Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6 A.ÖUSTOS 1998 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOM /cumek(fl turk.net 11
ŞİFJKETLERDEN
• ESCADA, Miss Globe
98 G üzellik yarışmasuıa
katüan 40 güzel arasından
ESCADA güzelini seçti.
Kadın modasında
uluslararası isinı olan
Escada, 40 Miss Globe
adayının Etiler mağazasını
ziyareti sırasında Kanada
güzelini Miss Escada
olarak seçti.
• DARDANEL. yeni
ürünü olan ketçapta yapay
renklendirici ve tatlandınci
kullanılmadığını belirtiyor
ve yeni ürününe güveniyor.
• KURUÇEŞME Dt\AN,
outside catering hizmeti
vermeye devanı ediyor. 10-
15 kişilik küçük
toplantılardan, 2000 kişilik
bü>ük da\etlere kadar
hizmet verebilen
Kuruçeşme DİYAN,
hizmetini her türlü
mckâna taşıyabiliyor.
• AYGAZ TUZLA
BAYlt. Cumhuriyet
Caddesı üzenndeki yeni
yerine taşindı. Açılış, iş
adamı Rahnıi Koç ve
Aygaz Yönetim Kurulu
Başkanı ÖmerKoç'un
katılımlanvla gerçekleşti.
Açılış sırasında uçurulan
Aygaz logolu zeplin açılışa
renk kattı.
• JOHNNIE NVALKER,
sponsorluğunu üstlendiği
Johnnie VValker Party
Tinıe adlı organizasyonun
iik konserini İstanbul
Pasha'da gerçekleştirdi.
Geceye dünyaca iinlii pop
stariar Sash. Imaani ve
Ultra Nate, şarkılanyla
katıldılar.
• PIERRECARDIN, 98
Sonbahar-Kış gömlek
koleksiyonu'nu hazırladı.
Koleksiyonun klasik
modellerinde sonbahar \e
kış aylan düz kumaşlarda
koyu renk tonlarla
karşılanmaya hazırlanırken
ince çızgıli gömlek
modellerı de yer alıyor.
• DtVANPUB,yaz
şenliği Crispy Chicken ve
Bira ile devam ediyor.
Kampanya Divan Pub'un
tiim şubelerinde ağustos
ayı boyunca sürecek.
• BENETTON. eski
Sovyet
Cumhunyetlennden
Yakutistan'ın başkenti
Yakutsk'ta açtığı yeni
mağazasıyla kentteki ilk
Batılı mağaza olma
özelliğıni elde ettı.
• MOTOROLA,
Boğaziçi İniversitesi
tarafından düzenlenen
Student '98 Uluslararası
Oğrenci Kongresi'ne
katılıvor. 10-16 Ağustos
tarihleri arasında
yapılacak olan kongre,
Türkiye'de altyapı,
telsiz, bilgi sistemleri,
cep telefonlan ve
\an iletkenter
konulannda faaliyet
gösterecek.
• BMW. Rolls-Rovce
otomobillerinin isım ve
marka hakkını 40 mılyon
lngiliz Sterlini
karşılığında satın aldı.
Anlaşmaya göre Rolls-
Royce Seraph ve
Bentley Arnage
modellerinin üretimı
devam ettiği sürece Rolls-
Royce Motor Cars'a
Volksvvagen yedek parça
sağlayacak.
Giyim mağazalarmın vitrinlerinden yükselen indirim sloganlan işe yaramıyor
Koııfeksiyon atölyeleri işsizFATMA KOŞAR
Iç pıyasadakı daralma. bu pazara yöne-
lik üretim yapan küçük ve orta ölçekli kon-
feksiyon atölyeleriini işsiz bıraktı. Eleman
çıkaımaya başlayan atölyeler. yanm kapa-
sıteyle çalıştıkları giinlerı anyorlar.
İstanbul'un her tarafmdaki mağaza vit-
rinlennden ındınm sloganlan yükselirken,
sipariş alamayan konfeksiyon atölyelerinin
çalışanları da güç durumda kalıyor. Yüzde
50'ye varan indirimlere yönelen gıyim ma-
ğazalan beklenen olumlu sonucu alamaz-
ken. konfeksiyon atölyelennin çoğu hafta-
larca makinelerini çalıştıramadıklannı be-
lirtiyor. Geçen yıl çeşıtli nedenlerle sıkın-
tıya giren tekstil ve konfeksiyon sektörün-
de ihracatın arttığı gözlenirken. iç piyasa-
ya yönelik üretim yapan \e çalıştırdığı ma-
kine sayısı 100'e ulaşmayan atölyeler ka-
panma aşamasına geldi. Sipariş üzerine
çevredekı mağazalara ürün veren atölye-
lerden 100 ceketlik iş alabilenler kendini
şanslı buluyor.
Fason üretimle yıllardır ayakta kalan, an-
cak bugün ma|azalann "sadece satabüdi-
ğüniz mallan alınz'" yaklaşımıyla karşıla-
şan atölye sahıpleri. "Bugün markaya yö-
nelme>e çalışan ve kaliteli ürün satması ge-
rekn'ğini anlayan Lateli, daha önce çaputu
bile elbise diye satü. Bugün yaşadıklanmız
bu tür kısa vadeli hesaplann sonucu" görü-
şünde birleşiyorlar.
Konfeksiyoncular, üretimde kalitenin ya-
kalanamamasında "herişiyapannı" diyen-
lerin sektöre doluşmasının etkisi olduğunu
belirtiyor. Konfeksiyoncular arasında "1
aydır makinelerimi çalışürmıyorum'* di-
yenler çoğunluğu oluşturuyor.
'Makineleri çalıştıranuyorum'
Sipariş alamadığı için bütün çalışanlan-
nı çıkaran atölyelerden Ersa Tekstil'ın sa-
hibi Fuat Şahin, "8 Itişiydik. Maalesef bü-
tün etemanlanmıçıkarmakzorunda kakhm,
3 haftadır makineleri çauşürmıyorum*' di-
yor. Nışantaşı'ndakı atölyesinde görüştüğü-
müz Şahin, en iyi müşterisinin 3 mağazalı
bır firma olduğunu belirterek "Onlardan
da hiç sipariş alamıyonım. Satnklan kadar
alacaklannı söylüyorlar. Ama yok" dıyor.
1973 yılından ben piyasada olduğunu be-
lirten Şahin, birkaç yıl önce Almanya'da ge-
tirdiği 300-500 milyon lirasıyla herkesin
konfeksıyona girdiğini ve işi bilmeyenlerin
kısa vadeli hesaplarla yola koyulduğunu
söylüyor. Şahin, bugünlerde kirasını, ala-
caklannı tahsil ederek verdiğını belirterek
"Ben çıraklıkta 7 yıl kakhm. Şimdi eleman-
lar birkaç ay içinde ustalığa bile yükseltile-
biliyor. Bu iş daha ne kadar hata kakiıra-
cakn. Durumumuzortada" şeklınde konu-
şuyor.
Sema Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Se-
ma Küçüksöz de iç piyasadaki ciddi daral-
manın süreceğinı, hatta daha zor dönemler
yaşandığını belirterek "EnrahataylardaoJ-
mamıza karşın, insanlar sadece gıda alabi-
Hyor. Mağazalann indirimleri işe yaramıyor.
En rahat aylardayız. Buna karşın insanla-
nn cebinden para çıkmıyor. İlerde piyasa-
nın daha da daralacağını düşünüyorum" di-
ye konuşuyor.
Küçüksöz, ihracata ağırhk verdıklerini be-
lirterek, sektörün ucuz mal kavramından
uzaklaşarak markalaştığinı ve yaşananlann
bunun sancılan olduğunu ifade etti.
Küçüksöz, "Müşteri, sorun çıkarsa bü-
yük mağazadan aldığı gömleği degiştirebi-
leceğini biliyor. Bu nedenle parası olan ithal
markalardan alışveriş ediyor. Küçük ve or-
ta ölçekli atölvelerden ürün alan mağazala-
nn ise işleri kötü" diye konuşuyor.
Türk-BDT İş Konseyleri Başkanı Tunç Uluğ
6
BDT çok büyük pazar9
HAZALATEŞÇAK1R
Türkiye'nın en önemlı tı-
caret ve iş pazarlannın ba-
şında gelen Bağımsız De\ -
letlerTopluluğu(BDT)ül-
kelerinde yapılacak yatınm-
Iar karşılıklı olarak her ikı
ülkede sık sık bürokratik
engellere takılıyor. Türk-
BDT tŞ Konseyleri Başka-
nı Tunç Uluğ. Türkiye'nin
bu ülkelere ticaret hacmınin
10 milyardolara yükseldi-
ğini belirtirken gümrük,
nakliye, demiryolu ağı ye-
tersizliği gibi sorunlann aşıl-
ması gerektiğıne dıkkat çe-
kıyor.
BDT üyesi ülkeler. dün-
-ya ekonomisi ıle bütünleş-
me yolunda her geçen gün
biraz daha fazla mesafe alı-
yor. Bu ülkelerleekonomik
ılişkilenn geliştirilmesinde
Dış Ekonomik tlışkıler Ku-
rulu (DEtK) ve iş konsev-
lerının payı çok büyük. Ya-
pılacak yatınmlann karşılık-
lı olarak her ıkı ülkede bü-
rokratik engellere takılma-
sı müteahhitlik hizmetlenn-
de de Türk işadamlanna ge-
reken ödemenın zamanında
yapılması gıbi sıkıntılah be-
rabennde getınyor. Türk-
BDT İş Konseylen Başka-
nı Tunç Uluğ. bu ülkelerle
ekonomik ılışkılerimiz ve
bugün yaşanan sorunlara
ılışkin sorulanmızı yanıtla-
dı.
-Dünya ekonomisiv le bü-
tünleşme yolunda birbirte-
riyle yanşa giren BDT üye-
si ülkeler Türk işadamlan
için de firsauar yaratü. Eko-
nomik ttişkilerimiz bugün
hangi aşamada \e DEİK ik
iş konsey lerinin bundaki ro-
lünedir?
- Bu ülkelerle ilişkilen-
miz 10 yıl öncesine dayanı-
yor. Bugün 15 iş konseyi
kuruldu. Dünyadaki deği-
şimlerle birlikte 199 l"de po-
litik olarak dünyada iki ku-
tuptan biri çöktü. Gelişmiş
ülkeler ve bizim için yeni pa-
zarlarçıktı. Bu tarihten son-
ra inşaat sektörü başta olmak
üzere birçok yatınmla bu
ülkelere giderek çok büyük
bir devrim yaptık. Türk işa-
damlan burada başanlı iş-
lere imza attılar. Bu cumhu-
riyetlerin ulaşım, gümrük,
haberleşme gibi ortak so-
runlannda iş konseylerinin
önemli rolü oldu.
- BDT ülkelerhie kayıth
ticaret hacmimiz bugün ne
kadara ulaşü?
- 1997 yılında geçmişe
oranla 15 katartarak lOmil-
yar dolara ulaştı. Bugün
Rusya Federasyonu önem-
li ikı ış yaptı. Birincisı. ken-
dı düşünce sısteminı. ken-
di alt yapı sistemini. überal
ekonominin isteğine uygun
hale getirmeye çalıştı. Bu-
nu yaparken birçok değer
altüst oldu. Flalkının da ih-
tiyaçlanna yanıt vermek için
dışaaçıldı. Örneğin bavul ti-
caretine göz yumdu. Fakat
şımdi, buna önlem almaya
çalışıyorlar. Ancak şimdi
yatınmları kısmaya çalışı-
yorlar.
- Türk nakliye firmala-
nmn Türki cumhuriyede-
re ulaşmasında ciddi sonın-
lar\aşanı>or. Bu konudagi-
rişimleriniz oldu mıı? Mev-
cut finansnıan sonınlanna
nesılçözümlergetirilebuir?
- Once devlet olarak bu
zorluklan yenmeye çalışıyo-
ruz. Bu ülkelerde henüz
gümrük sistemi oturmamış.
Her ülke, kendi gümrüğü-
nükuruyor. BDTülkeleri-
nin zenginleştirilmeleri için
bunlann bazı önemli mal-
lannın doğrudan pazarlara
ulaştınlması gerekiyor. Do-
ğalgaz. petrol ve değerli ba-
zı madenlenn dışan çıka-
nlması için demiryolu. ka-
rayolu, boru hatlanna ihti-
yaç \'ar. Bakû-Ceyhan bo-
ru hattı konusu da önemli.
Buna ekonomik değıl de si-
yası açıdan bakılıyor.
Eximbank kredi faizlerine yüzde 16 indirim yapıldı
Dıracat yüzde 6 büyüdüANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-Devlet Bakanı IşınÇetebi, 1998yı-
lı için ortaya konulan 29 milyardo-
larlık ihracat hedefı kapsamında,
Exımbank kredilerinin 1.5 ay içeri-
sinde yüzde 16 oranında düşürüldü-
ğünü açıkladı. Türkıye'nın ihracatı-
nın geçen yıla göre ilk 7 ayhk dönem-
de yüzde 6Tıkbirbüyümeyle 15 mil-
yar 760 mılyoa dolara çıktığınj be-
lırten Çelebi. "Türkiyeveİsrail yük-
selen piyasalar olarak dünyada etki-
sini sürdürmektedir" dedi.
Çelebi. dün düzenledigi basın top-
lantısında, geçen yıl Ocak-Mayıs dö-
neminde 8 milyar 100 milyon dolar
olan dış ticaret açığının bu yıl 8 mil-
yar 360 milyon dolar olduğunu be-
lırtırken. Asya ülkelerinin damping-
lı satışlan. Rusya'nın çöküşü gibi
tüm olumsuz gelişmelere karşın dış
tıcaret açığının avnı seviyede tutul-
duğunu söyledi.
Çelebı'nin ihracatçı birliklerin ve-
rilenne dayanarak sunduğu sektör-
ler itibanyla ilk 6 ayhk artış oranla-
n şöyle:
"Hazır giyim yüzde 7, demir yüz-
de 5, tekstil yüzde 12, elektrik-eîekt-
ronik yüzde 12, kimyevi maddeler
yüzde 7, taşıt araçlan yüzde 14, fın-
dık yüzde 10, tütün yüzde 1, çimen-
to yüzde 9, kunı meji eyüzde 6,ağaç
mamulleri vüzde 5."
Yine yılın ilk 6 ayhk döneminde
hububatta yüzde 7"lık, halıda yüzde
2'lik. zeytinde yüzde 34'lük. canlı
hayvanda yüzde 14"lük. madende
yüzde 6'lık, deride yüzde 2"lik. yaş
meyve ve sebzede yüzde 14"lük ih-
racat düşüşleri yaşandı. Çelebi, ıh-
racat alanını genişletmenin yanında
ürün bazında da çeşıtlemeye gidildi-
ğini savundu.
Çelebi. dışa açık büyüme strateji-
si çerçevesinde 12 ülkeyle serbest
ticaret anlaşması yapıldığını vurgu-
larken, ihracat taahhütlerini yerine ge-
tirmeven firmaların "affının" söz
konusu olmadığını. yükümlülükleri-
ni yerine getirecek birteşvilde çözüm
bulmayaçalıştıklannı söyledi. Çele-
bi, "kanserleşmiş bir sorun" olarak
nitelendirdiği ihracat taahhütlerini
ödemeyen firmalann sayısının 5 bi-
ne yakın olduğunu bildirdi.
Krediler geri dönüyor
Eximbank"ın kredilerinin hepsi-
nin geri ödendiğini kaydeden Çele-
bi, "kapatılamayan toplam taahhü-
dü vermek mümkün değiL Çünkü
fiktif bir bilgi. De\ letin ciddi bir kay-
bı söz konusu değil. Önemli olan ta-
ahhüt karşılığında gerçekleşenin ne
kadar olduğu" diye konuştu.
Eximbank Yönetim Kurulu'nun
önceki akşam yaptığı toplantıyla dün-
den itibaren geçerli olmak üzere kre-
dı faizlerinin, 90 gün vadelilerde yüz-
de 55-57'ye, 120 gün vadelilerde
yüzde 59-63'e, ihracat kredi sigor-
talı firmalar için de yüzde 51-59'a
indirildiğini bildirdi. E\imbank'ın
sermayesinın 12 trilyon liradan 75 tril-
yon Iıraya çıkanldığını anımsatan
Çelebi, 1999 yıl sonunda da serma-
ye miktannın 125 tnlyon liraya yük-
seltilmesi konusunda prensip karan
alındığını kaydetti.
Küçük ve orta boy işletmelere (KO-
Bl) kullandınlan kısa vadeli kredi
tutannın ilk 7 ay sonunda geçen yı-
la göre yüzde 98 oranında artarak
148 trilyon Iıraya yükseldiğini be-
lirten Çelebi, KOBÎ'lerin toplam kı-
sa vadeli kredilerden aldığı payın
yüzde 36 olduğunu bildirdi.
lhracatçılara kolaylık sağlamak
için döviz alım bordrosunun kaldı-
nldığını kaydeden Çelebi. geri dön-
meyen kredilere 3 yıllık süre uzatımı
sağlandığını belirtti.
Bavul ticareti
kurtarılmaya çalışılıyor
ANKARA Cumhuriyet - Dış
Ticaret Müsteşarlığı (DTM)
bavul ticaretinin yeniden
canlandınlması için 15 dolarlık
ayakbastı parasının kaldınlması
gerektiğini belirterek
kalitesiz mal satışı ve turistlere
gümrük kapılannda yapılan
kötü davTanışlara son
verilmesini istedi.
DTM, Çorlu Havaalanı'nın
sadece bavul ticareti için gelen
uçaklara tahsis edilmesini
önerdi.
DTP, bavul ticaretindeki
gerilemenin nedenleri ve buna
çözüm önerilerini içeren bir
rapor hazırladı. 1996'da8.8
milyar dolar olan bavul
ticaretinin 1997'de 5.8 milyar
dolara düştüğü, bu yılın ilk 3
ayında da geçen yılın aynı
dönemine göre yüzde 20 daha
gerileme gösterdiği belirtildi.
Bavul ticaretinden pay ahnak
isteyen başka ülkelerin de
piyasaya ginneleri ve bu
ülkelerin aldıklan tedbirler
nedeniyle Türkiye'nin pazar
payının önemli ölçüde daraldığı
kaydedilen raporda. bu
gelişmelerin satıcılan kredili
satış yapmak zorunda bıraktığı
belirtildi.
10 katrilyon lira faize aktanlacak
1999 bütçesi
şekifleniyor
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Yıl sonunda isti-
fa edecek olan 55. hükü-
met, 1999 yılı bütçesini şe-
killendırmeye başladı. Ulus-
lararası Para Fonu'y'a
(IMF) ımzalanan anlaşma
doğrultusunda ücretlenn ve
destekleme alım fiyatlan-
nın yaşanan değil, gelecek
enfiasyon hedefıne göre be-
lirlenmesi temelıne daya-
nan yeni yılın bütcesınde.
1999 yıl sonu için enflasyon
hedefi yüzde 20 olarak ön-
görülüyor.
Maliye Bakanı Zckeri-
yaTemizel'in verdiği bilgi-
İere göre, 1999 yılında 20-
21 katnlyonliraolacakbüt-
çenin. 10 katrilyon lirası fa-
iz ödemelerinde kullanıla-
cak.Hükümet. 14 katrilyon
793 trilyon lira olan 1998 yı-
lı bütçesinden de 5 katril-
yon 900 trilyon lıralık bö-
lümünü faiz ödemelerine
ayırmıştı. Ancak, hükümet,
ilk 7 ayhk sonuçlann ar-
dından faız aktanmını 6.2
katrilyon lira tahminiyle re-
vize etti.
1997'inilkyansında6%
trilyon lira olan bütçe açı-
ğı 1998'in ilk 6 ayı sonun-
da 1 katrilyon 886 trilyon li-
raya çıktı. Hükümet, üçün-
cü 3 ayhk dönemde de 3.2
katrilyon lira gelir hedefı-
ne karşılık, 1.9 katnlyon li-
ra faiz, 2.7 katrilyon lira fa-
ız dışı olmak üzere toplam
4.6 katrilyon lıralık harca-
ma öngörüyor.
Bütçe dışı fazla
Hükümet. yıl sonunda
bütçe açığının, 3.8 katril-
yon lira düzeyinde gerçek-
leşmesini öngörürken 1.9
katnlyon lira olarak prog-
ramlanan faiz dışı bütçe faz-
lasını da 2.4 katrilyon lira-
ya çıkarmaya çalışıyor.
Bu yılın ilk yansında 5.4
katrilyon lira düzeyinde ger-
çekleşen ıç borçlanmanın,
yılın ikincı yansında da 3.8-
4.8 katrilyon liraolması he-
defleniyor.
Hükümet, IMF'yle im-
zaladığı anlaşmayla dış
borçlanmayı arttırarak faiz
yükünü kırma hedefıne kar-
şın, yılın ikincı 6 ayhk dö-
neminde 2 milyar dolarlık
dış borçlanmaya gıdılme-
sini öngördü.
Kümülatifyüzde 14.8 ar-
tış öngörüsüne karşın ilk 3
ayda yüzde 15.9; ikinci 3 ay-
daki yüzde 7.5 hedefine
karşın yüzde 9.1'e çıkan
toptan eşya fıyat endeksi
(TEFE)artış oranmın üçün-
cü 3 ayhk dönemde yüzde
9.3 düzeyinde tutulması ön-
görülüyor.
İŞÇİNİN EYRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Tuz Kokarsa
15 yıla yakın Teksıf Bursa Şubesi'nde hizmetli ola-
rak çalışan, haksız bir şekilde, gerekçesız ış akdinin
feshedildiğinı bildıren Cemil Atlılar. yanıtlanmasını
ıstediği kimi sorular yöneltiyor:
"Patron beni işten atersa derhal sendikama gider,
bu duruma beraberce karşı koyanz, ama bu işi sen-
dika yaparsa ne yapmalıyız? Et kokarsa tuzlanır, tuz
kokarsa ne yapılır? Gerekçesız ışten atılmalara karşı
çıkması gerekenler, kendi çalıştırdıklan elemanları iş-
ten atıyortarsa, böyle demokratik kurum ve kuruluş-
lara nasıl güvenılir?.. Işten attıkları yetmıyormuş gibi
kıdem tazminatını az alabilmem için, iş akdimi tem-
muz ayından önce fesheden kafalan, işçı düşmanla-
nnı sıze şikâyet ediyorum..."
Özel örnek üzerinde söyleneceklerin söylenmiş ol-
duğunu gözeterek, sendikacıların genelde çok kötü
işveren olmakla övündüklerini ve çok yaygın olarak sen-
dika çalışanlannı olabildiğince düşük ücretlerle çalış-
tınp sömürme, haklarını vermeme eğiliminde olduk-
lannı vurgulamak ıstenm. Belkı iyi niyetle, işçi aıdat-
lan ile oluşan sendikaların gelirlennı iyi korumak ıste-
diklerini düşünebilirsınız. Keşke öyle olsaydı. Genel ola-
rak günümüzde çogunluk sendıkada, gerçek anlam-
da bir yönetıciler vurgunu, talanı söz konusu. Yaşam
boyu profesyonel sendikacılık yapmış, ücretli çalışmış
sendika başkanlarının siyasetçiler kadar kirii, nere-
den edindiklennın hesabını veremeyecekleri servet-
leri söz konusu.
Akıl almaz lüks bir yaşam, sendikal çalışmalara hiç-
bir ciddi katkıda bulunmadıklan ulusal ve uluslarara-
sı lüks seyahatler, israf, alım satımlarda yolsuzluklar,
"harçlıkçı" lakabı ile dolaşmaktan utanmayan liderle*
rimiz var. Siyası ıktıdarlar, sermaye cephesi, ortak çı-
karian kollayan medya, bu durumdan çok hoşnut. Ki-
şisel kirliliklerinin hesabını veremeyecek sendika lider-
lerinin varlığı sayesinde emegin haklan, sendikal hak-
lar kolayca çiğnenıyor. En küçük bir karşı durmada ki-
şisel kirienmişlik, şanta] aracı olarak kullanılabiliyor. Bu
tuzu bile kokmuş sendikal haklardüzeni kolayca sür-
dürülüp gidiyor.
• • •
Sendikal düzenin kokuşmuş tuzu toplumu pek ilgi-
lendirmiyor. Nasılsa sendikal haklandan yararlanabi-
len işçiler, 20 milyonu aşan çalışan içinde 750-800 birv
lerle sayılabilıyoriar. Onlar da üyesi olduklan sendika-
larda sendika ıçi demokrasiyi, özdenetimi asla işlete-
miyorlar.
foplum, genel kamuoyu ise sendikal haklann tuzu-
nun bile kokuştuğu bır düzende gerçek demokrasi-
den, temiz siyasetten söz edilemeyeceğıni atlıyoc.
Pariamento dışı muhalefetın, sıvil toplum örgütlerinin
en etkili örgütlü gücü sendikaların ağırfığı, denetimi
söz konusu olmadığında, kirii siyaset nasıl temizlene-
cek?
Toplumun her şeye rağmen tek geçerli denetim ara-
cı sandık, seçım kararının alınmış olması. kirti siyaset-
ten yakınan vatandaşı sevindirecegine kaygılandırtyor.
Gazeteci her şeyi bildiğı varsayılan yan cahildir ya, önü-
ne gelen seçim kararının alınmış olmasının tedirginli-
ğınde, ne olacağını sorup duruyorlar. Kendi adıma ve-
recek yanıtım olmadığını biliyoaım. Ama medya yıl-
dızlanna, siyasi lıderlere en yakın olanlara bakılırsa. se-
çim kararı şikeden alınmış. Ilan edilen tarıhte seçim
olacağına inanmıyorlar. Bır biçımde ılkbaharda se-
çimlerin yapılmamasının biryolunun bulunacağını söy-
lüyortar.
Yıne de siyasi liderierin bütün planlan, kararian, top-
lumla, parti üyeleri ile hiçbir hesaplaşma yaşanmadan
seçime kaçıp gitme üzerine. Liderlerimiz için seçim ta-
rihinin değil, seçime hangi koşullarda gidılebıleceği-
nın önemi çok fazla. Gönüller, çıkarlar özellikle parla-
menterter açısından süreyi geciktirmekte. Ancak ger-
çek anlamda bır demokratikleşme, hesaplaşma ya-
şanmaması koşulu ile. Ufukta hesaplaşma görülürse,
hemen seçim yeğlenir
12 Eylül düzeninin yarattığı lıderdiktatoryası. siya-
setteki sorunlann, kirlenmenin, buzdağının sadece
görülen yüzeyi. Yıllardır kaderlerini liderlere bağlamış
pariamenterierin durumu daha bile içler acısı. Onlan,
en büyüğünden en küçüğüne, kırli çıkarlannın aracı,
bazen de masum iş takiplerının olmazsa olmaz par-
çası olarak görmeye koşullanmış partili delegenin,
partili üyenin durumu daha mı temız?
M Arkası H. Sayfada
Okula başlarken
keyfinizi kaçırmayın!
Nakit Eğitim
Nakit Eğitim istediğiniz gibi
bir eğitim almanızı sağlıyor... hiç zorlanmadan.
Nakit Eğitim, iktısat Bankası nın özel ıhtıyaçlara getırdığı
ozel çözümlerden sadece bırı Gelın konuşalım.
Sıze en uygun çözünnu sunahm İKTİSAT
Memnun iyetle
• Nakit Alışveriş • Nakit Ev • Nakit IMıyaç • Nakit Otomobıl • Nakit Tatıl • Nakit Çek • Nakit Hesap • Otomatik Odeme