Katalog

22HAZİRAN 2000 PERŞEMBE M CUMHURİYET SAYF/ EKONOM / ekonomi@cumhuriyetcom.tr 13 Buğday üretimi rekor krdı • KONYA(AA)- Türkiye'nin tahıl amban olarak kabul edilen Konya Ovası'ndan hububat rekoltesinin 3 milyon 300 bin ton olarak gerçekkşmesi bekleniyor. Buna göre geçen yıla oranla rekolte ve verimliliğin yüzde 30 oranında arnş gösterdiği bildiriliyor. TMO Bölge Müdürlüğu'nden yapılan açddamaya göre ofis, bu yıl bölgedeki 60 bin çiftçiden yakJaşık 1 milyon ton üriin alacak. ŞHret evfiügine ABengeli • VVASHEVGTON (AA) - tletışım sektöründe VVorldCom ve Sprint arasında kararlaştınlan 115 milyar dolarlık şırket evlilığinin AB engeline takılacağı bildirildi. Washington Post gazetesının haberınde, tekelcılığı önlemekle görevli AB makamlannın, dev bırleşmenin Intemet ûzerinde tek bir firmanın gücûnü kabul edilemez ölçüde arttıracağı gerekçesiyle VVorldCom- Sprint birleşmesine onay vermeyeceklen öne sürüldü. KaDer'iı yanşması • tSTANBUL(AA)- Kalite Demeği'nin (KaJDer) bu yıl beşıncisini düzenlediğı Toplam Kalite Yönetımi Makale Yanşması'na başvurular 30 Hazıran'da sona eriyor. Yanşmaya katılım şartlan, "0216.41100 34" No'lu telefon aracıhğıyla KalDer'den öğrenilebilecek. EndonezyaMB Başkanı gözatonda • CAKARTA(AA)- Endonezya'da Devlet Başkanı Abdurrahman Vahid ile çelişkiye düşen Merkez Bankası Başkanı Şahril Sabiri gözaltına alındı. Sabiri'nin adı, eski hükümet zamanındaki bir yolsuzluğa kanşıruş ve Vahid tarafindan istifası istenmiştı. Dün cumhuriyet savcısı tarafından göz aitına '" alınan Sabiri, suçlamalan "siyasal komplo" olarak nitelendirdi. Kepez'e inceleme ~^~~ • ANTALYA(AA)- Antalya Defterdarlığı, son 5 yıldır ilde lcurumlar vergisi rekortmeni olan ve 2000 yılı için vergi ödemeyecek olan Kepez Elektrik TAŞ'de inceleme talebinde bulundu. Antalya Defterdan Hasan Yaman, Kepez'in, 2000 yılı için yatınm indiriminden yararlanarak vergi vermeyeceğini bildirdiğini ifade ederek yatınmlarla ilgili işlemlenn doğruluğunun araştınlacağını söyledi. Tekstil ABlTde • Ekonomi Servisi - Hazır gıyim ve ev tekstili J üy fırmalanna üretim yapan Yeşim Tekstil, müşterileri arasına ABD'nin köklü firmalanndan Guilford'u da kattı. Yeşim Tekstil Pazarlama Müdürü Mehmet Enginer'in verdiği bilgiye göre, Guilford firmasıyla ev tekstili alanında işbirliği yaparak tülperde üretımine geçen Yeşim Tekstil'in ürünleri, öncelikli olarak ABD'deki Wal-Mart, K- Mart ve Sear gibi büyük mağazalarda perakende olarak satılacak. Turkcell ve Telsim'in aboneleri ilk beş ayda patladı, Iş Bankası sabırsızlanıyor Cepte siliihlar çekildiHACERGEMÎCİ HAZAL ATE§ ÇAKIR Cep telefonu ile 1996 yılında tanışan Türkiye'de, trilyonlarca li- ra kârvaateden GS M pazan, şir- ketlerin kıyasıya rekabetine sah- ne oluyor. 