Katalog

24 TEMMUZ 1998 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 13 17 Haziran'da başlayan vergi reformu maratonu için 36 günde 160 saat görüşme yapıldı Meclis rekor kırdıANKARA (Cumhuri>et Burosu) - TBMM Genel Kurulu'ndc 17 Hazı- ran gunu başlayan vergı reformu ma- ratonu oncekı gece tamamlandı Bu sure ıçınde denetım çalışmala- nnı da surdurerek çok sayıda soruş- turma onergesıyle bırlıkte Başbakan Mesut Ydmaz hakkındakı gensoru onergesını de karara bağlayan Mec- lıs, 36 gunluk sure ıçınde 160 saat ça- hşarak vergı reform yasasını çıkardı 24 Ocak tanhınde Bakanlar Kuru- lu tarafından Meclıs'e sevk edılen vergı reform tasansının yasalaşması 6 a> sürdu Aylarca komısyonlarda goruşül- dukten sonra 17 Haziran'da TBMM Genel K.unılu'nda ele alınan tasan, bu- rada da 36 gun kaldı Bu sure ıçınde denetım gıbı dıger faalıyetlennı de sur- duren Meclıs, pazartesı ve cuma gun- len de dahıl her gun 14 00 ıle 24 00 saatlerı arasında çalıştı Bu arada bır kez toplantı yeter sa- yısı bulunamadığı ıçın gece çalışma- sı yapamayan Meclıs, bır kez cuma gunu gruplann anlaşması sonucu top- lanmadı Boylece, Meclıs'te 24 bırleşımde toplam 160 saat çalışılarak \ergı ya- sası çıkanldı Gelir vergisine sınırlama Telıfodemelenndegelır\ergısı mu- afıyetı sınırlandınldı Serbest meslek ka- zançlanndan "sanatçubilimadamuga- zetecilerin eserlerini satnıalan. devret- meleri, kiraiamalan > a da yayımlama- lan volu>la aldıklan bedeller", 1999 yılından ıtıbaren 7 mılyar lırayı aşma- mak koşuluyla gelır vergısınden muaf olabılecek TBMM de oncekı gece yapılan ek- leme duzenlemeyle 193 sayılı Gelır Vergısı Yasası nın 18 maddesınde sı- ralanan serbest meslek kazançlannın gelır vergısı dışında tutulmasına sınır- iama getırıldı Gelır vergısı ılk ve ıkıncı dılım top- lamı, 1999 yılı ıçın 7 mılyar lıra duze- yınde bulunuyor Gelır vergısınden ıstısnatutulan ser- best meslek kazançlan, bututan aşma- sı durumunda, 1999 \ ılında alt sının yuz- de 15, ust sının yuzde 40 olacak olan gelır vergısı tanfesı uzennden vergı- lendırılecek Boylece gelır vergısı ıstısnasına ge- tınlen sınıriama 2008 yıl sonuna kadar surecek Türk vergi sisteminde yeni dönemANKARA (CumhuriyetBu- rosu) - Ucretlılerden fınansal pıyasalara, çıftçılerden esnaf ve serbest meslek sahıplenne kadar toplumun tum kesımle- nnı ılgılendıren vergı paketıy- le, kayıt sıstemınden cezalara, vergı oranlanndan vergıleme yontemıne kadar Turk vergı sisteminde yenı donem açıldı Gelınn tanımı ve vergılendı- nlecek gelır kategonlen ge nışletılırken "kaynakteortsr >enne "net-artış teorisi" te- mel alındı Bovlece "kışile- rin sahip olduklan ureüm fak- törleri olan emek ve sermave- nm uretim surecıne sokulma- sıyla elde edikn değerter akı- mı" tanımıvla bulunacak ge- lır yenne, malı ırade tuketım ya da tasarrufu esas olacak Net artış teonsıyle, uretim tak- törlennın kullanunı sonucu or- tayaçıkmayantransferler arı- zı gelırler ve çeşıtlı nedenler- le ortaya çıkan değer artışlan da net artış te- onsıne gore gelır kavramı ıçıne gırecek Bu yolla herhangı bır harcama yapıldığında, "Ne- reden buktun" sorusunu