Katalog

1 2 OCAK 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA H A B E R L E R dishab@cumhuriyetcom.tr 11 Cezayir'de aşm lüncflere genel af • CEZAVİR(AA)- Cezayır Devlet Başkanı AhKİıilazız Buteflika, yasadışı aşın dınci lslami Selamet Cephesi'nin (FIS) askenkanadı lslami Selamet Ordusu (AIS) üyelen için genel af çücardı. Devlet Tadyosunun habennde, karann, militanlara tesiım olmalan içinverilen sürenin dolmasından 48 saat önce geldiği belırtıldi. Devlet Başkanlığı'na dayanılarak verilen haberde, "Devlet Başkaru Buteflika, örgütün kendinı feshetmesi karşılığında AIS üyelenne genel af çıkardı" denildi. Israil Kzbtdlatı'ı vurdu • NEBATtYE(AA)- Hizbullah genllalannın saldınlannda iki tsrail yanlısı tnilisın yaralanmasının ardından, Israil savaş uçaklannın Güney Lübnan'daki şüpheli gerilla mevzilerini vurduğu bıldirildi. Lübnan güvenlik yetkilileri, tsrail uçaklannın, tsrail'in Lübnan 'ın güneyinde oluşturduğu 15 kılometrelik güvenlik bölgesınde bulunan Habbuş ve Arab Slim köylerine birer roket attığını söylediler. K.lrak bombalandi • ANKARA (AA) - ABD savaş uçaklannın dün Kuzey Irak'taki uçuşa yasak bölgede bulunan Irak uçaksavar bataryalannı bombaladığı bildirildi. Almanya'nın Stuttgart kentindekı ABD ordusunun Avrupa Komutanlığı'ndan yapılan açıklamada, Amerikan uçaklannın Musul'un güneybatısı ve Başkıye yakınlanndaki Irak uçaksavar bataryalannın L ' ateşine maruz kalmalan üzerine, "meşru savunmaya geçtikleri" belirtildi. Savaş uçaklannın havalandıklan üsse hasarsız döndüğü, verdıkleri hasann değerlendirildiği kaydedildi. ABirıteidam • CHICAGO(AA)- ABD'de 17 yaşındayken işledikleri cinayetler nedenıyle ölüme mahkûm olan ve cezalannın bu ay içinde infaz edilmesi planlanan üç gençten biri, Virgına'da zehirli iğneyle idam edildı, Douglas Christopher Thomas, 1990 yılında 14 yaşındaki kız arkadaşının anne ve babasını öldürmüştü. Yine 17 yaşındayken 1993 yılında otomobilini çatmak ıstedığı bir kadını öldüren Steve Edward Roach da perşembe günü Virginia'da idam edilecek- Teksas'ta ise 26 yaşındaki Glen McGınnıs, soygunda bir kadını öldürmenın cezasını 25 Ocak'ta hayabyla ödeyecek. Japonya'da orta şüldette deprem • Tt)KYO(AA)- Japonya'da orta şiddette birieprem meydana geltiğı, ancak herhangi bir hasar olmadığı bildirildi. Maeoroloji Ajansı, yerel sazie 01.4 l'de meydana gebn depremin merkez üssinün Tonşima yaknlannda, 460 kdlometre deniz dibinde oldığunu duyurdu. Richter ölçığine göre 5.5 bwrüklüğündeki depremin, Toışıma Adası'nda ttisedıldığı kaydedildi. Srp ımıhalefetl ariaştı • 3ELGRAD(AA)- Sroistan'ın bölünmüş nnnalefeti, Yugoslavya D e let Başkaru Slobodan IStıoseviç'in erken seçim istğıni reddetmesi bmnde, Miloşeviç'e karşı o n k hareket etme keaısunda anlaştı. ^Lhalefetın öncelikle Bstoşeviç'ten, erken seanlerin nisan ayı sjuna kadar yapılmasını fctmeyi kararlaştırdığı, ÜDrotesto gösterilerinin KBrt ayında yapdacağı fciinldi. Genelkurmay Başkanı Saydayev, Ruslan, masaya