Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 7EYLUL1998PAZARTE
HABERLER
Türk- Sözverdi
Hikmet Sami
Tiink, Beşköy'de
• BEŞKÖY(AA)-Devlet
Bakanı Hikmet Sami Türk.
birsüre önce sel felaketinin
yaşandığı Trabzon'un
Köprübaşı ilçesine bağlı
Beşköy beldesındeki
öğrencılerin açıkta
kalmayacağını belirterek
"Öğrencilerin tamamı
devlet tarafından parasız
yatılı olarak okutulacaktır"
dedi. Türk. vatandaşlann
"Kış geliyor ne yapacağız"
sorusu üzerine de
"Bakanlar Kurulu'nda
konuya ilişkin iskân
konusunda karar gündeme
gelecek. Alinan kararı daha
sonraaçıklayacağız. Ancak
kış gelene kadar
vatandaşlann iskân
edilecekleri yer
mutlaka avarlanacak" dedi.
AtatüPkçü
Yavuz'a baskı
• ANKARA (Cunıhuri>et
Bürosu)-REFAHYOL
hükümetı dönemjnde
gündeme getirilen
"öğretmenevleri. lojman \e
diğer dinlenme tesislerinin"
özelleştirilmesi projesine
karşı çıktığı ıçin görevden
alınan. ancak Milli Eğitim
Bakanı Hikmet Uluğbay
döneminde yeniden
Öğretmene Hizmet ve
Sosyal Işler Dairesi
Başkanlığf na getirilen Ata
Yavuz'a. gerici çevreler
tarafından baskı yapılıyor.
Demokrat ve Atatürkçü
kimliğiyle tanınan Ya\ uz.
şeriatçı gazeteler tarafından
hedef gösterilirken. gerçek
dışı suçlamalarla
yıpratılmak isteniyor.
Kiirşat Yılmaz'a
sıkı koruına
• SOFYA(AA)-Eski
Kuşadası Belediye Başkanı
Lütfü Suyolcu'nun
öidürülmesıyle ilgili olarak
tutuklu bulunduğu Burdur
Cezaevi'nden PŞubat'ta
firar eden ve MİT ile
Bulgaristan polisinin
ortaklaşa düzenlediği bir
operasyon sonucu Varna
kentinde yakalanan Yakup
Kürşat Yılmaz. yeni bir
firara karşı sıkı koruma
altında tutuluyor. Yakup
Kürşat Yılmaz'ın tutuklu
olduğu Yarna Cezaevi'nde
güvenük önlemlerinin
arttınldığı bildirildi. Bu
arada Kürşat Yılmaz ile
ilgili haber için cezaevinin
dışandan çekimini yapan
ÎHA muhabiri N'ihat
Sözeri"nin video kasetine
polis tarafından el konuldu.
Güneydogu'da
opepasyon
• DİYARBAKIR
(Cumhuriyet Bürosu) -
Güvenlık güçlerince bölücü
terör örgütüne karşı
sürdürülen operasyonlarda.
12 terörist öldürüldü. 2
terörist ise kendiliğinden
teslim oldu. Olağanüstü Hal
Bölge Valiliği'nden yapıian
açıklamaya göre.
operasyonlar sırasında çıkan
çatışmalarda, Van'ın
Bahçesaray ilçesi Kelaraş
dağı bölgesinde 5.
Kazukbey Tepe bölgesinde
3. Bitlis ili merkez
Bölükyazı bölgesinde 2.
Siirt'in merkez Kalender
köyü bölgesi ile Şırnak'ın
Beytüşşebap ilçesi
Cevizağacı köyünde de
birer olmak üzere toplam 12
terörist öldürüldü.
Baykal'a engel
• ANKARA (ANKA) -
Kosova'da süren savaşa
dikkat çekmek için bu
bölgeye gitmek isteyen
CHP İideri Deniz Baykal.
büyükelçilik engel ine
takıldı. Ziyaret.
