Katalog

Cumhuriyet INTERNET'TE www.cumhuriyet.com.tr ! . . . . www.cumhuriyet.com Cumhuriye Q)iO"7.4 CumhuriyetR AD YO İSTANBULVE ÇEVRESİNDEYAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26843 / 200.000 TL (KDVtçındej KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 5 NİSAN 1999 PAZARTESİ LEIBNIZ METAFIZIK UZERINE KONUŞMA Fransızcadan çeviren: Afşar Timuçin "Leibniz düşünce tarihinin yetiştirmiş olduğu en yaratıcı, en evrensel düşünürlerden biridir. Bilgi zenginliğinde, çeşitli alanlardaki yaratıcılıkta onu aşmışolan bir başkası hemen hemen gosterilemez. Leibniz yalnızca bir filozof değil, aynı zamanda matematikçi, doğa bilgini, tarihçı, filolog, hukukçu ve teologdur da." Macit Cökberk METAFIZIK CZERtNE KONUŞMA Leibniz felsefesi bir bütünselfîk felsefesidir. Belli konulara ağırlık vermek yerine bütünü kapsayan bir açıklama getirmeye çalışır. İlerleme ya da gelişim fikri de ilkin onda görülür. XIX. yüzyılda olgunlaşacak olan bu fikir Leibniz'in monatçılık öğretisinde belli belirsiz ortaya çıksa da önemli bir duşünce aşamasını gosterir. Leibniz'in belirttiği gibi, Descartes'tan geçmeden yeniçağı kavramak nasıl zorsa, Leibniz'den geçmeden gelişim fikrini kavramak da olası değildir. 17. yüzyılın üç büyük filozofundan biri olan Leibniz'in, felsefesini ilk kez toplu bir biçimde anlattığı yapıtı... Yarın Cumhuriyet'le birlikte... NATO saldınlan sertleşti; sığınmacı Arnavutlar şimdi de salgın hastalık tehdidinde KaçarkenölüyorlarBinlerce kişi dağlarda Kosovada 250 binden fazla evsiz ve aç Arnavut'un olduğu belirtiliyor. Orman ve dağlarda yaşamak zorunda kalan Arnavutlar sınıra ulaşmaya çalışıyor. Makedonya'ya sığınmayı başaran Kosovahlar arasında salgın hastalık tehlikesinin baş gösterdiği ve her 5 dakikada bir kişinin hastalandığı bildiriliyor. En fazla risk taşıyanlar ise yaşlılar ile çocuklar. Blace'de önceki gün biri bebek, 11 kişi can verdi. • 8. Sayfada Operasyon: 500 milyon dolar ABD'ye maliyeti ağır# NATO'nun Yugoslavya'ya yönelik operasyonunun ABD'ye maliyeti ağır. Bugüne dek yapılan operasyonun 500 milyon dolara (vaklaşık 200 trilyon TL) mal olduğu bildirildi. ABD Uluslararası ve Stratejik tncelemeler Enstitüsü Müdürü David Goure, "Hayalet uçak adı verilen F-l 17'nin kaybedilmesini yakıt masraflanna, asİcer ve subaylara ödenen paralara ve nakliye masraflanna eklerseniz ortaya yaklaşık olarak 500 milyon dolar çıkar" dedi. Olası bir kara harekâtının daha ağır bir maliyet taşıyacağı belirtiliyor. # Yugoslav lideri Slobodan Miloşeviç ile Arnavut lideri îbrahim Rugova arasında yapıldığı bildirilen görüşmeye ilişkin görüntülerin bazılannın arşiv filmleri olduğu ortaya çıktı. • 8. Sayfada • Batl kUCak açtl Almanya'nın Makedonya'ya, AB ülkelerinin 100 bin Kosovalı mülteci alacaklanna dair söz verdiği bildirildi. ABD Dışişleri Bakam Albright da Kosova'dan komşu ülkelere kaçan sekiz bin civannda mülteciyi kabul edeceklerini açıkladı. Mültecilere yardım ulaştırmak için hava köprüsü kuruldu. îngiltere'ye ait bir nakliye uçağı ve Fransız helikopterleri Makedonya ve ' Arnavutluk'a ulaştı. • 8. Sayfada Bombardıman ağırlaşıyor NATO dün sabah erken saatlerde Belgrad'ın 150 km. kadar güneyindeki Bogutovaç'ta bir benzin istasyonu ile başkentin 15 km. kadar dışındaki Pancevo petrol rafinerisini vurdu. Saldında bir polis akademisi ile