oturmazlarsa 'vur-kaç' taktiğini sürdürmekle tehdit etti Çeçenler Moskova'ya serl çıktı• Rus komutan Kazantsev, hafta sonu Ruslann ağır kayıplar vermesinin nedeninin Içişleri Bakanlığı güçlerinin beceriksizliği olduğunu öne sürdü. Dış Haberier Servisi - Çeçenler, Mosko- va yöneümıne savaşı sona erdırmek için görüsme masasına oturmalan çağnsı yapa- rak bunu kabul ermemelen durumunda "vur-kaç" saldınlannı sürdüreceklen uya- nsuıda bulundular. Çeçenıstan Genelkurmay Başkanı Moma- di Saydayev, "Moskova,Çeçenistan'ın yûz- de 8Ö'iniidenetimi altma aktağmı açüdadığı anda karşı sakfanya geçtik" dedi. Bu saldı- nlan, Çeçen sonmunun silahla çözüleme- yecğini göstermek için düzenlediklerini söyleyen Saydayev, Rusya'ya "btnJerce Rns askerininyaşammı kurtarmak w bansyap- mak içm" bir an önce görüşmelere başla- ması çağnsı yaptı. Saydayev, "Yalnızca gö- rüşntekr ve her ild tarafa da uygun bir an- tebflir'' dıye konuştu. 'Yfiztero asker öldürdûk' Saydayev, son üç günde Ruslara ait 150 zuiıh araçla kamyonun yok edildığını, yüz- lerce askerin öldürüldüğünü ve yaralandı- ğuu öne sürdü. Moskova ise hafta sonun- da 37 askerin öldüğünü bildirdı. Hafta sonunda karşı saldınya geçerek Ruslara ağır kayıplar verdıren Çeçenlerin dün Vedeno ve Şali'den çekildikleri bildi- rildi. Üst düzey yetkililerden Moviadi Udu- gov "Gückrhniz srvfllere zarar gelmesini önlemefc için kasabadan çıkıp çevredeki dağbu-açekfldr dedı. Udugov, Ruslann Ve- deno'yu bombaladıklannı ama henüz ken- te giremedıklennı söyledi. Şali'deki Çeçen- lerin de dağlara çekildiklen belirtildi. Öte yandan Rusya Devlet Başkanvekili Vbdanir Pntin dün Kremlin'de üst düzej güvenlik ve ıstihbarat yetkililenyle Çeçe- nistan üzerine toplantı yaptı. Savunma Ba- kanı tgor Sergeycv,"Bölgede durum değiş- dRusdaıetknDdekiböJgekrgenişietidiama kurtanhnış böigelerde uyguianan yöntem- ier değjçmeyecek" dedı. Kremlın danışma kurulu sekreteri Sergey Ivanov, kurtanlmış bölgelerin artnğını ve bunedenle taktik de- gıştırmek durumunda kaldıklannı söyledi. Rusya'nın Kuzey Kafkasya'daki güçle- rinin Komutanı General Vlktor Kazantsev. Rus birliklennin hafta sonu Çeçenlenn kar- şı saldınsı sonucu ağırkayıplar vermesinin suçunun Içişlen Bakanlığı "na bağlı birlık- lerde olduğunu savundu. General Kazantsev, Içişleri Bakanlığı bir- liklennin temizlık operasyonunu becerik- sizce yürütmelerinin, Çeçenlerin Argun ve Sivfller, bombanhman altmdaki Çeçenistan'dan taçmaya çahşryor. (REUTERS) Şalı'ye saldırmalanna yol açtığını öne sür- dü. Askerlenn kalabalık ailelerin ve kasa- banın üen gelenlennın evlerini dikkatli ara- madıklanm söyleyen Kazantsev, "Bu bi- rim yufka yüreklfliğinıizdeıı kaynakiaıuyor, ama güvenimizi kötöye kullanıyoriar'" de- dı. Kazantsev, bundan böyle 10 yaş altı er- kek çocuklarla 60 yaş üstü erkeklerin ve ka- dınlann sığtnmacı sayılacağını, geri kalan- lannsa sıkı kımlık denetımınden geçiri- leceklennı ve gerekirse gözaltına alınacak- lannı