Katalog

1 MART 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER ABD'nin Ankara'daki iki numaralı adamı Ricciardone, Saddam'ı devirme senaryolarını anlattı 4 Askeri darbeyle devrilecek'ÖZGENACAR ANKARA - Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin ve rejimini devir- tnekle görevlendirilen Ankara Büyü- kelçiliği'nin iki numaralı diplomatı Francis Ricciardone, çeşitli senaryola- n anlattı ve "Bir sabah kalkdğınızda askeri darbe ile Saddam'ın devrildiği- ni göreceksiniz" dedi. Ankara'dan ay- nlmadan önce Cumhuriyet'e konuşan Ricciardone, Saddam'ı devirme konu- sunda takvim vermedi. Bir ay Londra ve Avrupa'da Iraklı muhaliflerle konuşacak olan Amerika- lı diplomat nisanda Washington'da gö- revine başlıyor. Diplomat sorulanmı- zı şöyle yanıtladı: - "Saddam'ı devirme göreviyle" ta- nımlanıyorsunuz. Bu düşünceye ne di- yorsunuz? Bu, işin kısa anlatımı. Görevim ger- çekte bundan da zor. Biz ABD olarak, yeni bir Irak, istikrarlı bir Irak. komşu- lan ile banş içinde yaşayan bir Irak görmek istiyoruz. Bunu da sadece Iraklılann kendileri başarabilir. Biz, Iraklılann bu amaçla gerekli adımlan atmalannı sağlamaya çalışıyoruz. Bu- nun için de Iraklılararejimlerini değiş- tirmek için yardım ediyoruz. Irak hal- kmı temsil eden tûm ülkeyi yöneten bir hûkümete. diktatörsûz bir yönetime inanıyoruz. Tam tersinc Saddam var oldukça Irak'ın bölünmesi artacaktır. Amacımız, Irak'ın tekrar kendi ayak- lan ûzerinde durabilmesine yardım et- mektir. Ama bunun nasıl olacağını da bilmiyoruz. - Bu durum. bir başka ülkenin içiş- lerine kanşdması değü midir? Kuşkusuz. bazı ülkeler. Irak rejimi böyle diyecektir. Ben başka bir şey söyleyeceğim. Sizin yardım için yalva- ran, acı çeken, cinayetlerin işlendiği bir komşunuz olsa. dış dûnya olarak gözlerinizi kapayıp kulaklannızı tıka- yacak mısınız? Ben kanşmam mı di- yeceksiniz? Kosova'da da bunu mu yapmalıyız? Irak'ta bunu mu yapma- lıyız? Sanmıyorum. Iraklılara ülkele- rini bu durumdan kurtarmalan ama- cıyla yardım için bir şey yapmadıkça Irak bölge için, kendi halkı için daha da kötü bir sorun olur. - Saddam'ı korumak yerine, orta- dan kakurmak niye? Dışişleri Bakanı'nın dediği gibi şu andaki durumun daha da kötûleşmesi - Irak'ı daha çok tahrip edecektir. Biz, I- rak'ın tahribini önlemeliyiz. Irak'ın geleceğinin, hem de iyi bir geleceğin sağlanmasının zamanı geldi. Durumu bu biçimde korumak sonuca götürmez. Irak'ta istikrarsızlık, komşulanna bir tehdit olmayı sürdûrmekte, terorizm tehdit olarak kullanılmaktadır. - Muhalif gruplarla çakşmalannızı ne ölçüde sürdüreeeksiniz? Amacuuza ulaşmak için görevinizi nasıl yapacağı- nızı açıklar mısınız? Hangj yol ve yön- tendere başvuracaksınız? ABD'nin tüm kurumlan ile işbirli- gi yaparak, hatta ordu ile eşgüdümlü olarak özel önlemler uygulanacak. Iraklılar kendi topraklannda işgal al- tında yaşıyorlar. Kendi ülkelerinde tut- saktan farklı değiller. Bu insanlann gerçeği öğrenmeleri gerekir. Onlar ora- da Cumhuriyet Milliyet gibi gazeteler- den