Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 30 EYLÜL 1999 PERŞEMBE
OLAYLAR VE G O R U Ş L E R [email protected]
Yabancı e Eğitim Çıkmazı
Prof. Dr. Cavİt KA&CÂRÂnlcard Ünhtrsitesi Eğitim Bilim. Fak.
• • lkemizde özellikle;..-»«O-hsfdeöncelikleyapılması gereken
U
l980'den sonra görülen
büyük yanlışlardan biri,
yabancı dil öğretimi ile
yabancı dille öğretimin
birbirine kanştınlması-
dır. Bu yanlışhk son yıllarda daha da yay-
gınlaştı ve ulusal kültür, bağımsızlık
açısından çok önemli bir tehlike oluş-
turmaktadır.
Günümüz dünyasında yabancı dilin ve
yabancı dil öğrenmenin önemi elbette
ki tartışılamaz. Her türlü ilişki, iletişim
ve gelişme için yabancı dil elbette ki çok
gerekli. Ama ülkemizde özellikle son za-
manlarda düşülen önemli bir yanılgı,
yabancı dilin bir araç değil. bir amaç ola-
rak görülmesidir. tşte bu nedenle, yaban-
cı dilde öğretim yapan okullann ve üni-
versitelerin sayısı hızla artmaktadır. Oy-
sa yabancı dil bir amaç değil, araçur. Böy-
le görülmelidir. Ne için araç? Bilgi için,
bilim için, gelişmeleri izlemek, dünya-
da nelerolup bittiğini ögrenmek için. Bü-
tûn bunlar bir yana bırakılarak sadece
yabancı dil ögrenmek amaçlanırsa hem
bilgi ve bilim bakımından yetişme hem
de yabancı dil öğrenme yanm kalıyor.
Bu konuda acı ve çarpıcı gerçeklerle
sık sık karşılaşıyoruz. Yabancı dil araç
rru, amaç mı? Bu çok iyi düşünülmeli.
Işin acı ve düşündürücü bir yaru da,
yabancı dille öğretim yapan kurumlar-
da okuyan Türk çocuklannın Türkçeyi
ihmal etmeleri, giderek unutmalan. özel-
likle yazılı anlatım yetersizlikleri içine
düşmeleri ve kendi dillerini küçümse-
yip hor görmeleridir. Işte en büyûk teh-
like de burada yatıyor. Anadilinin yeter-
siz olduğu inancı ile yetiştirilen bir genç,
kendi diline ve kültûrûne nasıl saygı du-
yacaktır?
şey, yabancı dil öğretimi ile yabancı dil-
le öğretimi birbirine kanştırmamaktır.
Çok gerekli olan yabancı dil öğretimi-
ni bütün okul basamaklannda en etkili
ve verimli bir biçimde gerçekleştirelim.
Bunun yollannı arayahm. Ama çok ge-
reksiz olan ve ülkemizin geleceği, kül-
türü açısından büyük tehlikeler taşıyan
yabancı dille öğretim tuzağından kuitu-
lalım. Bunun için de her şeyden önce ana-
dili duygusu, duyarlılığı ve dil bilind ge-
rekir.
Gözden kaçınlmaması gereken temel
noktalardan ilki, verimli bir yabancı dil
öğretimi yapılabilmesi için çok iyi bir
altyapının olması gerekliliğidir. Program,
uygun ders ortamı, araç-gereç, öğret-
men, öğrenci sayisı gibi faktörler bu ko-
nuda büyük önem taşır. Ama bu altya-
pının oluşumunda en önemli etken, çok
iyi bir anadili eğitimi yapılmasıdır. Öy-
leyse izlencelerin (programlann) ve uy-
gulamalann bu gözle yeniden ve sağlık-
lı bir şekilde değerlendirilmesi kaçınıl-
mazdır. Şunu unutmayahm ki, anadiii-
ni yeterince öğrenip kavramayan bir ki-
şi yabancı bir dili kavrayamaz. Bu ne-
denle Türkçe derslerini ve öğretimini bi-
linçli bir biçimde gözden geçirmek,
Türkçe öğretimini çağdaş bir yaklaşım
ve içerikle yürütmek; düşünen, araştı-
ran, tartışan, soru soran ve sorgulayan
bir insan tipini hedeflemek gerekir.
