Katalog

9 ŞUBAT1999 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOM Geçen hafta tasanya destek işareti veren Fazilet Partisi yan çizdi Bankalar Yasası arapsaçı 13 ŞÎRRETLERDEN • PAMl KBANK. yeni uygulamasıyla tüm kredi kartı müşterilerinin harcarnalarmı ayn ayn takip ederek ihtiyaçlanna göre linıitlerini her ay yükseltebiliyor. Sanatçı Şener Şen'in rol aldığı ve "Esnek Limit" uygulamasuun konu edildiği bankamn reklamında, pek çok kredi kartı taşıyarak kas yapmaja gerek olmadığı vurgulanıyor. • ALGIDA'nın geçmişten bugüne öyküsü, 10 Türkiye güzelinin katıldığı bir şovla anlatıldı. Türkiye"de 10. yılına giren Algida'nın 1999yılında 125 milyon dolarlık yatınm yapacağı belirtildi. • EUROPAY INTERNAT1ONAL, Vakıfbank ve Tiirk Telekom ile yapılan işbirliğijle tdefon faturaian ödemelerine kredi karü kullanunı imkânı sağlryor. Bu işbirliğiyie telefon faturaian Vakıfbank'ın yeni MasterCard-Türk Telekom logolu kredi kartıyla ödenebilecek. • MICROSOFT Türkiye, 8 Şubat 1999 tarihınden itibaren yeni bir kampanya düzenliyor. Kampanya çerçevesinde en az 5, en fazla 75 adet Microsoft Office 97 Professional Editıon masaüstü uygulama paketi alanlar. Microsoft NT Server 4.0 ve Microsoft Exchange Server 5.5 kullanıcı erişim lisanslanna da ücretsiz sahip olacak. • VTTRA, Eczacıbaşı Karo Seramik'in yeni bir ürünü u Parquet SerisTni piyasaya sundu. Ahşap görünümündeki karo seramiklerden oluşan Parquet Serisi'nin mutfak. koridor ve >azlık evterin salonlannda tercih edildiği kaydedildi • PIZZAHLT Türkiye. 14 Şubat Sevgililer Günü'nde sevgilisini en güzel anlatan müşterilerine çıft kişilik yemek armağan edecek. 1-11 Şubat tarihleri arasında Pizza Hut'ta yemek yiyenler arasmdan yapılacak çekiliş sonucunda her restorandan bir çift, ücretsiz vemek kazanacak. • VESTEL, şubat ayı boyunca '"Boş Yere Aferin Demiyoruz'" adlı yeni bir kampanya düzenliyor. Kampanyada, renkli televizyonlar, derin dondurucular, statik buzdolaplan, non-frost buzdolapları, tam otomatik çamaşır makineleri, pencere tipi klimalar, splil tipi Idimalar, tüketicilere peşin fiyatuıa 10 aya varan taksitlerle ön ödcmeli olarak sunuluvor. • FP Grup Başkanvekili Âbdüllatif Şener dün düzenlediği basın toplantısmda, iktidar partisi DSP ile hükümete destek veren ANAP ve DYP arasında tasanyla ilgili görüş aynlıklan bulunduğuna dikkat çekerek "Önce aralannda anlaşsınlar, sonra bize gelsinler" dedi. A1NKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Bülent Ecevit, bankalarla ilgili yasa tasansında uzlaşmaya vanldığını açıklarken, geçen hafta tasanya destek ışaretı veren Fazilet Partisi yıne yan çizdı. FP Grup Başkanvekili Âbdüllatif Şener, " İktidar ve iktidara destek veren partiler önce kendi aralannda anlaşsınlar, sonra bize gelsinler ya da anlaşamadıklannı kamuoyuna açıklasınlar" dedi. 56. hükümetin, bütçe ve diğer bazı önemli düzenlemelerin önüne alarak ivedilikle çıkmasını istediği Bankacıhk Yasası'yla ilgili olarak TBMM İFTÇİYİNE DÎŞLANDI Tanma desteği. yok etme girişimi Ekonomi Servisi - Üretıciye yönelık tanmsal destekleme polıtikalan, mali açıdan pahalı ve venmsiz olduklan ge- rekçesiyle Dünya Bankası'nın