Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 TEMMUZ 2000 CUMARTESİ 14 KULTUR kultur@cumhuriyetcom.tr Geneas'inbeynişimdibaşka kuKarda. Gabriel'den insanm oykusu FeterGabriel, 1992 tarihli Usalbü- münden bu yana 'şarkı albümü' yap- mıyordu. Etnik ve dünya müziğinın önemli şirketlerinden biri haline gel- miş Real Ytorki'la (kuruluş: 1989) il- gilenirken dinleyiciJerini ihmal et- mişti. Bu dunımda bir değişiklik yok, ama piyasada yeni bir Peter Gabriel albü- mü var; adı The Story of Ovo. Londra Millenium Dome'da (iki Wembley büyüklüğünde bir çadır) sergilenen gösterinin Gabriel tarafin- dan yazılmış müziklerinden oluşu- yor albüm. Aslında ilginç bir iddia bu; kutsallıkla boyayarak tüm bir insan- lıgın öyküsünü müzikle anlatmış Gab- riel. Elektronik aletlerle didgeridos, hurdy gurdy gibi otantik sazlan birara- da kullanarak doğayla teknolojinın ideal bileşimini yansıtmak istemiş. On iki kısa parçadan oluşan yapıtta dünyanın tüm müziklerini bir araya getirmeyi ve geniş deneyimini yan- sıtmayı hedeflemiş... Anlattığına göre, besteleri ve söz- leri yazdıktan sonra müzisyenleri, so- listleri seçmiş. Bunlar arasında Cocteau Twins 'den EKzabeth Fraser, Afro Celt Sound System'dan Irlandalı Iaria O'LJona- ird, Blue Nile'dan Paul Buchanan, Dhal Foundation'm davulculan, es- ki arkadaşlan David Rhodes (gitar), Tony Levin (bas), Manu Katehe (da- vul), Richie Havens ve Neneh Cerry var. Bir şov müziğinden daha fazla an- lamlar taşıyan bu maksi-single deni- lebilecek albüm, kirlenmişpiyasa için fazla lüks birçalısma. The Tovver That Ate People ile 'huzursuz' balad Fat- her, Son adlı parçalar Gabriel'in kla- sik dinleyicilerini memnun edecektir. Kusturica artık iyi bir bas gitarcı. 'Rock'a tazekan Ünlü yönetmen Emir Kusturica'yı yakından izleyenler onun müzikle ne derece haşır neşir olduğunu iyi bilir- ler. Goran Bregovic'i, oradan buradan bulduğu geleneksel parçalarlaünlen- diren de Kustunca'dır. Ancak güçlü ortaklık birkaç yıl ön- ce sona erdi ve Bregovic, Kusturica filmlerinde kullanılan bu geleneksel ezgileri düzenledikten sonra altlan- na imzasını atıp albümlerde topla- yınca ortaklık sona erdi. Kusturica da son filmi Ak Kedi, Kara Kedi'nin müziklerini, kendisi- nin de bas çaldığı grup The No Smo- king Orchestra'ya (Zabranjeno Pusen- je) yaptırmıştı. Gençliğinde politikacılara tepkisi- ni göstermek amacıyla rock'çı olan ve tek başına gitar çalmayı öğrenen Kusturica, Dr. NefleKarajüc'in lider- liğini yaptığı bu grupta davulcu oğ- lu Striborla da birlikte çalmaya baş- lamış. geçen yıl ekiple İtalya'da tur- neye çıkıp aynı günlerde bu ülkede konserler veren Bregovic karşısında gövde gösterisi yapmıştı... Kusturica'nın gelişiyle adeta diri- len bu yirmi yıllık grubun yeni albü- münü Kent-EMI geçen hafta sonun- da yayımladj. Emir Kusturica & The No Smoking Orchestra adını almış olan grubun Unza Unza Time albü- mü (16 parçadan oluşuyor), tam