3. GSM ihalesini ka- zandığı halde sözleşme ımzalan- madığı için iki haftada "kayıpla- n" olduğunu söyleyen Iş Ban- kası Yönetim Kurulu Başkanı Errin Ozince'nin bu açıklaması sektörde haftalar değil, günlerin dahi önemlı olduğunu ortaya ko- yuyor. Iş Bankası-Telekom Itaila'nın üçüncü GSM ihalesini kazan- masmın ardından sektörde var olan firmalann medyayı da ar- kalanna alarak giriştilderi kam- panyalar, yeni konuklar gelme- CSM ihalesi • Turkcell ve Telsim'in ücretsiz hat, bedava telefon şeklinde ilerleyen kampanyalan ile 1999 sonunda 7 milyonlarda olan abone sayısı, aradan geçen 5 aylık süre içinde 10 milyona dayandı. DPT'ye göre abone sayısı yıl sonunda 12 milyonu bulacak. den u olab3diğinceaboneveulaş- ma çabasT olarak nitelendirili- yor. Turkcell ve Telsim'in ücret- siz hat, bedava telefon şeklinde ilerleyen kampanyalan ile 1999 sonunda 7 milyonlarda olan abo- ne sayısı, aradan geçen 5 aylık süre içinde 10 milyona dayandı. Kıyasıya rekabet sonucunda Turkcell'in abone sayısı, 7 mil- yon 200 bin kışiye ulaştı. 1999 yılında 2 milyon 300 bin abone- si bulunan Telsim'de ise bu ra- kam 15 Hazıran itibanyla 3 mil- yon 250 bin kişiye çıktı. Telsim yetkilileri ayda 150-200 bin ye- ni abonenin kazanıldığını belir- rirken halka arz hazırlığı içinde olan Turkcell bu konudakesin ra- kam vermekten kaçınıyor. Cepte yaşanan bu gelişme DPT'nin rakamlanna da yansı- dı. DevletPlanlama Teşkilatı 'na göre bu yılın sonunda cep tele- fonu abone sayısı 12 milyon ki- şiye ulaşacak. Heryıl yüzde 20.5 oranında büyümesı öngörülen pazarda 2005 yılında abone sa- yısuun 30.5 milyona ulaşması bekleniyor. Öte yandan mahkeme karan ile haksız alındığı ve iptal edilme- si gerektiği karara bağlandığı halde kaldırılmayan sabit ücret uygulaması, kullancılann "hazır kartveprarik hatta" kaymasma neden oluyor. Hazır kart ve pra- tikhat kullanıcılannınçoğunu 15- 22 yaş arasındaki genç nüfus oluştururken konuşmadığı hal- de sabit ücret ödemekten bıkan kullanıcılar da hızla bu kartlara kayıyor. Kampanyalarla Turk- cell'in hazır kart abonesi 1 mil- yon 300 bini, Telsim'in pratik hat abonesi de 600 bini aşmış durumda. CepTe gelen zenginlik Bugün için her 100 kışiden 11 'inin cep telefonu olan Türkı- ye'de hedef, bu oranı yüzde 65'le- re çekmek. Pazan cazip kılan da iste burakam. Son olarakABD'de yayımlanan Forbes dergisinin dünyanın en zenginleri listesine giren Turkcell'in sahıbi Meh- met Emin Karamefamet'in 8 mil- yar dolarlık servetinin arkasın- da Turkcell'in büyük payı var. Temmuzda halİca arz edilecek Turkcell'e bugün için 20 milyar dolann ûzerinde değer biçiliyor. Manipülasyon şüphesi sürüyor GSM 1800 ihalesi sırasuıda mani- pülasyon yapıldığı iddiası üzerine soruşturma başlatan Sermaye Piya- sası Kurumu'nun (SPK) incelemele- ri sürüyor. Ucu Almanya'ya kadaruza- nan manipülasyonda GSM 1800 ü- sansını alacakmış havası veren GEN- PA Yönetim Kurulu Başkanı Zeynd Abidin Erdem ın açıklamalanndan sonra tavan yapan Demirbank