Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyetİmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genef Yayın Yonetmenı Orhan Erinç
• Genel Yayın Koordınatörü HikmetÇe-
rinkaya # Yazıışien Müduru. İbrahim
Yıldız # Sorumlu Mudür Fikret tlkiz
• Haber Merkezı Müdürtr Hakan Kara
• Görsel Yönetmen: Fikret Eser
Dij Haberler Şinasi Danışoğlu A lathbarat Cengi/
> ıldının • tkonomı Vlehmet Saraç # Kuflur
Handan Şenköken 0 Spor AbdülKadir > ücelman
0 Makaleler Sami Karaören 0 Dıpdtme VMu/lah
VazıciA Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu #Bılgı-Bclge
Edibe Buğra 0 > un Haberkn Mehmel Faraç
Vayın Kurulu İlhan Selçuk
(Bajfcjnl Orhan Erinç, Oktay
Kurtböke. Ilikmel (, ıtinkaıa.
Şökran Soner. Ergun Balcı.
İbrahim Yıldız. Orhan Bursah.
Mustafa Balha\. Hakan Kara.
AnkaraTemsılciM Mustafa Balbay Ataturk BuhanNo'
125,Kaf4.Bakanlıkiar-AnkaraTel 41950:0(
7
hat). Kakb
4195027 • İzmır Teımılcısı Serdar Kuık. H Zıya
Blv 1352 S 2 3Td 441122ü. Faks 4419117#Adana
Temsılcısı Çetin Yiğenoğju. İnönüCd 119S No:l Kat.f.
Tel 363 12 II. Faks 363 12 15
Muessese Vlüduru Lslıin Akjnen 9
koordınaîor Ahmet korulsan #
\fuhas*e Büfcnt \ener#(dare Huseyin
Gürer • Uletme Önder Çefik • Bıigı-
fşlem- Vaîl fnal A Bılgısayar Sıstem
Mıirüvet ÇikrASan^ FaziletKııza
MEDV'A C: • Yönelım Kurulu
Başkanı - Oenel Müdur Gülbin
Erduran • Koordınaıor Reha
Işıtman # Genel Mudur Yardımcısj
SevdaÇoban Tel 514 0f 51 -
5139580-5138460-61.Faki 513*463
\ a>ımla\an ve Basan: \ em Gun Haber Ajansj. Basın ve Yavıncıhk A Ş
Turkoca#ıCad 39 41 CağaJoglu 34334 Ist PK 246 İstanbul fei (0 2]2) 5.2 05 05 ı20 hai) Faks ı I3MAYIS1998 Imsak: 3.55 Güneş:5.42 Öğle: 13.08 tkındi: 17.00 Akşam: 20.19 Yatsı: 21.59 ınternet: http' www.cumhuriyet.com.
Bergama'daki
tazminatdavası
• ANKARA(AA)-
Bergama Belediye Başkanı
Sefa Taşkın'ın aralannda
bulunduğu 70 köylünün,
Danıştay 6. Dairesf nin
karannı uygulamadıklan
gerekçesi) le Başbakan
Mesut Yılmaz, Çe\re Bakanı
Imren A>kut, Enerjı ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Cumhur
Ersümer. Sağlık Bakanı Halil
Ibrahım Özsov, Bayındırlık
\ e lskân Bakanı Yaşar Topcu,
eski Çevre Bakanlığı
Müşteşan Zeynep Arat ile
• lzmir Valısı Erol Çakır
hakkında açtıklan toplam 70
mılyar lırahk manevi
tazminat davasına dün
Ankara 5. Aslıye Hukuk
Mahkemesı"nde devam
edıldi. Mahkeme heyeti.