belirtti. İran'da milletveklll seçlmlerlne katılmak Isteyen Hatemi yanlılarının reddedllmeslne tepkller sürüyor Seçim öncesinde diaci-reformcu kavgası • Adaylıklann reddedilme biçimini eleştiren Içişleri Bakanı Abdulvahid Musevi Lari, "Ben şahsen, yeterliliklerinin reddedilmesi için hiçbir neden bulunmayan kişiler tanıyorum" dedi. TAHRAN (Ajanslar) - İran'da gelecek ay yapılacak mılletvekilı seçimlerine katılmak isteyen birçok reformcunun adaylıgmm reddedilmesının yankılan sürüyor. Tahran Eyalet Valısi Siyasi Işler Yardımcısı tbrahim Rızai Babadi, muhafazakârlann egemen olduğu Anayasayı Koruyucular Konseyı'ne bağlı Denetleme Heyeti'nin, başkent Tahran'da 71 kışinın adaylığını reddettığını bildirdı. Daha önce Içişleri Bakanlığı'na bağlı Yürütme Heyetı tarafuıdan adaylıgı reddedilen 41 kışıyle birukte toplam 985 adaydan 112'sinin adaylığının reddedilmiş olduğunu belirten Babadı, adaylığın reddinin henüz kesın olmadığını. 20 gün içinde yapılacak itirazlardan sonra konseyin bazı adaylann yeterlıliklenni onaylayabıleceğını soyledı Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'yı destekleyen lran lslami Katılım Partısrnin Tahran'dakı aslı adaylannın yanı sıra dığer ıl ve ilçelerdekı adaylannın büyük kısmının yeterliliklerinin reddedildiği bıldınldi. Parti bir büdıri yayunlayarak, yeterlılıkJenn reddıne dayanak olan belgelenn açıklanmasuu ıstedı. Pardnin yayin organı Müşareket gazetesınin habenne göre bıldınde, belgelerin açıklanmamasının konseyin ret kararlannın yasalhğını zedeleyeceği belirtildi. Bu arada Içışlen Bakanı AbduKahid Musevi Lari, adaylıklann reddedilme biçimini eleştirerek "Ben şahsen, yeterliliklerinin reddedilmesi için hiçbir neden bulunmavan kişfler tanıyorum" dedı. Bakan tepld gösterdü Içişlen Bakanlığı'nın, vatandaşlann yasal haklannı korumakla yükümlü olduğunu belirten Lan, Anayasayı Koruyucular Konseyi'ne," adaylıklan reddedilen kişilerin geçmişlerinin incelenmesınde yardımcı olabileceklenni, böylece bazı kişilerin adaylıklannın yeniden onaylanabileceğini • belutti. öte yandan toplam 6.800 kişıden 403'ünün adaylıklannın tçişlen Bakanlığı'na bağlı yürütme heyetleri, 300 IraHanmn da konseye bağlı Denetleme Heyetı tarafuıdan reddedildiği, böylece gene! olarak adaylık başvurusunda bulunanlann yüzde 8'inin adaylıklannuı reddedilmiş olduğu belirtildi. Konseyin, başkent Tahran'da, rejimin çerçevesi dışında sayılan ve kendilennı "mlH-dim aydmbr'1 olarak tanımlayan liberal Islamcılann hemen hepsini reddettiği kaydedildi. lSRAİL-SDKrV E GÖRÜŞMELEBİ Washington 'da hayal kırıklığı Dq Haberier Servisi - ABD'de yapılan Israil-Su- riye banş görüşmelenn- de hiçbir ilerleme sağla- namaması Washıngton'da derin hayal kınklığı ya- rattı. Washington'daki gözlemciler, iki taraf ara- sında görüş aynlıklannın çok büyük olduğunu, 19 Ocak'ta b*aşlayacak yeni tur görüşmelerde de ya- kınlaşma olasılığuun za- yıf olduğunu belirttiler. ABD'li Ortadoğu uz- manlanndan David