Katalog

,SAYFA CUMHURİYET 23 ARAUK1999 PERŞEMBE 14 LJi\ kuKur@cumhuriyet.com.tr Ara Güler, görsel tarih yazan gazeteciliğin edebiyatın çok ötesinde olduğunu vurguluyor 'Hiir olmayan eazeteci olamaz'- Kûltûr Semsı- Ankara, Uğur Mum- cu Araşürmacı Gazetecüık Vakfi (um ag) >sanat galensınde Ara GüJer'ın 'Eskits- tanbui' fotoğraflan bır kez daha sergı- lendı 71 yaşındakı sanatçının Galatasa- - ray 'dakı evının en ust katında burosunda •'duvarlara ozenle yerleştınlmış Dali,Pi- casso, Istanbul balıkçı fotoğraflan, Cha- cgaD'dan Nuri lyem'ın onjınal bır tablo- suna, dunvaca ünlu sanatçılann fotoğ- raflan \e eserlerie göz goze gelıyorsu- tnuz Ara Güler Henri Cartier Bresson -tarafindan çekılnuş portresını gostenyor bıze Chagall olmeseynuş ona bır tablo tsozu varmış Avnı Arbaş'ın da ona bır portre sozu varmış ama yapmıyormuş Kendısını 'Ben matrak henfın tekıyım' vdıye tanımlayan Ara Gûler'le konuştuk ~ - Fotoğraf eğhimi almamanıza rağ- ' men dfinyanın en iyi fotoğraf sanatçda- nndan birisıniz... ' GULER-Sanatnıtelığıtaşıyanverö- portaj fotoğraflanm var Fotoğrafıyı bır meslektır ama gormeye alışmak lazım Bır anlam kattığın zaman fotoğraf olur yoksa dunyada butun fotoğraf makıne- len ıçınden bakmasan bıle basarsın çe- ker Tekıuk değıldır fotoğraf, kafadır ka- fa. Ben kafama taktım Butûn Bızans sa- naü, £1 Greco, RafaeDo uzenne gıttım, muze muze gezdım Kompozısyon bıl- mek lazım Akademıye grtmedım Pıcas- so da gıtmedı, duny.anın en buyuk res- samı - Savaş muhabirliği de yaptınız_. GÜLER- Benden sonra hıçbır harp muhabın de olmayacaktır çunkü şu an- da ordu, fotoğrafçılan cepheye goturmü- yor, eskıdenfarlandadeğıllerdı Alıyor- lar, bır otele kapatıyorlar îkı saatte bır gehşmelen aktanyorlar Fotoğraflan da kendılenvenyorlarbasalımdrye Gotur- mezler artık. 2 Cıhan Harbı'nden son- ra bıttı artık Etıyopya Savaşı'nda olu- yorduk, açlık. yılanlar, Fılıpınler de öy- le>dı Felaket bır şeydı, hayatta kalma- ya çahşıyorduk - Sizin bir de ö> kücü yönûnüzvar. Ya- zıyor musunuz hâlâ? GULER-Hayu-,>azmıyorum Fotoğ- rafçılığı daha onernlı buldum Hur ol- mayan adamdan gazetecı olmaz zaten Gorsel tanh vazryoruz aslında bız çok daha muhım bır ış yapıyonız RekJam fotoğrafçılığından çok dahamuhım Ga- zetecılık edebiyatın da çok otesındedır Edebıyatçılar zannederler kı dunyanın en büyuk şeyı edebıyattır Halbukı hıç de değü Atom fizığı daha muhımdır Sa- örsel tarih yazıyoruz aslında biz, çok daha mühun bır ış yapıyonız. Reklam fotoğrafçılığından çok daha mühım. Gazetecilık edebiyatın da çok ötesındedir. Edebiyatçılar zannederler kı dunyanın en büyûk şeyi edebiyattır. Halbukı hiç de değıl. Atom fiziği daha mühımdir. Sanatçı aslında hiçbır şey değildır; sahte, boşuna. Hiç olmasın daha ıyı. Asıl gerçek nedir? Doğuyorsun ve ölüyorsun. Arada bir şey var. Ona da hayat demişler. Herkes bir şeyı oynuyor ama aslında ölümü bekliyor. natçı aslında hıçbır