soracak olan malı ıda- re, vergısı odenmemışbır gelır ortaya çıkma- sı durumunda vergılendırmeye gıdebılecek Hukumet. bu duzenlemevle kayıt dışını ka- yıt altına alma>ı ve vergı kaybını onlemeyı hedeflıyor Yenı vergı duzenlemesıyle getınlen onem- lı deâışıklıkler şoyle Yttf$t)Ztere teSfth*: 'Vergi mahremıye- tıne ılışkın duzenlemeye yapılan eklemeyle Malıye Bakanlığı, vergılennı ode- meyenlen açıklayabılecek Bakanlık, vergı mıktarlan odenmeyen tutar ve ceza- lan açıklama yetkısını yurt- dışı ve taşra teşkılatına ol- duğu gıbı \ ergılendırme yetkısı bulunan be- ledıye gıbı ılgılı kamu ıdarelenne de devre- debılecek Devlet de faiz ödeyecek: Deviet fazla ve yersız tahsılat yaptığı yukumluye 3 ay ıçınde gen odeme yapmazsa, 6183 sayılı yasaya gore belırlenen tecıl faız oranıyla bır- lıkte odeme yapacak Yasa dışında yapılandu- zenlemeyle tecıl faızı 9 Temmuz 1998'den ıtıbaren yuzde 12 den yuzde 8 e ındınlmıştı Buduzenleme 1 Ocak 1999 tanhınden ıtıba- ren geçerlı olacak YÜkÜmlU kaydl: Malı ıdareyemukelle- fıyetı sona erdırme hakkı tanınıyor İşı bırak- tığına daır bıldınmde bulunmayan kışının ışı bıraktığı saptandığında ya da adresınde bu- lunamaması ve başka bır adreste ışı yuruttu- ğune ılışkın bılgı edınılememesı durumunda yukümlu kaydı sılınecek TeknOİOJIye Uyum: \ ukumluler. yet- kılı makam v e memurlann talebı uzenne bıl- dınmde bulunmak zorunda olduklan her tur defter. vesıka ve karnelerle ılgılı mıkro fış, mıkro film. manyetık teyp dısket ve benze- n ortamlardakı kavıtlannı da sunacaklar Bankaların avantajına sınıriama: Geçıcı \ ergılendırmede hısse senetlen v e ya- tınm fonu katılma belgelen ıçın ongorulen alış bedelıyle değerlendırme kapsamına va- desı 2 yıl ve daha uzun olan kamu kağıtlan- nın da dahıl edılmesıyle ozellıkle bankalara sağlanan vergı avantajı CHP"nın onergesıy- le aenel kurulda kaldınldı Onerge sahıbı THPTi Nihat Matkap, değışıktikle etde edı- lecek vergı gelınnın 1 katnlyona ulaşacağı- nı savundu Geçıcı maddeyle yapılan duzenlemeyle hı&>e senetlen ıle yuzde 51 ı Turkıye'de ku- rulu şırketlenn hısse senetlennden oluşan ya- tınm fonlan katılma belgelen, 1 v ıldan uzun sure elde tutulmalan koşuluyla v ergıden mu- af aıtuldu Faiz gelirlerinde reel değer: Vergılendırmede faız nıtelı- gındekı menkul sermaye ge- lırlennınreeldeğerierıntrttez alınması sağlandı Buna gö- re tahvıl faızlen Hazınebo- faızlen ıle Toplu Konut l 1 vergide AJNKARA (Cumhurivet Bürosu) - - Tarım ve zıraı kazançlann gerçek usulde vergılendınlmesı 1 Ocak 1998 ıtıbanyla yünıriüğe gırecek - Veraset ve ınnkal vergisine ılış- kın duzenleme. kanunun yaytmı tan- hınden ıtıbaren yürurlükte olacak 1 Ocak 1999'dan ıtıbaren vurürlü- ğe gırecek bazı düzenlemeler şoyle - Devletın de gen ödemelenne fa- ız uygulaması - Vergı zıyaının tekrarlanması ha- hnde cezalarm arttmlmasına ılışkın dû- zenleme - Vergı zıyaı duzenlemesı. vergı ce- zalannm uzlaşma kapsammdan çıka- nlması -Vergı kaçırılması ve hapıs ceza- lanna ılışkın duzenleme - Usulsuzluk ve özel usulsûztûk ce- zalan bazı yürürlük - Gelınn tanımı ve yenı gelır kate- gonsı - Gelır vergısı