grup oluşturan tstanbul
Sanayi Odası (İSO),
Merkez Bankası ve Ha-
zıne Müsteşarhğı üe bu
ayın sonunda yapaca-
ğı toplantıya hummalı
bırşekılde hazırlanıyor.
HüsamctmiKa-
vitaranndanyü-
rütülenbuçalış-
malann yanı sı-
raAnkaraTica-
ret Odası (ATO)
da kalem kalem
kamu ürünleri-
ne gelen zamla-
nçıka^a^ak
<
'ra-
kamlaria enf- o
. . ~
lasyt>nu» orta- SınanAygun
yakoydu. Başbakan Bü-
lent Ecevit'ten göriiş-
metalepeden ATO Baş-
kanı Sinan Aygün, söz
konusu raporu Ecevıt'e
ileteceğını belirterek
"Suçlu kamu mu yok-
saözel sektörmü; orta-
ya dökeceğiz" dedı.
Özel ve kamu sektö-
ründeki zamlan masa-
ya yatırdıklannı ifade
eden Sinan Aygün, 12
a\iık süreçe baküdığın-
mkamunun yüzde 97 3.
özel sektörün ise yüz-
de 49.5 oranında zam
yaptığını anımsatarak
"Hüküroet enflasyonla
mücadele programını
açıklamadan önce bir
günde yüzde 10-yüzde
30zamyap-
ü. Progra-
mındüğme-
sine 1
Ocaktaba-
südığı için
ocaktan iti-
baren çok
düşükoran-
da zam ya-
pümışgörü-
nüyor. Özel
sektör öyle bir günde
yüzde30zam yapamaz.
ışin doğrusu bir yükk
enflasyona bakmak,
ama biz yine de ocak
başmdan bu yanayapı-
bn kamu zamlarmabir
bakalım, dedik ve ka-
lem kalem
çıkanyoruz.
Kısasürede
tamamlayıp
Ecevtt'esu-
nacağtz"
dcdı.
Hüküme-
tin yıl için-
de sadece
SSK pnm-
lenne yüz-
de 229 oranında zam
yaptığını da arumsatan
Aygün, "YîneBayındır-
hkBakanhğıinşaatbrim
fiv-aüanna yüzde65zam
yapo. Bunlar resmi ra-
kamlar. Tüm bunlan
çıkanyoruz. Her şeye
rağmen kamıınıın zam
oranı düşük kalabOir.
Ancak kaımınun 100B-
rayaürettiğibirmalı90
linna satma gibi birlük-
sü \atBeni»>le japar-
sam iflas eder, cezaevi-
ne girerim" değerlen-
dinnesinde bulundu.
HACERGEMİCt
Dış ticaret açıgı, temmuz
ayı enflasyon rakamı der-
ken ilk beş ayda4.5 milyar
dolara ulaşan ödemeler den-
gesindekı açık, hükümetin
hedeflenni yeniden göz-
den geçirmesi gereğini or-
taya koyarken, eylül send-
romu giderek büyüyor. Bü-
rokratların dahi çekince
koyduklan eylül ayında enf-
lasyon rakamının mevsim-
sel olarak çıkış eğılırrunde
olduğunu anımsatan uz-
rnanlar, bu rakamın yük-
sek çıkması durumunda
programa yönelik ilk olum-
• Eylül ayında enflasyon rakamının mevsimsel olarak çıkış
eğiliminde olduğunu anımsatan uzmanlar, bu rakamın yüksek
çıkması durumunda programa yönelik ilk olumsuz sinyali para ve
sermaye piyasalarının vereceğini ifade ediyorlar.
suz sinyali para ve serma-
ye piyasalanrun vereceği-
ni ifade ediyorlar.
Her ne kadar Hazine
Müsteşan Selçuk Demi-
nüp, ödemeler dengesin-
deki açığı takip ettiklerini
ve şu an için korkulacak
bir durum olmadığını söy-
lese de genelde bu raka-
mın yıl sonunda 10 milyar
dolan aşacağı yönündeki
görüş ağırlık kazanıyor. tş
dünyası ve piyasalarda çok-
tan revize edilen yüzde
20'lik enflasyon hedefinin
yüzde 35'lerde gerçekle-
şeceği genel olarak kabul
edılmış durumda.
