Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 MART 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMt 11
Hamzaçebi,
Geirler Genel
MüdüPü oldu
• ANKARA (AA)-
Maliye Bakanlığı Gelirler
Genel Müdürlüğû'ne,
Istanbul Defterdan
Mehmet Akif Hamzaçebi
getinldi. Hamzaçebi 'nin
atanmasma ilişkin
kararname. Resmi
Gazete'nin dünkû
sayısında yayımlandı.
Nevzat Saygılıoğlu'nun
milletvekilı adayı
olmasıyla boşalan Gelirler
Genel Müdürlüğû'nü,
Genel Müdür Yardımcısı
Osman Anoğlu vekâleten
yürûtüyordu.
Doğu'ya yeni
önlemler
• ANKARA (AA) - Doğu
ve Güneydoğu "nun
kalkındınlmasına yönelik
paket kapsamında. Dış
Ticaret Müsteşarlığı
(DTM) da, yörede
yapılabiiecek çalışmalar
konusundaki hazırlıklannı
sürdürüyor. Dogu ve
Güneydoğu Anadolu
bölgeleri ekonomilerinin
canlandınlması amacıyla
alınacak önlemler
arasında ilk sırada.
yöredeki serbest
bölgelerin altyapısının
iyileştirilmesi geliyor. Bu
kapsamda, Mardin
Serbest Bölgesi'nin
altyapısının iyileştirilmesi
çahşmalan başlatıldı.
BoğazJar'm
güvenliği
• ANKARA(AA)-
tstanbul ve Çanakkale
boğaziannda geçiş
güvenliğini arttırmaya
dönük kurultnası
düşünülen "Tam
Otomatik Bilgisayar
Destekli Gemi Trafık
Kontrol Sistemi" yapım
ihalesi ertelendi.
Denizcilik Müsteşarlığı,
dünyanın önde gelen
radar imalatçısı
fırmalann teklif verme
hazırlığında olduğu
Uluslararası Boğaz
Trafik Ihalesi'nde son
teklif alma tarihini, 12
Nisanl999olarak , .,, ,„
yenıden belirledi.
Bilgisayar sistemleri
yapımının yaklaşık 40
milyon dolarlık dış kredi
ile finanse edilmesi
öngörülüyor.
Tarım Bakanlığı
uyapdı
• tZMtR(AA)-Gıda
Yasası kapsamında
hazrrlanan "Türk Gıda
Kodeksi"
yönetmelilderine birçok
sanayicinin uymamakta
ısrar ettiği. özellikle
"diyet" yiyecekler
konusunda büyük bir
karmaşa yaşandığı
bildirildi. Tanm ve
Köyişlen Bakanlığı
Koruma ve Kontrol Genel
Müdür Yardımcısı Ismail
Mert, sanayicilerin, 200
sayfa olarak hazirlanan ve
1996 yılında yürürlüğe
giren "Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliği"
kapsamında çıkanlan
tebliğlere uyum
sağlamada zorluk
çektiklerinı belirtti.
THY'de sermaye
arttmmı
• ANKARA (ANKA)-
Türk Hava Yollan (THY),
sermayesini 50 trilyon
liraya çıkarnıaya
hazırlanıyor. THY,
sermaye arttınmı
nedeniyle ihraç edeceği
hisse senetlerinin kayda
alınması için Sermaye
Piyasası Kurulu'na
başvurdu. Sermayesini 20
trilyon lira arttırarak 30
trilyon liradan 50 trilyon
liraya çıkaracak olan
THY, arttınmın yansmı
bedelli, yansını bedelsiz
yapacak.
Akaryakıta
TSE denetimi
• VAN(Cumhuriyet)-
TSE Van temsilcıliğindekı
laboratuvar, 50 milyar
liralık ek yatınmla
petrokimya laboratuvanna
dönüştürülürken, sınır
tıcaretı kapsamında
getirilen mazot, söz
konusu laboratuvarda
kontrol edilmeye
başlandı. Van'a sınır
ticareti yoluyla 2 yıl
içinde giren toplam 200
bin ton motorin kontrol
edilirken, bu sürede 7 bin
ton standartlara uymayan
motorin geri gönderildı.