an- larruyla Balkan işi bir calışma. Için- de techno'dan Rumeli havalanna, co- untry'den reggae'ye kadar ne ararsa- nız var: yeter ki melodileri zengin, ri- timleri güçlü olsun... Erol Büyükburç'un sevilen parçalan 'Bir Ömrün İmzası'nda toplandı Yerli popun gerçek yılclızı Cumhur Canbazoğlu İMUZIK Ünlü şovmen Beyaz, programının ba- şında konuğunun meziyetlerini sayarken "o büir_" diye artık çoİc popüler olan bir teknik kullanıyor ya, işte o laf Erol Bü- yükburç'a uyarlansa sanınz programın başuıda önemli bir bölüm yalnız buna gi- der. Evet, Erol Büyükburç, tarüşmasız yer- li pop müziğin, şov dünyasının en önem- li isimlerinden biri, hatta yaşayan tarihi. Yanm yüzyıla yakın süredir de popüler- liğini yitirmemeyi başarmış gerçek me- gastar. Birçok ilke imza atmış biri aynca; te- levizyonun yaşamımıza girmediği günler- de sokağa çıktığında üstü başıparçalanan, yollarda yürüyemeyen ilk yıldız; aynca ilk yerli pop bestesini yaznuş, türküleri ilk kezmodemize edip Banlı orkestralarla yo- rumlamış, gazino dünyasmda "Türkha- fif müziğir 'yle ilk assolistlik yapmış olan yine o. Bu listeyi daha da uzatmak olası. Aynca Büyükburç 27 tane fıhnde de baş- rolde oynayarak 6O'lı yıllarda yazlık si- nemalan tıka basadolduran, basında man- şetlerden inmeyen, genç kızlann sevgili- si, delikanhlann giyimiyle-kuşamıyla, hareketlenyle taklit ettiklen gerçek anlam- da ilk idol... İşte böyle bir yıldızuı "Bir Ömrün tm- zas" adını verdiği ilk best of albümü pi- yasaya çıktı geçen hafta. On alu parçadan oluşan albüm için Büyükburç, dinleyen- leri arasında bir anket yaptıktan sonra re- pertuvan hazu"lamış ve bu yapıtın hemen bitiminde best of'un ikinci bölümü için çalışmaya girişmiş. • Erol Büyükburç'un ilk best of albümü piyasaya çıktı. On altı parçadan oluşan albüm için Büyükburç dinleyenleri arasında bir anket yaptıktan sonra repertuvan hazırlamış. Büyükburç'un yapitlari: 8 tas plak, 65adet45'likplak,4 uzunçalar, 12 kaset, 700'ün üstünde beste, Müzikte Ekolleşmeye Doğru adlı kitap... Albümdekl parçalar: Dudaklanmda Şarkısın, Göze Geldik, Nerdesin, Karakaş Gözlerin Elmas, Manolya, Öp Beni, Berduş, Fıstık Gibi, Haydi Gençlik, Kınk Kalp, Ağlanm, Alün Tasta Üzüm Var, Leyla, Gözlerime tyice Bak, Yalnızlık Yarası, Avare Âşık. Böyle bir ismin yapıtlarmı günümüze taşıyan bu albüm tabii ki çok önemli ve çok gerekli; ancak son dönemde yapılan bir yanlış yine tekrarlanıyor. Biz Büyük- burç'un parçalannı bu düzenlemeleriyle sevmemiştik zamanında; onlar bu tip dü- zenlemelerle Türkiye'ye mal olmamıştı. Müziği tüketen, ona para yatıranlar gençler olduğu için klasikleşmiş parçala- n yeni kulaklara göre uyarlayıp, düzen- leyip albümlere sokma gibi bir yanlış ina- nış sürüyor, yaygınlaşıyor; ancak klasik- lerin geleceğe, özgün formatlannda ak- tanlması, kültürün de zedelenmeden bu- güne ulaşması demek. Kayıtlaryıpranmış olabilir, tamam; an- cak stüdyoya girilip o günün yorumuyla yeniden rahatlıkla doldurulabilir beste- ler; böylelikle bir "ekol" o özgün tadıy- la gelecek kuşaklara tanıtılabilir... 