Rakamlann mini alarmı
ile ilk etapta ticarette mey-
dana gelen açığın önünü
kesmek üzere harekete ge-
çen hükümet, bu yönde baş-
ta ithal otomobil olmak
üzere lüks tüketimin önü-
Ödemelerdengesineturim dopingi
ANKARA (ANKA) -
Turizmde son iki aydu" ya-
şanan canlanma, Türki-
ye'nin dış ticarettekı olum-
suz durum nedeniyle hız-
lı büyüyerek ilk beş ayda
4.5 milyar dolara ulaşan
ödemeler dengesı açığı-
nı bir ölçüde de olsa aşa-
ğı çekecek.
Türkiye'ye gelen ya-
bancılann sayısı temmuz
ayuıda 1.5 milyona yak-
laşırken, aylık turizm ge-
lirinin de 1 milyar dolan
aştığı tahmın ediliyor.
Turizm Bakanlığı veri-
lerine göre, haziran ayın-
da 1 miryar 79 milyon 379
bine ulaşan tunst sayısı,
temmuz ayında da geçen
yılın eşdönemine göre
yüzde 60'lık artış ve 1
milyon 490 bin 976 kişi
ile tüm yıllaruı rekorunu
kırdı.
Ocak-temmuz döne-
mindeki turist sayısı geçen
yılın eşdönemine göre
yüzde 35.9 artarak 5 mil-
yar 401 bin419düzeyin-
de gerçekleşti.
Merkez Bankası tara-
fından açıklanan ödeme-
ler dengesi verilerine gö-
re, mayıs ayında 662 mil-
yon dolar düzeyınde ger-
çekleşen turizm gelirleri,
yıhn ilk beş ayı itibanyla
da 1 milyar 812 milyon
dolar oldu.
ne set çekmek üzere hare-
kete geçti. Ancak uluslara-
rası sözleşmeler nedeniy-
le bu yolun kapalı olduğu
ortaya çıkınca, hükümet
üyeleri ağız değiştirmek
zorunda kaldı. Bu arada
kredili tüketimin önünü
kesmek üzere halen yüzde
3 olan ve bireysel kredile-
re uygulanan Kaynak Kul-
lanımı Destekleme Fonu
(KKDF) oranlannuı yeni-
den yükseltilmesi gündeme
geldi. Bu oranı arttıracağı-
nı duyuran, ancak henüz ha-
rekete geçmeyen hüküme-
tin bu sırada tüketımi daha
da körüklediğini ifade eden
bankacılar, "KKDF arta-
cakwkredininmafi)ctiyük-
$decek dh e yığılma söz ko-
nusu. Bu nedenle eğer bu
oranyükseieceksevakitkay-
bedjfanemea, yoksa ağustos
ayı enflasyon rakamlan da
şaşoiabifir" değerlendirme-
sinde bulunuyorlar.
Hedefsapü
1Ü îktisat Fakültesi öğre-
tim üyelerinden Prof. Dr.
Esfender Korkmaz, hedef-
te yüzde 75 sapma olduğu-
na işaret ederek, "Hükü-
met kiralan, maaşlan, ta-
nm ürünlerine verilen fiyat-
lan hedef enflasyon düze-
yinde ayariadL Bugün için
ortaya çıkan durum, hedef
fle gerçekleşmenin birbirini
tutmamasuun makro gös-
tergeleri bozacağıdır. Üket-
ki kunarda olacakbr. Hü-
kümetin mevcut kur poüti-
kasmı biran önceterketme-
s, rakamlarda düzdtmeye
gitmesi gerekiyor'" dedı.
Hükümetin ithalat yolu
ile enflasyonu frenlemeye
çalıştığma işaret eden ve
bunun gelişmekte olan ül-
kekrde krize neden oldu-
ğunun altını çizen Kork-
maz, "önemli olan çekir-
dekenflasyonu tarabflmek-
tir" diye konuştu.
