Katalog

Cumhuriyet I İmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Orhan Erınç Genel Yayın Koordınatoru Hıkmet Çetinkaya 0 \ azıışlen Mudunı İbrahım Yıldız • Sorumlu Mudur Fikret İlkız 0 Haber Merkezı Muduru Hakan Kara 0 Gorsel Yönetmen Fikret Eser Istıhbarat Cengız ^ ıldınm 0 Ekonomı Ozlem Yuzak0Kultur Handan Şenkoken 0 Spor Abdulkadır Y ucelman 0 Makaleler Samı Karaoren 0 Duzeltme Abdullah Vazıcı 0 Fotograt Erdoğan Koseoğlu 0 Bılgı-Belge Edibe Buğra 0 V urt Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kurulu tlhan Selçuk (Başkan) Orhan Erinç, Hikmet Çetınka\a, Şukran Soner, İbrahım Vıklız, Orhan Bursalı. Mustafa Balba\, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbav Atatıırk Bu!\an No 125,Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel 419502017 hat) Faks 4195027 0 Izmır Temsılcısı Serdar Kızık, H Zıya Blv 1352 S 2/3Tel 4411220 Faks 44191170AdanaTemsılcısı Çetın Vığenoğlu, Inonu Cd 119 S No 1 Kat 1, Tel 363 12 11 Faks 363 12 15 Muessese Muduru Ustun Akmen 0 Koordınator \hmet Korulsan 0 Muhasebe Bûlent Yener 0ldare Hüseyın Gurer 0 Satış FaziletKuza VIED> \ C • Yonetım Kurulu Başkanı Genel Mudur Gülbin Erduran # Koordınalor Rcha Işıtman • Genel MudurYanfamcisı SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 51395 80-M3846O61 Faks.5138463 Yıyımbvu >e Baun Yflu Cûn Habcr Ajansı Basm \e Yavıncılık \ Ş Tûkocagı Cad 39 41 Cagaloglu 34334 lstanbul PK 246 Sııkecı 34435 Istanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 hatl Faks (0 212)^13 «3 9* umhun>et com tr 21 NİSAN2000 İmsak 4 33 Guneş 6 09 Oğle 13 10 Ikındı 16 54 Akşam 19 57 Yatsı 2126 Tütün ürünlerine uygulanan tanıtım yasağının kaldınlması istemi reddedildi Sigara reldaıııma geçit yok e-posta: tan @ prizma. net tr EkonomiServisi- Formula- I yanşlarının Türkıye'de dü- zenlenmek ıstenmesıyle yenı- den gundeme gelen sigara ve dığer tütun ürünlenne uygula- nan reklam ve tanıtım yasağı- nın kaldınlması ıçın açılan da- va reddedildi îlgılı yasanın ıptal ıstemı, Marlboro sıgarasının reklam ve tanıtımının yapılması ama- cıyla düzenlenmek ıstenen "Marlboro Mekanik Boğa Fa- aüyeti" ısımlı açık hava etkın- lığıne ızın venlmemesı uzen- ne gündeme geldı Ankara Va- hlığı'nın söz konusu etkınlığe ızın vermemesı uzenne, bu ka- rara karşı Ankara 7'ncı Idare Mahkemesf nde açılan dava- da yasanın anayasaya aykın olduğu sa\ ını cıddı bulan mah- keme, yasanın ıptalı ıçın Ana- yasa Mahkemesı'ne başvur- muştu Davayı ınceleyen Ana- yasa Mahkemesı, sınırlama- nın ınsan sağlığı, çevre \ e eko- noıru üzenndekı olumsuzetkı- len goz onune alınarak getı- nldığı ıçın "demokratik toplum düzeninin gereklerineters dûş- mediği ve amaç dışı kullaml- madığıiçin anayasa\aa\kınc4- madığı" sonucuna vardı sevdiklerim yakınlanm rım ,vdiğiniz, seçti; Ailenizden, dostlaııııızdan, yakınlarınızdan' görüşmeler şimdı "•-^--llSevdiklerim-Y kt: fMlî tüm yapmanız gereken sık görüştüğünüz üç kişiyi seçmek ve başvnruda bulu» •-:~l """• l """ JI " r ~~aliklerim-Yakınlanm hizmeti ile sevdiklerinizin sesine hcr zamr~ "" Bu bizmet şahıs aboneliklcri için geçerlidir. Turkcell \1 u>tt.rı Hı/.mcticrı 444 0 532 wvvw.turkcell.com.tr S)TURKCELL Çünkıı ilctişim çok şeyi clcgıştirır SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN 'Yukardan' mı? İçerden' mi? Yoksa, bulup buluşturup, 'Gandi' Fehmi mı (Gür- leyen) bana