Yugoslavya'nın Ankara
büyükelçiliğinin Baykal'a
ve beraberindekilere vize
vermemesi üzenne
ertelendi. Elçiliğin özellikle
geziyi izleyecek 30'un
üzerindeki basın
mensubuna vize vermek
istemediği öğrenilırken.
Yugoslav yetkiiilerin Baykal
ve beraberindekilere kendi
belirleyeceğı programa
uymasını istediği bildiriJdi.
Hukukçular yeni adli yılda yargı bağımsızlığı ve adil yargılama istediler
a sancdı başlangıç.ANKARA (Cumhuriyet Biiro-
su) - Yeni adli yıl; 10 mılyon civa-
nndaki dosya vükü, "bağunsızyar-
gT tartışmalan. savcı-yargıç gü-
vencesi. mahkeme kararlannın
ıdare tarafından uygulanmaması
ve çalışanlann özlük haklanna iliş-
kin sorunJarla >'ine sancılı başlıyor.
Adaletin içinde bulunduğu buna-
Iım. Yargıtay'a giden her 5 dosya-
dan birinin bozulması sonucu
mahkemelere güv enin zedelenme-
sıne neden olurken: Adaiet Baka-
nı Hasan Denizkurdu'nun -Adaiet
reformu içinyeni yasama yılının ilk
10 gününü ayıralinT çağnsı başta
hükümet ortakları olmak üzere si-
yasi partilerin desteğinı bekliyor.
Yeni adli yıl. bugün saat 10.
00'da Yargıtay Konferans Salo-
nu'nda törenJe başlayacak. Cum-
hurbaşkanı Süleyman Demirel ve
• ÇHD Genel Başkanı aYukat Erdoğan, yeni adli yılda yargı bağımsızlığı
ve adil yargılanma hakkı isterken THB Genel Başkanı avukat Bilgin
Yazıcıoğlu, yeni adli yılın yine üst düzey yetkiiilerin "hamasi"
söylevleriyle başlayacağını anımsatarak "Bizce asıl olan bu değildir. Tek
yol yüce Atatürk'ün çizdiği yoldur" dedi.
devletin tüm üst düzey yetkilileri- ğımsızlığı.adilyargılanma hakkı ve dan ayrılnıamalan gerektiğini kay-
nin hazır bulunacağı törende Yar-
gıtay Başkanı Mehmet Uygun ve
Türkıye Barolar Birliği Başkanı
Eralp Özgen'in sert konuşmalar
yapacakJan ve ağırlıkiı olarak la-
iklik karşıtı faaliyetler ile çeteler
konusunda eleştiriler yöneltecek-
leri öğrenildi. Önümüzdeki yıl
emekliye ayrılacak olan Uygun,
açılış töreni için Yargıtay Başkanı
olarak son konuşmasmı yapacak.
ÇHD Genel Başkanı Aydın Er-
doğan. yeni dönem için isteklerinı
sıralarken. "Acil olarak yargı ba-
av nmeılığın sona erdirilmesini isti-
yoruz" dedi. Erdoğan. de\ letin üç
erki arasında olması gereken den-
geli ılişkinin "yüriitme lehine bo-
zulmuş olmasrnın en önemlı so-
run olduğunu vurgularken. demok-
ratik devletin vazgeçilmez şekli
olan '•km^çder aynlığı \e sorum-
lu si>asaliktidarilkesi"n]n ortadan
kaldırıldığını söyledi.
Türk Hukukçular Birliği (THB)
Genel Başkanı a\ ukat Bilgin Yazı-
cıoğlu da. yeni adli yılda yargıç \e
savcılann Atatürk'iin çızdiğı vol-
dederek. w
Tüm yargıç, savcı ve
meslektaşlanmıza sesleniyoruz;
Vargıtav BaşsavcısıSayuı Vural Sa-
vaş'ı. siv&sal İslam'a karşı verdigi
savaşta yalnız bırakmayalun'' gö-
riişünü kaydetti.