da\acıiann sosyal ve
ekonomık durumlanyla ilgili
yazılan yazının vanıtlannın
beklenmesıne karar vererek
duruşma> ı eneledı. Bu arada,
Eurogold'a karşı düzenlenen
ev lemde. jandarmaya
muka\ emet gösterdiklen
gerekçesiyle yargılanan 58
köv lü beraaı efli
Müdür adaylan
sınavda
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürusu)-MıIIı Eğılim
Bakanlığı. nıtelikli
öğretmenlerin okul müdürü
olmasmı sağlamak iizere bu
yıl>apılacak sınavın
tarihlerıni belirledi. Müdür
adaylannda aranacak
"yönetım aianında lisans ya
da lısansüstü eğitım görmüş
olma'" koşuluna sahıp yeterli
öğretmen bulunamaması
nedenıyle yapılacak sınav
4 Temmuzüa
gerçekleştirılecek. Sınavda,
adaylara "Türkiye
Cumhuriyeti ve inkılap tanhi,
Türkçe. mesleki bılgiler,
bülçe mevzuatı, Milli Eğıtim
mevzuatı, egıtım yönetimi ve
eğitım sıstemıyle ilgili temel
bılgiler ve kamu yönetimi"
konulanndan oluşan 100
soruluk bır test uygulanacak.
Çocuklar
yararına festival
• İstanbul Haber Servisi -
Korunmaya Muhtaç
Çocuklar Vakfı yaranna
Çırağan Sarayfnda '16.
Yıyecek Festivali'
düzenlendi. Pakıstan, Çin
Halk Cumhuriyeti ve
Meksika'nın da aralannda
bulunduğu birçok ülkenın
katıldığı festi\alde, bu
ülkelerın geleneksel
yemeklennden ömekler
sunuldu. Festıvalden elde
edılen gelir Bolluca Çocuk
Köyü >aranna kullanılacak.
THY'de
oyun kâğıdı
• İstanbul Haber Servisi -
THY Business Class
volculan ıçm 9 bın deste
oyun kâgıdı alacak. THY
yetkilileri, oyun kâğıtlannın
uzun nıesafeli yolculuklarda
yolculara dağıtılacağını
sö\lediler.
Eğitime katkı
• İstanbul Haber Servisi -
EKVA-Alı Ekıncı Vakfı ve
ABD Purdue Ü'niversitesı
Türk Öğrenci Dernegi'nin
işbırliğınce düzenlenen
"ABD'den 6 ünıversitemıze
6 bın kitap kampanyası"
çerçevesınde Türkiye"ye
getinlen 6 bin kıtap bugün
ilgili ünıversitelerın
yetkıiilerine teslım edilecek.
Bektrik kesmtisi
• İstanbul Haber Servisi -
Boğazıçı Elektrik Dağıtım
Anonim Şırketi Genel
Müdürlüğü'nden yapılan
açıklamaya göre, yann
11.00-14^00 saatleri arasında
"*AydınIı Giyım. Erişler ve
Unteks fabrıkalan, Murat
Çeşme Mahallesı. Akkent
Sitesi, Haşim Öztanık
Blokları. Güven, Uzmanlar
\ e Sıbakent yapı
kooperatiflen ile AEM
Mühendislık'e elektrik
\erilemeyecek.
Aîle Hartası'
• İstanbul Haber Servisi -
fstanbul Valiliğı Kadın
Bınmi'nce 11-17 Mayıs
tanhleri arasında kutlanan
"A;le Haftasf nedeniyle
"Insan Haklan Eğıtimi
Aılede Başlar" konulu panel
>ann Marmara Lfnıversıtesi
Hukuk Fakültesinde.
"Aılenın güclendırilmesinde
srvıl toplum örgütleri ve
kentleşme" konulu p'anelse
\7 MavısPazargünü
Kadıköy Halk Eğıtimi
Merkezı'nde yapılacak.
Avrupa ülkelerinden yapılan rezervasyonlar düştü, tesislerin geçen yılki yüzde 80 doluluğa ulaşması zor
Vlarmaris'te kaygıhbeldeyiş
MERİHAK
u Almanlar ya gelmezse? Açıkça dile getirilmese de,
Marmaris'te, turizmciler bu sezon geçen yıllann
g mumla aranacağı görüşünde. Binlerce disco-barla
artan gürültü, ticarete endeksli çarpık turizm anlayışı ve
turiste kötü muamelenin faturasını ödüyor Marmaris.