bir ısıtma santralı da isabet aldı. NATO uçaklan, Sırbistan'm kuzeyindeki Novi Sad sınırlan içinde bulunan Tuna Nehri üzerindeki ikinci büyük köprü olan Sloboda Köprüsü'nü de imha etti. • 9. Sayfada ı • BELGRAD'DA ALEVLER YÜKSELİYOR - Çok şiddetli paüamalaruı yaşandığı Belgrad'da insanlar geceteri sığmaklarda geçiriyor. Bombardıman- da köprüler > ıkılırken Novi Belgrade'de bulunan merkezi ısıtma santralından yükselen dumanlar kilometrelerce uzaktan görülebiliyor. (REUTERS) Mültecilerin taşınması için Makedonya ile Türkiye arasında hava köprüsü kurulacak KırldarelTne 20 bin kisilik çadırkent• Başbakan Bülent Ecevit, Kosova'dan kaçan mültecilere çağdaş bir barınma olanağının sağlanmasına yönelik olarak Kırklareli'ne 20 bin kişilik çadırkent kurulacağını açıkladı. Ecevit, en kısa sürede mültecilerin havadan ya da karadan Türkiye'ye ulaşmalannı sağlayacaklarını bildirdi. Türkiye'nin Arnavutluk ve Makedonya'ya yönelik insani yardım malzemelerinı taşıyan 4 askeri kargo uçağı, NATO'nun bölgeye giden hava koridorlanndan geçişi yasaklaması üzerine geri dönmek zorunda kaldı. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su)- Bakanlar Kurulu, Kosova'dan kaçan mültecilere bannma olana- ğının sağlanması için Kırklare- li'ne 20 bin kişilik çadırkent ku- rulmasını kararlaştırdı. Çadırkent- Ie ilgili olarak Içışleri Bakanı Ca- hit Bayar başkanhğında üst koor- dinasyon kurulu oluşturulurken mülteciler için yurtiçi ve yurtdı- şında yardım kampanyası başlatıl- ması benimsendi. Başbakan Bülent Ecevit, Türki- ye'nin bölgeye yaptığı insani yar- dımın toplam 5.5 milyon dolara ulaştığını belirtirken Arnavutluk ve Makedonya'ya insani yardım taşıyan 4 C-130 tipi kargo uçağı, NATO'nun bölgeyi havatrafığine kapaması nedeniyle geri dönmek zorunda kaldı. Türkiye, Belgrad yönetiminin Kosova'ya uyguladığı baskı nede- niyle bölgeden kaçan onbinlerce mülteciye yönelik insani yardım programını genişleterek sürdürü- yor. Bunalımm başladığı günden bu yana toplam 5.5 milyon dolar- lık yşrdımda bulunan Türkiye, şimdi de Kosova-Makedonya-Ar- navutluk smırlannda, son derece kötü koşullarda yaşamaya çalışan mülteciler için çadırkent kurmayı kararlaştırdı. 20 bin kişiyi bann- dırabilecek nitelikte olan çadır- kentlerin Makedonya topraklann- da kurulması planlanmıştı ancak Üskûp yönetiminin konuya sıcak bakmaması üzerine Türkiye'ye kurulmasına karar verildi. Makedonya yetkililerin verdiği bilgıye göre, mültecilerin Türki- ye'ye, kurulacak bir hava köprüsü üzerinden taşınacağı kaydedıldi. Askeri ve sivil kargo uçaklanndan oluşacak hava köprüsünün oluştu- M Arkası Sa. 6, SHl'de RUS SAVAŞ GEMİLERÎNİN GEÇİŞİ ERTELENDİ • 6. Sayfada Başbakan Bülent Ecevit 'Orman köylüsiiyie barışacağız'• DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, partisinin Kastamonu'da düzenlediği mitingde konuştu. Kente 20 kilometre kala Orman-îş Sendikası üyesi bir grup işçi, Ecevit'in otobüsünün önünü keserek isteklerini iletti. Ecevit işçilere, devletin olanaklan sınırlı olduğu için istediklerini bir anda yapamadıklannı söyledi. • Orman işçilerinden sabırlı olmalannı isteyen Ecevit, seçim bildirgelerinde belirtildiği gibi orman köylüsüyle devleti banştıracaklarını SÖyledi. • 5. Sayfada Trakya'da liderlere yüklendi Baykal: Kaçak güreşiyorlar • Kırklareli, Edirne ve Tekirdağ'da halka seslenen