Katalog

Cumhuriye! INTERNET'TE www.cumhuriyet.com.tr www.cumhuriyet.com Cumhuriye Cumhuriyet STANBUL VE ÇEVREStNDE YAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26808/ 175000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 1 MART 1999 PAZARTESİ tak rejimini devirmekle görevlendirilen ABD'li diplomat Ricciardone, senaryolarını arilaî 4 Saddam darbeyle gidecek' K Ü Ü R • Bir ay içinde Londra ve Avrupa'da Iraklı muhaliflerle konuşacak olan Amerikalı diplomat Ricciardone ABD'nin yeni bir Irak, istikrarlı bir Irak ve komşulan ile banş içinde ya- şayan bir Irak görmek istediğini söy- ledi. Francis Ricciardone, "Irakhalkı- nı temsil eden, tüm ülkeyi yöneten bir ükümete, diktatörsüzbir yönetime inanıyoruz. Saddam ıroldukça tam tersine Irak'ın bölünmesi artacaktır. Ama- mız, Irak'ın tekrar kendi ayakları üzerinde durabilme- :ne yardım etmektir" dedi. • "Bir sabah kalktığınızda askeri ayak- lanmanın gerçekleştiğini göreceksi- niz" diye konuşan ABD'nin Ankara Büyükelçiliği'nin iki numaralı diplo- matı Francis Ricciardone şunlan söy- ledi: "Iraklılar kendi topraklannda iş- gal altında yaşıyorlar. Kendi ülkele- rinde tutsaktan farklı değiller. Bu in- sanların gerçeği öğrenmeleri gerekir. Onlar orada Cum- huriyet, Milliyet gibi gazetelerden yoksunlar, çünkü yasak. Irak'ta faks yok, înternet yok. Bunlar siyasal amaçlı araçlar olarak kabul ediliyor." • Irak'ta gerçekleşecek olası bir deği- şikliğin, ABD yaptığı için olmayaca- ğını söyleyen Ricciardone, "ABD'nin ajanlan yardım etse bile, bunu yapa- cak olan Iraklılardır" dedi. Rejimi de- ğiştirecek her ayaklanmayı destekleye- ceklerini belirten Ricciardone,"Şu an- da teçhizat ile insan var, istek var ve fırsat gerekli. 1995 yılında olanlan yapmak istemiyo- ruz. O tarihte, bazı insanlann taş ve sopayla Irak tank- lanna saldırdığını gördük. Böyle bir ayaklanma istemi- yoruz" dedi. OZEBI HCKKmtatorf• 3. Sayfada Dcalan 9 ınyargılanmasında 'askeriyargıç sorunu 'nun nasıl aşılacağı araştınlıyor 'DGM'ler yapüanmalı'Dicle Üniversitesi Öğretim üyesi /dın Başbuğ, DGM'lerin en kısa manda yeniden yapılandınltnasını eyerek "Askeri hâkimlerin ılundurulmasında ısrar ediliyorsa, ı hâkimlerin bağımsızlığının ğlanması gerekir" dedi. Başbuğ, HK'nin şimdiye kadar Türkiye tyhine verdiği kararlarda, 'GM'lerin, sözleşmenin 6/1. laddesine göre bağımsız ve tarafsız lmadığını belirttiğini, aynı sorunun Apo davasında da yaşanacağım söyledi. DALET BAKANI ÖZTEK 'Devlet ptoritesi ıdıııış'v Yargı ve hukuk sisteminin, urttaşı alternatif çözüm arayışlanna tiğini öne süren Adalet Bakanı >ztek, bakanlığı öncesinde azırladıgı raporda "Devlet ivedi unlemler almalı" dedi. FVtN GÖKTAŞ ANKARA -Adalet Bakanı SeJçukÖztek. ba- nan olmadan kısa bir süre önce hukuk ve yar- gı sistemine ilişkin olarak hazırladığı rapor- da, "çabuk ve adilyargılanma konusundadev- let otoritesinin sarsüdığınL, sistemdeki sorun- >stnn vatandaşlan alternatif çözüm arayışl&n- » yönelttiğiııi'' bildirdi. Raporunda devletin .vsdi tedbirleralması gereğini vurgulayan öz- ;• bakanlığa başladıktan sonra bu konular- ı gili somut bir adım atmadı.