Schen- ksr, ABD'nin, Shepherds- tovvn müzakerelerinde bir çerçeve anlaşması çıka- cağuıı umduğunu, ancak bu umudun kınldığını söyledi. Schenker, "Bu durum. hayal lankhğıya- ratti. ABD daha f»7faqnı beklryordu. Bundan son- rada^rzorobKak" de- di. Uzmanlar, görüşme- lerde Israil ve Suriye'nin ilk kez yüz yüze konuş- maları dışında ilerleme olmadığını vurguladılar. Taraflar arasmdaki esas sorunu Golan Tepeleri oluşturuyor. Gflvenük garantia Suriye, Israil 'nı Golan Tepeleri'ni ilhak ettiği 4 Haziran 1967tarihli Arap- Israil savaşı öncesindeki smn-lara dönülmesini is- tıyor. tsrail ise Suriye'den yeterli güvenlik garantile- ri almadtkça toprak ver- meye yanaşmadığı gibi bölgenin bu- kısmuıı elin- de tutmak ıstiyor. tsrail, ana su kaynağı Celile denizinin doğu kı- yısını elınde buhmdurma- yı amaçlıyor. 1967'dekı sınırlara donühnesi haJin- de ise bu alarun Suriye'ye verilmesı gerekiyor. 100 binden fazia tsraini, dün Td Aviv'de gösteri düzenkyerek, Golan Tepeleri'nin Suriye'ye verilmesine karşı çıkti. Golan, taraflar arasmdaki en önemli sorunu oluşturuyor. ABD'deki görûşmeJerde, Golan Tepeleri konusuna giri- lemeyince, Suriye de, güvenlik ve ilişkilerin nornıaüeştirilmesi meseklerinde Israil'i memnun edecek hiçbir adımay-anaşmamıştLDinriŞasPaıiisLİs^ hükümetten çekileceği tehdidinde bulunmuştu. (Fotoğraf: REUTERS) The IŞBASIN Econoinis. Pırtm'în gerçekyüzü Gtsuslar, duygulannı gızlemekte ustadır. Büyük olasılıkla meslek hayatınuı büyük bölümünü KGB'ye çalısarak geçiren Rusya Devlet Başkanvekili Vladimir Putin için de geçerlidır bu kural. Putin acaba ikndara reform hevesleri ve Rusya'yı Avrupa'ya taşuna hırsıyla dolu olarak mı geldı yoksa aklı hâlâ soğuk savaş dönemı Sovyet gizli servisinin paranoyak, acımasız düiryasmda mı? Eldekı kanıtlardan anlaşıldığı kadanyla her ikısı de olabUir. Ya da Bizans oyunlan ve ayak kaydırmada ustalaşmış tipikbir Kremlinli mi? Bu da mümkün. Bu üç ayn yüzden her bui de gerçek Putin olabilir. Eski casusun olağanüstü yükselişı kesinlikle üsüennin istediklerini yerine getirmek konusunda çok yetenekli olduğunu kanıtlryor. Ama Putin asluıda ne istiyor? Bugün Rusya'nın ve dünyanın karşı karşrya olduğu önemli soru işte bu. Kesin olan tek şey Putin'ın bugünlerde hem muazzam bir gücün hem de muazzam bu halk desteğinın keyfini sürdüğü. 26 Mart'a aluıan devlet başkanlığı seçimi, Putın'uı en belli başlı rakibi Yevgeni Primakov'un da son dönemde ıyıce destek kaybetmesıyle artık bir formalite ounaktan öte bir anlam taşımayacak gibı görünüyor. Anlaşılan önümüzdeki dört yıl nükleer düğmenin üstünde Putin'ın parmağı olacak. Putin, Rusya'dakı ekonomik bunalımuı da kökeninde yatan başıboşluğu altedecek kişi olabilir Zaten göreve geldiği ilk hafta hemen güvenlik güçlenne organize suç ve terörle mücadeleye ağırlık vermelen emrini verdı. Ancak vıırtdışında uzun yıllar yaşamasına karşın dış dünyayla ılgılı fıkirleri oldukça gen kafalı gıbı görünüyor. Geçen ay yaptığı bir konuşmada Rus istihbarat