gondermıştı o eskı -ve artık, yok- Izmır'de, okul çıkışı vetatıl gunlerı, kaldınmlarda, so- kak krtapçılığı yapardı da1 Kımden, her nasıl bulmuş olursam olayım, kıtaplığımın, boyu kuçuk, anlamı buyuken 'antıka'eserlerınden bınsıdır "Karl Marx / KAPİTAL / Kısaltan Cario Cafiero / Turkçeye Çevıren Suphi Nun lleri / istanbul, Bozkurt Mat- baası, 1936" Suphi Nun bey, onsozunde bırde ke- hanette bulunmuş dıyor kı "...Mara'ın Kapital'i, her dıle çevrildiğı halde, henuz Turkçeye çevril- memıştır. Belki de bu eserden daha uzun yıllar mahrum olacağız. Ben burada bu eserın bınnci cildinin hülâsasını (ozetını) dılımıze çevınyorum. Hıç olmazsa şimdilık Turkler de bu kadannı oku- muş, tHİmiş ve anlamış olsunlar!.." Ikıncı cıldın oze- tını ne çok zaman beklemış, hıçbır zaman bulama- mıştım '40 Karanlığı'nı yaşarken, Esat Âdil bey (Müs- tecabi) 4 Aralık 'bâdıresını' geçırmış olmasına rağ- men, Gün dergısının yayınını surdurmuştu kotu kâ- ğıda, kotu bır matbaada, kotu basılmış 'Gâzı' bır dergı bu her hafta çıkıyor Baba oğul her ıkı 'llen' ıle, o dergıde karşılaşıyorum Suphi Nun bey'ın (ve- fatı 1945) '1930 Yılında Ankara' yazısı (10 Nısan 1946), arkasından 'Sendıkacılık' uzenne bır maka- lesı (17 Nısan 1946), o koşullar ıçınde, ınsanın aklı- nı başından alan şeyler1 Râsıh Nuri, dergının devam- lı yazan 9 Mart 1946'dan ıtıbaren yazıları bırbırını ız- lemış 'Inkılâp ve Demokrası', 'Atom ve maddecı- lık', 'Sosyal Sınıflar' vs Bu kısaflash/back,Râsih Nuri bey'e 'aıle bo- yu' eskı tufekçı derken mubalağa etmedığımı ka- nrtlamak ıçın Râsih Nuri dunyaya geldığınde (1920) Suphi Nun bey, Isvıçre'de Mustafa Kemal Paşa'ntn 'mumessılı' olarak bulunuyordu 'Yenı Edebiyat/ Şiir Antolojısı'm hazııiayan, Suphi Nun ilen der- senız, oda Râsıh Nun bey'ın oglu Goruluyorkı,'Ata- türk Ve Komünızm'de onu uçuncu şahıs çoğul ola- rak zıkredecek kadar derın saygısının, antı/emper- yalıst bır 'Kurtuluş Savaşı'na kadar uzanan, denn kok- len vardır Hürriyet, zaruretlerin idraki ise... tatürk ve Komünizm', 'genışletılmış' yenı basımıyla, yakın tarıhımızde yaşanmış ve tar- tışılmış ne çok şeyı, -ustelık kronolojısı ve belgele- nyle- bunlardan habersız buyumuş ne çok aydına oğretecektır, bunda şuphe yok' Benım tartışmaya aç- mak ıstedığım 'Sosyalist Sol'da -hıç deöılse bazı kesımınde- oldum olası mevcut ıkı onyargıMlkı, Mus- tafa Kemal'ın hıç kuşkusuz antı/Emperyalıst bır In- kılâbçı olduğu, ne var kı Inkılâbının mutlaka 'yukar- dan' ve 'kendısıne aıt' olmasını dayattığıdır Bu dü- şunce bana daıma yanlış gorundu, bır kere Anado- lu Ihtilâli'nı Cartyte'ın 'Kahramanlar' mantığına bağ- lıyordu, o yuzden, bır de gerçeğı tam olarak yansıt- mıyordu, o yuzdeni Suphi Nun bey, Gâzı'nın 'sıya- sı ıktısat okumadığını soyledığı zaman, haklıdır ama, onun Diderot, Montesquıeu, Voltaıre vd basba- yağı okumuş, bır Fransız Ihtılâl-ı Kebır'ı 'hayranı' olduğunu unuttuğu zaman, haksız 1 Sanırım Gâzi, 'yukardan' degıl, 'ıçerden' ınkılâp yanhsrydı 'yukardan' devnm, ya bır 'komıta' man- fetıyle (Ittihatçılar), ya bir 'cunta' manfetıyle (Millî Biriık Komıtesı) gerçekleştınlır Her ıkı yola da baş- vurabılecegı halde Mustafa Kemal Paşa bunlara ıltrfat etmemış, kendı deyımıyle 'halka gıtmıştır' Is- teseydı 'Cunta' hazırdı daha Istanbul'da ıken, Ka- rabekır Kâzım Paşa, Alı Fuat Paşalar, Huseyın Ra- uf, Ismet ve Refet beylerle anlaşmıştı Onun