isteği doğrultusunda kaldınlmaya çahşılıyor. Hazine, sosyal güvenlikten sonra ön- celiği, tanmsal desteklemepolitikasın- da gerçekleştirilmek ıstenen 'reform' konusuna vereceğini açıklarken yüriir- lükte olan tanmsal destekleme politika- lan yerine doğrudan geiir desteği adın- da, aslında "devlet desteğini ortadan kaldıran" bir sistem öneriyor. Dünya Bankası, daha önce Türkı- ye'de tanmsal destekleme politıkalan konusunda hazırladığı raporda. destek- leme alımlanndan ve tanmsal sübvan- siyonlardan vazgeçılmesıni. çay veya tütünden başlamak üzere doğrudan gelir desteği (DGD) sistemıne geçilmesini önermrçth BGÖ'Ststermnde. dev|et ürü- nü almıyor. gübre. ilaç, kredi vb. tanm- sal sübvansiyonlardan vazgeçıyor. Bu- nun yerine, arazi varlığma veya son yıl- lar gelir ortalamasına göre belli bir mik- tar parayı doğrudan çiftçiye ödüyor. Çift- çi bu parayı ıster tanmsal üretimde. is- terse diğer alanlarda kullanıyor. DGD"nin Türkiye'de uygulanabilir- liğinin araştınlması konusunda Dünya Bankasf na proje öneren Hazine. proje konusunda danışmanlık ve teknik hiz- metler için bankadan kredi sağlamayı planlıyor. Proje, bu hafta Türkiye'de te- maslarda bulunacak Dünya Bankası he- yetiyle tartışılacak. Tartışmalar sonunda, Dünya Banka- sf nın projeyi uygun bulması durumun- da, danışman firma belirlenecek. Birliği taahhiitîeri dikkate alınarak hazırlanan 1999 yılı ithalat rejiminde Ecu cinsinden yapılan tüm kesintiler, Euro'ya dönüştürüldü. Dış Ticaret Müsteşar Yardımcısı Reyhan Atmaca, Ortak Gümrük Tarifesi'ne uyumun da 2001 yılı başında sağlanacağını söyledi. zorlanacak. Başbakan Bülent Ecevit, geçen hafta FP ile uzlaşma sağlandığını açıklarken FP Grup Başkanvekili Âbdüllatif Şener dün düzenlediği basın toplantısmda, iktidar partisi DSP ile hükümete destek veren ANAP ve DYP arasında Bankacıhk Yasa Tasansı'yla ilgili görüş aynlıklan bulunduğuna dikkat çekti. Şener, " Kendi aralannda uzlaşma sağlayamadıklan için tasanyı Meclis gündemine getiremedikr. Bu bizim değil, iktidar ve destekleyen partiler arasındaki bir sorundur. Önce kendi aralanndaki sorunu çözsünler, anlaşsınlar, sonra destek için bize gelsinler ya da anlaşamadıklannı kamuoyuna deklare etsinler" diye konuşru. DSP Grup Başkanvekili Ali Günay da henüz tam bir anlaşma sağlanamadığını kaydetti. Günay. "FP'nln destek verebileceği duyumunu aldık. Gerek DYP. gerek diğer gruplardan da destek alırsak öncelikk? görüşülebilir. TBMM'de çoğunluk sağlamak çok zor oluyor. Halbuki milletvekiHerinin, asli görevleri gereği çalışma günlerinde TBMM'de bulunması gerekir" dedi. Ithalatta Euro y ya uyumEkonomi Servisi - Türkiye'nin Avrupa Bir- liği taahhütleri dikkate alınarak hazırlanan 1999 yılı ithalat rejirrri ile Euro'ya uyum sağ- fandı. Resmi Gazete'nin önceki günkü sayısında ya- yımlanan 1999 yılı ithalat rejiminde, Ecu cin- sinden yapılan tüm kesintiler Euro'ya dönüş- türüldü. Karara göre, ithalatında nispi olarak Toplu Konut Fonu payi alınan ürünlerde, fon ithal edilen malın ABD Dolan cinsinden de- ğerinin karşıhğımn TL üzerinden tahsil edile- ceği bildirildi. fthalatında maktu olarak (Eu- ro- 100 kilogram-net) cinsinden