•2» taciz, kabaiık ve kötü muamele-
den yakınmalan.
Bugünlerdeki doluluk oranı
)üzde 25. Oysa geçen sezon ay-
nı dönemde mutluydu turizmci-
ler.. Güney Ege Turistık lşletme-
ler Demeği Başkanı Asım Genif
ile Başkan Yardımcısı .\!i Acar
"karakara"düşünüvorlar. Öngö-
rülerinin tek tek ortaya çıkması on-
lan mutlu etmiyor elbet. üstelik
dogruian dıle getirdikleri ıçin "he-
deP olmanın sıkıntısı \arken
"Marmaris'te geçici ruhsatla
çah$an 5 binin iizerinde bar ol-
duğunu biliyor musunu/" dıve
soruyor Ali Acar Bunlann bü-
yük bir bölümü aynı zamanda
dısco olarak çalışıyormuş. Ardın-
dan başıboşluktan yakınıyor.
"Rantbölgesi buralan. \asa\2 ay-
kınşeylerdöniiyor. Herşeyin bir
bedeii var. Bu bedeli ödc>en. iste-
diğini yapıyor. Örneğin. 1 Vla-
yıs'ta inşaat yasagı başladL Ama
inşaatlar sürüyor'' dıvor.
TUDIZM
DOcSYAâl
MARMARİS - Turizmin göz-
desi Marmans'tekaygılı bırbek-
leyiş var. Rezervasyonlara bakı-
lırsa geçen sezon mumla arana-
cak. Umut her zaman yansıtılsa
da sezona ilişkin değeriendirme-
lerin altmda kaygılı bir havayı
sezmek olası. Şu Almanlar ya gel-
mezse?
Bu soru hele gazeteciysenız
saklanıyor elbet tıcari kaygılar
adına. ama değerlendırmelerine
güvendiğimız dostlara ve açık
sözlü turizmcılere bakarsak pek
parlak bır sezon görünmüyor.
Öyle ki sözde bıle olsa turizmin
en çok konuşulacağı bir dönem-
de gündem. Marmansspor. Aca-
ba takım 1. lige cıkacak mı?
Bodrum'un aksine Marmaris'in
ana arterlerinde ne bır inşaat var,
ne de kazılmış çukurlar. Ilk bakış-
ta sezon hazırlıklan tamam. Ya iç
kısımlar? Gözlerden ırak inşaat-
lar büyük hızla sürüyor. Ara so-
kaklartozduman... IMayıs'ta in-
şaat yasağı gelmesine karşın
"Marmarisspor'a bagışı yapan"
işıni sürdürüyor.
Yakınmalar ınşaatlarla sınırlı
değil. En çok dıle getırilenleri sı-
ralayalım... Sezonla bırlıkte "man-
tar gibi biten" barlar. bar-disco-
lar, discolann rekabeti önemfi bir
sorun. Bu ışletmeler arasında ade-
ta "turist kapmaca" oyunu oyna-
nıyor.
Ya gürültü? Disco-baradı altın-
da geçici calışma izni alan ve ge-
ce yanlanndan sonra hiç bir ya-
lıtım bulunmayan işletmelerinde
sonuna kadar açtıklan müzikle
turistleri eğlendiren (!) işletmele-
rin önüne de bir türlü geçilemi-
yor. Beldelerine diğer turistık ıl-
çelerden farklı bir imaj kazandır-
maya çalışan turizmciler son ge-
lişmelerden oldukça rahatsız. Al-
manya, Hollanda ve Avustur-
ya'dan yapılan rezervasyonlarol-
dukça düşmüş. Neden acaba?