hisse- lerinin Almanya odaklı talimatlarla alım-satımuım yapıldığı belirlendi. thale öncesi yaptığı açıklamalarla Demirbank'ın hisselerinin tavan yap- masına neden olduğu iddia edilen Erdem'in, borsada yarattığı fıyat dal- galanmalannı büyüteç aitına alan SPK, manipülasyon iddiasına konu olan alım-satımın Ahnanya'da odak- landığını saptadı. Kurul, Ulaştırma Bakanlığı 'run ihalenin yeniden yapı- lacağıru açıklamasından sonra fiya- tı kısa sürede yüzde 58 artan Demir- bank hisselerinde Almanya odaklı talimatlarla gelen işlemlerle ilgili bu ülkeden bilgi almak için başvuruda bulunmuştu. AB'de 'mobil'patiaması Avrupa Komisyonu îletişim Hizmetlerinin Uluslararası Yönetmeliklere Dair Hususlar Birimi Sorumlusu AJain Servantte, AB ülkelerindeki mobil patlamaya dikkat çekerek insanlann sabit telefonlardan vazgeçerek GSM'ye yöneldiklerini söyledi. Dünyada 550 milyon cep telefonu kullanıcısınm bulunduğu ileri süriilüyor. Avrupa'da bu sayı 120 milyona dayanrruş durumda. Rakamm 2003'te I milyara, 10 yıl içinde de 2 milyara ulaşması bekleniyor. Bugün Finlandiya'da Intemet'in evlerde kullanım oranınm yüzde 30'lara ulaştığını kaydeden Servantie, "Bu, ABD'den fazla bir oran. Yeni kuşak mobil yaünmJannm önfi çok açık Bu süreçte hâidm operatörier ûzerinde büyük bir denetim olacakbr. Önce Telekom denetienmeti, diğerleri serbest bırakılmair dıye konuştu. Batı Avrupa'da 2005 yılına kadar 200 milyon kullanıcı, 2010'da 260 milyon kullanıcı bekleniyor. Batı Avrupa'da cep telefonu pazannın 2005 yıbnda 104 milyar Euro kâr getireceği kaydediliyor. Bell'den bugune Telefonun 'cep'e giriş öyküsü Telefonun babası Graham Bell'in 7 Mart 1876 günü icat ettiği aygıtı ilk kezyardımcısı VVatson'u aramak için kullanmasından 20 yıl sonra havadan mesaj gönderihnesinin peşinde olan Italyan mucit Marconi, ilkradyodal- gasmı yollamayı başardı. 1980'lerin başında analog cep telefon sistemle- ri özellıkle Iskandinav ülkeleri, Ingil- tere, Fransa ve Almanya'da yayıldı. An- cak her ülkenin kendi geliştirdiği sis- temi kullanması nedeniyle sistemler arasmda uyum sorunu yaşanıyordu. 1982 yılında bu uyum sorununu çözmek için bir araya gelen Avrupa ülkeleri, bütün kıtayı kapsayacak olan ortak GSM yani Küresel Mobil Île- tişim sistemi kurma karan aldı. Ve ye- ni sıstemın digital olması da karara bağlandı. 1991 'de GSM sistemi kul- lanıma açıldı. flci yıl sonra 22 ülke- de 36 GSM şebekesi faaliyete geç- miş oldu. Türkiye'de ise ilk kez 1998'de Turkcell ile lisans anlaşma- sı imzalandı. 