Ülkemizde nitelikli insan yetiştirmek
istiyorsak, başkalannın diliyle değil,
kendi dilimizle, kendi kültürümüzle ye-
tiştirmeliyiz. Çünkü kendi kültürünü
dışlayan bir toplum, varlık nedenini yad-
sıyor demektir.
Çağdaş ve gelişrniş ülkelerin hiçbiri
yabancı dille eğitim yapmıyor. Bu du-
rum, sadece azgelişmiş ülkelerde ve sö-
mürgelerde görülüyor.
Eğer çağdaş dünyada yaşamak. çağ-
daşlaşmak istiyorsak, anadilimizi ya-
bancı dillerin baskısından kurtararak,
onu bilim dili olarak geliştirip zengin-
leştirmek, çağdaş bir konuma getirmek
zonmdayız.
Bazı okullarda eğitim yabancı dille
yapıhrsa Türkiye'nin dış dünya ile da-
ha kolay anlaşacağı,Türkçenin bilim di-
liolmadıgu İngttizce ile daha i>i bilim ya-
pılacağı yolundaki görüşler yanlıştır. Bu
görüşter, emperyalizmin sömürge ülke-
lere dayattığı anlayışın sonucudur. Her
ûlkede bilim ancak o ülkenin halkının di-
Byleyapdabilir. Yabancı dffle eğitim, eği-
tim bilimine de aykındır. Çünkü bir in-
san, dünyayı en sağbkh biçimde ancak
kendi diliyle algılavabilir ve anlatmak
istediğini de en güzeJ kendi diliyle anla-
tabffir.
Ülkemizin tanınmış üniversitelerinden
biri olan ve eğitimi tngilizce yürüten
ODTÜ'de yapılan bir araştırmada, öğ-
rencilerin yabancı dille eğıtimden mem-
nun olmadıklan sonucu ortaya çıkmış-
tır Ingılızcenın eğitim dili olarak kul-
lanıldıgında daha iyi öğrenildiği ve alan
derslerinin öğrenciler taraftndan daha iyi
kavranıldığı gibi iki görüş, dayanaktan
yoksundur. Araştırmacı şöyle bir sonu-
ca vanyor:
"Türkiye'de İngilizcenin eğitim dili
olarak kullanımının ne kuramsal ne de
deneysel bir dayanağı vardır. Araşür-
maya katılan öğrencilerin önemli bir bö-
lümü Türkçenin kullarulmasını ve yoğun
yabana dfl eğitiminin verflmesini istemek-
tedir. O halde yapüması gereken, İngi-
lizcenin ikinci bir dil olarak en iyi ve en
etkin bir şeküde nasıl öğreniiebileceğinin
arasunlmasıdır." (Zühal Akünal Okan,
Yabancı Dilde Eğitim mi, Yabancı Dil
Eğitimi mi?, Cumhuriyet Bilim Teknilc,
1 Mart 1997, Sayı 519)
tngilizce eğitim yapan Boğaziçi Üni-
versitesi öğretim üyelerinden biri de
benzer görüşleri öne sürmekte, eğitim
dilinin Türkçe olmasını savunmaktadır.
Ders kitaplannın yabancı dilden Türk-
çeye çevrilmesinin veya Türkçe ders ki-
taplan yazılmasının yaratacağı zorluk,
eğitimi yabancı dilde yapmak için bir ge-
rekçe olamaz. Her zaman bir insanın
bir kitabı çevirmesi, o kitabı okuyacak
bütün öğrencilerin o kitabı okuyabile-
cek denli yabancı dil öğrenmesinden
daha kolay ve daha ucuzdur.
