Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 EYLÜL 1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET
EKONOMI /
SAYFA
ekonomko cumhuriyet.com.tr 13
Prefabrik
evlerin fiyatı
belli değil
• tSTANBUL(AA)- Tepe
Grubu tnşaat Şirketleri
Murahhas Oyesi Hasan
Barutçu, ûrettikleri
prefabrik evler için henüz
fiyat tespit etmediklerini
bildirdi. Basında yer alan
"Tepe Yapı Sanayi'nin
ürettiği prefabrik evlere
yüzde 40 oranında zam
yapıldığı" haberi ûzerine
yazılı açıklama Barutçu,
siparişle üretim yapan
firmanın yayınlanmış bir
fiyat listesinin
bulunmadığım kaydetti.
Talep halinde, projeye
göre oluşturulan
fıyatlann, Bayındırlık ve
Iskan Bakanlığı'nın
onayina sunuldugunu
hatırlatan Barutçu, bu
nedenle henüz tespit
edilmemiş fiyatlara
herhangi bir oranda zam
yapılmasmın da söz
konusu olmadığını belirtti.
SHah sanayilne
destek istemi
• ANTALYA(AA)-
Yurtdışma ihracat yapan
silah üreticileri, devletten
destek ve teşvik
beklediklerini dile
getiriyorlar. Burdur
Organize Sanayi
Bölgesi'nde faaliyet
gösteren
Yıldız Silah Sanayi ve
Ticaret Limited Şirketi
sahibi Adem Kuzu,
Tûrkiye'ye silah
ihracatından yılda 850 bin
dolar döviz
kazandırdıklanru
söyleyerek Tûrk silah
sanayiine teşvik ve destek
verilmesi gerektiğini
savundu.
Bekohedel
büyütuyor
• BERLtN(AA)-
Almanya'nm başkenti
Berlin'de önceki gûn
başlayan "nternationale
Funk Ausstlellung"(IFA)
fuanna katılan Beko
Elektronik Genel Müdürü
Aydm Çubukçu, 1999
yılında iç piyasada 450?;.
bin, dış piyasada da 1.4
milyon TV satışı
hedeflediklerini söyledi.
1998 yılında iç piyasada
560 bin, dış piyasada ise 1
milyon adetin üzerinde 50
ülkeye satış yaptıklannı
'-aydeden Çubukçu,
acatlannın yüzde
jin AB ülkelerine ve
ikle tngiltere ile
anya'ya yapıldığını
1ti. IFA'ya dördüncü
katılan BEKO
dronik, 212 metrekare
a kurulan standında
annda dijital uydu alıcı
İR), bilgisayar (PC) ile
h-end ve mid-range
'lerinyeraldığı
inlerini çeşitli
celerden gelen
cılımcılara tanttıyor.
iaviakım
rojesi
I MOSKOVA (AA) -
us yetkililer, Rusya ile
ürkiye arasında
jaradeniz'in yatağında
ışa edilecek "Mavi
ıkım" doğalgaz boru hattı
rojesınden 3-4 milyar
iolar gelir beklendiğini
ıçıkladılar.
'rojeden sorumlu olan
3aşbakan Birincı
Yardımcısı Viktor
'Hristenko, bu projenin
birçok açıdan dünyada eşi
olmayan oldukça
komplike bir proje
olduğunu belirtti.
Azerbaycan
• BAKÜ(AA)-
Azerbaycan Başbakan
Yardımcısı Abid Şerifov,
Azerbaycan doğalgazının,
Tûrkmenistan doğalgazını
taşıması planlanan
Transhazar boru hattı
ûzerinden ihraç
edeceklerini söyledi.
Şerifov, dûn düzenlediği
basın toplantısında, Bakü
yönetimi olarak,
Transhazar boru hattını
tercih ettiklerini ve konuyu
15-20 Eylül tarihleri
arasmda Ankara ve Tiflis
yönetimleriyle
görüşeceklerini belirtti.
Tûrkmenistan ile
görüşmeye gerek
olmadığını ifade eden
Şerifov, Azerbaycan'daki
doğalgaz hacminin
belirienmesi yönündeki
çalışmalara yakın
zamanda başlanacağını
kaydetti.