muafhğma ılışkın duzenleme - Yatınm ındınmı - Basıt usulle ılgılı düzenlemeler - Tahvıl. Hazıne bonosu. Toplu Ko- nut, Kamu Ortaklığı ve Özellestırme tdaresı'nce çıkanlan menkul kıymet gen ddemelennde ıtfa bedelının ge- lır sayümaması, ancak bunun dövız ya da başka bır değere endekslı menkul kıymetlenn ıtfası ıçın geçerlı olmama- sına ılışkın duzenleme - Dığerkazanç ve ıratlarkapsamm- dakı düzenlemeler - \h dılım yûzde 15, üst dılımı yüz- de 40'a mdırene gelır vergısı tanfesı - Geçıcı vergı duzenlemesı - Bagiş veyardımlara ılışkın düzen- lemeler tarihleri 1 - Taşıt pulunun kaldınlması - Esnaf muaflığı beigesı - Vakıf ve derneklere bağışa vergı - Emlak vergısınde bıldınm yaptl- maması durumunda, rayıç değenn be- ledıye tarafından saptanmasına ılışkın duzenleme Kanunun yayımmı ızleyen ayınba- şmda > ururlüğe gırecekler - tkramıyelere ılışkın yenı duzen- leme - Tapu ve kadastro harç oranlann- dakı ındınm - Yatınm teşvık belgelenne ılışkın düzenlemeler Yayımı tanhınden ıtıbaren 1998 ge- lırlenne uygulanacak düzenlemeler - Bına kıralannda muafiyet smın- na ılışkın duzenleme - Gelır beyannamelenne ılışkın duzenleme nan gelırlere uygulanmayacak Menkul kıy- met gelırlennın enflasyondan anndırma ola- rak bılınen ındınm oranınm uygulanmasıy- la bulunacak mıktar menkul sermave gelın sayılmayacak Ceçid vergi 4'e bolündü: Bıryıihk tahmını kazanç uzennden odenen geçıcı ver gı, 3'er a>hk donemler ıtıbanyla oluşan ka- zanç uzennden odenecek Gelır Vergısı mu- kelleflerınde geçıcı vergı oranı yuzde 15 ola- rak uygulanacak Boy lece esnaf tuccar ıle av u- kat, doktor gıbı meslek sahıplen yuzde 50 de- ğıl vuzde 15 oranında 3 er aylık donemler halınde geçıcı vergı odeyecekler Kazançla- nnın yuzde 30 u oranında Kurumlar Vergısı odeme yukumlulen ıse can vergılendırme donemının Kurumlar Vergısı'ne mahsup edıl- mek uzere 3 er aylık kazançlan uzennden yuzde 25 oranında geçıcı vergı odeyecekler Geçıcı v ergıde vapılan duzenlemey le geçmış yılın değıl can yıl kazancının esas alınması sağlandı Enerjide vergi ödünü: Enerjı sekto- rundekı ozelleijtınnelen duzenleven 3096 sa- yılı yasa ve "vap-ışlet- de\Tet"ı duzenleyen mınatlan gıbı v ergıden muaf v an odemeler- den oluşan memurlar ıçın yuzde 1 6-2 5 gı- bı sınırlı ıvıleştırme getınrken, ışçıler ıçın önem taşıyor Faız ve repo gelırlen 1998 yılında 2 mıl- yar 500 mılyon lırayı aşanlar, yıllık gelır ver- gısı beyannamesı verecekler Bırden fazla ış- verenden ucret alanlar da, yıllık gelırlen 2 mıl- yar 500 mılyon lırayı aşması durumunda yıl- lık gelır vergısı beyannamesı verecekler Kurumlar Vergısı de 1999 yılından ıtıba- ren yuzde 40 tan yuzde 30'a ındırıldı Cötürü usul kalkıyor: Gotum usui vergıleme sıstemının 1 Ocak 1999'dakaldı- nlması ongorulerek. basıt usulde vergıleme sıstemı getırıldı Basıt usule geçecek olan es- nafın 2000 y ılına kadar goturu esaslarına go- re vergılendınlebılmesıne ılışkın geçış sure- sı 2001 y ılına kadar uzatıldı Cezalar arttırıldi: Vergı kaybı ve usulsuzluk cezalanarttmldı Vergı kay- bına neden olanlann cezala- n 5 yıllık sure ıçınde aynı suçu tekrar etme- len