Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyetİmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Va\ın Yönetmenı. Orhan Erinç
• Genel Yayın Koordınatörü: HikmetÇe-
tinkaya 9 Yazıişlen Müdürü. Ibrabim
Vıldız 0 Sorumiu Müdür Fikret tlkiz
9 Haber Merkezı Miidürü- Hakan Kara
0 Görsel Yönetmen: Fikret Eser
tstıhbarat Cengiz Yıldınm 0 Hkonomı. Mehmet
Saraç 0 Kûltur Handan Şenköken 0 Spor
Abdülkadir Vücebnan 0 Makaleler Sami Karaöreo
0 Duzeltme Abdullah Vaacı 0 Fotoğraf Erdoğan
Köscoğlu 0 Bilgı-Bdge Edibe Buğra 0 Yurt
Haberien Mehmet Faraç
Va>m Kurulu flhan Selçuk
(Başkan). Orhan Erinç. Okta>
Kurtböke. HikmeC Çetinkaya,
Şükran Soner. Ergun Balcı.
İhrahim Yıldız, Orhan Bursalı,
Mustafa Balba\. Hakan Kara.
Ankara Temsilcisı: Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No:
125.Kat:4.Bakanlıklar-AnkaraTel:4195020(7hat), Faks:
4İ95027 0 fzmir Temsılcisı: Serdar Kızık, H. Ziya
Blv. 1352 S.2 3Tel:4411220, Faks:44191170Adana
Temslcısi Çetin Yiğenoğfu, înönüCd 119S.No:I Katl,
Tel: 363 12 11, Faks: 363 12 15
Müessese Müdürü tstfln Akmen 9
Koordmatör Ahmtt Korulsan 0
Muhasebe Büfcst Yeoer•!(*»: Hüsoin
Gûrer • yetme Önder Çelik • Bılgı-
Işlem: Nail İnal 0 Bılgısayar Sıstenv
Mûrflvet Çiler • Satış. Fazilet Kuza
MEDYA C: • Yönetim Kı
Bajkanı - Genel Müdur G î
Erduran A Koordınatör: I
Işıtman • Genel Müdıir Yardın
SevdaÇoban Tel 514 07
5139580-5138460-61,Faks 513
\ ayımlayaıı ve Basan: Yenı Gün Haber Ajansı, Basın \ e VayLncılık A 5
TurkocagıCad 39 41 Cagaloglu 34334 Ist PK 246 tstanbul fel (0 212ı 512 05 05 (20 hat) Faks-(0 212) 513 85 95 7EYLÜL1998 îmsak: 4.59 Güneş: 6.29 Öğle: 13.09 fkındi: 16.44 Akşam: 19.36 Yatsı: 21.00 www.cumhuriyet.corr
Nemruî
kurtarılacak
• ADHA.U4N
(Cumhuriyet) - Dünya
Küitürel Mıras
Listesi'nde yer alan ve
•'Dünyanın 8. Harikası"
olarak nitelendirilen
Nemrut Dağı'ndaki
heykellerin kurtanlması
için Kültür Bakanlığı'nın
başlartığı çalışmalar
sürüyor. Bakanlık
uzmanlan ile U'lusiararası
Nemrut Vakfı ve Wacker
firması ilgililerinin 2 gün
süren incelemelerinden
sonra hazırlayacaklan
rapor doğrulrusunda
restorasyon \e imiltasyon
hazırlıklanna başlanacağı
öğrenildi.
Barış
gönüllülepi
• tNCİRLİOVA(AA)-
Aydın'ın Incırhova
ilçesinde. ilk kez
düzenlenen İncir
Festivali"ne katılmak
üzere. Yunanistan'ın
Samos adasından gelen
Banş Hareketi Derneği
heyeti ilgiyle karşılandı.
İncirliova Kaymakamı
Kamil Köten tarafından
kabul edilen Dernek
Başkanı Demeztfis Nicas
Demkısl ve
beraberindekiler, iki
halkın banş içınde
yaşaması gerektiğini
belirterek, Ege Denizi'nin
halklann ortak banş
denizi olmasını istediler.
