Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 11 OCAK 1999 PAZARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
Boğalar Borsada, Devlet Nerede?
FAİK Y. BAŞBUĞ iknsatçı
0 nsan zekâsı geç gelışıyor Bovle
I
olunca msana dayalı tum olgu ve
bulgular da Elektnkten uzay çağı
\e bılgısayara, at sırtından. buharlı
lokomotıften bugunun jet motorlu
araçlanna geçış suresı. çoğu kez yüz-
yıllan buluyor
îcatlar bo\ le de sosyal yaşamın parça-
sı gunluk yol ve \ontemler farklı mı9
Or-
neğın toplu taşıma araçlannda ayakta bı-
let kesen gorevlı dızgeden (sistemden) bu-
gunun akıllı bıletıne geçış ıçın ınsanlık
tam ellı \ıl beklemış Ozetle, orumcek
ağınm tum yollan aynı şaşırtıcı buluş ve
gecıkmelerle dolu
Bızım genç borsacılığımız da oyle
Eğer 1960"lı yıllann ıkı santımhk sutu-
nunda üç beş sozcukluk "Banker Zeki'\
"Banker KastrilT donanımlı sozde borsa-
cılık ılanlanndan, bugunun tam say fa bor-
sa bultenlı ılanlanna uzanan kırk yılı aş-
km sureye kısa ve genç demek olanaklı>-
sa \ma bazen ıv me o denlı şaşırtıcı ola-
bılıyorkı yeterkjılkadımatılabılsın Der-
hal cınlıklercınhklen ızleyebılıyor, ıcatlar
ıcatlan Hele Turk ınsanının o ınanılma-
sı guç dahılıklen soz konusuysa
Çok değıl, on-on beş yıl oncesıne kadar
borsalar. dov a bûrolan ozel finans kurum-
lan ve bu turorgütlenmelennfinansa]araç-
lan bonolar, repolar, ters repolar. gecelık
Eskı Bankalar Yemınlı Murahbı
faızler, kıyı bankacıhğı ve çeşıt çeşıt hıs-
se senetlen yoktu Hatta bu denlı vavgın
ve ışlevlı (fonksıyonlu) bankalar da yok-
tu Oysa şımdı hem ıcatlar bol hem de ko-
şe donduren >ollar Borsa denen arena,
tum dunya uluslanna parmak isirtan cın-
lıklerle doludur Nasıl bulunur bu jollar.
nasıl delınır tum taban ve tavanlar, anla-
mak olası değıldır
Şımdı bu, "oryantal kurnazlıklarla" do-
lu senaryolann tanhınden değıl de zaman-
la yanşının sonuçlanndan kesıtler sunalım
- Once sektorun anayasası T Tıcaret Ka-
nunu Bu zavallı ıhnyar yasanın. ortak-
lık hakkı. ımtıyazlar. bedellı v e bedelsız hıs-
se edınımı gıbı konular uzennde o> le hu-
kumlen v ardır kj, bugımun sermaye şırket-
lerının ozunu oluşturur Ne var İcı bu hu-
kumler de genç borsa da, sonuçta sıyaset
ve devlet kjskacında sıkışıp kalmış. bor-
sacılık, bu açıdan da salt spekulatore hız-
met eden v e gerçek yatınmcisını uzen bır
nıtelık kazanmıştır
Şu şevtanlığa bakın Tahtası halka açık
bır şırket sermaye arttınrruna (tezyıdıne)
gıderkenkolavca,ortaklannı "bedeüihak-
kını kullanmadığı takdirde bedeUız senet
edinme" hakkından mahrum edebılır, va
da bedellı hısse edmımını bıre ıkı ya da uç
koşuluna bağlayabıhr Boylece ortak, bır
> andan tezy ıde katılmadığı takdirde > asal
hakkı olan pasıf değerlerden bedelsız pa\
edınemedığı gıbı, bıryandan da bın TLlık
bedellı arttınmı ıçm ıkı >a da uç bın TL
odeme kararı ıle ıvıce koşeve sıkıştınlabı-
hr
- Bu çarpıklığın ve yasadışılığın ıkıncı
bır ayagı da var Yıne şırketler dıledık-
len gıbı kâr payı dağıtım karan alırlar ya
da kâr dağıtma yenne ortaklann elıne ka-
ra karşılık gelecek oranda bedellı mahsup-
lu hısse senedı tutuşturma yolunu tercıh ede-
bılırler Özgurce. dıledıklen fıyattan ve
borsa seynne dayalı şekılde yatınmcının
