Katalog

Cumhuriyet tmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordınatörü. Hikmet Ç_etinka>a # Yazıışierı Muduru' Ibra- nim Yıldız # Sorumlu Mudür- Fik- ret Jlkiz # Haber Merkezı Müdüriı Hakan Kara Istıhbarat Cengiz Yıldırım • Ekonomı Oziem Yiizak • Kultur Handan Şeoköken # Spor Abdülkadir Viicelnıan • Makaleler Sami Karaören • Duzeltme Abdullah Vazıcı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehmel Famç Yayın Kurulu İJhao Selçuk (Başkan), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Sooer. tbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay AtaturkBuhan No: 125,Kat 4.Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7hat), Faks: 4195027 • Izmır Temsılcısı Serdar Kızık, H Zıya Blv I352S 2'3Tel 4411220. Faks 4419117•AdanaTemsılcısı Çeün Yiğenoğlu, Inonu Cd 119 S No 1 Kat.l, Tel- 363 12 II, Faks 363 12 15 Müessese Müdür.- Üstıin Akmen • Koorimator Ahmet KoruMn • Muhasebe Büle* Yener • Idare. Uoseyin Görer • Satış. FazUetKaza MEDYA C: • Yonetım Kurulu Baskanı - Genel Müdür Gilbia Erdnran 0 Koordmatör Rcha Işnman # Genel MüdürYardımctsı: SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 5139580-5I3846MI,Faks 5138463 \ a>ımlavan ve Buaır Y enı Oun Haber -\jansi. Basın ve Yayıncılık A Ş TurkocagıCad 'W 41 Cıgaloglu 34314 Islanbul PK 246 - Sı'rkecı 34435 Islanbul Tel ( 0 2 1 2 ) 5 1 2 0 5 0 5 ( 2 0 h a l ) Faks (0 212(513 8 5 ^ www.cumhunyet.com.tr 10MAYIS2000 îmsak:3.59 Güneş: 5.44 Öğle: 13.08 tkindi: 17.0C Akşam: 20.17 Yatsı: 21.55 Annelere çiçek • Haber Merkezi - Anneleri için United Colors of Benetton mağazalanndan alışvenş edenlere, Doğal Hayatı Koruma Demeği'nin 'Bir Saksıda Doğal Hayat' sloganıyla başlattığı proje çerçevesinde yetiştirilen çiçekler hediye ediliyor. Kampanya yann, 12 ve 13 Mayıs günleri Akmerkez, Beyoğlu, Nışantaşı, Beşiktaş, • Galleria, Bahçeşehir ve Beylikdüzü mağazalannda sürecek. Çevre bakanlan • ANKARA (AA)- Çevre Bakanı Fevzi Aytekin, 3-5 Mayıs tarihleri arasında Slokvakya'da gerçekleştirilen AB'ye Aday Ülkelerin Çevre Bakanlan Toplantısı'na ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Toplantımn, aday ülkelerin üyelik sürecinde karşılaştıklan sorunlar hakkında bılgı alışverişinde bulunmak, gerektiğinde ortak tavır almak ve AB'yi ortak sorunlardan haberdar etmek amacıyla Slovakya tarafından ilk kez düzenlendiğini belırten Aytekın, ikinci toplantımn 2001 Mayıs aymda Türkiye'de yapılmasuıa karar verildığinı bildirdi. 'AşkviPÜsü' • MANİLA(AA)- Fılıpinh savcılar, tüm dünyada milyonlarca bilgisayan etkileyen 'I love you' adlı virüsün yaratıcısı olarak tutuklanan zanhlardan biri olan banka memuru Reonel Ramones'i tutuksuz yargılanmak üzere serbest bıraktı. Savcı Severino Gana, Ramones'in (27), eldeki kanıtlar tam olarak inceleninceye kadar serbest bırakıldığını, ancak 'iletişim araçlannın kullanılmasıyla ilgili yasayı ihlal' suçlamasından 19 Mayıs'ta mahkemeye çıkacağmı söyledi. Ulusal Soruşturma