Yazıcıoğlu. yeni adli yılın yine
üst düzey yetkiiilerin "hamasi"
söylevleriyle başlayacağını anım-
satarak şunlan belirtti: "Bizceasıl
olan bu değildir. Ülkenin geleceği
asıl olup, geçmişi dile getirip birbi-
rinıizesataşma yapmayahm. Cum-
huriyet'in 75. yılında el ele, gönüJ
birliği içinde olalını. Tek yol yüce
Atatürk'ün çizdiği yoldur. Maale-
sef fikren ve ruhi yönden tedaviye
muhtaç bazj kişiler. ilkeleri ve Ata-
türk'ün çizdiğiyolu bırakıpyan jot-
lara sapma hevesini göstermekteve
sonuç olarak ülke bütünlüğüne ve
huzura zarar vermektedirler. Bu-
günkü manzara odur. Türk hu-
kukçusunun birinci görevi, bu sa-
pık ideoloji sahiplerine meseleler
önlerine geldiğinde gerekli dersi ve-
rebilmeleridir. Lzüntü, utanç ve
nefretle karşıladığımız bazı olaylar
ve karariar gündemdedir. Fetvala-
n kararianna gerekçe yapan sözde
hukukçulann bugerçeği ortaya ko-
yarken hiç mi vicdanlan sızlamı-
\or. imzaatarken hiç mi elleri titre-
miyor? Bu kafa yapısına sahip Id-
şilerin Türk hukuktoplumunda ye-
ri voktur ve de oünamalıdırf
Toplum, yargının önündeki dosyaların sonuca bağlanmasını bekliyor
Mahkemelerdeki önemli davalarANKARA
(Cumhuriyet
Bürosu)-Ağır ceza
mahkemeleri ile
asliye ceza
mahkemelerinde
açılmış olan ve
tutuklu sanıklan
bulunan davalar.
adli yılın
başlamastyla daha
yoğun biçimde
gündeme gelecek.
SanıkJan arasında
laiklik karşıtı
eylemci ve
girişimcılerle.
öğrenciler. siyasiler
veeski bürokratlar
bulunan davalar.
DGM'ler adli tatil
yapmadığı için
sürmüş. adli
yargıda ise nöbetçı
yargıçlar. sanıklan
tutuklu davalann
4uruşmalanna • ,
bakmışlardı.
Yeni yargı yılında
görülecek önemli
davalar şöyle:
• Türkiye
Cumhuriyeti
tarihine damgasını
viiran Sıvas
katliamı davasının
temyiz duruşması
Yargıtay'da
yapılacak. Ankara
1 No'lu DGM,
Sıvas'ta 2 Temmuz
günü meydana
gelen ve 37 kişinin
ölümüyle ilgili
sonuçlanan
olaylann ardından
açılan dav anın
ikinci kararında. Susuriuk skandalının hâlâ yargı aşamasında olması kamuoyu vicdanını varalamay ı sürdürüyor.
açan 2 öğrencinin
de bulunduğu 9
sanığın, "UlegaJ
örgüt üyesi
olduklarT.
"padayıcı madde
attıklan" ve
•*örgüte yardım ve
yatakuk yapbklan"
gerekçesiyle
Ankara 2 No'lu
DGM'de
yargılanması
sürüyor.
• Kapatılan TÎP'e
üye 7 öğrenciyi,
Bahçelievler
semtinde 8 Ekim
1978 günü
oldürdükleri
gerekçesiyle
Susurluk'taki
kazada ölen
Abdullah ÇatJTnın
da aralannda
bulunduğu 5
sanığın,
kamuoyunda
"Bahçelievler
katn'amı" olarak
bilinen davada
yargılanmalanna
yıllardan beri
devam ediliyor.
Ankara 3. Ağır
Ceza
Mahkemesi'nde
görülen davanın
yaşayan 4 sanığı.
gıyabi tutuklu
olarak aranıyor.
• Yıllardan beri
devam eden bir
başka dava ise eski
Türkiye Kalkınma
Bankası Genel
Müdürü Ozal
ın
sanıklardan 33'ünü ıdam
cezasına mahkûm etti.
• Gazeteci Metin Göktepe'nin
gözaltında öidürülmesıyle ilgili
olarak Afyon Ağır Ceza
Mahkemesi'nin 5 polisin 7 yıl
6'şar ay agır hapis. 6 polisin de
beraatına ilişkin karan Yargıtay
1. Ceza Dairesi'nce bozuldu.
Dava yerel mahkemede.
• 123 Aczmendi hakkındaki
mahkûmiyet karan da
Yargıtay'ca usulden bozuldu.
Daire. davadan çekildiğini
söyleyen Hâkim Albay Erman
Başol'un da katıldıgı heyette
karann verilmesini. bozma
nedeni saydı.
• HADEP kongresinde Türk
Bayrağı'nı indiren Faysal
.Akçan'm 22.5 yıl ağır hapis
cezası onandı. Yargıtay 9. Ceza
Dairesi, HADEP Genel Başkanı
Murat BozJak'ın da aralannda
bulunduğu 31 sanığın
mahkûmiyet kararlannı eksik
soruşrurma gerekçesiyle bozdu.
• Eskı RP Genel Başkanı
Necmettin Erbakan. partisinin
kapatılmasından 2 gün sonra
yaptığı bir konuşmada. Anayasa
Mahkemesı'ne hakaret ettiği
gerekçesiyle yargılanıyor.
• Eski RP milleneküleri Şe\'ki
Yılmaz ve Hasan Hüseyin
Ceylan hakkında açılan davalar
devam ediyor. İbrahim Halil
Çelik'in aranmasına devam
ediliyor.
• YDP Genel Başkanı Hasan
Celal Giizel hakkında açılan 8
ayn davanın duruşmalan
sürüyor.
• TBMM Genel Kurulu
yolsuzluğu ile ilgili davada 13
sanığın yargılanmasına asliye
ceza mahkemesinde
önümüzdeki günlerde
başjanacak.
• Özer Uçuran Çiller hakkında.
"haksız servet edinme suçuna
iştirak ettiği" savıyla açılan
davaya devam ediliyor. Çiller
çifti hakkında 2 soruşturma da
sürüyor.
• MÜSİAD Genel Başkanı Erol
Yarar hakkında açıjan da\ aya
DGM'de devam ediliyor.
Davada, MÜSİAD"ın
kapatılması da isteniyor.
• İHD Genel Başkanı Akın
Birdal'a yönelik suıkast
davasında çete mensubu 11 kişi
hakkında açılan davanın
duruşmasına geçen hafta içinde
devam edildi.
• Titan saadet zinciri yoluyla
yalan beyanlarda bulunaraİc 152
kişiden 372 bin 400 Alman
Markı dolandırdıklan
gerekçesiyle. Titan'ın kuruculan
hakkında 456'şar yıl ağır hapis
cezası istemiyle açılan davalara
devam ediliyor.
• Aralannda TBMM'de pankart
yargılandığı dava. Baysal. bu
davada. TKB'nin genel müdürü
olduğu dönemde batan bankalar
TYT Bank, lmpexbank ile
Marmarabank'a teminatsız kredi
verdiği, "hizmet nedeniyle
emniyeti suiistimal" suretiyle
zimmetine para geçirerek
bankayı zarara uğrattığı
gerekçesiyle yargılanıyor.
Başka davalardan toplam 12.5
yıl hapis cezası alan Baysal
gıyabi tutuklu olarak
aranıyor. Özal Baysal'ı
yakalamak için Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'ın
kaymbiraderi Ali Şener'in
bürosunu basan polis şefi,
baskılar sonucu görevi bırakmak
zorunda kalmıştı.
