Katalog

6 HAZİRAN 1999 PAZAR CUMHURfYET SAYFA [email protected] KOBİ'lere ücretsiz İnternet sitesi A\Tupa Birhgi (AB) Komis- yonu, küçük ve orta ölçekli iş- letmelere (KOBt) yönelik ücret- siz "İnternet sitesi" oluşturdu KOBl'ler bu siteden adreslere, kamu alımlanna, fıkri ve sınai mülkiyet bilgilerine, teknik stan- dartlara ve AB bünyesinde açı- lan ihalelere ulaşabilecekler. Si- tenin adresi şöyle: http://eu- ropa.eu.int/business enter[ .net MEHMET SUCU Elektronik ticaret gelişiyor 1997yılında 26 milyar dolarseviyesindegerçek- leştiği tahmin edilen elektronik ticaretin (e-ticaret), 2005 yılında 1 trilyon dolara yükseleceğinin tah- min edildiği bildirildi. Devlet Planlama Teşkila- tı 'nca (DPT) yayımlanan 'Elektronik Ticaret' ko- nulu çalışmada, e-ticaretin gelişiminin İnternet 'in gelişimine paralel olduğuna işaret edildi. tnternet kullanıcı sayısımn 2001 yılında 300 müyon hşi ol- masmın beklendiği kaydedilen çalışmada, "iletişim ve bilgi teknolojileri kullamlarak, elektronik or- tamda ticarifaaliyette bulunma " olarak tanımla- nan e-ticaretin, 2001yılında îiOmüyar dolara, 2005 yılında 1 trilyon dolarayükseleceği tahminiyapıl- dı. Halen e-ticaretfaaliyeti içerisinde bulunan 63 ABD 'lifırma üzerindeyapılan biraraştırmaya gö- re, 1997 yılında toplam ticaret içinde yüzde 15 olan bu tür ticaret uygulamalan oramnın, 2000yı- lında yüzde 42 seviyesineyükselmesi bekleniyor. Sınırsızbilgiye açılankapı^% ~1 yüzyılın bilgı otoyolu In- J m ternet'in Türkiye'de geniş £d -M. • bir kullanım alanı var. Söy- lenenin tersıne bebekligini degil. ilk- gençliğini yaşayan internet. doğal ola- rak kendi yaşıtlan ıle daha kolay anla- şıyor. 1960'h yıllann başında ABD Savun- ma Bakanlıgı'nın kurdugu ARPANET (Advanced Research Project Agency) as- keri merkezler arasındakı bilgi alışve- rişıni sağlıyordu. Daha sonra üniversi- teler arasında kurulan EARN adlı bıl- gisayarağı. ARPANET'ten esınJenmiş- ti Bu ikı bılgısayar ağı. Internet'in do- ğuşuna neden oldu. tnternet. yaklaşık 30 yıllık bir bebek- lik çağından sonra 1990'lann başında bir milyon kişi tarafından kullanılıyordu. Ancak aradan geçen sekiz yıl içinde bu sayı 100 milyona ulaş- tı. Böylesinebüyükbır hızla büyüyen bu ağ as- hnda birbirine bağlı bil- gisayarlardan oluşuyor. Dünyanın her köşe- sinı birbirine bağlayan bu ağın içindeki bilgi- ler, sınıflandınlmamış durumda... Isteyen her- kes diledigı bilgıyi veya "Betiyi" Inter- net'e "atabiliyor'". Şimdi önemli bir so- ru: tstediğım bilgiye nasıl ulaşacagım? Aradığımı nasıl bulacağım? Sorunun cevabı çok basıt. tnternet'te yer alan bir- çok kuruluş buna çözüm bulmuş. Alta Vista, Yahoo gibi arama program- lannı (arama makinelenni) kullanarak istedığınız bilgiye rahatlıkla ulaşabili- yorsunuz. Aklmıza gelen her konuda birbaşvuru kaynağı bulabilmenız, alış- veriş yapabilmeniz artık çok kolay... Pek çok şirket, bu yan hayal, yan gerçek dünyadaki yerini alıyor ve satış yapıyor. İnternet sayesinde ticaret yapmak ar- tık şırketler için bir prestij degil, bir ge- reklilik olmaya başladı. Türkiye'de de pek çok şirket. tnternet sayfala- nnı ve