yoksunlar. Çünİcü yasak. Irak'ta faks yok, internet yok. Bunlar siyasal amaçlı araçlar olarak kabul ediliyor. CNN, Irak'a yayın olarak giremiyor. Bunlardan ancak imtiyazlı kişıler ya- rarlanabiliyor. Hedefimiz Irak halkına gerçekleri ulaştırmak. Ben, Irak'ı tek- rar doğru yola götürmek için aynı za- manda komşu ülkelerle de çalışıyor olacağım. Onlarla ilişkilerimizden, rak'a dönmek ve ülkeleri için bir şey yapmak istiyorlar. Bu insanlann bir bö- lümü siyasal olarak aktifler. Muhalif- ler, Siyasal çözümle ilgjleniyorlar. Bu insanlar vatansever olduklan için ülke- lerini düşünüyorlar. Birçoğu servetini feda etmiş. Bazılan yakınlannı. akra- balannı kurban vermiş durumda, bazı- lan yaşamlannı tehlikeye atıyor. Bun- lann Irak içinde çok iyi bağlantılan var. Onlarla da çalışacağım. Bunlar sa- dece Londra'dakilerle sınırlı değil. Tüm dünyaya vayılmış durumdalar. - Muhalifkr dağuuk olduklan için etkin değiller. Aynca, bazı gruplann ABD'nin öngördugü 97 mihon dolar- lık ödenekten \ararianmak için özel olarak seçildikleri sö>leniyor. Ne dersi- niz? Bir bölümünü açıklayacağım. Yan- lış anlaşılmaması için yardım mevzu- atı hakkında bilgi vermek ısterim. Ko- nu ile ilgili mevzuatımız ABD Başka- yiz. Eğer bunlar biz Irak'ta banş isti- yoruz diyorlarsa, öteki Irakhlarla bir- likte çalışmak istemiyorlarsa, biz bun- lan desteklemeyiz. Bu önemli bir öl- çüttûr. tkinci ölçüt, bunlann demokratik değerlere sahip çıkmalandır. Ameri- ka'daki devlet yönetimine benzerya da Avrupa'daki, Türkiye'deki ya da bir Arap hükümeti gibi bir hükümet kura- caklar, demek değildir. Saddam'ın devrildiğinin hemen ertesi günü de- mek istemiyorum.. tüm demokratik değerlerin uygulanabilirliğine inanma- lan gerekir. Uçüncüsü, bunlar banşa bağlı olmalı, bir başka anlatımla genel- de insan haklanna saygılı olmalıdırlar. Bunu başarmak, çok zor değildir. Dördüncüsü, bunlann bülün kom- şulanyla banş içinde yaşamayı isteme- sidir. Biz, gelecekte Irak'ın komşusu- na saldırmasını istemiyoruz. Hasmane tavırlı bir Irak istemiyoruz. Francis Ricciardone Irak h'derini devirme planlannın kapsamını anlaürken beliıii bir zaman söytemekten kaçındı. birçok ülke, daha doğrusu, benim ko- nuştuğum tüm ülkeler bu hedefı pay- laşıyor. Irak'ın istikrara kavuşmasını, norrnal bir ülke durumuna gelmesini iyi bir ticaret ortağı. iyi komşu olma- sını istiyor. Ikinci grupla da çalışacağız. Sonuç olarak ben Irak dışındaki Iraklılarla ça- lışacağım. Bu sadece Iraklı muhalif- lerle sınırlı olmayacak, Irak dışındaki Iraklılann, Irak'ın geleceği için suna- caklan çok şey var. Bunlar bir anlam- da Jrak lobisidir. BunUr "YeoHrak" için siyasal etki yaratabilirler. Para kaynağı ve hatta insan kaynagı olabı- lirler. Bunlann becerileri.. kızlan, ço- cuklan, iş ortaklan, bunlar doktordur, mühendistir, mimardır. Ben Irak dışın- daki bu insanlan tanıyorum. Bunlar I- nı'na 97 milyon dolara kadar yetki ta- nıyor. Bu, nakit dağıtım için değil, eği- tim ya da araç-gereç sağlanması ama- cıyladır. Yasaya göre