Katalog

SAYFA CUMHURlYET 14 KASIM 2000 SALI HABERLER DUNYADA BUGUN ALİ SİRMEN Dikkat Tehlike! DSP'nin karanlık ilişkiler ve garip kombinas- yonlar mimarı, Bülent Bey'in Rahşan Ha- nım'dan hemen sonra gelen en önemli yardım- cısı, (Başbakan Yardımcısı) Hüsamettin Öz- kan, Recai Kutan'ı Milletvekilleri Lojmanla- n'ndaki evinde ziyaret etmiş ve gelen haberie- re göre, scn derece önemli ilke kararianna va- nlmış. Bunlardan birincisi, Erbakan'ın affı. Bilindiği gibi, zaten gündemde olan af yasa- sı Erbakan'ın hapse girmesini önleyecek, ama beş yıliık siyasal yasağını kaldırmayacaktı. Şimdi bulunacak formül ile Necmettin Ho- ca'nın siyasete dönmesi de sağlanıyor. Dönüp dönmemesi fazla farketmez. Nasıl ol- sa siyaset sahnemiz Necmettin adını taşıma- yan, hatta değişik etiketler altında gezineh Nec- mettinler ile dolu. Hele Necmettin Erbakan'ın hapisten kurtanl- ması son derece iyi bir çözümdür. Bir siyasal mevtayı siyasal kurban haline getirmekte ne kimsenin ne de rejimin çıkan vardır. Necmettin Erbakan olayının kendi doğal akı- şı içinde sonuna doğru gitmesinde sayısız ya- rar bulunduğunu herkes görüyor. Bu arada, FP Genel Başkan Yardımcısı Bah- ri Zengin'ın, görev süresi beş yıla indirilmesi is- tenen cumhurbaşkanı ile ilgili olarak, Meclis'in üçte iki çoğunluğuyla görevden alınması konu- sundaki önerisi ise FP'nin parlamanter sistemi nasıl anladığının da çarpıcı bir göstergesidir. ••* Zengin'in basit mantık yürüterek vardığı so- nuç, ilk bakışta olağan gibi gözüküyor. öyle ya! "Madem ki, cumhurbaşkanını Mec- Hs seçiyor, yine, ama bu kez 2/3 çoğunlukla gö- revden de alabilmelidir" denebilir. Tabii kı bu mantık geçerii değildir. Meclis'in yürütmeyı denetleyerekdevirebilmesi, sistemin siyasi sorumluluk ile ilgili kurumunun gereğidir. Oysacumhurbaşkanının böyle birsorumluluğu yoktur. Cumhurbaşkanının yetkilerini, VVeimar ile Fransız 5. Cumhuriyeti'nden esinlenmiş 1982 Anayasası'nın öngördüğünden daha dar birbiçimesokmak, pariamentanzmin çizgisi içi- ne çekmek doğal olabilir. Ama klasik pariamen- tarizmde de meclislerin, velevki kendileri seç- miş bile olsalar, cumhurbaşkanlannı devinmek yetkisi yoktur. Ama bütün bunlan FP'ye anlatmak güçtür. Onlann milli irade ve parlamentonun yetkileri konusundaki, çoğunlukdiktasınayatkın görüş- leri, çağdaş demokrasinin kurumlanyla çelişir. Hatta salt çoğunluk diktası bile değil, onlar en fazla oy almış olan partinin, bu oy yüzde 50'den Vfazla olmasa bile dayatmasını denemişlerdir, iktidarlan döneminde. ••• Vanlan anlaşmanın en tehlikeli yönü ise ana- yasanın 69. maddesini değiştirerek parti kapat- mayı imkânsız hale getirme konusundaki uzlaş- madır. Partilerin kapatılmadığı demokrasilerin en ideal sistem olduğunu söylemek gerek, Ama burada vurgulanması gereken nokta, partilerin kapatılmayı gerektirecek davranışlar- dan kaçınmalandır. Yoksa ne yapartarsa yapsın- lar, kapatılmamalan, kapatılamamalan değil. Dünyanın bütün gelişmiş