Toplu Konut Fonu alınan ürünlerde de Euro cinsinden he- saplanan tbn miktannm karşıhğımn da TL ola- rak alınacağı kaydediidi. Rejimde, vergi ve fonla ilgili ECU cinsinden ifade edilen tüm değerler de Euro olarak değiştirildi. Dış Ticaret Müsteşar Yardımcısı Reyhan At- maca. Türkiye'nin Dünya TicaretÖrgütü ve AB ile gerçekleştırilen Gümrük Birliği taahhütle- ri doğrultusunda hazırlanan 1999 yıh ithalat re- jimi ile AB'nin ithalat politikalanna uyum sağ- landığını anlartı. Atmaca, AB'nm Ortak Güm- rük Tarifesi'ne (OGT) tam uyumun da 2001 yılı başında sağlanacağını bildirdi. Gümrük Birliği sırasında, AB'ninbazı has- sas ürünler, işlenmiş tanm ürünleri, Avrupa KÖmür ve Çelik Toplulugu ürünlerinde güm- rük indirimi konusunda bazı tavizler verildi- ğini anımsatan Atmaca, "Hassas ürünlerde de iki indirim var. 2001 yılı iribanyla OGT'ye tam uyuma çok vaklaştık" dedi. 1999 yılı rejimine yansıtılan tsrail. Roman- ya, Macaristan, Litvanya, Çek Cumhuriyeti, Slo- vakya, Estonya, Bulgaristan ile yapılan ser- best ticaret anlaşmalan ile de AB'nin tercihli ticaret politikasına uyum sağlanmış oldu. 'Seçimden önce çıkabilir' DYP Grup Başkanvekili Saffet Ankan Bedük. tasan konusunda partisinden Ayfer Yılmaz ve UfiıkSöylemez'in hükümet kanadıyla çalışmalan yürüttüğünü belirterek "Bizim tasan üzerindeki tereddütlerimiz giderildiği takdirde, seçimlerden önce yasa çıkanlabilir" dedi.TBMM'nın bu hafta toplanmasının son derece zor olduğuna dikkat çeken Bedük. "14 Şubafa kadar, önseçimde bölgelerinde bulunan milletvekillerini Ankara'ya çağıramayız, bu haksızhk olur. getiremeyizde. Bu durumu samimi olarak açıklıyoruz. Önseçim tamamlandıktan ve bizim bütün tereddütlerimiz gklerildikten sonra, Meclis'i toplayabiliriz. Ancak bu konudaki girişimi başlatmak hükümet kanadının görevi, onlann tavnnı bekBvonız" dedi. ALTIN FIRSAT! İKTISAT BAN<ASI İKTİSAT Memnuniyetle Tel: (0212) 274 16 16 Japonya da 'gönülsüz' değişim Japonya'da hızlı bir değişim süreci yaşanıyor. Ancak zoraki bir değişim bu. Japonlann dilinde dışandan gelen baskı anlamındaki "gaiatsu* sonucu yeniden yapılanmaya gidiliyor. Birbiri ardına şirket evlilikleri yapılıyor. Buna en çarpıcı ömeklerden biri, Japonlann ikinci büyük lastik üreticisi Sumitomo'nun bundan birkaç gün önce ABD'nin Goodyear şirketi ile ortaklık kuracağını açıklaması. Anlaşma gereği Sumitomo, Goodyear"den alacağı 930 milyon dolar karşılığında Avrupa ve Amerika pazarlanndaki hâkimiyetinden vazgeçmiş olacak. Sumitomo gibi çeşitli şekillerde evlilikler yapan pek çok şirket bulunuyor. Bunlann çoğu bu birleşmelerde Avrupalı ve Amerikalı ortaklan kadar gönüllü değiller. Önlerinde başka bir olasıhk görmedikleri ve bankalardan krediler kesildiği için birleşiyorlar. Ancak uzmanlara göre, Japonya, dıştan gelen baskının yanı sıra gerçekten yeniden yapılanmaya istekli olduğu sürece düze çıkabilır. Bu da şirket yönetıcilerinin ortaklann hısse paylannı düşünmekten çok üretime yönelik ataklan ile gerçekleşebilir. İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKP^\N SONER Yıldızlar Savaşı Seçimlere şunun şurasında ne kaidı? "Evnek cep- hesinin oyları nereye" sorusuna yanıt aramak ge- rek... Demokrasilerde, hatta Türkiye'de bile geçmiş yıl- larda bu konuda söylenebilecek sözü olanlar olurdu. Programları ile, ideolojileri ile emeğe, çıkariarına ya- kın partiler bilınir, sendikal hareketler, sivil toplum or- gütleri, gelişmeleri de değerlendirerek seçimlere iliş- kin politikalar belirlerlerdi. 