"Acı olan, öğrencilerin mezun olduk-
lan zaman Türkçe terminolojiyi bilme-
meteri ya da eğitimi hep yabancı dilde
ağırhklı yaptlmış konularda Türkçe ter-
minoloji olmamasjdır. Biri Galatasaray
Üniversitesi'nde Fransızca eğitim ahnış,
biri Boğaziçi Üniversitesi'nde tngilizce
eğitim almış iki Türk mühendis beraber
çalışüklan zaman hangi dilde anlaşa-
caklar?" (Ethem Apaydın, Öğrenim
Türkçe Olmalı, Cumhuriyet Bilim Tek-
nik, 21 Aralık 1996, Sayı 509)
Sağlıklı iletişim için, yaratıcıhk ve
hayal gücünün kısıtlanmaması için be-
lirli bir dilin çok iyi bilinmesi gerekir.
Eğitimin en iyi bilinen dilde, anadilde
verilmesi mantıklıdır, bu nedenle de ge-
reklidir.
Bir topluma aydın kitle yön verir. Bu
kitlenin başka bir dili tercih ederek ken-
dini toplumdan soyutlaması, toplumda
yabancılaşmaya ve bölûnmelere yol açar.
Böyle bir durumda Türkçenin korunma-
sı gereken iyi bir dil olduğunu nasıl sa-
vunabiliriz?
Normal uygulamada, üniversitelerde
ancak yabancı filolojilerde yabancı dil
kullanılabilir. Bunun tersi ve bizim ül-
kemizdeki akıl almaz uygulamalar, sö-
mürge olmayı kabul etmekten başka
hiçbir anlama gelmez. Yeni dünya dü-
zeni. küreselleşme. globalleşme gibi
moda sözlerin gerçek anlamda bir yut-
turmaca olduğu. sadece emperyalist
güçlere hizmet ettiği görülmektedir.
Merkezi Ankara'da olan ve 63 kuru-
luştan oluşan Eğitim Hakkını Savunma
Komitesi Yürütme Kurulu'nun, bu ko-
nuda basına ve kamuoyuna önemli bir
bildirisi yayımlandı. Başlık şu: Yaban-
cı Dilde Eğitim tstemiyoruz! Bu bildiri-
de, çok haklı olarak. yabancı dilde eği-
timin ulusal bağımsızlığa aykın olduğu
vurgulanıyor. "Dünyada, sömürge ol-
mayan bağtmsız devlerlerde genel eğitim
dili o ülkenin resmi diüdir. Anadili ile
yapılan eğitim, gençlerin anadillerini ge-
liştirmek yanında, bilim terimlerini de
öğretir. Sanat, bilim yapdmayan dil ge-
fişemez" deniyor. Böyle bilinçli tepki-
ler kesin gerekli.
Türkçenin bilim dili olarak yetersiz ol-
duğu öne sürülüyor. Eksik yanlan elbet-
te vardır ve bu. her dil için söz konusu-
dur. Peki böyle bir durumda yapılması
gereken şey, dilimizi tümüyle bir kıyı-
ya atmak mıdır, yoksa kendi olanakla-
nyla onu geliştirmeye ve zenginleştir-
meye çalışmak mi? Yetersiz ve eksik
diye dilimizi kendi yazgısına bırakır-
sak, Türkçe bir bilim ve kültür dili ola-
rak nasıl ve ne zaman gelişecektir? İş-
te hiç düşünülmeyen ve gelecek açısın-
dan büyük tehlike oluşturan sorun bu-
rada.
Sonuç olarak, yabancı dille eğitim
tam anlamıyla bir çıkmazdır. Ulusal kül-
tür ve ulusal bağımsızlık açısından çok
tehlikelidir. Bu nedenle Türkçe duy-
gusu, sevgisi. duyarlılığı ve anadili bilin-
ci büyük önem taşımaktadır. Şu nokta
da çok iyi bılinmeli ki. hiçbir dil doğuş-
tan bilim dili değildir.
