Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 ARALIK 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI / ekonomi(S cumhuriyet.com.tr 13
Bazı banka yöneticilerinin Ankara'ya giderek milletvekilleriyle temasa geçtikleri öğrenildi
sıyasıye• Bankacılar, hükümetin
geriye dönük faize vergi
uygulamasının hemen
archndan yapılacak bu
düzenlemenin sektörde
sıkıntı yaratacağını savlıyor.
HAZAL ATEŞ ÇAKIR
TARIKYILMAZ
Hûkümet, sayısı 81 'e ulaşan banka-
lardan malı yapısı negatife dönüşmüş
olanlan sisteme daha fazla zarar verme-
mesi için bırleşme, tasfiye ve Tasarruf
Mevduat Fonu'na devri yoluyla rehabi-
lite etmeye hazırlanırken, 4 banka yöne-
ticismın Ankara'ya gıderek siyasi destek
aradıklan öne sürülüyor.
IMF'ye verilen iyı niyet mektubunun
önemli konulanndan biri olan "banka-
lar"da,raevdnatagüvence sisteminin ka-
demelı olarak kaldınlması, sisteme şef-
faflık getınlmesı öngörülürken, banka-
cılar geriye dönük faız vergisinin hemen
ardından yapılacak bu düzenlemelerin
sektörde sıkıntı yaratacağını savlıyorlar.
Mali sektöriin rehabilıtasyonu ıçin
mevcut yasada 12 maddelik değişıklik ön-
göriilürken, ortaya çıkacak malıyetin de
Dünya Bankası'ndan ahnacak krediyle
karşüanacağı belırtihyor. Bu arada, Ha-
zine yeminli murakıplannın bankalann
merkezlen başta olmak üzere şubelerin-
deki denetimleri sürüyor. Bircok banka-
nın mevduat güvencesine sığınarak yük-
sek faızlerle pıyasadan para topladıkla-
nna işaret eden yetkıliler, bunun sektör-
Yetkileri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'na devreden tasarı TBMM'ye sunuldu
Bakaıılar Kurulu bankacıhk sisteminden eliııi çekiyor
ANKARA (Cumhuriyet Börosu) - Hükümei, IMF
ve Dünya Bankası'nın istemi doğrultusunda yeni çı-
kardığı Bankalar Yasası'nda değişıklik tasansıyla,
Bakanlar Kurulu'nun yetkılenni Bankacılık Düzen-
leme ve Denetleme Kurulu'na devredıyor. Kâr payı
adı altında çalışan özel fınans kurumlanna ilışkın ya-
sal düzenlemeler de yürürlükten kaldınlırken lslami
sennayenın yoğun olduğu bu sistemde çalışan loıru-
luşlann devam edebilmelen için banka statüsüne ge-
çerek 31 Aralık 2000 tanhine kadar mevzuata uyum
sağlamalan gerekecek.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nuoluş-
turmayan hükümet, çıkardığı yasa tasansını TBMM
Başkanlığı'na sundu. Tasanda getırilen bazı düzen-
lemeler şöyle:
- Kurula; Maliye, Merkez Bankası, Bankalar Bir-
lıği, DPT ve SPK'nin aday gösterme haklan ahnarak
Hazine'den sorumlu Devlet Bakanı'nın göstereceği en
az 5'i bankacılık olmak üzere finans alanında en az
12 yıl deneyim sahibi uzman, denetım elemanı, yö-
netici veya ögretim üyesi olan adaylar arasından Ba-
kanlar Kurulu'nca atama yapılması öngöriilüyor. An-
cak bakarun kaç aday göstereceğine ilişkin hüİcüm bu-
hınmuyor.
- Kurul üyelerinin görevinden aynldıktan sonra ya-
sada sayılan kuruluşlarda en az 3 yıl süreyle çalışa-
mayacaklanna ilişkin suuriama 1 yüa indıriliyor.
- Kurul üyelen ve kurum personelinm görevleri sı-
rasında ışledikleri suçlar ve'kendilerine karşı işlenen
suçlar için soruştunna yapılması üyeler için ilgili ba-
kan, kurum personeli için de kurulun izin vermesi ko-
şuluna bağlanıyor.