halınde yuzde ^0 oranında arttınlacak Bütçede Vergi Celirleri (milyar TL) Yıllar 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998- Gelırler 10 089 17016 30 379 55 239 96 747 174 224 351 392 745116 1 394 023 2 702 034 5 834 331 2 040 530 Vergı Gelırlen 9051 14 232 25 550 45 400 78 643 141 602 264 273 587 760 1 084 350 2 244 094 4 750 451 1 641 168 89 71 83 64 8410 8219 81 29 81 28 75 21 78 88 77 79 83 05 8142 80 43 •llküçay m p Idaresı, Kamu Ortaklığı ldaresı ve Ozelleş- tıme ldaresı nce çıkanlan menkul kıymet- lerden sağlanan gelırler her nev ı alacak fa- ızlen mev duat faızlerı repogelırlen taızsız olarak kredı verenlere odenen kâr paylan ıle kâr ve zarar ortaklığı belgesı karşılığı ödenen kâr paylan ve ozel fınans kurumlannca kâr v e zarara katılma karşılığında odenen kâr pavlan reel değerlen uzennden vergılendırı- lecek Menkul kıymetler yatınm fonlan ve or- taklanndan elde edılen kâr pay lan ıçın ongo- rulen enflasyondan anndırma, dovız cınsın- den açılan hesaplara odenen faız ve kâr pay- lan ıle dovıze, altına veya başka bır değere erdekslı menkul kıymetler ve dovız cınsın- denıhraç edılen menkul kıvmp'1 "r *• -M ->- 3996 sayılı yasalarda tanımlanan şırketlenn sennaye olarak ortaya koyduklan yabancı paraların harcandıklan veya Turk Lırası'na çevnldıklen tanhe kadar oluşan kur farklan vergı kapsamı dışına çıkanldı Bu şırketler le- hıne oluşan kur farklannın donem kazancı- na dahıl edılmemesı ve sermayeye eklenme- »ı durumunda da ışletmeden çekış v e kar da- ğıftfflt saytlmamasıy lasaf lananvergı muafı- yetıne karsılık aleyhlenne oluşacak kur fark- lanna da guvence tanındı Vergi dilimleri değijti: Gelır Vergısı dılımı yukseltılır- ken, alt dılıme uygulanan ver- gı oranı 10 puan, ust dılıme uy - gulanan \ergı oranı ıse 15 pu- an duşuruldu Gelır Vergısfnde 1999 y ılında geçerlı olacak tanfeye gore ha- len 750 mılyon lıra olan ılk dılım 1 mılyara vukseltıldı Buna gore, 2 mılyara kadar olan gelırleryuzde 15 oranında vergılendınlecek ^5 mılyar lırarun 2 milyar lıfasıTçîıOOOTniî^ yon lıra fazlası ıçın yuzde 20 10 mılyar lı- ranın 5 mılyar lırası ıçın 900 mılvon lıra faz- lası yüzde 25 25 mılvar lıranın 10 mılyar lı- rası ıçın 2 mılyar 150 mılyon lıra fazlası vuz- de 30 50 mılvar lıranın 25 mılyan ıçın 6 mıl- yar 650 mılyon lıra fazlası yuzde35 50mıl- yardan fazla gelırlenn 50 mılyar lırası ıçın 15 mılyar 400 mılvon fazlası ıse yuzde 40 ora- nında vergılendınlecek Ancak Gelır Vergı- sı tanfesının 1998 yılı ıtıbanyla alt dılımde yuzde 20 ye ust dılımde yuzde 45 e mdınl- mesıne ılışkın duzenleme, Uluslararası Para Fonu'yla ımzalanan anlaşma doğrultusunda değıştınldı Boylece, çalışanlar açısından onem tasıyan Gelır Vergısı tanfesındekı ındınmın yururluk tanhı 1 Temmuz 1998 eçekılerek7aylıkge- nye donuk hak kaybı yaratıldı Gelır Vergısı tanfesınde yapılan ındınm, maaşlannm buyuk bolumu ozel hızmet taz- Usulsuzlük cezalan da, suçun ZyıIIık sure îçın- de yınelenmesı durumunda yuzde 25 oranın- da arttınlacak Vergı kaçakçılıgına "teşeb- büsedenJere",belgebasımı ıle ılgılı bıldınm gorev ını tamamen veya kısmen yenne getır- meyen matbaa ışletmecılenne, vergı kımlık numarası ıle ışlem yapan kuruiuşlann bu ış- lemlerleılgılıbılgılen Malıye yebıldırmeme- mclcn durumunda 75 mılyon hfa^eeza kest- lecek özel USUİSUZlUk cezaSI: \1alı>e Ba- kanlıgı nın ozel ısaretiı gorevlısının uyansı- na rağmen aracmı durdurmayan araç surucu- lenne de 75 mılyon lıra "ozel usulsuzluk ce- zasT kesılecek Gelır ve Kurumlar Vergısı mu- kelleflenne bılgı vermemelerı halınde uy- gulanacak "ozel usulsuzluk cezalan"1 gunun koşullanna gore venıden behrlendı Vergi kaçakçılığı tanımı: vergı ka- çakçılığının tanımı netleştınlırdı Sahte bel- ge ve naylon falurakullaııaıı mukellefler ver- gı kaçakçılığı suçundan 18 avdan 3 yıla ka- daı hapıs cezasına çarptırılacaklar Muhase- be hılesı, gerçek olmay an kışıler adına hesap açılması, 2 defterkullanımı belgeve defter kav ıtlannın tahnp edılmesı voluy la vergı kav- bına neden olanlar da 6 aydan 3 yıla kadar ha- pıs cezasına çarptınlacaklar Ancak bu ha- pıs cezası, para cezasına çevrılebtlecek Malİ m ü a t 3 0 EylUİ: Kavıt dışı kayda alınmasına \ onelık olarak y apıldığı belırtılen duzenlemeyle malı mılat yılı 30 Eylul 1998 olarak behrlendı Kay ıtlarda yer almayan, ve- sıkalarla kamtlanamayan nakıt para, mevdu- at sertıfıkası dovız ve benzerı kıvmetler 30 Eylul 1998 tanhı ıtıbarıy la bankalarda en az bır gun sureyle turularak kayda alınacak, bu kayıtlar baz alınarak geçmışe donuk ışlem yapılamayacak "Nereden buldun" dıye so- rulmayacak Turk v atandaşlanna aıt basta İs- \ ıçre bankalan olmak uzere, yurtdışındakı bankalarda bu- lunduğu hesaplanan yaklasık 40 mılyar doların da Turkı- ye'ye getırılerek bankalarda bloke edılmesı durumunda. kayda alınabıleceğı bıldınldı Yatırımlara indirim: Vatınm ındırım oranı yatınm tutannın yuzde 4O'ı oranında olacak 250 mılyon dolar tu- tarındakı vatırımlarda vergı ındınmı yuzde 200'e kadar çı- kanlabılecek Bağıslara vergi: Bağış \c \ardimlarvergı kapsamına alındı Kamu kuruluşlan va- kıflar v e kamu yaranna dernek- lere yapılacak bağışlann ver- gıden muaftutulmasına ılışkın maddeye kulturel \ e sanatsal faalıyetlen desteklemeye yo- nelık bağışlar da eklendı Va- kıflar ve dernekler stopaja ta- bı tutulmamış gelırlen ûzenn- den beyanname verccekler BaSİt USUİe bağllllk: Buyuk şehırler- de yıllık 420 mılvon dıger yerlerde 300 mıl- yon lıraya kadar kıra odeyen esnaf basıt usu- le gore vergılendırılecek Tarımda kayıt dışılığa onlem: Kuçukçıft- çı muaflığı ve zıraı ka- zancın go- turu gıder usulüne gore tespıtı yontemınden vazge*,ıle- cek Zıraı kazançlar ya sadece stopaj yoluy- la ya da gerçek usulde v ergılendınlecek Ge- çen yıl satışlan 1 5 mılvar lıranın altında olan çıftçılerden vergı jlınmayacak Muafiyet Simrlari: Vergıden muaf es- nafın ve gerçek usulde vergılendınlmeyen çıftçılenneldeettıklerı tıcan ve zıraı kazanç- lann belırtılen sınırlan aşan kısmmın vergı- lendınlmesı hukme bağlandı Vergılendırme vapabılmek ıçın bır takv ım yılı ıçınde elde edı- lecek kazanç ve gelınn asgan ucretın yıllık brut tutannın uç katını aşması gerekıyor Ebe, arzuhalciye muafiyet: \utu- su 5 bını aşmayan