sitelerinı (birden çok ve birbınne bağlı say- falar) oluşturuyor. Ancak bu büyük pa- zardan henüz yeterince yararlanamıyorlar. Şir- ketlerimiz tnternet"ten ni- çin yararlanamıyor? Çünkü hemen he- men tüm Türk şırketlen, tntemet'teki he- def kitlelenni mevcut hedef kitlelerin- den ayn tutmuyor. Yanı yine Türklere yönelik satış yapmayı amaçlıyorlar. Göz- den kaçan önemli nokta da bu... Bu ev- rensel ag içinde 70 milyon insanm yer aldığı bir pazardan söz edıyoruz. Ama ne yazık ki, Türk işadamlan ve gırişim- cileri, bu kitlenin sadece Türkiye sınır- lan içindeki kullanıcılannı hedefliyor- lar. Oysa aysbergin suyun altında kalan bölümü çok daha büyük... Bundan iki yıl öncesine kadar sanal ticarette en başanlı ülke. tahminlerin aksme ABD degil, Estonya idi. Eston- ya, son ıki yıl içinde edındiğı bu yeri ya- vaş yavaş yitirmeye başladı. Bunun ne- deni oldukça ilginçtı. SSCB'nın dağıl- masından sonra Estonya, sosyalıst dö- nemden kalan bir alışkanlıkla telefon haberleşmesinden ücret almıyordu. Es- tonya'nın ticaret hacmirun yaklaşık yüz- de 70'ini sanal ticaret oluşturuyordu. TürkTelekom'unözelleştirilmesini is- teyenlere duyurulur! tnternet'in kendi yaşıtlan ile kolay anlaşabildigini vurgulamıştık. Bunun nedeni, söz ko- nusu yaş grubu- nun teknolojiye açık olmasından vebirbirlerinian- layabilecekleri bir dil geliştirmelerin- den kaynaklanıyor. Ancak kimi zaman bu dil öylesine karmaşjkJaşıyorki, yay- tnternet dilİ gmlâşmanm önünde bir engel oluşturu- yor. Geliştirilen tnternet dili sadece söz- cüklerden oluşmuyor. Görsel öğelerin ağırlıkta oldugu sayfalar, başanlı ör- nekler olarak kabul ediliyor. Sayfa dızayn edılırken görsel ve ha- reketli öğelerin fazlaca kullanımı. say- faya ulaşımı yavaşlatıyor. Bu nedenle yapılacak sayfanın ola- bildiğince sa- de olmasında fayda var. Eğerbirürün nız, ürün ori- jinal görüntüsüyle yer almalı. Buna en iyi örnek, ülkemizde yayımlanan gaze- telerin vveb siteleri... Gazetelerimiz ne yazık ki tnternet'te alışmış olduğumuz görüntülerin dışında başka bir biçimde yayımlanıyorlar. lyi birtnternetsayfası nasıl dizayn edi- lir? Bu sorunun cevabı, iyi bir grafik be- ğeni, dogru renk, kısa ve yerinde slogan olarak özetlenebilir. 1995 yılında en iyi gazete reklamı ödülünü Mercedes Benz almıştı. Mer- cedes'in bu reklamı günlerce konuşul- muştu. Bembeyaz bir gazete sayfası- nın ortasındaki bir santimetrekare bo- yutundaki Mercedes amblemi tüm okur- lann ilgisini çekmişti. Hareketli bir nes- ne ile desteldenen, birbirine kontrast renkler kullanılan, az yazı içeren ve en önemlisi ekran görüntüsünün aşagısına taşmayan bir sayfa başanlı olarak ka- bul edilebilir. İyi bir vveb sayfası tasanmı için kul- lanılabilecek çok sayıda program var. Netscape Composer, Front-Page, Vi- sual Page, Homesite, Pagemill ve Dre- am Vievver en çok kullanılan program- lar... Web sayfalan özel bir kodlama sistemi ile hazırlanır. Eğer iyi bir bilgi- sayar kullanıcısı iseniz, "notepad"i kul- lanarak bir vveb sayfası hazırlayabilir- siniz. Şirketiniz ve- ya kendiniz için düzenleyeceğiniz vveb sayfalannı ücretsiz olarak internet üzerinden