Bakanlık meslek örgütlerine güvenmeyip denetimi bağımsız firmalara yaptırmayı planlıyor
Yapı denetimi özeüeşiyorTARIKYILMAZ
Bayındırlık Bakanlığı,
Yapı Denetimi Yasa Tasa-
nsı'nda denetim yetkisini
depremde sınıfta kalan özel
sektör firmalanna veriyor.
Bakanhğın hazırladığı ta-
sannın genel gerekce bölü-
münde, DlE'nin hazırladı-
ğı araştırmaya dayanılarak
yüzde 95'ini özel sektörün
yaptığı konutlann yüzde
91 'inde tasanm, hesap ve
çizim hatalan olduğu belir-
tiliyor. Ancakbelediyelerin
ve valiliklerin gerekli dene-
timi yapamadığının da vur-
gulandığı tasanda, deneti-
min özel sektöre bırakıl-
ması, bakanhğın gerekçe-
si ile çelişiyor.
Marmara Bölgesi'ni sar
san depremin ardından yıl-
lardır Meclis gündemine
alınmayan yapı denetimi
ve sorumluluk yasası, gün-
demin üst sıralanna taşın-
dı. Depreme ilişkin uyan-
larda bulunan meslek örgüt-
lerine güvenmeyen Bayın-
dırlik ve Iskân Bakanlı-
ğı'nın hazırladığı 4 sayfa-
lık yasa tasansında, bina-
lann yapımı sırasmdaki de-
netimi, bağımsız olacağı
belirtilen yapı denetim ve
danışmanlık şirketlerine
veriyor. Tasannın genel ge-
rekçesinde, Türkiye'de ko-
nutlann yüzde 95'ini özel
sektörün yaptığı, bunlann
yüzde 91 'inde tasanm, çi-
zim hatalan olduğu, şanti-
yelerin yüzde 90'ında stan-
dart ve yönetmeliklere ay-
kın beton döküldüğünün
belirlendiğini hatırlatan Ba-
yındırlık Bakanlığı, dene-
tim yetkisine sahip olan be-
Depremin
ardından
enkaz
kaldırma
çalışmalan
tüm hızıyla
sürerken
Ba>ındırük
Bakanlığı
tarfindan
gündeme
getirilen Yapı
Denetimi
YasaTasansı
ügili meslek
odalan
tarafindan
yoğun
şekilde
deştiriUyor.
Yapıda sorumluluk karmaşası
• Depremin ardından gündeme gelen Yapı
Denetimi ve Sorumluluk Kanun Taslağı, ~
perşembe günü meslek odalan, bakanlık ve
üniversite temsilcilerinin katılımıyla
gerçekleştirilecek toplantıda görûşülecek.
ANKARA (Cumhurryet
Bûrosu) - Marmara Bölge-
si'nde büyük oranda can ve
mal kaybına neden olan dep-
remin ardından Bayındırhk
BakanlığYnca gündeme ge-
tirilen "Yapı Denetimi ve
Sorumluluk Yasa Tasansı"
tartışmaya açılıyor. Bayın-
dırhk Bakanı Koray Aydın
yeni düzenlemede il ve il-
çelerdeki mülki idare gö-
revlilerinin de sorumlu tu-
tulmasını düşündüklerini
söyledi. TMMOB tnşaat
Mühendisleri Odası (İMO)
Genel Sekreteri Fıkri Kaya,
kaçak yapılaşmanın önlen-
mesi ve yasalann uygulan-
masındaki sorunların da
mutlaka giderilmesi gerek-
tiğini söyledi.
Depremin ardından gün-
deme gelen Yapı Denetimi
ve Sorumluluk Kanun Tas-
lağı, perşembe günü meslek
odalan. bakanlık ve üniver-
site temsilcilerinin katılı-
mıyla gerçekleştirilecek top-
lantıda görûşülecek. Bayın-
dırlık Bakanı Koray Aydın.
konuyla ilgili olarak Bakan-
hğın düşüncelerinin ham
durumda olduğunu belirte-
rek bütün mevzuata tartış-
malardan sonra son şeklinin
verileceğini dile getirdi.
Depremden Türkiye'nin
azami faydaylaçıkması için
çalıştıklannı anlatan Aydın.
"Cezalann ve diğer yapn-
nmlann yeniden düzenkn-
mesini istiyoruz. Gerekirse
kaçakyapuaşmayıönkroek
için beledhe başkanlanna,
belediye meclis üyelerineve
yetkUı mülki amirlereceza-
İan gündeme getireceğiz.