Başkan bunun yaranna inandığmda 5 ölçütü karşıla- yan gruba bu ödenekten önerecektir. Başkanın görevlendirme işi budur. Ge- çen ay Başkan Kongre'ye, seçilmiş 7 muhalif grubun listesini gönderdi. Bunlar en büyük muhalif gruplar ara- sından seçildi. rtamu açıklamalann- dan. bunlarla yapılan görüşmelerden, bunlann tümünün de S ölçütü karşıla- yamadıklan anlaşıldı. Bu ölçütler ne- lerdir? Sanınm Iraklılar da Türkiye'de bu ölçütleri paylaşmalıdır. Binncisi. ülkelerine, Irak'ın toprak bütünlüğü- ne bağlı olmalıdırlar. Biz, hukuk açı- sından Irak'ta aynmcılığı destekleme- TÜRKİYE GAZETECİLER CEMÎYETİ 1999 SEDAT SİMAVİ ÖDÜLLERİ 9 dalda verilecek ödül tutan net 5.400.000.000 liradır. ödül 9 dalda eşit olarak paylaşunlacaktır. Kişiler; kendileri aday olabilecekleri gibi, öğretim kurumlan, mesleki kuruluşlar, Sedat Simavi ödülleri Ön Araştırma Kurullan ve kişilerce de aday gösterilebilecektir. FEN BİLİMLERİ Fizık, kımya, matematik, jeoloji, botanilc, zoolji. astronomi, gibi fen bilım- lerı dallarından birinde önemli bir buluşu gerçek- leştıren ya da araştırma ve çalışmalanyla bu bı- limlerın evrensel geliş- mesıne katkıda bulunan adaylara açıktır. Yayın- lanmış monografik ince- lemeler ve doçemlik tez- len ödüle aday olabilır. ' SEÇİCİ KURUl: Prof.Dr.YiBufAVCI Prof. Dr. Avadıs HANCINLIYAN Prof. Dr. Milta İDEMEN Prof.Dr.ZeynepllsenÛNSAN Prof Dr ŞefıkSÛZER Prof.Dr ErdoğanSUHUBl Prof Dr ErpiııTOĞROL SAGLIK BİLİMLERİ Tıp, eczacılık, diş hekim- liği gibi insan sağlığıyla ilgili alanlarda önemli bir buluşu gerçekleştiren ya da araştırma ve çalışmala- nyla bu bilimlerin e\Ten- sel gelışmesıne katkıda bulunan adaylara açıktır. Başvurulara, "Sağlık Bilimleri Ödülü Bafvuru Formn" eklenmclidır. SEÇİCl KURUL: Dr. Omıt AKER Pro£ Dr. Korkmaz ALTUG Prof. Dr. Orhan ARIOÖUL Doç. Dr rfaH BAHÇBdOĞLU Dr Gürbüz BARLAS Prof. Dr. Güngör ERTEM Prof Dr. Ergin SENCER Prof. Dr. Yücel TANGÜN Prof. Dr. Hasan YAZ1CI GORSEL SANATLAR Son bir yıl içinde resim, heykel, seramık, gravür, grafık sanatlan alanında, yurt içinde ya da yurt dı- şında bir sergı gerçekleş- tirmiş sanatçılar veya tüzel kişiler aday olabilır ya da gösterılebilir. Baş- vurulara en az 10, en fazla 20 adet kasetlenmı; 35 mm.'Hk dia veya aynı sa- yıda renkli fbtofraf eklen- melıdır SEÇİCİ KURUL: Prof Beril ANILANMERT ZeynepATlKKAN Prof. Neş'eERDOK Mehmet ERGÜVEN Prof AHTeonTBiGERMANER Prof. KayaÖZSEZGtN Ünal SAKMAN EDEBIYAT Şiir, öykü, roman, oyun, anı, gezi, deneme, elcştın, araştırma ve edebıyat tarihı tûriindeki eserler kanlabı- lir. Aday gösterilecek ki- taplann, son bir yıl içinde yayınlanmış olması gere- kir. Basılmamış eserlerle de ödüle katılınabılır. Tek. bir sıır, tek bir öykü veya tek bir deneme ile ödüle basvurulamaz. SEÇtCl KURUL: Füsun AKATLI PnDf. Dr Cevat ÇAPAN Sernih GÜMÜŞ Vedat GÜNYOL Doğan HIZLAN Arilla ÖZSEVER Hılmi YAVUZ Ödül, sporun her dalına açıktır. Son bir yıl içinde ülke çapında ve ulus- lararası alanda üstün başarı sağlamış olan sporcuya, takıma veya bir spor adamına