- Türkıye'de banka kurulması veya vurtdışında bır
bankamn Türkiye'de şube acması için Bakanlar Ku-
rulu'nun izin verme yetkisi kaldınlarak 5 kurul üye-
sinin olumlu oyu yeterh görülecek. Mevduat kabul et-
me ızmlerinın kaldınlması yetkisi kurulun olacak.
- Kötü durumdakı bankalaria ılgıli 14. maddeden
işlem gören bankada yüzde 10'dan daha az pay sahı-
bi olsa bile eğer yönetim ve denenm kurulu üyeleri-
ni atama yetkisine sahip hissesi bulunuyorsa, bu kişi
de kurucu olamayacak.
- Kredi tanımı genişletılerek her türlü ortaklık pay-
lan kredi tanımı içine alınıyor. Dolayh kredi olarak
açılacak tutara ilişkin özkaynaklann yüzde 50'siyle ya-
pılan sınırlama yüzde 25'le daha da sınırlandınlıyor.
- Ortaklann banka kaynaklannı bankayı tehlıkeye
düşûrecek bıçimde doğrudan ya da dolayü kendi leh-
lenne kullanmalan ve bu şeküde bankayı zarara uğ-
ratmalan durumunda bu kişılerin ortaklık paylanyla
bankanın yönetim ve denetunine TMSF el koyacak.
- Banka yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer
mensuplan bankaya ait para ve diğer varlıklan zim-
metlerine geçırirlerse 6 yıldan 12 yıla kadar ağır ha-
pisle cezalandınlacaklar ve bankanın uğradığı zaran
karşılayacaklar. Bu suç, fiılin açığa çıkmamasını sağ-
layacak çeşıtli hilelerle işlemrse verilecek ceza 12
yıldan az olmayacak ve oluşan zarann 3 katı kadar
para cezası öngörülebilecek.
- Dolandıncılık ve ıflas suçlannı ışleyen yönetici
ve diğer çahşanlar, 10 yıldan az olmamak üzere ha-
pis ve sağlanan çıkarm 3 kaü da para cezasına çarp-
tınlacaklar.
de haksız rekabete yol açtığını, kredi
risklerini arttırdığıru, sistemin 8 l'e ula-
şan banka sayısını kaldıramadığına dık-
kat çekryorlar.
Sistemde ciddi bir likidıte ve özkaynak
sorunu bulunduğuna ışaret eden yetkıli-
ler. rehabılıtasyon sürecınden sonra ban-
kalann aktif yöneminde Avrupa Birliğı ku-
rallanmn uygulanacağım söylüyorlar.
Bankacılık Yasası'nda öngörülen son
değışıkliklerle, bu sektördekı kamu de-
netiminin güçlendınlmesınin hedeflen-
diğı kaydediliyor.
Edinilen bılgiye göre, bazı banka yö-
neticilennın siyasilerle görüşmek üzere
Ankara'da bulunduklan belirtılıyor. Ban-
kacılar arasında, hükümetin geriye dönük
faız vergısırun hemen ardından yapıla-
cak bu düzenlemenin sektörde sıkıntüar
yaratacağını savla\anlar da var. Banka-
cılar, "Bu, sistemi içüıden çüalmaz bir ha-
le gedrir. Riskler göz ardı ediliyor. Önce-
Iflde bankalara güvenin sarsıunasma bik
yol acabilir. Daha önceki krizlerde bunun
sonuçlannı gördük" dıyorlar.
Rehabilıte edilmesı olası görülmeyen
bazı bankalar, kamu bankası ya da mali
durumu iyi başka bir bankanın bünyesi-
ne alınması önerilecek. Ortaya çıkabile-
cek olası zararlar Hazine tarafindan kar-
şılanacak. Bazı bankalann ise Tasarruf
Mevduat Sigorta Fonu'na alınarak iyileş-
tırme sürecınden sonra satılabileceğine
dıkkat çekıyor. Küçük ve orta ölçekli ba-
zı bankalar ıçin de sermaye arttınmı ve
birleşme formülü önerilecek.