EVET/HAYIR
OKTAY AKBAL
Günün İçinden...
Çok konu var! Ne zaman yoktu ki! Bizler yaza
yaza, sizler okuya okuya bıkkınlık getirdiniz. Ne
var ki bir karmaşanın içinde yaşıyoruz, yaşamak
zorundayız, öyleyse yorulsak da, usansak da
gerçek bildiklerimizi yazmaya, söylemeye, anlat-
maya çalışacağız.
Bakıyorum, bizi izleyenler, dinleyenler azalmı-
yor. "Cumhuriyet"\n satışı belli birsınırda kalmış
olsa da okurları öyle değil! Bir "Cumhuriyet"] en
az beş kişi okuyor. Bu yönden bakıldığında en
çok okunan gazete sayılsak yeri... Okunmak için
değil de kupon toplamak, ya da çıplak resimie-
rine bakmak için alınan üç-beş kuruşluk gaze-
tefer piyasayı sarmış da olsa...
Günün konusu, dediğim gibi bir değil, beş de-
ğil... Önce Ecevit!.. Şimdilerde VVashington'da,
New York'ta "temaslar" yapmakta... ingilizcesi
çok güzeldir, ama bu güzei ingilizceyle anlatmak
istediklerini sağduyu, düşünce sağlamhğı ile di-
le getirecek güçte mi, orası kuşkulu! Uçağa bin-
meden önceyaptığı konuşmada "30Ağustos Bay-
ramı'nda burada olamayacağım için üzülüyo-
rum" demedi mi? Eylül ayı bitmek üzereyken!..
Yınede Başbakan'a yarartı "temas"lardileyelim...
Bir önemli konu da Demirel'in ikinci kez Çan-
kaya'ya yerleştirilmesi.... Anayasadaki önleyici
maddenin elbirliğiyle kaldınlıp Demirel'e birkaç
yıl daha süre tanınması!.. İnsanın aklına, şu ül-
kede cumhurbaşkanlığına yakışan başka kimse
yok mu, sorusu geliyor. Seçilmek için parlamen-
to üyesi olmak koşulu da yok, bir Erdal Inönü,
bir Ismail Hakkı Karadayı niye düşünülmesin!
Bir Af Yasası çıkardılar. Binbir kusuru olan bir
yasa... O da Çankaya'dan döndü. Biryıldır "af
konusu dillerde, TV'lerde, basında... Çok tehli-
keli bir sorun bu. "Içerdeki" insanlann baş dü-
şüncesi "af'tır, bir an önce özgürlüklerine ka-
vuşmaktır. Bir arkadaşım anlatmıştı, hapishane
raconunu bilmeyen birine, birhukukçuyasormuş-
lar "Afçıkarmı?" Kendisi de mahkûm olan o hu-
kukçu sıkıntıyla, "Bu hükümet af maf çıkarmaz,
boşuna umutlanmayın" deyince, az kaldı oracık-
ta linç edilecekmiş! Af sözünü ettiniz mi, en kısa
sürede bunu gerçekleştiremezseniz tüm hapis-
hanelerde kanlı olaylar patlak verir. Şimdi oldu-
ğu gibi!..
Or. Babuna mucize gibi iyileşmiş! O kadar ki
milliyetçi bir partiden politikaya girmek istiyormuş.
Hani birkaç aylık ömrü kalmıştı da binlerce iyi ni-
yetli yurttaş kuyruklarda saatlerce bekleyip kan-
lannı vermişlerdi! Toplatıtan kanlar ne oldu, ne-
reye gitti, hangi kurnazlara çıkar sağladı! Bay
Babuna nasıl oldu da ölüm yolundan dönüp, ül-
ke yönetiminde etkin olmak hevesine düştü?.. An-
laşılması, çözülmesi zor sorular bunlar!