Depremi ügUendiren konu-
lardaki mevzuann yeniden
düzenknmesini düşünüyo-
ruz" diye konuştu.
Fikri Kaya, depremlerde
zarann en aza indirilebil-
mesi için kaçak yapılaşma-
nın kesinlikle önlenmesi ge-
rektiğine dikkat çektı. Ka-
ya, imar yetkilerinin bele-
diyelere devrini öngören ya-
sanın çıkması sırasında bu-
nun yanlış olduğunu defa-
larca dile getirdiklerini, bu
uyanlannın dikkate alın-
madığını söyledi. Kaya,
"Bugün birçok betediyede
mübendis çakşnuyor. Bina-
lara bu ruhsatJan, bu işten
anlamayan insanlar veri-
yor" görüşünü dile getirdi.
Kaya, ODTÜ'ye daha ön-
ce hazırlatılan lmar Yasa-
sı'nın dikkate alınmasını is-
tediklerini belirterek mev-
zuatı hazırlayan ekibin, bü-
tün meslek odalannın görüş-
lerini aldıklannı ve Batılı
ülkelerin yasalannı da ince-
lediklerini kaydetti.
Kaya, geçen hükümetler
döneminde şubeleri bulu-
nan illerdeki konutlarda
depreme dayanıklılık testi
yapabilmek için Bayındır-
lık Bakanlığı'na başvurduk-
lannı, ancak bunun engel-
lenmesi için valiliklere ya-
zı gönderildiği de söyledi.
İMO'dan öneriler
Sakarya Üniversitesi'nde
bir araya gelen İMO Mer-
kez ve Şube Yönetim Ku-
rullan, Izmit depremi ve
sonrası gelişmeleri değer-
lendirdi:
• Yapım sürecinin de-
netlenmesi inşaat mühen-
dislerinin sorumluluğu al-
tında olmah. Çözüm şimdi
yapılmak istendiği gibi si-
gorta şirketlerine bırakıla-
maz.
• Siyasi iktidarlar de-
mıryolu ve raylı sistemlere
öncelik verilmesi konusun-
daki önerileri dikkate alma-
Yasa neler getiriyor?
- Denetim, Yapı Denetim ve Damş-
manhk Şirketleri tarafindan gerçekleş-
tirilecek.
- Denetim firmalanmn kuruluş, işle-
yiş, görev ve yetkilerine ilişkin esaslar
yönetmelikle düzenlenecek.
- Söz konusu şirketlerin yapınm kont-
rolünün yapıldığı sıradaki yöneticileri
ve kontrolü yapan teknik elemanlan, in-
şaatın kötü yapılması nedeniyle ve ruh-
sat •verilmesinden sonraki her türlü za-
rardan kusur aranmaksızm ortak so-
rumlu olacak.
- Sorumluluğu olan kişiler faaliyete
başlamadan önce mali sorumluluk si-
gortası yaptırmak zorunda kalacak. Zo-
runlu sigortayı Türkiye'de kaza sigor-
tası dalında çalışmaya yetkili olan si-
gorta şirketleri yapabilecek. Bu zorun-
luluğa uymayan sigorta şirketleri, tuta-
n henüz belirienmeyen hafif para ce-
zası ile cezalandınlacak.
- Sigorta tutannı, Bayındırlık Ba-
kanlığı belirleyecek.
- Bakanlık pilot bölge olarak Istan-
bul, Bursa, Antalya, Edirne, Konya,
Denizli, Erzunnn, Sakarya ve Kocaeli
illeri belüiedi.
dılar. Yanlış ulaşım politi-
kalanyla ulaşım sisteminin
karayoluna bağlı kılınma-
sı. depremden sonra bu böl-
gelere acil yardım yapılma-
sını güçleştirdi.
• lmar planlan keyfi de-
ğiştirilemez. Yeni planlar
meslek odalannın görüşü
ahnarak yapılmahdır.
Bundan sonra imara açı-
lacak alanlarda zemın etü-
dü zorunlu hale getirilme-
lidir.
Yeni imar yasası şart
• Kentlerimizin afetler
karşısında zayıflığını gider-
meyi ön plana alan yeni bir
imar yasası Meclis'ten ge-
çirilmelidir. Bu yasada pro-
je ve yapı denetiminin öne-
mi ve odalann etkinliği gü-
venceye alınmalıdır.