venlir. Her branşta milli takımlar. kulüp takımlan aday'olabilir. Amatör sporcuların başarıları önceükle dıkkate alımr. SEÇİCl KURUL: Nezıh ALK1Ş Orhan AYHAN Togay BAYATLI Jerfi HRATLI AttüaGOKÇE Doğan KOLOĞLU Cüneyt E. KORYÜREK Necmi TANYOLAÇ Hmcal ULUÇ GAZETECILIK Gazetecilik ödülü için kişiler; yorum, haber, röportaj, dizi yazı, sayfa dûzenlemesi, haber fotoğrafları, karikatür gibi son bir yıl içinde basıh kitle iletişım araçlannda yayınlanmış güncel eserlerle aday olabilirler. SEÇİCt KURUL: Kenan AKJN Can ATAKL1 Nezih DEMİRKENT Orhan ERtNC Fehmi K.ORU Altan ÖYMEN Ertuğrul ÖZKÖK UylaTAVSANOĞLU Seçkin TÛRESAY RADYO TELEVIZYON ^M SOSYAL BİLİMLER Bu bölûmde radyo ve televiz- yon dallanna ayrı ayrı ödül venlecektir. Radyo ve tele- vızyon için hazırlanmıs ve son bir yılda yayınlanmıs. bû- tün programlar (tek veya dızı olarak) ödüle aday gösterile- bılir. Yayınlanan tele\izyon eserlerınin yönetmenleri; Radyo dalında ıse yaymlanan eserlerin yapımcı, yazar ve yönetmenlerinden biri aday olabıldıği gibi, birlikte de aday olabilirler SEÇİCİ KlRUL: Hulkı AKTUNÇ Prof Dr YıtoazBÜYÜKERSEN Prof Dr NüketGÜZ TurpyOLCAYTO MahmotTıliÖNGÖREN Ziyı ÖZTAN SikırSÜTER Yûcd YENER AvranYETKlNER Sosyolojı, sosyal psikolojı, antropoloji, siyaset bilımı, sosyal politika, sosyal ista- tistık, hukuk, ikbsat, tarih dallannda bilımsel çalışma yapan adaylar katılabilir. Çalısmalann Türkiye'nın sorunlanyla ilgili olmalan tercih edilir. Yayınlan- mamış eserlerle de ödüle aday olunabilir. SEÇtCl KURUL: Zafer ATAY Prof. Dr. Toktamış ATEŞ Prof. Dr. Sema ERDER Prof. Dr. Emre KONGAR Prof.Dr. loaraıa KUÇURADİ Prof. Dr Ahmet MUMCU Prof. Dr. Çetin ÖZEK. Prof. Dr. Mümtaz SOYSAL UmurTALU • Sedat Simavi ödüllen'ne aday olabilmek için Türkiye Cumhunyeti vatandaşi olmak zonmludur. • Fen ve Sağlık Bılımlcn dallannda eserlenn son 5 yıl içinde (1 10 1994-30.9.1999 tarihleri arasında), diğer dallarda ise son bir yıl ıçınde (1.10.1998-30.9.1999 tarihlen arasında) yayınlanmış, gerçekleştirilmiş veya sergilenmış olması gerekmektedır. * Klasik ders kitaplan, lisans. lısansüstü ve doktora lezleri veya daha önce ulusal yanşma ve ödüllendirmelere kıtılnuş eserler, dence ilrruş ol- sun veya olmasın aday olamaz * Adaylar bir datda ve o dal içinde bir konuda, bir eserle basvurabılir. .. ' " * Kolektif çalışmalar. ödül yönetmelığindeki ilgili maddeye uyutmak koşuluyla aday olabilır • Ölmüs kişiler aday gösterilemez. Adaylık için başvurmuş veya adaylığı ıleri sürûlmüş bir kişi adaylıktan sonra ölmüş ise, değerlendinneye alı- mr. kazanırsa ödül tutan yasal mırasçılanna ödenir * Belırh yazılı eserlerle (Fen ve Sağlık Bilimleri Odüüerinde yayınlanmış ya da yayına kabul yazısı olmalı) ödüle başvuracak veya aday gösteri- lecek kışinin, bu eserterinden basılmış ise. (Edebiyat ve Sosyal Bılimler Odüllerinde) kitap olarak; değil ise, iki aralıklı olarak daktiloyla ya da bıl- gisayarla yazılmış ve çoğaltılmış; Sosyal Bılimler, Sağlık Bilimleri ve Gazetecilik Odüllennde 10, Fen Bılımlen