21. yüzyılda ülkenin talebini karşılamak amacıyla önlemler şimdiden alınmaya başlandı
Türldye'den doğalgaz atağıEkonomi Servisi - Türkıye, 21. yüzyılda
ihtiyaç duyacağı doğalgaz talebini karşıla-
mak amacıyla tedbirlerini şimdiden alma-
ya başladı. BOTAŞ Genel Müdürlüğü ül-
kedeki doğalgaz kullanım alanlannın geniş-
lemesi \ e artan tüketim talebine paralel ola-
rak yeterli doğalgaz rezervi bulunan çeşit-
li ülkelerle bugüne kadar 6 adet doğalgaz
satış ve tedarik anlaşması gerçekleştirdi.
Türkiye'nin 2020 yılına kadar42 milyar
metreküp olan doğalgaz açığının gideril-
mesi amacıyla doğalgaz alım-satım anlaş-
ması yapılan ülkelerin başında Rusya. Türk-
menistan ve tran gelirken, Türkiye uzun va-
dede Hazar-Akdeniz karbonhidratlan pro-
jesi ile bazı Türk cumhuriyetlerinden do-
ğalgaz ithal edecek. Bazı uzmanlar,
doğalgazda dışa bağımlılığın artmasının
Türkiye açısından zararlı olduğuna dikkat
çekiyorlar. BOTAŞ'ın doğalgaz projeleri ile
ilgili verdiği bilgiler şöyle:
Mega projeler
Rusya Federasyonu ile Aralık 1997'de im-
zalanan 3. Satış ve Alış anlaşmasına göre,
Karadeniz üzerinden inşa edilecek boru
hattı ile yılda 16 milyar metreküp doğal-
gaz ithal edilecek.
Deniz altı geçişi boru hattı toplam 385
kilometre uzunluğunda olacak. Deniz altı
hattının inşaatı ve işletilmesi Rusya Fede-
rasyonu sorumluluğu altında gerçekleşti-
rilecek.
Türkiye ise Samsun-Ankara arasındaki
karadaki boru hattının yapım ve işletilme-
sinden sorumlu olacak. Samsun-Ankara
•
Demzatb
boru hattı
H Bonıhatt!
I I Demzyokı
yılına kadar 42 milyar metreküp olan doğalgaz
açığının giderilmesi için bugüne kadar çeşitli ülkelerle 6 anlaşma
imzalandı. Doğalgaz alım-satım anlaşması yapılan ülkelerin
başında Rusya, Türkmenistan ve Iran geliyor. Ancak kimi
uzmanlar, doğalgazda dışa bu denli bağımlı olmanın Türkiye
açısından zararlı olabileceğini de dile getiriyorlar.
likte yılda 10 milyar metreküp doğalgazın
lrak'tan boru hatlan ileTürkiye'ye getiril-
mesi öngörülüyor Hattın yapımı için oluş-
hattının yapımına bu yıl içinde başlanılma-
sı planlanıyor.
Bu projenin gerçekleştirilmesi ile bir-
turulan proje BOTAŞ Genel Müdürlüğü'nce
yürütülüyor. Projeye. Birleşmiş Milletler'in
Irak'a uyguladığı yaptınmlann kaldınlma-
sıyla birlikte başlanılacak. Akdeniz'in al-
tından gelecek olan bir doğalgaz boru hat-
tı ile de Mısırdoğalgazının Türkiye'ye ta-
şınması planlanıyor. Bu amaçla bir süre
önce imzalanan anlaşmaçerçevesinde. BO-
TAŞ Genel Müdürlüğü ile Mısır hüküme-
tinin ilgili enerji kuruluşu arasında görüş-
meler sürdürülüyor. Hattın geçiş güzergâ-
hı. kapasitesi ve yatınm maliyeti, fizibili-
te etütleri tamamlandıktan sonra belirle-
necek.