Bürosu (NBI) yetkilileri, Ramores'in kız arka'daşıyla paylaştığı evde arama yaptıktan sonra, her ikisini de göz altına almıştı. Karaciğerde damarlaşmaya yönelik olarak başlatılan çalışma 3 yıl sürecek Yapay karaciğere adnn admıİstanbul Haber Servisi- Organ ba- ğışının çok az olması bilim adamla- nnın yapay organ araşnrmalanna yo- ğunlaşmasına neden oluyor. Dünya- nın çeşitli ülkelerinde yapılan araştır- malarla, bagıştklık sisteminin reddet- meyeceği organlann yapılabilmesı için uğraşılıyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM), Eczacıbaşı llaç Sa- nayıı ve Italya'nın ortaklaşa başlamk- lan bir çalışma ise karaciğer nakli gereken hastalann bekleme sürecin- de canlı tutulmasını amaçhyor. "Karacifer yetmeziiğinde kuilanı- lacak bir yapa> karaciğerin gefiştirfl- mesindebiopoüjnerlerden \ararianil- ması" konulu proje, Avrupa Birli- ğı'nin EUREKA kurumu tarafından da desteklenıyor. TÜBlTAK MAM'dan Prof Dr Ke- mal Baysal tarafından geliştınlen pro- jenin 3 yıl içinde tamamlanması he- defleniyor. Eczacıbaşı Yönetım Ku- rulu üyesı Ayhan Suskun, karaciğer- de küçücük bir parçanın sağlam kal- ması halinde bile fonksiyonlannın devam ettığını belirterek, "Karaci- ğervücudun Idmyadeposudur. Ancak sirozda dokulartamamen ölür, kara- • TÜBlTAK Marmara Araştırma Merkezi, Eczacıbaşı llaç Sanayii ve Italya'nın ortaklaşa başlattıklan çalışma, karaciğer nakli gereken hastalann bekleme sürecinde canlı tutulmasını amaçhyor. Projenın sanayı ve ünıversite arasın- daki işbirliği açısından önemine de de- ğinen Ayhan Suskun, üç yılın sonun- da sonuçlar ıstedıklen gibi olursa, in- san tecrübelenne geçilecegini de vur- guladı. Ameliyat ve tedavi şekilleri- nin patentlenemediğini de belirten Suskun, bunun Türkiye adına bir şe- ref olduğunu söyledi. Eczacıbaşı Kalite Güvence Müdü- ciğer fonksivonlannı kaybeder. Bu hastalann tüm iimidi transplantas- yondur" diye konuştu. Tüm organlar- da olduğu gıbı karaciğertransplantas- yonunda da donör bulmanın zorluğu- na dikkat çeken Suskun, "Hastalaren az 6 ay uvgun organ beknyorlar. Bu süredehastalann hjçbirini yaşatamaz- suuz. Bu projenin amacı bekleme sü- resüıde hastalan canh tııtmak" dedı. rü Lütfu Şen, projedeki direkt amaç- lannın yapay karaciğer yapmamak olduğunu yıneledı. Şen projeyi şöy- le anlatn: "TÜBİTAK MAM'da ak- tif madde>i tasjyacak olan biopolimer geliştirilecek. Bu aktif maddeüzerine birkaplama konuluyor. Buniara mik- roküreler deniliyor. Bu numunekr sonralaboratuvar ortamındatest edi- lecek. TÜBİTAK fareter üzerindede- neyleryapacak. Aynı zamanda Ecza- cıbaşı'nın Lüleburgaz'daki fabrika- sında çalışmalar devam edecek. Bu çahşmayla, kendini yenilemeyen ka- raciğer hücreterininyerini abcakken- diniyenleyendamariarohiştunıtacak. Proje başanh olursa bir ilaç geüştiri- lecek.Bu>apa> karaciğerde biradnn." Prof. Dr. Kemal Baysal da dünya- nın çeşitli ülkelerinde devam eden benzer çalışmalarla aynı düzeyde olduklannı