şey değıldır, sahte, boşuna Hıç olmasın daha ıvı Asıl ger- çek nedır 0 Doğuyorsun \e öluvorsun Arada bırşey var Ona da hayat demiş- ler Herkes bır şeyı oynuyor ama aslın- da olumu beklı>or - Reklam fotoğrafçüan de aranızda sürtüsmeler olmuşru, değıl mı? GULER- Reklam ışlen yapıyorlar, evet para kazanmak ıçın turlü tûrlu ış- ler vardır Bomba gıbı ıyı çocuklar var ama bır yerde fıre venyorlar Bır tane- sı butun bınkımını, hayatmı koyuyor otekısı de bır kapıtalıstın malının satışı ıçın reklam fotoğrafı çekıv or Hangısı- ne daha çok değer venrsın kı 9 Sen me- denıyete ne katıyorsun 9 Hıç -Fotoğrafta kurguyu düşünmediğini- d söyluyorsunuz ama Orient Eipress fotoğran öyle olmamış-. GULER- Onent Express kaza yapmış- ü Şımdı bunun ben nerdenanlayacağım Onent Express olduğunu O tren oldu- ğunm anlaşılması ıçın ben de gardan ta- belayı soktum, kaza yenne koyup fo- toğrafiçeknm Onuorayakoymakdakur- gu tabıı ama o kadan olur 'Dürrvanın çoğu boştur' - Fotoğraflardakı anlamın sizin için çok onemlı olduğunu biüŞoruz. Anla- mın kaynağı da insan dryorsunuz. Bu kadar çok anlam yüklemesinden sonra köşc bucak gezdiğiniz dünya sizi hangi noktaya getirdi 0 GULER- Amma da boktan bir dün- yada yaşryoruz' cumlesıne gelıyorsun Bınlen dığcrlennı kırdırtıvor Dun> anuı çoğu boştur Bız mılletçe mılenyum, mega gıbı laflan hemen oğrenınz, bu çağ- da kaç tane adam var kı Dunyanufusu- nun da çoğu cahıldır, butun dunyada 2000 adam y a var ya yok - Dunyada pek görmediğiniz yer kal- madu. ,„, GULER-Evet Bır de benım gezmem tam anlamıyla gezmektı Hındıstanher şeyıyle enteresandır mesela. korkunç bırulkedır Bız ne kadar büyük bır me- demyetsek de onlar kadar değılız, MO 6000'e dayanan bu- tanh ve yem bulgu- larvar orada. Avrupa ıse dunyanın en bok- tan yendu-, ınsanlığm belasıdır Insanlı- ğm en yüz karası mılletlen Avrupa'da- du- Bız de Avrupa Bırlığı'ne gınyoruz dıyesevuuvoruz Evet Avrupa Bırlığı'ne guTnenuz lazım ama medenı sayılmaz Avrupa kı, dunvada en buyük cınayet- len ışleyenler orada yaşar Amenka da oyle, haydutlann toplandığı bu- ulkedır Yem Zelanda ve Avustralya da bu lıste- ye dahıldu- Avrupa'dakı butun haydut- lan genulere koyup oraya atmışlardır Ja- ponya'da ıkı ay yaşadım ama orayı da hıç sevmedım, yemek yok orada doğru du- rust, aç kaldım Bırkeresınde yemek dı- ye onume buyuk bır hayvan tırnağı ge- _ tudıler »»• • .- *•». . «, - Dünya çapuıda ünlülerin fotoğrafla- nnı çektiniz. Size en büyük güçlüğü çı- karankimdi? GULER- Evet muhım ınsanlann fo- toğrafmı çektun Bazılan da çok uğraş- hrdı Dalı mesela Bu- ay onunla yaşa- dım Benımle kılıç oynuyordu, bıçak aüyordu Dur deyuıce durmuyordu Yazamıyorum, sıkılrvorum' - Anüannızı vazmayı düşünüyor mu- sunuz? GÜLER- Anılanmı yazmak ıçın va- kıtyok Hem yazamıyorum da, sıkıhyo- rum 'BirDevirBöyİeGecti,Ka]aıılanı Selam Okun' adlı kıtabımda Orhan Ve- tt, Sait Faik gıbı benım ıçın ozel olan 10 