yerlerdekı ebe sunnetçı sağlık memuru, arzuhalcı rehberlık gıbı fa- alıyette bulunanlar \ergıden muaf sayıldı Arastirmaya teSVİk: Mukelleflenn araştırma ve gelıştırme harcamalanna da teş- \ ık getınldı Mukelleflenn yıl ıçınde yaptık- lan kendı araştırma v e gelıştırme harcama tu- tarını geçmemek uzere, ılgıiı donemde ode- melen gereken yıllık Kurumlar Vergısı'nın yuzde 20sı vasal suresı ıçınde tahsıl edılme- yecek Bu vergı, 3 yıl sureyle faızsız olarak ertelenebılecek ve ertelenen bu vergı 3 yıl ıçın- de Kurumlar Vergısı'nın odenme taksıtleny- le bırlıkte eşıt takMtler halınde odenecek Futbolculara vergi: Spoaulann yalnızca yuzde 15 lık stopaj kesıntısıy le 2000 y ılına kadar Gelır Vergısıdı- şında tutulmalarına ılışkın muafiyet. 1 yıl once sonaer- dınlrvor Futbolcularda 1999 y ılından ıtıbaren Gelır Vergı- sı tanfesı uzennden vergılendınlecekler Veraset ve Intikal Vergisi: veraset Vergısı oranlan duşuruldu Veraset yoluyla ın- tıkallerde matraha gore vergı oranı yuzde 1 ıle yuzde 10 arasında, ıvazsız (karşılıksız) ıntıkallerde ıse yuzde 10 ıle yuzde 30 arasın- Tİa değışecek — İ: Gerçek vetuzelkışı- lerce duzenlenen yanşma \ e çekılışler sonu- cu hak sahıplenne odenen ıkramıyelerden kesılen v ergılere ılışkın beyanname, yanşma ve çekılışın yapıldığı tanhı ızleyen ayın 20 gunu akşamına kadar venlecek TaSlt PUİU kaldinldl: Taşıt pulu uy- gu!dmasi 1999 yılından ıtıbaren kaldınldı Taşıt Vergısı vergı daırelerıne yatınlacak Değer artıs kazanci: 31 Arahk20O8'e dek uygulanmak uzere 5 yıldan fazla elde tu- tulan konutlar îte^koy kıymet beyan deftenne kaydedılmesı gereken gaynmenkullenn elden çıkanlmasından doğan kazançlar Gelır Vergı- sı kapsamı dışında tutulacak Hayat standardı kaldınldı: zararet- seler dahı esnafı \e tuccarı asgan bır kazanç uzennden vergı odemeye zorlayan, serbest meslek sahıplennın de kazançlan oranında ver- gılendınlmesını onledığı belırtılen hayat stan- dardı esası kaldınldı Celir tanımı genişletildi: Gehr ver- gısı nın tanımı, "Tasamıf veya harcama ko- nusu olan her turlu kazanç ve iradın safı tu- tan" olarak genişletildi Mıras. bağış, kumar, bahşış pıyango ıkramıyelen gıbı transfernı- telığındekı gelırler de vergı kapsamına alın- dı Gelırkategonlennde7 sıradaveralansa- ır kazanç ve ıratlar da -Kay nağına bakdmak- sızın her turlü kazanç ve ırauar" olarak de- ğıştınldı Emlak vergisinde indirim Bma Vergısı oranı bınde 2, meskenlerdekı vergı oranı ıse bmde 1 'e duşuruldu Emlak Vergısı oranlannı yansına kadar uıdırme veya 2 kaüna çıkarma konusunda Bakanlar Kurulu yetkılendmldı Turkıye'de tek meskenı olup burada kendılen oturanlardan, gelırlen sosyal güvenlık kuruluşlanndan aldıklan aylıklarla sınırlı olanlardan veya bunlann kendılen uzennde kayıtlı olmayan ve herhangı bır gelın olmayan eşlennın meskenlenne aıt vergı oranlannın 0'a dek ındınlmesı konusunda da BakanlaT Kurulu yetkılı kılındı Tek meskene hısse ıle sahıp olunması durumunda hısselenne aıt bötum ıle şehıt, dul ve yet'mler, gazılenn tek meskenlen hakkında da ındınm ayncalığı geçerlı kılındı 10 mılyar lıra değenndekı bır ev ıçin bmde 4 