kazanç ve ka>ıplan dıkkate alınmadan Ne
karışan vardır ne gozeten SPK'nın bı-
çımsel (şeklı) ve gostermelık ızleme ve
ızmlen hanç O da zaten hıçbır somut
sonuç doğurucu guç ve ıçenkte değıldır
- Bır de özellıkle şu manıplasyona kar-
şılık duşunulen ve son çozum paketınde ıs-
rarla uzennde durulan "üç ay ya da bır yıl
ekle rutma süresi~ konusu v ar
Bunu anlamak hıç mumkun değıldır
Borsacılığın ozu>le uzaktan vakından ıl-
gısı olmadığı gıbı Tûrk borsa sıstemının
çarpıklığı ve yapay lığmda nasıl bır yer bu-
lacafı hıç bellı değıldır Çunku sonuçta fon-
lann onunu keseceksınız. paralan belırlı se-
netlere surelı bağlayacakbinız Pekı ta-
mam da ta<>arrufçunun dmamızmını ve
özendınlmesını kılıtlı fon sıstemlı bır bor-
sada başka hangı araçlarla canlandıracak-
sinız9
Başka anlatımla. donen fonlar sınır-
lı \aratılandeğerlersınırlı bır de şımdı fon-
lann onunde sure engelı
- Bu kıhtleme yontemı hemen akla bır
başka konuvu getınvor iMKB'nın do-
nemsel seynne bakıldığında şaşırtıcı gelış-
melerdtkkatçeker Omeğın bır şırket su-
reğen (muzmın) denecek derecede zarar-
dadır, ancak donemsel pnm şampıyonudur
Haftalık >a da a\lık bakıldığında, şırket ma-
lı bunyesıyle asla açıklanama>cak bır go-
runtuyle, o hısse en yuksek getınvı getı-
nr Bır haftada yuzde 70-80 pnm yapar
Iştebuoluşum borsacıhğındoğalsonu-
cudur Bıraz gelecek hesaplanndan, daha
çok da manıplasyondan etkılenerek uçlar
venr Eğer bır tasarrufçu borsada oyna-
mayı göze aldıy^a buna da hazır olmalıdır
Ancak tüm bu gelışmelenn ne otofinans-
manla ne de gelecek sermaye pıyasası he-
saplanvla uzaktan yaktndan ılgısı vardır
Dolavısıyla da borsayı kuruyorsanız bu
yonlü sonuçlanna da goz yumacaksınız
demektır
- Aracı kurumlar, bu gızemlı (sıhırlı)
pazann gızemlı değnekçılendır Ama bu
spekulator ağına dayalı kuruluşlann ger-
çek bır gucu ve yasal donanımı yoktur
Tıpkı kurumsal (teonk) sermaye pıyasası
avuntulannda olduğu gıbı Ne zaman ve
hangı olçuler ıçınde operator olurlar ve
şırket otofmansmanına aracı olurlar, kes-
tırmek zordur Onun ıçın de kredıh ışlem,
açığa ışlem, karşılıkh alış ve satış emny-
le kumpas ışlem gıbı borsa oyunu tarzla-
nndan sonra, en ufak bır bunalım anında
malı bünye zaaflarıyla sıkıntıya duşerler v e
borsa ışlerlığı ıçın yenı kurallar ve y ardım
taleplen turetmeye başlarlar Vergılerer-
telenmehymış^topajlarduşurulmehvmış,
tum kuruluşlann hatta SSK ve Emeklı San-
dığı gıbı kurumlann fonlanntn belırlı kıs-
mı hısse senedme >aünldığında matrah
dışı tutulmalıymış gıbı
Butun bunlar ruçın9
Dıpsız ve dısıplın-
sız borsada daha çok spekulatore hızmet
goturulsun, yapay ışlemlere dayalı fatura-
lann sonucu sonuçta yıne de\ lete çıksın dı-
jemı1
- Son bır söz de borsa kazancı ve borsa
yatınmcılığıyla ılgıh Aslındaborsadapa-
ra kazanmak çok zordur gerçek tasarruf sa-
hıbı açısından Ama bu ışten anlı> or geçı-
nenler ve özellıkle gunlûk yayın organla-
n, kamu kesımı dahıl, yoğun zararlar haf-
tasından sonra, bır gunluk yuzde 3 gıbı bır
kazanç gününu *Borsa vatinmcsına bugün
kazandırdrdıyebıldırır Oysatasarrufçu-
nun gerçekte donemsel zaran yuzde 40-
50Ten aşmıştır ve kâra geçmesı mumkûn
de değıldır
Gerçeklen özunden saptıran, tasarruf-
çuyuyanıltan,yatınm bılıncını valanjan-