ve Edebiyat Odüllerinde 8 ade- dimn: Televizyon Ödülünde 1 adet VHS veya BETA kasetin, Radyo Ödülünde 10 adet ses bandınm, (Görsel Sanatlar ödülünde 8, Spor, Radyo ve Televizyon Odüllerinde 10 adet bilgı yazısmın, ayrıca Görsel Sanatiar Ödülünde dia veya fbtogıaflann) kişinin aynı sayıda özgeçmiş yazısı ve 2 adet fotoğ- rafi ile birlikte ödül sekreterltğme gönderilmesi gerekir * Fen, Sağlık ve Sosyal Bılimler dallannda yabancı dilde yayınlanmış eserle de basvurulabilir. Bu durumda eserle beraber çalışmayı tam olarak anlatmak kaydıyla en fazla 5 sayfalık Türkçe ozetmin de verilmesi gerekir • Gazetecilik, Radyo ve Televizyon dallannda, aday kişinin ve eserinin Tûrkiye Gazeteciler Cemiyeti Tûrkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bıldırgesı'ndekı maddelere aykın olmaması dıkkate alınır • Adaylık için başvurma sûresi 30 Eylül 1999 Perşembe günü saat: 17 OO'de sona erer Postadakı gecıkmeler kabul edılmez. • Video bant (Televizyon dalında). dia ve fotoğraflar (Görsel Sanatlar dalında) dışında ödül için gönderilen eserler lade edilmez. * Ödül Yönetmeliği ve Sağlık Bilımlen Ödülü için "Sağlık Bılımlen Ödülü Başvuru Formu" Sedat Simavi Ödülleri Sekreterliği'nden (0212) 513 84 58 - 511 08 75 telefcm ya da (0212) 513 84 57 faks numaralanndan istenebılir. SEDAT StMAYİ Ö D C L L E R İ SEKRETERLtCt Basın Mûzesi, Divanyolu Cad. No:84 34410 Çemberlita$/ ISTANBUL Beşincisi, birbirleri için çalışıyor ol- malan. buna söz vermeleri, kendileri- ni dış dünyadan soyutlamamalan gere- kir. Amerikan ajanı ya da kuklası hü- kümetlere gereksinimimiz yok. - Siz kendi yanıtiannızda "Yeni Irak" yaratmanın ülkede askeri bir ayaklanmayı desteklemek olduğunu sö>lediniz. Bu biçimdeülkede bir aske- ri ayaklanmayı başlanyor olmayacak mısınız? Bizim gerçekten inandığımız, Irak'ta olan bir şey, bunu biz yaptığ*- mızdan dolayı olmayacak. ABD'nin ajanlan buna yardım etse bile, bunu yapacak olan Iraklılardır. Bu, Irak hal- kı olabilır. Saddam'ın ailesi olabilır.. ya da bir halk ayaklanması. Senaryo- nun nasıl olacağını bilmiyorum. An- cak, bir tahminde bulunmam gere- kirse, Irak ordusunun bunu yapaca- ğına inanıyorum ve biz de sonucu et- kileyecek bir durumda olmak isteriz. Irak'ın geleceği için çalışacak olan bir Irak halkı olacaktır. - Görevinizi yerine getirmenin bir yoiu da Irak muhaliflerinin Saddam rejimine karşı ayaklanacağı bir or- tam yaratmak mı? Görevim, Irak içinde başarılı ola- caklanna inanan muhalif bir grubu cesaretlendirmek. desteklemektir. Saddam'ın yalanı, "Benden sonra tu- fan, benden sonra ülke kan gölüne döner. Türkmen Arapla. Türk Kürt- le, Şii Sünni ik çatışır." Bu büyük bir yalandır. Bazı Iraklılar, buna inanı- yor. Özellikle Sünni Araplar. Ben bu- na inanmıyorum. Iraklılann, kendile- rini cesaretlendirmeleri gerekir. - Siz Iraklılann faks, internet ve C- NN'lerinin olmadığını söylediniz. I- rak içinde nasıl bir Uetişim aracı kul- lanacaksınız. - Tutsak toplum içinde, halkın ger- çeği öğrenmek için çok etkili bir