Çıkmaza sürüklenen kamu bankalarında usulsüzlüklerin sonu gelmezken interbank, alacaklarının peşini bırakmıyor
Halkbank'ta 6 İnterbank*tan Ziraat'teyurtdışı
soruşturma raflarda Yîğit'edava şube sorunu büyükHalkbankası
Genel Müdürü Ye-
nal Ansen hakkın-
da 6 adet sonış-
turma dosyası bu-
lunmasma karşın
konunun yargıya
yansıtılmadıgı öğrenildi.
KÎT Komisyon Başkanvekili
MHP Ağn Milletvekili Nidai Se-
ven, Halkbanfc' ın heââplanyla il-
gili olarak yapılan alt komisyon-
da soruşturma dosyalannın üst
komisyona getiriknesi yönünde is-
teklerinin reddedıldiği için muha-
lefet şerhi koyduklanm dıle ge-
tirdi.
Sıyasüerin arpalığı olarak ad-
landınlan kamu bankalannın so-
runlan sık sık basına malzeme
olmasına karşm, açılan soruşrur-
malar ve iddialann yargıya iletil-
memesi sisteme olan güveni ze-
deliyor.
Son olarak esnafın finansman
sorunlanrun çözümü için kurulan
Halkbank'ın Genel Müdürü Ye-
nal Ansen hakkında Hazine mu-
rakıplanrun hazırladığı raporlann
yargıya iletılmemesi, 1997 yılı
hesaplannm görüşüldüğü alt ko-
misyonda tartışmalara neden ol-
du. Genel Müdür Yenal Ansen
hakkındaki raporlann yargıya ha-
vale edilmesi yönünde görüşleri-
ni açıklayan MHP'li Seven, Ha-
zine rnurakıplannm hazırladığı
rapqrlanxı üst komisypna gelme-
lerini istediklerini, ancak bunu
diğer partilerin desteklemedığı-
ni belirttı.
Alt komisyonda isteklerinin
kabul edilmemesi üzerine muha-
lefet şerhı koyduklanru kayde-
den Seven, üst komisyonda bu
konunun tekrar gündeme getiri-
Ieceğıni ıfade ettı. Muhalefet şer-
hme gerekçesinin sadece Yenal
Ansen hakkındaki raporlar olma-
dığını söyleyen Ağn milletveki-
li Nidai Seven, verilen bazı kre-
dilenn ıstihbaratrnm yapılmama-
sınm da bu karannda etkilı oldu-
ğunu belirtti.
Mafya elebaşısı Alaattin Çakıa'yla konuşmalannın
ortaya çıkmasınm ardından başı dertten kurtulmayan
Korkmaz Yiğit'e bir dava girişimi de Interbank'tan
geldı. Banka, alamadığı 13.1 trilyon liralık alacağı
için Kadıköy Cumhuriyet Savcılığı'na dolandıncılık
iddiasıyla suç duyurusunda bulundu. Bank
Ekspres'te "usufcüz kredi vermek suretivie
dolandıncılık yapmak". "sahte özd evrak
düzenkmek*
1
ve "hizmet sebeNyle emniyeti
suiistimal" suçlanndandolaytBeyoğlul'.'Â^tt
Ceza;, Türkbank'ta da "resmi ihaleye fesat
kanşürmak", "cürüm iştemek amacıyia oluşturulan
teşekküle üye olmak'' ve '
4
teşekkûle büerek yardnn
etmek" suçlanndan yargılanan Korkmaz Yiğit'e
İnterbank da, ödemediği 13.1 trilyon liralık kredi
nedeniyle suç duyurusunda bulundu. Kadıköy
Cumhuriyet Savcılığı'na verilen xluyuruda Yiğit,
Türk Ceza Yasasf nın 504. maddesinde yer alan
niteliklı dolandıncıhkla suçlanıyor. Bankada,
daha önce de Cavit Çağiar, Interbank'ın eski
yönetim kurulu üyeleri ve Çağlar'a para aktaran
şirketlerin yönetim kurulu üyeleri hakkında yüzün
üzerinde dava açılmıştı. Bu arada bankanın, eski
sahibi Cavit Çağiar ve sahibi olduğu şirketlerin genel
müdürü Kadir Günay hakkında 7 tane tazminat
davası açtığı öğrenildi.