Tûrkmen doğalgaa
Yılda 28 ila 30 milyar metreküp Türkmen
gazmı Türkiye'ye nakledecek boru hatla-
nnın yapımı ile ilgili inşaat çahşmalan da
devamediyor. Iran üzerinden Erzurum'a. bu-
radan da Ankara'ya Türkmen doğalgazı ta-
şıyacak hat ile. Iran doğalgazı da Türki-
ye'ye taşınacak. Bu hattın yapımı ile ilgili
çalışmalar 2001 yılında tamamlanacak.
Denizyoluyia alım
Bu arada çeşitli ülkelerden boru hatlan
ile ithal edilecek olan doğalgazlann yanı
sıra Nijerya, Libya, Katar, Umman, Abu Da-
bi, Norveç ve Yemen'den de denizyoluyia,
Sıvılaştınlmış Doğalgaz (LNG) alımı plan-
lanıyor.
Yılda 4 ila 6 milyar metreküp olarak it-
hal edilecek LNG, BOTAŞ'm Izmir Ali-
ağa'da kuracağı ayrı kapasitedeki terminal-
lerde işlenerek kullanıma alınacak.
Anoğlu, mükelleflere uyarıda bulundu
Vergi vermeyen
izlenebflecek
ANKARA (AA) - Gelirler Ge-
nel Müdür Vekili Osman Anoğlu,
işadamiannı. serbest meslek erba-
bını ve faiz geliri elde edenleri, bu-
gün başlayacak beyanname verme
sürecınde doğru bildirimde bulun-
mayaçağırdı.
Anoğlu, mükelleflerin bu yıl be-
yannamelenni bilgısayarortamın-
da da doldurabileceklerini anım-
satarak. "Beyandabulunacakvatan-
daştannuzkesinlikte beyan dönemi-
nin son gününü beklemesin" dedi.
Anoğlu, gerek vergide tam oto-
masyon projesi. gerekse vergi nu-
marası yardımıyla vergi mükellef-
lerinin, gelir elde ettiği halde dev-
lete vergi vermeyenlerin artık çok
yakından izlenebildiğini de vurgu-
ladı.
Yaşlı ve beyanname doldurmak-
ta güçlük çeken faiz geliri sahiple-
ri için vergi dairelerinde danışman-
lık hizmeti verileceğini bıldıren
Anoğlu, tüccar ile doktor, avukat.
mimar gibi serbest meslek sahibi
olanlann gelir elde etmemış olsa bi-
le beyanname vereceğini anımsat-
tı.
Bu arada Gelirler Genel Müdür-
lüğü, menkul sermaye iratlannın
yanı sıra tüccar ve serbest meslek
erbabı için de beyanname düzen-
lemerehberi hazırladı. Rehber. In-
ternet'e www. gelirler.gov.tr ad-
resiyle verildi.
M ü k e l l e f n e y a p a c a k ?
• Tüccar ile doktor,
avukat, mimar gibi
serbest meslek
erbabı ve geçen yıl 11.7
milyar liranın üzerinde faiz
geliri elde edenJer
beyanname verecek.
• Gelir vergisi
beyannamelerinin ay içinde
mutlaka vergi dairelerine
teslım edilmesi ya da posta
ile gönderilmesi gerekiyor.
• Vergi, 31 Mart akşamına
kadar tahsilat yetkisi verilen
20 bankanm şubelerine
yatınlabilir.
• Defter tutan tüccar ile
serbest meslek erbabı, elde
ettikleri gelirleri yılhk
beyanname ile bildirmek
zorunda.
# Defter tutan tüccar ile
serbest meslek erbabı. 1998
kazançlafını son kez hayat
standardı esasına göre beyan
edecek.
• 1998 takvim yıhna ait
beyannamenin mart ayında
verilmemesi halinde
mükelleflere, kayba
uğratılan verginin 2 katı
tutannda ağır kusur cezası
ile 1 Nisan'dan başlamak
üzere her ay için yüzde 12
oranında gecikme faizi
uygulanacak.