yayımlayabilirsiniz. Bu konuda hizmet veren birçok kuru- luş var. Bedava vveb sayfası yeri veren şirketlerden bazılannın adresleri şöyle: www.geocities.com www.angelfire.com www.ioom.com Eger satacak bir malınız, söyleyecek bir çift sözünüz varsa mutlaİca İnter- net'e girin. Ücretsiz sayfalar Defterdardk İnternet'te Istanbul Defterdarlıgı, kurumu ilgilendiren tüm konularda yıırttaşlan sürarle bilgilendirmek amacıyla İnternet aracılığıyla saydam bir dönem başlatıyor. tstanbul Defterdan M. Akif Hamzaçebi vapOğı vanlı açıklamada, defterdaruk olarak çağdaş ve teknolojik tüm gelişmelerden yaraıianarak bu yoUa mükelleflere ve topluma en iist kalite düzeyinde hizmet sunmanın atnaç ve felsefeleri olduğunu bfldirdL Hacker'lar (Bilgisayar korsanları)~W ~W acker'lar için çok şey söytemek M—M mümkün. Hacker'lar sıradan M- -M. insanlardır. Okula giderler, işe gjderler. Ortak bir noktalan varthr Tek- noloji ile uğraşuiar. Bir hacker suçlu de- ğildir. sadece medya tarafından körü ola- raktanralmıştır. Ksaca bir tanımlanıa >'ap- mak gerekirse onlara bilgive aç olan in- sanlar diyebiliriz. "Hack" keu'mesi '60'lardan kalma bir kefimedir ve iyi bir bilgisa>ar programı- na takılan isimdir. Omeğin Linus Torvalds iyi bir hacker'dır: çünkü yazdığı işletim sistemi "Linus" iyi bir "hack"dir. Hac- ker'lar Internet'i yaratrruşlardır. Tekno- iojinin gelişmesinde önemli roi oynariar. Bir hacker'dan nefret edemeyiz, ona te- şekkür etmemiz gereldr. Hayaümızj da- ha kolay halegetiren, işunizi kolaviaştıran programlan. sistemieri yaratan insanlar- dır; makinelerimize giren. sistemlerimi- zi çökerten insanlar değiL Hacker'lar bil- gUerini \ie yeteneklerini zarar vermek için değiL kendilerini tatmin etmek ve ispat- lamak için kullanırlar. Hacker'lan iki başhkta inceleyebiliriz. Shah Hacker'lar (Maücious Hackers): Bügilerini kötü yönde kullannıav ı seçmiş insanlardır. Hacker'uğın kurallanndan olan karşı sisteme zarar vermeme kura- lı, onlar için bir şe> ifade etmez. Saldır- dıklan sistemlerin açıklanndan yararla- narak sistemekaba zarar verebOir, değer- H datalan siiebilir vej-a web sayfalannın içerigini değiştirebilirler. Çoğu sfyah hac- ker bir gruba ihedir. Zaman zaman bu hack gruplan arasuıdaki sav^ş vüzün- den birçok şirket sistemi, hatta hükümet sistemieri bile zarar görür. Kırdıklan sis- temlerden aldıklan özel bilgileri (örnek: kredikartıbüşleri)çalarakke>iflerinegö- re kullanırlar. Be\az Hacker'lar: Bügilerini sistemle- rin açıklannı bulmak, bilgiye ulaşmak için kuDanıriar. Kırdıklan sisteme zarar vermeder. Datalan silip özel bilgileri çal- mazlar. Kendi variıklannı gizlemek için yapbklan birkaç küçükdeğişiküğin dtşm- da sisteme ait dosyalan silmezler. Daha çokeğlenmek, gü\ enlik önlemleri ile dal- ga geçmek ve kendilerini ispatlamak için hackyapariar.GüvçnükşirkerJerindesis- temin daha sonra kapaülması amaa ile açıklanm bulmak için çauşan beyaz hac- ker'lar vardır. Hacker'lar kötü insanlar değHkrdir, sıradan insanlardır. yalnızca HoU>-wo- od'daki birtakım insanlann film konusu oiarak kötü damga yemişlerdir. Hepsi- nin ortak bir noktası vardır: öğrenme aç- hğL Bitejsayarlan. telekomünikasyon ag- lannı, fntenıet'i yaratan bu öğrenme aç- hğKhr. Asmodeus© cumhuriyetcom.tr Bedava erişim Bilgı çagının en büyük aracı olarak kabul edilen tnternet'te artık bedava erişim dönemi başlıyor. tnternet'te bedava erişim imkâru sunan fırmalar, parasız hizmet karşılıgında, aldıgınız bilgisayann ekranında sık aralıklarla reklam yayımlama şartı getiriyorlar. Pornoya önlem ÇinHalk Cumhuriyeti'nde, tnternet pornografisine karşı özel bir program üretildi. Qinghua Üniversitesi'ndeki Çin bilim adamlan tarafindan yazıldığı belirtilen programm pornografik veri bulduğu anda tüm bilgisayan çökerttiği biküriİdi. Peter Arnett, 'Internet'ten' bildirecek CNN televizyonuyla 18 yıllık birlikteligi geçen ay olaylı şekilde sona eren ünlü savaş muhabiri ve TV sunucusu Peter Arnett, aktif televizyonculuğu da bırakarak "tnternet gazeteciliği" yapmaya karar verdi. "foreigntv.com" adlı tntemet kuruluşuyla anlaşma imzalayan Arnett, her ay dünyanın en önemli liderlerinden biriyle yapacağı aynntılı mülakatı, bu İnternet sitesinden kullanıcılara sunacak. Bilgisayann içinde ne var? Hızlagelişen ve iJerieyen bilgisayar dün>asının ana temellerini oluşturan donanım (Flardvrare) haberie- rinden deriey eceğimiz yazJar ile her hafta sizleri bU- gflendirmeye ve çıkan yenilikJerden haberdar etme- ye çahşacağız. Bu hafta öncelikle donanım'ın ne ol- duğunu anlatmak isdyorum: Donanım denince bfl- gisayardünyasında çahşaninsanlar olsun,kendi evin- de kullanan ama önündeki bilgisayara ilgi duyup. merak edip makinesi hakkında biraz daha derinle- mesine bilgi edinmiş bilgisayar kullanıcısı olsun. he- men size, bilgisayan oluşturan donanım denen şeyin aslımiaçogurüuğunun elektronik devTelerdenoluştu- ruldugunu ve çesitü şekilkrde (geneflikle plastikten üretflmiş) bir aray a getirilip oiuştunılmuş yan üriinlerini gösterecekkrdir. Bu urünleri ana hatlan ile tanımak istersek görev leri fle biriikte öncetik ve öoemine göre şöyle bir sırala- ma yapdabflir. 1- Ana işlem ünitesi (CPU - Central Processor ünit): Bil- gisayann bütün hesapiama,yö- netim veçahşmasmdan sornm- lu tek ve en yetkili merkezi yö- netim birirriidir. Bir diğer an- lanıryia bilgisayann beynkür. 2- .4na Kart (Main Board): Bilgisayann bütün iç aksam- lannm (ekran karü, ses karO, ram, CPU vs.) takıldtgı ve bir- birteriüehaberieşmeierini sağ- layan etektronik bir devredir. 3-Ekran KarO: Bilgisayann işleyip sonuçlandırdığı bütün işfcmleri ekrana (Monitör) ile- tifanesmi sağlayan birimidir. 4- Ses Kartı: Bilgisayarda üretilmiş sayisai ve mikrofbn vasrtası ile örnekienmiş sinyalleri oyun ve müzik programlan ile hopariörie- re ses olarak iletebflmesini sağlayan birimidir. 5- Modem: Bilgisayann İngiUzcede modülatör de- modüiatör kelimelerinden türerümiş analog sinyalk- ridijhakvedijitali analog sinyallereçevirerektekfon hata üzerinden uzaktakibilgisay^riarue iletişim kur- masmı sağknan birimidir. 6- Sabit Disk (Hard disk): Bilgisay^rdaki işlenmiş verflerin vedatalann depolanmasım ve Ueride tekrar işjenebtunesini, kullanılabUmesini sağlamak için ve- rilerin depolanmasuun sağlandtgı birimdir. 