12 Mart öncesi bu işin öncülüğünü yapan DİSK, sos- yalizmi hedef alarak gundemdeki seçimlerin gerçek- çiliğinde genellikle dönemin sosyal demokrat parti- sine oy verilmesi kararını alır, nedenlen ile birlikte ka- muoyuna açıklayarak kampanyasını yürüturdü. Türk- Iş o tarihlerde "partilerüstü" kalmayı yeğlese de doğ- rudan sendika lideıierinden adaylar vererek merkez sağ ve sol partilerle sıcak destek ilişkisi içinde olur- du. 12 Eylül sonrası sivil siyasete geçiş sürecinde ise Türk-lş'in de seçimlere yönelik net tavırlı, destekle- necek parti adresli kararları oldu. Emek cephesinin diğer sivil toplum örgütlerinin. özellikle solda kimlik seçmiş olanlannın ise her dönem seçimlere ilişkin açık tavırtan. adres göstermeleri söz konusu idi. Ta- bii gösterilen adreslerin sol yelpaze içınde kaldığını vurgulamaya gerek yok. Dikkatinizi çekmiş olmalı, adres göstermenın önem ve anlamı gıderek zayıfladı. Bu seçimler için ciddi bir girişim bile yok. Hafta sonu bır kültür merkezi, seçim- lerde emekçilenn oylannın nasıl yönlendınleceğine ilişkin bir toplantı düzenlemişti. llgı duyacak işçi, emekçı bulamamışlardı bile. Emek cephesinin çıkartanna yönelik politikalar, ide- oloji seçimi siyasi partilerin gündeminde değil gibı. Ger- çi söylemde, seçim kampanyalannda bol bol ede- biyatı yapılacak. Ama ideolojik çerçeveyi, emek çı- karlan açısından olmazsa olmaz ılke ve degerleri, bı- rakınız merkez sol, pariamento dışı solun bile ağzına alacağı şüpheli. Yoksulluk, vatan millet Sakarya.. ede- biyatı yanında, din ve ırka, her tür ayrımcılığa dayalı alt kimlıkler, bu seçim kampanyasının söylemlerinde, bütün partiler için geçerii olmak üzere öne çıkacak. Emek oylannı yönlendimnesi gereken sendikal ha- reketegelince... Hem güç, hem moral değerlerinden öylesineçokşeyyitirdilerki... Seçimlere ilişkin sözsöy- leyip adres gösterseler ne olacak, göstermeseler ne olacak? Zaten oturup değerlendırdiklerinde, birbirlerinin de onayını alacaklan. gerekçelerini gösterebilecekleri adres bulamıyorlar. Siyasi partiler, liderler sermaye örgütlerinin kapısı- nı yüz kez aşındınp onlara yaranmaya çalışırlarken, eskisi gibı listelerine bol sendikacı alıp şirin görünme gereksinıminde bile değiller. Medya çağında kendilerinin olduğu kadar, hatta daha fazlası ile emek cephesinin kendisine, çıkarla- nna yabancılaşmış olmasına güvenli, ucuz, slogan po- lemiklerle işin içinden çıkmaya hazırlanıyorlar. Dün bu konulan Radyo Cumhuriyet'te, "Emeğin Gün- dem/"nde değerlendirdiğimız Harb-lş Başkanı Izzet Çetin, siyasi partilerin emekten yana, nitelikli aday- lar yerine, "yıldızlar savaşı"na girdiklerine işaret edi- yor. Bütun partilerin "Partamenterlik, belediye baş- kanlığı yapabilir mi?" kaygısından uzak, medyatik isimler peşinde koştuklarını anımsatıyor. Programlan. ideolojileri. degerleri