ter- cıhı, Anadolu ve Rumelı Mudafaa-ı Hukuk Cemi- yeti, ve bu cemıyetın tarıhı kongrelerı oldu Sıfatı sa- dece 'Hey'et-ı Temsılıye Reısı'd\r, o 'rıyasetı' de, serbest seçımleryoluyla -hele Sıvas Kongresi'nde,- ne kadar zor elde edebıldığı, tarıhte yazılıdır Gâzi, elbette 'bolşevık' degıldı ve olmadı, çunku o Jacobin'dı, Ulusal demokratık devrımı gerçek- leştırmeye, bunu, halkının katılımıyla yapmaya uğ- raşıyordu Inkılâb'ın, Samsun'dan, Erzurum yo- luylaSıvas uzennden Ankara'yı 'seyrı', Fransız ıh- tilal-i Kebiri'nın 'rofas/'uzenndedır Kongreler Kong- reler Kongreler -yânı Halk Meclıslen- Türkiye Bü- yük Millet Meclısı ve Cumhuriyet! Ustelık, Mus- tafa Kemal Paşa, soylemıştır de bunu "...Fransa Ihtilâlı, butun cıhana Hurnyet fikri- ni nefheyiemiştir ve bu fıknn hâlen esas ve men- bâı bulunmaktadır; fakat o tanhten ben Beşeri- yetterakkı etmiştir. Türk Demokrasısı, Fransa Ih- tilâli'nın açtığı yolu takıp etmış, lâkın kendisine has vasfı mumeyyızı ıle ınkışâf etmiştir, zıra bir millet ınkılâbını, ıçtımâi muhitinin tazyikât ve hal ve vaziyetine göre ve bu ıhtilâl ve inkılâbın za- man-ı vukuuna göre yapar..." Açıkça gorunmuyor mu? Fransa Ihtilâl-i Kebiri, 'hâlen' de, 'esas ve menbâ' sayılıyor fakat Türk In- kılâbı'nın 'vasf-ı mumeyyızı' anlatılırken, değerten- dırme, -Râsih Nuri lleri'nın de başka bır yerde, baş- ka bır munasebetle ışaret ettığı gıbı,- o Marksıst 'HumyetZanjretlenn Idrâkıdır' prensıbının, dıyalek- tığı ıçınde yapılıyor Bu kadarla kalsa, ıyı' Anti/Kemalist 'resmî görüş'... osyalist Sol'da, aralıksız 'dogmaf//c'değıl 'dı- yalektık' duşunmek zorunluluğundan soz edı- lır de, ne hıkmetse, en can alıcı sorunlarda, şaşıla- cak fıkr-ı sabıtlerle, ustelık 'Dıyalektık' de sayılama- yacak 'değeriendırmeler' yapılır Aslında Râsih Nu- ri bey'in paylaştığı o göruş, Anadolu Ihtilâli'nin 'yukardan' bır hareket olduğu görüşü; Takrir-i Sü- kûn Kanunu'nu ve sonrasını temel olarak alan, inkılâp sonrası bır goruştur - kı, bır manada an- tJ/Kemalist 'resmî goruş' mahıyetındedir; oysa ır- delenıp ıncelenmesı gereken, ıkı onemlı 'alanı've 'ola- yı', 'rûyet saAıas/'dışında bırakıyor, sorun, nısbeten daha 'demokratık' koşullarda tekrar gundeme alı- nırken, o ıkı 'alan' ve 'olay ın da devreye sokulma- sı, yakışık almayacak mıdır^ Once. şu mesele Sovyet Ihtilâli de, Anadolu Ih- tilâli de, Avrasya'da oyle kapsamlı bır sosyal gale- yana yol açmıştır kı, Emperyalızm'ın karşı/lnkılâpçı guçlen -gunumuzde de olduğu gıbı- ahalıyı dını, et- nık ya da ekonomık gerekçelerle ınkılâpçı lıdeıiığe karşı harekete geçırebılmışlerdır Sovyetler'de, De- nikin, Kolçak ve Vrangel kumandasındakı, Çek, Ru- men Beyaz Rus, hatta Almanlar' Anadolu'dakı An- zavur Ahmet 'Paşa', Şeyh Sart, hatta'Çerkes' Et- hem bey yonetımındekı ısyanlar1 Bunlara karşı in- kılâb'ın 'müdafaa-ı nefs' tepkısını, 'yukardan da- yatma' diye almak, acaba doğru sayılabılir mi? Arkasından, daha da onemlısı gelıyor her ıkı ıhtı- lâkje de, 'mazlum halkın' ofkesı ve katılımı, hıç de kuçumsenemeyecek olçulere varmıştır, bu bahıste Rusya'dakı katılım uzenne azbuçuk bırşeyler bılını- yorsa da, ne hikmetse, kendı halkımız üzerine pek bir şey bilmıyor; nedense onu tepkısiz, edikjen, çobanını arayan suru konumunda görüyoruz. Sahiden öyle miydi, dersiniz? rrttp://www.prizma.net.tr/AILHAN httpV/www.bılgryayınevi.com.tr./ailhan Faks/0-212/26019 88