1936 Adana doğumlu olan Büyükburç, demiryollannda çalışan babasınin göre- vi nedeniyle ilkögrenimini Halep'te ve Adana'da tamamlamış. Yine babasınin tayini sonucu ortaöğrenünini de tstan- bul'da yapmış. Lise yıllannda amatör olarak başladı- ğı müzik yaşantısını 1954'ten sonra İsmet Sıral Orkestrası'nda profesyonel anlam- da sünJürmeye başlamış. Bu arada, 1952 'de Ingilizce sözlerle ilk pop müziği bestesi- ni yaptı. 1963'e kadar Ingilizce sözlerle 25 bes- te üretti. Sahne çalışmalannı kendi yaz- dığı Türkçe sözlerle yorumlayarak aranj- manlar dönemini de başlattı. Sûrekli deneytere doğru 1957'den itibaren bu kez de dostlannın muhalefetine ragmen yine ilk kezhalk mü- ziğının örneklerini modernize ederek kit- lelere aktardı. Aralannda, KızılcıklarOl- du mu, Niksann Fidanlan, Mühür Göz- lüm gibi türküleri yorumlarken gelenek- sel sazlanmızı Batılı tipte organize edii- miş orkestralann içine soktu. Bu akım çok tutulunca bu kez kendisi türkü formunda besteler yazdı. O dönem yeni anayasanın getirdiği ilerici havayla, özgürlük ortamıyla müzikçiler yurtdışın- da da seslerini duyurmayı planlıyorlardı. Büyükburç, 1964-66 arası "MilliOrkest- ra" ile Balkan festıvallenne katılarak Tür- kiye'ye üç birincilik getirdi. Yetmişler'in ilk yansında da aynı tem- poda çalışmalannı sürdürdükten sonra Seksenler ve Doksanlar'ı sanatın birçok dalında araştırmalarla geçirdi. Ürettikle- ri medyaya çok yansımasa da o yine ay- nı heyecanla yeniliklerin, yeni iddialann peşinde... - . .< dünyasındaKübamodasıMüzik dünyasmda bir Küba modasıdır sürüp gidiyor. Kısa süre öncesine kadar bu minık adadan dünyaya yayılan ezgiTe- rin çok azı Türkiye'ye uğrarken bu fılm her şeyi değiştirdi ve Wim VVenders'ın Buena Vista Social Club'ı önce 19. Uluslara- rası Film Festivali 'nde, ardından da ticari sinemalarda gösterilin- ce müzik piyasası adeta Küba kaynaklı müziklere boğuldu. Sonrası herkesçemalum; Kü- baJı sokak şarkıcılanndanoluşan Buena Vista Social Club ve Com- pay Segundo orkestralan caz fes- tivalinin en çok dolan konserle- ri oldu, basın en çok onlara yer ayırdı ve müzıkal anlamda çok güçlü işler çıkarmasalar da sem- patileri ve karizmalan sayesin- de albümleri kapış kapış satıldı. Bu arada, Küba"yı diğer şirket- lerden daha önce kesfetmiş olan Yeni DünyaMüzik, bir adım ön- de giderek piyasaya bol bol Kü- ba çıkışlı sanatçüann yapıtlan- nı çıkarmayı bildi. Şirket son olarak da Buena Vista yıldızla- nndan tbrahim Ferrer, Comp^ Segundo,RubenGonzales, Oma- ra Portuondo ve Eliades Oc- 'Buena Vista Social Club' adlı filmden sonra Kübah sanatçAu* Omara Portuondo ile tbrahim Ferrer dünya çapında ünlendl hoa'nın bir araya geldiği DeCo- ba Son adlı karma bir albüm ya- yımladı. On altı parçadan oluşan albümde Compay'ın Chan Chan'ını