belirterek, "Bu bir yanj" dedı. TÜBlTAK MAM'daki kimya- ger grubunun uzun zamandır poli- merler üzerinde çalıştıklannı da söy- leyen Baysal, "Burada çahşan Dr. Nilhan Kayaman. Dr. Okşan Kara Yılmaz ve arkadaşlan künseninyap- madığı şeyleri yapmaya çahşryortar" diye konuştu. Marmara Üniversitesi betişirn Fakültesi'nin düzenlediği, tletişimciler Haftası, içinde fotoğraf sergile- ri de yar alıyor. Sergilerde üetişim fakültesi öğrencilerinin çataşmaiannı izlemek olanakİL Üetişimciler Haflası başladı lstanbul Haber Servisi- Marma- ra Üniversitesi iletişim Fakültesi Nişantaşı Kampusu'nda düzenle- nen "Geieneksel lletişimciler Haf- tası'' başladı. 8-12 Mayıs tanhle- rinde gerçekleştırilecek lletişim- ciler Haftası kapsamında Nuri Ço- tokoğlu, Mehmet Ali BiranA Haül Ergün,CüaeytOzdemir. Okan Ba- yülgen gıbi isimler öğrencılerle söyleşecek. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde dördüncüsünü dü- zenlenen "Geienekselİletişiınciler Haftası''nda gerçekleştırüecek olan söyleşi, konser ve panellere 12 Ma- yıs'a kadar tüm üniversite öğren- cileri ücretsiz olarak katılabılecek. lletişimciler Haftası kapsamında bugün, saat 11.00'da Show Radyo Genel Yayın Yönetmenı Ender Us- lu. 12.30'da Nuri Çolakoğlu ve 15.00'te de Beyaz öğrencılerle söy- leşecek. Marmara Üniversıtesı İletişim Fakültesi Fotoğraf Kulübü (Ml- FOK) fotoğrafçılannın hazırladı- ğı "2. Fotoğraf GünlerT etkinliğı de iletişim Haftası boyunca Nişan- taşı kampusunda ızlenebılecek. "2. Fotoğraf GünJeri" çerçevesinde Gültekin Çizgen, \\'Dco Van Her- pen. Marie Dorigny, Coşkun Aral, Kamil Fırat gıbi fotoğrafçıların sergıleri ziyaret edilebilecek. Mi- mar Sinan Üniversitesi, Yıldız Tek- nik Üniversitesi ve tstanbul Üniver- sitesi'nin fotoğraf kulüpleri de say- dam gösterilenyle fotoğraf günle- rine katılacak. 1994 yılında kuru- lan MlFOK'un "Yaşamdan Ahn- ülar", "Işığm Hikâyesi 1-2", "Ço- cuklar" adlı sergılen de bulunuyor. Fotoğrafla ilgili çalışmalar yap- mak amacıyla kurulan MİFOK, ls- tanbul Saydam Günleri'nin düzen- lenmesine katkıda bulunuyor ve temel fotoğraf, karanlık oda, ileri fotoğraf tekniklen, fotoğraf akun- lan gıbı konularda dersler de veri- yor. 'Skandal sınav'a soruşturma Haber Merkezi - Milli Eğıtım Bakanlığı, 28 Nisan günü 32 kentte yapılan ve "evimize 2040 metre uzakhktaki canüden ezan okuyan müezzinin sesi bize kaç saniye sonra uJaşır" gibi sorulann yer aldığı Seviye Tespit Sınavı ile hiçbir ılgilen bulunmadığını açıkladı. Milli Eğitim Bakanhğı'nın 6 Mayıs Cumartesi günü gazetemizde "Milli Eğitim suıavmda skandal" başlığı ile yer alan haberle ilgili olarak MEB Müsteşar Yardımcısı Ozcan Tekiner imzasıyla yapılan açıklama şöyle: "1. Yapılan bu sınava ilişkin Milli Eğitim Bakaniığı'ıun herhangj bir izni veya onayı yoktur. 