Dostum Vecihi Timuroğlu birfelsefeci, birdü-
şünür, aynı zamanda şair... Yeni şiir kitabı "Bü-
yü"de şöyle yazmış:
"Cinayetler alkışlanıyor I Soygunlar onurtanı-
yor/Bir tek suçlu kaldı: Namus I Özgürlükler uta-
nır I Emek korkar oldu."
Emek meydanları doldurdu. "Mezarda emek-
lilik" diye bağırdı. Sonra ne oldu? Emek korktu
mu hakkını aramaktan? Deprem geldi ondan ol-
du demeyin, hükümet depremi fırsat bilip istedi-
ğini yaptı, tam bir aldırmazlıkla...
"En büyük millet şişirmesiyle I En güçlü dev-
let üfürmesiyle I Oyalanan halkım" diyor şair...
Yanlış mı?
Yargıtay Başkanı'na Bir İlahiyatçıdan Tepki...
s
A. Ganİ AŞIK llahiyatçı-Emekli Müftü
ayın Yargıtay Başkanı'nın adli yı-
lı açış konuşması. bildiğimiz ve alı-
şık olduğumuz rutin konuşmalann
ötesindekı üslup, hava ve içeriği
itibanyla uzun süre belleklerde ka-
lacaktır.
u
Toprak işle>enin.su kul-
lananm" diye yola çıkıp, "toprak agarun,su do-
ğanın" noktasına gelen Başbakanımızm pek et-
kilendiği anlaşılan; ulusa, devlete ve parlamen-
toya direktifler ve buyruklar niteliğindeki bu ko-
nuşma, hükümetin hizmetlerinde ve anayasal
açılımlannda esin kaynağı olacağa benzer.
Sıyasal Islamcılardan ateistlere, 2'nci cum-
. hunyetçilerden goşistlere kadar geniş biryelpa-
zede sevinç çığhklanyla karşılanan bu konuşma-
nın bazı bölümlerine bizim de katılmamız müm-
künse de Sayın Başkan'ın Diyanet'e bakışı ve özel-
likle rejımin temel diregı olan laıklığı tahlil ediş
biçimi Türkiye gerçekleriyle örtüşmüyor. O ka-
dar ki "Acaba Savın Selçuk Türkiye'de yaşamı-
yor mn" sorusu ve "Bu zat keşke Atatürk'ün çev-
resindebulunsa da laikük \e DivanetTeşkflat hak-
kında devtetin kunıcusuna bazı telkinleri obay-
dı" hayıflanması akla geliyor.
Rahmetli Atatürk, Diyanet lşleri Başkanlı-
ğı'nı Sayın Yargıtay Başkanı'nın algılayıp değer-
lendirdiğı gibi "Şer'ryeveEvkafVekâleti'ninde-
vammı istedigi içkı" değil, Türkiye'nin nesnel ko-
şullan ve yadsınmaz gerçekleri öyle gerektirdi-
ği için kurmuştur. Diyanet'in hizmet ürettiği
alanlann, günü geldiğinde sivil toplum örgütle-
rine (dini cemaatlere) bırakılması, ilke olarak, Ata-
türk'ün partisi olan CHP'nin programında da
yer almıştır. ama ne yazık ki ülkemiz henûz o nok-
tanın çok uzagındadır. Bugün için böyle bir dü-
zenlemeye kalkışmak; laik ve demokratik cum-
huriyeti riske atmak, toplumu kargaşa ve kaosa
sürüklemekle eşanlamlıdır. "Diyanet'in Hazi-
ne'ye büyük bir yük haline geldigi'* eleştirileri-
nin haklı yanlan olabilir.