PabJo Mflanes'ın yo- rumuyla dinlemek olası. Aynca parçalann bir bölümü de ilk kez bu albümde yayımlanıyor. Yeni Dünya'nuı bir başka al- bümü de ekibin tek bayan üyesi Omara Portuondo'ya ait. Sah- nede kendine özgü danslanyla müziğini zenginleştirmeyi bilen 70 yaşındaki Portuondo, şu an- da Avrupa'da albümleri en faz- la satılan dünya müzik yıldızla- nndanbiri. Şirketin hstesinde bulunan böl- genin diğer albümleri şunlar Cu- arteto Patria(Ochoa& Segundo), Musique Traditionelle Cubaine (Compay Segundo), Cuban All Stars (Ruben Gonzales), Sierra Maestra (Sierra Maestra), Son de Cuba (çeşitli sanatçılar), The Cuban Legend (Maria Teresa Vera), Hasta Siempre (Carlos Pueblo), Mas Cuba Libres (Sep- teto Nacional & Guest), Cuba El Camino de la Salsa (çeşitli sanatçılar), Antologia (Pablo Mi- lanes). Özgürlük Ashcroft'a yaradı Son on yıhn en iyi Ingiliz gruplanndan olan The Ver- ve'ün ani dağılması hayranla- nnı ne kadar üzdüyse grubun lideriRidbardAshcroffım Alo- ııeVVfthEverybodyadli ükso- lo albümünü çıkarması da bir o kadar sevindirdı. Vervedönemininaksineçok sakin ve pozitif bir albüm bu. Yabancı dergilerde Ascroft'un Verve'den sonrayolunu buldu- ğuna, kansı Kate (Spirituali- zed'ın eski klavyecisi) ve oğ- luyla mutlu bir yaşam kurdu- ğuna dair yorumlar çıkıyor. Bizce de özgürlük Ashc- roft'a yaramış ve güçlü beste- ler yazmayı başarmış. Yaptı- ğı, sound açısmdan ortada bir yerde duruyor; rock dense faz- la mainstream kalacak, pop ise fazla hafif. Country müzi- ğin simgeferinden steel gitann bolca kullanıldığı rafine ba- ladlar bütünü demek belki de daha isabetii. Müzikseverlere albümü ön- ce son dört parçadan başlaya- rak dinlemelerini öneriyoruz. Bunlar albüme yön veren bes- 7O'lerden önemli bir belge teler. Birincisi, albümün ikin- ci single parçası Monev To Burn; blues armonikayla renk- lendiritaüş iyi bir rock ürünü. Öcincisi, country tadında, ste- el gitann sürüklediği, en iyi balad Slow Was My Heart. Üçüncü parça 60'h yılardan rockblues CmonPeofrfe; dör- düncüsü ise akustik gitar oyun- lanyla gelişen Everybody. Bu parçalardan sonra hava- ya ginlip diğer parçalara ge- çüdiğinde I Get My Beat ile psichedelic country çalışma You On My Mind, direkt kal- be seslenen IGetMy Beat, ka- nsı, oğlu ve kayınvalidesine adadığı You On My Mmd In MySkep, ilk notasından itiba- ren çok etkileyici New York. 1990'lann ikinci yansında besteciler yerli müzik piyasasının gelişimine ayak uydurama- yınca yapımcılar yeni yollar aramaya başladı ve satış şansı yüksek best of'lara yöneldi. Bu durum tabii en çok müzikseverlerin işi- ne yaradı ve bir yıl önce yayımlanmış albümün bile kolay bulunamadığı ülkemizde eski şarkı- lan yeniden keşfedebilme ve arşivleme olana- ğı doğdu. Bu türe son örnek, ADA Müzik'in Eski 45Tik- ler serisine katılan Asu Maralman albümü. Ünlü yorumcunun 35 yıllık müzik serüve- ninin en sevilmiş parçalannı içeren yapıt, bir bakıma 