Öztek, göreve • ' neden önce hazırladığı "Adil ve Çabuk irkası Sa. 6, Sü. 4*te 'KKTÜere teslim ol' ağrısı -' Öcalan'ın yakalanmasından sonra v i',daki PKK militanlanntn teslim ' ıası için hazırlanan "Dağdaki f ladınlmış Gençler" başlığı . ndaki bildiriler dün likopterlerle atılmaya başlandı. ^VERSEVtŞ /tYARBAKIR-PKK lideri AbduüahÖca- ,'ın yakalanarakTürkiye'ye getirilmesin- sonra, Güneydoğu'da dün ilk kez kırsal larda bulunan PKK'lilere 'testim ol' çağ- ina ilişkin bildiriler helikopterlerle ahl- a başlandı. Olağanüstü Hal Bölge Vali- ,etkilileri, bu çağnlardan sonrateslim ol- ann başlayacağını söylediler. Güneydo- Anadolu Bölgesi'nde Öcalan'ın yakalan- .mdan sonra dün ilk kez helikopterlerle îl alanlarda bulunan PKK'lilere 'teslim ' agınlannailişkinbildirileratılmayabaş- 4rkasıSa.6,Sü.5'te D: YUNANİSTAN, ÖCALAN NnjSUNDA YANLIŞ YAPTI i Sayfada 1LÜMLERDEN ZULÜM BEĞEN' « KBUL'bl yazm • 13. Sayfada ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Ada- let Bakanhğı, AbduUahÖcabn'ın DGM'de yargılanması nedeniyle askeri yargıç yü- zûnden ortaya çıkabilecek hukuksal soru- nun nasıl giderileceğini arastırmaya baş- ladı. Adalet Bakanı Sek-ukÖztek. hukuk fakûltelerinde görevli bazı öğretim üye- lerine yazı yazarak, DGM'lerdeki askeri yargıç sorununun nasıl çözülmesi gerek- tiği konusundagörüş sordu. Dicle Üniver- sitesi Öğretim Üyesi Aydın Başbuğ, DGM'lerin, en kısa zamandayeniden ya- pılandınlmasmı isterken. "Askeri hâkim- lerin bulundurulmasında ısrar ediUyorsa, bu hâkimlerin bağumıziığının sağlanma- sı gerekir'' dedi. Aydın Başbuğ. bakanlı- ğa gönderdiği "Avnıpa İnsan Haklan MahkemesiKarşısında DGM'lerin Duru- mu" konulu raporda, DGM'lerin, 1961 Anayasasının 136. maddesinin 1973 ta- rihli değışikliğı ve aynı yıl çıkanlan 11 Tem- muz 1973 tarihli 1773 sayıli yasa ile ku- rulduğunu anımsatarak, DGM'lerin bu tarihten ıtibaren sürekli gündemde kalıp tartışma konusu olduğunu vurguladı. Bas- buğ. bu tartışmalar sırasında hep hukuk dışı görüşlerin ön planda tutulduğunu, hu- kuki görüşlerin yeterince değerlendiril- mediğini kaydederken, "Avrupa İnsan Haklan Komisyonu, şimdiye kadar Tiir- kiye aleyhine verdiği kararlarda, devlet güvenlik mahkemelerinin, Avrupa İnsan HaklanSözteşmesi'nmMlrnaddesmegö- re bağımsız ve tarafsız olmadığına karar verdi. Aynı karar Ocalan davasında da ve- ritebilir'" dedi. Bazı çevrelenn, bu mah- kemelere yapılan eleştirileri Türk hukuk düzenine ve rejimine yönelik gibi gördü- ğûnü kaydeden Başbuğ şu görüşleri dile getirdi: "tdeotojik yaklaşımlar hep ağır basmış olacakki,butarhşmalar hiç yapü- manuşgibi, 1982Anayasası'nın 143. mad- desi ile DGM'lerin kuruluş veişleyişi ile0- güi aynntüı düzenlemeler getirilmiş ve 1983 yılında 2845 sayıü kanunla \eniden DGMTerkurulmuştur. Avrupa İnsan Hak- lan Mahkemesi, verdiği kararla. şu iki yönden DGM'lerin meşru bir yargı me- kanizması obnadığına hükmetmiştir: • DGM'nin, asker hâküninin bulun- ması nedenhie, 'objektıf tarafsızlıği' ze- delenmektedir. Bu husus. mahkemelerin tarafsızlığı ve bagunsjzhğmı üılal etmek- tedir. • Silahlı kuvvetler, asker olmayun ve demokratik bir ülkede tamamen bağım- sız ve tarafsız olması gereken hukuksal alana müdahak etmektedir." Uluslararası hukuk ve uygulamalann, günümûzde eğitici, yönlendirici