uzennden ödenen 40 mılyon lıralık vergı 10 mılyon lu^yamecek Ancak 1998 yılı ıçin yasa yururlüge gırmezse odenecek vergıden az vergı odenmeyeceğı yönünde bır duzenlemeyle beledıyeler korundu Beledıyeler, 4 yılda btf asgan bedel beîırlemesı yapacaklar 4 yıl boyunca sabıt kalan Emlak Vergısı matrahının her yıl yentden değerleme oranı ıle arttınlması kabul edıldı Arazı Vergisı'nın oranı da bmde 1 oldu ÇIFTÇIDOSTU SADULLAH LSUMİ Et İthalatı İçin Senaryo Arkadaşımız Fatma Koşar'ın hayvancılıktakı olum- suz gelışmelerı butun çıplaklıQı ıle sergıleyen bır ha- berı oncekı gun gazetemızın ekonomı sayfasında yer almıştı Sanıyorum herkesın dıkkatını çekmıştır 1980 yılından once de Turkıye'nın belkı çok sorun- lan vardı amaa hayvancılığı tartışmak kımsenın aklı- nagelmıyordu Çunku, herhangı bır sıkıntıyoktu Ge- lışmeler de umut vencıydı Zıra, Turkıye hayvancılık sektorunde hamle ustu- ne hamle yapıyordu Avrupa da bınncı, dunyada ıkın- cı sıradaydı 1980 yılında hayvan sayımız 87 mılyona çıkmıştı Dunya bınncısı Amenka'nın hayvan sayısı ıse, aynı tanhlerde 115 mılyon cıvanndaydı Turkıye'de koşullar devam ettığı takdırde 199O'lı yıl- larda Amerıka'yı geçecegımız ve "şampıyonluk tah- tına" oturacağımız hesap edılıyordu Nıtekım, Ame- nka da bu hesaplan yaptığı ıçın panığe kapılmıştı Amenka ve Avrupa ulkelerı korkmakta haklıydı 1970 yılında 73 mılyon olan hayvan sayımız 1980 yı- lında 87 mılyona ulaşmıştı Bu kadar kısa sure ıçınde hayvan sayısını 14 mılyon arttırmak gerçekten buyuk bır başarıydı Batılı ulkeler de aynı goruşteydıler 1980 yılından sonra ışbaşına gelen asker ve sıvıl hukumetler dunya gerçeklennı bır kenara ıterek ta- nm polıtıkalannda onemlı değışıklıkler yaptılar Hay- vancılık da bu degışıklıklerden nasıbını aldı Hayvancıhğın gelışmesınde buyuk katkısı olan SEK, Et-Balık Kurumu ve Yem Sanayıı gıbı tanmsal KİT'ler "Kara delık' ılan edıldı Gelmış geçmış hukumetler bu kuruluşlan, batırmak ıçın yuksek faızlı kredılerle borç batağına surukledı Her vesıle ıle ozelleşttnleceğı açık- landığı ıçın SEK ve Et-Balık Kurumu'nun pıyasalarda rekabet ortamı oluşturacak gucu kalmadı Nıtekım, daha sonra da bılındığı gıbı uretıcının malı olan bu ku- ruluşlar haraç-mezat satışa çıkanldı ve ozel sektor fir- malanna devredıldı • • • * Izlenen yenı polrtıkalar yanlıştı Hayvancılığın ve ure- • tıcılenn koaınması mumkun olmayacaktı Sanayıcıler ve tuccar zengın edılecektı Nıtekım, Turgut Ozal bu goruşlennı hıçbır sakınca duymadan açık açık soylu- yordu Sonuçta hayvancılıkta buyuk çapta bır genleme' başladı Uretıcılerborçlandıvefakırleştı Tuketıcılereti^ ve sut urunlennı pahalı yemek zorunda kaldı Ama, sa- nayıcı ve tuccar tnlyonlan kazanarak akıl almaz ser- vetlere ulaştı 1984 yılına ulaştığımızda kotu polrtıkalar hemen so-; nuç verdı Hayvan sayımız 4 yıl gıbı çok kısa bır sure ıçınde 87 mılyondan 64 mılyona duştu Bu genleme bır rekordu Hayvancılık tepe taklak gıdıyordu Dunya ulkelen bu genleme karşısında hayretler ıçın- de kalırken bır yandan da sevınıyordu Çunku, Turkı- ye onlar ıçın pariak bır pazar olacaktı 30 mılyona yakın hayvan uretıcısı