lış yonlendıren sorumsuzlukJar ışte Ozet-
le, sorunlann temelı çok başka yerlerde Bor-
sanın temelsızlığınde Borsadan ne bek-
lendığının bılınmemesınde
ARADABİR
MEHMET AKÇASOY
OV-DER Yon Krl U\esı
Laik ve Yaraşır
YaşamakL
Tartışılamaz yorumlanamazvedeğıştınlemezdın
kurallarıyla devlet ve dunya ışlerını bırbırınden
ayırmak gerekır 21 yıl eşığınde hâlâ laık ve ona
yakışır yaşayamıyorsak ınancın akla ve bılıme us-
tun geldığındendır
Bu onemlı konuyu duşunmek, yorumlamak, tar-
tışmak doğrusunu seçmek, uygulamak ve yaşa-
mak ısteğı canlı variıklar ıçınde ınsanlann ıştdır Inanç
yolunu seçenlenn beynı, yaşantılan, bıreysel vetop-
lumsal davranışlan tankat lıderlerının, dın ve ınanç
bezırgânlannın dılındedır Beyınlerı teslım alınıp
kurgulanmış, davranışlan programlanmış ınsan-
lardır Bu ınsanlardan ınsanlık değerierınıyaşama-
larını umut etmek beklemek tarıkat lıderlerının ve
dın bezırgânlarının akıl ve bılım yolunu benımse-
melerıne ve ınananlarına duyurmalanna bağlıdır
Bu kesınlıkle olamayacak bır durumdur
Adaletın ve tum olanakların eşıt dağrtıldığı du-
rust, onurlu, ınsanca, ozgurce, banş ıçınde, sev-
gı ıle yaşamak ısteğı ve ıradesı akıl ve bılım yolu-
nu seçenlerındır Ancak ne hazındır kı çağdışı
ınanç yolunu seçenler yuzde 20 oylanyla Turkı-
ye'yı ve akıl-bılım yolunu tercıh edenten yonetı-
yorlar Akıl ve bılım yolunu seçen ınsanlann amaç-
larının gerçekleşmesı ıçın
• Devletımızın ve laık Cumhurıyetımızın emanet
edıldığı gençlığımızın herderecelı okullannda or-
gutlenmelerıne, ogretmenler kurullanna ve karar-
larına katılmalanna,
• Çalışan gençlığe sahıp çıkılmasına, onların
ezılmemesı tankatlarabırakılmaması, orgutlenme
ve sosyal guvencelerının sağlanmasına
• Okuyan okumayan tum gençlığe sevgı, gu-
ven sorumluluk ve yetkı venlmesıne, guzel sanat-
lara ve sportıf faalıyetlere yonlendırılmesıne,
• Okulundakı, aılesındekı ve çevresındekı (psı-
kolojık-ekonomık-fızıksel) şıddetın kaynaklannın
kurutulmasına
• Eğıtım ve sağlık hızmetlennın devlet tarafın-
dan zorunlu ve parasız yürutulmesıne, ozelleştır-
meye geçıt verılmemesıne,
• Okuyan ve çalışan gençlığın sorunlannın, ba-
şarı ve başaıisızlıklannın oğretmen, okul yonetı-
mı (ışveren temsılcısı) oğrencı (gençlık), velı ye-
rel yonetım, eğıtım ve çalışma bakanlıklan tem-
sılcılerının katılımlanyla toplantılardatartışarak bı-
lımsel ve akıl yoluyla çozulmesıne,
• Başta eğıtım bakanlığının butun kurumlan ol-
mak uzere, tum devlet teşkılatındakı Turk-lslam
sentezcı kuşatmanın dağıtılmasına,
• Yıllardır unıversıte gençlığı uzennde oynanan
oyundan vazgeçılmesıne (once sılahlı, sopalı, bı-
çaklı faşıstlerı oğrencı gençlığın uzerıne saldırtıp
arkasından da yıne bır kısım faşıst polıslen saldırt-
mak oyunu),
• Turkıye Cumhunyetı kımlığını taşıyan herke-
sın Ataturk ılke ve devrımlennı, ulke butunluğunu
savunmasına bağlıdır
Akıl ve bılım yolunu seçen, laık ve yaraşır yaşa-
mak ısteyen çoğunluk yukanda ızah etmeye ça-
hştığımız duşunce, onen ve yâşanan gerçeklerde
bırleşmelıdır
Dostları
Onat Kutlar'ı
anıyor.
(11 1 1999Pazartesı)
Aşıyan SaaV 11 00
PEN YAZARLAR DERNEĞ1
AKADEMİISTANBLL
ANMA-ÖDÜLJEŞEKKÜR AKŞAMİ
\nılacak Yazariar: ONAT KUTLAR,
HA.LİKARNAS BALIKÇISI.