2. Aynı sınavuı yapdması \e\a sorulann hazniamnası konusunda Milli Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilaüna herhangi bir görev ya da talimat verilmemiştir. Anılan sınavuı taşradaki öğrencilerimize uygulanması nedeniyle Milli Eğitim Bakanımız Metın Bostancıoğlu taranndan söz konusu haberle ilgili inceleme ve soruştunna başlaülmış ohıp konu bakanbğunızca titizükle takip edüecektir." HABERtMİZ BAKANLIĞI HAREKETE CEÇtRDl Hipnozcu öğretmene ceza Haber Merkezi - Küçükyalı Merkez tlköğretım Okulu'nda öğrencilere "Sizkre cenneti göstereceğim" diyerek hipnoz uygulayan dın kültürü dersi öğretmeni Yüksel Efil Milli Eğitim Bakanlığı'nca hem idari "hem de distplîn yönünden cezalandınldı. 21 Arahkl999tarihli gazetemizde çıkan haberde, Yüksel Efil'in derste tüm sınıfi uyuttuğu ve Dtn dersı öğretmemnden öğrencilere hıp - Derste cennete yürütülebilmesi için de Yüksel Efil'in bulunduğu okuldan alınarak başka bir okulda görevlendinldiğini belirttiler. Soruşturmanın geçen günlerde tamamlandığmı belırten MEB yetkilileri, öğretmenle ilgili karan şöyle açıkladılar: "Yüksel Efil'in öğrencilere hipnoz uygulamaya çahşOğı bürün veli ve öğrencüerüı ifadelerrvle saptanmış ve disiptin yönünden 657 e-posta : tan (a prizma. net. tr ölûleri ile birlikte anne ve babalannın da ölü durumda görmelerini îstedîği yerârmıştı. Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileri, haber çıktıktan sonra yapılan araştırmada . t r - öğretmenle ilgili iddialann haklı bulunarak soruştunna açıldığını ve soruşturmanın sağlıklı savıh kanunun 125. maddesine görc'hizmet içinde devlet memurunun ıtibar ve güven düygusunü sarsacak dVranışta bulunmak eylemine giren tutum ve davranışta bulunduğu' için 1/30 maaştan kesme cezası ve idari yönden de il içinde göre\ yerinin değişikliğinin uygun olacağı karan alındı.** TIPTA YENİLİKLER Alternatif organ üretimilstanbul Haber Servisi - Organ bağışının çok dü- şük olması ve vücudun nakli yapılan organı ka- bul etmemesi bu sıkıntı- nın nedenlen olarak gös- teriliyor. Insana alterna- tif organ yapma çalışma- lanndan bazılan ise şöy- le sıralanıyor: • Hayvan modelinde yapay kalbi üretmeyi ba- şaran tıp, yapay akciğen ise teoride ürettı. Bilim dünyası içinde bu bile bü- yük bir adım olarak kabul edılivor. • Izmit Devlet Hasta- nesi'nde kronik böbrek hastasına düzenli hemo- diyalize girebilmesi için, sığırdan elde edilen ve 'Biyolojik damar' olarak adlandırılan *Vâsküler B» Protez' takıldı. • Avustralyalı bilim adamlan. yapay kornea geliştirmeyi başardılar. Geliştirilen sentetik kor- nea, göztopunun önün- deki şeffaf tabakanm ye- rine nakledilıyor. • Londra'da kobay hay- vanlann vücut boşlukla- nnda böbrek üretilmesi başanldı. • Hayvanlardan ınsan- lara organ nakli yapılıp yapılamayacağı ise araş- tırılan diğer bir önemli konu. Bilim adamlan in- san geni aşılanmış do- muzlann organlarının nakledilebileceğını düşü- nüyor. • Deney hayvanında kıkırdaktan yapay kulak üretildi. SÖYLEŞr ATTİLÂİLHAN O 'Zincir'in, Son 'Halka'sı... O i z e 100 puanlık bir soru, bilin bakalım: şu mıs- Oralar, hangi büyük şairimize aittir; hangi büyük