Zıraat Bankası'nın
1997 yılına ilişkin ha-
zırlanan Yüksek De-
netleme Kurulu
(YDK) raporunda
yurtdışı şube bankala-
nn yine denetlenme-
diğı belirtiliyor. Su-
üsümale açık konulann başında ge-
len yurtdışı şube ve bankalar ile bu-
ralardan Türkiye'dekı şirketlere
verilen kredilerin, gereklı denet-
lemeler yapılmadığı sürece özel-
likle kamu bankalannın başını ağ-
ntma>
r
a devam edeceği belirtiliyor.
Yıllardır dile getirilen yara son
olarak bankanın 1997 yılı hesapla-
ruıın görüşüldüğü komisyonda
masaya yatınldı. Edinilen bilgi,
bu konuda milletvekıllerinin do-
yurucu cevaplar alamadığı ve soru-
nun üst komisyonda görüşülmesi
sırasmda da gündeme getirilece-
ği yönündeydi. Bankamn yurtdı-
şından verdiklen kredilerde dik-
kati çeken en önemli nokta, batı-
nlan kredilere karşm denetimsiz-
lık nedeniyle sorumlulann cezz-
landınlmaması. Hatta banka ıçın-
deki bazı kaynaklar, bu kişilerin ba-
tık kredileri verdıkten sonra daha
yüksek görevlere getmlerek ödül-
lendınldığmı ıddıa ediyor.
Denetlemeleri sonucu yanlışla-
nn düzelülmesıni "temennieden"
YDK, 1997 yüı raporunun 171.
sayfasmda şu açıklamayı yapıyor:
"tştiraklerdeki banka temsflcileVin-
den gerek mevzuat gerekse ihtiyaç
duyulacak devTelerde görevti bu-
hınduklan şirkerJer hakkında ra-
por ahna, raporiandeğeriendirmek
ggrekngjnde yöoetim kuruhınun bfl-
gisine sunmak hükmü bulunmak-
tadır.Ancak uygulamada bu hü-
kûmlere uyulmamakta. iştirakler-
deki göre\li banka temsilcflerin-
den belli dönemlerde bu şirketler
hakkında rapor ahnmaa sağlana-
mamaktadır." Aym uyan ve te-
mennileri 1995 ve 1996 raporla-
nnda da belirten YDK, yurtdışı
şube ve bankalann denetım dışın-
da olduklarmı dile getıriyor.
İŞÇİN^EVRENtNDElV
ŞÜKRAN SONER
ÇMonamış CandaUmutlftp
Siz siz olun medyamızın "anarşistler, marjinal-
ler, homoseksüeller" tanımlamalan ile hafife al-
malanna, karalamalannaaldırmayın. Dünya Tica-
ret Örgütü, dünya tekeJlerinin ağababası ABD'nin
Başkanı Clinton hafife alamadılar.
Dünyanın süper güçleri, az uluslu tekellerin çı-
karlan doğrultusunda karar alırken bugüne ka-
dar insan haklanna, insanın en kutsal yaşama, çev-
resini koruma, iş bulma haklanna sırtını dönmüş
Dünya Ticaret Orgütü henüz çok cılız sayılsa da
insandan yana kimi kararlar için "evet" demek zo-
runda kaldı.
Dünyanın çok sayıda ülkesinden, sendikalar-
dan, çevre örgütlerinden, ezilen gruplardan olu-
şan güç, yeni dünya sömürü düzenine, küresel
ideolojiye karşı ilk ciddi karşı duruş, Seattle'de-
ki protesto gösterileri ilk meyvelerini verdi. Para-
nın dini imanı olmayan kuralları, kuralsız düzeni,
sınırsız, sansürsüz kazanma yaklaşımı ile yürü-
yen düzende, dünya tekelleri bundan böyle hiç
değilse çocuk emeğini sömürmenin hesabını ver-
mek zorunda olabilecekler.
Yoksul ülkelerin aç insanlan, ülkelerinin sendi-
kal, toplumsal örgütlenmelerini de harekete ge-
çirebilırierse, ucuz çocuk emeği ile üretim yapan
işletmelerin, acımasız sömürüsüne karşı, Dünya
Ticaret Örgütü kararlan çerçevesinde hesap sor-
ma hakkını elde edecekler.
Bugüne kadar sadece ve sadece az uluslu te-
kellerin acımasız sömürüsünün kesintisiz, sınır-
sız olabilmesi için kararlar almış Dünya Ticaret ör-
gütü'nün çok küçük bir adım da olsa, insandan
yana korumacı kararlar almak durumuna gelme-
si, bunun insandan, emekten yanaörgütlerin kar-
şı duruşu ile olması çok önemli bir gelişme, in-
sanlık adına umut veriyor.
Dünya Ticaret örgütü'nün Seattle'daki üçün-
cü bakanlar konferansına bizden katılan Tunca
Toskay'ın medyaya yansıyan beyanlanna göre
protesto olaylannın nedenleri hakkında habersiz
otduğunu söylemesi, aynı günlerde yapılan Türk-
Iş Genel Kurulu'nun olup bitenden bihaber gö-
rünmesi bizi umutsuzluğa düşürmesin.
Çıkmamış canda umut varmış. "Işi bitti, işlevi
kalmadı" denilen dünya sendikacılık hareketi,
emekten yana toparlanmaya başlıyor. Türk-lş
şimdilik ilgisiz, habersiz olmanın ayıbını taşısa
da, meyve verdiğini görünce öğrenir, toparlanır.
Olmazsa, işçi öğretir, öğretemezse, başka sen-
dikal örgütlenmeler gelişir. Belki zaman alır, acı-
lı olur. Ama dünyada da, Türkiye'de de emek sö-
mürüsü katlanırken, yoksulluk, işsizlik çığ gibi
büyürken, sendikacılığın işini bitirme projeleri,
geriye püskürtmenin bir durma noktası var. İn-
sanın yaşama güdüsü, çabuk öğretiyor.
Biz yine Seattle'daki gösterilere, emekten ya-
na örgütlenmelerin orada ne istedikleri konusu-
na dönelim:
Emek cephesi Dünya Ticaret örgütü'nden, ti-
cari ilişkilerde emeğe saygı kuralının işletilmesi-
ni istiyor. İşçi hak ve özgüriüklerini, bir dizi ILO
sözleşmesine uygun davranılmasını, aksine tu-
tumun işçinın haklannı tanıyan işletmeler ile ta-
nımayan işletmeler arasında haksız rekabet oluş-
turduğunun DTÖ kurallan haline getirilmesini ön-
görüyor. İlk aşamada, en yaşamsal, en ağır emek
sömürüsü konulan gündemde. Zorunlu çalıştır-
ma, çocuk sömürüsünün önlenmesi "yeni korv-
macılık" sayılıyor. Sermaye, bizdeki örgütleri TİSK
de dahil yeni korumacılığı içine sindirmeye çalı-
şıyor. Sendika özgürlüğü, toplu pazarlık haklan-
na ise henüz tümü ile karşı çıkmayı sürdürüyor-
lar. Bu konulan bundan böyle çok daha yakın-
dan izlemeye çalışacağız.
Şimdilik Seattle'de, Londra'da anarşistler, te-
röristlerin gösterilerinin değil, çokuluslu şirketle-
rin dünya düzeyindeki soygununa karşı çok an-
lamlı, işlevsel bir kavga verildiğinin altını çizmek-
le yetinelim.
Eski Brezilya MB Başkanı Eriş
'Enflosyon düştü
bankalarkrizegirdi'
• Eski Brezilya Merkez Bankası Başkanı Dr. îbrahim Eriş, yüksek
faizli Hazine bonolarının cazibesine kapılıp bankacılık yapamayan
bankalann, enflasyonun aşağı çekilmesinden sonra zor günler
yaşadığını söyledi.
Ekonomi Servisi - Eski Brezilya Merkez
Bankası Başkanı Dr. Îbrahim Eriş. Brezil-
ya'da uygulanan ekonomik istikrar progra-
mmı değerlendirirken "Enflasyon aşağı çe-
kfldi, bankalar krizegntü- Bankalardaki çû-
rfildûğfi keşfetmek, enflasyonsuz ortamlar-
da daha koîay" dedi. Eriş, enflasyonun ka-
demeli olarak indirilmesinin sosyal sorun-
lara yol açabileceğini belirterek "Enflasyo-
nun düşürülmesi için klasik istikrar tedbir-
lerinin yanı sıra dö\iz kuriannın dondurul-
ması ^bi >an tedbirler aunmau. Paradan sı-
nr atüması ise yaramaz" değerlendirmesı-
niyaptı.
Koçbank tarafindan düzenlenen toplan-
trya katılan Eriş, Brezirya'da yaşanan geçış
dönemini irdeleyerek şirket ve bankalann
izlediğı stratejileri değerlendirdi. Eski Bre-
zilya Merkez Bankası Başkanı Eriş, yüksek
faizli Hazine bonolarının cazibesine kapı-
hp bankacılık yapamayan bankalann, enf-
lasyonun aşağı çekilmesinden sonra zor
günler yaşadığını söyledi.
Eriş, hükümetin aynca para birimi "cru-
zerio"nun yanına, bir kavTam olarak fiyatı
pek değişmeyen URB'yi. daha sonra da 3.
para bınmı Real'ı çıkardığını ve 1 dolara eşit-
lediğıni söyledi. Türkiye ve Brezilya arasın-
da iki fark bulunduğunu anlatan Eriş, "Bre-
zilya'da enflasyon yükseldiğinde halkı enf-
lasyondan konımak için endeksleşmeye gi-
dildt Her şey enflasyona endekslenmiş. Tür-
kiye'de endeksleşme çok az ve kanuni ola-
rak yok" dıye konuştu. Brezılya"da ıthalat
vergılerinin yanya ındirildığini anımsatan
Enş, sosyal güvenlık ve vergi reformlannın
da hızla yaşama geçirildiğini kaydettı.
Türidye fle benzer s^ir
Türkiye'de enflasyonun benzer bir seyir
ızlemediğine ışaret eden Eriş, Brezilya'da-
ki artış nedenını, yüksek enflasyondan hal-
kın korunması amacıyia endekslenmeye gi-
dılmesi olarak gösterdi.
TTK'nin borcu 98 trilyon lira
ALtAYAROĞLU
ZONGULDAK - Türki-
ye Taş Kömürü Işletmele-
ri'nin (TTK) borçlannın
yaklaşık 98 trilyon lira ol-
duğu belirtılerek 2000 yüın-
da emekli edileceklerden
kaynaklanan işçi açığımn
da hızla kapatılacağı kay-
dedildi.
TTK Genel Müdürü
Ömer Yenel, düzenlediği
basıntoplannsında, TTK'nin
SSK'ye 55 trilyon lira, Ame-
le Birüği ve sosyal yardım
kunımlanna 43 trilyon lira
borcu olduğunu belirterek,
loırumun finasman gider-
lerinden kurtulması gerek-
tığini kaydetti. Dünyada
enerji sıkıntısı yaşandığına
da dikkat çeken Yenel, bu ne-
denle kömürün altın çağını
yaşayacağmı ifade etti.
İşçi açığımn hızla gıderil-
mesi için Hazine'ye baş-
vurduklannı behrten Yenel,
312'si asil ve 312'si yedek
olmak üzere kura ile işçi
alımı yapılacağını da sözle-
nne ekledi.
Yenel, "Doğalgazkesnıti-
leri ile başlayan enerji krizi
bir gerçeği ortaya çıkarmış-
nr.Taşkömürü dünyada öne-
mini uzun yıllar koruyacak-
tar. Bu nedenk taşkömürüne
yabrun sürecektir" dedı.