yo- lu vardır. Bağdat'ta bir dedikodu ka- zanı kaynamaktadır. Gerçekle ilgili en küçük bir bilgi yıldınm hızı ile yayılı- yor. Bunun için faksa, telefonla dinle- menize gerek yok. Haber yeraltı basın- la, daha doğrusu fısıltı gazetesi ile çok çabuk yayılıyor. Video kaset ve kaset- lerle haberler çevreye yayılıyor. Bun- lar Irak içinde halkın yaptığı şeyler. Bi- zim ise Irak'taözgür radyomuz var. B- BC yayınlan dinleniyor. Halk, Irak içi- ne gizlice gazete, magazin sokmakta- dır. - Bu durumda yolunuzçok uzun de- mektir. Evet, uzun yolumuz var, kolay değil. Ama Irak, modem bir devlet değil. Modern bir devlette diktatöre sahip ol- mak kolay değildir. Ülkenizi kapatmak istesenizbile yapamazsınız. İşin gerçe- ği şu ki, Türkiye; Suriye, Ürdün yoluy- la iş yapmak zorundadır. Iran'a sız- maktadır. Buralardan ülkeye halk bil- gi getirmektedir. Bunlan tahmin ede- bilir, ama önleyemezsiniz. - Amerika'nın Irak'ta askeri bir ayaklanmayı destekleme ovıınunun varhğını inkâr etmiyorsunuz! Rejimi değıştirecek her ayaklanma- yı destekleyeceğiz. Şu anda teçhizat ile insan var, istek var ve fırsat gerek- li. Yaptıklan iş çok büyük tehlike taşı- yor. Belki yaşamlanna mal olacak. A- ma buna değer. Çünkü sonuçta bir va- tana sahip olacaklar. lnanıyorum bazı insanlann bizim silahlanmıza, bizim vereceğimiz eğitime gereksinimleri yok. Biz, 1995 yılında olanlan yapmak istemiyoruz. O tarihte, bazı insanlann taş ve sopayla Irak tanklanna saldırdı- ğını gördük. Böyle bir ayaklanma iste- miyoruz. - Siz ayaklanma ile Irak'ta rejimi de- giştirmck istiyorsunuz. Peki ya bu ger- çekleştikten sonra Irak daha büyük bir kargaşaya sürüklenir. komşulanna da- ha büyük bir tehlike oluştunırsa bu du- rum türkiye'nin karabasanı değil mi? Irak halen Saddam'ın açık bir bi- çimde Incirlik'e zarar vereceğini be- lirtti. Şu andaki tehditten fazlasını ya- pamaz. Irak'ın bölünmesine gelelim. I- rak şimdi bir bütün mü? Irak hüküme- ti Nasuriye'yi bombalarken Irak'ın bir bütün olduğunu mu düşünüyorsunuz? Irak hükümeti kuzeyi boykot ettiği za- man, kuzeye doktor, öğretmen gitme- sini yasakladığı zaman, elektriği kes- tiğini düşündüğünüzde, bir ülke bun- dan başka daha nasıl bölünmüş olabi- lir. Liderler saraylanndan çıkıp çevre- yi dolaşamıyorlarsa, bu ülkenin bölün- mediğini nasıl söyleyebilirsiniz? - Kuzey, Federal Kürt Devleti oldu- ğunu, G üneş özerk bölge olduğunu ilan ediyor! İran'a kaülmazlar mı? - Siz Iraklılan biliyorsunuz. Ben yüzden fazla Iraklı tanımadım. Ben, bizim geleceğimiz bağımsız bir Kür- distan devletinde yatıyor diyen bir Kürt'e hiçbir zaman raslamadım. Ben, bizim geleceğimiz lran'da diyen bir Şii Iraklıya rastlamadım. Bir Amerikalı ve bir Türk olarak bizim bilmediğimiz şey korkudur. Biz korkuyla yaşamayı bil- miyoruz. Irak halkının birçoğu korku- yu paylaşıyor. Kuzeydeki Kürtler sade- ce Güney"den kaçan korku içindeki Şi- ileri kabul etmişlerdi. Onlan kardeş gi- bi karşıladılar. -Saddam'ın yerinegecirmek için kaç adayınız var? Gerçekten hiç yok. Amerika'nın