demokrasilerinde parti kapatma vardır ve şu anda Alman ırkçı partisi içın gündemdedir bu konu. Parti kapatılması, özellikle 2. Dünya Sava- şı'na yol açan olaylardan demokrasilerin aldığı dersin ürünü olarak girmiştir çağdaş demokra- silere. Türkiye'de parti kapatılmasının önlenmesi ile birlikte, şeriatçı kesim öylesine rejimi rayından çıkaracak, öbür partiler de bu yanşa öylesine tehalükle katılacaklardır ki, sonunda işler rayın- dan çıkacak ve ülke çok büyük bir tehlike ile karşı karşıya gelecektir. Bu gerçeği görmezden gelerek ucuz demok- ratlıktaslamak, demokrasinin köküne kibrit su- yu ekmektir. Herkes çok dikkat etmek zorundadır. Sayın özkan ile Kutan çok büyük birtehlikenin temel- lerini atıyorlar. Kadro degisikliği gerceklestirildi VÎNSAN yeniden yapıiandı Ali Haydar Veziroğlu. Haber Merkezi - Ve- ziroğlu Inşaat Sanayı ve Ticaret A.Ş.'nin (VÎN- SAN) hafta sonu Anka- ra'da yapılan toplantısın da "yeniden yapuanma" çalışmalan sonuçlandı- nldı. Toplantıda "kadro değişiklikleri" de ger- çekleştınldı. Toplantı sonucunda TÜSİAD üyesi An Rıza Veziroğlu. tcra Kurulu Başkanlığı ile Yönetım Kurulu Başkan vekilh- ği'ne getirildi. Başkan- lığını Ali Haydar Vezi- roğjhı'nun yürüttüğü Yö- netim Kurulu"nun baş- • Veziroğlu Inşaat Sanayi ve Tic. A.Ş.'nin Ankara'da yapılan toplantısında Ali Rıza Veziroğlu, Icra Kurulu Başkanlığı ile Yönetim Kurulu Başkan vekilliği'ne getirildi. kan yardımcılıklanna Hasan Veziroğlu, Genel Koordinatör HaKt Tap- kan getirilirken yönetim kurulu üyeliklenne ise CelaJettin Dursun, Ah- met Özbekve Hayri Ka- radoğan getirildi. Aynca, Ali Rıza Vezi- roğlu'nun başkanlığında görev yapacak ıcra ku- rulu üyeliklerine Hasan Veziroğlu, Halit Tapkan, Mali İşler Genel Müdü- rü Emin Taylan. Teknik Genel Müdürü Hasan Siimer ve Personel ve tdare İşler Genel Müdü- rü TuncayAtay getirildi. Ortaklar, anayasayı değiştirmek ve bazı yasalan çıkarmak için FP ile sıkı pazarlığa girdi Hükümet af ve 5+5'te anlaştıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümet ortaklan ile FP; cumhurbaş- kanmın görev süresini kısaltacak "5 ar- tı 5" fonnülü doğrultusunda anayasa- nın değiştirilmesine karşıhk, parti ka- patmanın zorlaştınlması ve kapatılan RP'nin yasaklı İideri Necmettin Erba- kan' ın cezaevinden kurtanlması konu- lannda anlaştı. Başbakan Bülent Ecevh, Erbakan'ın kurtanlması ile ilgili sorulara "Af ko- nusu bir iki gün içinde netleşecek. Ha- zuianan metne bakacağız. Olanak var- sa etöen gekni yapacağız" yanıtını ver- di. ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yıbnaz, hükümet or- taklan olarak çete suçlan kapsam dışın- da kalmak üzere af yasası ve '5 arn 5' değişiklıği konusunda uzlaşmaya var- dıklannı söyledi Yılmaz, geçen hafta- ki liderler zirvesınde 3 'lü anayasa de- ğişikliği paketinın yeniden gündeme getirilmesini kararlaştırdıklannı bildir- di. Hükümet ortaklan, anayasa deği- şikliklerini gerçekleştirebilmek ve tar- tışmalı bazı yasa tasanlannı çıkarabil- mek için FP ile sıkı pazarlığa girdi. Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinde gündeme getirilen ve cumhurbaşkanı- nın süresiyle ilgili anayasanın 101, par- tilerin kapatılmasıyla ilgili 69. ve mil- letvekıllennın özlük haklanyla ilgili 86. maddelerinin değiştirilmesine iliş- kin paket 101. maddenin reddedilmesi üzenne geri çekilmişti. Bu paket gün- celleştirilirken 12Eylülyöneticılerinin işlem ve eylemlerine yargı yolunu ka- patan geçici 15. madde ile cumhurbaş- kanınm yetkilerinin sınırlandınlması amacıyla anayasanın 104. maddesınin değiştirilmesinin de gündeme getinle- bileceği vurgulandı. Hükümet ortaklan TBMM günde- miyle ilgili olarak FP ile sıkı pazarlık yürütürken af konusunu da kendi ara- lannda netleştirmeye çalışıyor. Af ya- sasına ceza erteleme ve şartlı salıveril- me formülüyle gerçekleştirilmesi; çe- te, tecavüz, çıkar amaçlı suç örgütleri- nin kapsam dışında kalması konusun- da uzlaşma sağlandı. Yardım ve yatak- lık suçunun af kapsamma almması için özellikle Güneydoğulu mılletvekilleri- nin girişimleri de sürüyor. Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen ve basm yoluyla işlenen suçlarla ilgili yasanın da Erbakan'ı da kapsayacak bıçimde genişletilerek getirileceği bildirildi. Bu düzenlemenin Af Yasası 'na eklenmesi- nin düşünülmediği bildirildi. Bu arada MHP'nin, Erbakan'ın siyaset yapma yasağuun kaldınlmasını istemediği de vurgulandı. Ecevit, Erbakan'ı afkapsa- mına alınması konusunda da "olanak varsa, elden geleni yapacaklannı" bil- dirdi. ANAP İideri Yılmaz, dün parti- sinin başkanlık divanına girişinde gaze- tecilerin afla ilgili sorularmı yanıtladı. Yıhnaz, 5 artı 5 formülünün yeniden gündeme gelip gelmeyeceğine ilişkin bir soru üzerine de "5 artı 5 dahil daha önceMecfe'teAnayasa Komisyonu'nda kabul edilen birkaç maddeük değişikKk paketini tekrar gündeme getirecekleri- ni" ifade ettı MHP Grup Başkanveki- li tsmail Köse. affm kapsamına Hahık Kırcı. Erbakan ve Eşber Yağmurdere- H'nin de girebileceğini belirterek *Şu gjrsm, bu girmesin gibi bir gayret yok" dedi. ANAP liderinin resmi kanaldan Kürtçe yayın önerisi hükümeti kanştırdı yanlışö • MHP'li Köse: , Kürtçe eğitim yapılması demek anayasanın değiştirilmesi demektir ki, bu suç işlenirse cezası idamdır. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yıl- maz'ın, AB ülkelerini örnek ve- rerek "resmi bir kanaldan Kürt- çe yayın yapılması" önerisi, hü- kümet ortaklan arasında gergin- liğe yol açtı. Yılmaz, dün partısi- nin Başkanlık Divanı toplantısın- da, sözlerinin "yannş aktarüdığt- nı" ileri sürerek "Ben AB ülkele- rinde uygulananı, yani malun olanı söyledim. AB ülkelerinde, ancak resmi kanaldan, başka bir dflde yayın yapüabiliyor. Türkiye de isterse benzer uygulamayı ya- pabilir" göriişünü dıle getırdi. MHP Grup Başkanvekili tsmail Köse ise anayasaya göre Kürtçe eğitim yapmanm cezasının idam oîacağını söyledi. Avrupa Birliği'nin