70'li yıllann Türk popuyla ilgili önem- li bir belge olma özelliğine de sahip. Orkestra solistliğinden gelen Maralman, 70'lerin ilk yansında gerek Anadolu pop ge- rek diğer türlerde verdiği yapıtlarla, sempatik kişiliğiyle, farklı ses tonuyla ve sade, sıcak sahnesiyle müzik serüvenimizin başrol oyun- culanndan biri. Adını taşıyan bu albümün re- pertuvan da bu başanlı kariyerin göstergesi. Lis- tenin ilk sırasında bir Selmi Andak bestesi Bal Gibi Ohır var. Sözlerini Bülent Pozam'ın yaz- dığı bu şarkı, Maralman'ın simge parçalann- dan ohnuş, statlarda korolar halinde söylenmiş bir hit. Ardından aynı ilgiyı yakalamış üç par- ça geliyor: Recep (söz-müzik: Bora Ayanoğlu), Yollar (söz: Aysel Gürel, müzik: S. Andak), Kimine Hay Hay, Kimine Vay Vay (söz-müzik: Bülent Pozam). Diğer parçalar ise Selmi Andak besteleri Sa- bafa Ola Hayrola. Senin Yanında Ve Senden Uzakta, Şarİalar Yazdnn, Aşk Çiçeği, Pir Sul- tan Abdal'dan Hudey. Şanar Yurdatapan bes- tesi Bana Güzel Bir Şey Söyle, Özdemir Kap- Asu Marahnan'm45"likleri biralbümdetoplandL tan bestesi Toprak VeAna, Nezih Topuzhı bes- tesi Hissettikçe Yaşanm. Reyman Era> beste- leri Oy Lelli Köy Lelli Köy, Sevmedim Hayao, 'aranjman' Bir Görsem Ölmeden. r ö D i ı c SELMI UUKU> A N D A K Mesut İktu'dan Türk Bestecileri Ülkemizde medyanın en değersiz, en yoz ve bilinçsiz olaylan, ne yazık ki en ckj- di basında ve TV-radyo yayınlannda bile en azgın biçimde topluma aşılanmakta1 Bu ortamda en üzücü durum, özellikle ev- rensel, çoksesli, ister klasik, ister çağdaş türlerde konsertere ve resitallere basında ve yaym organlannda gereken ilginin gös- terilmeyişidir. Böyle cıddi, kaliteli ve önemli müzik olay- lanndan bin de, uluslararası degerde ope- ra sanatçısı bariton Mesut Iktu'nun ge- çenlerde AKM Konser Salonu'nda piya- nist Sergey Gavrilov eşliğinde verdiği kon- serdi. Uluslararası Istanbul Müzik Festiva- li içeriğinde yer alan bu konserin en önem- li özelliği ve niteliği, programın tümüyie 'Türk bestecilerinin eserieri'ne aynlmış ol- masıydı. Böylece, Türkiyeyarannada ulus- lararası nitelikte bir müzik hizmeti gerçek- leşmiş sayılır. 'Bu konuda, konseri üstün başanylase&- lendiren bariton Mesut Iktu bakın ne diyor "Bizde besteci var mı diye soranlara ben- ce güzel bir cevap oldu. Bu suretle hem genç bestecilehmizi, -ki onlar eserierimiz çalınmıyor diye yakınıhar- özendirmiş ol- dum hem de icracılan. Herkes benden no- ta istiyor... Ben konserlehmde Brahms, Mahler, Schubert ve diğer ünlü besteci- lerin eserlerini çok seslendirdim. Ancak bizim bestecilerimizin böyle değişik form- lardaki bestelerinden bir konserilk kez ya- yımlanmış oldu... Ben, Ankara Devlet Kon- servatuvarı'nda öğrenciliğim zamanında bazı bestecilehmizle canlı çalışan, sanınm son kuşakicracıyım! Şimdi, öğrencilerimiz benden alıyohar..." Geçen yıl 'Ankara Mü- zik Festivali'nüe de Mesut Iktu bu progra- mı aynen yorumlamış ve çok