Dünya Ticaret Örgütü'nde sanayileşmiş ülkelerin egemen tavnna itirazlar başladı
Yoksul iükeler boykota hazırlanıyor
Ekooomi Servisi - Dünya Ticaret Örgü-
tü'nün ABD'nin Seattle kentinde sürege-
len ve 21. yüzyıhn ekonomi polrakalan-
nın şekillendinleceğı toplantılar "uzlaş-
maznklar" artarak sürüyor. ABD Başka-
nı Biü Clinton ın çocuk işçi çahştınlması-
na karşı uluslararası bır sözleşmeyi imza-
lamasına karşm Endonezya Ticaret ve Sa-
nayi Bakanı Jusuf Kalia. gelışmekte olan
ülkeleri temsılen yaptığı konuşmada, ça-
lışma standartlanmn DTÖ'nün sorumlu-
luk alam dışında olması gerektiğinı kay-
detti. Afhka ülkeleri, şeffaflık ohnaması
ve sürecin kendilerini dışlaması nedeniy-
le zirve sonunda ortaya çıkması gereken
küresel ricaretle ilgili anlaşmayi imzalama-
yacaklannı açıkladılar. Gelişmekte olan
ülkeler, ticari görüşmelerde yoksul ülke-
lerin 'görmemeztikten geündiği' ve bütün
kontrolün AB, ABD gıbı 'büyükgüçlerin'
elinde olduğunu ıfade ederken Hindistan,
Pakıstan ve Mısır'ın da aralarmda bulun-
duğu bir grup, kurallar tekrar gözden ge-
çınlmezse DTÖ'yü ve görüşmeleri boykot
etmeye hazırlamyor.
Geh' şmekte olan ülkeler, uluslararası pi-
yasalarda gelişmiş ülkelerin etkinliği ne-
deniyle işçi haklarının DTÖ'de görüşül-
mesine şüphe ile bakarken AB VVashing-
ton Temsılcısi JohnRkhardson da ABD 'nın
ve Clinton'ın bu konudakı tavnm 'ekono-
mik emperyalizm' olarak nıteledi. Rıc-
hardson. "Biz gelişmekte olan ülkekre ne
yapacaklannı dikte etmivonız. Ancak ne
yaâk ki ABD'nin yapmak istediği bn" dı-
ye konuştu.
Clinton'ın imzaladığı bu anlaşma, çocuk
işgücü kullanılarak üretilmiş ürünlerin it-
halatının engellenmesuıe yasal bır gerek-
çe oluşturacağı için kımi gruplarca yeni bır
ticari bariyer olarak nıtelendirilıyor.
"Biz eşit olmayan üyeleriz" diyerek
tepkisini dile getiren bır Doğu Afrika iil-
kesi elçisi ise "Biz buraya Uruguay Ro-
und'unu sürdürmeye değil, yeni görüşme
standartianmbeiirlemeye geldikve onlar
bizi dinleyene kadarda bağn-mayı sürdü-
receğiz'' dedı.
Eylemlerdevam edfyor
Ekonomi Servisi - Seattle kenti polis
kordonu altında ve olağanüstü sıkı
güvenlik önlemleri içinde oünasına
karşın DTÖ zirvesiru protesto
eylemleri dün de sürdü. AB Ticaret
Komiseri Pascal Lemy, TSİ Cu-
martesi saat 02.00'ye kadar anlaşma-
ya verilamazsa ortak bildirgenin çık-
mayacağuu açıkladı. 30 Kasım'da
başlayan zirvenin ilk gününden bu
yana gözalttna alınan 500'ü aşkın
kışinin serbest bırakılması için dün de
3 bin protestocu hapıshanenin önünde
saatler süren bir eylem yaptı.
Protestolar karşışmda aşın güç
kullanılmış olduğunu ıtiraf eden
Seattle polisi ise sorumlular
hakkında gerekli işlemin vakıt
geçirilmeden yapılacağını ve
cezalandınlacaklanm beıirtti. Bu
arada Kanada Toronto Üniversitesi
Siyasal Bilımler profesörlerinden
John Kirton, Intemet'te DTÖ'ye
karşı savaş açan ve kendilerini
elektro-hıppi'ler diye tanırnlayan
ABD ve Kanadalı bir grubun
DTÖ'nün Intemet
servislerini felce uğrattığını açıkladı.