4 bin 500 yıllık
insan iskeleti
• ISR\RTA(AA)-
Isparta'nın Atabey
ilçesine bağlı
Harmanören köyü
yakınlannda bulunan
"Harmanören" ören
yerindeki kazı
çalışmalannda. 4 bin 500
yıllık insan ıskeletleri
bulundu. Kazı
başkanlığını yapan,
Istanbul Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi Eski
Çag Tarihi Ana Bilim
Dalı Başkanı Prof. Dr.
Mehmet Özsait, bir ay
süren kazı çalışmalan
sırasında, küp içerisine
yerleştirilmiş, 4 bin 500
yıllık insan iskeletleri
bulunduğunu bildirdi.
Özsait. aynca tunç çağına
ait, sapı delikli taş balta,
gaga ağızlı testiler. çift
kulplu kupalar ve "idol"
olarak adlandınlan stilize
insan figürleri
bulunduğunu belirtti.
(jpolojide yeni
yöntem
• NEVVVORK(AA)-
Bir Türk doktoru.
dünyada ilk kez kansız,
agnsız ve ameliyattan
sonra komplikasyon
yaratmayan bir prostat
ameliyat yöntemi
geliştirerek, tüm dünya
ürologlannın dikkatini
üzerine çekti. Ankara
Üniversitesi Tıp Fakültesi
tbni Sina Hastanesi
Üroloji Ana Bilim Dalı
öğretim üyesi Prof. Dr.
Sadettin Küpeli,
geliştirdigi yöntemi, New
York'ta toplanan 16.
Dünya Endo-ÜroJoji
Kongresi'ne bir tebliğle
sundu.
Diplomalı olmak
yetmiyop
• ANKARA (AA)-
tstatistikler, Türkiye'de
eğitim durumu iyi
olanlann gittikçe daha zor
iş bulduğunu ortaya
koydu. DlE verilerine
göre, 1991-1997
döneminde, işsiz
üniversite mezunlannın
sayısı yüzde 32.4, meslek
lisesi mezunlannın sayısı
yüzde 57 artarken, okur-
yazar olmayan işsizlerin
sayısı yüzde 56.4 geriledi.
DÎE verilerine göre.
1991 yılında birmilyon
634 bin olan toplam
işsiz sayısı. yüzde
11.9"lukgerilemeyle
1997 sonunda bir milyon
440 bin kişiye düştü.
Bu dönemde toplam
işsiz sayısındaki
azalmaya karşılık,
ortaokul. meslek lisesi,
lise ve üniversite
mezunlan arasında işsiz
sayısı arttı. Söz konusu
dönemde 71 bin olan
üniversite mezunu işsiz
sayısı. yüzde 32.4'lük
artışla 94 bine yükseldi.
Nükleerci ülkelerdeki gazete ve televizyonlar, yetkilileri 'bu riskli işten' vazgeçmeye çağınyor
'Akkuyu cennet olarak kalsm'ÜMfTOTAN
İZMİR - Enerji kaybında. OECD
ülkeleri arasında "şampiyonluğıT kim-
selere kaptırmayan Türkiye'de yetkili-
ler nükleer santraldan başka bir şey
görmezken, nükleerci ülkelerin med-
yası uyan görevi yapmayı sürdürüyor.
Sansürde Index dergisi de son sayısın-
da Akkuyu'nun insan hakJanna ve de-
mokrasiye aykın olduğunu belirterek
"Türk hükümeri bütün olanaklannı
nükleersantrabnreklamı için sunarken
nükleer karşıtlannın karşısına asker
ve polis çıkanlryor" görüşüne yer v er-
di.