İthal otodayüzde 153 artış
Ekonomi Servisi -
Türkıye'de geçen tem-
muz ayında ithal araç
sanşlan, geçen yılın
aynı ayına oranla yüz-
de 153.8 artarak 27 bin 743 adet ola-
rak gerçekleşti.
Bu yılm ocak-temmuz dönemin-
deki toplam ithal araç satışlan daVüz-
de 109.8 artışla 164 bin 294'e ulaştı.
îtnal Otomobılleri Türkiye Mümessil-
leri Derneği verilerine göre, geçen ay
otomobil sanşlan, 1999'un aynı ayı-
na oranla yüzde 158.3 artışla 21 bin
38, ticari araç sanşlan da yüzde 140.5
arnşla 6 bin 705 oldu.
Aylık ithal otomobil satışlannda 40
marka arasında Opel 5 bin 131 adet
üe ilk sıraya yerleşirken 3 bin 477
adet ile Renault ikinci, 2 bin 490 adet
ile Fordüçüncü sırayı aldı. Ticari araç-
larda ise 950 adet ile Renault birinci
konumda bulunuyor. Temmuz'daki
toplam araç sabşı dikkate alındığm-
da da 5 bin 341 adet ile Opel yine bİ-
rinci geldi. İthal otomobil sauşlan, 7
aylık dönemde yüzde 112.3 aröşla
127 bin817adete ulaştı.
Faiz düştü, vade kısaldı
ANKARA(ANKA)
- Türk Lirası mevduat
faizlerindekı düşüş, za-
ten kısa olan mevduatm
ortalama vadesini iyi-
ce kısaltü. Mevduatm
ortalama vadesi temmuz ayında 92 gü-
ne kadar azaldı.
Merkez Bankası'nın bankalardakı
mevduatuı vade dağıumıyla ilgili ve-
rilerinden yapılan belirlemelere göre,
mevduat faizlerinde geçen yılın aralık
ayuıdan başlanarak yaşanan 40-45 pu-
ana yakın düşüşler. bankalardaki mev-
duann, dolayısıyla bankalann kaynak
yapısuun iyice kısalmasına neden ol-
du. 1999 sonunda 134 güne kadar kı-
salan vadesız mevduatda dabil toplam
mevduatm ortalama vadesi temmuz
ayı ortalannda 92 güne kadar kısaldı.
Istikrar programının uygulanmaya baş-
lamasıyla birlikte yüzde 40'larda, gi-
derek yüzde 30larda, son haftalarda
ise yüzde 20'lerde faiz oranlanyla kar-
şılaşan mevduat sahiplerinin, yaşadık-
lan belirsizlik nedeniyle üç ay ve bir
ay vadeyi tercihetmeye başladıİdan gö-
rülüyor.
Ancak, buyıl ocak ayıylabirlikte bu
eğilim tersine döndü. Bir yıl vadelinin
payı temmuz ayı ortasında yüzde 2.9'a
kadar düştü.
CHP'ye göre enflasyonun nedeni uygulamadaki eksiklik ve yanlılık
'Sorun sivribiberde değil politikada'
ANKARA
(CumhuriyetBü-
rosu) -CHP Eko-
nomi Masası'nca
hazırlanan hafta-
hk bültende, hal-
kın enflasyonunun hükümetin
yayımladığı endekslerin çok üze-
rinde olduğuna dikkat çekilerek,
"Enflasyonun artış nedeni ne siv-
ribiber ne de tanm sektörü. Ne-
den, uygulamadaki potitikalann
eksildiğiveyantahğı
tt
değerlendi-
rilmesınde bulunuldu.
Koşullann böyle sürmesi du-
rumunda ilk 5 ayda 4 milyar 450
milyon dolar olan cari açığın yıl
sonunda 10 milyar dolara ulaşa-
cağını belirten CHP. bu durum-
da da ya yüklü dışandan taze pa-
raya gereksinim olacağını ya da
devalüasyon beklentısine girile-
ceğini bildirdi. "Enerjideyeter-
sizliğeyolaçan basiretsiz, vizyon-
suz ve kamu yarannı koruma-
yan potitikalann karşıhğnu, öde-
yemediği ithal doğalgazuı bede-
Bni. hükümet halka ödettiriyor"
diyenCHP, 150kılovatsaatinüs-
tüne zamlı tanfe uygulamasının
geri çekihnesini istedı.
