Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yaym Yönetmenı: Orhan Erinç # Genel Yayın Koordınatörü- Hikmet Çetinkaya • Yazuşlen Müduru Ibrahim Yıldız • Sorumlu Müdür: Fikret tlldz # Haber Merkezı Müdürii: Hakan Kara # Görsel Yönetmen Fikret Eser tstıhbarat C cngiz V ıldırım • Ekonomı Ozlem Yüzak 0 Kültür Handan Şcnköken # Spor Abdülkadir Yücelman 9 Makaleler Sami Karaören • Duzeltme. Abdullah Yazıcı 0 Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen MehmetFaraç Yaym Kurulu. llhan Selçuk (Başkan), Orban Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, tbrahim YıMız, Orhan Bursah, MasUfa Balbay, HıknKara. Ankara Temsılcısı MusUfa Balbay Atatürk Bulvan No 125, Kat 4, Bakanhklar-Ankara Tel- 4195020 (7 hat), Faks 4195027 • Izmır Temsılcısı Serdar Kıak, H. Zıya Blv 1352 S. 2/3 Tel: 4411220, Faks 4419117 •AdanaTansilcısı: Çetin Yiğenoğiu, Inönü Cd 119 S. No.l Kat:l, Tel. 363 12 11, Faks. 363 12 15 MüesseseMüdürû Cstün Akmen # Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Mubasebe Bükot Yener 0tdare Hüseyin Gürer 0 Satış Fazilct Kuza MEDYA C: • Yönetım Kunjlu Başkanı - Gene! Müdür Gülbin Erduran • Koordınalör' Reha Işıtman # Genel MüdürYardımcısı SevdaÇoban Tel. 514 07 53 - 5139580-5138460-6l.Faks 5138463 YavHnlayaa ve Bxua: Yenı Gün Haber Ajansı, Basuı vc Yaymcılık A.Ş Türkocagı Cad 39,41 Cagaloglu 34334 lstınbul PK. 246 - Sırtcecı 34435 tstanbul Tel-(0/212) 512 05 05 120 hall Faks:(0<2l2)513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 17NÎSAN2000 lmsak:4.41 Güneş:6.15 Öğle: 13.11 Üdndi: 16.53 Akşam: 19.53 Yatsı: 21.21 KufceımetTne denetim • BANDIRMA(AA)- Avrapa Konseyi'nce 5 yılda bir verilen (A) sınıfi diplomasının süresi 2001 yılında sona erecek olan Manyas Kuşcenneti denetimden geçti. Konsey adına denetim ve incelemelerde bulunan Fransa Ulusal Tarih ve Su Uzmanı Francis Roux, Manyas Gölü'nün su seviyesinın yüksekliğinin kuş kolonilerini etkilediğini, bunun önlenmesı gerektiğini soyledi. Roux, Kuşcenneti'nde 5 yıl önce yaptığı incelemeler sırasında su kirlıliğıne dıkkat çektiğını belirtti. Eskieser kaçakçdığı • ANKARA (AA)- Emniyet güçleri, gecen yıl yaptıklan operasyonlarda 3 bin 867 tarihi eser ile 15 bin 206 adet sikke ele geçirdi. Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'nın raporuna göre, eski eser kaçakçıhğı olaylan 1998 yılına oranla yüzde 20 arttı. Vakko'dan yaz çizgileri Vakko'nun iikbahar-yaz kreasyonu Dolmabahçe Kültür Merkezfnde gerçekleştirflen defllede tambkh. Sadece İstanbul'da genel prova, bir özel davet ve üç gûndüz seansıolarak düzenlenen defilelerde 45 yerH ve yabancı manken, 105kadınüe55 erkek kostümünü tamtü. Vakko, podyumu bu kez yüksek tutmayarak izkykflerin manken üzerindeki layafeti ve kıyafetin kumaş detayını çok daha rahat görebihnesini ve kendine daha yakın hissetmesmi sağlamaya çahşb. Aynı