İspamvüann gözü Türltiye'de
Iki ülke arasında ticari ilişkilerin arttınlmasını isteyen
Ispanya, Istanbul'da Expotecnia '99 Fuan'nı açacak
SEVİM ERTEMUR
MADRİD- tspanva Türkı-
ye'yi "stratejik ticaret orta-
ğı" seçti. lspanyol hükümetı
Türkiye'yle ekonomik ve ti-
cari ilişkilerini arttırmayi, ls-
panyol işadamlan ise Türk
işadamlanyla ortak yatınm-
lar yapmayı amaçladıklannı
belirttıler. Türk işadamlan-
na "Gefin, Latin Amerika 01-
keierine acılmanıza yardım-
a otalun" önerisini getıren
tspanyol işadamlan. buna)car-
şılık, Türkiye üzerinden Türk
cumhuriyetlerine açılmayı
amaçlıyorlar. Bu amaçla Türk
ve lspanyol işadamlannın.
iki ülkenin teknolojisini daha iyi tanımasmı sağ-
lamak için îstanbul'da Dünya Ticaret Merkezi'nde
1-6 Haziran tarihleri arasında Expotecnia'99 Fu-
an düzenlenecek. Fuar kapsamında ünlü sanatçı-
lar Pkrasso ve Sahvador Dali'nın eserlerinden olu-
şan bir resim sergisi de açılacak. Aynca. bir hafta
boyunca lspanyol yemeklerınin tanıttmı yapıla-
cak.
Ispanya denince, eminim hemen herkesin aklı-
na, boğa güreşleri, matadorlar. flamenko. yelde-
ğirmenlerine savaş açan Don Kişot gelir. Arna ar-
tık tspanyollar sadece bu özellikleriyle tanınmak
istemiyorlar. Dünyanın en gelişmiş ve genç sana-
yisine, teknolojisine sahip olduklannı belirterek.
bu alanda da var olduklannı vurguluyorlar.
Tûrkiye'deki en büyük sanayi fiıan
Her yıl çeşitli ülkelerde fuarlar düzenleyen ve
şimdiye kadar Portekız, Meksıka, Fas, Arjantin, Çin,
Tayvan, Brezilya, Hindistan gibi ülkelerde bunu
gerçekleştiren Ispanya, bu yıl ise ülkesinin sana-
yi alanındaki tanıtımı için Türkiye'yi seçmiş bu-
lunuyor. Ispanyollar. Îstanbul'da açacaklan Expo-
tecnia'99 Fuan'nda Türkiye, Türk cumhuriyetle-
ri ve Bulgaristan gibi diğer komşu ülkelerden ge-
lecek ziyaretçilere "başka bir tspanya'yı keşfetme"
çağnsında bulunuyorlar. Tanmdan gıdaya. elekt-
lspan>a Dış Dicaret Enstitüsü Tanınm Gend Müdürü Emilio Carmona
Pertincz ülkderinin son \ıllarda genç bir sana> i\esahip olduklannı sö> ledi.
nkten otomotive, ınşaattan çevre mühendisliğine
ve ulaşım teknolojilerine kadar 15 sektörden 300
şirketin katılacağı fuar sırasında Ispanya'daki en
son teknolojik gelişmeler sergilenecek. Türk fir-
malanna projeler ve ortak iş yapma olanaklan su-
nulacak.
Türkiye'de bugüne kadardüzenlenmiş en büyük
Avrupa sanayi fuan olacak Expotecnia'99 10 mil-
yon dolara mal olacak. Bu 10 milyon dolann 4 mil-
yonunun reklam ve tanıtım kampanyalanna har-
canacağını belirten Ispanya Ekonomi ve Ticaret
Müsteşan Lıris Orgaz, nisan ayının 15'mden iti-
baren gazetelere, radyolarareklamlarverilerek ta-
nıtım yapılacağını belirtti. Aynca tspanya sanayi-
sınin. teknolojisinin şu anki durumunu gösteren
Türkçe video filmleri de hazırlanıyor.