7- Taşmabilir Disk (Floppy disk): Bilgisayann sa- bit disk gibi datalann depoianmasmm sağiandığı bir birimidir; ancak disket gibi taşmabilir bir medya kıü- lamküğmdan. bir bilgisayardan diğerine disket med- yasuun kapasitesi ölçusünde veri taşmabilir ve diğer bigisayarda tekrar islenebüir. S- Ram (Read Only Memory): Bügisayarda işlem- cinin işledigi datalann saklandıgı hanza birimidir ve işlemcmin datalannı sabit disk ve taşmabüır diskten daha fuzh biçimde kendi üzerine çağmp tekrar işle- yip kuOanabUeceği hafiza birimidir. 9-Ekran (Monitör): Bilgisayann iştediğisayısalve- rileri kullanıtının anlayabilecegi grafiksei formata çevirip göstermesini sağladığı birimidir. lft- d> Sûrûcü (CD Player): Ragkîyarrla haTirbnmış vpri- krin depolandığı ve yedeklen- diği birimidir. Aym taşmabflir disk birimintfc oldugu gjbibfl- giler başka bir bilgisayarda bu medyavasıtası iletekrar kulla- ndabflin dBketenazaran kapa- sjtesidahayüksekokiugundan mektedk Fakatdisketekarş tek dezavantaJLbiglerinbirkezya- zdabflir olması; ama çcdklere vedarbetere karşı korunabfldi- ği öiçüde diskete nazaran öm- rfi daha uzundur, bu nedenle geoeldedepalama oirimiotarak iş görür. Normal kullanıcı bfl- gisayariannda standart olarak sadece okuyabüen sürücüler takıünaktadır, üzerine biraz daha ücret ödeyerek yazabilen CD sürücüler de saün atana- bümektedir. 11-Kasa: Yukandaanlatılan tüm bİTBnierin bir araya getuümiş ve hepsinin elekt- riğinL soğutuhnasmı, korunmasını sağladığı ön tara- fı plastikten, geri kalan kısmı sacdan üretflmiş kutu- sudur. 12- Klavye (Keyboard): Bilgisayara genekle bütün verfler klavye, yani tuş takımı ile giriBr. Ülkemizde 3 tüıiü harf dizUimine sahip klavye bulunmaktadır. Bunlar, Türkçe F klavye, tngOizce Q klavye ve sade- ce tngilizce faarf dizflünine sahip klavyeterdir. 13- Fare (Mouse): Bigisayarda grafiksei ekranda çahşılırken kulIandabUen birimidir. Çizim,seçim,ta- şıma vs_ türü işler için kuUanıhr. [email protected] 1: File Transfer Protocol (Dosya Transfer Protokolü) -£• nternet'te surf yaparken ftp terimi mutlaka dikka- m tinizi çekmiştir. Ftp tnternet üzerinde dosya alışve- J. rişini sağlayan bir protokoldür. Ftp'nin önemi İn- ternet'in gelişimi ile daha da büyük bir önem kazanmış- tır. Ftp kullanmak vveb brovvser kullanmak kadar kolay ve rahattır. Web gezginiyseniz ve surf yaparken inter- net üzerindeki ilginç dosyalan da kendi bilgisayannıza yüklemek veya elinizde bulunan çeşitli programlann güncellenmesine önem veriyorsanız zaten ftp protoko- lü ile karşılaşmışsınızdır. Birçok kuruluşun yanı sıra ti- cari amaca yönelik ftp siteleri kurulmuştur ve halen hiz- met vermektedir. Sadece surfyaparak vakit geçinnek ye- rine İnternet'in belkemigi olan ftp protokolüne bir göz atmakta yarar var. Ftp protokolü yardımı ile tntemet üzerinde bulunan bir bilgisayara dosya gönderimi veya ordan dosya alımı yapılabilir. Ftp protokolünü kullanmak için gerekü olan ögeter ise; 1) internet baglantısı 2) Ftp protokolünü kullanma- mızı sağlayacak bir program. Ftp protokolünü kullanmamızı saglayabilecek prog- ramlar hemen hemen