OECD ülkelerinde enerji kaybı yüz-
de 7'yi bulmazken yüzde 20'lik ka-
yıpla birinciliğini sürdüren ve son 30
yılda 20 milyar dolar kayba uğrayan
Türkiye'de, Akkuyu Nükleer Santra-
lı'nın yapım ihalesi sonuçlannın açık-
lanması "telaşı" yaşanıyor. Nükleer
teknoloji satıcısı ülkelerde ise gazete
ve televizyonlar Akkuyu'ya büyük yer
vererek yetkilileri "burisldüşten" vaz-
geçmeye çağınyorlar. Almanya. Ka-
nada ve Ingiltere'nin yanı sıra Avus-
turya, Isviçre ve Yunanistan basını da
konuyu sürekli gündemde tutarak Ak-
deniz'in son bakir alanının nükleerci-
lere teslim edilmemesini istıyor. Ingil-
tere'de yayımlanan ve dünyanın bir-
çok ülkesine de dağıtılan Peace Nevvs
gazetesi. "Akkuyulular nükleer sanr-
ral dcğil.doğalarmı Lsthorlar. Yaşamak
veyaşatmakistiyorlar. Radyasyona bu-
lanmakisteraiyorlar"görüşüne yer ve-
rirken. ifade özgüriüğü konusunda yap-
tığı çalışmalarla tanınan Sansürde In-
dex dergisi. L'NESCO ile ortaklaşa ha-
zırladığı özel sayısında Akkuyu"yla il-
gili yaşanan çarpıklıklara şöyle dikkat
çekivor: "Akkuyu insan haklanna da
• Almanya, Kanada ve Ingiltere'nin yanı sıra
Avusturya, Isviçre ve Yunanistan basını da konuyu
sürekli gündemde tutarak Akdeniz'in son bakir
alanının nükleercilere teslim edilmemesini istiyor.
demokrasiye de aykın. Nükleersantral
için her türlü promosyona izin veriliyor.
Hiikümet de>letin bütün olanaklannı
nükleer santralın reklamının vapılnıa-
sı için sunarken. nükleer karşıtJannın
önüne polis, jandarma engeli çıkanb-
yor. BM'nin tüm bu geli$meler karşı-
sında deklare edeceği bir şeyi var mı?"
Kanada basını
Akkuvu ihalesine katılan üç konsor-
sıyumdan birinde yer alan Kanada'da
yayımlanan The Gazette, nükleer en-
düstrinin nükleer santral yapmadan da
ayakta kalabileceğine dikkat çekerken.
a\7iı ülkede vavımlanan Montreal Ga-
zette, 4 Temmuzgünlü sayısında, "Ka-
nada nükleerendüstrisi sallanıyor. Ka-
nada"nın kendi evinde hiç satışı yok"
başlığıyla şu görüşlere yer veriyor:
"Bırakın halkın görüşünü alma>u
halkın haberi bile olmadan bir yasa çı-
kardılar. Bunun sonucunda Türkiye ve
Çin'e yapılan saoşta belki de gelecek-
teki tüm mega projelerde çevTe etkisi
değerlendirmesi göz ardı edilecek. Bu
projeler çevreetkisi çahşmasının dışın-
da tutulacak."
The Ortawa Citizen gazetesi. Kana-
daJıfirmaAECL'nin Akkuyu yöresi için
hazırladığı sismık raporlan uzmanla-
nna inceletip bu raporun yüzeysel ol-
duğu veprofesyonel sismoloji uzman-
lannın standartlarını taşımadığını vur-
gulayarak şu uyanyı yapıyor:
"Ankara'daki Orta Doğu Teknik
L'niverstesi'nden Semih Yüceman, Ak-
kuyu bölgesinde 8 ve daha şiddetti dep-
remferin olabileceğini öne süren rapor-
lar ha/jrladı. AECL ise6^ ölçeğinde bir
depreme göre tasarun ><
apıyor. Reak-
törün 6.5 şiddetindeki bir depreme bi-
le dayanacağı kuşku taşıyor."
Almanya'da vayımlanan The Daily
Star gazetesi 29 Ağustos'ta "Türkiye
yeni reatörler için askeri kuiianım
planları yapıyor" başlığıyla Akku-
>xı'ya geniş yer verdi.