katılım or- taklığı belgesınde yer alan "ana- dikie eğitim ve külrürel haklar" ifadeleri, hükümet ortaklan ara- sında görüş aynlığı yarattı. AB'den sorumlu Başbakan Yar- dımcısı Yılmaz, dün partisinin Başkanlık Divanı toplantısı ön- cesinde gazetecilerin konuya iliş- kin sorularmı yanıtladı. Yılmaz, Kürtçe TV ile Ugili sözlerinin tar- üşıldığınm anımsatıhnası üzen- ne, kendısınuı bu konuda yalnız- ca AB ülkelenndeki uygulamala- n ömek verdiğini söyledi. Özel- likle radyo-televizyonlann Tür- kiye'de tâbi olduğu mevzuatın şu anda birçok Avrupa ülkesınden daha ileri olduğunu kaydeden Yıbnaz, "Ama bu çerçeve içeri- sinde Türkiye isterse bu konuda yeni birdüzenleme getirebilir. Ben bunu söyledim. Şöyle olsun, böy- le olsun demedim. Sadece AB'de- ki uygulamayı dikkate alarak Erbakanı kurtarmatelası Afpazurlığı Fazttet'i kanştırdı • Yenilflcçiler, hükümetin Cumhurbaşkanı Sezer'le kavgası nedeniyle 5 artı 5 formülünü af pazarlığında yeniden gündeme getirdiğini savunarak FP'nin bu öneriye destek vermesine karşı çıkıyorlar. Yılmaz, dün partisinin Başkanlık Divanı toplantısında, "Ben AB ülkelerinde uygulananı, yani malum olanı söyledim. AB ülkelerinde, ancak resmi kanaldan başka bir dilde yayın yapüabüiyor" dedi (Fotoğraf: AA) Türkiye'nin bu konuda imkânla- rmuı oîacağını söyledim" diye ko- nuştu. Başkanlık Divanı toplantısın- da da bir üye, DSP ve MHP'nin Kürtçe televizyon yayınına karşı görüş bildirdiğine işaret ederek, "Bu durumda biz yalnız kahyo- nız. Bukonudabizimtutumumuz ne olacak" sorusunu gündeme getırdi. Bunun üzenne de Yıl- maz, sözlerinin çarpıtıldığını ima ederek. "Ben, malum olanı, AB ülkelerindeki uygulamayı anlat- nm. Fransa. Romanya. Bulgaris- tan'daki uygulamalan ömek \er- dim. O ülkelerde yalnızca resmi kanaldan, başka dilde yayın yapn labiliyor, özel radyo-televizyonla- ra izin vçrilmryor" dedi. Hükümetin MHP kanadı ise Kürtçe yayın önensme karşı çıkı- yor. MHP Grup Başkanvekili Is- mail Köse, anayasanın dille ilgi- li hükümlerinın açık olduğunu belirterek, Türkıye devletınin di- lınin Türkçe olduğunu kaydetri. "Kürtçe eğitim nasıl yapüır" di- ye soran Köse, anayasanın söz konusumaddesinin değiştirilme- si bile önerilemeyecek maddeler arasında yer aldığım kaydederek, "Kürtçe eğitim yapılması demek anayasanın değiştirilmesi demek- tir ld,bu suç işlenirse,cezasıidam- dır. Bu TürkCeza Yasası'nın 125. maddesine girer" dedi. Yılmaz, daha sonra partisinin grup yönetim kurulu toplantısı- na katıldı. Toplantıda Istanbul Milletvekili Nesrin Nas, Kürtçe yayın açıklamalanyla ilgili bil- gi isteyince Yılmaz, bu konuda, bugünkü grup toplantısında ay- nntılanyla bilgi vereceğini ifade etti. Grup yönetiminde TBMM'nin bu haftaki gündemi görüşüldü. Bu çerçevede, bugün cezaevleri ile ilgili DYP'nin ge- nel görüşme önergesinûı görii- şülmesi kararlaştınldı. TBMM Danışma Kurulu'nda da bugün kesin karara bağlanacak progra- ma göre, bu hafta 3 kamu ban- kasının