her işletim sisteminde mevcut- rur. Ftp protokolünü kullanan en önemli sistern UNIX ve türevleridir. Ftp kullanılmasımn amacı da Unix baz- lı sistemlere dosya alışverişini sağlamaktır. Fakat tn- ternet sayesinde sadece UNIX bazlı işletim sistemieri değil hemen hemen her işletim sistemıne kendini ka- bul ettirmiştir. \Mndows 95/98 ile beraber gelen ftp programlan çok sade ve kullanım açısından kuJlanıcıya zor geldiğinden bu açıgı çeşitli yazılımlar aracılığı ile kapatmak müm- kündür. Buna en güzel örnek ise CuteFtp isimli ve kul- lanıcıya adeta kendi bilgisayannda dosya alışverişi ya- pıyormuşçasına rahathk sağlayan programdır. CuteFtp Windows ortamında çalışan bir dosya alıcısı veyolla- yıcısıdır. Bu programı http://www.cuteftp.com dan ve- ya http://www.winfiles.com adreslerinden bulabilirsi- niz. Ftp protokolü ile baglanuda bflmeniz gerekenler ise; Username: fCullanıcı ismi (Ftp sitesi egerpublic (herke- se açık) ise anonymous kullanıcı ismi ile ftp sitesine gi- rebilir ve siteden istediğiniz dosyalan alıp, yollayabilir- siniz. Password: Şifre (Ftp sitesi anonymous kullanıcı ismi girince size şifre olarak e-mail adresinizi girmeni- zi isteyecektir. (Sadece özel ftp sitelerinde girişi engel- lemek için şifre vardır.) Host Address: Baglanmak iste- diğiniz Ftp sitesinin? İnternet üzerindeki adresi. (Bu ad- res sanal bir adres olabilir. Ornek:ftp.cdrom.comveya 194. 32.43.12 gibi sabit bir tnternet adresi de olabilir.) Cuteftp programını açtıgınız zaman ise yapmanız gere- ken sadece bir ftp sitesine baglanmak. İnternet dolu gün- ler dıleğiyle... laneth(ffcumhuriyetcom.tr I I DEĞİŞEN DÜNYADAN HÜSEYİN BAŞ "Galya Savaşı'ndan Balkan Savaşı'naBir bilge söze bakılırsa "Tarih tekerrûrden ibaret." Bir de "Ders alınsa, tarih tekerrüretmezdi" diyenler var. Uzak, ya- kın geçmişte her iki yaklaşımı da doğrulayan çok sayıda ör- nek var. Bütün mesele geçmiş olayiardan ne tür br "ders" alındığına bağlı. Ders alıp, aynı yanlışı yapmaktan kaçınır- sanız, tarih en azından o konuca tekerrür etmeyecektir. Ama kimi ülkeler, geçmişten dünyaya tek başına egemen olmanın "derslerini" çıkararak bir bakıma sonunda ne ola- cağına aldırmadan "tarihi" tekrar etmektedir. Birieşik Devietler, dünyanın en zengın altı ülkesiyle biriik- te uluslararası tüm yasalan, bağh olduğunu savladığı tüm ahlak, eşitlık ve hukuk kurallannı çiğneyerek muazzam bir armadayla küçük bir ülkeyı eşine benzerine rasttanmayan bir ınatla yakıp yıkarken hiç kuşku yok, tanhten, fazlasıyla ders almıştır. Bugün soluksuz süren bombardımanlarla "asıl amacın" gizlenmesıne yönelik "yalan ve çarpıtılmış haber" bombardımanlannın tozu dumanında Kosova ve Yugos- lavya olayını nesnel gerçekliği içinde kavramak. hele bızim gibi, konuya neredeyse tümüyle NATO gözlüğüyle bakılan bir ülkede, kuşkusuz, kolay değıl. Halıhazır ve gelecekteki sonuçlan itıbanyla ülkemiz ıçın yaşamsal önemde olması- na karşın olaya nesnel biçimde yaklaşanlann sayısı, ne ya- zık ki parmakla gösterilecek kadar az. Işin aslı Sovyet blo- kunun parçalanmasımn ardından ortaya çıkan tek kutuplu oluşumdaABD'ningezegeninrürnünedayattığı"Ven/Dün- ya