servıslennı överken şöyle dedı: "Bundan birkaç yıl önce hiç düşmanunız yokmuş şeklinde bu- hayale yenık düştük. Ve bunun bedelini oldukça ağır ödedık." (8-14 Ocak) Rusya'nınüç haftası var Rusya'nın içinde bulunduğu savaşın bir yurtseveriik seferberliği yaratnğı anda başkanlık seçimleri birdenbire öne alındı. Kontrol altına ahnrnış televızyon, radyo ve basında, sadece savaş değil, savaşı destekleyen Başkanvekili Vladimir Putın'uı adaylıgı da destekleniyor. Ancak Rusya'nın Çeçenistan'a misitlemede bulunmasına yolacan koşullarve Dağıstan'a yönelik saldınlann zamanlaması, Moskova'dakı bombalı saldınlann kesin kanıt oonaksızın Çeçenlere yüklenmesi kuşkular doğuruyor. Bu olaylar Yeltsin ve Putin'in çıkarlanna çok uygundu. Çeçenıstan'da neler olup bittiği tam anlamıyla bümmiyor. Kontrol altmdaki medyadan aünan bügilenn dışındakı haberierin sayısı az. Fransız Le Fıgaro gazetesinden Pıotr Smolar düşüncelennı şöyle aktanyordu: "Savaş. Yeltsin'in ıstifası ve Putin'in atanmasıyla kafalan kanşan Ruslann ulusal gururu, yenı lıdenn 'otorite ve düzen" sözüyle okşanmış oldu." Putın'uı başkanlığı 26 Mart seçımlennde onaylanacak. Ancak Çeçenistan savaşuıda bu- üerleme görülmezse Putin'uı popülaritesine büyük bir gölge düşebılır. "Yeltsin-Putm darbesuıin" başanya ulaşmasının önünde önemli bu- engel daha var: Demokrasınin yerleşmesı. Putin'ın seçım kampanyalan, medyanuı baskılan işe yaramayabilir. Rusya'nın, yönlendinnelere karşı ayaklanmak için üç haftası var. Başanlı olamazlarsa, biz ve bütün Batı genye doğru bu- adım atniış olacağız. 10 Ocak 2000 Radyo. televızyon, gazete, dergı gıbı ceşitlt basın yayın organlannda ve kıtaplardarastlanandii yanlışlannı etestirmekle yetinmeyıp düzelten bir kıtap. Bu kitabı aldıktan sonra kitapiıgımza kaldırmaym. Btrakın ortalık yerde dursun. Yarannı göreceksrmz. l y r CumhurWjR Çağ Pazartama A.Ş. Türfcocağı Cad. No:39/41 ^kltapfculfflSû (34334)Cağato^-lstan{w!Te(:(212)5140196 KEMALİZM Cumhuriyef k l l ı p l a r l Kemalizm ile ilgili yıllardır sürdürülen tarüşmalan nıhayet sona erdiren kitabm 3. basısı, henüz okumayanlar için istek üzerine yayma hazırlandı Çağ Pazartama A.Ş. Türkocağı Cad. No:39/41 (34334)Cağaloğlu-{stanbul Tel: (212)514 01 96 2000 YHJNIN EjlĞİNDE AVRUPA VE TÜRKİYE k ı t ı p l a t ı Faruk Şen ve ekibi, elinizdeki kitabmda 1999 yılının sonu itibanyle yaptığı ve 1998'ı de kapsayan arashnnalardan yola çıkarak Türkıye, Almanya, Avrupa Birlığı, Avrupa'dakı Türk Toplumu ve diğer alanlardakı somut olgulan sorguluyor. y Cumhurty»( Çağ Pazariama A.Ş. Türkocağı Cad. No:39/41 ^ kftapküüı55 (34334)Cağalo§lu-lstanbul Tel: (212)514 01 96 Hiçbir zaman gerçekleşmemesini dilediğimiz bir ütopya bu. Cumhuriyetimizin 76. yıluıda elbette acı vencı bir ötopya. Ama düşündürücü. Romanı bıtirdiğinızde, kesinlikle bir karabasandan uyanmış olacâksınız. Çağ Pazariama A.Ş. Türkocağı Cad. No.39/41 (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel: (212)514 01 96