• PKK'nin ikinci adamı Şemdin
Salak ve kardeşi Arif Sakıkla
ilgili Diyarbakır DGM'de açılan
davanın önümüzdeki yıl içinde
bitmesi bekleniyor.
Gençyılmaz ve
Merkez
• Cezaevlerinde çete
mensuplannın son
günlerde Öldürme ve
yaralama olaylanna
kanşması üzerine
jandarma ve polis. dün
sabaha karşı Ankara
Merkez Kapalı
Cezaevi'nde operasyon
düzenledi.
• Çete mensuplanna
yönelik operasyondan
sonra. siyasi turuklu ve
hükümlüler de
kendilerine yönelik
operasyon yapılacağı
düşüncesiyle direniş
başlattı.
Turgut dahil, 102 tutuklu başka cezaevlerine gönderildi
Cezjoevi'ndeçeteopemsyonu
ANKARA (AA) - Cezaevlerin-
de çete mensuplannın son za-
manlarda kanştığı öldürme ve ya-
ralama olaylan üzerine Ankara
Merkez Kapalı Cezaevi'nde bir
operasyon gerçekleştirildi. Çete
mensuplanna yönelik operasyon-
dan sonra siyasi tutuklu ve hü-
kümlüler de kendilerine yönelik
operasyon yapılacağı düşünce-
siyle direnişe geçtiler.
Ankara tl Jandarma Alay Ko-
mutanlığı ve Ankara Emniyet
Müdürlüğü'ne bağh özel timler
dün saat 05.00 sıralannda Anka-
ra Merkez Kapalı Cezaev i 'nde bir
operasyon düzenlediler. Operas-
yonda. çete mensuplannın kaldı-
ğı koğuşlar tek tek arandı. Ara-
malar sırasında çete mensuplan-
nın kaldığı koğuşlarda güvenük
güçlerine karşı herhangi bir kar-
şı koyma olmadı. Aramalarda 3
cep telefonu, çok sayıda şiş, sopa
ve delici aiet ele geçirildi.
Operasyonun tamamlanmasın-
dan sonra çeşitli öldürme ve ya-
ralama olayianna kanşan organi-
ze suç İideri Kasun Gençyılmaz
Eskişehir Cezae\ i'ne. 'Kürt Ah-
met' lakaplı Ahmet Turgut'un ye-
ğeni Kadir Turgut da Niğde Ce-
zaevi'nenakledildı.
Gençyılmaz'ın ve Turgut'un
adamlan olduğu bildirilen 100 ki-
şi de Aksaray. Nev şehir. Kırşehir.
Beypazan. Şereflıkoçhisar, An-
talya gibi cezaevlerine gönderil-
diler.
Son zamanlarda Ankara Mer-
kez Kapalı Cezaevi'nde çete
mensuplannın 'haraç alma ve hâ-
kinıiyet kurma' girişimleri sonu-
cu 2 kişi öldürülmüş, çok sayıda
kişi de yaralanmıştı. Emniyet yet-
kilileri, dışanda vatandaşlara kor-
ku salan, ancak yakalandıktan
sonra da cezae\ inden telefon teh-
ditleriyle eylemlerini sürdürmeye
çalışan çete mensuplanna göz aç-
tınlmayacağını söylediler.
Siyasiler direnişte
Ankara Merkez Kapalı Ceza-
evi'nın iki koğuşunda bulunan si-
yasi tutuklu ve hükümlüler. koğuş
kapılannı ve pencereleri kırarak
\e adli nıahkûmlan da yanlanna
alarak direniş başlattı. Cezaevi
içinde jandarmanın gerekli ön-
lemleri aldığı, dışanda da polis
ekiplerinin herhangi bir ihtimale
karşı hazır bekletildiği bildirildi.
Yargıtay
Mutiş'i
Tavil
sorguluyor
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Yargıtay Birinci
Başkanlık Kurulu'nun, 6.