2000 yılına gelindiğin- de ise 142 ülkede 400'e yakın GSM şebekesine ulaşıldı. Tü r k T e l e k o m : L i f o t ı ş ı n ı b i x • b ı r a k ı Türk Telekom yönetimi, GSM lisans satış yetkisinin kendileri- ne verilmesini isterken Dünya Bankası ve IMF'nin de buna destek verdiğini söylüyor. GSM sektörüne yeni giren şırketlere bellipazarpayınaulaşıncaya ka- dar müdahale edilmemesini is- teyen yetkililer, 2003'e kadar telekomünikasyonda serbestleş- menin tamamlanmış olacağını söylüyorlar. TürkTelekom Üst Kurulu Baş- kanı Fatih Mehmet YurdaL dün- yanın diğer ülkelerinde olduğu gibi adil ve serbest rekabete da- yalı telekomünikasyon sektörü oluşturmak istediklerini söyle- di. Meclis'in GSM lisans satış işini Türk Telekom'a bırakma- dığını kaydeden Yurdal, "Lisans saöşj, dünyada regülasyonu yü- rüten kurumlara verfliyor. Önü- müzdeki günlerde bu konuya eğilip bu nakkın kurumumuza verilmesi için çaba harcayaca- ğn. IMFve Dünya Bankası da bunu desfeklryor" diye konuştu. Yurdal, Türk Telekom'un, yönet- melikler yapmak, bunlara uy- gulup uyulmadıgını denetlemek- le görevli olduğunu kaydetti. 'Denefleme olmamah' Türk Telekomünikasyon Iha- le Komisyonu Başkanı Hakkı Sürel, telekomünikasyon sek- törünün libere edıldiği bir sü- reçte, fiyatlan ve fonksiyonla- nyla denetlenmesüıin söz ko- nusu olmaması gerektiğini vur- guladı. Türk Telekom Genel Müdü- rü tbrahimHakkıAlptürk, GSM 1800 lisansı için Hazine'ye öde- yecekleri para konusunda olum- lu bir noktaya gelındiğini söy- ledi. KDV sorunu Iş Bankası ile Telecom Italia ortaklığının kazandığı GSM 1800 ihalesinde, lisans sözleş- mesinin parafe edilmesine iliş- kin henüz uzlaşma sağlanama- dı. DPTnln öngörüleri YıBar Abone Sayısı 2000 12 milyon 2001 14.5 milyon 2002 17.4 milyon 2003 20.1 milyon 2004 25.3 milyon 2005 30.5 milyon • TÜRKİYEEROZYONLAMÜCADELE.AĞAÇLANDIRMA 9 VE DOĞAL VARLIKLARIKORUMA VAKFI TEMA VAKFI 31 ARALIK 1999 TARİHLİ BİLANÇOSU (MİLYON) AJCTİFIVARUKUR) DOÖNENVAflUKliU HAZIR DEĞfRLER -KASA -ALINAN ÇEKLER -BANKALAR -VERILEN ÇEKLER (• | ~^~~~ MENKULKIYMETLER KAMU KESIM TAHVIL BONO DİĞER ALACAKUR IKT IŞLETMEOEN ALACAKLAR - OIÖERÇEŞmj AMCAKUR STOKLAR - DİĞER STOKLAR CAKDÖMB* 2631 1J2S 248» 89268 «780 2844 GELECEK ArLARA ATT GIOVE 6EL TAH. GELECEtC AYURA AIT SIOERLER GELIfl TAHAKKUKLAHI DİĞER DÖNEN VARUKLAR - IŞ AVANSLARI 2) DUMN VAMJKLAR TICAM ALACAKUUI • VERILEN DEPOZITO VE TEMINAT MAU DUMN VMtUKLM IKTISADI IŞLETME BAĞLI MENKUL DEGERLER MADOI DURAN VAfiUKLAR - BINALAR - DEMIRBAŞLAR TAŞITUR YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR AKTIFTOPLAM 210178 9490 4007 11759 1000 1000 709 57054 35371 6667 msn Tum H&Mt IM* tnsm 4J»7 11.7» un «J01 O4JS7 _ IIISM 798.557 PASİF(KAYNAKLAR) 11 «SA VAOEU rHBAMO KAm T1CAHI BORÇLA» -SATICILAR -ALINAN DEPOZITO VE TEMINATLAR DİĞER BORÇLAH OlSER ÇEŞITU BORÇLAR ÖDENEC8IVBKİ VE Otta YİMM. - ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR - ÖOENECEK SOSYAL GÛVENUK KES - ÛDENECEK OIĞER YÜKOMLÖLÜKLER GEL AYLAM ATT GEUR^IOEJI TAH - GEL AYLARA AIT SEL/RLER -GIDERTAHAKKUKURI 2) UZUN VADEU YABANCI UYN. BORÇ « GIDCR KARŞ1LKLAHI - KIOEM TAZMINATURI KARŞIUĞI 6a.nuuiUAiTGaJiiHsio.nH. - GEL YILLARA AIT GEUR TAH 3) ÖaCAYNAKLAR MALVARU6I - BAŞLANGIÇ MAL VARuSl - MAL VAfiUGI ARTIŞLARI - KURUMSAL ÜYEUK FONU YtDBOEH - ÛZEL FONLAR GEÇMŞTI.GEUIIFAZLASI -)998riU DÖNBM 6IOER FA21ASI (-) PASİFTOPIAM CAM 0ÖNEM 2Z164 48 062 9.840 7800 7082 1031 155011 9-636 54115 1381 4000 73.834 86 62) 295117 185 526 70.226 I M KSt3 164647 54.115 U t i 144.495 295,117 msa 148JS3 2 C U B 62.4S» 47S.435 798.557 TEMA VAKFI 31.12.1999 TARİHÜ GELİR GİDER DURUMU • - ; " A-BBÛTSAT1ŞUR 1 - Bağış ve Yardımlar 2 - Kıra Gelırlerı B-NETSATISIAH C-BBÜT SATIŞ KAJtl D-FAAUVET6İOERL£R( 1 - Genel YİSnetım Gıderien (-) 2- Amaca Yönelık Gıderlert-I E- BflÜT FAAUYET GEUR - GIDERİ (Faalıyet Gıder Faziası) F- DİĞER fAAÜYET SEÜfltfRI G- DİĞEB FAAUYET GIDERURİ (Kıdem Tazmınat Karşılığı) H- DÖNEM NET GEÜR - GIDER FAZLASI Dönem Net Gıder Fazlası 1236649 1090 -113 038 -1.249 745 127.739 1J37.73S 1^37.73» -1.432.7t3 -135.044 «4517 -39.136 -149.6S3 Fiyatlarm dusmesi bekleniyor OPEC'ten üretimi aıitınmıkanın VtYANA(AA)-Petrol Ihraç Eden Ülkeler Örgürü (OPEC), petrol üretimini arttmna karan aldı. Orgüt üyesi ülkelerin petrol ve enerji bakanlannın, petrol üretim miktannı görüşmek için dün Viyana'da yaptıklan toplantının ardından açıklama yapan OPEC Genel Sekreteri Rihvanu Lukman, petrol üretiminin günlük 700 bin varil arttınlacağını söyledi. Toplam günlük üretimin böylece 25 milyon 400 bin varile çıkanlacağını belirten Lukman, fiyatlann varil başuıa 25 dolara düşmesinin beklendığini kaydetti. Lukman, "Eğer fryarJaryüksekkalırsa eyfülden önce yeniden bir olağanüstü toplanü yapabiüriz'' dedi. Üretimin arttınlmasıyla birlikte kaçak satışlann önüne geçileceğini belirten Luİcman, bir sonraki toplantının tarihini 10 Eylül 2000 olarak açıkladı. OPEC'in üretimde artışa gıtmesinin piyasalara yapacağı etkı merakla bekleniyor. ŞÜKRANgONER niyetGünlük haberlö'' arasmda dikkat çekmeden ve- riliyor. Dün Emek Platformu, zorunlu tasarrufun çalışana ödenmesine ilişkin görüşünü belirlemek üzere toplandı. IşÇİ konfederasyonlan ile kamu ça- lışanlan, hükürrtft karşısında birlikte davranmaya çalışacak/ar. Emek Platformu'nu oluşturan çalışanlann örgüt- lerinin temsilcileri ile hükümet adına Hazine uz- manları, 28 Haziran'da bir araya gelecekler. Hükü- met fonda oldu0u söylenen 3.9 katrilyon liranın çalışanlara dağrtımına ilişkin seçenekler sunacak. Işçinin alacağını olabildiğince geniş bir zamana yaymış olarak faiz ödemeden geri vermenin yolla- nnı arayacak. Her şeyden önce fonda olduğu söylenen para, işçilerin hesabına göre olması gerekenin yansı ka- dar, Sözün özü, kimi pot kıran hükümetin bakan- lannın "Siz bu parayı unutun" sözlerine uygun bir şeyler oluyor. Çalışanlann alacaklanndan kesilmiş, hak edilmiş, birikmış paralan, pul olmuş olarak ge- ri verilerek bu iş kapatılmaya çalışılryor. Hükümetin niyeti bu. Ya işçi ve kamu çalışanla- n, örgütleri bu işe ne diyecekler? Susacaklar mı? Emek Platformu, tek tek