ve mut- laka dikkate ahnması gereken işlevsel kaynaklardan olduğunu vurgulayan Baş- • Arkası Sa. 6, Sü. 3te kaçıyorlar Dinci terörden Endonezya'nın başkenti Cakarta'nın 2 bin 250 kilomctre doğusundaki Maluku eyale- tinde Müslümanlarla Hıristrv-anlar arasın- daki din kavgası sürüyor. Ambon kentinde- ki ola\iardan kaçan yaklaşık 1300 kişi dün yolcu gemisine binmek için denize düşmek pahasına halatlara ürmandı. Gemiye yoknı alımı sırasında yaşanan izdihamda yarala- nanlar olduğu bildirildl Endonezya'da yü- başından bu yana süren isyanlarda 150'den fazla insanın vaşarrunı yhirdiği kaydedildL 'Atina bundan sonra PKK'yi desteklemeyeceğini dünyaya ilan etmelidir' TUSIAD'dan Yunanistan'a sert tavır• TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkaru Erkut Yücaoğlu, Yunanistan'ın Türkiye'ye karşı çok ciddi bir davranış bozukluğu içinde olduğunu belirtti. Yücaoğlu "Türk-Yunan Iş Konseyi'nin karan, Türk kamuoyunun protesto gösterisi şeklinde algüanmalı. Yunan hükümetinin, artık PKK'yi desteklemeyeceğini dünyaya ilan etmesi lazım" dedi. İSTANBUL(AA)-Türk Sanayicileri ve Işadamlan Derneği (TÜStAD) Yönetim Kurulu Başkanı Erkut Yücaoğlu, Yunanis- tan'ın PKK terör örgütünü desteklediği- ne ilişkin rivayetlerin hepsinin doğru ol- duğunun bugün ortaya çıktığını belirte- rek "Yunanistan,Türld>e'ye karşı çokcid- di bir davranış bozukluğu içinde" dedi. Yücaoğlu, terör örgütü başının yakala- narak yurda getirilmestyle iyice açığa çı- kan Yunanistan-PKK ilişkilerini değer- lendirdi. Olaym, Avrupa ülkeleri ve Avru- pa kamuoyunun hadiseyi doğru yere koy- ması için yeni bir oluşum olduğunu vur- gulayan Yücaoğlu, "Ortaya çıkan tabtoşu ki, Vunanistan, Türkrve'je ciddi düşman- hk poiitikası yürüten davranışlar içinde. Te- rörist kuruluşlann desteklenmesi konu- sunda,çokckkti birdavranış bozukluğu için- de. Bu, Yunan hükümetlerinin bir poiiti- kası olarak yıllardır sürdürûlen bir davra- nış" diye konuştu. Yücaoğlu, bu ortamda, Yunan kamuoyunun, çeşitli sivil toplum ku- ruluşlannm, Yunan işadamlannın artık kendi politikacılannı etkileyeceği bir or- tarru yaratması gerektiğini söyledi. 10 yıl önce çok iyi niyetlerle Türki- ye'nin yarattığı platformlar, görüşmeler dizisi içinde konuyu ele alıp Yunan hükü- metlerine, Yunan politikacılanna duyur- mak istediklerini, ancak Yunan işadamla- nndan ciddibir teşebbüsün gelmediğinı an- latan Yücaoğlu şöyle devam etti: "Türld- yeideyapuan toplannlann aksine,Yunanis- tan'da düşük profiIH toplanülar yapmajı tercih ettiler ve adeta kendi hükümetleri- nin bu toplantuara gebnesini pek isteme- dOerveva hükümetbirimlcriistemedL Böy- le etkisiz birtakım faaliyetler oldu. O açı- dan Türk- Yunan İş Konseyi'nin bu kara- • Arkası Sa, 6, Sü. 7'de Demirel Bangladeş'e gitti 'Küreselleşme somut bir olgu' • Cumhurbaşkanı Demirel, 'D-8 Ikinci Zirve Toplantısı'na katılmak için Bangladeş'in başkenti Dakka'ya gitti. Ekonomik işbirliği hareketlerinin önem kazandığını belirten Demirel, "Küreselleşmenin somut bir olgu halini aldığı günümüzde, ülkeler arasındaki karşıhİdı bağımlılık hayatın her alanını etkilemektedir" dedi. • 7. Sayfada Yuksek secim Kurulu Geçici listelere itiraz bugün • Yüksek