Bir yanda uluslararası pazarla-
macıların taktiklen, öte yanda
kendimizdeki sorunlar. Nasıl
anımsanmaz geçen yıl yapılan bir
ankette Marmaris'e gelen turist-
lerin en çok, cinsel taciz, fıziksel
Asım Genış de aynı konudan
dertli. Gürültü ve hanutçuların
Marmaris'ın en büyük sorunu ol-
dugunu vurguluyor. Bır turizm-
cıden şu sözlerı duymak kaygı
vericıolsagerek: "Turistlerinra-
hatcayürümesi laam. Ancak bu-
rada olay tamamcn ticarete en~
dekslendL Ticaretin deahiak sınt-
n dışında yapıldığı bir yer oldu
Marmaris. Marmaris. yaşanacak
.verdeğüartık."
Acar, bu sezondan umutsuz.
lyi ba$lamayan sezon, Acar'a g8-
re gelecek günlerin kötü habercı-
si. Özellıkle belediyenın apart
otellere ızın vermesı. bu yolla
dengenin bozulmasını örnek gös-
teriyor: "Heryerapartiariadol-
du. Çarpıkyapüaşma da hızla sii-
rüyor. YıllardırMarmaris'iterrih
eden Almanlar arük gelmez ol-
du. BuyıJzorgeçecek. 1997'deor-
talama doluluk oranımız yüzde
80'dL Bu yıl yüzde 55'in üzerine
çıkmaz.'"
Marmaris'te otel fiyatlan, re-
zervasyonlardaki büyük düşüş-
lernedeniyle gerilemeye baslamış
daha sezon başında.
Yann: Ayvalık-Foça-çeçme
odrum'un aksine Marmaris'in ana arterlerinde ne
bir inşaat var, ne de kazılmış çukurlar. Ilk bakışta
sezon hazırlıklan tamam gibi. Ya iç kısımlar?
Gözlerden ırak inşaatlar hızla sürüyor. Her yerin apartlarla
dolduğu Marmaris'te çarpık yapılaşma durmuyor.
Geçen yıl bugünlerde doluluk oranı yüzde 25'e ulasan Marmaris bu yıl oldukça tenha.
Teknecilermqfyayakarşı
Kamnlık kişiler Marmaris 'te ranîı kapma çabasında
Marmaris'te "kanayan yara" halme dö-
nüşen diğer bir konu ise tekne turları... Ka-
cak yollarla taşıyıcılık yapan. turlar düzen-
leyen ve kara turlan organizasyonuna kadar
turistleri yonlendiren tekne sahıplerinin önü
Marmaris Denız Taşıyıcılan Kooperatifi'ne
ışlerlık kazandınlarak kesılmeye calışılıyor
Kooperatıf Başkanı Sadi Bozbaş. Marma-
rıs'te §u anda 150 teknenın çahştığını ve
100'ünün kendılenne üye olduğunu bıldin-
yor. 30 tane de kaçak çalışan teknenın bulun-
dugunu belırten Bozbaş, bu teknelerın hak-
sız rekabet yarattıgını vurguluyor. Belediye
Başkanı İsmet karadinç. her ne kadar "maf-
yayok.cakal>ar"desedekaranlık kışıler. \far-
mans'tekı rantın üzenne oturmak üzere.
Marmaris'teki kaçak iskelelerin yıkılma-
sıyla kaçak teknelerin bir anlamda "elinin
kolunun bağlandı-
Marmaris'te tekne turlan da "kanayan yara" halirıe sjelmek ûzere. Mar-
maris Deniz Taşıyıcılan Kooperatitl Başkanı Sadi Bozbaş, kaçak çalışan
30 teknenın haksız rekabet ortamı yarattıgını belirtiyor.
gnu"söylüyor Boz-
baş. Ama bu tekne-
leryineyx)lcubulu-
yor ve yine sefere
çıkıyor. Bozbaş.
sözlerinı şöyle sür-
dürüyor' "Kaçak
tekneieıieilgiiiçahş-
malarbaşlatıldi. Bu
kişiler kooperatife
üye olmak isriyor.