özelleştirilmesi, Vakıf- lar Bankası Yasası 'nda değişik- lik, motorlu taşıtlar vergisi ve ir- ticai faaliyete kanşan memurlar- la ilgili yasa tasanlannın görü- şülmesi kararlaştınldı. tçtüzük degisikliği ise gelecek haftaya bırakıldı. Çahşma yaşamında KOB tarbşması ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan, AB'nin öngördüğü düzenlemeleri gerçekleş- tirme konusunda hazırlıklı olduklannı savu- nurken, kamu çahşanlan sendika yasa tasan- sını kısa sürede yasalaşnracaklannı söyledi. Katıhm Ortaklığı Belgesi'nde çahşma yaşa- mına ilişkin yer alan hükümler, sendikalarla Çalışma ve Sosyal Güvenhk Bakanhğı arasın- da yeni bir tartışmanın başlamasuıa neden ol- du. KESK ise tasanda grev ve toplusözleş- me hakkının yer almadığmı vurgulayarak "Bakanhğın hazuiadığı tasan ILO'nun 87 ve 98 saydı sözJeşmelerine de aykındır ve biz ta- sanmn bu şekliyle çıkmaması için çahşma yü- rûttûk" dedi. Türk-lş, TBMM'de bekleyen ış güvencesi yasa tasansının bir an önce yasa- laşünlması için devreye girdi. Türk Iş Başka- nı Bayram Meral, milletvekillerine bir mek- tup göndererek iş güvencesi yasa tasansını desteklediklerini bildirdi. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu)- FP'nin, ka- patılan RP'nin siyasi ya- saklı İideri Necmettin Erbakan'ı hapisten kur- taracak bir af çıkarüma- sı ve parti kapaimayı zor- laştıracak anayasa deği- şikliğinin gerçekleştiril- mesi koşuluyla hüküme- tin Cumhurbaşkanı Ah- met Necdet Sezer'e yö- nelik operasyonuna des- tek sözü vermesi partiyi kanştırdı. Yenilikçiler, bükümetin Sezer'le kav- gası nedeniyle 5 artı 5 formülünü yeniden gün- deme getirdiğini savuna- rak FP'nin bu öneriye destek vermesine karşı çıkıyorlar. Yenilikçi kanattan Az- mi Ateş, "Pazarhkyanhş ohır. Ortada fol yok yu- murta yok, cumhurbaş- kanhğı seçuni birmiş. Şimdi 5arü 5 niyegünde- me getirüiyor. Hüküme- tin asüamacuunneoldu- ğunu göz ardı etmemek gereldr'" dedi. Istanbul milletvekili MustafaBaş da cumhurbaşkanının görev süresi ve yetkile- riyle ilgili bir düzenle- menin Türkiye'nin önce- likli konusu olmadığını söyledi. Yenilikçilerin hükümetle yapılan pa- zarhklan, bugün grup toplantısında gündeme getirmeleri bekleniyor. Cumhurbaşkanlığı se- çimi öncesinde gündeme getirilen ve parti kapat- mayla ilgili 69. madde değişikliğini de içeren üçlü paketin yeniden gündeme getirilrnesi ko- nusunda uzlaşıldığı ha- berleri ve Genel Başkan Recai Kutan'm Tokat'ta "Hükûmetin önerüeri, bütün partilerin fizerin- de anlaştığı önerOerdir'' diyerek anlaşmayı doğ- rulaması FP'yi kanştır- dı. Yenilikçiler. FP'nin "pazarhkçı parti" olarak değerlendirildiğine ve bunun partiyi yıprattığı- na dikkat çektiler. FP Is- tanbul Milletvekili Azmi Ateş, hükümetin 5 artı 5 formülünü gündeme ge- tirme gerekçesinin iyi ni- yetli olmadığını belirte- rek "Ortada fol yok yu- murta wk, cumhurbaş- kanlığı seçimi birmiş. Şimdi5 arö 5 niye günde- me gednJryor. Hüküme- tin asıl amacuun ne oldu- ğunu göz ardı etmemek gereJdr" dedi. FP kurmaylanmn hü- kümetle sürdürdüğü pa- zarlık Erbakan eksenın- de yürürken planlanan düzenlemenin siyasi ya- saklı Tayyip Erdoğan'm durumunda bir değişik- lik yaratmayacağı belir- tiliyor. FP yönetiminin, böy- lelikle TCY'nin 312. maddesinden hüküm gi- yen ve hapse giren Erdo- ğan'ı göz ardı eden bir düzenlemeye özellikle sıcak baktığı savunuldu. Erbakan'la ilgili düzen- lemenin 3 yıl ceza erte- lemesi yoluyla yapılaca- ğı belirtilirken bu süre içinde aynı suçu işlemez- se cezanın tüm sonuçla- nyla birlikte ortadan kal- kacak olması, Erbakan'ı mahkûm olduğu 312. madde nedeniyle yaşam boyu siyasi yasaklı ol- maktan kurtaracak. An- cak Erdoğan cezasım yatmış olduğu için duru- munda bir değişiklik ol- mayacağı ve siyasi yasa- ğının devam edeceği be- ürtiliyor. SlFIR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR [email protected] Necdet Dolunay, 1916 Kızıltoprak doğumlu. Tam anlamıyta bir eski Is- tanbul efendisi. Necdet Amca aile dostumuz. Cumhuriyet gazetesinin de en eski okuyuculanndan birisi. İlk ve ortaokulu Kadıköy Sultanisi'nde eski harflerle okumuş. üseyi ise Haydarpa- şa Lisesi'nde. Hukukfakültesine Ata- türk'ün öldüğü 1938 yılında girmiş, i- ki yıl okuduktan sonra üçüncü sınrfı geçtiğinde mali sıkıntılaryüzünden bı- rakrnak zorunda kalmış. Bir süre Ka- dıköy Sultanisi'nde tarih, coğrafya ve hayat bilgisi ögretmenliği yapan Dolu- nay, daha sonra da bir özet kurumun mali yönetmeni olarak çalışmış. Necdet Amca, dün Cumhuriyet'e geldi. Kendisini uzun süredir görmü- yordum. önemli rahatsızlıklar geçir- mişti. Onu birden Cumhuriyefte kar- şımda görünce şaşırdım kaldım. Göz- tepe'den Cağaloğlu'na gelmek kolay iş değildi. Firuzan teyze ona izin ver- mezdi, belli ki habersiz gelmişti. Necdet Amca'y'a uzun bir 'geçmiş' sohbetine daldık. Atatürk döneminin ünlü Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'la bir anısını nakletti. Günümüz açısından da önem taşıyan bu anıyı Necdet Amca'nın Anıları sizlerle de paylaşmak istiyorum. Tev- fik Rüştü Aras bir kişisel iş için Necdet Dolunay'ın bürosuna gelir. Resmi iş- lemler yapılırken adının önüne doktor yazılmamasına kızar ve tüm evrakı ye- niden hazıriatır. Aras, Necdet Dolunay'ı çok sever ve onu Bebek'teki evine davet eder. Bebek'teki evine gittiğinde 1938 yılın- daki Hatay krizine ilişkin anılannı anla- tır. 1938 yılında Hatay sorununun çö- zümü için Fransızlar, Türk heyetini Is- viçre'nin Bem kentine davet ederler. Aras, konuyu Atatürk'e aktanr. Ata- türk, heyeti alıp gitmesini söyler. Türk heyeti Bern'e vannca, Fransız- lar otelin çok pahalı olduğunu söyle- yerek Paris'e dönmek isterler. Görüş- meyi orada sürdüımek niyetinde ol- duklannı bildirirler. Tevfik Rüştü Aras, bu durumu da Atatürk'e bildirir. Heyet Atatürk'ün talimatıyla Paris'e gider. Aras, Paris'e gittiklerinde Fransızlann uzlaşmaz bir tutum içinde olduğunu görür . Canı sıkılır. Yeniden şifreli