yazanmız, onu önemli bir eserine 'alınlık' yapmış- tır? "...haika umırt vererek, halkı yutan hükümet / Istanbui'da yan gelip, kafa tutan hükümet / her hükmünü köyiüye tatbik eder, hak olur / ma- lına ortak olur / canına ortak olur / gene sen çifte koşar, yalınayak kannı / gözyaşınla sular- sın, çorak tarialannı / çalışır kazanırsın, kaza- nır yedirirsin / vergi derler verirsin, asker der- ler verirsin...'' Bilemediniz, öyte mi? Şu halde, son yıllardaki 'de- mokratik' başanlanmız arasında; 'Hece'nin Beş Büyüğü 'nden en büyüğünü, Faruk Nâfiz bey'i; ve Tanzimat sonrası tarihimizin, en kapsamlı yorum ve değerlendirmesinı gerçekleştirmiş düşünürü Doğan Avcıoğlu'yu 'unutturmak' da varmış! O Doğan Avcıoğlu ki, onun için hazırladığı monog- rafide, Hikmet Özdemir bellibaşlı eserlerini, şöy- le değerlendirmektedir "Tûrkiye'nin Düzeni: Doğan Avcıoğlu'nun ilk yapıtdır ve 'Yön' ile 'Devrim' arasında, bir yer- de durmaktadır. 'Yön' 1967'de kapanmış, 'Dev- rim' 1969'da yayınlanmış; Tûrkiye'nin Düzeni' 1968'de basılmıştır. Bu kitap büyük yankılar uyandırmış, gerek yöntemi, gerekse savundu- ğu görüşler, pek çok tartışılmıştır...'' "...Millî Kurtuluş Tarihi: Alışılmış bir tarih ki- tabı olmayan bu yapıtta Doğan Avcıoğlu, Tûr- kiye'nin karşı karşıya bulunduğu soruna yanıt aramaktadır. Temel soru, 'Tûrkiye'nin kurtuluş tarihi, acaba bir kurtulamayış tarihi mkiir?' ve- ya 'Millî kurtuluşçuluğun büyük önderi Atatürk, nehri ters akrtmayı mı denemişti?' şeklindedir. Türk Kurtuluş Savaşı üzerindeki en kapsamlı po- püler eserlerin başında gelmektedir..." "Türklerin Tarihi: Türklerin Ortaasya'dan ulus olarak gelmediklerini, Anadolu'da yerli toplu- luklaria kanşarak ulus olduklannı; ancak, 'ulus' olarak variıklannın, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyta açıklık ve kesinlik kazandığını söyteyen Doğan Avcıoğlu'nun bu yaprtının esas amacı, Türk Tarihi üzerinde kuramlar geliştire- bilmek için, derinliğine inceleme yapmaktır. Mevcut tarih bilgisi ışığında bunu başarmıştr..." (Hikmet Özdemir, 'Doğan Avcıoğlu' s. 39, Bilgi Ya- yınevi, 2000.) Eğer bu eserlerin hiçbirini okurnadıysanız, belki adlanm bile bilmiyorsamz; Faruk Nâfiz bey'in o mts- ralannın, 'Millî Kurtuluş Tarihi'nin (3 cilt) girişini süslediğini nereden bıleceksiniz? Oysa 'ResmîTa- rih 1n, o son derece 'resmîmalûmatı' haricinde; Ba- tı Türkleri'nin toplumsal macerası bahsinde bu- gün ne biliyorsak, Doğan Avcıoğlu ve ona ben- zeyen, birkaç 'öncü 'düşünürsayesindeoğrendik. Bu çabalannı, başlanndan eksilmeyen hangi be- lâlarla ödedikleri, ayn bir tarih konusudur. RSBurlcervanı..i O iz onu yaşamadınız! 