sesleri cılız kalan işçi ve kamu çalışanlannm bu kez birlikte, ilkeli davranma- sını sağlamak umudu ile toplandı. Elbette dün, bu- gün ve önümüzdeki günlerde yapılacak açıklama- larda, "çalışanın hak edilmiş alacağını gasp ettir- meyiz" anlamına gelen açıklamalar yapılacak. Ya hükümet aldırmazsa, yıllardır kullanılan para- yı 'okuspokus etme' karariılığından dönmezse? Çalışanlar, Istanbul Emek Platformu grubu ola- rak bu hafta sonu uyan niteliğinde ilk mitinglerini yapma karan aldılar. Hükümet, medya, işçi ve ka- mu çalışanlannm örgütlerinin öngörülen güdük ödemelerle zorunlu tasarruf konusunun kapatıl- masına karşı çıkışm caydıncı boyutiara varabilece- ği inancını taşımadıklan için işi pek de ciddiye al- mıyortar. Geçmiş deneyimler, en son tahkim ve SSK ya- sasında bir büyük Ankara mitingine rağmen Emek Platformu'nun içinden bölünebilecegi; açığı, hesa- bı, ayıbı olan birilerinin teslim alınabılecegı yolun- da. Ancak kimileri de emek cephesinden gelebi- lecek tepkinin ciddiyeti, boyutu konusunda atla- nabilir. Benzetmek gibi olmasın, ama 15-16 Haziran olaylannda, büyük madenci direnişinde, baharey- lemleri, yaz direnişlerinde hep böyle olmuş, baş- langıçta hafife alınan işçi, emek cephesinin tepki- sinin boyutlan karşısında şaşkınlık yaşanmıştır. Aslında suskun toplumlarda, sendikalann, emek örgütlennin çalışanlann haklannı savunmada ye- tersiz kaldıklan koşullarda bu işler hep bilinen, bek- lenen ölçüler içinde yaşanmamaktadır. En işçi, emekçi aleyhine çıkmaması, çıkanlmasına izin ve- rilmemesi gereken yasalarda karşı duruş güdük kal- mış, beklenmedik noktalarda büyük patlamalar yaşanmıştır. İşçilerin, emekçilerin, hele de örgütleri sendika- lann bilinçli, olması gereken yerierde duyarfı, ilke- li davrandıklannı, ülkemiz örneklerinde, emek ta- rihinde söylemeye olanak yok. Ancak kimi birikim- ler, çakışmalann olduğu noktalarda öylesine büyük, beklenmedik patlamalar yaşanmıştır ki.. işçi ernek- çi, susup susup öylesine bir gazaba gelmiştir ki.. Kişisel kanımı sorarsanız işçilerin, emekçilerin, onlar için çok daha yaşamsal konularda, tahkim ve SSK'den başka, her zaman gündemde olan özel- leştirmelerde, her yeni sözleşme ile ücretlerinin aşağı çekilmesi, çalışma koşullannın ağırlaştınl- ması, büyük işten çıkarmalarda.. son yıllar ve ay- lann hak arama notlan öylesine düşük ki... Sendi- ka liderlerı öylesine teslim olmuş, hak aramak için bir şeyler yapma konusunda öytesine niyetsizler ki... Zorunlu tasarruf alacaklan için bir böyük patla- ma, hükümetin ve medyanın aldırmazlığı ile uyum- lu olanaksız sayılabilir. Ama burası Türkiye. Hiç belli olur mu? Bütün teslim oluşlann, hak kayıplannın getirdiği eziklik ve birikimin nasıl bir baskı oluşturduğunu at- layabilirsiniz. Sonra yasalarfa gelen hak kayıplan- nı algılamayan, SSK'nin çeşitli hak kayıplannın ayı- nmında bile