Bunun önlemlerinı almak ayn, halkımızın çok
benimsediği bu kurumu zamansız biçimde göz-
den çıkarmak ayndır. Sayın Yargıtay Başkanı 'nın
"Jakoben" olarak niteleyıp. örnek alınmasını
eleştirdiği Fransa ve Almanya'da da, örnek alın-
masını istedigi Anglosakson ülkelerinde de ki-
lise ve dinsel topluluklar devlete asla talip değil-
dir.
Bizdeki taıtışmalann mahiyeti itibanyla dev-
leti ele geçirmek ve "Laiklik adı alünda dine ve
dindarlara baskı yapıiıyor" propagandasının per-
de arkasında da dev leti adım adım işgal etme stra-
tejisini gözden kaçırmak olduğunu Sayın Baş-
kan'ın bilmiyor görünmesi çok şaşırtıcıdır. Biz-
de dinsel hayatın, hiçbir Islam ülkesınde olma-
dığı kadar özgür ve samimi. dindarlanmızın mut-
lu olmasına karşılık, rejim aleyhtarlannın tersi
istikametteki yaygın propagandalanna, Yargıtay
gibi rejimin güvencelerinden olan çok önemli ve
saygın bir kurumun başındaki zatın biraz örtülü
ve dolaylı biçimde de olsa inanıyor ya da katılı-
yor izlenimi vermesini bir din adamı olarak sa-
dece üzüntü ile değil, kaygıyla da karşılıyorum.
"Baü'daki kadar ve Batı'daki gibi laiklik isti-
yonız" diyenlere, "Bizdeki laikliğin Batı'dakin-
den temel farkı nedir" ya da "PekL, kiliseler ve
Hıristiyan örgütlenmeler gibL siz de devlet niza-
rruna ve kamu düzenine saygüı olacak mısımz. bu-
nun güvencesi nedir" sorusu hıç sorulmamıştır.
Yargıtay'ın Sayın Başkanı*ftm"Cumhuriyetde-
mokrasiyiyönetivor'değerlendinnesine. "Demok-
rasi adına cumhuriyet ve demokrasivi yok etme
yolundaki üerlemiş çaba ve örgütknmelere ne
buyurursunuz" sorusu sorulmamışhr. Sayın Baş-
kan, demokrasinin, cumhuriyetimizin ürünü ol-
duğunu unutmuş görünüyor.
Sonuç olarak, Sayın Başkan'ın, devletimizin
kurucusu olan aziz Atatürk'ün yeminli düşman-
lannın, o arada hem Atatürkçü hem de Fethul-
lahçı Başbakanımızm çok beğenisini kazanan
konuşmasının özellikle laikliği irdeleyen kıs-
mma hem dinsel hem de Atatürkçü itirazımızı
vurgulamak isterim
PENCERE
ve
Dışardakîler...
Bir ülkenin uygariık düzeyini ölçmek istiyorsa-
nız, cezaevlerine bakınız!..
Cezaevinde fıkir suçlusu var mı?..
Işkence var mı?..
Dayak varmı?..
Içerdekilere baskı var mı?..
Nasıl baskı?..
Yalnız devletin, cezaevi yönetiminin, gardiyanın
baskısı değil..
Mafya babası, çetenin başı, koğuş ağası bas-
kısı var mı?.
Siyasal hükümlü var mı?..
Cezaevinde uyuşturucu tezgâhı var mı?..
Kumar tezgâhı var mı?..
Haraç düzeni var mı?..
Cezaevindeki çocuklar ve kadınlar üzerinde cin-
sel baskı var mı?..
Sağlık koşullan ne durumda?..
Beslenme düzeni nasıl?..
Içerdeki yaşamın ölçütleriyle dışardaki hayatın
içeriği özdeştir.
Nedemeko?..
Bir ülkenin cezaevterindeki düzen, bozuk, yoz,
baskıcı ve kirliyse; devlet ve toplumun yaşamı da
bozuk, yoz, baskıcı ve kiriidir.