Süddeutsche Zeitung ise 12 Ağus-
tos'ta "Cennetiçin tehditkâr güç" baş-
lığıvla bir röportaj yayımladı. Wolf-
gang Koydl ımzasıyla yayımlanan rö-
portajda ilgi çekici gözJemler var:
"Mustafa çiftçilikle uğraşıyor. Eşi
hamile. Baskılara ragmen nükJeersaı
rala karşı çılayor. Protestolara kaülıy<
afişler hazırlıyor, şiirler yazıyc
Büyükeceli'nin iktidar partisi oli
ANAP'tan Belediye Başkanı Kem
Güdül bir/amanlarettenduvar ören
bölgeyi sa\ unacaklannı söylüyordı
Şimdilerde yan çiziyor. Kahvede ça
içen Biiyükeceli erkekleri fıkir değLşit
liğinj oklukça garip buluvorlar. Tars
değiştirnıek ih>a olmakdemekti. Sü!e>
man adındaki köylü, başkanın eskideı
külüsrür bir arabaya bindiğini. şinı
düerde40 bin marklık arabanın direk
siyonunu salladığını söylüyor. Ancal
başkana büyük bir muhalefet var. Her
kes bu başkânın birdaha seçim kazan»
mayacagını söylüyor™"
Onlar uyanyor. bizimkiler var
çiziyor. Gözler Ankara "da Akkuyu'nun
yapım ihalesinin açıklanmasında. İ0 yıl-
lık Akkuyu masalı sürüyor.
Gosteri dünvasuun vıldı/larının anılannı topladıklan kitaplar bihiik ilgi göriiyor. Jenny Mc Carty, tsabella
Rossellini. OJ , Simpson gibi kişiler, > azdıklan otobiyografileriyle mih onlar kazanıyoriar.
Anûcmnıyaz> zengin olÇeviri Servisi - Günümüzde ün-
lü olanlar ya da olmak isteyenler ara-
sında çığ gibi çoğalan otobiyografı-
leri, bir zamanlar sadece devlet adam-
lan. yazarlar ve düşünürler kaleme
alır, bu hatıralar içinde kimsenin bi1-
mediği. büyük kitleleri ilgilendiren
ögretici unsurlar bulunurdu.
YaşadıkJara dönemlere tanıklık-
lannı sonraki kuşaklara aktarmak is-
teyen bu kişilerin biyografileriyle,
1980 sonrasında moda olan \ e sade-
ce kendini, düşüncelerini, tutkulan-
nı, seks yaşamlannı ya da hastalık-
lannı anlatmak isteyen, zaman zaman
çok özel detaylarda ölçü)ü kaçıran,
zaman zaman tamamen hayaller üze-
rine dayanan, gösteri dünyasının yıl-
dızlan tarafından yazılan otobiyog-
rafiler arasında farldılıklar bulunu-
yor.
Edebi anlamda çoğu hiçbir deger
taşımayan. ancak kaleme alanlara
milyonlarca dolar kazandıran bu bi-
yografilerin içerikleri de son derece
tartışmalı. Uzmanlar, kişinin. kendi-
si hakkındaki tüm doğrulan, alaca-
ğı tepkilerden çekinmeksizin ortaya
koyabilmesinin ve kendisine objek-
tif olarak bakmasının zorluğuna de-
ğinirken, fsabella Rossellini ve O. J.
Simpson'un anılanna dikkat çeki-
yorlar.
Tecavüzü anJartı
Rossellini. bir hayli ses getiren
otobiyografisinde. ölmüş annesi, ba-
bası ve dığer akrabalanyla hayali ko-
nuşmalar yürütmüş, çocukluğunda
kendisinde travma yaratmış olan da-
yaklan ve tecavüzleri kaleme almış-
n.
Ancak anılan yayımlandıktan son-
ra gazeteciler ısrarla daha fazlasını
bilmek istediklerinde. tüm bunlann
bir role hazırlık aşamasında kendi-
ni o role konsantre etme çabalan ol-
duğunu anlatmıştı.