Ispanya Dış Ticaret Müsteşarlığı 'na bağlı ts-
panya Dış Dicaret Enstitüsü (ICEX) Tanıtım Ge-
nel Müdürü Emitio Carmona Pertinez de. 1950-
1960 yılları arasında tanm ürünlerine bağlı ihra-
cat yaparken son yıllarda sanayi ürünlerine yönel-
diklenni, genç bir sanayiye sahip ülke olarak ye-
ni pazar arayışında olduklannı söyledi. Türkiye ile
Ispanya arasında 1983 yılında 200 milyon dolarolan
ticaret hacminin 1998 yılında 2 milyon dolara yük-
seldiğinı belirten Pertinez, iki ülke ilişkilerinin
karşılıklı olarak daha da geliştirilmesini amaç-
ladıklannı belirtti.
PARTİLERİN SEÇİM VİTRİNİNDEN
YANSIYAN GÖRÜNTÜLER VE
SiYASETTE
DEGiŞiM
RÜZGÂRLARI
• YARGI NEDEN SIKINTIDA?
• MECLiSiN 21. DÖNEMiNi NELER BEKLİYOR?
• UFO CEPHESİNDE NE VAR, NE YOK?
• YÖNETEN-YÖNETiLEN İLİŞKİSİ NASIL YÜRÜYOR?
ORHAN BiRGIT'iN KÖŞE YAZISI:
AfilRLIK ÜÇ BÜYÜK KENTTE
Nokta Derg.sı ınternet Web Adresı: http. www.medya!ext.com.'nokia
Nokla Dergisi. E-Mail Adresi: "okta@ medyatext com
Istinye'den
En Taze
Haberler
Borsacı'da
^ H " İ T " ^ njifmm »owawı üfHGis; ^M
•BoŞacJ
1 ~ W ~ ^ HARAUK EKOfOHI OERGİSİ ^ ^ H
Borsacı 1
AUMp
kelepir
kalmış
tusselerBORSANIN YILDIZI
HOLDİNGUER...
HALKBANK1MV KOBİLERE DeSTEK
T. KALKINMA BANKASI, VAKIF GMYO. LAFARGE ASUN
ÇİMENTO PARSAN, BOLU ÇIMENTO, KONİTEKS ÜNYÎÇİMEHTO
TANTAŞ, CEYTAŞ, MEDYA HOLDING, ESBANK, TOFAŞ, PETROL
OFİSİ. ALARKO EREĞL1OEMIR ÇEÜK, GÜMÜŞSUYü, SÖKSA
"BORSADAKİ REHBERİIMİZ"
ANKARA PAZARI
YAKUP KEPENEK
Doğrular ve Yanlışlar
Kimilerince Güneydoğu kımilerınce de Kürt soru-
nu olarak adlandırılan sorunun, son gelişmelerle ye-
ni bir aşamaya geldiği açıktır. Bu nedenle de konu-
nun, ekonomik ve siyasal boyutlanyla ırdelenmesı
gerekiyor. Duygusallığın en üst dereceye tırmandınl-
dıgı bir ortamda sorunun nesnel bir yaklaşımla ele alın-
ması mı? Bu soru bir yana bırakılmalı ve olabıldiğin-
ce sağlıklı çözüm önerilen üzerinde çalışılmalıdır.
• • •
Sorunun önce ekonomik boyutu var. On beş yılı
aşan bir süredir, insan, attyapı ve para kayıplannın çok
büyük boyutlara ulaştığı, doğrudan ya da dolaylı ola-
rak ağır yıkımlara neden olduğu bilinıyor.
Terör nedeniyle Türkiye'nin her yıl 6-7 milyar ABD
Dolan dolayında harcama yaptığı, yabancı başında sık-
ça karşılaşılan bir kestırimdir. Kestirim diyoruz, çün-
kü, bildiğımiz kadanyla bu konuda resmi bir açıkla-
ma yoktur. Önce, bu büyüklükte bir parasal kayna-
ğın yörede üretken yatınmlara dönüştürülmesi olanak-
lı mı? Bu para bu işe ayrılsa bile, bürokratik yapının
bunu başanyla değerlendirecek öecen ve etkinlikdü-
zeyinde olduğunu söylemek çok güçtür. Şimdiye dek
böigeye gönderilen para ve ürünlerin büyük bölümü-
nün, asıl yerlerine ulaşmadan nasıl yok edıldikleri bı-
linmektedir. Bu nedenle, bölgenın kalkınmasmı sağ-
lamak için ya DPT içinde bu amaçla bir birim oluştu-
rulmalı ya da GAP Idaresi güçlendırilerek yeni bir ku-
rumsal yapılanmaya gidilmelidir.
Sonra, GAP'a bağlı sorunlar var. Son yirmi yılda ya-
pılan kamu yatırımlannın neredeyse tamamını yutan
bu proje, yatınmlar tamamlanıp üretim aşamasma
geçildikçe kendılığindencı bir anlayışa bırakılmış gö- •
rünmektedır. Genış alanların sulanmasının yarataca-
ğı tarımsal katma değenn yöre halkının yaranna kul- ,
lanımı; tanma dayalı sanayi üretimi birımlerinin kurul- >
ması; yenıden yerleşim ve kentleşme bu çerçevede
çözümü gereken büyük sorunlardır.
GAP bağlamında ve genel olarak bölge için, on yıl-
lardır kanayan yaranın, toprak mülkiyeti yapısı oldu- .
ğu bılinmektedir. Atatürk'ün ısrarta ve özenle isteme-
sine karşın bir türlü yapılamayan toprak reformu, in- t
san-insan ve insan-toprak ilişkilerinin feodal/yan fe- '
odal kalması sonucunu vermiştir. Büyük toprak sahi-
bı aşiretlenn, yalnız ekonomik değil, toplumsal ve si-
yasal mutlak egemenliği son milletvekilliğı aday sap-
tamalarında da somut bir biçimde görülmektedır. Bu-
na karşılık, yapılan araştırmalar, bölgenin kimi ıllerin-
de topraksız hane halkı sayısının toplamın yüzde 35-
4O'ı dolayında olduğunu kanrtlamaktadır. Eğer terö-
rün kökünü kurutmak gerçekten isteniyorsa, GAP
bağlamında toprak mülkiyeti ve iş bulma sorunlarına
çözüm bulunması gerekmektedir.
• • •
Siyasal duzlemdekı sıs perdesı ve belirsizlik daha
az önemlı değıldır. Bu noktaya geçmeden, sürekli ya-
pılan bir yanlış yoruma değınmek gerekiyor; yanlış yo-
rum, PKK'nin solcu sayılmasıdır. Adında ışçı sözcü-
ğünün bulunmasına karşın PKK, ne düşünce ne de
eylem yönünden solcu bir örgüt sayılamaz. Yörenın
egemenlerinın, kımı komşu ülkelerin ve güçlü devlet-
lenn doğrudan ve dolaylı desteğiyle varlığını sürdü-
ren PKK, tanm topraklannın mülkıyetınin daha den-
geli dağılımını bile gündemine alamamıştır. Bıreysel
ezilmişliklerin, kışkırtmalann, kandırma, zorla benim-
setme ve uyuşturucu tıcaretıyte beslenen bir yapının,^,
sağlıklı bir sol düşünsel temeli olamayacağı çok açık-
ı
tır.
Daha da ilgincı, PKK'nin siyasal amacı da sisler
arasında ya da yalpalı kalmıştır. Siyasal istemin bir ucun-
da yer alan bağımsız bir Kürt devleti kurulmasından
öbür ucunda yer alan kültürel kimlik tanınması ara-
sında, federal, federasyon vb. biçimlerı içeren çok
geniş bir alan vardır. Kaldı ki sorun yalnız Türkiye'ye
özgü değildır; üç komşu ülkeyi daha ilgilendirmekte-
dır. Bunlardan da önemli olarak, toplumsal açıdan
türdeş olmayan, kendi içinde bölünmüş ve çatışma-
lı bir yapı söz konusudur. Bu nedenlerle, siyasal is-
tem ya da düşünsel düzlemde, konunun nasıl bir ev-
rim geçireceği üzenne şimdiden bir şey söylenemez.