Bfaeher yerden bas-
kılargelivor. Bukj-
şileri kooperatife
OTEL FIYATLARI
üye alın dîye. Ama bunlan aiırsak, bu kişile-
rin kısa sürede burayı ele geçireceklerinden
korkuyoruz. Belediye çalışma ruhsatL tekne-
lerdeki barlara da emniyet ruhsat vermiyor.
Bu kişilerin elindeki teknelersağlıksız. Bizise
birstandartoluşrurmakistiyoruz. Düşünün.
geziyeçıkan birtcknenin denizin ortasındabat-
tığınL Taşın altında bizim elimiz var. Müca-
delcmizi sürdüreceğu."
Pekı \iarmaris"tekı bugelişmeleremuha-
lefet ne dıyor? tki dönemdır belediye başkan-
lığı yapan İsmet Karadinç, muhalefetin he-
defi halıne gelmış. CHP llçe Başkanı Fatnıa
Çimen, Marmaris'in, Karadinç'le birlikte
yozlaştığı görüşünde.
Altyapı sorunlannm büyük boyutlara ulaş-
tığını. deşarj ünitelerinin de çalışmadığını
savunan Çimen. "Adamı olan Marmaris'te
işyapıyor. Ben buyıl
Sınıf
*****
****
***
**
*
Apart
Tatıl Kövü
Pansıyon
Belediye Bel.
Yat Sayjsı
Nfanna Sayısı
Sayısı
8
8
50
59
7
250
6
24
115
1450
4
Yatak
6545
2238
3578
2345
1967
12456
4550
655
4570
10000
Fiyat (P)
25-28
12-18
5-8
3-5
2-2.5
2-9
20-35
3-7
(P: Paund)
Marmaris'te büyük
olayiar bekliyorum.
Esnaf şimdiden kan
ağlamaya başladı.
Bunun da nedenibe-
lediye başkanı. Bele-
diye başkanının oğ-
lunun açfığı ahşveriş
merke/ine turistler
otobüslerle götürii-
lüj or\e oradan aüş-
verişe zorianıyw. Es-
naf ise bekfiyor' dı-
vor.
MARMARIS BELED/YE BAŞKANI.İSMET KARADINÇ
6
Mafya yok çakallar var'
SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN
Marmaris Belediye Başkanı ismet
Karadinç, turizm sezonuna sorunsuz gir-
dikJeri görüşünde. Marmaris ve Datça
Yanmadası'nın altyapı sorununun 81
mılyon dolarhk bir ihaleyle çözümlen-
dığıni belırten Karadinç. 3 yıl sonra
altyapı sorununun kalmayacağını dile
getiriyor.
Karadinç.H
Biyolojik anrma yapıla-
cak. Denizdeşarjı da 2 bin ntetre uzun-
luğunda 70 menr derinliğinde olacak.
Marmaris Barajı da bu dönemde ya-
pttap su sorunu çözümlenecek" dıyor.
Hanutçulardan kendılenmn de yakın-
dıgını belırten Karadinç, bu konuya
kaymakamlığın birçözüm bulması ge-
rektığini dile getınyor. Ikmci konutla-
nn sayılannın artmasından Karadinç de
şikâyetçi. Ancak, bugünlerde bir imar
planı değişikliğı de belediye meclisi-
nin gündeminde Bu bölgedeki ikincı
Başkan Karadinç'egöre Marmaris
turizm sezonuna sorunsuz giriyor.
konut sayısını biraz daha arttıracak
Aynca tunzmcılenn yakındığı apartlar
da bu imar planını beklıyor. Dinç. bu
konuda. "Yerteşik nüfusun artmasını is-
tenuyonız. Eğer yerieşik nüfusumuz
artarsa turist ürker" görüşünde.
Gürültü konusunda ise herkesin "tD-
pu betediyeye arûğınr söyleyen Kara-
dinç. -ama gercek öyle değil. Bu konu-
da tekycfkili yer kaymakamlık" dıyör.