O. J. Simpson ise kansı ve sevgi-
lisini öldürmek zannıyla yargılan-
dığı ve hapishanede bulunduğu sü-
reç içinde. bu süreci anlatan anılan-
nı kaleme almış. sayfalar boyunca
ölen kansı Nicole'e olan aşkını an-
latmış, ilişkilerinin güzelliğinden söz
etmiş ve ölümünden duyduğu onul-
maz acılan yazmıştı. Öte yanda öy-
küsünün, aralannda sa\ cı ve Simp-
son'un avukatının da bulunduğu ne-
redeyse tüm kahramanlan da bu sü-
reçle ilgili anılannı milyonlarca do-
lara satmışlardı. Savcı MarciaClark,
bestsellerhaline gelen biyografisin-
den 4.2 milyon, avukat JohnnieCoch-
ran ise 4.5 dolar milyon kazanmış-
tı.
Simpson'un bu tür bir kitap yayım-
laması bu alanda yeni bir çığır açtı.
Playboy dergisine kapak olmuş taş-
ralı kızlardan, reytingi düşük prog-
ram sunuculanna kadar birçok in-
sanın, hatta iki yıl önce kansının.
penisini kesmesiyle gündeme gelen
Amerikah John VVayne Bobbitt'in
anılannı yayımlatmalanna yol açtı.
Samsun'da okuyan 43 öğrenci 10 gün boyunca eğlendi
Başaıilı öğrenciye tatil
CEMİLCÎĞERİM
SAMSÜN-Sosyal ilişkilerinde ve ders-
lerinde başanlı olup da tatil yapma ola-
nağı bulamayan çocuklar için başlatılan
kampanyanın ikincisi bu yıl yapıldı. Tür-
kiye Çocukevleri Vakfı ile Samsun'da
haftalık olarak yayımlanan Banş gazete-
si tarafindan düzenlenen "Her ÇoeugaBe-
dava TatilKampaoyBsır
'ndan bu yıl 43 ço-
cuk yararlandı.
Millı Eğitim Müdürlüğü'nün Sam-
sun'daki okullardan seçtiği çocuklar ön-
ce sağlık taramasından geçirildi. Sam-
sun'dan başlayan "lOgün bedava riiya gi-
bi tatil"in ilk durağı Ankara'da Anıtka-
bir oldu. Ardından .Antalya Kepez'de Tür-
kiye Çocukevleri Vakfı'nın tesislerinde
'Hoşgeldin Kokteyli' ile karşılandılar.
Ilköğretim okulu4,5 ve 6. sırufyaş grup-
lan için inşa edilmiş olan tesiste çocuk-
lar amfitiyatro, yüzme havuzu. basketbol
ve voleybol sahalan, yürüyüş yolu. açık
ve kapalı yemekhane, her an sıcak su.
açık oyun ve eğlence alanlanndan yarar-
landılar. Kampta kaldıklan sürece her
gün sabah sporuyapan çocuklar; Sıde. Ma-
na\gat, Düden Şelalesi, Perge, Aspen-
dos. Antalya Kaleiçi, .Antalya sahillerin-
de yat gezisi yaptılar.
10 gün süren kampta çeşitli yanşma-
lar da yapıldı. Bu yanşmaiar 'aktüel bil-
0\ 'slov dans', 'Türkçe pop\ 'havaL tü-
fek', 'yüzme', 'kano', 'en tertipli oda',
'basketbol', 'voleybol', 'en iyi kampcf.
'tuval çahşması' dallannda oldu.
Her gün sabah sporu yapan 43 öğrenci; Side, Manavgat. Düden Şelalesi,
Perge, Aspendos, Antalja Kaleiçi, Antalya sahillerinde yat gezisi yaptı.
Akkuyu Nükleer Santralı İhale Sartnamesi
TEAŞ'tatı trilyonlıık hat aANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-Türkiye Elektrik Üretim ve Uetim
AŞ (TEAŞ), Akkuyu Nükleer Sant-
ralı İhale Şartnamesi'nde devleti
trilyonlarca lira zarara uğratacak
bir hataya imza attı.
TEAŞ, uzun süreli sözleşme ol-
ması nedeniyle enflasyon karşısın-
da değer yitimini önlemek için uy-
gulayacağı "eskalasyon (fiyat far-
kı)" hesaplamasıyla, firmalara çı-
kar sağlanmasına olanak tanıyor.