• • •
Ancak, bir nokta çok açıktır: Sömürgeci büyük güç-
lerin, etnik duyguları kışkırtarak Osmanh'yı nasıl yağ-
maladıkları bilinıyor. Son büyük yağmanın üzerinden
yüzyıl bilegeçmedi. Ölüm-kalım savaşına dönüşen UKJ-
sal Başkaldın'nın, 1919 başlangıç alınırsa, üzerinden
yalnızca 80 yıl geçti. Toplumsal bellek, bu acının sı-
caklığını nesnel olarak kolay unutamaz. Bu nedenle
de ülkenin yenıden bölünmesi olasıltğına karşı çok
duyariıdır. Kaldı ki hıçbırtoplum, ülkesinin bölünme-
sine ızın veremez; bunu beklemek eşyanın doğasına
aykırıdır.
Yine de bu doğrultuda yapılabılecek çok şey var.
Toplum bugünlerde, terör karşısında elde ettiği ba-
şannın ya da kazanmanın yarattığı mutluluğunu ba-
nşseveriikle taçlandırmalıdır. Halkın ve genel kamu-
oyunun, ülkenin bölünmesini istemeyen Kürt köken-
li yurttaşları düşman saymaması gerekir. Toplumun,
barışsever Kürtlen bağrına basmasına, yani iç barı-
şa, her zamankinden çok gereksinimi var.
e-posta: yakup@rorqual.cc.metu.edu.tr
DTM'den küresel değerlendirme
'Krizler Batı'da
talebi düşürdü'
ANKARA (AA)-1998
yılında Rusya ve pek çok
Asya ülkesinde yaşanan
krizlerin, dünya üretimi-
nin yüzde 60'ma sahip olan
ABD ve Avrupa da iç ta-
lep artışının yavaşlaması-
na neden olduğu belirtil-
di.
Dış Ticaret Müsteşarlı-
ğı'nın(DTM)hazırladığı,
" 1998yıhnda jaşanan glo-
bal ekonomik gelişmeler
ve 1999 yüı beklentilerine
dairdeğeriendirme"ye gö-
re, Latin Amerika'nın en
büyük ve dünyanın 9. bü-
yük ekonomisi olan Bre-
zilya'nm da dünya Fınans
krizi içine girmesi, ülkenin
uluslararası rezervlerini
74 milyar dolardan, 50 mil-
yar dolara düşürdü.
Japonya'da yıllık
GSYtH, 1998'in ikinci
çeyreğinde yüzde 3.3 ora-
nında küçüldü.
Japon bankalannın sa-
hip olduklan batık kredi
miktarı da GSYlH'nin
yüzde 30"una ulaştı.
Değerlendirmeye göre,
krizlerin etkisi ile dünya
üretimi. ticareti ve serma-
ye akışında yaşanmaya
başlayan ani yavaşlama,
kısa \"adeli beklentileri de
"olumsuz" hale getirdi.
Doğu Asya, Japonya ve
Orta Doğu'da iç talep da-
ralması yaşandı. özellikle
başta Latin Amerika ol-
mak üzere. diğer ülkeler-
de de talepte düşüş görül-
dü.
Kriz içinde bulunan
Rusya, Hong Kong, En-
donezya, Malezya, Fili-
pinler. Güney Kore ve Tay-
land ise negatif büyüme
oranı açıkladı.
DTM'nin değerlendir-
mesine göre. global üretim
artış oranının 1997'deki
yüzde 3.2'lik seviyesin-
den 1998'de yüzde 1.8'e
düşmesive 1999'dadaçok
az bir iyileşme ile yüzde
1.9 olarak gerçekleşmesi
bekleniyor.