kadar ınsanla ılgıh anılanmı yazdım -Oyunculuk deneyiminiz devar değü mi? GÜLER- Yeşnn Ustaoğlu dıye bır yö- netmen vardır, başımın belasıdır tkı de bır alır benı göturur Hangı fılmde oy- nadığuıu bıle bılmem 'American Beauty'altı daldaAltın Küre'ye aday Denzel \Vashington- The Hunicaııe' 'The Talented Mr. Ripley'- Yönetmen Anthony Minghella Kültür Senisi -ABD'de her yıl sınema ve telev ızyon dun- yasının başanlı yapımlanna venlen GoJdenGlobeÖdölleri nın 57 'sının adaylan açıklandı Sam Meodes ın yonetüğı Ame- rican Beaut)' adlı fılm, tam altı dalda aday göstenlerek dık- katlen uzenne çekü 23Ocak2000'desahıplerm.bulacakAltın Kure'nın en onemlı ozellığı, o yılın Oscar'lannın sahıplen- nın kım olacağı konusunda büyük ıpuçlan vermesı 13'u sınema, 11 'ı televızyon alanında olmak uzere 24 ka- tegonde venlen Golden Globe'un 'En Iyı Drama' dalındakı adaylan 'American Beaut}' 'The Insider' 'The Talented MnRiple) , 'The End ofAflair' \e 'The Hurricane' adlı fılm- ler oldu En I>ı Yönetmen' adaylan da 'En 1yı Fdm' aday- lan ıle paralellık gösterdı Sam Mendes (Amencan Beaurv), Anthony Minghefla (The Talented Mr Rıpleyi, Norman Je- wisoo (The Hurncane), NeQ Jordan (The End of The Affa- ır) ve Michaei Mann (The Insider) en ıyı yönetmen adaylanydı Drama Dalında En Iyı Erkek Oyuncu adaylan arasında favon gostenlen ısım 'American Be- auty'nın başrol oyunculanndan Ke- vinSpacey A>ncaO;>carödüllu sa- natçı Matt Damon (The Talented Mr Ripley) Russel Crowe (The In- sider) Denzel \Vashıngton (The Hurncane) ve Rıchard Farnsvvorth (The Straıght Story) de bu dalın adaylan arasında >er aldılar Dra- ma Dalında En tyı Kadın Oyuncu adaylan ıse şöyle sıralandı) Anet- ta Bening (Amencan Beauty), Ju- fianne Moore (The End of The Af- faur), Hiflary Swank (Boys Don't Cry), Sigournej VVeaver (A Map For The Worldj ve Meryl Streep Sigournev Weavcr -" \ Map for the VVorid' (Musıc of The Heart) En Iyı Komedı Fılmı dahnda bu yıl ulkemızde de gösten- len ve buyuk beğenı kazanan fılmler göze çarpryor Robert De ^fi^>'nun unutulmaz bır ojTinculuk gosterdığı Anahw This v e romannk komedı Nottmg HiD Komedı dalının dığer aday filmlen ıse 'Being John Malkovich', 'Man on The Mo- on' ve 'Toy Story 2.' Jnn Caırev (Man On The Moon), Ro- bert De Nıro (Analyze Thıs), Rupert Everett (^n Ideal Hus- band) Sean Penn (Svseet and Lovvdovvn) ve Hugh Grant (Nottıng Hıll) komedı dalının en ıyı erkek oyuncu adaylan olarak göstenlırken Janet McTkr (Tumblevveeds), Julianne Moore (An Ideal Husband), Juha Roberts (Nottıng Hıll) Sharon Stone (The Muse) ve Reese VVıtherspoon (Electıon) da bu dalın en ıyı kadın oyuncu adaylan seçıldıler Julianne Moore'un hem drama hem de komedı dalında ada> gostenl- mesı dıkkat çekü 'Yabancı Dıldekı En Iyı Fılm' ka- tegonsuıın bu yılkı adaylan PedroAI- modovar'ın 'AD Aboot M> Mother'ı. Fransız yapımı fılmler 'East-West', 'Girlon The Bridge", Alman