hem benzersiz iyi bir fikri Bankacılık kariyerlnize Türkiye'nin en büyük özel bankasında ve iyi koşullarda başlamak isterseniz; gelin, 13 Mayıs 2OOO tarihinde yapılacak Uzman Yardımcılığı Sınavımıza katılın. "iyi sizi İş Bankası'nda Uzman Yardımcılığına Sınava katılacak adayların; - Türkiye Cumhuriyeti vatanda;ı - Hukuk ve Işletme Fakülteleri ile Iktisat. Slyasal Bilgiler, Siyasal Bilimler, Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültelerinin A ytllık iktisat, Maliye, İşletme, iş idaresi. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Kamu Yönetimi, Uluslararası llişkiler, Ekonometrl Bölümlerinden; Istanbul Teknik Üniversitesi işletme Fakültesi'nin işletme (viühendisliği Bölümü'nden; Mimarlık ve IVtühendislik Fakültelerinin Endüstri Mühendisliği Bölümünden; Fen ve Edebiyat Fakültelerinin Istatistik ve FV/latematik Bölümlerinden mezun ya da son sınıf öğrencisi ya da Bilgisayar, IVIakine, İnşaat, Elektrik, Elektronik Mühendisliği Bölümlerinden mezun olup, Işletme ya da Ekonomi dalında lisansüstü eğitim yapmış ya da bu üniversitelerin yetkili makamlarca tanınmış Türkiye ve yabancı ülkelerdeki eşdeğerlerinden mezun - En az bir yabancı dili (İngilizce, Almanca ya da Fransızca) iyi derecede bilen - Sınav günü 3O yaşını doldurmamı; - 1.1.1992'den itibaren yapmakta olduğumuz Uzman Yardımcılığı Sınavlanna, en fazla bir kez katılmış - Bankamızca yapılan mülakatlarda basarısız sayılmamış - Doldurdukları başvuru formunu ve iki adet renkli vesikalık fotoğraflarını en geç 28 Nisan 2000 Cuma günü iş saati bitimine kadar aşağıdaki adreslerden birine teslim etmiş olmaları gereklyor. Aynntrtı bilgi içeren broşürieHe başvuru formunu edinebileceğiniz ve teslim ecfebî/ec&ğiniz adresler: Istanbul: Eğitim Mudürluğu Değırmenyolu Sokak No: 6 81 12O Içerenkoy Tel- (O216) 416 37 55-416 14 37 Ankara- Eğitim Grup Mudurluğü Çam Sokak No- 3 O61OO Ulus Tel: (O312> 311 67 29 Izmirz Eğitim Grup Mudurluğü Fevzi Paja Bulvan No: 63 35210 Çankaya Tel (0232) 425 87 1 3 - 484 5O 6O Sınavla ilgili h&r tiîrlü bılgi için: www ısösnk com tr Sorularıntz için: egıtım mudurlugu@ısbank com tr ÜTÜRKİYE İŞ BANKASI TEAŞ üçe bölünüyor. Elektrik fiyatlan yüzde 17 artacak Eiektrikte tüketiciye bölüntne darbesi• Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanarak gözden kaçınlan Bakanlar Kurulu karanyla TEAŞ, "Elektrik Üretim AŞ, Türkiye Elektrik Iletim AŞ, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ" olarak 4 Haziran 2000'e kadar üçe bölünecek. BANUSALMAN ANKARA - Türkiye Elektrik Kurumu'nun (TEK),TEAŞveTEDAŞ olarak ikiye bölünmesinin sorunlara çözüm getirme- yip arttırmasına karşın, Dünya Bankası'nın iste- mi doğrultusunda "parça- la-özeüeştir" yöntemiyle TEAŞ da üçe bölünüyor. TEAŞ'ın üçe bölünmesi- ne ilişkin kararnamenın yaşama geçirilmesi duru- munda elektrik fiyatlan- nın en az yüzde 17 düze- yinde artacağı saptandı. Enerji sektörünün üretim, iletim ve dağıtım aşama- lannda bütüncül olarak yü- rütülmesi gereği dikkate alınmayan bu karamamey- le, DPT'nın ardından ku- rum içindeki "planlama" da yok sayıldı. Resmi Gazete'nin 4 Ni- san 2000 tarihli mükerrer sayısında yayımlanarak gözden kaçınlan Bakanlar Kurulu karanyla TEAŞ, "Etefctrik ÜretimAŞ, Tör- kiye Elektrik tletim AŞ, TürkiyeElektrikTicaretve Taahhüt AŞ" olarak 60 gün içinde (4 Haziran 2000'e kadar) üçe bölü- necek. Elektrik üretim hizmet- leriyle, termik, hidrolik ve doğalgaz santrallarının üretimini üstlenecek olan şirketin başında "Türki- ye" ifadesinin kullanılma- ması üretim santrallarının yabancı sermayeli şirket- lere bırakılması hazırlığı- nın yapıldığı yorumlanna neden oldu. Özellikle, TEAŞ'ın yü- künün Türkiye Ticaret Ta- ahhüt AŞ'ye bırakılıyor olması, üretim kısmının kârlı hale getirilerek satı- lacağını gösteriyor. Bu du- rum, Dünya Bankası, Co- oper and Lybres ve Delo- ıtte Touche'nin öncülü- ğünde hazırlanan yeniden yapılandırma programla- rı çerçevesinde üretim santrallan ve dağıtım şe- bekelerinin satışı, yalnız- ca maliyeti yüksek, kân düşük olan iletim bölü- münün devlette kalması planlanyla da örtüşüyor. Yap-işlet-devret Türkiye Elektrik iletim AŞ ise elektrik iletimi, yük tevzii ve işletme planla- ması hizmetlerini yürüte- cek. Türkiye Elektrik Ti- caret ve Taahhüt AŞ de, elektrik üretim tesisi ve otoprodüktör olarak çah- şan kuruluşlardan ve yurt- dışından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca verilecek kararlara uygun olarak elektrik satın alma ve satma anlaşmalarını yapma, yürütme görevini üstlenecek. Yani yap-iş- let-devret, yap-işlet, işlet- me hakkı devnni alacak olanlar. otoprodüktör sant- rallann hepsinden yapıla- cak alımlara bu şırket ka- rar verecek. Yüzde yüz alun garantileri ve yüksek fiyat öngören sözleşme- lerin tümünün yükü, Tür- kiye Elektnk Ticaret ve Taahhüt AŞ'ye kalacak. Hatta mevcut durumda "baük" olan TEAŞ'ın za- rarlannın katlanarak, bu şirketin üstüne geçeceği kaydedildi. TEAŞ'ın üçe bölünme- siyle Türkiye'nin enerji gereksinimi, buna göre devletin ve özel sektörün yapacağı yatınmlar, sant- rallann iletim hatlanyla bağlantısı konularının plansızhğı, sektördeki sağ- lıksız yapıyı içinden çı- kılmaz boyuta taşıyacak. Kararnamede, "Teşek- küllerin birbirlerine ırygubyacaklanmaİMruz- met tarifeleriyle bunlann değişim esaslan teşekkül- lcrarasmdayapılacak söz- leşmelerle belüienir'' de- nilerek, kesın esaslara bağ- lanmayan bir uygulamaya gidildi. Zarar tüketiciye Bundan en büyük zara- n tüketicilerin göreceği- ne dikkat çekildi. Fiyat dı- şında 3 şirketin hizmet standartlanna ilişkin hiç- bır hüküm konuhTiaması- nın sistemin işleyişinde sorun yaratacağı kayde- dildi. İletim hatlannabel- h standartta olmayan elekt- riğın verilmesi büyük za- rarlara neden olabiliyor. Bu arada her şirketin ya- şayabilmek için yüzde 5 kârpayı uygulaması duru- munda, elektrikfiyatlanen az yüzde 17 artacak. e-posta : tan @ prizma. net tr SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN Kaatil'in Adresi Aynı!.. Kim söylemişti, tam olarak nasıl söylemişti, unut- muşum; o düşündürücü sözün, anlamı şudur: "...zaman, bakış açılarındaki hatayı, tashih ederi". O yıllarda birbmnden ayrı, hatta karşrt gö- rünen, Avrasya'lı 'Sosyalist Milliyetçiler'le, 'An- kara KomünistJeri' ile, Moskova yandaşı Türk Komünistleri; yetmişbeş yıl sonra, nasıl da birbiri- ne yakın görünüyortar rıele Komintern'in değişip kaybolduğu; bu değişmelere neden olan, Staün man- tığının, yerinde yeller estiği, hesaba katılırsa!.. Çünkü ayakta kalıp, yeryüzü çoğunluğunu dağı- tan Emperyalist/Kapitalist 'Sistem' olduğuna gö- re; demek, o zaman da 'temel çelişki' oydu ve ay- nıydı: Bato'lı II. Enternasyonal'ın. yâni Batj'lı işçi sınıflannın 'ıhanetı'; Bolşevikler'in acele bir hükü- met darbesini, 'Dünya Ihtilâli' sanmaları, asıl ba- şanyı engelledi... Yoksa, hepsi aynı ırmağın suyuy- dular. Havaya mı konuşuyorum, hayır: adlannı ve siyasi 'mensûbiyetleri'n\ saklasak, şu 'beyanlar'da bulunanlan, aynı davanın adamlan sanmaz mıydı- nız? Ne fark edlyordu kl? Attında TKF lideri Mustafa Suphi bey'in, Baş- kanlık Divanı azası sıfatıyla imzasının bulundu- ğu, Bakû Doğu Halklan Kurultayı Sonuç Bildir- gesi'nde, bilındiği gibi 'Sistem' Ingiftere'yte özdeş- leştirilmiş; Doğu'nun 'Mazlumlar Dünyası', ona karşı 'gaza'ya (gazve) çağnlmıştır: "...dünyanın ileri ve geri, bağımlı ve bağım- sız, metrol ve sömürge ülkeler diye bölünme- sini ortadan kaldırmak için, sizi Kutsal Savaş'a çağınyoruz. Insanlığı, Kapitalist ve Emperyalist köleliğin boyunduruğundan kurtarmak, bir hal- kın bir başkasını ezmesine, insanın insanı sö- mürmesine son vermek için, bir Kutsal Savaş'a çağınyoruz..." (Kommünistiçeskiy Intematsiyo- nal, No. 15) öteyandan, Türkiye (Ankara) Komünist Fırka- sı, Kâtib-i Umûmisi Hakkı Behiç 'yoldaş' 'Halka Beyannamesi'nöe şöyle diyor: "...fırkamız, Anadolu'yu Batı kapitalizminin sürüm yeri (pazan) ve ekonomik kötesi duru- mundan kurtaracak; Avrupa Emperyalizmi'ni en canalıcı temelinden vuracaktır. Bu suretle umûmun çıkan muazzam olacak ve ancak bir- kaç muhtekir kazanç fırsatını kaybedecektir..." (Yenı Dünya, 17 Teşrin-i sâni (Kasım) 1920) Türkiye (Ankara) Komünist Fırkası'nın 'kurv- cu ûyesi' ve Yeni Dünya Gazetesi'nin 'sermuhar- riri' Yûnus Nâdi Bey de, sorunu Surtan Galryef ya da Mustafa Suphi bey gibi koymaktadır: "...davamızı savunurken, şu iki fikirden biri- ni ihtiyar etmek mevkiindeyiz: ne tarafı tutaca- ğız, DoğuVu mu, yoksa Bat'yı mı? Arbk esir ola- rak yaşadığımız yeter; biz de kendi memleke- timizde, kendi hayatımızın sahibi olmak; yani kendi evimizde, Avrupa'nın hizmetkân, birer kul köle olarak değil, fakat ağa ve efendi ola- rak yaşamak isteriz. Yeni cidâldeki görevimizi nasıl yapacağız? Bat'ya dayatacağız!.." (A. Cer- rahoğlu, 'Türkiye'de Sosyalizm'in Tarihine Katkı', s. 379, May Yayınları, Ist.) Birisi Trabzon'da, öteki İzmir'de mi? Doğrusu, Dr. Yavuz Aslan'ın kitabını okurken, Mustafa Suphi'nın öldürülmesini nasıl bir so- nuca bağlayacağını merak ediyordum: daha önce- ki 'tesbitler'ln çogu, objektıf olmaktan çok, sübjek- trf: 'fesrj/f'iyapmışolanın bağlı bulunduğu 'kesim'm önyargılanyla, 'yü/c/ü'görünüyordu. Kendi hesabı- ma, belirli bir bilgi birikimi edindiğim andan başla- yarak, cinayetin daima Ittihatçı 'fedailer'in işi ola- bileceğini düşünmüştüm: eğer Mustafa Kemal ve Mustafa Suphi olmasalardı: Enver, Talât ve Ce- mal Paşa'lar, Sovyetler'in 'tek' 'TürkKartı'olacak- tı; 'Kurtuluş', onlann vasıtasıyla bir 'Ittihatçı Zafe- ri' olarak gelecekti; bu ihtimalin ortadan kaldınlmış olmasını, asla affetmedıler: Mustafa Suphi, öldü- rüldü; Mustafa Kemal, az kalsın, İzmir'de öldü- rütecekti: kaatilin adresi, aynıdır. "...Bakû Kurultayı esnasında, Irrjhatçılar'la Mustafa Suphi arasmda, düşmanlıklar iyice or- taya çıkmış ve Ittihatçılar çevresinde Mustafa Suphi'ye karşı büyük bir kin olusmuştur. Bunun Türkiye'de, özellikle Trabzon muhitine yansımış olması, büyük ihtimaldir. (Ittihatçı) Hafız Mehmet Bey gibi, Trabzon'un önde gelen bir şahsiyetin- den başka; Bakû Kurultayı'ndan hemen sonra, Bakû'da Enver Paşa'nın yanında bulunan iki It- tihatçı, 'Küçük' Talat (Muskara) ve 'Yenibahçe- li' Şükrü Nail bey'ler, hemen Anadolu'ya hare- ket ederek, doğruca Trabzon'a geteceklerdir..." (Mustafa Suphi, a./ g.e., s. 357). "...1920 sonlanna gelindiğinde, Trabzon'da Ittihatçı ağniıklı birçevre otuşturulmustu. Bu çev- rede bulunanlann birçoğu, Enver Paşa'nın, bir- kaç ay önce yanında bulunmuş ve Mustafa Sup- hi ve ekibinin rttihatçılar'a ve özellikle Enver Paşa'ya olan düşmanca davranışlanna şahit olmuş kişilerdi. Bunlann etkisiyle Trabzon'da Mustafa Suphi düşmanı bir grubun meydana ge- tirilmiş olması mümkündür; bu grubun Yahya Kâhya'yı, Mustafa Suphi'leri öldürmesi için et- kjlemiş olması, büyük ihtimaldir, çünkü Yahya Kâhya da Ittihatçı idi..." (a.g.e.. s. 358). "...sonuç olarak şu söylenebilir ki, -kesin ol- mamakla beraber- rttihatçılar'ın Mustafa Sup- hi ve arkadaşlannı öldürtmüş olmalan ihtima- li, diğer ihtimallere göre çok daha fazladır..." (a.g.e., s. 359). Meraklısı için not Neresinden bakılsa ilginç, bu eserin adını tekrar ediyorum: Dr. Yavuz Aslan, Türkiye Komünist Fırkası'nın Kuruluşu ve Mus- tafa Suphi", Türkiye Komünıstlen'nın Rusya'da Teşkilatlanması: 1918-1922, Türk Tarih Kurumu Yayınlan, 81. Ankara, 1997. http^/www.prizma.nettr/AILHAN http^/www.bilgiy ayınevi.com.tr/ailhan Faks/0-212/26019 88