Düzeni" çerçevesinde paytaşmasız dünya egemenliği- dir. Buna şu ya da bu ölçüde katılmayan ülkeler, sıyasal bâs- kı, yetmezse muazzam beyin yıkama olanaklanyla destek- tenen kaba güçle hizaya getirilecek, gerektiğınde söz ko- nusu ülkelerin sınırian, kışkırtılan etnik ve dınsel karşıtlıklar bahane edilerek yeniden çizılmeye çalışılacaktır. Poligon atşlan kadarrisksizsaldınlann askersei sanayı devtennin cep- lerine akıttığı milyarlarca dolan da kuşkusuz unutmamak ge- rekmektedır. NATO komutanı "Bunlara çek kesip durmaktan" yorul- duğunu itiraf etmemiş mıydi? Peki, "uygartık" sözcüğünü ağızlanndan eksık ermeyen üstelik şu sıralar genelltkle "sos- yalist ve sosyal demokratlann" işbaşında olduğu Avrupa ne- den onca ıstekle saldınlara katılmıştı? Bunu, Avrupa'nın gö- beğinde patlak verecek bir savaşa karşı olduklan için yap- tıklan savian ınandıncı olmaktan uzaktır. Asıl amaçlan, Bir- ieşik Devletler'in gücünden yararianarak tüm Avrupa'nın aynlmaz parçası olarak gördüklen Balkanlar"ı, Slovenya ve Hırvatistan'ın ardından Rusya'nın sınırianna kadar dayanan bölgenin tümünü, VVashington'un patronluğunda Latin Ame- rika örneği birer "arka bahçe" haline getırmektır. • • • Paris III Üniversitesi Latin Edebiyatı Profesörü Rene Mar- tin, 28 Mayıs 1999 tarıhli Le Monde gazetesınde yayımla- nan yazısında, Birieşik Devletler ve NATO'nun Kosova ba- haneli Yugoslav saldınsıyla Jules Cesar'ın ünlü Galya sa- vaşı arasındaki şaşırtıcı benzeriıği ortaya koyuyor. Olayın kav- ranmasına yardımcı olacagı düşüncesıyle aynen aktanyo- ruz: "Jules Cesar, Roma'nın Gaıya eyaletıne valı olarak atandığında kafasında tek bir düşunce vardı: Büyük diye anılan baş sıyasal rakibı Pompeius'un sahip olduğu mu- azzam askeri zafertere eşıt başanlar kazanmak ve bundan yararianarak Roma'daki Iktidan ete geçırmek. Bunun için de Pompeius 'un Doğu 'da gerçekteştirdiğı fetihlere karşılık Avrupa'da fetih yapması gerekiyordu. Cesar için sorun, bu harekâtı gerçekleştirmesinde ken- disine senatodan verilmış herhangi bir görevin bulunma- masjydı. Üstelik eyaletinden çıkma hakkı olmadığı gibi, Gaf- ya'nın diğer bölğelerindeki Işlere kanşma hakkından da yoksundu. Ama dahiyane olan, bütünüyle 'insancıl'neden- lerie yapıyormuş süsü vererek bölgeye 'müdahale' etrpe- nin yolunu bulmasıydı: Galya 'nın bazı yerleşim birimleri ta- rafından (Helvetler, Heduen'ler ve Sequen 'ler)yardıma çağ- nlmayı tezgâhlamakta gecıkmedı. Bu kavımler, Anovıst adıy- la anılan bir Cermen şefi tarafından tehdit edildıklenni ve evlerini ten\ etmeye zorlandıklann< söylüyoriardı. Dedikle- rinegöreAriovist,zalim, kendinibegenmişbir zorbaydı. Ka- ba, öfkesibumunda ve maymun iştahlı binydi. Eğer Cesar ve Roma halkıyardımlanna koşmazsa, Galyalılann tümü göç etmek zorunda kalacak, başka ev, başka topraklar araya- caktardı." (Cesar, Galya Savaşıyommlan I. Kitap, 32. Bö- lüm.) Anovist'e gelince o, "saldırgan olmadığını, tam tersine Galyalılann kendisine saldırdığını" ıleri sürüyor ve Galya'nın söz konusu bölümünün aslında Cermen eyaleti olduğunu, ordusunun da eyalete kendi güvenliğinı sağlamak