yapımı 'Ai- mee and Jaguar' ve Kanadalı yönetmen Francoıs Gerard'ın yazıp yonettığı 'TbeRedVlolin' Enbu^surpnz TomHanks'ınbaş- rolunde ojuadığı eleştınnenlenn bu- yuk beğenısını kazanan 'The Green Mile' adlı fılmın, yalnızca 'En tyi Yar- duncı Erkek Oyuncu'' dalındakı aday- lıkla yennmesı oldu (Mıchael Clarke Duncan) Yıllann oyuncusu ve şarkı- cısı Barbara Striesand, sınema ve gös- ten dunyasına olan katkılanndan do- layı Golden Globe Cecıl B De Mılle Odülu'ne deger bulundu 'American Beauty'- Yöneten Sam Mendes (REUTERS) Yunanlı şair Titos Patrikios, Nâzım Hikmet'in Yunanistan'da tanındığını ve çok sevildiğüıi belirtiyor 'Edebiyaümızı tanırsak birbiriniizi daha iyi anlarız' Kültör Senisi - Nâzım Hıkmet Vakfı tarafindan ıkı yılda bu- venlmesı planlanan Uluslararası Nâ- zım Hikmet Şör Ödûlfi'nun beş farklı ülkeden ge- lenjun uyelennden oluşan seçıcı kurulunda ünlu Yu- nan şau" Titos Patrikios da bulunuy or Polıtık bu" şa- ır olarak nıtelendınlen Patnkıos, bununyanı sna gun- luk yaşamın gerçeklen v e aşk, acı, mutlulukgıbı duy- gulan da şıırlennde yansıtıyor Patnkıos bu yıl ödülun Aime Cesaire'e oy bırlığı ıle venldığını ve bundan dolayı çok memnun oldu- ğunu belırttı Polıtık şur yazan buçok şaınn şıır dı- lını gen plana attıklannı ıfade eden Yunanlı şaır, sonuçtaortayabırkarmaşanmçıktığınısoyledı Aı- me Cesau-e'ın ıse polıtıkayı şıınn ıçmde enttığını ve yapıtlannda şıır tadında bır polıtıka yaptığuu da sozlenne ekledı Odulun açıklanması ıçın kısa surelı olarak tstan- bul'da bulunan Titos Patnkıos ıle bır soyleşı yaptık -TüridyeveYunanistan arasuıda, depremden sonra oluşan yakınlaş- ma hakkında ne dfisunüyorsunuz? TİTOS PATRİKİOS- Bunun çok olumlu bu- hareket olduğunu duşü- nuvorum Dostlukvenlmışbu-hedı- ye değıldır Dost olmak ıçın ıkı ta- rafın da çaba gostermesı v e onu hak etmesı gereku- Insanlar arası ıhşkı- ler bıle anlaşılmazken ıkı mıllet ara- suıdakı ıhşkıyı devam ettırmek çok dahazor Ben dostluğu ınsan sağh- ğına benzerıyorum Bu-gunıçensın- de hasta olabılu-smız ama ıyıleşmek yıllar surer Savaş çLkarmak ıçın 24 saat yeterlıdır ama bunun sonuçlannı duzeltmek ıçın yıllarca uğraşmamız gerekır -Yunanistan'da TürkedebivBüna ne dereceügi gös- teritivor? PATRİKİOS-Bır ılgı olduğu- nu soyleyebılmm Ozelhkle Nâ- zım Hikmet herkes tarafindan çok tanınıyor \e sevıhyor Bu son zamanlarda gehşen bır ılgı de değıl ustelık Çok uzun zaman- dan ben Nâzım Hikmet'in ya- pıtlan Yunanca olarak basılıyor Aynca Yaşar Kemal de en çok okunan Turk yazarlardan buı Ama bence bu alanda da karşı- lıklı olarak bırbınmızı tanunak ıçın daha çok çaba göstermehyız Bırbuımızın edebıyatını ne ka- dar ıyı tanırsak bırbınmızı o kadar ı\ı anlanz -Pekı Nâzım Hikmet neden bu kadar çok seviüyor? PATRİKİOS- En onemlı neden, onu en buyük ve onemlı şaırlerden buı olması tabıı kı Ustelık bu ın- sanda var olabılecek butün ıyı nıtelıklere sahıp bu- şaır