CHP lideri Baykal; Yılmaz, Çiller ve Ecevit'e yüklendi. Diğer liderlerin meydanlardan ve ekranlardan kaçtığını belirten Baykal, CHP dışındaki partilerin soygundan ve yolsuzluktan söz edemediğini, söz etmeye yüzlerinin bulunmadığını söyledi. • DSP lideri Ecevit'in diğer sağ partilerin soygun yaptığını bildiği halde hem Çiller'i hem de Yılmaz'ı akladığını vurgulayan Baykal, "Ecomatik hem yıkıyor, hem aklıyor. Bunun hesabı verilmeli" diye konuştu. • 7. Sayfada YILMAZ: ALLAH'A, ATATÜRK'E UMUT BAĞLAMIŞLAR • J. Sayfada Ankara Büyükşehir Belediyesi Gökçek'in üç hayalişirketi • FP'li Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in adı şimdi de belediye içinde paravan şirket kurmaya kanştı. Ankara Büyükşehir Belediye Meclis üyesi Muzaffer Saraç, belediyenin faaliyet raporunda bulunan 14 şirketin dışmda, illegal üç şirketin daha bulunduğunu söyledi. Cayman Adalan ve Güney Afrika'da kurulan şirketlerin vergi kaçırdığını ileri süren Saraç, şirketlerin adreslerinin de belli olmadığını belirtti. • 5. Sayfada F. Bahçeli Uche'nin ayağı kırıldı Beşiktaş Kadıköy'de galip • Türkiye Birinci Futbol Ligi'nin 26. haftası geride kalırken şampiyonluk yanşında ezeli rakibı Fenerbahçe'yi Kadıköy'de 2-1 yenen Beşiktaş büyük avantaj sağladı. Galatasaray'ın 3 puan ardında şampiyonluk iddiasmı devam ettiren Beşiktaş'ın goîlerini Mehmet ve Ayhan attı. Fenerbahçe'nin golü ise Erol'dan geldi. • Fenerbahçe'de Nijeryalı Uche'nin ayağı kınldı. Maçın 35. dakikasında kalecisi Murat'la çarpışan deneyimli futbolcu sezonu kapattı. Uche, Acıbadem Hastanesi'nde 2 saat süren bir ameliyat geçirdî. • Spor'da Bağımsız Filistin devletinin kurulması görüşülecek Yaser Arafat bugün Türkiye'de GUNDEM 3VIUSTAFA BALBAY Türk Ligi! ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Filis- tin Devlet Başkanı Yaser Arafat, uluslara- rası anlaşmalara göre 4 Mayıs'ta ılan edil- mesı gereken, ancak koşullann oluşmama- sı nedeniyle büyük bir olasılıkla ertelene- cek olan bağımsız Filistin devleti ile ilgili görüşmelerde bulunmak üzere bugün Tür- kiye'ye gelecek. Arafat, görüşeceği Cum- hurbaşkanı Sükyman Demirel ve Başba- kan Bülent Ecevit'ten; bağımsız devletin kurulması yönünde destek isteyecek. ABD'nin ınisiyatifı ile Israıl ve Filistinyö- netımlen arasında imzalanan uluslararası anlaşmalar uyannca 4 Mayıs 1999'da ba- ğımsız Filistin devletinin ilan edilmesi ge- rekiyor. Ancak Ortadoğu Banş Süreci'nde önemli bir gelişme yaşanmaması, terör ha- reketleri, Israil'in Filistin bölgelerinden çe- kilmesini tamamlayamaması ve siyası ko- şullann uygun olmaması nedeniyle bağım- sız Filistin devletinin öngörüldüğü tarihte ilan edilmesi olanaklı görünmüyor. Israil seçimlerinin 17 Mayıs'ta yapılacak olma- sı da bağımsız devletin bu tarihlerde ilan edilmesinin güç olduğunu gösteriyor. Filistin Devlet Başkanı Arafat ise taraf- lar arasında imzalanan uluslararası bir an- • Arkası Sa. 6, Sü. 8'de Atatürk'ün 29 Ekim 1933'te Çankaya Köşkü'nde- ki kabulde yaptığı şu saptamayı bir kez daha paylaş- madan geçemeyeceğim: "Bugün Sovyetler Birtiği, dostumuzdur, komşu- muzdur, müttefikimızdir. Bu dostluğa ihtiyacımız var- dır. Fakat yann ne olacağını kimse bugünden kesti- remez. Tıpkı Osmanlı gibi, tıpkı Avusturya-Macaris- tan gibiparçalanabilir, ufalanabilir. Bugün elinde sım- • Arkası Sa. 6, SiL 8'de