için gır- diğini ekliyordu. Dahası, kendisinin Romalılara ait Galya topraklanna kanşma hakkı olmadığı gibi. Romalılann da kendisine ait olan Galya topraklanna müdahale hakkı da söz konusu değildi. • • • Özetle bu tam bir "sağıriar" diyaloğuydu. Bu yüzden iki Roma ve Cermen şefi arasındakı anlaşma girişimi başan- sızlıkla sonuçlanacâktı. Ariovist, Cesar'ın buyruklanna bo- yuneğmeyi reddetti. Cesar, senatonun herhangi bir onayı olmaksızın, yanı bütünüyle yasadışı olarak saldınya geçti. Amaç, resmi olarak, ığrenç Ariovist'in zulmünün ve etnik te- mizliğinin kurbanı zavallı Galyalılan korumaktı. Ama asıl ne- den bütünüyle farklıydı. Heduen'lerin ve Sekuen'lerin ka- deri Cesar'ın umurunda değildi. Sonuçta Galya savaşı pat- lak verdi. Müdahale dpğal olarak "kara savaşıydı". Savaş kanlı oldu ve yedi yıl sürdü. Cesar birden fazla kez yenilgi- nin eşiğinden döndü. Ama sonunda stedığini elde edecek- ti. Kazandığı zafer, birkaç yıl sonra "dünyanın efendisi" ol- masının yolunu açacaktı. Belki de fazla kuşkucuyum. Ama NATO'nun Yugoslav müdahalesmm bana "gerçeklerin giz- lenmesi" sanatının bu dahiyane ve şaşırtıcı biçimde "gün- cet" başyapıtı "Galya Savaşlanm" yeniden okuma arzusu verdiğini itiraf etmeliyim. Word kullanmanın altın kuralları WORDNEDtR? Microsoft Word (kelüne) birkelime işlem programıdır. Word yardımıyla belgelerini- zi daha kısa sürede. hatasız hazırlamamzı saglarsınız. Düzenleme ve biçimleme özelliklerini kullanarak bel- gelere çok daha etkileyici bir görünüm verebilirsiniz. Tanıtımımızda kolay an- laşılabilirlilik ve basit uygu- lamalarla genel kullanımına değineceğiz ve bunlan ör- nekleriyle göstereceğiz KOMUT YÖNTEMLERİ Word programında aynı işlemleri yapan bazı komut- larbirçok farklı yöntemle ve- rilebilir. MENÜLER Menüçubugu, Dosya, Dü- zen, Görünüm, Ekle, Biçim. Araçlar, Tablo, Pencere, Yar- dım, menülerinin bulundu- gu ve farenizle tıkladığınız- da aşağıya doğru açılan (ka- yan) komut listelerinden oluş- maktadır. KJavyeden ALT tuşu ile komut adında altı çi- zili harfe basılarak komut lis- tesi aktif hale getirilir. Örne- ğin. "Dosya" menüsünü ak- tifhale getirmek için ALT+D tuşlannabiriikte basmak ye- terlidır. Bu hareketimiz İco- murun "KestirmeYohı" dur. Bu durumda farenizi (mo- use,! "Dosya" yazısınrn üze- rine genrmeksizın komut me- nüsüne ulaşabiursiniz. Da- ha sonrada yine klavyenizden aşağı. yukan, sola \e sağa ok ruşlanyla da menülerde gezinebilirsiniz. Kayan me- nülerde bazı komutlann ya- , mnda bulunan sagaokişare- | ti orada bir iç menü oldugu- ^ nun göstergesidir. Buraya da v klavyedensağaoktuşunaba- • sarakgirebılirvekomutlan- . nızı uygulayabihrsiniz. ARAÇÇUBUKLARI Uygulamak istenen komut yalnızca araç çubuklan bu- .' lunanveokomutuyerinege- ' tirerı butona tıklamakla ger- çekleştirilebilir. Ömeğin, ya- ' zınızı kaydetmek için üze- ' rinde disket resmi bulunan • butona; yazınızı yazıcınız- dan çıkartmak istediginizde ise yazıcı resmi bulunan bu- tona tıklamaTuz yeterlidir. Bu araç çubuklanndan en çok kullanılanlan: "Standart Araç Çubuğu" ve "Biçim lendirmeAraçÇubugudur' Freedom(« cumhuriyetcom.t