Saddam'ın yerine geçireceği hiçbir adayı yok. Ben, birçok Iraklının aday olmasını isterdim. Askeri bir darbe ol- duğu takdirde, askeri bir lider çıkabi- lir. Hatta kraliyet hanedanından da adaylar olduğu söyleniyor. Böyle bir günün ertesinde Iraklılann özlemleri şunlar olacaktır: Lütfen yeter, artık da- ha fazla çekmeyelim. Lütfen bize bi- raz daha ekonomik rahatlık verin. Bı- rakın normal bir yaşantımız olsun, bir lokantaya gidip izlenmediğini bilerek arkadaşlan ile yemek yemek. AYDINLANMA EMRE KONGAR Türkiye'de Sol Neden Geriliyor? Türkiye'de sol, sanayileşme sonucu nesnel olarak sınıf bağlamında değil, siyaset so- nucu öznel olarak, ideoloji bağlamında gelişmiştir. 1961 Anayasası, Türkiye'de gerçek bir özgüriük ortamı ya- rattı. Böylece, sağla birlikte, sol bi- linçlenme de güç kazandı. Aslında bu etkiyi, 1950'deki iktidar değişikliğinin yapması beklenirdi. Fakat Demokrat Parti, Türkrye'nin önüne Ismet Inönü tarafından sunulan bü- yük demokratikleşme fırsatını çöpe attı. Basına, üniversitelere, sen- dikalarave muhalefete demok- ratikleşme açtsından yeni hak- lar tanıyacağına, tam tersine, bunlann tüm hak ve özgüriük- lerini daha da çok sınırtadı ve kısrtiadı. Demokratik sıçrama, Men- deres'in anti demokratik yöne- timinin son aşaması olan 'tah- kikat komisyonu darbesine' karşı bir darbe yapan askerie- rin 1961 Anayasası tarafından gerçekleştirildı. Böyiece tarihin acımasız diyalektiği, ironik bir biçim- de, Türkiye'deki 'demokra- tikleşme' sürecinin en önem- li aşamalanndan birini, aske- ri bir darbe aracılığı ile ger- çekleştirdi. 1961 Anayasası çizgisindeki özgürleşme ortamında hazıria- nan yeni seçim sistemi, 'Milli Bakiye' uygulaması ile sosya- list bir program sahibi olan Tür- kiye Işçi Partisi'nin de yüzde 3 oy almasına karşın, 14 milletve- kili ile Meclis'e girmesine yol açtı. Aynı süreç, Ismet Paşa'ya da 'Ortanın Solundayız' dedirtmiş ve böylece CHP de resmen, 'sd kanat' içindeki yerini almış- tı. Bütün bu gelişmelerden ra- hatsız olanlar, çeşitli provokas- yonlarla, gençleri kışkırttılar. Gençlerin bir bölümünü sol adına silahlı eyleme yö- nerttiler. Tabii kendilerini sol sayan gençler de böyle bir kışkırtma- ya hazırdılar, ama hiç kuşkusuz o dönemde aralanna giren si- yasal poiis ve istihbarat örgütü mensuplan tarafından yapılan "Arbk konuşma zamanı bitmiş- tir, silahlanmızt kuşanmalıyız" biçimindeki yol göstemneler, hem bu gençlerin bazılannı i- dam sehpasına kadar götürdü hem de 12 Mart 1971'de ve 12 Eylül 1980'de ordu tarafından i- ki kez, 1961 Anayasası'nı kısıt- lamak üzere eyleme geçilmesi- ne ortam hazırladı. Aynı süreç içinde, gençlerin bir başka bölümü de, "Allahsız ve milliyetsiz komünistler geli- yor" sloganı ile bugünkü çete- lerin çekirdeğini oluşturan bir biçimde, "milliyetçi-mukad- desatçı" çizgide örgütlenmiş ve silahlı eytemlere özendiril- mişti. Işte bütün bu oluşumlar için- de devletin çeteleşmesine kar- şı kamuoyunda oluşan tepki Bülent Ecevit'in lideriiğindeki CHP'yi, 1977 seçimlerinde yüzde 41 gibi bir oy oranına u- laştırdı. 