Ceza Dairesi Başkanı Nec-
detMutiş hakkında başlat-
tığı soruşrurmanın tamam-
lanmak üzere olduğu ög-
renildi.
Hakkında ön soruştur-
ma açılmasına karar veri-
len ve Parsadan davasında
"Çiller'i aklayan yargıç"
olarak bilinen Mutiş'in,
önümüzdeki günlerde Yar-
gıtay 9. Ceza Dairesi Baş-
kanı Demirel Tavil tarafın-
dan sorgulanacagı bildiril-
di.
Yargıtay Birinci Baş-
kanlık Kurulu. Mutiş hak-
kjnda: yüklü bir servete sa-
hip yaşlı bir kadına sahte
rapor düzenlemekten yar-
gılanan doktorlann temyiz
davasında 6. Ceza Dairesi
Başkanı olarak diğer üye-
lerden habersiz onama ka-
ran yazdıgı gerekçesiyle
ön soruşturma açılmasına
karar vermişti.
Ön soruşturmayı yürüt-
mekJegörevlendirilen Yar-
gıtay 2. Hukuk Dairesi
Başkanı Tahir Alp. adli ta-
til öncesinde Mutiş'in ifa-
desine başvurarak rapor
hazırladı. Alp, raporunda
iddialann doğruluğu yö-
nünde görüş belirterek
Mutiş hakkında soruştur-
ma açılmasını istedi. Ra-
por, Birinci Başkanlık Ku-
rulu'nda görüşüldükten
sonra Mutiş'in yeniden
Demirel Tavil tarafından
ifadesinin alınmasına ka-
rar verildi.
Tavil'in hazırlayacağı
rapor Birinci Başkanlık
Kurulu'nda yeniden görü-
şülecek. Kurul. Mutiş'in
yargılanmasına karar ve-
rirse, hakkında hâkimlik
görevini kötüye kullandı-
ğı iddiasıyla Yüce Di-
van'da dava açılacak. Yar-
gıtay Birinci Başkanı
Mehmet Uygun'un baş-
kanhğında toplanacak
olan kurulda yer alan Yar-
gıtay daireleri başkan ve
üyeleri şunlar:
"2. Ceza Dairesi Başka-
nı Erdem Güyer. 8. Ceza
Dairesi Başkanı Naci Ün-
ver, 12. Hukuk Dairesi Baş-
kanıCengiz Sanin. İS. Hu-
kuk Dairesi Başkanı Yüce!
Akman, 1. Ceza Dairesi
Üyesi Osman Şirin, 5. Ce-
za Dairesi Üyesi Hayrettin
Cevheroğlu, 4. Hukuk Da-
iresi Üyesi Ülkü Aydın ve
13. Hukuk Dairesi Üyesi
Kamil Kadıoğlu."
6. Ceza Dairesi Başkanı
Necdet Mutiş. DYP İideri
Tansu Çiller haklonda Yü-
ce Divan karan için etkile-
yici olan Selçuk Parsadan
davasında karara "haksız
menfaatın hangi amaç ile-
ri sürülerek sağiandığı tes-
pit edilememiş ise de..."
tümcesini eklermişti. Ka-
rardakı bu ifade nedeniyle
TBMM'de DYP İideri
Tansu Çiller'in Yüce Di-
van'a gönderilmesi olası-
Iığı tartışmalı konuma gel-
mişti.
BİZ BİZE.
ERDAL ATABEK
Tüketilen İnsan...
Tüketim toplumunun, insanları nasıl bir tüketiı
çılgınlığına itfiğine ilişkin veriler her gün daha da a
tıyor.
Ancak dünyadaki her insan 'tüketim toplu
mu'nun bir üyesi olmaktan çok uzak.
Dünyadaki 5.5 milyar insanın beşte biri olan 1.
milyan tüketim toplumunun üyesi. Bu insanlann yıl
lık geliri 7 bin 500 doların üstünde.
Dünyadaki 1.1 milyar insan yoksullar sınıfında
Yıllık geliri 700 doların altında.
Orta sınıftaki 3.3 milyar insan 700 ile 7 bin 50(
dolar aras/ndaki yıllık gelirfe bu iki sınıf arasında bi
yaşam sürüyor.
Şimdi bu verilere göre, insanlann yaşamı şöyte
sürüyor:
Yoksullar umutsuzca çabalayarak hayatta kalme
uğraşı veriyor.
Orta sınıflar, birbirini çiğneyerek bir üst basama-
ğa çıkma peşinde.
Tüketici sınıfın insanları ise, her yolla daha çok
kazanmak, daha çok harcayıp tüketmek için uğra-
şıp duruyorlar.
Bu durumda yaşayan insanların ruhsal durumla-
nnda, beklentilerinde, yaşam hedeflerinde büyük
değişimler yaşanıyor.
Artık 'üretim' bir değer ölçütü olmaktan çıkmış
durumda. Insanlar daha iyi şeyler ürettikleri, çev-
relerine daha yararlı oldukları için 'değeıii' sayılmı-
yor. 'Değerli olma' ölçütü, daha pahalı şeylere sa-
hip olmakla, daha pahalı şeyler tüketmekle belirle-
niyor.
Değer yargılarındaki bu köklü değişim, bütün top-
lumlara, bütün insanlara yansıyor
Tüketim toplumu, insanlann kişiliğini değiştiriyor,
davranışlarını değiştiriyor. Topluma verdiği mesaj-
lar şunlar oluyor:
- Istediğin şeylere şimdi sahip ol. Bunlar için bek-
leme. Sen değerlisin, sahip olduğun ve kullandığın
şeyler kadar değerlisin. Şimdi al, nasıl ödeyeceği-
ni sonra düşün.
- Sadece sahip olacağın ve kullanacağın pahalı
şeyler için yaşadığını unutma.
"Hızla artan tüketicilik, ABD'de yapılan kamuoyu
araştırmalarında daha çarpıcı şekilde gözler önü-
ne serilmektedir. 1967-1990 yıllan arasında üni-
versiteye, eğitimin 'mali açıdan çok iyi durumda ol-
mak' için gerekli olduğuna inanarak girenlerin pa-
yı yüzde 44'ten yüzde 74'eyükselmiş, 'anlamlıbir
yaşam felsefesi gelıştirmek' için gerekli olduğuna
inananlann payı ise yüzde 83'ten yüzde 43'e düş-
müştür." (Alan Durning, Tüketim Toplumu ve Dün-
yanın Geleceği, TÜBİTAK-TEMA Vakfı Yayınlan,
1998)
"Aynı şekilde, 1976-1990 yıllan arasında kendi-
leriyle anket yapılan lise son sınıf öğrencileıinde
'yaşamda bir amaç ve anlam bulma'ya karşı aza-
lan biristek ve 'tüketim toplumunun eserlerine kar-
şı artan bir iştah' görülmüştür. 'Çok paraya sahip
olma'n/n 'çok önemli' olduğunu belirtenlerin ora-
nı 1977'deyandan azken 1986'da neredeyse üç-
te ikiye yükselerek, bunu yaşamdaki amaçlar liste-
sinin ilk sırasına yerleştirmiştir. Daha aynntıh anket
sonılan da tüketiciliğin hâkjmiyetini onaylamıştır.
İkinci arabalara, eğlence araçlanna, tatil evlehne,
çeşitli ev aletlerine, günün modasına ve son mo-
del otomobillere duyulan arzular çarpıcı biçimde
artmıştır."
• • •
'Tüketim toplumunun kime ne zaran var' den-
mektedir.
'İnsanlann iyi şeylere sahip olması, iyi şeylerkul-
lanması, iyiyaşaması kötü mü?' denecektir.
Eğerçalışan ve hak eden insan iyi yaşıyorsa doğ-
rudur, böyle de olmalıdır. Ama gerçek odur ki, tü-
ketici toplumun insanlarının büyük çoğunluğu, baş-
ka toplumların ve başka insanlann zararına olarak
bu refahı sürdürebilmektedir. Dahası, bu tüketim
kendisini de mutlu etmemekte, tam tersine büyük
bir mutsuzluğun içine sürüklenmektedir.
Çünkü, tüketim toplumunda dost yoktur, işine
yarayan eleman vardır.
Tüketim toplumunda arkadaş yoktur, geçilmesi
gereken rakip vardır.
Tüketim toplumunda adaiet yoktur, kendini üs-
tün kılmaya yönelik sürekli bir adaletsizlik vardır.
Tüketim toplumunda ahlak yoktur, her yol ser-
besttir. daha çok kazanca giden her ahlaksızlık
meşrudur. Tüketim toplumunun değerteri, ahlaka
ahlaksızlık, ahlaksızlığa ahlak gözüyle bakmakta-
dır.
Tüketim toplumunda büyük bir gelir dengesizli-
ği, bunun kökeninde de şiddetli bir sömürü yata-
caktır. Bunun dışında büyük servetlerbirikemez. O-
nun için de tüketim toplumlan, sömürüyü ve gelir
dengesizliğini yaratmak zorundadır.
Peki, tüketim toplumundan üretim toplumuna
geçiş olabilir mi?
Bu konuyu bir başka yazıda ele alacağız.
Bircok Hde vurgun yaptılar
Maliye çetesinin
elebaşısı icra memuru
ÖZCANÖZGLTl
MUĞLA-Ula'da, sah-
te belgelerle 2.8 trilyon
lira "ihracata teş\ik pri-
mi" almak isterken yaka-
lanan çetenin. daha önce
başka ıllerde de aynı yön-
temle vurgun yaptığı be-
lirlendi.
Ula'da ortaya çıkan 2.8
trilyonluk vurgun skanda-
lında. gerçekte îstanbul 7.
İcra Dairesi memuru olan
sahte Mal Müdürü Ah-
met Özçeük, maliye çete-
sinin elebaşısı olduğu be-
lirtilen Mali Müşavir Adil
Özdemir ve eski Güm-
rükler Genel Müdürlüğü
Yardımcısı Nail tnal ile
birlikte Muğla Defterda-
rı Naci Yılmaz'ın turuk-
lanması Muğla'da şok et-
kisi yarattı.
Kaçan sanıklardan
MuratÖzyaMiz, İbrahim
Ersin Aydoğdu ve Îstan-
bul Güneşli Vergi Daire-
si Müdür Yardımcısı
Murat Özmen hakkında
gıyabi tutuklama karan
verildi.
Muğla Emniyet Mü-
dürlüğü'nün Organize
Suçla Mücadele Ekibi,
Îstanbul ve Ankara Em-
niyet Müdürlüğü ekiple-
ri ile koordineli olarak
soruşturma başlatırken
çetenin daha önce de An-
kara, tstanbul, Mardin ve
Izmir'de aynı yöntemle
vurgun yaptığı belirlen-
di.
Hafta sonu savcılığa
çıkanlan sanıklann ele-
başısı Adil Özdemir,
Türkiye'de 5 bin ihracat
teşvik dosyasından yak-
laşık 2 bin 500'ünün sah-
te olduğunu ve bu yolla
devletin kasalanndan 80
trilyon lira hortumlandı-
ğını ileri sürdü.
Vurguna mafyanın da
ortak olduğunu belirten
Özdemir, "Bendekendi-
mi mafyaya kaptırdım.
Mafvaya vepiyasaya bor-
cum var. Bu son vurgun-
la borçlanmı kapatıp ra-
hat bir hayat sürmek isti-
vordum" dedi.