Hesaplamada, sözleşmenin imza-
laııdığı tarih için biröncekı aya iliş-
kin toptan eşya fiyat endeksi (TE-
FE) bazalınırken: faturanın ödene-
ceği tarih için önceki ay yerine,
içinde bulunulan ay esas ahnacak.
Konsorsiyumlara çıkar
TEAŞ. Akkuyu Nükleer Santra-
lı İhale Sözleşmesi fiyat farkı he-
saplama formülü yoluyla konsorsi-
yumlara çıkar sağlayacak. Kurum.
hakedişte işin yapıldığı aydan bir ön-
ceki aya ait endeks değerlerini al-
mak yerine işin yapıldığı ayın en-
• Hesaplamada,
sözleşmenin imzalandığı
tarih için bir önceki aya
ilişkin toptan eşya fiyat
endeksi (TEFE) baz
ahnırken; faturanın
ödeneceği tarih için önceki
ay yerine, içinde bulunulan
ay esas ahnacak.
deks değerlerini alacak. Çayırhan,
Orhaneli, Kangal, Suat Uğurlu, Bur-
sa dogalgaz santral ve bacagazı ya-
pım sözleşmelerinde de işin yapıl-
dığı tarihten bir önceki ay yerine o
ayın TEFE (toptan eşya fiyat endek-
si) değerlerini alan TEAŞ'ın, öne-
rinin alındığı tarih için ise 30 gün
öncesinin endeks değerlerini uy-
guladığı ortaya çıktı.
Endeks katsayılannın hesaplan-
masındaki bu farklılığı düzeltmek
isteyen TEAŞ'ın. daha sonra yük-
lenici firmalarla ihtilaflı duruma
düştüğü öğrenildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba-
kanlığı müfettişlerince de inceleme-
ye alınan konu nedeniyle bacagazı
tesisleri tamamlanamadı.
Firmalar. TEAŞ'ın sözieşmede
önceden belirlenen esaslara uyma-
sını istedi.
Hata düzeltümedi
5 tesisin eskalasyon uygulama-
sındaki hatayı gören Santrallar Pro-
je Tesis Daire Başkanlığı. eskalas-
yon formülünü Afşin Elbistan B
Termik Santrairndadüzeltti. .Ancak
aynı hatanın yapıldığı Akkuyu Nük-
leer Sanrralı 'nda eskalasyon hesap-
lama yöntemi düzeltümedi.
15Ekim I997cietekliflennalın-
dığı Akkuyu Nükleer Santralı pro-
jesinde, işin yapılacağı kasım ayı-
na az bir süre kala yanlışlığın dü-
zeltilmemesi nedeniyle zarara ola-
nak tanındı.
Yapımı, çevreci örgütler ve bı-
lım adamlarınca istenmeyen Ak-
kuyu Nükleer Santralı'nda geçicı te-
minat mektubu da konsorsiyumlar
lehine değiştirilmiştı.
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
'Ulusal' Bir Grev!..
(Haber kısaydı, gazeteler pek de ıtibar etmediler:
"Harb-lşSendikası, ABD'nın Türkiye'deki Adana (In-
cirlik), fzmir ve Ankara'daki ışyerlerinde greve başla-
dı; grevin kapsamına yaklaşık 1.200 işçı girmektedir."
Harb-iş'in işçileri demek, bir manada. Imâlât-ı Har-
biyeamelesinin, -yânı Müdafaa-i Hukuk'un Halk Kur-
tuluş Ordusu'ndaki topçuya kama, piyadeye süngü. sü-
variye kıdç yapanlann,- torunları demek!
Buradan baksalardı, hiç böyle olur muydu?)