Bu ıkı özelhk bu-leşmce ortaya Nâzım Hikmet çıkmış Aynca Stahnıst dönemın uıce bu- eleştınsı- nı yapüğı 'Ivan tvanoviç Var Mıydı Yok Muydu?' ad- lı oyunu 5O'lı yıllarda Yunancaya çevnldı ve çok bü- yük ılgı gördu Nâzım Hikmet dışında. Orhan Vett, Cevat Çapan ve Özdemır İnce de Yunanistan'da ta- nınan ve sevılen şau-ler arasında -Şiirlennızın temasmı nekr ohışturnyor? PATRİKİOS- llk şunm basıldığmda 15 yaşınday- dun v e o gunden ben çalışıyonun Buçok şey dene- dun Konulanmda ve yazma snllenmde bmjok de- ğışıklık yaptım Toplumsal, polıtık, v aroluşçu tema- lannyanında aşk şıu-lende yazdım Kfinduiubırala- na kısıtlamaktan kaçuııyorum ve ınsan yaşamını ıl- gılendıren her turlu konuda şur yazmayı tercıh edı- yorum IŞILDAK VE YELPAZE ATİLLA BtRKİYE Dolunaya Dokunmak... Bak zaman ne çabuk da geçmış Çok mu sıradan, çok mu bıldık bır yakınma Kolay mı, yuzyılın kapısını kapıyoruz Yuzyıl brterken, yenı bır bınyıla gırerken, yaşamsal saydığımız, sorulan/sorunlan bır kez daha mı anım- sasak' Bır kez daha mı konuşsak, yuzyılın ıçınde yazılı olanlan Yoksa gelecek yuzyıl mı konumuz olsun yalnızca. Getecek yuzyıl deyınce hemen oyle telaşlanma, şu- nun şurası bırkaç gun sonra gelecek yuzyıl1 Gel bız yıne aşktan söz edelım, şayet yuzyılı brttri- yorsak Yenı yuzyıl bırkaç gün sonraysa ve de yüzyılm son dolunayı yazımıza duşuyorsa Sen çok yakınlarda da olsan, çok uzaklarda da ol- san Ya da bır yanılsama olsan Sesını duyup duymamak bır kış ruzgânna bağlıy- sa da, yanı her şeye karşın, gel bız yıne aşktan söz edelım Geçmışın denn sulanna txr an dalıp, Mahabhara- ta destanında yol alalım Zamanın çok eskı bır tanhındır Efsanenın henuz belleğe gırmeyıp, yaşandtğı bvta- nhtır Nevarkı savaşlannveıhanetındegorulmeyeçok- tan başlandığı bır tanhtır Şımdıkı Hınt ulkesınde soyunu surdurmek ıçın ölum kalım savaşı veren Yudıştıra, kardeşlenyle bır- lıkte surgundedır Göl bıçımıne gırmış, doğruluk, sabır ve dunyanm duzenı olan yuce Dharma'nın sorulannı yanıtlar Yu- dıştıra "Dünyanın varoluş nedenı nedır?" der, yuce Dhar- ma Yudıştıra'nın yanrtı soyunun surmesı anlamına da gelmektedır Doğru yanıtı venr "Aşk" Yudıştıra'nın tanımı acaba ılk aşk tanımı mı? Aşk tanımlanamaz dıyeceksın bıldık bır gulumsemeyle Belkı de tam tersı, daha da çogaltmak gereklı ta- nımı Çunku her tanım gınşımı onu bıraz daha yaşa- mak, sankı Sank), çağnşımlı bır şıırden soz etmelı şımdı de Ne- reden geldryse aklıma, Cansever'ın "Yerçekımlı Ka- rannn Bır şıır boylesıne duşmuşse usa, bırkaç dıze de ol- sa, -yerlı yersız- yazıya kesınlıkle gırmelı Sen o karanfıle eğılımsın, alıp sana venyorum ış- te! Sen de bır başkasına venyorsun daha gûzef! O başkası yok mu bır yanındakıne venyor Derken karanfil elden ele Tek bır tanımı yoktur aşkın Çoğaltabıldığımız ka- dar çoğaltınz Yapabıldığımız kadar yapanz Yazabıl- dığımız kadar yazanz Soyleyebıldığımız kadar Ama, bellı kı ışın aslı