12 Eylül darbesi sonrası bile, yapılan tüm baskılara ve asker- lerin kurdurduğu sözde sol par- tinin başına Başbakanlık Müsteşan olan kişinin kukla genel başkan olarak getiril- mesine karşın, sol potansiyel 1983 seçimlerinde yüzde 30 olarak varlığını koruyabilmişti. Daha sonra Aydın Güven Gür- kan'ın genel başkanlığındaki HP ile Erdal Inönü'nün SO- DEP'İ birleşmiş ve ortaya çıkan SHP, Ecevit'in oyları ile birlikte bu sının 1989' da yüzde 38' e yükseltmişti. Deniz Baykal, Erdal Inönü zamanında yüzde 29'a kadar çıkıp sonra yüzde 21'e gerileyen SHP oylarını, CHP olarak 1995 genel seçim- lerinde yüzde 11 'e düşürmüş, bu başansızlık, Ecevit'in yüzde 11'den yüzde 15'e yükselen oyu ile bile telafi edilemeyerek, soldaki eşik yüzde 26ya geri- lemişti. Necat Erder'in yaptığı son araştırma, kendilerini sol ve sağ olarak tanımlayan seçmenlerin yüzde dağılımlartnı 1996 ile karşılaştırmalı olarak şöyle sap- tamıştır 1998 Sol 15.5 13.4 Sağ 41.1 41.1 Başka 43.3 35.1 Erder araştırması bize, ken- disini 'sol' olarak tanımlayan seçmenlerin oranının yüzde 13'e kadar düşmüş olduğunu gösteriyor. Peki acaba bu 'kendini sol olarak tanımlama' oranı, Türki- ye'de solun gerilemesini mi işa- ret ediyor? Bu sorunun yanıtı, hiç kuşku- suz koskocaman bir EVET. Çünkü Türkiye'de sol, za- ten bir sınıfsal taban hareketi olarak değil, hep tepeden gelen ideolojik yönlendirme- ler ve siyasal çabalaria süb- jektifbilinç olarak gelişmişti. Bugün, kendini sol olarak ta- nımlamakta ısrar eden Bay- kal'a duyulan güvenin tümüyle yok olması, kişi olarak güveni- len Ecevit'in ise artık kendini ta- nımlarken bile sol ölçüttefi ktnl- lanmaması, seçmendeki bu 'öznel' bilinçlenmeyi tersine çevirmiştir. Yani bugün Türkiye'de zaten güçlü tabanı olmayan solun bunalımı gibi görülen olay, sa- dece CHP ile DSP arasındaki bir bölünme sorunu değil, as- lında liderlerden birinin tümüy- le güvenilirliğini yitirmiş olması, nispeten güvenilir görülen öte- kinin ise sol kimliği reddetme- sidir. Bu umutsuz sol tabloya önü- müzdeki seçimler açısından baktığımızda tek olumlu geliş- me, DİSK Genel Başkanı Rad- van Budak'ın DSP'den lıste başında aday gösterilmiş ol- masıdır. Aynca ÖDP ve İP'nin de ger- çekten çok değerli bazı aday- larla kamuoyunun önüne çık- mış olmalan, uzun dönem için henüz ne sonuç vereceği bilin- meyen bazı umut kıvılcımları oluşturmaktadır. Unutmayın, bu seçimlerde yamyamlara oy vermeyin. web sayfası: http://remzi.com.tr/yazar.htrnl. CuMHURÎYET M AHALLESl'NDEN DUYURULAR O^lumsuz hava koşullan nedeniyle şubat ayında yapılması planlanan ağaç dikimi günümüz 7 Mart 1999 Pazar günü gerçekleştirilecektir. Daha öncede duyurduğumuz gibi mahallemizin kurulacağı arazide buluşacak, tanışacak, arsalanmıza fidanlanmızı kendi ellerimizle bir şenlik havasında dikeceğiz. Dikimde yardımcı olacak elemanlan ve bedelini ödeyerek satın alabileceğiniz fidanlan biz sağlayacağız. Cumhuriyet m ah a II e s i "Doğayla uygarhk buluşuyor