BEDRETTtN CÖMERT, OK.TAY RİFAT,
ABİDN DtNO
Konuşmacılar: REKTN TEKSOY, CEVAT
ÇAPAN, KONUR ERTOP, ARİFE
KALENDER
Ödül: N^ZAN ERKMEN (Resımleme Yanşması)
Teşekkur Belgesı: YAŞ*LR KEMAL,
ŞLKRANKURDAKUL
Dinleti: Nurten Tevetoğlu - Neşe Sağlam (KJasık
Gıtar) Osman Sezgın - Yurdal Çağlar
(Elektrogıtar), Alı Fuat Yılmazoğlu (Flamenko
Gıtar)
Yer: Akademı tstanbul (Istıklal Cad Ağa Camıı
karşısı)
Gun: 12 Ocak 1999 Salı saat 19 00
GlRİŞ SERBESTTtR.
Ülkenin Sorunlan ve Düşünülen Çözümler
Prof. Dr. BEDÜ N.FEYZİOĞLU ToplumsalSmdamhkHareketı Dernegı OnurBaşkam
Y
enı hukumetın kurulma çabalan, ul-
kerun dertlennın depreşmesıne de yol
açtı Bunlardansıyasalolanlarabır
gozatalım Dorduncubırpartıtara-
tından dışardan desteklenen uçlu
azmlık hukumetı bu destek çekı-
1mce düşuv erdı Yenı bır hukumetı kurmakla gorev -
lendmlen ılk ıkı mılletvekılı olumlu bır sonuca ula-
şamadı ve gorev ı gen verdıler
Sayın Bülent E^evit'ın ıkıncı kez gorevlendınl-
mesı yenı hukumetı olumlu bır sonuca ulaştıracağı
anlaşılıyor Ortada seçımlenn 18\ısan 1999'daya-
pılmasmı gerektıren bır Meclıs karan da bulunu>or
O halde durum ne olacak acaba
0
O>le sanı>oruz kı o tanhte vapılacak bır parla-
mento ve verel seçımler durumda pek bır değışık-
lık yapmayacakhr Bugunku parlamentonun, ana-
yasada, sı>asal partıler. seçım ve mahallı ıdareler
kanunlannda herhangı bır değışıkJığı öngormedığı
anlaşılmaktadır Oyleyse bu ışler 18 Nısan seçım-
lenyle kurulacak yenı Meclıs'e kalacaktır
Seçım sonuçlan. bugunkune benzer bır şekılde
oluşursa. >enı mıllet Meclısrnm de bu kanunlan de-
ğıştırmekte pek heveslı olacağı sanılmamaktadır
Eğer yenı parlamento da, demokrasıyı yucelte-
cekbudeğışıklıklen yapamaz ıse, sıyasılenn, bır tur-
lu dıllenmn varmadığı ıhtımalın onlenmesı ıçın baş-
ka bır çare duşunulmesı gerekecektır Bu da bır sı-
vıl kunıcu îvleclı&'ın oluştttrulm^sıdır Daha once
bırkaç kez soziconusu ettığımız Kurucu Meclıs'ın
kurulması ıçın bır asken mudahalenın beklenmesı
gerekmemektedır 18 Nısan seçımlennden sonra
oluşacak parlamento eğer kendı bunyesı ıçınde ana-
yasa. sıyasal partıler, seçım ve mahallı ıdareler ka-
nunlannı. gerçek demokratık şekle sokamaz ıse, o
zaman sıvıl kurucu Meclıs te^kılı voluna gıdılme-
lıdır Parlamentonun çıkaracağı ve daha çok korpo-
ratıf bır esas taşıyacak olan Kurucu Meclıs'ı oluş-
turacak kanunda bu Meclıs'ın suresı ve başlıca go-
rev len belırtılecektır Kurucu Meclıs'ın kabul ede-
cegı anayasa sıj, ası partıler ve seçım kanunlan, re-
ferandumla halkın onayına sunulacakhr Bo\ lece Türk
demokrasısınde bulunan eksıklıkler tamamlanmı^
ve TC tam anlamı ıle Batı olçusunde bır ıdareye ka-
vuşabılecektır
Sırfmevzuatdeğışıklıgııle>etınılmeyeceğıaçık-
tır Bugünkü durumda dahı Turkıye de halkın ço-
ğunluğu demokratık laık ve sosyal bır cumhunyet
>anlısıdır Fakat uzuntu ıle tespıtı gerekır kı tah-
mmen nufusun \uzde 25- 30 luk bır grubun, tutum
ve davranışı gencı ve daha çok dınsel esaslara da-
vanan bır İslam Cumhunvetı vanlısıdır
Bu genel gorunuşün (manzarayı umumıyenın)
asıl nedenı, eğıtım v e oğretımde 1950'den ben gos-
tenlen aymazlıktır Yıllar once, !mam Hatıp okul-
lannın ıhtıyacın çok ustunde açılmasının ve özel-
lıkle bu okul mezunlannın ünıversıtelenn butun fa-
kultelenne kabul edılmesının sonucudur kı bugun
turbanlı ve sakallı bır gençler grubunun meydana
gelmesıne ve bunlann unıv ersıte kapılannı zorlama-
lanna neden olmuştur Hangı hukumet olursa olsun
TC nın çozmesı gereken en onemlı konu budur Se-
kız >ıllık ılkoğretım sistemıne geçıbnesı bu tehlı-
kenın onlenmesının ılk adımıdır Ne var kı bu on-
lem henuz >eterlı değıldır Herne kadar ihıamHa-
!