'Millî Şef'in devr-i salta- ^Onatmda, at üzertndeki Ismet Paşa fotoğrafı- nın, gazetenin ilk sayfasında, kaç sütuna, kaç san- tim boyunda yayınlanacağı; Ankara'dan, Matbu- at Umum Müdürlüğü nden; Bâbıâii'ye, gazete ida- rehaneterine, 'emredilirdi'. Böyle bir ortamda, 'bağımsız' hangi tarih çalış- masını yayınlayabilirdiniz ki? '40 Karanlığı'nda, benim zarzoredinebildiğim o tek kitap, Kerim Sâ- di bey'in kaleme aldığı, 'Osmanlı Imparatoriu- ğu'nun Dağılma Devri ve Tarihî Maddecilik' bi- lir misıniz kı, 30'lu yıllarda yayınlanmış bir eserdi; yânı, Gâzi'nın Cumhuriyet'inde! Metin Aydoğan'ın kapsamlı çalışması gibi eser- ler, savaştan sonra, hakkını asla ödeyemeyeceği- miz Tânk Zafer Tunaya'nın gayretiyle görünmüş- tür 'Müşahede ve Tezler' genel başlığı altında, galiba on üç krtaptı! Aydınlanmız, başta Doğan Av- cıoğlu olmak üzere, bu konudaki asıl çalışmalan- nı, 70'li yıllar boyunca, ardı ardına yayınladılar. 'Tûr- kiye'nin Düzeni', 1968'de çıkmıştı; onu, 1973'te Niyazi Berkes'in ünlü eseri, 'Türkiye'de Çağ- daşlaşma' izledi; arkasından. Stefanos Yerasi- mos'un, 'Azgelişmişlik Sürecinde Türkiye'si ge- liyor ki (1974); aynı yıl onu, 'Millî Kurtuluş Tarihi' adeta tamamlayacaktır. O dönemde yayınlanan, Sabahattin Selek'in, 'Anadolu Ihtilâli', Emre Kongarın Toplumsal De- ğişme Kuramlan ve Türkiye Gerçeği', Mete Tunçay'ın derlediğı Sosyalist Siyasal Düşünüş Tarihi' (2 cilt); aynca, ŞevketSüreyya'nın, Hasan Izzettin'in, Mahmut Goloğlu'nun inanılmaz ge- nişlik ve zenginlikteki kitapları; 'Cumhuriyet ne- sillerine kim olduklannı, nereden geldiklerini ve de nasıl olmalan gerektiğini; hiçbir 'resmiyete' düş- meden açıklamaya çalışmışlardır. . . .} Emperyalizm'in 'son aşaması'nda... Metin Aydoğan'ın eseri 12 Eylül 'parante- z/'nden bu yana sona ermiş gibi görünen; bu, ülkeyi ve tarihini anlama, yeryüzündeki gelişme süreci içindeki yerine koyma çabalannı, hem ye- niden başlatıyor, hem de enine boyuna yayarak sürdürüyor. Bilmem hatırlayanınız çıkacak mı, epeyce önce burada Doğan Avcıoğlu'nun •tari- hi misyonunu' açıklamaya çalışırken şunlan de- miştim: "...bence, 'çözümleme' (analyse) ileyetinme- yen, uygulamaya pratiğine sahip 'bileşimler' (synthese) üretebilen, ender aydınlanmızdandır. yanlış ele alınıp, yanlış anlatılmış iki şeye, doğru teşhis koyup, doğnı anlatmıştı: 'Tanzimat'a ve 'Cumhuriyet'e/ Müdafaa-i Hukuk Doktrini 'nin münhasıran 'vatanpervertik' olmadığını; 'Mazlum Milletler' için, ayn zamanda bir 'Kurtuluş Platfor- mu' olduğunu bilıyordu;yalnızbunumu, 'Kema- lizm'/n nihai tahlılde 'Sosyalizm'e açık olduğu- nu da! (Cumhuriyet, 1 Mart 1999) Metin Aydoğan, Müdafaa-i Hukuk Doktrini'ni, daha geniş kapsamlı bir çerçeve içinde ele alıp ifdetemiş; 'Emperyalizm'in Son AşamasT: *Ozel- leştirme' ve 'Küreselleşme' döneminde bile; onun hâlâ ne kacar sağlam, ne kadar doğru, ne kadar çetin, bir 'özgürtük've 'bağımsızlık' kılavu- —zu olduğunu gös'erip, örnekleriyle kanıttıyor. Merakîısı için not: 'Uğur Mumcu'nun ölüm-^ —süz anısına' ithaf editmiş, bu kitabın künyesini, tek- rarlıyorum: Metin Aydoğan, 'Yeni Dünya Düze- ni, Kemalizm ve Tûrkrye1 ,2 Cilt, Otopsi Yayı- nevi: 0-212 / 272 78 25, lstanbul, 1999. http://wvw.prizrna.rM5t.tr/AILHAN http-7/www.bikjiyayinevi.com.tryanhan " Faks/0-212/2601988