CHP bülteninde, hükümetin
enflasyon hedeflerinin tutmaya-
cağının yılın yedinci ayında ke-
sinlık kazandığı vurgulanarak,
"Özdiflde eylül,ekimve kasını ay-
lannda hızlanacak olanfiyatar-
öşjan ile 2000 yıhTEFE yılhk ar-
nşının yüzde 35'i aşması, TÜFE
enflasyon oranmm da yüzde40'a
yaklaşması kaçuulmaz olacak-
ür'' diye ifade edildi.
Kamu fiyat artışlannuı yılm
ilk 7 ayında yüzde 16.1 olması-
na karşın çekirdek enflasyon ola-
rak nitelendirilen özel imalat sek-
töründeki fiyat artışlanrun yüz-
de 21.3 olduğuna dikkat çeken
CHP, aşın sıcaklar nedeniyle ta-
nm ürünleri fiyatlan artışıyla
beklenen eksi enflasyonun çık-
mayacağı gerekçesini DİE veri-
lerinin yalanladığını belirtti.
Fatura yurttaşa çıkü
Büyük olasılıkla tüketıci fiyat
endekslerine yansımayacak olan
elektrikte yeni zam uygulama-
sının geri alınmasını, kaynak açı-
ğuıın rantiye kesimi vergilendi-
rilerek ve kayıt dışı ekonomi ver-
gi kapsamma alınarak gideril-
mesini isteyen CHP, şu saptama-
yı yaptı:
"Enerjisektörüyannnıku-ınıyi-
lardır ihmal eden, kamu ve özel
kesimin yeniekktrik enerjisi üre-
tim tesisİeri kurmalannı geregm-
ce yönleodiremeven, çıkışı mev-
cut termik santrallann hizmet
sözleşmeleri fle özeUeştirilerek,
belirii çıkar odaklanna peşkeş
çekilmesinde arayan hükümet,
önümüzdekikaranlıkdonemin&-
rurasırayurttaşlanmızaçıkarttı.''
Hcılkın cebindeki enflasyon başka
Temmuzda TÜFE, bir önceki
aya göre yüzde 2.2 oranında
artarken, aynı dönemde;
0 Hastaneve hastane dışı ubbi hizroeder ücreti
yüzde 10J(TÜFE ayhk arnş oranmm 4.7 kati) -
Doktor muayene ücreti yüzde 9.5(TÜFE aylık
artış oranının 4.3 katı)
• Laboratuvar tahlfl ücreti yüzde 11J(TCFE
ayhk arnş oranmm 52 kau)
-Şehiriçi vapur ücreti yüzde 8.2(TÜFE ayhk
artış oranının 3.7 katı)
• Dana eti fryaü yüzde 5.5(TÜFE ayhk artış
oranının 2^ kan)
• Yoğurt fiyatı yüzde 4.8(TÜFE aylık artış
oranının 2.2 katı)
• Betediyesuyufiyanyüzde3.7(TÜFEayhkarbş
oranmm 1.7 kan)
# Plasrik kapta içecek su fıyaü yüzde 3.2(TÜFE
ayhk artış oranının 1.5 katı)
• Gıdaürünleriortalamafiyanyûzde25(TÜFE
ayhk artış oranuun 1-3 kan)
# Zeytin fiyatı yüzde 2.6(TÜFE aylık artış
oranının 1.2 katı) arttı.
İlk 7 aylık dönemdeki TÜFE'de
toplam yüzde 20.5 oranında artış
olduğu halde, aynı dönemde;
• Kiralar yüzde 23.9
# Sağhk hizmetleri ücreti ortalama yüzde 39.8
• Ev eşyası fiyatlan ortalama yüzde 26.9
# Kültür ve eğlence hizmetleri ücreti ortalama
yüzde 34.6
• HaberieşmeücreÜeriortaınalamayüzde36.9
arru.
ÇİFTÇÎ DOSTU
SADULLAH USUMİ
Süt Piyasası Tamamen
Holdinglere Kaldı...
Türkiye'de bütün sektörlerde çöküntü var. Iş-
ler iyi gitmiyor. Huzursuzluk had safhada.
Enflasyon beklendiği kadar düşmeyince suç-
lu arayışı başladı. Hükümet özel sektöre, özel sek-
tör de hükümete veryansın ediyor.
En büyük sıkıntı tanm kesiminde. Buna rağmen
15 yıldan beri çrftçinin sesine kulak veren olma-
dı. Hatta, yok sayıldı. Gözden çıkaranlar bile ol-
du.
1980 yılından sonra işbaşına gelen hükümet-
ler ve holdingler, tanm kesimini devletin sırtından
geçinen bir sektör olarak göstermeye çalıştı. Ne
yazık ki bazı gazetelerimiz de bu tür gerçek dışı
gelişmelere destek verdi.
Sonuçta, hükümetin dışında hemen herkes,
tanmdaki çöküntünün Türkiye'ye nelere mal ola-
cağını gördü... Yavaş yavaş tanm kesiminin hak-
lannı teslim eden yazılar ve konuşmalar başladı.
Ama bu arada olanlar da oldu.
Tanm ve hayvanalık can çekişme noktasına gel-
di.
Bu yıl her iki kesimde de tam bir facia yaşanı-
yor.
Buğday, mısır, tütün üreticilerinin feryatlan ara-
sında hayvancılık bir süre gündem dışı kalmıştı.
Ancak süt ve et piyasalarında oluşan tekel,
üreticileri ve tüketicilen canından bezdirince ko-
nu yeniden tartışmaya açıldı.
• • •
Beyazpeynir ve et fıyattan son 6 ay içinde 2 kat
arttı. Yılbaşından önce 2 milyon ile 3 milyon lira
arasında değişen peynir fiyatlan 6 milyon liraya,
et fiyatlan da 8 milyon liraya yaklaştı.
Tereyağı ve yoğurt fıyatlannda da önemli ar-
tışlar oldu. Buna karşılık süt üreticilerinin eline ge-
çen para adeta yerinde saydı.
Hayvan üreticilerinin 6 ay önce sattıklan sütün
fiyatı 120 ile 135 bin lira arasındaydı. Şu sıralar-
da Ege, Marmara, Trakya ve güney illerimizde fi-
yatlar 135 bin ile 156 bin lira arasında değişiyor...
Türkiye'nin birçok bölgesinde ise süt üretici-
leri hâlâ 100 bin liranın üstünde fiyat bulamıyor.
Halbukı, bir kilo sütün maliyetı 200 bin lira ola-
rak hesaplanıyor.
Nitekim, Holstein Damızlık Süt Sığırtan Yetiş-
tiricileri Birtiği Ege Bökjesi temsilcisi Halil Tokoğ-
lu, bu konuda şunları söylüyor:
"Hayvancılığımızın ayakta kalabilmesi için bir
kilo süt karşılığında üreticinin eline en azından
225 bin lira geçmelidir. Bunun 150 bin lirası alım
fiyatı... 75 bin lirası daprim olabilir."
Aynı birliğin başkanı Ismail Anıl da "Bugünkü
koşullarda hayvancılık yapılamaz. Zira bu süt fi-
yatlan ile para kazanmak mümkün değildir" di-
yor.
• • •
Bir kilo tam yağlı beyazpeynirin maliyeti en çok
1 milyon liradır. Yağı alınan "imansız" dediğimiz
peynirierin maliyeti ise 400 ile 500 bin liraya ka-
dar düşer.
Bir kilo peynir yapmak için 5 ila 5.5 kilo süt ye-
terlidir. Bugünkü fiyatlarla 5 kilo süt 750 bin lira
tutar. Diğer masraflar da kremasından karşılanır.