'tır/okullafinın orta kısımlan kaldınlmış olmakla
beraber kokten-dıncıpolıtıkanmgençlerveçocuk-
lar uzenndekı tesırlen de\am etmektedır Zırabu po-
lıtıkayı >uruten partı ve gruplar İslam Cumhunye-
tı oluşturma tesırlennı daha ılkokul donemınden
küçuk yaştakılere, Kuran kurslan vs yontemlerle
surdurmektedırler İlkoğretım ve lıseçağındakı ço-
cukJar uzenndekı tesırlen, parasız yatılı ve kurslar
sıstemıyle devam edegelmektedır Bu nedenle bu ge-
ncı ve kokten- dıncı kıtlenın çoğalmasını onleme-
nın mukabıl önlemlenn ahnması, anayasa ve seçım
kanununu değıştırmek kadar önemlıdır
İşın asıl tehlıkelı yanı, bu tertıp ve bu tesırler al-
tında yetıştınlen gençlenn kaba ve saldırgan bır oğ-
retıme tabı rutulmalan sonucu Islam vonetımınm
fanatık eylemcılen halıne gelmelendır Ulkede bır
ıç savaşın patlaması ıhtımalı. Guneydoğu sorunun-
dan çok bu fanatık koktendıncıler ıle laık, demok-
ratık sosyal cumhunyet yanlılannın gıttıkçe denn-
leşen kutuplaşmalanndan ılen gelebıhr
Atatûrkçu buyuk çoğunluğa duşen gorev bu fa-
natık köktendmcılere, ıtıdal ve sukûnetle ve elbet-
te eğıtımle Turkıye Cumhunyetı geleceğının laık,
aydınlık, demokratık bır sosyal hukuk dev letınde bu-
lunduğu fiknnı aşılamaktadır
Koktendıncı sıyasetın artık Turkıye Cumhunve-
tı'nde asla yer bulamayacağının. aydm geleceğın
Atatûrk yolunda olacağının butun ulkede egemen
olması, en ıçten dılek ve temennımızdır Bu dılek
ulusun sevk ve ıdaresınde gorev alan ve alacak olan
sıyasılennı, kısaca sorumlulan ve elbette yenı hu-
kumetı de kapsamaktadır Bunlar yetkılennı ülke-
nin aydınlık geleceğıne ınançla u>gularlarsa mem-
lekette mafya ya da çetelenn oluşmasma olanak
kalmaz Son aylarda bu yonde oluşan kotu omek-
ler, yıırutme kuv-vetınm olduğu kadar yasama gu-
cunun de ıtıbannı kaybermesıne neden olmaktadır
Yargı erkı de bu genel havâdafl ve alışkanlıktan zı-
yadesıvle erkılenrnektedır O halde ulkede oluşan
ve gıttıkçe artan, gencı guçlenn ve bır İslam Cum-
hun>etı meydana getırme gayretlennın onlenmesı,
gençlenn aydınlık yonde eğıtılmelen kadar ulkenın
yasama, yurutme ve yargı sorumlulannm bu görev -
lennı, Ataturk Cumhunyetı'ne gerçekten laık bır ye-
terlılıkte u>gulamalanna bağlıdır
"Atatürk'ü Severiz...
NAÎMTÎRALİ
Y
ıllar, otuzlu
yıllardır Ya-
nı 1931de
başlayıp,
1940'tasona
eren vıllar Bınncı Dun-
ya Savaşı bıtımınde ımza-
lanan Mondros Mutareke-
sı'yle(30Ekım 1918)gun-
deme gelen. Iskenderun
Sancağı sorunu, çeşıtlı aşa-
malardan geçerek 1936 da
Sunye'de uygulanan Fran-
sız manda yonetımının so-
naermesıyle TBMM'nın
açılış konuşmasında (1 Ka-
sım 1936) Ataturk tarafin-
dan, şu sozlerle dıle getı-
nlır
"... Bu sırada milletimi-
zi gece gunduz meşgul
eden, başbca bu> uk bir me-
s*le. hakiki sahibi oz Turk
olan Iskenderun ve Antak-
ya havalısinin mukadde-
ratıdır. Bunun uzerinde
ciddijet \e kat'ryede dur-
ma\a mecburuz_."
Bu tanhsel konuşmadan
sonra sıkı bır sıyasal çalış-
ma surecıne gınlmış ve 23
Hazıran 1939 da Fransa
ıle Turkıye arasında An-
kara da ımzalanan bır ant-
laşma, Atarurk'un Hatay
adını verdığı toprakların
ulusal sınırlanmız ıçınde
yer almasını gerçekleştır-
mıştır
Hatay polıtıkasını, kımı
kez hasta yatağından yon-
lendıren Ataturk, olumun-
den once tam katılmanın
muştusu olan 5 Temmuz
1938'de Turk askennın Ha-
tay'a gırmesı mutluluğunu
da yaşamıştır
O tanhten bu yana, her
"5 Temmuz'" gununu. kur-
tuluş bayramı olarak kut-
luyorHataylılar Coşkula-
n ve buyuk Ataturk'ebağ-
lılıkları, doğaldır kı daha
da artarak
1928 yıhnda Hatay'ın
Yayladağı ılçesı Hısarcı
koyunde dunyaya gelen
ozan Ali Yuce, çocuklu-
ğundan kalma anılann sı-
caklığıyla bakın nasıl an-
latıyor o gunlerı
"Ben kuçukrunı / Ata-
turk'u bilmıvordum daha
/Turkolduğumu bflmiyor-
dum / Anımsanm sılamn
gurfoetolduğu gunleri/Uç
frank vergi için babama /
V uz kırbaç atü Fransız tah-
sildan."
1924 Antakva doğum-
lu yazar Vhmet Miskioğ-
lu da o gunlen çocuklu-
ğunda yaşayanlardan El-
bet anlatacak çok şeyı var
Belkı bır gün, Turk Dılı
Dergısı nın çahşmalann-
dan zaman bulur da kale-
mını elıne alır, anılannı,
çocukluk ve delıkanhhk
çerçevesınde anlam ver-
mekte guçluk çektığı gelış-
melen usta bır ressam gı-
bı renklendırır
Şımdılık Ataturk kar-
şıtlannın fazla şımardığı
kımı gunlerde. ılkokul öğ-
rencısıyken ^ntakya'daya-
şanan bır olavı anlatmak-
la vetınır <\hmet Mıskıoğ-
lu
llkokulun son yillandır
Çevrelennde çeşıtlı etnık
gruplar. Yahudıler. Erme-
nıler. Rumlar, Araplar
Turkler en kalabahk du-
rumda Oğretmenlenn ço-
ğu Turk Okul müduru de
Turk
Manda yonetımı gere-
ğı, Fransızca da oğretıyor-
larokulda BırErmenıoğ-
retmenlen var Fransızca
dersı veren
Arap oğrencıler, Sunye
ulusal marşmı soyluyorlar
torenlerde
"Ente Surije biledi a> şe
Cumhuriyet Halk Partisi 'nden
D U Y U R U
18 Nısan 1999 gunu bırlıkte yapılacak Milletvekılı ve
Mahalli İdareler Genel Seçımleri'nde Cumhuriyet Halk
Partısı'nden aday olmak ısteyenlerın başvuruları 12 Ocak
1999 Salı gününden başlayarak 26 Ocak 1999 Salı günü
17.00'ye kadar kabul olunacaktır.
Milletvekillığıne aday olmak ısteyenler Genel Sekreter-
liğe; mahallı ıdareler de il ve ılçe beledıye başkanlığı, be-
lediye meclisi ve ıl genel meclisı üyeliğı içın aday olmak
isteyenler ilgilı Ilçe Başkanlığı'na gerekli belgelerle belirti-
len günler içınde başvurabileceklerdir.
Büyükşehır Belediye Başkan adaylığı ıçin başvurular ise
ilgilı II Başkanlığı'na yapılacaktır.
Adaylıkla ilgili daha geniş bilgi için Genel Merkez Seçim
Bürosu'na veya örgüt başkanlıklanna başvurulabilir.
Seçimlerin ülkemiz ve ulusumuz içın verımlı, yararlı ve
hayırlı olması dileğiyle ilgililerin bilgisıne sunarız.
Saygılanmızla.
Cumhuriyet Halk Partisi
Genel Merkezi
fikirenbiye" dıye başlıyor
A.nlamı da "Suriye'nin
övündüğûmuz guzeİKkJeri
var" gıbı bır şey Fransız-
ca da okulda zorunlu dıl ol-
duğu ıçın Ermenı asıllı
Fransızca öğretmenının öğ-
rettığı, Fransız ulusal mar-
şmı da söyluyorlar hep bır
ağızdan
"Allons enfants de la
partrie"
"Yürüyefim yurtçocuk-
lan" dıye başlıyor
Torenlerde, Turkçe han-
gı marş soylenıyor acaba9
Tûrk ulusal marşı mı°
"Korkma sönmezbu şa-
faklarda.." dıye başlamı-
yor rau Türkçe soylenen
marş"
7
Ne gezer Turkçe
konuşanlar ıçın oğretılen
marş, oğretımın. eğıtımın
onemını vurgulayan bır
marş
"Maarifl severizhic kor-
kumuzv'Ok'' dızesıyle baş-
lıyor
Arada bırkaç dızeden
sonra nakarat "Maarifi se-
veriz hiç korkumuz jok".
Hatay'ın cadı kazanı gıbı
kaynadıgı. ıçten dıştan çe-
şıtlı tertıplenn, kışkırtma-
lann, ırklar ve dınler, mez-
hepler arasmda çatışmala-
ra neden olduğu, canlar
yaktığı o gunlerde. bır haf-
tabaşıtörenınde öncebeş
on oğrencmın, sonra tore-
ne katılan Turk oğrencıle-
nn coşkulu sesı. bır gok
gurlemesı yoğunluğunda
ve şıddetınde, okulun ala-
runı çmlatıyor
"Atatürk'ü severiz hiç
korkumuz vok!"
Başta oğTetmenler, her-
kes şaşkınlık ıçındedır
Acaba yanlış mı duymuş-
lardır9
Belkı de nakarat
kısmında durum dûzele-
cektır
Nakarat kısmı gelır Ala-
nı dolduran Turk oğrencı-
ler, daha da bılınçlı bır ka-
rarlılıkla ve tumunun ka-
tılımıyla yenıden gürler-
ler
"Atatürk'ü severiz hiç
korkumuz >ok!"
CUMHURİYET
?
TEN
OKURLARA
ORHAN ERİNÇ
Çipkinliklepden Bir
Türlü Kurtulamıyoruz
ANASOL-D koalısyonunun duşurulmesı ıle
başlayan hukumet arama çalışmalarında, bu-
yuk bır başarı ıle başa donuldu ve DSP lıderı
Bülent Ecevit, yenıden goreve getınldı
Hem de kendısını ılk gorevlendırmede ku-
çumseyen ve nezaket dışı davranışlarla dışla-
yan Bayan Çıller'ın katkısıyla
Bayan Çıller, Bay Yalım Erez'ın hukumetı
kurma aşamasına gelmesı karşısında panığe ka-
pılarak kurtuluşu DSP lıdennde gordu
Bu tutumunu da kendısının ve demokrasının
zafen olarak kamuoyuna yansıtmaktan çekın-
medı
Ardından, özellıkle Mıllı Eğıtım Bakanı Hikmet
Uluğbay'a karşı olduğunu vurgulayarak 28 Şu-
bat surecını delme nıyetıyle şerıatçı kesıme goz
kırptı
Bay Erez'ın hukumetı kuramaması konusun-
da el altından pazariıklar yapan lıderler, başa-
rısızlığın suçunu CHP lıderı Denız Baykal'a
yıkmak ıstedıler, ama ınandırıcı olamadılar Bay
Erez, yaptığı açıklamada katkılarından dolayı
CHP'ye teşekkur edınce, suçlamaların gerçek
dışılığı bellı oldu
Geçen haftanın çırkınlıklen yalnızca polıtıka
ıle sınırlı değıldı
Medyamızda da kımı gazete ve dergılerde
gazetecılere yoneltılen onur kırıcı ve kuçultucu
onerıler, meslekı yozlaşmanın bır başka boyu-
tunu ortaya koydu
Dergı çalışanlarını gazetecı saymayan ve bu
kanılarını açıkça soylemekten çektnmeyen yo-
netıcıler karşısında, sendıkasızlığın sakıncala-
rı bır kez daha gundeme geldı
Gazetecılenn sosyal hak ve guvencelerını
sağlayan 212 sayılı yasa 10 Ocak 1961 gunu
yururluğe gırmış ve 1971 yılına kadar "Çalışan
GazetecılerBayramı" olarak kutlanır olmuştu
Ama once anayasada sonra da yasalarda
yapılan kısıtlamalar, bu gunu bayram olmaktan
çıkarmıştı
10 Ocak 1999 gunu yasanın yururluğe gırı-
şının 38'ıncı yıldonumuydu Turkıye Gazetecı-
ler Cemıyetı bu nedenle yaptığı açıklamada,
medyamızın ıçınde bulunduğu kıyımı da goz
onunde tutarak yıldonumunu "yas gunü" ta-
nımıyla gundeme getırdı
Bu hafta 56'ncı cumhuriyet hukumetı gore-
ve başlayacak Olmayacak duaya amın demek
de sayılsa, bunun, çırkınlıklerın yaşanmayaca-
ğı bır donemın başlangıcı olmasını dılıyoruz.