Dharma ıle Yudıştıra'nın "ya- şamsal" dıyaloğunda saklu , . -Mkueauu Aşk, dünyanın varoluş nedeni . «um«jııu Şıır ve ımgeden soz edıyorsak bunca, bırtanım du- şer yazımıza, kı çok kereîer de duşmuştur hem ya- zıya, hem soze Yuzyıl brterken bır kez daha bır tanım yapmak ge- reklrydı, sankı Bızden yuzyıla kuçuk bır armağan 1 Yuzyılın son dolunayı, bınyılıh son dolunayı 22 Ara- lık 1999'sa ve bız umudumuzu yıtıımıyorsak Dolunayı hep duyumsuyorsak yureğımızle, yazımı- za da bır tanım duşer Aşk, dolunaya dokunmaktır, dıye. CoM House ve Okay Temiz Babylon'ıJa • Kfihür Servisi - Babylon bu hafta Cold House ve Okay Temız'ı ağırlıyor Bugûn saat 22 OO'de Istanbul Caz Festıvalı'nde çıkış yapan Cold House adlı muzık gunıbu Babylon'da bır konser verecek Asıl kadrosunu, grubun muzıkal beynı Mehmet Can Erdoğan de şarkı sozu yazan ve solıst Yasemm Bozbeyoğlu'nun oluşturduğu Cold House, drum- bass, tnp-hop u da ıçmde banndıran fakat suurlan zorlayan, etnık yaylı ve nefeslı çalgüarla beslenen bu- tarz sergüıyor Yann saat 22 OO'de ıse Okay Temız Babylon'da olacak Dunya muzığı ıle etnık seslen bır araya getu-en sanatçı, çağlar oncesı gücu yakalayabıhnek ıçm dunva müzıklenndekı temel unsurlan ve kultürel mırasuı ntm ve melodılennı kullanıyor Konser bıletlen Vakkorama Taksmı, Akmerkez Suadıye'de, Mavı Jaeans Beyoğlu'ndan temın edılebıhr (252 51 67) ktanbül 1999u Viyana esîntilerlyle uğuriuyor • Külür Servisi - lstanbul Devlet Opera ve Balesi, 1999 yılının son prodüksıyonu 'Vıyana Esıntılen'nı cuma günu AKM'de sanatseverlenn beğenısıne sunacak Operet ve vals bolümlennden oluşan 'Vıyana Esıntılen'nde, ölümünun 100'uncü yıldönumünde anılan Johann Strauss'un yapıtlannm yam sıra Robert Storz, Paul Lıncke ve Karl Mülöcker'ın yapıtlan yer alacak Müzık yönetmenlığını Serdar Yalçuı'ın yapnğı Vıyana Esıntılen'nı Sumeray Anman sahnelıyor Konsenn çe\Te ve kostum düzenlemesını Ayşegul Alev, koreograflsmı Sönmez Tuygun, ışık duzenmı Metın Koçturk yapıyor Aton Koza Şiir Dosyası . l Yanşması'ran süpesi uzatrittı • Kültür Servisi - Altın Koza Kültur ve Sanat Fesüvalı çerçevesınde geleneksel olarak duzenlenen " Şıır Dosyası Yanşması" ıçın başvunı süresı 31 Arahk'a uzatıldı Daha önce 20 Aralık olarak açıklanan son katılma tanhının, yoğun ılgı nedenıyle 11 gun uzatıldığı bıldınldı Yanşmada dereceye gırenlere ıse ödullen, 2000 yıh Şubat aymda duzenlenecek törenle venlecek IVfilli Egemenlik kavramı • Kültür Senisi - Ataturk Kültur, Dıl ve Tanh Yuksek Kurumu Ataturk Araştirma Merkezı Başkanhğı TBMM'nm 80 yıldonumu dolayısıyla "Uçuncu Bın Yıla Gu-erken Mıllı Egemenlik" başlıkh bu" yanşma düzenhyor Bılım ınsanı, araştırmacı, yazar ve çevumenler arasında tehf, çevuı, kıtap veya tez dalında yapılacak yanşmayla ılgıh olarak başvunılan Ataturk Araştırma Merkezı Başkanhğı Gazı Mustafa Kemal Bulvan No 133 Maltepe/Ankara adresme yapabılırsınız (0312 232 44 16)