'Proleter' şairler...
l/aragümrük'teki 'esnafkahvesi'; çevremız kalın si-
ı \ gara dumanı, yogun 'halk'; Ömer Faruk Toprak.
eğilmiş, yeni şiirini okuyor: "...fabrikanın demir pen-
ceresinden görünüyor / gökteki parça parça be-
yaz bulutlar/ onlar bafra'nm üzerinde de böyle du-
ruriar" (Hürriyet, 1945) Yasemin ağızlığına bir sigara ek-
leyip yaktı, sonra dedi ki: "...ilk kitabımın adı 'Insan-
lar'dı. Ikincisinin adı, 'Fabrika' olacak!". Henüz şa-
ir namzedi bir liseliyim, heyecandan boguluyorum. bu
adı ne kadar begendiğimi anlatamam; onun açıklama-
sı arkadan geliyor; "...toplumcu musun, önce insan-
lan kucaklayacaksın, bu 'hümanizm'dir; ama yet-
mez, ardından işçileri kucaklamak, gelir; bu da
'sosyalizm'!"
Onlar, '40Karanlığı'nntoplumcuşair\eri('Fedâ/lerMan-
gası') öyleydiler; A. Kadir'in 'Cibâlı'si, tütün amelesini
anlatır:"...Cibâli dendimi I aklıma sizgelirsiniz, kadın-
lar/çarpıkayakkaplannızgelir/vekahramanelleriniz!"
(Mutlu Olmak Varken, 1943) ya Rifat llgaz, ünlü 'Ali-
şim'şM, nasıl başlıyordu, hatırlasanıza! "...kasnağın-
dan fırlayan kayışa / kaptırdın mı kolunu Alişim /
daha dün öğle paydosundan önce / Zileli'nin gitti
ayaklan /yazıldı onun da raporu / 'ihmaPden!" (Yâ-
renlik, 1943). Namzet mamzet, onlardan aşağı kalacak
değildim ya, 'Di/ekçe'şiirimiyazdım; o dönem grev ya-
sak, şiiri ancak 6O'lı yıllarda yayımlayabileceğim, çün-
kü suç: "...oy bilesin ki ben ha /taş döven demir dö-
ven / oy bilesin ki ben ha / toz toprak İçinde şanlı
/ srfatim kat'i çopur / ellerim mağrur yağlı / oy bi-
lesin ki ben ha / yerden cevâhir söken / zincirin yi-
tirmiş dev / erkân üzredir feryâdım / grev hakkımı
isterim / grev hakkımı grev" (Sisler Bulvarı, 9. basım.
s. 115).
Türk şiiri, halkıyla -hele işçileriyle- böylesine sarmaş
dolaş birşiirdi; Güneydoğu'da petrol ararken bir işçi öl-
se, Ceyhun Atuf'da bu, unutulmaz mısralara dönüşür-
dü: "Kardeşim Sason Dağlan'nda öldü!".
Şiirimizi halkından, -hele işçilerinden- koparan, han-
gi 'soytanlık' olmuştur? 'Ikinci Yeni1
soytanlığı mı. yok-
sa onlann çırağı 'Post/Modernist'lermi? Biraz düşü-
nür müsünüz?
Sadece tembelliğinden mi?