Yoktur birbirimizden farkımız..
Ama biz dışardayız.
•
Bizim ülkemizde cezaevlerindeki yaşamın ce-
hennemleştiği sır değil...
Cezaevi Cennet olamaz..
Olsa olsa Araf olur.
Ne var ki tam kırk yıldan beri resmi ve gayri res-
mi terörün kol gezip mafyanın at koşturduğu bir
ülkede, devletteki çeteleşme ayyuka çıkmışsa,
cezaevlerindeki hayatın cehennemleşmesine şa-
şılırmı!..
Denebilir ki:
- Sen ne diyorsun arkadaş!.. Dünyada bizim ce-
zaevleri gibisi var mı?.. Işini bilen için hapishane
lüks otel gibidir. Içerde mafya babalannın salta-
natı geçerli değil midir?..
Doğrudur.
Cezaevlerini cehennemleştiren de bu saltana-
tın kurulmasıdır.
Uygariık paylaşılır.
Uygarlığın paylaşıldığı yerde içerisi dışansı ku-
rallara, yasalara bağianır. Insanlar arasına yüksek
duvarlar çekmek, ilkelliğin türetimidir. Cehennem
çelişkilerin ateşinde yalazlanır. Aşırı doyum hırsıy-
la doyumsuzluğun çatışması, iki odun parçasını
birbirine sürterek ilk ateşi yakmak isteyen insanın
tarihinde hep yangınlan tutuşturdu. Türkiye, bu alev-
lerin çekim gücü içindedir.
Hapishanenin dışında yaşayanlar, cezaevlerin-
de yaşananlan kendi hayatlarının dışında sayma-
sınlar. içerdekiler ve dışardakiler, insanı Cehennem'-
den kovduran bir elmanın iki yarısı gibidirler.
•
Istanbul'daki cezaevinde mafyanın hesaplaşma-
sı, Ankara'daki devletin içine yuvalanan çetenin
iktidar çatışmasıdır; terör eylemlerinde kendileri-
ni harcamış gençlerin isyanı, umutsuzluğun kuyu- .=
sunda çıknğın ipine sanlmak isteyenlerin dışavu-
rumudur.
Cezaevleriyle aynı sokakta sıralanan komşu ev-
ler gibiyiz; bizim kapımız da çalınabilir.
Içerde yaşayanların hayatları, dışardaki top- \
lumun göstergelerinden başka şey değil...
Kıyak Emekliliğe Devam!..
Kemal KTJLIÇDAROĞLU
H
ükümet tüm sosyal kesimle-
ri karşısına alarak sosyal gü-
venlik yasasını parlamento-
dan geçirdi. Sayın Cumhur-
başkanı uzun sayılacak bir
incelemeden sonra yasayı onayladı. Bu ya-
sanın özelliği, toplumsal uzlaşma sağlan-
madan, 'Ekonomik ve Sosyal Konsey' dev-
re dışı bırakılarak yaşama geçirilmesidir.
Bu nedenle, yasanın sürekli tartışılarak
gündemde tutulacağı anlaşıhyor.
Bu yasa, tasan olarak TBMM'ye sunul-
duğunda önemli bir madde içeriyordu. Öne-
rilen değişikliğe göre, kişi çalışma yaşamı
boyunca en çok hangi kuruma tabi olarak
çaİışmışsa o kurumdan emekli olacaktı.
Örneğin kişi 25 yıllık sigortalılık süresi
içinde 13 yıl Emekli Sandığı'na tabi ola-
rak çalışıp, daha sonra Bağ-Kur'lu olmuş-
sa, bu kişi son 12 yıl Bağ-Kur'a prim öde-
melde birlikte Emekli Sandığı'ndan emek-
li olacaktı. Bu öneri, TBMM Sağlık ve Sos-
yal Işler Komisyonu'ndan da aynen geçti.