• Depremin yıkımından
yararlanmak isteyen bir ta-
kım çıkarcılar ortaya çık-
maya başlamıştır. Bunlar,
sözümona durum tespiti ve
onanm yaptıklannı iddia
ederek yeni bir vurguna ha-
zırlanmaktadır.
Bu yağmaya fırsat veril-
memesi için oda üyelerimiz
ön tespit raporlan hazıria-
maya ve tespite yönelik bi-
lirkişilik yapmaya gönüllü-
dürler. Binlerce yapmın ha-
sar tespiti çalışmasma, Ba-
kanlık elemanlannın yanı
sıra oda üyelerimizin de
çağnlmasını talep ediyoruz.
• 17 Ağustos "Depremi
Unutmama ve Doğal Afet
Günü" ilan edilmelidir.
lediyelerin ve valiliklerin
görevini yerine getiremedi-
ği sonucuna vararak yeni ta-
sannın hazırlandığını be-
lirtiyor.
Hazırlanan tasannın ace-
leye getirildiği yorumlan
yapıhrken yasanın en
önemli yeniliğinin, inşaat-
lara proje aşamasından bi-
timine kadar bir denetim
getirilmesi olduğu görünü-
yor. Mali sorumluluk si-
gortasının arabalara uygu-
lanan trafik sigortalannda-
ki gibi zorunlu hale getiril-
diği tasanda. yapı denetim
ve danışmanlık şirketlerinin
kuruluş ve işleyişine ilişkin
görev ve yetkilerin yönet-
melikle düzenleneceğini
kaydediliyor. Tasanda pilot
illerin Istanbul, Bursa, Edir-
ne, Konya, Denizli. Erzu-
rum, Sakarya ve Kocaeli
olduğu belirtiliyor.
Biriikendişeli
Öte yandan Türkiye Si-
gorta ve Resasürans Şir-
ketleri Birliği Genel Sekre-
teri Bilgi Kongar, hazırla-
nan tasannın kapsam açı-
sından çok dar olduğunu
ve birçok konunun belir-
sizlik taşıdığını söyledi.
Kongar, hazırlanan tasan-
dan çok önce birlik olarak
1994 yılında kapsamh bir
yasatasansı hazırladıklan-
nı. acil başlığıyla dönemin
Bayındırlık Bakam'na ve
Hazine'ye gönderdikleri ta-
sannın dikkate bile alın-
madığını kaydetti.
Bayındırlık Bakanlı-
ğı'nın deprem sonrası ale-
lacele hazırladığı tasanda
denetimin tarifınin bile doğ-
ru dürüst yapılmadığına
dikkat çeken Kongar, bütün
yükün sigorta şirketlerinin
üzerine atıldığını ileri sür-
dü.
2000'e kaldı
Hızh
demiryolu
projesi
ertelendi
Ekonomi Servisi - Ta-
mamlandığında Ankara ile
tstanbul arasını demiryolu
ulaşımıyla 5 saate indirecek
Ankara-Istanbul mevcut de-
miryolu rehabilitasyon pro-
jesi ertelendi.
TCDD Genel Müdürlü-
ğü'nce bu ay içinde çıkıl-
ması planlanan ihale, Mar-
mara Bölgesi'nde yaşanan
deprem nedeni ile ileri bir
tarihte yapılacak.
Deprem bölgesindeki gü-
zergâhlardan geçiş yaparak
inşa edilmesi öngörülen de-
miryolu hattı projesinde, ye-
ni bazı değişikliklerin ger-
çekleştirilmesi de bekleniyor.
Bu yıl ihalesi bitirilmesi
planlanan Ankara-Istanbul
mevcut demiryolu rehabi-
litasyon projesinin, 2000
yılı içinde yeniden ulusla-
rarası düzeyde ihale edile-
ceği belirtiliyor.
Görten: CB Ortaklık Konseyi kararları uygulanmalı
'AB kaynaklan kuUandabitir'
Ekonomi Servisi - Depremin Türki-
ye'ye faturası katrilyonlarca liraya ulaşır-
ken, Türkiye'nin Avrupa Birliği'nin (AB)
mevcut kaynaklannı harekete geçirebile-
ceği bildirildi. tktisadi Kalkınma Vakfi Ge-
nel Sekreteri EmreGönen, Gümrük Bir-
liği Ortaklık Konseyi kararlan çerçeve-
sinde Avrupa Birliği'nden 2 milyar 250
milyon dolarhk (1 katrilyon lirayı aşkın)
kaynak yaratılabileceğini söyledi.