llarb-lş Sendika Genel Başkanı Izzet Çetin. grevin
I I 30. günü demış ki:
"...daha grevin ilk günü, Inciriik Üssü'nde 'grevi
kırmak' amacıyla, sahra çadırlan kurdurularak, hiz-
metlersürdürülmek istendi; ardından alışveriş ma-
ğazalarının çalıştırılması için, üs içinde yaşayan
Amerikalılar, grevcilerimizin üzerine saldırtıldı; bu-
na engel olmak isteyen üyelerimiz tartaklandı; da-
ha sonraki günlerde, üste grev nedeniyle toplan-
mayan çöpler zorla toplanmaya, çalışmayan ben-
zin istasyonlan zorla açılmaya çalışıldı; bu girişim-
ler sırasında grev nöbetçilerimizefizikselsaldırılar
düzenlendi; grevcilerimizle görüşmek isteyen fe-
derasyon başkanımız Bayram Meral'ın üyelerimiz-
le görüşmesi engellendi..." (21 Ağustos 1998)
Bırakın çarpıcı haber olmayı gerilimi yüksek sosyal
bir filmde yer alabilecek. bir sürü olay! Amerikalılarta,
üstelik ülkemizdeki üslerinde yaşandığı için. daha da
ilginç ve önemli; bir de Ankara/VVashington arasın-
daki son hoşnutsuzlukları düşünürseniz; hele hele,
Çokyönlü Uluslararası Yatnm Anlaşması'nın, tüy-
ter ürpertici hükümleri aklınıza gelirse, büsbütün yeni
anlamlar ve boyutlar kazanıyor; ne gibi, mi, bakalım ne
gibıymiş:
"...işyerlerindeki en büyük sorun, ABO'li işvere-
nin, işyerierinin 'özel bir duruma' sahip olduğunu
öne sürerek uluslararası anlaşmalara ve ulusal ya-
sa ve yargı kararlanna saygı göstermeyişü... dola-
yısıyla, bu durum; ulusal hukukun ayaklar altına
alındığı Çoktaraflı Yatırım Anlaşması'nın (MAI / Mul-
tinational Agreement On Investment) kabul edilme-
si halinde, ne gibi sorunlarla karşı karşıya kalına-
cağını gösteriyor: bilindiği gibi, bu anlaşma, ya-
bancı yatırımcılara, uyumsuzlukları uluslararası
tahkime götürme ve ulusal hukuk sistemini berta-
raf etme şansını tanıyor..." (Grev üzerine Harb-iş'in
bilgi notu).
Yerli yabancı 'bilumum' 'jet/sosyete' olaylannı izle-
mekte 'üstün başan'gösteren media'mızın, bumunun
dibindeki bu 'hayati' grevi neredeyse görmezden ge-
lişini neye yormalı?
Sadece tembelliğine mi?
Tam teslim' tutsak mıyız?
~nSP'n'm gazetesi 'Gerçek'te, 'terzi' Enver'in (Ebci-
/ oğlu) 'sendika muhabirtiğine' karar veıilmişti; sen-
dika kurrna izni yeni çıkmış, sosyalist sendikalar pıtrak
gibi fışkınyor; kısa saçlan tepesinde kirpi dikeni, dudak
kenarlannda iğnebaşı tükürük baloncuklan, oradan
oraya çırpınır, gazeteye en son haberteri taşırdı. Hayal
bu ya, o gazetede şu Harb-iş grevini nereye koyardık
diye düşünüyonjrrt: elbette birinci sayfaya, hem de re-
simlerle süsleyerek!
Eski 'Vakit Yurdu'nun o daima loş 'İstihbarat Salo-
nu'nda, EsatÂdil bey'in Hasan'ın (Tannkut) veAsjm'ın
(Bezirci) düşüncefi yüzlerini görürgıbiyim: Asım diyor
ki, "-..yıllardan beri, 'ecnebi' işyerinde, bu ilk önem-
li grev!", Hasan, ılâve ediyor: "-...işyeri, 'Amerikan
üssü', greve giden, 'Imâlât-ı Harbiye' amelesi, bu
kadan yetmez mi?"; ve Esat bey, sâkin fakat mah-
zun, parmak basıyor: "-...bilhassa, Cihet-i Askeri-
ye'nin VVashington'dan gittikçe daha farklı düşün-
düğü, nazar-ı mbara alınırsa!..."
Yalan mı? Grevin, 'ecnebi' işverene karşı, 'ulusal' ni-
teliği vardır: hele, 'ecnebi'nin ABD; işyerinin, ülke-
mizdeki 'ecnebi üsleri' olduğu, hesaba katılırsa;
'ulusal' niteliğin, 'anü/emperyalist' rengi meydana
çıkar; yâni Harb-lş grevi, mâhiyet itibariyle, Işgal'detram-
vay amelesinin, Istanbul'daki 'ecnebi' ş'ırketlere, yap-
tığı grevlere benziyor.
Pekı, -sosyalistlerin çoğu dahil- niye kimseden çrt çık-
madı? Büsbütün kör mü olduk, yoksa 'alafranga liberal'
media'nın 'tam teslim' tutsağı mıyız?
httpJI www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm