Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
29 TEMMUZ 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
CJJV-V-rill_fITJJ. / ekonomi(5cumhuriyet.com.tr 13
SPK'den
aracriara ceza
• Ekonomi Servisi -
Sermaye Piyasası Kurulu
(SPK) Gedik Yatınm
Menkul Değerler ve Ulus
Menkul Değerler AŞ
yöneticilerine para cezası
uygulanmasına karar
verdi. SPK Bülteni'nde
yer alan bilgiye göre
Ulus Menkul Değerler
AŞ Yöhetim Kurulu
Başkanı Mustafa Yılmaz
ve Yönetim Kurulu
Murahhas Üyesi Can
Akkurt hakkında
_ müşterilere aylık
dönemler itibariyle hesap
ekstresi gönderilmemesi
yzünden 6'şar miryar lira
idari para cezası verildi.
Yine SPK Gedik Yatınm
Menkul Değerler AŞ'ye
müşteriler hesabından
kredi kullandınlma
sırunnı aşması nedeniyle
6 milyar lira ve aracı
kurumun özkaynak
koruma oranına ılışkin
limitın ihlalinden dolayı
da 5 milyar lira idari para
cezası uygulayacağı
bildirildi.
Repohesapton
ertyor
• ANKARA (ANKA)-
Istikrar programının
tasarruf araçlannın
getirisi konusunda
yarattığı belirsizlik
nedeniyle bu yılın ilk altı
ayında hızla yukan
doğru tırmanarak 4
katrilyondan 8.2
katrilyona yükselen repo
hesaplan son dört
haftada belirgin bir erime
sûrecine girdi. Repodan
çözûlen paranın
kendisine yeni adres
olarak vadeli mevduatı
seçtiği gözleniyor.
Merkez Bankası'nın
verilerine göre
vatandaşlann bankalar ve
aracı kuruluşlardaki repo
hesaplannda tuttuklan
para 14-21 Temmuz
haftasında 145 trilyon
lira daha azaldı ve 7
katrilyon 672 trilyon
liraya kadar genledi.
Üç Türk şirketi
flnalde
• tSTANBUL(AA)-
Avrupa Kalite Ödülleri
yanşmasında,
Tûrkiye'den Arçelik,
Eczacıbaşı-Virra ve
Marmara Üniversitesi
Mûhendislik Fakültesı
finale kaldı. Avrupa
Kalite Yönetimi
1
Vakfı'nın(EFQM)bu
j yılki kalite ödülü
fınalistleri açıklandı. Bu
' yıl seçici kurulu, büyük
ölçekli kuruluşlar
' kategorisinde 9, kamu
ı kuruluşlan kategorisinde
5, bağımsız KOBMer
dalında 4, bir gruba bağlı
KOBMer dalında 5
fınalist belirledi.
VUkswagenf
den
değcrtenıirnıe
: •İSTANBUL(AA)-
Volkswagen'in Türkiye
distribütörii Doğuş
Otomotiv'in Genel
Müdürü ömer Aksaç, bu
yıl 45-50 bin binek, 20
binin üzerinde de ticari
araç pazarlamayı ümit
ettiklerini bildirdi. Yılın
ilk 6 ayında
otomotivdeki talep
artışının herkesin
beklentilerini aştığını
vurgulayan Aksaç, pek
çok marka gibi
kendilerinin de bu
konjonkrüre ayak
uyduramadıklanru,
pazara yeterince araç
sunamadıklannı belirtti.
Tüketici
kreıHeri
• ANKARA (ANKA) -
Faizlerdeki dûşüş
nedeniyle vatandaşlann
gözdesi haline gelen
tüketici kredilerinde
yılbaşından bu yana
yaşanan büyüme
hızlanarak sürüyor.
Merkez Bankası
verilerine göre
bankalann tüketicilere
kredi kartlan yoluyla ve
tüketici kredisi olarak
kullandırdıklan
kredilerin tutan, temmuz
ayının ikinci yansında
125 trilyon lira daha
artarak 4 katrilyon 906
trilyon liraya ulaştı.
TOBB Sanayi Odalan Konsey toplantısında da mini ekonomik paket gündemdeydi
Dıracata öııcelik isteniyorEkonomi Servisi - Dış ticaret verileri-
nin hükümetin ekonomi programı üze-
rinde yarattığı gölge üzerine yeni önlem-
ler paketi gündeme gelirken iş dünyası
ihracat ve üretime öncelik verilmesini
istedi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birli-
ği'nin (TOBB) Kocaeli'nde yapılan Sa-
nayi Odalan Konsey toplantısında ko-
nuşan Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet
Kenan Tannkulu, ithalatın önünü kese-
cek önlemlerin yakın zamanda uygula-
maya konulacağını ifade ederken bakan-
lık olarak da ayn bir çalışma yürütecek-
lerini söyledi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
TOBB Sanayi Odalan 1. Konsey Toplan-
tısı, Kocaeli Sanayi Odası'nda yapıldı.
Toplantıya katılan Sanayi Bakanı Tann-
• Sanayi Bakanı Ahmet Kenan Tannkulu, ithalatın
önünü kesecek önlemlerin yakın zamanda
uygulamaya konulacağını ifade ederken TOBB
Başkanı Fuat Miras, hükümetten acilen üretim ve
istihdamı destekleyici önlemler almasını istedi.
kulu, hedefın, yerel kaynaklan harekete
geçiren, çevreye uyumlu, tüketici tercih-
lerini gözeten, araştırma-geliştirmeye
önem veren, nitelikli işgücü kullanmak
suretiyle özgün tasanm ve marka oluş-
turan bir sanayi yapısına ulaşmak oldu-
ğunu ifade ederek, "Destekler, daha çok
Ar-Ge ye KOBt'ler yönûnde yoğunlaşa-
cakür. Özellikk Türk Akreditasyon Ku-
rumu'nun kısa zamanda çahşabilir du-
ruma getiriimesi,sanayide rekabetgücü-
müzün artünlmasına olumlu katkılar
sağlayacaktır. Hükümetimiz,aralıkayın-
dan bu yanasistemlioiarakbir makroeko-
nomik program uygulamaktadır" dedı.
Gazetecilerin dış ticaret açığı ile ilgi-
li sorulannı da yanıtlayan Tannkulu, hü-
kümetin kısa zaman içinde bu yönde ted-
birler alacağını da dile getirerek Sanayi
Bakanlığı olarak kendilerinin de özel bir
çalışma yürüteceklerini kaydetti. TOBB
Başkanı Fuat Miras ise Türk ekonomi-
sinin 1999'da çok kötü bir yılı geride bı-
raktığını vurgulayarak "Kamu kesimi
açığı3 yıl içinde3 kaündanfezJaarra.Tam
bir felaket yaşandı" değerlendirmesin-
de bulundu. Miras, hükümetten acilen
üretim ve istihdamı destekleyici önlem-
ler almasmı istedi.
TOBB Sanayi Odalan Konsey Başka-
nı Kemal Çolakoğlu ise enflasyonla mü-
cadelede kamu harcamalanndakı azalma-
nm rolünün büyük olacağını kaydede-
rek şöyle konuştu: "Hükümetsözcüleri-
nin özel sektöriienflasyonu körüktemek-
le suçlamalannı yadırgıyoruz. Popühst
poiitikalardan kaçnubnandır. İhracatka-
yrtazşartsazdesteİdenınetidir.Erimbank
faizleri mutlaka düşürüfanetidir. Budüşüş
ihracatm önünü acacakor."
Türkiye'nin ilk sanal kasabı, örnek İnternet şirket modeli olarak dikkat çekiyor
Kîiçükgirişimcininsancdöyküsü
• Emekli olduktan sonra
'www.san.alet.com'u kuran
Ünal Şenkal'ın ofisi,
evinin salonunda. Şenkal,
iki aydır faaliyet gösteren
sanal kasap dükkânının
işleyişini anlattı. Ünal
Şenkal, bugün Internet'le
eğlenen gençlerin
gelecekte aile reisi olarak
elektronik ticareti
geliştireceğine inanıyor.
NİLÜFERŞENSÖZ
Ticaret, hızla elektronik orta-
ma taşınırken tnternet'te faaliyet
gösteren şirketlere her gün bir ye-
nisi ekleniyor. Büyük şirketlerin
siteleri arasından sıynlan, Tür-
kiye'nin ilk sanal kasabı
*www.sanaletcoın* da yeni eko-
nominin örnek İnternet şirket
modeli olarak göze çarpıyor.
Yıllarca havacılık sektöründe
çalışan ve emekli olduğunda İn-
ternet ortamında iş arayışına gi-
ren Sanalet'in sahibi Ûnal Şen-
kal, siteyi nasıl kurduğunu ve
Türkiye'de girişimcilere yardım-
cı olacak deneyimlerini anlattı:
- Elektronik ticareti künOeri
'balon' olarak nitelendirirken
khnileride gelecek burada' di-
yor. Sanalet'i kurma fikri nasıl
oluştu?
- Ben 20 yıl boyunca havacı-
lık sektöründe çahştım. Emek-
li olduktan sonra bir şeyler yap-
mak istedim. 15 yılhk bir arka-
daşım beş yıldızlı otellere top-
tan et satıyordu. Hep ondan et
alınm. Bir gün bir arkadaşım 'Bi-
zede ondanetahp getirir misin'
diye rica etti. Ben de eti ahp
ona götürdüm. Arkadaşımdan
çıkarken birden bir ışık yandı.
Neden Intemet üzerinden et sat-
mayayım dedim. Türkiye'de bu-
nun bir öraeği bulunmuyor. Bü-
yük süpermarketlerin internet
sitelennde başka gıda madde-
lerinin yanında satıhyor. An-
cak sadece et satan yok.
- Biz bir kasap dükkânma ge-
leceğimizi düşünmüştük. An-
cak sizin evinizin salonundayız.
İnternet sitesi kurmak için ne-
ler yaponız? Şirketin işleyişini
anlabr mısuuz?
- Evet ofısim evde. Kasaplık-
la alakam yok. Ancak az önce
de söylediğim gibi arkadaşım
toptan et satıyor. Ben de tnter-
net ortamından bu işi peraken-
de yapmaya karar verdım. Inter-
net'ten sipariş veriyorsunuz, bir
gün sonra evinize teslim ediyo-
ruz. Ben işin gelişimine göre işi
teşkilatlandınp büyütmeyi düşü-
nüyorum. Şu anda teslimatlan
kendim yapıyorum. Bir arkada-
şunın eşi de gündüz telefonlara
bakıyor. Sıfır maliyetle yola çı-
kacağımı düşünürken işin yazı-
lım kısmı yılhk ortalama 800
dolara mal oldu. Aynca, terazi,
yazarkasa ve ambalaj makine-
si, iki tane POS makinesi ve ara-
bama da buzluk aldım.
- Türkiye'de ve dışarda İnter-
net şirketİeri henüz kâr etmiyor.
Sitenize kaç kişi sipariş veriyor?
- Yaptığım masrafı henüz kar-
şılayamıyorum. İlk 2 ayda bek-
lediğim hedefe ulaşmış durum-
dayım. Şu anda 47 müşterim var.
E-mailtaciriei'inesavaş açüdı
ANKARA (AA) - tnternet Üst
Kurulu, tnternet kullanıcılanna is-
tem dışı elektronik posta gönderen
ve e-mail adreslerini pazarlayan
"sanal tacirjere" karşı savaş açtı.
İnternet Üst Kurulu, Internet'te
"istem dışı ahnan elektronik ileti-
ler" (SPAM) konusundaki ilk ça-
hşmasını sonlandırarak bir bildi-
ri hazırladı.
Bildiride, Internet'in yaygınlaş-
masıyla birlikte ortaya çıkan istem
dışı elektronik iletilerin genellik-
le pazarlama, reklam veya sosyal
içerikli olarak büyük kitlelere me-
saj ulaştınlması amacıyla gönde-
rildiği belirtildi.
Elektronik postalann, kullanıcı-
nm isteği dışmda, cep telefonu gi-
bi teknolojiler aracıhğı ile de yol-
landığına işaret edilen bildiride,
kullanıcılann elektronik posta ad-
reslerini bir bedel karşıhğı satan
kuruluşlann sayılannın gün geç-
tikte arttığı, buna paralel olarak
istem dışı alınan mesajlann da ço-
ğaldığı ifade edildi. Bildiride, bu
durumun Internet'ten yarar sağ-
layan tüm çevreler için sakıncalar
doğurduğu dile getirildi.
Zarar veriyoriar
Kişilerin ve kurumlann e-mail
adreslerini pazarlayarak gelir el-
de etmeye çalışanlann, Internet
kullanıcılanna ek maliyetler yük-
lediğini beîirleyen üst kurulun bil-
dirisinde, bu durumun ciddi bir
ulusal kaynak israfına neden oldu-
ğu ifade edildi.
iki ayda siteyi 3 bin 800 kişi zi-
yaret etti. Yılbaşına kadar müş-
teri portföyünü 500'e kadar çı-
karmayı hedefliyorum.
- Elektronikticaretinpaüaya-
cağı öngörülüyor. Stzce bu Tür-
kiye'de ne zaman yaşanacak?
- Türkiye'nin yüzde 65'i 30 ya-
şuı altında. 1 miryon 200 bin In-
temet abonesi bulunuyorve abo-
nelerin çoğunu gençler oluştu-
ruyor. Alışveriş yapan ya da ev
geçindiren kesim tnternet'e hâ-
lâ uzak. Bu gençlerbüyüyüp ai-
lenin reisi olacaklar. Dolayısıy-
la yakın bir zamanda elektronık
ticaret patlayacak.
-tnternetten ahşverişyapmak
tüketkamka>gılandınyor. Sizin
ödeme sisteminiz nasıl?
- tnternet'te güvenlik hâlâ
sorun. Bu nedenle siparişleri
teslim ederken ya nakit alıyo-
rum ya da mobil POS makine-
si kullanıyorum.
- Kayrt dısına çok açık bir iş
yapıyorsunuz. Türkiye'de de
elektronik ticaret konusunda
düzenleme yok. Siz bu koouda
neyaptmız?
- Vergi mükellefi olmak is-
tediğimi bildirdim. Maliyeci-
ler eve gelerek burada iş yapa-
mazsın dediler. Ben "Bir iş
yapıcağun vergi vermeye çan-
şryorum" açıklamasıru yap-
tım. Ticaret sicılinde evin bir
odası diye yazıyor. İnternet
üzerinde iş yapmaya çalışan
daha birçok insan olacak.
Hukuksal düzenleme yok. Yet-
kililer bu konuya eğibneliler.
Dünya devleri arasında 4 Türk firmasıNEW YORK (AA) - Finans
çevrelennin dergisi Forbes
tarafından ilan edilen, ABD
dışmda kalan dünyanm en
büyük 800 firması arasında 4
Türk şirketi yer aldı. Koç
Grubu listede 451'inci.
Sabancı Grubu 481 'inci,
Türkiye Garanti Bankası
611'inciveTÜPRAŞ
792'inci sıraya yerleşti.
Derginin saptamalanna göre,
Koç Grubu'nun net kazancı
25 milyon, piyasa değeri ise
5.40 milyar dolar. Grubun
cirosunun da 5.552 milyon
dolar olduğu belirtildi. Piyasa
değeri 5.76 milyar dolar olan
Sabancı Grubu'nun cirosu
5.188 milyon, net kazancı ise
281 milyon dolar olarak
belirtildi.
TÜPRAŞ'm kazancı
Garanti Bankası'nın piyasa
değeri 3.33 milyar dolar,
cirosu 4.077 milyon dolar, net
kazancı ise 224 milyon dolan
bulurken, piyasa değeri 4
milyar dolar olan
• Amerikan kökenli Forbes dergisinin listesinde Koç Grubu 451 'inci,
Sabancı Grubu 481'inci, Türkiye Garanti Bankası 611 'inci ve TÜPRAŞ
792'nci sıraya yerleşti. "Dünyanın 100 süper şirketi" sıralamasında, finans
hizmeti veren Citigroup birinci oldu.
TÜPRAŞ'ın satış hacmi
2.953 milyon dolar, net
kazancı ise 404 milyon dolar
olarak kayıtlara geçti.
Forbes'in, "dünyanın 100
süper şirketi" sıralamasında,
finans hizmeti veren
Citigroup birinci oldu. Piyasa
değeri 209.6 milyar dolar ve
çalıştırdığı işçi sayısı 173 bin
500 olan Citigroup'un
malvarlığı 716.9 milyar dolar
Gümrük vergflerinde indirîın
ANKARA (AA) - Avrupa Birliği'nin or-
tak gümrük tarifesinde yaptığı değişiklik-
lere uyum sağlamak amacıyla kuştüyünden
tütüne kadar bazı ürünlerin gümrük vergi-
' lerinde indirime gidilirken, bazı ürünlere
de vergi muafiyeti getirildi.
Yeni gümrük tarifeleri 1 Temmuz 2000'den
itibaren geçerli sayılacak. Karar uyannca
gümrük vergileri, puro ithalatmda yüzde
30.3'ten yüzde 26'ya, karanfil içeren siga-
ralarda yüzde 23.3'ten yüzde 10'a,diğerrü-
tünlerden üretümiş sigaralarda yüzde 63 'ten
yüzde 57.6'ya, pipo ve sigaralık tütünlerde
yüzde 81.9'dan yüzde 74.9'a, enfiye ve çiğ-
nemetiitünündeyüzde A55 'ten yüzde 41.6'ya
indirildi. Gümrük vergisi indirimine gidilen
ürünler arasında, rom, tafıa, bira ve bazı al-
kollü ve meyveli içkiler de bulunuyor.
Mısırda gümrük yfikseldi
Bu arada Türkiye'nin mısır üretiminde-
ki açığı nedeniyle, ithalatın kolaylaştınl-
ması amacı güdülerek mayıs ayında düşü-
rülen mısır ithalaündaki gümrük vergisi tek-
rar yükseltildi. Karara göre, mısır, darı,
akdan ve kuşyemi ithalatındaki gümrük
vergileri, tekrar yüzde 30'dan yüzde 50'ye
çıkanldı.
olarak belirtildi. Piyasa
değeri 520.6 milyar dolan
bulan General Electric listeye
ikinci sıradan girerken,
şirketin malvarhğınm toplamı
405.2 milyar dolar olarak yer
aldı. Exxon petrol şirketi ise
290 milyar dolar piyasa
değeri ve 144.5 miryar dolan
bulan malvarhğıyla 3. sıraya
yerleşti. Dünyanın en büyük
ilk 10 şirketi de sırasıyla
şöyle: "Bankof America,
Royal Dutch/SheD Group,
Ford Motor, HSBC grubu,
General Motors, IBM ve
American Internatk>nal"
Japonlar önde
ABD dışında en büyük 800
firma arasında ülkelere göre
dağılımda Japonya 285
şirketle ilk sırayı aldı. İlk
10'da yer alan diğer ülke ve
şirket sayılan şöyle: "Ingütere
(105), Fransa (57), Ahnanya
(52), Kanada (35), HoDanda ve
Güney Kore (33'er), tsviçre ik
ltalya(22'şerXİsveç(18),
Avustralya (15), Brezflya (14)."
İŞÇMN EVRENİNDEN
ŞUKRAN SONER
bıadına DİSK
DİSK'in 11. Genel Kurulu, hükümetin istatistik oyu-
nu ile DlSK'e darbe vurduğu bir tarihe rastladı. Ge-
nel kurul çalışmalanna, doğal bir savunma refleksi
ile "Inadına sendika, inadma DİSK" sloganlan ile
başlandı.
Biliyorum, hükümetle ittifak yapan cephe, 12 Ey-
lül'de yediği büyük darbenin ardından gerektiği gibi
toparlanamayan DİSK'in defterini dürmeyi hesaplı-
yorlar. Uluslararası sendikal örgütlenmelerin ayak di-
retmesi, dışannın bastırması ağırlıklı, 12 Eylül'ün fi-
ilen kapattığı, yönetiminin ağır işkence ve hapisten
geçirildiği DİSK, 5 yıl sonra açılmak zorunda kalın-
mışb.
O süreç içinde uye tabanı hazırdan Türk-lş'e ar-
mağan edilmiş, üyesiz açılış, yasaklı ^2 Eylül düze-
ni ile çakışmıştı. DİSK'in yorgun, kimileri yılgın eski
savaşçılan, yıllar sonra hiç tanımadıklan, dünyası de-
ğişmiş yeni kuşak işçileri sil baştan örgütlemek, üye
kaydetmek gerçegi ile karşı karşıya kalmışlardı.
Karşılannda "Sendikalara, hele de yeni işyerleri-
nin örgütlenmesine, DlSK'e tümden hayır" diyen, 12
Eylül öncesine göre çok daha iyi örgütlenmiş, eko-
nomik gücü kavuşmuş, yasalarla silahlanmış işve-
renler ve onlann örgütleri vardı. Türk-lş, DlSK'ten al-
dığı taban ile birlikte, 12 Eylül ve küresel saldınya kar-
şı duramaz, taşeronlaştırma, özelleştirme, sendika-
sızlaştırma uygulamalarıyla durmadan üye kaybe-
derken DtSK sıfırdan, sil baştan nasıl örgütlenecek-
b?
DİSK kuruculanndan, duayenlerinden, eski Genel
Başkan Kemal Nebioğlu'nun dediği gibi, işçileri üye
kaydetmekle işten artırmtş oluyorlardı. DİSK'in örgüt-
lenmeye çalıştığı her işyerinde işçiler gruplar halin-
de işten atılıyorlardı. Her yıl on binlerle, ortalama otuz
binlerle sayılacak büyük sayılarda işçi, tek tek, sa-
dece DİSK çatısı altında orgütlenmeye kalkıştıklan için
işten atıldılar.
Yine de DİSK kör topal, ağır aksak orgütlenmeye
çalışıyor, yaşamın her alanına yönelik varlığını orta-
ya koyuyordu. Yetersiz üye sayısı ile işçi, emek kar-
şıtı politikalara karşı çıkılan bütün eylemlerde, Emek
Platformu'nda, 1 Mayıs'larda üye sayısı ile kendisi-
ni katlayan Türk-lş'ten, hem sayısal, hem de kimlik
olarak daha anlamlı kalabalıklan oluşturuyordu. Ger-
çek şu ki kamu sendikalan ile DİSK, lokomotif işlev-
lerini üstlenmeseler, işçi, emek hareketi adına yapıl-
mış pek çok eylem, siyasi iktidar uygulamalarına,
IMF, Dünya Bankası reçetelerine, sosyal güvenlik
haklannın budanması, tahkime karşı pek çok bilinen
eylem gerçekleşemezdi.
Bu arada elbette DİSK yönetim kadrolan da genel
toplumsal kirlenmeden, sendikal geriye gidişten, yıl-
gınlık, yozlaşmadan paylarını aldılar. Ozeti DİSK, 12
Eylül öncesinin işçi sınıfının lokomotifi kimliği, dina-
miği ve örgütlenmesine yeniden kavuşamadı. Ama
belli ki bu haliyle bile sermaye-siyaset ittifakı ve da-
ha da yozlaşmış olarak ayakta kalmak isteyen kimi
sendikal kadrolar için tehlikeli görülüyor.
Ecevit, DİSK yöneticileri ile görüşmesinde öfkesi
ile de ortaya koyduğu üzere, Ekonomik Sosyal Kon-
sey'e katılmayan DİSK'in sendikalarının istatistik
oyunlan ile yetkilerinin düşürülmesinde bir sakınca
görmüyor. Asıl hedef olarak da bütün sendikal hare-
ket, Türk-lş'i, Hak-lş'i, DİSK'İ ile birlikte baraj şanta-
jının altında tutulurken, sonuçta bütün emek hare-
ketinin baskı altında tutulmalan hedefleniyor.
DİSK'in dünkü genel kurul açılışında söz alan sa-
dece DİSK yöneticisi değil, Hak-fş dahil, bütün işçi
ve kamu sendikalan, muhalif siyasi partiler, meslek
örgütleri sözcüleri, önemle emek cephesine yönelik
saldınlardan söz ettiler. Son istatistik oyununu, yeni
bir saldın dönemine girildiğinin bir göstergesi olarak
değerlendirdiler. Yeni dönem elbette emek cephesi
için de söz konusu olmalı idi... Herkes işlevleri fark-
lı ama emekten yana bütün güçlerin, siyasi partiler-
den sendikalara, meslek örgütlerine, tarım emekçi-
lerine kadar uzanan bir halkada, ortak sorunlar için
güçbirliğinden, eylem birliğinden söz etti.
DİSK'in 11. Genel Kurulu ilginç bir dönemeçle ça-
kıştı. Dikkatlerin çok adaylı bir genel kurula odaklan-
dığı bir tarihte gelen istatistik oyunu ile sözleşme
yetkisini düşürme darbesine doöru dürüst karşı çı-
kış bile yapılamadı. Hükümet, DISK'i içeriden içeri-
den kemirmeye başlayan ülkücü kadrolaşmanın yo-
lunu da açmayı hedeflemişti. Ama genel kurulun ilk
gününün havası, hükümetin saldın stratejisinin ters
tepeceği izlenimini verdi.
Doğrusu Ecevit hükümetinin durup dururken sal-
dın stratejisini bir daha, bir daha düşünmesi gerek-
tiğini düşünüyorum. Isterseniz, hükümeti yakından
ilgilendirecek bir gelişme olarak, Avrupa Sendikacı-
lık Hareketi ETUC'un sözcüsü Peter Seideneck'in
DİSK Genel Kurulu'ndaki konuşmasından bir küçük
alıntı yapalım:
"Hükümetin söz konusu karanyasal olmaktan çok
politik kaygı ile alınmış bir karardır. ILO'nun sendi-
kal özgüriüklere aykın içeriği nedeniyle Türi<iye aley-
hinde karahanna konu olmuş yasanın, hükümetini-
zin Cenevre 'de bu konuda verdiği söze uyularak de-
ğiştirileceğini, yasakların kalkacağını bekliyoruz.
ETUC olarak bu konuda gerek Başbakan'a, gerek-
se Çalışma Bakanı'na uyarı mektuplanmızı yollamış
bulunuyonız."
Türk-lş'in bütün sendikalannın görüşünü yansıta-
mayan, ne dediği anlaşılmaz yönetim açıklamasına
güvenerek, ilk aşamada kitlelerin sokağa çıkmama-
sını ölçü alarak hükümetin yaptığının yanında kala-
cağını sanması bir büyük yanılgı olabilir. DİSK'in ge-
nel kurulundan çıkacak direnme karannın ardından
karşı çıkışlar beklenmedik boyutlarda, emek cep-
hesinin birikmiş öfkesıni yansıtacak biçimde büyüyebilir.
sukransoner@yahoo.com
Turk-ls'in arastırması
Yoksulluksınırı
460 milyon lira
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Türk-lş
Araştırma Merkezi'nin
gıdaharcaması çalışma-
sının sonuçlanna göre
dört kişilik ailenin zo-
runlu giderleri için yap-
ması gereken aylık har-
cama tutan 459 milyon
711 bin liraya yükseldi.
Mutfak harcama tutarla-
n da geçen aya göre yüz-
de 6.1 oranında artarak
151 milyon 245 bin lira
olarak gerçekleşti.
Haziran ayında mey-
ve-sebze fiyatlanndaki
ucuzluğa bağlı olarak bi-
raz rahatlayan mutfak har-
camasını bu ay meyve-
sebzedeki ucuzluk da kur-
taramadı. Türk-tş Araş-
tırma Merkezi'nin sonuç-
lanna göre nısan ayından
bu yana yavaşlayan fiyat
artış hızı bu aydan itiba-
ren yükselme eğilimi gös-
termeye başladı.