ilgi çekmiş. Atatürk Kültür Merkezi'nde Uluslararası Istanbul Müzik Festivali'ndeki konserde bariton Mesut Iktu, Türk bestecilerinin şu eserlerini seslendirdi: Necil Kâzım Akses (1908-1999) "Anlatamıyorum" ve "Sılaya Giderken", Ahmet Adnan Saygun (1907- 1991) "Dilek", -'Dönsem" ve "Bozlak" Ne- vtt Kodallı (1924-...) "Sevinç", "Kokteyl Partı"; ilhan Usmanbaş(1921-...) "Bakış- sız Bir Kedi Kara", "Mısrâyim", Muammer Sun (1932-...) "SeniSevdim Diye Kınartar- sa Beni", "Yum Gözlerini Gör Beni", Ce- nan Akın (1932-...), "Keklik", İlhan Baran (1934-...) "Ferâyi", "Evlerinin önü", Ce- mal Reşit Rey (1904-1985) "Yağmur", "Tutam Yar Elinden", UM Cemal Erkin (1906-1972)-"Hanifem", "Divan", Gürer Aykal (1942-...) "Köroğlu", llteriş Sum "Gemiciler Kalkalım." Prof. Mesut Iktu, Istanbul Devlet Opera ve Balesi solıst sanatçısı, Mimar Sinan Üni- versıtesı Devtet Konservatuvan oğrenrri' üyesidir.... Ankara'da doğan Mesut Iktu/ Ankara Devlet Konservatuvan Opera Yük- sek Bölümü'nü 1970'te brtirrjikten sonra Ber- lin'de müzik otoriteleriyle çalıştı. Mesut Iktu, bariton sesiyle özellikle tek- nik açıdan ve en yüksek ses yelpazesi ve yorumlama bilinci bakımından ulusiarara- sı değer kazanmıştır. Yurtiçinde ve yurtdı- şında sayısız konserlerle başanlı olmuştur. Özellikle "Sevil Berberi", "SihiriiFlüt", "Don Carlos" ve "Ote/lo" operalanndaki rofieri unu- tulmaz niteliktedir. Operanın yanı sıra sen- foni orkestralan eşliğinde konserieri ve ay- nca resitallen ve müzik festivallerine kat- lımı Mesut Iktu'ya seçkin sanatçı özelliği- ni kazandırmıştır. Yerli popta, Sezen Aksu. DeBveren'le birinciliğini sürdürüyor. Mustafa Sandal yeni albümü Akışına Bırak'la ikincılikten üçüncülüğe inerken yerini Candan Erçetinin, Elbettesine b^aktı. Sanat müziğinde Emel Sayın, Ah Bu Şarküar albümüyle bınnciliğini sürdürüyor. Bülent Ersoy; Alaturka 2000 adlı albümle ikinci, Muazzez Ersoy, Nostalji serisınin 7-8-9 adlı albümü) le üçüncü. Halk müziğinde Fatih Kjsaparmak, Bu Dağ Ne Rüzgâriar Gördü'yle ikinci sıraya indi ve yerini Yavnz BingöTün Shemdir ( albümüne bıraktı. CeyLan, Zeyno'yla ; üçüncü oldu.Yabancı müzikte ise Bon , Jovi, Crushla yme birinci. Britney Spean yeni albümü Oops I Did It Again'le ikinci. toplama albüm Mucho Dance 2 üçüncü sırada. yeniler- Capital Collection 80's - Various - Hear My Crj' - Sonique -Friends-TikN'Tak - Fastlane People - Antiloop - Unza Unza Time - E. Kusturica & The No Smoking Orch. - Alone VVrth Everybody - Richard Ashcroft -Ovo-Peter Gabriel - Mer de Noms - A Perfect Circle - Just No Other Way - Coco Lee - In Stereo - Bomfunk Mc's -1 Wanna Be VVhh You - Mandy Moorc - Bir Küçük Aşk - (remix) - tzel - Masalsız Çocuklar - Masalsız Çocuklar - Yoroldum - Mahsun Kırmızıgül - Dek Kurşun - Ali Mahzun - Gerçek Kal:FreshB - Bir Omriin İmzası - E. Büyükburç - Bugün Bav ram Günü Derler - Davut Sulan - Asu Maralman - Asu Maralman - Sürpriz - Sürpnz