olmayan, emeklilikyaşının yüksettilnne- sini de kendisi için çok fazla bulmayan; çocuklan, başkalan için kavga vermeye alışkın olmayan iş- Çinin, emekçinin, kendinin bildtği, birikmiş parası için tepkisi çok farkı olabilir. Biliyorum pek çok sendika liderinin zorlu bir kav- gaya girmeye ne hevesi, ne de niyeti var. Yine de hiç belli olur mu? Ya zorunlu tasarrufta birikmiş pa- ralann verilmek istenmemesi yangını çıkaran bir kı- vılcım olursa? Medya istediği kadar kamuoyu yönlendirmesin- de etkili olsun. Kitleler afyonlanmış olarak istikrara koşullansın. Türk-lş, Hak-lş başkanlan enflasyonu düşürme kampanyalannda oyuncu olarak oynatıl- sınlar... İşçi, emekçi, "istikrar", "enflasyonu düşür- me" programlannın kendisi için nasıl bir kazıklan- ma olduğunu, yaşamında kaybettikleri ile biliyor. Onun ücreti bu iki sloganla aşağı çekilirken, onun cebinden alınanlarta başkalan köşe dönüyor. Mut- fağındaki yangın da sönmüyor. Ücreti ile geçinen- lerin yaşamı her geçen gün biraz daha karabasa- na dönüyor. Çaresizlik ve yoksulluktan beslenen öfke büyüdükçe büyüyor. Patlayacak yer anyor. sukransoner@yahoo.com Avrupa'da turizmde yaşanan birleşmeler sektörü zorluyor Türk tur operatörleri zorda EkoDomiServisi-Avrupa'da, özel- Tîkle soüHcfyTldaTur operâtöflerîara- smda yaşanan birleşmeler, bu ülke- lerde faaliyet gösteren Türk firmalannı zor du- rumda bırakıyor. Sektö- rün, Alman ve lngüizköken- li 5-6 büyük tur operatörü- nün kontrolüne girdiği gö- rülüyor. Türkiye'ye 199O'lı yıl- larda Avrupa'dan gelen 4.5- 5 milyon turistin yüzde 55- 60'ını getiren Türk tur opera- törleri, sektördeki birleşme- ler nedeniyle zor günler geçiriyor. Özellikle, son iki yılda turizm sektö- ründe yaşanan darboğaz da bu soru- na eklenince firmalar kapılarma ki- Üt viınnak zorunda kalıyorlar. Yetki- liler, bu gelişmeleri "büyûk bahklar küçûkleri yutuyor" şeklinde yorumluyorlar. Bu gelişmelerin son ör- neği de, yaklaşık 1 milyon turist taşıyan Ten Tur operas- yonunun, First Choice tarafın- \ dan 77 milyon sterline satın - alınması oldu. Avrupa pazan- nın büyük tur operatör- lerinden olan First Choice, ana faaliyet ala- nı Türkiye olan 'Tûrkkö- kenta*' 7 tur operatörünü böylece son iki yıl içinde kendi şirketine dahil et- miş oldu. Bu tur operatörleri Türk tunzmın- 3e 1991 Körfez r olaylannın tırmandığı yıllarda Türia- ye'yi hedef ohnaktan çıkaran büyük tur operatörlerinin bu politikalanna karşı direnmiş ve Avrupa pazannda Türkiye'yi bir 'destinasyon' olarak ayakta tutmuşlardı. Ancak son iki yılda teker teker Av- rupa pazanndaki büieşmelerden or- taya çıkan büyük tekellere direneme- yerek güçlerini yitirdiler. Büyük tur operatörleri tarafindan yutulan Türk kökenli tur operatörlerinin Türk bay- raklı havayolu şirketleriyle çalışma- lan nedeniyle, Türk bayraklı hava- yolu şirketlerinin de bu gelişmeden olumsuz etkileneceği bildiriliyor.