Deprem hasannın sanlması için yapı-
lan iç ve dış yardımlar sürerken, tktisadi
Kalkınma Vakfi, Türkiye'nin AB'den 300
milyon euro (139 trilyon
500 milyar lira) makro-
ekonomik yardımın yanı
sua, Avrupa Yatınm Ban-
kası'ndan imar, altyapı
ve prefabrik evlerin yapı-
mı için 750 milyon euro
tutannda kredi talep ede-
bileceğini bildirdi. İKV
Genel Sekreteri Gönen,
Türkiye'nin 1963 Anka-
ra Anlaşmasf nın 60. maddesi uyannca
deprem bölgesinde kaldınlan teşvikleri ye-
niden yaşama geçirebileceğini belirterek
"GB'den aunamız gereken375milyon eu-
ro'luk kaynağuı sadece 12 milyon eurosu
kuDanıkİL Kaynaklar Yunanistan vetosu
nedeniyle ha> ata geçirilememişti. Bugün
bu kaynaklar harekete geçiriJebilir"' diye
konuştu.
Bu arada Avrupa Yatınm Bankası'nın
deprem bonosu çıkanp Tûrkiye'ye kredi
kullanımını sağlayabileceğini kaydeden
Gönen, "Bu kaynaklann talebi için iyi di-
• ÎKV Genel Sekreteri
Gönen, Türkiye'nin
AB'den 2.2 milyar
dolarhk kaynak
talebinde
bulunabileceğini
söyledi.
yalogkurmakgerekir.Gelmesidurumun-
da nakit girişi açısuıdan piyasa rahatla-
yacaktır" dedi.
Türkiye'nin Türk-AB Ortaklık Kon-
seyi 'ne alacağı önlemleri bildirmesi ge-
rektiğini kaydeden Önen, kullanılabılecek
kaynaklan şöyle sıraladı:
"GB nedeniyle abnamız gereken 37S
milyon euro (348 trilyon 750 miiyar lira)
bulunuvor. Avrupa Yaonm Bankası'nda
750 mil>«n euro (348 trilyon 750 milyar
Hra)."
AB Yanrun Bankası,Türkiye adına 750
milyon euro tahvil ihracı
yapabiürr
Ankara Anlaşması
1963 yılında imzala-
nan Ankara Anlaşma-
sı'nın 60. maddesi uyann-
ca Türkiye'nin deprem
bölgesinde kaldınlan teş-
vikleri yeniden yaşama
geçirebileceği belirtilir-
ken, anlaşmanın ilgili maddesi şöyle:
"Türkekonomisinin bir faaliyet sektö-
rünü veya dış mali istikrannı tehlikeye
düşürecek ciddi bozukluklar ortaya çı-
kar veya bir bölgesi ekonomik durumu-
nun bozulması şeklüıde güçlükler beti-
rirse Türkiye gerekli koruma tedbirteri-
ni alabilir. Bu tedbirlerve bunlann uygu-
lama usulleriOrtaklık Konseyi'ne gecik-
tirmeden bildirilir. Bu önlemlerin uygu-
lanmasında ortakhğın işleyişini az aksa-
tacak tedbirierin öncetikleseçitanesi gerek-
lidir."
30 GÜN
90 GÜN
180 GÜN
360 GÜN
HER
100.000 TL
İÇİN
5.770
19.442
38.767
89.552
3O Ağustos 1999
tarihi itibariyle
dağıtılan
net kâr payları
(7)08002196050x
r y OCRETSİZ HİZMET HATTI
HER
1000 USD
İÇİN
6.87
23.30
47.26
90.70
HER
1000 DM
İÇİN
6.98
22.74
45.91
86.68
HER
1000 EURO
İÇİN
5.51
19.85
47.05
-
net
kâr
H İhlas Finans^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ H w w w . i h l a s f i n a n s . c o m . t r ^ ^ ^ H
• ŞUBELERİMİZ ÖĞLE TATİLİ VE CUMARTESİLERJ (12:00-17:00) AÇIKTIR.
• TÜRK TİCARET BANKASI VE TOPRAKBANK'IN TÜM ŞUBELERİNDEN
İHLAS FİNANSTA HESAP AÇABİLİR VE KÂR PAYLARINIZIALABİÜRSİNİZ.
ÇÎFTÇt DOSTU
SADULLAH USUMİ
Pancar Üreticilerinin
Bitmeyen Çilesi...
Milyonlarca şeker pancarı üreticisi, acı anılarla
dolu kocaman bir yılı daha geride bıraktı.
1999 yılı ürünü pancar hasadına 15 ile 20 güne
kadar başlanacak.
Ancak, geçen yıl yaşanan sıkıntılann birtekine bi-
le çözüm getirilemedi.
Yeni kampanya dönemine de aynı sıkıntılarla gi-
riyoruz.
Ülkemizde yaklaşık 64 ilimizde 7 bin 200 yerle-
şim biriminde pancar ekimi yapılıyor.
Şeker pancanndan geçimini sağlayan insan sa-
yısı üç milyondan fazla. ""
1980 yılından sonra işbaşına gelen hükümetler, Tür-
kiye için son derece önemli olan pancar üretimine
gereği kadar destek vermedi.
Taban fiyatlar yetersiz kaldı. Ürün bedelleri aylar-
caödenmedi. Üreticiler, pancarlannıfabrikalarates-
lim ederken, kuyruklarda günlerce aç susuz bekle-
mek zorunda bırakıldı.
Milyonlarca üreticimizin çektiği bu çileye rağmen,
hâlâ ıstikrarlı bir şeker politikası oluşturulamadı. Her
hükümet kafasına göre bir uygulama ile işe başla-
dı. Ama, sonuçtadeğişen birşey olmadı. Kaybeden
hep üretici oldu.
Başbakanlanmızın, bakanlanmızın göreve baş-
larken "Pancarüreticilerinienflasyona asla ezdirme-
yeceğiz" yolunda yaptıklan açıklamalar hep hava-
da kaldı.
•••
Üreticiler en büyük darbeyi 1994 yılında yedi.
Maliyeti 1500 lirayı geçen şeker pancanna hükümet
bin lira alım fiyatı verdi. O tarihlerde Avrupa ülkele-
rinde bile bir kılo pancann maliyeti 1400 liraydı. Dö-
nemin Başbakanı Tansu Çiller, üretıcilerin ısranna
rağmen 200 lira fark vermekten kaçındı.
Böylece, dengeleraltüstoldu. Üreticiler ekim alan-
lannı daralttı. Sonuçta, şeker ithal etmek zorunda kal-
dık. Türk üreticilerinden esirgenen paralann belki
de birkaç kat fazlası yabancı ülkelere döviz olarak
armağan edildi.
1995 yılında pancann maliyeti 4 bin liraya yaklaş-
tığı halde, hükumetin verdiği fiyat 2 bin 500 lirayı geç-
medı. 1996 yılında da yanlışlık düzeltılmedi. Panca-
ra 8 bin lira beklenirken, 4 bin 400 lira fiyat verildi.
1997 yılında ise maliyet 17 bin liraya çıkmıştı. Üre-
ticiler 20 bin lira istiyordu. Ama, hükümet 11 bin li-
rada diretti.
1998 yılında verilen fiyat da çok acımasız oldu. Bir
kilo pancann maliyeti 22 bin lirayı geçtiği için, üre-
ticilerin beklentisi 25 bin liraydı. Ama hükumetin
açıkladığı fiyat 16 bin 500 lirada kaldı.
Milyonlarca üretici, 1994 yılından sonra arka ar-
kaya yediği darbelerin bedelini çok ağır ödedi. He-
men hepsi bankalara ve esnafa borçlandı. Faizlerza-
manlaikiye, üçekatlandı. Birçoğutraktörlerini, hay-
vanlannı, tarialannı satışa çıkarmak zorunda kaldı.
Senelerce mahkeme ve icra kapılannda çile doldur-
du. 6 yıl içinde üreticilerin kaybı bugünün değeri ile
belki de üç, beş katrilyon lirayı buldu.
Şekerde ithalat kapılan bu dönemde açıldı. Ka-
çakçılık, karaborsa, vurgun, soygun, ürün azlığı,
ürün fazlası hep bu dönemde yaşandı. Hem devlet
zarar gördü, hem de halkımız soyuldu...
• • •
Eylül ayı ortalarına doğru 1999 yılı ürünü pancar
alımlanna başlanacak. Üreticiler, yeni dönemde geç-
miş yıllarda yaşadıkları sıkıntılann bir ölçüde gide-
rilmesini, bankalara ve esnafa olan borçlanndan
kurtanlmasını bekliyor.
Eğer, iyi önlemler alınırsa üreticilerin bu isteğini ye-
rine getirmek hiç de zor değil...
Geçen yıl pancar rekoltesi 17 milyon 620 bin ton-
du. Üreticilere 312 trilyon lira ödeme yapıldı. Şeker
şirketi, stoklanndaki şekerleri de sattıktan sonra
ödediği 312 trilyon lirayı fazlası ile karşılamış olacak.
Üstelik, şirketin yıllık kârı da 20 trilyon lira civannda.
Bu yıl ise rekolte 13 milyon ton olarak bekleniyor.
Pancara 30 bin lira alım fiyatı verilse bile üreticilere
ödenecek para 390 trilyon lirayı geçmeyecek...
Nitekim, Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PAN-
KOBİRÜK) de bu durumu dikkate alarak pancara
30 bin lira alım fiyatı istiyor...
DPT ile Hazine Müsteşarlığrnın önerdiği fiyat ise
22 bin lira. Hükümet çevrelerinde de konuşulan ra-
kam 25 ile 26 bin lira...
Geçen yıldan bu yana pancar girdilerinde yüzde
yüze varan fiyat artışlan oldu. Sadece akaryakıta 6
ay içinde 7 kez zam geldi...
Eğer, hükümet, Hazine'nin etkisi altında kalarak
pancara 30 bin liranın altında fiyat ilan ederse mil-
yonlarca üretici bir daha belini doğrultamaz...
Otomotivde iç talep düşüyor
Hıracat yüzleri
güldürdü
Ekonomi Servisi - Geçen
yıl yaşanan ekonomik kri-
zin ardından, birçok sektö-
rün ihracatında büyük dü-
şüşler kaydedilerken. oto-
motiv sektöründeki artış
yüzleri güldürdü.
Dış ticarette geçen yılın
ikinci yansında başlayan
daralmanın sürdüğü hazi-
ran ayında, ihracatta en yük-
sek artış, yüzde 116.3'le
otomotiv sektöründe kay-
dedildi. Otomotiv Sanayi-
cileri Derneği Genel Sekre-
teri Ercan Tezel, eylül ayın-
da kıpırdanmanın beklendı-
ği iç piyasada ise, tam ter-
sine talep düşüşü olduğunu
söyledi.
Yetkililer, otomotiv sek-
töründeki ihracat tutannın
son altı ayın verileriyle yüz-
de 60.4 artarak 684.2 mil-
yon dolara ulaştığını belir-
terek, ihracat toplamı için-
deki payının yüzde 3.2 'den,
yüzde 5.5'e çıktığını ifade
ediyorlar. Otomotiv Sana-
yicileri Demeği Genel Sek-
reteri Tezel, deprem sonra-
sında iç piyasada otomobil
talebinin daha da düşece-
ğini belirterek, "Şu anda
promosyonlar sürüyor. Ey-
lül ayında kıpırdanma bek-
liyorduk. Ancak o da yok.
Talepson derecedüşük" di-
ye konuştu.
İthalatta dtişûş
Yetkililer. ithalatta bazı
temel sektörlerde hızh dü-
şüşler kaydedildiğini belir-
terek, başlıca kalemlerden
kazan. makine ve mekanik
cihazlar ithalatının yüzde
35.8 gerileyerek 2 milyar
927.7 milyon dolara indiği-
ni, mineral yağ ve yakıt it-
halatının da yüzde 11.1 aza-
larak 2 milyar 108.9 mil-
yon dolar seviyesinde ger-
çekleştigini dile getiriyorlar.
Demir çelik ithalatının yüz-
de 40.3'lük bir düşüşle
909.5 milyon dolara gerile-
diğini kaydeden yetkililer,
plastik ve plastik mamül-
leri ithalatının yüzde
20.6'lık düşüşle 814.2 mil-
yon dolara, organik kimya-
sal ürünler ithalatının da
yüzde 9.7'lik düşüşle 787.8
milyon dolara gerilediğini
belirtiyorlar.