bu genleme kar- şısında tepkı gostenrken, Turgut Ozal Tansu Çıller, Mesut Yılmaz hukumetlen yanlış polıtıkalara devam etmekten çekınmıyoriardı Çunku, amaç uretıctyı de- ğıl tuccar ve sanayıcıyı zengın etmektı Turkıye, 12 Eylul anlayışını surduren polıtıkacılardan kurtulamadığı ıçın, dunya gerçeklenne ters uygulama- lar da gunumuze kadar devam ettı Hayvan sayımız 1990'da 64 mılyona, 1995'te 55 mılyona, 1997'de de 52 mılyona genledı Şu sıralarda hayvan sayısının 50 mılyonun altına duştugu tahmın edılıyor • • • Kesım ıçın yeterlı hayvan kalmayınca Fatma Koşar arkadaşımızın yazdıgı gıbı, etfiyatlangerçekten 3 rnıJ-t yona dayandı Ama, fıyatlar 500 veya 600 bın lıra ct- vannda ıken, et fiyatlannın çok kısa bır sure ıçınde 2 veya 3 mılyon lıraya fırlayacağını yazdığımız zaman al- dığımız yanıt "Abartıyorsunuz" veya "Kışkırtıyorsu- nuz" bıçımınde oluyordu Ama, ışte oldu Et fiyatlan artık 3 mılyon lıra Daha da kotusu et fiyatlan artarken alım gucu de duştu Gelın ayda 50 veya 60 mılyon lırayı geçmeyen bır ışçı emeklısı 3 mılyon lıra vererek bır kılo etı nasıl alacak'' Turk ekonomısı oyle hale geldı kı, bır yandan fiyat- lar yukselıyor dığer yandan gelırler duşuyor Bu ne- denle çoluk çocuğuna ayda bır kez olsun 250 gram et goturemeyen ana ve babalann vıcdanlan sızlıyor Buna karsılık hukumetı yonetenlenn vıcdanlan nasır tutmuş olacak kı hâlâ tuccar ve sanayıcıden yana ız- lenen tanm ve hayvancılık polıtıkalannda bır değışık- lık gozlenmıyor Hukumet Avrupa bırlığının baskısını bahane ede- rek bır yanlış daha yapmaya hazırlanıyor Et ve canlı hayvan ıthalatına ızın venlecek Ustelık de "Mecbur kaldık, yoksa başka urunlenmızı satamayacaktık" dı- yecekler Zıra,rthalattanyenıden tnlyonlar kazanmak ıçın sabırsızlanan tuccar ve sanayıcılenmız var Hepımız bılıyoruz kı, hukumet ıthalata çoktan be- n kararlı Hayvan uretıcılen şıddetle karşı koyduğu ıçın kararname ımzaya açılamıyor Bır fırsatını bulup ışı brtırecekler Ithalatçılann Avrupa ulkelerınde cırrt at- tığını, Turkıye ye getırılecek hayvanların ve etlerın çoktan tespıt edıldığını "Sağır Sultan "lar bıle duydu Kararname ımzaya gonderıldığı anda hayvan ve et yuklu TIR'lar sınır kapımıza dayanmış olacak Yaşadıklarımızın, gorduklerımızın hepsı tam bır senaryo1 TASARRUF SAHÎPLERINE DUYURÜ İktisat Bankası TJLŞ. B Tipi Tahvil ve Bono Fonu İçtüzük Değişiküği Iküsat Bankası T A Ş B Tipı Tahvil ve Bono Fonu Içtûzûğû'nûn ve 3.3 maddelen Sermaye Pıyasası Kurulu'ndan alınan 21/07/1998 tarıh ve KYD/560 sayılı ızin doğrultusunda aşağıdakı şekılde değıştınlmış olup, yenl içtüzük metnı 22/07/1998 tanhınde tıcaret sıcılıne tescıl ettırilmiştir. Bu artırım nedenıyle ıhraç edılecek katılma belgelerinin kayda alınması ıçın Sermaye Pıyasası Kurulu'na 24/07/1998 tanhınde başvurulacaktır Eski Metin Madde 3. Fon'un Tutan ve Süresı 3.1. Fon un tutan 5 OOO OOO OOO -CBeş mılyar) TL'dır 3.3. Fon 500 OOO -(Beşyüzbın) paya bölünmüştür Yeni Metin Madde 3. Fon'un Tutan ve Süresi 3.1. Fon'un tutan 25 OOO OOO OOO -(Yırmıbeşmılyar) TL'dır 3.3. Fon 2 500 OOO -(Ikımılyonbeşyüzbın) paya bölünmüştür İKTİSAT BAIKASI