Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24ŞUBAT2000 PERŞEMBE
CUMHURİYET SAYF
ŞiRKETLERDEN
• SAGRA, ürûn
yelpazesine TadeOe
Çikolata Serisi ve Tadefle
2000 ile bu ay yeni tatiar
ekledi Seri sütlü, findıkn
ve antepfıshklı ofanak
üzerefiççeşiîten oluşuyor.
• KODAKveHEWLET
PACKARDİnternet
destekli, dijital inkjet
tabanlı yeni perakende
fotoğrafbasım
seçenekleri yaratacak yeni
bir ortaklık başlattı. tki
şirketin eşit oranda sahip
olacağı yeni ürûnler 2001
yılında pıyasaya
sürüiecek.
• DH1 \\brfdwde
Eıpress halka açılmaya
hazırlanıyor. Şirket, Japon
HavayoDan'nın DHLtfeki
yfizde 20'Bk hissesinin
saüsının ardından 3 yü
içinde halka açümayı
planladığını açıkladı.
• MARKSand
SPENCER, kredi kartı ile
alışveriş yapanlara peşin
fiyatına 4 taksit
uygulamasınm yanı sıra
nakit ödemelerde indirim,
tek ödemelerde de hediye
puanı vermeye başladı.
• ETİ, 14 Şubat-30 Nisan
tarihleri arasında Türkiye
genelinde 'Mflenyunı
Yokuhığu' kampanyası
başlattL Perakende saüş
noktalannda Eti ürünü
satanJann kaülacağı
kampanya sonunda
büyük ödûl lüks bir daire.
• ACER, ürünlerinin 18
Şubat'ta satışa sunulan
yeni işletim sistemi
Windows 2000'e uyumlu
olduğunu duyurdu. Acer,
eski modellerinin de
Microsoft'un yeni işletim
sistemine uyumlu
çalıştıgıru açıkladı.
• PANTENE PRO-V,
gezki saç sağbğı merkezi
ile bir ay boyunca
Tûrkjye'nin 13 flini
dolaşarak 'Saçuuzı Sevin'
sioganı ile tüketkifcrin
saçlanna bakun vapmaya
başladı.
• GÜMÜŞSLTYU,
Atlanta Halı Fuan'nda
her yıl yapılan halı
yanşmasında,
ziyaretçilerin oylanyla 3
kategoride birinci seçildi.
• ANKARAFORM
Kâğrt, TS-EN-İSO 9002
belgesi almaya kazanan ilk
matbaa oldu. 1994 yıhnda
kurulan firma, geçen
yıhn mayıs ayında bdge
için çahşmalanna
başlâmışn.
• ANDREW MARTÎN
mobilya mağazasında
2000 yılının ilkbahar ve
yaz seçeneklerini
sunmaya başladı.
Maçka'daki mağazada
sergilenen ürûnlerin özel
tasarun olduğuna dikkat
çekildi.
• RENAULT,işletme
kârmı yüzde 15 artürarak
14.5 mîhar franka
ulaştınn. Cirosunun yüzde
5.9'u oranında işletme kân
sağiavan fînna, dünyanın
en yüksek kârhhk gösteren
otomotiv şirketieri
arasmda yer akh.
• ÎSRAİL Havacılık
Endüstrisi, Türk Silahlı
Kuvvetleri'nin ATAK
projesinde lojistik destek
programına önderlik
etmeyi taahhüt etti.
EKONOMİ / ekonomi(a cumhuriyet.com.tr
'Enflasyon hedeflerine uymazsanız en başta kendiniz zarar görürsünüz'
Bakan Onal'dan özel
sektöre serl uyarıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dev-
let Bakanı Recep ÖnaL özel sektöre. «enf-
lasyoa hedefleriyie uyumiufiyatarûşına git-
mederse, en başta kendilerinin zarar göre-
ceğp uyansında bulundu. ÖnaJ, ocak ayın-
da enflasyonun 0.9'unun kamudan, 4.9'unun
ise özel sektörden kaynaklandığını, hedefin
tutturulabilnıesi için yılın geri kalan bölü-
münde özel kesiminfiyatarnşlannı daha dü-
şük düzeyde tutması gerektiğini bildirdi.
Önal, Sakıp Sabancı'nın ortaklara veril-
meyen kârların sermayeye eklenmesinde
vergi venlmemesi isteğine destek çıkarken,
"Sadece kârlardan verilen bedetsizhissese-
netieriyieilgüideğil, şirket birieşmelerinde,
özeilildebanka btrieşmeieruıde bu birieşme-
nin varattjgı yeniden değerleme kaynakfa-
nnın özkaynaklara eklenmesi halinde bu-
radan da vergi alınmaması göriişündevinL
Ama mevzuatımız buna uygun değir dedi.
Devlet Bakanı ÖnaJ. Ankara Sanayi Oda-
sı (ASO) Meclis toplantısına katıldı. Önal,
• Önal, ocak ayında enflasyonun 0.9'unun kamudan, 4.9'unun
ise özel sektörden kaynaklandığını, hedefin tutturulabilmesi
için yılın geri kalan bölümünde özel kesimin fiyat artışlannı
daha düşük düzeyde tutması ğerektiğini bildirdi.
kurlann uluslararası pıyasalardaki gelişime
ba|ü olduğunu anlatn. Önal, kurriskinin or-
tadan kaldınlmasının olumlu yönlerini şöy-
le sıraladı: "Programa inanç ve gûven güç-
lenecek. Dışandan girdi kulianan yerii sek-
tör malivet hesabını daha kolay öngörebtle-
cek. Enilasyon ve reei faiderdeki düşüşie
yerii-vabancı ekonomik aktörler finansal
yadnm karaıiannı daha rahat verecekler.
Türk Urası'ndan kaçış son bulacak"
Önal, 1999 yılının ilk 3 ayı dışında ka-
mu fiyatlannın özel kesünden dahahızlı art-
tığını, ancak ocak ayuıda özel kesim fiyat
artışlannın oldukça yüksek düzeye cıktığı-
nı anunsattı. Kamu fiyat artışlannın enflas-
yon hedefîni zora sokmayacak ölçülerde
tutulması için aynntılı hesaplamalaryapıl-
dığını bildiren Önal, özel kesüne müdaha-
leyi düşünmediklerini, ancak enilasyon he-
defuıe uyumlu fiyat ayarlamalannı bekle-
diklerini söyledi.
' Ya uyarlar ya da sflinip giderter'
Özel kesimin bütün alt sektörlerinde fi-
yatartış oranınuı yüzde 20-25 olmasının he-
deflenmedigini, bütün sektörierde aynı oran-
da fiyat artışı yerine, genel TEFE ve TÜ-
FE artış hedeflerinin rutrurulmasının daha
önemli olduğunu kaydeden Önal, basına
dağıtılan metinde yer alan özel sektörü da-
ha sert uyaran şu bölümü konuşmasında
atladı: "Pazar kaybına uğramayı gözealan-
lar, buhınduklan sektördeki genel fiyat ar-
bşından daha yüksek zamlaryapmaya kal-
kışabilirier. Bu kararlannın sorumluluğu-
nu da yine kendi başlanna taşımak zorun-
da kalacak ve belki de /amanla piyasadan
silinip gjdecekler."
ÖnaJ, gelecek hafta AB yetkilileriyle gö-
rüşmek için Briiksel'e ve Avrupa Yannm Ban-
kası yetkilileriyle görûşmek ıçin Lüksem-
burg'a gideceklerini açıkladı. ASO Başka-
nı Zafer Çağiayan ise enilasyonla mücade-
ledeumutsuzluğugıderecek acilen bazı ön-
lemler alınmasını istedi. Çağiayan, Ekono-
mik ve Sosyal Konsey'in özelleştirilmesi-
ni ve enflasyonla mücadelede adil dağüım
için burada uzlaşma sağlanmasmı istedi.
Çaglayan. "Faizlerdeki düşüşe rağmen
banka mevduadan kredhe dönüşmemiş-
tir. Enflasyonla mücadele ederken red sek-
törü öldünneyeiinı. Ree) sektörü öimüş ama
bütçesi denk bir iilkenin künse\e faydan
yoktur" diye konuştu.
Tüketiciler, yasal boşluklar yüzünden sigorta şirketlerinin keyfi uygulamalanyla karşı karşıya
Sigortacı 'kötü gün dostu' olamadı
'Sözleşmeyoksa domatesdeyok'
BERGAMA(AA)-Patateste yaşanan
'üretim fa/Jası krizi' üreticilerin deği-
şik önlemler almalanna yol açıyor. \z-
mir'in Bergama ve Kınık ilçelerinde
domates üretimi yapan çiftçilerin, sal-
ça fabrikalan ile sözîeşmeh üretim yap-
mak istedikleri bildirildi.
Bakırçay Belediyeler Birliği'nin dü-
zenlediğı, salça fabrikalan yöneticüeri
ile çiftçilerin katıldığı toplantıda konu-
şan Bergama Kaymakamı Ali Şanber,
"ÇiftçOerimizörgûtkndi. Södeşmeyap-
mayan fabrikalara domates vermeme
karan akfalar" dedı. Bergama Ilçe Tanm
Müdûrü Hasan Astariar da çiftçilerin
dayanma güçleri olmadığını belirterek
"SözJeşmeyapmakisteıneymsaııaytriler
fabrikalannı kapatsınlar. Domatesalmu
yapmasujlar" dıye konuştu.
Bakırçay Belediyeler Birliğı ve Poy-
racık Belediye Başkanı Ahsen özçam
da fabnkalann sözleşmelı domates üre-
timindeki şartlarmı bıldirmelerinı iste-
di. Bergama ZiraatOdası Başkanı Bed-
ri Çakmak, domatesın maliyetinin 30
bın lira olduğunu belirterek yansı pe-
şin, kalanı domates tesliminden sonra
2 ay içinde ödenmek koşuluyîa 30 bin
lıradan sözleşme yapabileceiderini bil-
dirdi.
FATMAKOŞAR
Kötü günler ıçın sigorta yaptıran tüketici-
ler. hasarolduğunda ödeme yükümlülüğu bu-
lunan sigorta şirketlennin keyfi uygulamala-
nyla karşı karşıya kalıyorlar. Kimi sigorta şir-
ketieri, yasal boşluklardan yararlanarak hasa-
nn belirlenmesi sürecini uzatabildikleri kadar
uzatırken tüketici, incelemelerin kısa sürede
tamamlanması için herhangi bir yere başvu-
ramıyorve yine uzun zaman alması nedeniy-
le yargıya gitmeyi tercih etmiyor. Bunun so-
nucunda hasar ödemeleri. ancak sigorta şir-
keti "ikna oMuğunda" ger-
çekleşiyor.
Sigorta fırmalannı dolan-
dıratak kısa yoldan para ka-
zanma çabasına gıren tüke-
ticiler olduğu da bilmiyor,
ancak şirketin ıkna olmadı-
ğı gerekçesiyle ödeme tan-
hıni geciktirmesi dürüst tü-
keticiyi güç durumda btra-
kıyor. Örnegın, otomobılın
yandığı ya da kaza geçirdiği
dosyalarda, eksperraporu tu-
tuldugu ve onanm gerçek-
leştiği halde şirket "CHayın nasıl geliştiğini
araşûmoruz. ikna otmadtk" dıyerek ödeme-
yı aylarca gecıktırebıliyor. Uznianlar, sigorta
alanında yasal boşluk olduğuna dikkat çeke-
rek tüketiciyi şirketle yapOğı sözleşmeyi oku-
ması ve anlamadan imzalamaması konusım-
da uyanyoriar. Yargıya gidildiğinde mahke-
menin. sigorta şirketiyle yapılan sözleşmeyi
esas aldığını anımsatan uznianlar, hasar öde-
me tarihinin yasalarla belirlenmediğine dik-
kat çekiyorlar.
Tüketiciyi Koruma Derneği Başkanı Meh-
met Sevim, bu alandaki hak ve vükümlülük-
• Kimi sigorta
şirketieri, yasal
boşluklardan
yararlanarak hasann
belirlenmesi sürecini
uzatıyor. Tüketici ise
uzun zaman alması
nedeniyle yargıyı
tercih etmiyor.
lenn yasalarla kesin olarak beürlenmesi ge-
rektiğıni belirterek "Bir tarafin ikna olmas»-
na yani kejflne bırakıJmamaİLHak vesorum-
luluklar, sigorta şirketferinin tek tarafb otarak
hazıria>ip tüketicnt imzalattıklan sözleşme-
letfcbefirlenmemefi. Sözteşmeferkununlan ko-
rayor ve tüketici üzerinde baskı yaranyor"
dedi. Sevim, tüketıcılen sözleşmelen ıyı oku-
malan konusunda uyararak "AB ülkelerinde
tüketici akybine <Aan sözieşmeter kabul edi-
mi>Br.Bizdede bunason veribnesi gerekKor"
dıye konuştu. Hazıne Müsteşarhgı Sıgortacı-
lık Genel Müdürlüğü, bu alandaki yasal boş-
luğu doldurmakamacıyla bir
anlamda sektöre çekı düzen
verecek yasa tasansı hazırlı-
yor. Tasanda, -sigortahlann
hak w >ükümlülükkTİ" be-
lirlenecek, aynca şırketlerin
mali yapısma ilişkın ek kri-
terler getirilecek. Yetkililer,
tasannın yasalaşmasmdan
sdhra îSCenen~malf yükfinı-
lülüklcn getırmeyen şirket-
lerineleneceğinidilegetiıdi-
ler.
Türkrye Sigortave Reasü-
rans Şirketieri BirliğiGenel Sekreten Bigi Kon-
gar, sigorta alanında "detaylaruT çok önem-
li olduğunu belirterek "Çok fada doiandm-
ahkola>i>^sa/H>or. Şirketlenn tamanıen ma-
sum oldagunu söviemnorum, ama her dosya
a>n a>Ti ek ahnmalT diye konuştu. Kongar,
sigorta fıımalannın yükümlülüğünü,
lt
vsırsa
gerçekhasann ödenmesTdıye özetlerken sah-
te hasar olaylannı Içışleri Bakaalığına bDdir-
diklerini söyledi. Tüketıcüerinkendilerine de
başvurabileceklerini belirten Kongar. "Şikâ-
yetedien şirketin gecerh nedeni yoksa hemen
ödemesini sağJı>oni2" dedı.
Alber Bilen görevini devretti
Kimya duayeninden
gençleresitem
• Gençlerin kimyaya olan ilgisizligine
sitem eden Bilen, "Kimya sanayisiz hiçbir
şey olmaz. Ar-ge yapmak için yetişmiş
elemana ihtiyaç var. Kimya sanayii
ilerlememiş bir tek gelişmiş ülke yok" dedi.
NtLÜFERŞENSÖZ
Kimya sanayiinin du-
ayeni AlberBilen. insanlar
için vazgeçilmez olankim-
yaya gençlerin ilgi göster-
memesine sitem etti. Genç-
lerin iletişim, ekonomi ve
diğer sosyal büimlere kay-
dıklannı belirten Bilen,
"Kimya sanayüsiz hiçbir
şeyoimaz. Türkhe"dekim-
ya formül ezberlemekten
ibaret sanıhyor" dedı.
Türkiye"deki kimya sa-
nayicilerini birşemsiye al-
tmda toplayan Bilen, dün
14 yıldu başkanlığını sür-
dürdüğü Türkiye Kimya
Sanayicileri Derneği'nde-
ki görevini "tazekanlara"
yol açmak için Timur
Erk'e devretti. Derneğm
onursai başkanlığını sür-
dürecek olan Bilen. Mil-
li Eğitim Müdürlüğü ve
kimya ögretmenleriyle top-
lantılar yaptıklarmı belir-
terek "Dünyadada ögren-
cilere kimyayı sevdirmek
için çareteraranıyor. Kim-
yamn nasılöğretüeceği tar-
Oşıhyor. Kimya ezbercilik-
le sevdnilemez. Kimv'a sa-
nayiiteorik alanda kahyor.
PratikalanagJrmeU" açık-
lamasmda bulundu. Bilen,
kimyanın gündelik yaşa-
mın aynlmaz bir parçası
olduğunu vurgulayarak
şöylekonuştu: "Sabahya-
taktan kalkt^nnzda neier-
lekarsrfaşjyorsunuzbirdü-
şünün.Dİş macunu,sabun,
şampuan,oturduğunuzdö-
şemekr,kumaşlar,her yer
kimya sanayiinin ürünü.
Sunigübreotoıasa>dı6mft-
yar insam do\nramazdı-
nız. Ya da sentetiketyaf ol-
masaydı yünü ve pamuğu
kaça alırdınız?"
Ar-ge'ye önem
Türkiye'de kimya sana-
yiinin araştırma ve geliş-
tirmeye (ar-ge) daha fazla
önem vermesi ğerektiğini
vurgulayan Bilen, "Avru-
pa ülkelerinde gayri safi
milli hasılanın (GSMH)
yüzde 3-5'i ar-ge'ye ayn-
hrken Türkiye'de bu oran
yüzde 0.6'da seyrediyor.
Tüm sektörierde olduğu
gibi künya sanaynnde ar-
ge'ye yeterince pay aynl-
mıyor. Ar-ge yapmak için
de tecrübeli ve bilgili
elemanlara ihtiyaç var"
diye konuştu.
Kimya sanayünin Tür-
kiye'de büyümesi gerek-
tiğini söyleyen Bilen, "98
yılında künya sanayiinin
cirosu 11 mihardoiar. Tür-
kiye 65 milyon, kişi başma
170 dolar düşüyor. İspan-
ya 40 milyon, kişi başuıa
985 dolar düşüyor.
Sanayileşmiş ülkdere bir
bakın. künya sanayii iler-
lememiş bir tek ülke
bulamazsuuz'' dedı.
SPK ve Türk Ticaret Kanunu gereği yayımlanması
zorunlu ilanlannız için Cumhuriyet size özel bir
fiyat sunuyor:
Türkiye Baskısı Brütst/cm 20$
Bilgi İçin: (0212) 513 84 60-61
513 95 80
514 07 53
FakS: (0212) 513 84 63 Cumhuriyet
tŞÇİNİN EVRE3\tNDEI>
ŞÜKRAN SONER
Yüzde On Şantajı
Masai değil gerçek!.. 14 Ocak Cuma akşamı yetkı
sendikanın belirlenmesinde kullanılan Çalışma Bakan
lığı'nın istatistiki listelen, Bakanlığın resmi bir üst yaziî
ile biriikte basılmak üzere Resmi Gazete'ye gönderili
yor. 17 Ocak tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan v«
sendikalann topfusözteşme hakiannı belirleyen listeder
farklı olarak, bu listelerie 10 sendikanın sözleşme yet
kisi barajın aJtinda kalmış olarak düşürülmüş bulunuyor
Haber bir biçimde Türk-iş ve Hak-lş'e sızdırılıyor
DlSK'in haberi bile olmuyor. Başbakan Ecevrt, Mesui
Yılmaz, Bayram Meral ve Salim Uslu arasında gö-
rüşme trafiği işliyor. Sonunda Çalışma Bakanlığı'na
gelmiş olan listelehn üst yazısı, tarihi aynen korunarak
istatistikler üzerinde oynanıyor. Çoğunluk sırası ile
DİSK, Hak-lş veTürk-lş'ten toplusözleşme yapma hak-
lan düşen on sendikanın durumlan değiştirilerek yüz-
de on nokta sıfır iki ile baraj aşma noktasına getirilen
sendikalar oluyor.
Bu sendikalann adlannı vermenin bir anlamı yok.
Çünkü haksız, günahsız bir teşhir olacak. Gerçekçi is-
tatistiklerle Türkiye'de yüzde on işkolunda örgütlenmiş
olup toplusözleşme yapma hakkını elde etme koşulu-
nu gerçekte kazanabilecek durumda olan sendika yok.
Âbartmadığımı, üzerinde tahrffat yapıldığını iddiaet-
tiğim 17 Ocak tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmış is-
tatistikten kanrtlamaya çaJışacağım. Bu istatistiğe gö-
re Türkiye'de toplam işçi sayısı, 4.508.529 gibi çok
düşük bir sayı olarak gözüküyor. Çünkü kayıt dışı, si-
gortasız işçi çalıştıran işverenler elbette Bakanhğa hiç
bildirim yapmıyor. Sıgortalı, sendikalı işçi çalıştıran iş-
yerleri bile işçilerinin onemli bir bolümünü, taşeronlaş-
tırma başta, malum şirket hileleri nedeniyle eksik bil-
diriyorlar.
Istatistiğin asıl sahteciliği, barajı aşamazlarsa kapı-
lanna kilit vuımak zorunda olacak olan sendikalı işçi-
ter listesinde. Bakanlığın son istatistiğinde 3.086.305
sendikalı işçi ve yüzde 68 sendikalaşma oranı gibi dün-
yada olmayan bir rekor gözüküyor. Bakanlığın imza-
lanmış sözleşmelere ilişkin diğerresmi istatistiğinde bi-
le, ki toplamında sendikasız, kapsam dışı, dayanışma
ile yararfananlan da içeren ıstatistiklerinde sözleşme-
lerden yararianan işçi sayısı 1 milyonu geçemiyor.
2821 Sayılı Sendikalar Yasası yürürlüğe girdiğinden
bu yana, barajlann sendikal hak ve özgüriükler önün-
de ne kadar tehlikeli bir engel oluşturduğuna, şantaj
aracı olduğuna, sendikaları siyasi iktidarlar ve işveren-
ler karşısında gebe kıldığına ilişkin yazdığım yazılann,
ilgili haberierin, inceleme yazılannın sayısının yüzleri aş-
masının bıkkınlığı içindeyim.
Şüpnesiz benim o yargıda olmam çok da fazla önem-
li değil. Önemli olan Türkiye'nin bu nedenle, sendikal
özgürîükleri çiğnediği gerekçesi ile Uluslararası Çalış-
ma örgütü Genel Kurulu'nda her yıl hesap veriyor ol-
ması. Dünya sendikacılık hareketinin Türkiye'yi aynı ne-
denle her fırsatta eleştirmesi. Çok daha önemlisi, bu
yüzden 12 Eylül'den bu yana Türkiye'de hiçbiryeni sen-
dikanın kurulamamış olması. Var olan sendikalann yıl-
da iki kez yayımlanan istatistiğe bağlı ecel teri dökmek,
sahtecilik yapmak zorunda kalmalan.
Bilgisayar ne verilirse onun sonucunu çıkarıyor. Tür-
kiye'de ölen işçi nüfus kaydından düşüyor ama bir kez
1983 yılındaki sendikalann kendi bildiriminde ya da
sonra noter üyeliği ile sendikalı olmuşsa, Bakanlık is-
tatistiğinin kaydından düşmüyor. Işten çıkanlar, emek-
II olanîar, işyeri değiştirenler hep kaldığı gibi, her yeni
üyelik yeniden kaycla giriyor, ama üyelikten düşme hiç
kay'da girmiyor.
Hertesın danışıWı dövüş bildiği bu büyük istaüstiksah-
teciliğinde bir düzettme 1995 yılında 4101 sayılı yasa
değişikfiği ve ona bağlı yönetmelikle yapılmak istendi.
Ne işverenler ne de sendikalar yeniden üye bildirimi yü-
kümlülüğüne uyunca, bu karşılaştırma ile kısmen dü-
zeltme olanağı da ele geçirilemedi. Nasıl geçirilsin ki?
Ya yasadaki yasaklı düzenden, barajlardan vazgeç-
mek, ya da sendikalan sözleşme yapma hakiannı elle-
rinden alarak kapatmak gibi iki seçenek söz konusu.
Zaman zaman kimi sendikada ya da sendikalar ara-
sında somn ç/ktığmda, sendikalann başına ilk gelen,
kapanma ile eşdeger, sözleşme yetkisini kaybetme
oluyor. Mahkemeler, sendikalann karabasanı konuya
ilişkin davalarla dolup taşıyor. Ama sendikalara şantaj
yapabilmek gücü sermayenin, siyasi iktidarlann işine
çok geliyor. Kirlenmiş sendikacı ise başka sendikaia-
nn kurulabilmesi hakkını da verecek barajın kalkması
ile koltuğundan olmaktan, zor sendikacılık sürecine
girmekten korkup sendikaJ haklann satışında suç or-
taklığı yapıyor.
Türk-lş^ıe yazık ki ILO'da yıllarca dünya sendikacı-
lık hareketi ile biriikte sendikal özgüriükler penceresin-
den barajın kalkmasını isterken, Bayram Meral yöne-
timinde, hükümetten gelen "Türk sendikacılığı karşı
değil" savunmasına uydu. Zaten Türkiye'de barajı sa-
vunan Türk-lş, ILO'da da savunur oldu. Barajın sendi-
kaJ rekabette DİSK ve Hak-lş'i tasfiye edeceği, her iş-
kolunda tek sendika kalınacağı beklentisı egemen ol-
du. Ancak Türkiye'deki sendikasızlaştırma, büyük iş-
çi üye kaybı, artık tek sendika kalabileceklerini düşle-
yen en büyük sendikalan bile barajla tehdit edtyor. Türk-
Iş'in küçük sendikalan ise DİSK ve Hak-lş'lilerle biriik-
te her istatistik ilanında aynı sıkıntıları, yargı olaylannı,
yetkiyi kaybetmenin ucunda olmanın korkusunu, bas-
kısını yaşıyor.
Bu genel tablodan farklı olarak son yukanda verdi-
ğim masal gibi acı gerçek, artık siyasi iktidarın, Çalış-
ma Bakanlıgı ıstatistiği, barajla elenen sendikalan teh-
drt eder konuma gelindiğini gösteriyor. Konfederasyon
başkanlannın hükümet ortaklanna yalvaryakar 10 sen-
dıkayı kurtarma olayından sonra, önümüzde temmuz
ıstatistiği gündemde iken sendikalann sesi soluğu çı-
kabilirmi?
Türk-lş'i, Hak-lş'i, DtSK'i can damarlanndan yaka-
lamış hükümet, kamu sözleşrnelerinde, SSK'de, işçi hak-
lannın gaspı olan hergirişiminde istediği gibi at koştu-
rabilir. Emek cephesinin neden dağıldığı, sendikal ha
reketin hükümet karşısında neden sesinın soluğunun
çıkamadığı çok açık değil mi?
Bakanlar tavır belirleyecek
Petrol fiyatlannda
'uzlaşı' arayışı
Ekonomi Servisi - Kör-
fez'deki Arap üîkelerinin pet-
rol bakanlan, Petro) I
Eden Olkeler Teşkilatj
(OPEC) mart ayındaia
lanösındabirleşiktavtt beijj
lemek amacıyla toplandılar.
Uluslararası piyasalarda ge-
çen hafta 30 dolann üstüne
çıkan petrol fiyaüan, İCörfez
ülkeleri bakanlannın dün bir
araya gehnesiyle düşüşegeç-
ti. Londra piyasasında ham
petrolün varil fiyan dün 6
cent gerileyerek 26.52 dola-
ra düşerkenNew Yorkpiya-
sasında ham petrolün varil
fiyau 29.62 dolardankapan-
dı. OPEC üyelerindçn Ku-
veyt, talebin azaldığı nisan-
haziran döneminin başuıda
toplanı petrol üretimij)! azaft.
manın, fiyatlan çok fazla
aşagılara çekeceği endişe-
siyle S.Arabistan*ın fiyatla-
nn düşürülmesi önerisine
karşı çıkıyor. OPEC'in ikin-
ci büyük petrol üreticisi Iran
da bu yaİanlarda üretim ar-
tişuıın aleyhindegörünüyor.
Bu arada, Venezüella da
"OPECe üye olan diğer fij.
kekrin üretimi arttınna ka-
ranobnadanüretimimEİart-
aramayız"1
açıklamasını yap-
tı. Arap ülkelennin toplantı-
sından sonra, Suudi Arabis-
tanlıyetkililer,2 Mart'ta Mek-
sika ve Venezüellalı yetkili-
lerle ile bir araya geiecek.
Bu toplantıda vanlan anlaş-
ma, OPEC'in27 Mart'ta Vı-
yana'dakı toplannsına sunu-
İacak.