Ama yukanda da belirttiğimiz gibi marketler-
de ve özel satış yerierinde aynı kalitedeki pey-
nirleri 5 ila 6 milyon liranın attında almak müm-
kün değildir.
Böylece hem üreticilerin hem de tüketicilerin
hakkı olan paralar sanayicilerin kasalanna akmak-
tadır.
Bu durum önlenebilir mi?
Hayvancılığımızı bu hale getiren, üreticilerimi-
zi ezen ve tüketicilenmizi yüksek fiyatlarla pey-
nir, tereyağı, yoğurt yemeye mecbur eden, "özel-
leştirme kafasrd\r.
Tanm Bakanlığı yeni yasalaria bazı önlemler al-
maya çalışıyor. Ancak, hiçbir yasanın gücü bu vur-
gun düzenini yıkmaya yetmez. Tek çözüm yolu,
SEK ve Et-Balık Kurumu gibi kuruluşları yeniden
hayata geçirmektir.
Hükümeti ve özellikle Tanm Bakanlığı'nı uya-
nyoruz.
Japon ekonomisini kadınlar yönlendiriyor
Güneş imparatorunun
i silahı kadınlar
TOKYO(AA)-Japon-
ya'da arnk eskisine kıyas-
la daha geç evlenen, evli-
lik ve çocuk sahibi olma
karannı erteleyen yeni ne-
sil kadınlar, çalışma haya-
tında daha uzun süre ka-
lıp satın alma güçlerini
arthnyor.
Çalışma Bakanlığı'na
göre kadmlar, erkeklerin
ücretlerinin yüzde 65'ini
kazanmalanna karşın, 35
yaş altındakı bekâr bayan-
lann harcama gücü 1998-
99 döneminde yüzde 7.7
arttı, bu arnş oranı erkek-
lerde yüzde 9.7 oldu. Ja-
ponya'da kadınlann ge-
çen yılki aylık ortalama
harcaması 176 bin 150
yen (1.677 dolar) oldu.
Japon kadınlan gelirleri-
ni cep telefonu, Intemet,
kişisel bilgisayar gibi ye-
ni ekonomi ürünleri ile
lüks mallara harcıyor.
Kadınlann Japon eko-
nomisınin uzun vadeli ge-
lişmesinde de önemli rol
oynayıp, menkul kıymet-
ler borsasında yaünm ya-
pabüeceklen, aynca kadm-
lann çalışma hayatına da-
ha fazla girişinin ışgücü sı-
*n ıif m? ....
2126 . (U50 *m
t.A «Rf fSf hjlf
kıntısmı da gıdereceğı he-
saplanıyor. tşsizlik oram
her ne kadar yüksek sey-
retse de, doğum oranlan-
nm düşüklüğü, nüfusun
yaşlanması ve yabancı iş-
gücünün kabul edilme-
mesi, işgücünün bu yıl-
dan itibaren azalacağına
işaret ediyor.
Yûzde 49'u çahştyor
Japonya'da kadınlann
yüzde 49'u çalışu-ken, bu
oran ABD'de yüzde 59'a,
lngiltere'de yüzde 54'e
ulaşıyor. Goldman
Sachs'a göre Japonya'da
çalışma hayatındaki ka-
dınlann oramnın daha
yüksehnesi halinde, bu
ülkenin gizli ekonomik
silahı olan kadmlar için
çocuk bakımı, giyim sa-
tışı, cep telefonu ve mini
otomobil, Internet hizme-
ti şirketleri kurulacak.
Japonya'da çalışan ka-
dınlann oranının ABD'de-
ki düzeyine çıkması, bu ül-
kede gayri safı yurtiçi ha-
sılayı (GSYİH) 10 yılda
binde 3 orarunda arttıra-
cak. Japon kadınlan genel-
likle daha basit, sade iş-
lerde çahşırken, 1997 yı-
h itibanyla yönetici po-
zisyonundakilerin sadece
yüzde 9'u kadınlardan olu-
şuyor. Bu oran ABD'de
yüzde 44'e, Ahnanya'da
yüzde 27'ye ulaşıyor.