iledarmadağınık partiler, umudu yıldız isimlerde anyor. Seçmenın med- ya yönlendirmesinde, şöhret peşinde oy vermesi programlanıyor. Çeteler, mafya, ırkçı, tarikatçı bağ- lantılar, kırli şöhret bile, oy götürücü değil, oy getirici olarak hesaplanabıliyor. Gerek sıyasetin, gerekse sendikal hareketin olum- suz yapılanmasında, emekçinin de kendi sınıf bilin- cinden kopanlmış olması tablosunda, emek cephe- si oylarının darmadağınık olması acı sonucu ile kar- şı karşıyayız. Varoşlarda, toplumun en fazla horianan, düzen dı- şına atılan kesimınde oy ağırlığının dın ve ırk kimliği ile yola çıkan sağ partilerde toplanması boşuna mı? Bir zamanlar gecekondu oylanna, kent oylanna sa- hip çıkabilen solun erimesi, varoşlara girememesi rastlantı mı? Işte bu ortamda tepki olarak gelişen kimi sivil giri- şimler var. 12 Eylül düzeninin, yozlaşan siyasetin, toplumsal örgütlenmelerin kıskacında, lider sultasın- da daha da kötü bir pariamento yapısı. belediye yö- netimleri ile karşı karşıya kalmamak için çaba göste- riyorlar. Adaylan kimlikleri ile tanıtma çalışmalan ya- pıyorlar. Seçmeni yıldız adaylar aldatmacasından kur- tarma, sağlıklı. ış yapacak, nitelikli adaylara yönlen- dirme, partilerı uyarma görevinı üstleniyorlar. Emek cephesi adına, kadın hareketı adına da bu türden çabalara şiddetle gereksinım yok mu? Biz de "yıldızlar" oyununa uyup "sendikacı olsun, kadın ol- sun, yıldız olsun, çamurdan olsun" mu diyeceğız?... Çinli Yuppiler ve artan AB'denRusya 'ya keyfîyardım Avrupa Birliği'nden (AB) Rusya ve eski SSCB cumhuriyetlerine yapılan mali yardımlann göstermelik olduğu ileri sürüldü. lspanya'da yayımlanan El Pais gazetesinde yer alan haberde, AB tarafından onaylanan 610 milyon Euroluk yardımın üçte birinin Avurupa ile rekabet şansı zayıf firmalar arasında pay edildiği belirtildi. 1994 yılında AB Komisyonu tarafından imzalanan ve Rusya'ya mali yardım yapılmasını öngören 14 TAC1S sözleşmesinin sadece iki tanesinin normal prosedürlere göre seçildiği ifade edildi. Haberde, yardım yapılacak şirketlerin seçimi için 2.4 milyon Euro'nun danışmanlara ödendiği de dile getirildi. bira tüketimi Dünyanuı en hızlı büyüyen ekonomilerinden olan Çın'de Amerikanvâri gençliğin hızla artışı ülkeyi bira tüketiminde rekora doğru götürüyor. Dünyanm ikinci büyük bıra üreticisi olan ülkede yeni açıklanan rakamlara göre 1996 yılında bıra tüketimi yüzde 20'lik bır artışla yıllık 17 milyon tona ulaşmış. Çin'in Xinhua haber ajansının verdiği bilgilere göre, bira gıderek artan bır oranda Çin'in bölgesel nitelikli içkilerinin yerini almaya başladı. Çin'de, 'Amerikan yuppiie'lerden yola çıkarak 'Chuppiie' adı verilen, iş çıkışı Batı tipi barlarda zaman geçirmeyi seven ve giderek yeni bir sınıf niteliğı göstermeye başlayan genç işadamlannın yaşam tarzlannın bira tüketımindekı artışta etkili olduğuna dikkat çekiliyor. Üç-beş yıl içınde. nüfusun yüzde 35'i düzeyindeolan bira severlerin yansınm kadınlardan oluşacağına dikkat çekiliyor. Çin resmi organlan ise bu hızlı yükselişı 'biraz kaygı verici' bulmakla birlikte bira üretımi ve tüketimindekı artıştan da memnun görünüyor.