bir telgrafla durumu Atatürk'e bildirir. Ata- türk de dönmelerini söyler. Tevfik Rüştü Aras ve Türk heyeti trenle Paris'ten Istanbul'a dönmek üzere yola çıkariar. Tren Isviçre'de Bem'de durduğunda bir gazete alan Tevfik Rüştü Aras, Atatürk'teki rahat- lığın nedenini anlar. Gazetelerin man- şeti şöytedir Türkordusu Hatey'a gir- di." Necdet amcadan, Atatürk'ün Dışiş- leri Bakanı doktorTevfik Rüştü Aras'la ilgili anılannı dinledikten sonra eski Is- tanbul günlerineyolculukyaptık. "Ka- dıköy iskelesinden Bostancı köprüsü- ne kadar toplam 5 bin kişilik bir nüfus yaşıyordu. Kadıköy'de mebzul (çok) miktarda çayır vardı: Kuşdili çayın, Ke- mikliçayın, Moda çayın, Mühürdarça- yın, Haydarpaşa çayın, Yoğurtçu ça- yın, Kördere çayın gibi. Şimdi ne ça- yır kaldı ne de Kadıköy'ün eski hava- sı. Eski Cumhurbaşkanlanndan Fah- ri Korutürk'ün kayınpederi Cim- coz'lar Kadıköy'ün en eski ailelerin- dendi. Müşir (mareşal) Abdullah Pa- şa'nin konağı şimdiki Halk Eğitim Mer- kezi'nin yen'ndeydi. 0nun konağınıyı- kıp şimdiki binayı yaptılar. Prenses'in kocası Naci bey, Kızıltoprak'ta bir ko- nakta yaşardı. 196O'lı yıllarda Akşam gazetesinin sahibi olan Malik Yolaç'ın babası önemli bir müteahhitti. Milli ta- ktmın kaptanı, Fenerbahçeli Zeki Rı- za, büyük Alaaddin Moda 'da oturur- lardı. Kadıköy'de şimdiki itfaiyenin oldu- ğu yerde tiyatro binası vardı. Kel Ha- san dönemin en önemli komedyeniy- di. Ismail Dümbüllü, meşhurkomed- yen Naşrt Kadıköylü idiler ve bu tiyar- roda oynarlardı. Şimdi para çoğaldı. Muhtelif zevkler çıktı. Ozaman tiyat- roya gitmek çok önemliydi. Kadıköy'de yazlan deniz sefası ya- pardık. Kalamış'tan, Moda'dan san- dallara binerkürekçekerdik. Moda ve Kalamış'ta denizin içinde kadınlariçin ayn, erkekter için ayn banyolar vardı. İki de sinemamız vardı, Süreyya Sine- ması ve Halet Sineması. Halet Sine- ması Rumlanndı, eski ismi Apol- lon'du". Necdet amcayla geçmiş ve bugü- nün karşılaştırması üzerine de sohbet- ler ettik. Geçenlerde orduevine gitmiş ve sakalı yüzünden içeriye almak iste- memişler, o da çok sinirlenmiş. Neyse sonunda içeri girmiş. Necdet Dolu- nay'ın gözünden Kadıköy'ü ve eski Is- tanbul'u dinlemek hem ayn bir zevk hem de üzüntü kaynağı. Bazı şeyleri nasıl hoyratça yok ettiğimizi düşün- dükçe insan nasıl da hayıflanıyor. Geçenlerde Roma'yı gezerken de benzer duygulara kapılmıştım. Roma bir tarih müzesi gibi. Şehir turist mer- kezi gibi, binlerce insan kuyruklarda şehrin önemli merkezlerini görmeye çalışıyordu. istanbul, doga olarak Ro- ma'dan daha güzel, tarihi olarak da geri kalır bir yani yok. Tek eksiğimiz in- san malzemesi. Bizim insanımız ne yazık ki tarihin ve geçmişin korunma- sına özen göstermiyor. Açgözlü mü- teahhitler, devlet içinden bulduklan iş- biıiikçilerle birlikte tarihi ve dogayı ta- lan edip geçmişi ve güzelliği yok edi- yoriar. Necdet amcayı gazeteden yolcu ederken düşüncelere daldım. Kimbilir o hangi duygularla evine geri döndü.