Ancak madde, Plan ve Bütçe Komisyo-
nu'nda ufak bir değişikliğe uğradı. Mad-
deye eklenen bir fikra ile 31 Aralık 2004
tarihine kadar kişiler isterlerse eski hüküm-
lere tabi olabileceklerdi. Bunun anlamı
şuydu: Mevcut milletvekillerine Emekli
Sandığı'ndan emekli olma yolu açık tutul-
muştu. Çünkü yürürlükteki yasaya göre ki-
şiler son 3.5 yıl hangi kuruma prim öde-
mişlerse o kurumdan emekli olabilmek-
teydiler. Bu süre de 31 Aralık 2004 tarihin-
de doluyordu. Böylece sayın milletvekil-
leri kendi durumlannı kurtarmışlardı. Ama
gelecek için değişikliği de onamışlardı.
Sıra Genel Kurul'da...
Önerilen değişikliğin asıl önemli olan
yönü, kıyak emeklilik kapısmı kapamasıy-
dı. Çünkü milletvekilleri de artık sade yurt-
taşlar gibi, çalışma yaşamlan boyunca en
çok hangi kuruma prim ödemişlerse o ku-
rumdan emekli olacaklardı. Parlamentoda
memur kökenli milletvekili sayısının azlı-
ğı düşünülürse, çoğunluk SSK ya da Bağ-
Kur'dan emekli olacaktı. Her ne kadar Plan
ve Bütçe Komisyonu'nda mevcut milletve-
killeri için bir çıkış yolu bulunmuşsa da, ge-
lecek milletvekilleri için en azından bu
böyle olacaktı. Ancak getirilen düzenle-
menin gelecekte kıyak emekliliğin kapısı-
nı kapayacağı görüldüğü için bu madde
Genel Kurul'da tasandan çıkanldı.
Bu konu ile ilgili tasannın 45. maddesi
Genel Kurul'da görüşülürken muhalefet
dahil, söz alan olmamıştır. Maddenin tasa-
n metninden çıkanlması ile ilgili olarak
verilen önerge okutulmuş ve kabul edil-
miştir. Önergeye hükümet ve komisyon da
katılmıştır. Asıl önemli olan konu ise öner-
genin kimler tarafından imzalandığıdır.
Onu da verelim: Ömer Izgi (MHP), Turan
Bîlge (DSP), İsmail Köse (MHP), Be> han
Aslan (ANAP), İsmail Kahraman (FP),
ABGünay (DSP) ve Turhan Güven (DYP).
Sosyal güvenlik yasa tasansı parlamento-
da görüşülürken, üzerinde tüm partılerin uz-
laşma sağladıklan tek konu: Kıyak emek-
liliği engelleyenlere geçit yok.
Kuşkusuz önemli olan bir başka konu da,
bu değişikliğin basında hiç yer almaması-
dır. Sendikalann bile tepkisi olmadı. Oy-
sa özveri onlardan bekleniyordu. tşçi, me-
mur, emekli, esnaf ve zanaatkâr özveride
bulunurken sayın parlamenterlerimizin ken-
di özel konumlannı korumalan acaba ah-
laki mi?
Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi
yeni bir kültür, yeni bir insan
CRUP YORUM KONSERİ
Tarih : 2Ekim1999 I Saat: 19.00
Yer : RM Ilgaz Kültür Merkezi
Tel : 02126231565
RESİM DERSİ VERİLİR
Güzel Sanatlar Fakülteleri adayları veya hobi amaçlı resim eğitimi
almak isteyen öğrenciler için, özel ya da grup ile ders verilir.
Yılmaz Demirağ Atölyesi
Tel: (0216) 317 49 92 (Göztepe Soyak Sitesi)
MURAT BIRSEL'LE
GUNDEMI YAKINDAN
TAKİP EDİN
www.ntv.conri.tr
HAFTAİÇİHERAKŞAM
19:05(TEKRARI ERTESİ GÛN 10:35)