Seçim Kurulu (YSK), milletvekili ve yerel genel seçimlere ilişkin geçici aday listelerini bugün yayımlayacak. Listelere itiraz bugün başlıyor, yann sona eriyor. Partilerin YSK ve il ve ilçe seçim kurullanna verdikleri listelerden istifa etmek i'steyenlerin 4 Mart günü saat 17.00'ye kadar bu kurullara başvurmalan gerekiyor. • 5. Sayfada Velilerden müdüre tepki Toplu dayak için suç duyurusu • Manisa'nın Kırkağaç ilçesindeki, Kırkağaç Çok Programlı Lise Müdürü Ramazan Bulan'm yaşlan 18-20 arasmdaki 12 lise son sınıf öğrencisini dayaktan geçirmesi velilerin tepkisine neden oldu. Toplu dayak olayından sonra öğrenciler rapor alarak müdür hakkında savcılığa suç duvurusunda bulundular. OZMİ VmMNrm lOtarl • 4. Sayfada H İ Z M E T Î N D E B Î R A D I M D A H A ! . — 1 KLEIST 1 ' MICHAEL KOHLHAAS Dr NecıpÜcok 1 KLEIST MICHAEL KOHLHAAS Çeviren: Dr.'Necip Üçok Yaşadığı çağda anlaşılmayan, ancak 20. yüzyılda değeri bilinen ve en büyükler arasında hakkı olan yeri alan Alman yazarı. Büyük yapıtlar yaratma, en büyük şair olma tutkusuyla düş kırıktıklarının çatışması içinde geçen yaşamına, umutsuzluk içinde kendini öldürerek son verdiğinde yalnızca 34 yaşındaydı. Ancak geride bıraktığı 'Schroffenstein Ailesi', 'Penthesilea', 'KırıkTesti', 'Prens von Homburg' gibi oyunları, Alman tiyatro yazınına damgasını vurmasına yetmişti. En güzellerinden biri 'Michael Kohlhaas' olan uzun öyküleri de, en az oyunları kadar Önemliydi. 'Michael Kohlhaas' haksızlığa başkaldıran bir adamın öyküsü... Kleist, bu öyküsünde insanın davranış biçiminde değişiklik yaratan ruhsal olayları işliyor. Öykü ahlak, hak ve adalet kavramları üzerine kurulu. Bu, yapıtın başındaki şu sözlerden de hemen anlaşılıyor: "Adalet duygusu, Kohlhaas'ı bir haydut, bir katil yaptı." Alman tiyatro yazınının en büyük yazarlanndan Kleist'ın uzun öykü alanındaki başyapıtı... Yann Cumhuriyet 'le Yeşil yine c yakalanamadı' ANKARA (CumhuriyetBürosu)-"Yeşfl" kod adlı Mahmut Yüdır«n'ın yakalandığı savlan dün yine başkenti kanştırdı, ancak bu savlar doğrulanmad'- "feşil'in yakalanıp yakalanmadı- p konusu bümeceye dönüştü. AbduDahÖcalan'ın yakalanmasının ardından, kamuoyunda Yeşil "in de yakalanacağı beklentisi yaygınlaştı. Geçen haf- ta bir televizyon kanalı Yeşil'in yakalandığı ha- berini altyazı olarak geçmiş, ancak daha sonra bunun doğrulanamadığını .bildirmişti. Başba- kan Bülent Ecevit de, haberin kesinlikle doğru olmadığını söyledi. Bazı televizyonlar dün yi- ne altyazı geçerek bu söylentileri duyururken Za- man gazetesi "Yeşil yakakndı'' manşetini kul- landı. Yeşil'in Bulgaristan'da bir olaya bulaştı- ğı, ardından da Macaristan'a geçtiği ve Türki- ye'den giden güvenlik güçleri ile silahlı bir ça- tışmaya girerek ağır yaralı olarak yakalandığı ha- • Arkası Sa. 6, Sü. 3!te GUNDEM MUSTAFA BALBAY Seçmece Mebuslar! Yeni Meclis'in nasıl oluşacağı konusunda baştan net- leşmiş bir durum yok. Çünkü kamuoyu, adaylan yeni yeni tantmaya başladı. Yeni bir yüz listede yer alınca ilk soru şu oluyor: - Kimin adamıymış? Öncelikle genel başkan tarafından kabul gördüğü kesin de, onu oraya taşıyan kimler oldu? Fadıl Akgündüz' ün mebus pazanna ilişkin açtklama- U Arkası Sa. 6, Sü. 8'de