•
Gazetemızın Bolu Muhabırlığını 35 yıl başa-
rılı bır gazetecı olarak yapan arkadaşımız Do-
ğan Öner'ı hafta sonunda toprağa verdık
Anadolu basınının çalışkan ve ozverılı ınsan-
larından bın olan Oner'ı saygıyla anıyor, aılesı-
ne ve meslektaşlanna başsağlığı dılıyoruz.
•
Yazanmız Sadulluh Usumi, tarım konulan-
na ağırlık verdıgı gazetecılık yaşamının son se-
kız yılındakı 30'uncu odulunu hafta ortasında
Ankara'da duzenlenen torenle aldı TMMOB
Zıraat Muhendıslerı Odası, Usumı'yı "Çıftçı
Dostu" koşesındekı haklı eleştırı ve onenlen
nedenıyle "1998 Basın Ozel Odulu"ne değer
bulmuştu
Turkıye Gazetecıler Cemıyetı'nın geleneksel
Başan Odullen dallannda da uç arkadaşımız odu-
le değer bulundu Kamil Masaracı karıkatur,
Alper Ballı haber, Yunus Turkay da sayfa du-
zenı dallannda kazandıkları odullerı bu akşam
torenle alacaklar
Yenı yıla hıperenflasyon, devaluasyon, kon-
solıdasyon ve stand-by tartışmalarıyla gıren
Turkıye'nın 1999'un ılk uç ayında 450 tnlyon lı-
ra dış borç, 5 katrılyon 246 trılyon lıra ıç borç
odeyeceğını Banu Salman haberleştırdı
•
Suleymancılann 198O'lı yıllarda 30 olan der-
nek sayısını 800'e çıkardığını, Fethullah Gu-
len'ın buyuk çoğunluğu Orta Asya Cumhurıyet-
len'nde olmak uzere toplam 200'u aşkın ozel
okul açtığını, unıversıte, radyo, televızyon ve ga-
zetelerı ıle etkınlık kapsamını genışlettığını or-
taya koyan ırtıca raporunu Sertaç Eş, okurla-
rımıza duyurdu
Turk-iş, DİSKve Hak-iş konfederasyonlan baş-
kanlannın 1998 yılı değeriendırmelennı ilhan Taş-
çı aktardı.
•
izmır Buyukşehır Beledıye Başkan adaylığı ko-
nusunda CHP Genel Başkanı Denız Baykal ıle
Yüksel Çakmur'un yaptığı goruşmeyı bu go-
ruşmenın partı ıçınde yol açtığı tartışmalan, ga-
zetemız İzmır Burosu haberleştırdı
•
YÖK'un yenı bır duzenlemeyle uygulamaya
koyduğu Yuksek Oğretm Kurumlan Yonetıcı Oğ-
retım Elemanı ve Memurları Dısıplın Yonetme-
lığı'nın bazı maddelerının hukuka aykın, baskı-
cı ve uygulayanın ınısıyatrfıne gore kullanılabı-
leceğı gerekçesıyle İzmır'de gorev yapan 43 oğ-
retım gorevlısının, soz konusu maddelerın ıp-
talı ıçın Danıştay'a dava açtığını Asuman Aba-
cıoğlu haberleştırdı
•
Tıp eğıtımınde buyuk sorunlar olduğunu ve
tıp eğıtımının yenılenmesı gerektığını savunan
bır grup hekımın oluşturduğu "Turk Tıbbı Re-
formu Çalıştırma Grubu"nun hazırladığı proje-
yı Saadet Uslu duyurdu
•
önumuzdekı pazartesıye kadar gonlunuzce
bır hafta geçırmenız dıleğı ve saygılarımızla
oerinc(« cumhuriyet.com.tr.