Viafya konusunda ise ıddıalı. Kara-
dinç bu konuda şunları söylüyor:
"Viafya. buraya çok girmek istedi.
Ama öniedik. Nasıl önledik? Katiı oto-
parkımıy var. Onun ihaleye açılmasmı
çokistedikT. İhaleyeçıkarmadık.Çıkar-
saydık,en yüksek mebtağı verirlerdi.ya
da girenleri sindiririer \e Marmaris'e
girerlerdi. Birde plajlar \ar. Bu pfajla-
n da onlara kaptırmamamız gereki-
yordu. Kapörmadık. BüfelerdeayTiı şe-
kildv. Onlann denetimini de biz yapı-
yorvz. Marmaris'te mafya yok da ça-
kaJ olarak adlandırdığımız kişiler var.
Etunlartanınan kişiler. r3eiincsilahınıtak-
mış. ayaklara kurşun sıkmış. Bu çakal-
lar da bilinhor. Sesleri kesifdi."
Türk boğazları' konferansı
'Haliç bilimsel
olarak ölü durumda'
'Ülkücü'ye Sınav Sorusu
e-posta : tan (a prizma. net tr
İstanbul Haber Servisi -
ML Öğretım Görevlısi Dr.
Ediz Hun. Halıç'in şu anda
"bilimsel olarak ölü" oldu-
ğunu söyledi. Emekli Ami-
ral Işık Biren de. "Türk bo-
ğazlannın ve diğer Türk de-
nizierinin korunması için uy-
dudan izleme ve gözetleme
sisteminin kunılması. kirien-
menin azaitılması gerekir"
dedi.
Marmara Lnıversıtesi
Uluslararası Stratejık Araş-
tırmalar Merkezı 'nce düzen-
lenen "Expo
i
980kyanuslar
Yılı ve Türk BoğazJan" ko-
nulu konferans. ünıversıte-
nın Iktısadi ve 1dan Bılimler
Fakültesi'nebağlı Fransızca
Kamu Yönetimi Bölümü bı-
nasında başladı. Konferan-
sın açılışında konuşan MÜ
Rektörü Prof Ömer Faruk
Batırel. Türk boğazlannın
güvenlığinın sağlanmasının
dünyanın global çıkarlan açı-
sından önem taşıdığını vur-
guladı. MÜ Uluslararası Stra-
tejik Araştırmalar Merkezı
Müdürü Prof. Jale Civelek
de. 1998'dePortekıztarafın-
dan. "Okyanuslar geleceğin
mirası" etkınhklerı düzen-
lendığini. bu kapsamda Por-
tekız'de22 Mayıs-30 Eyiül ta-
rıhlen arasında. 162 ülkenın
katıhmıyla "Expo'98 Okya-
nuslar \e Gelecegımiz"' ko-
nulu toplantı. fuar. sergi ve
konferanslargerçekieştırile-
ceğinı bıldırdi.
MÜ Öğretim Görev Iisi Dr.
Ediz Hun da. dünyada oksi-
jenın yüzde 70'inin denız-
lerden sağlandığını. ancak
denızlenn "çeşrtfi kirfiliklerin
bombardımanı alünda" oldu-
ğunu kaydetti. Haliç'ın şu
anda "bilimsel olarak ölü"
durumda bulunduğunu. halen
devam eden çalışmalarla te-
mızlenmesinın mümkün oi-
madığını söyledi.
Oyıllarda Faubourg-St-Denis, henüz kapatıl-
mış genelevlerle burun buruna, bir halk çar-
ştsı: bır bakıma. kızarmış patates ve sosis; Camam-
bert peynirı ve Kronenbourg bırası; keplerı kırmı-
z\ ponponlu, şaşkın bahriyeliler; uzun yüzlü. birkaç
Cezayir'lı it: oda oda, üniversiteliler© kiralanmış,
o evlerin birinde: 'yolsuz' bir iki Türk yaşıyordu. ar-
kadaşımız; bazan. o arapsaçı tartışmalara takılır,
duvarlan boydan boya aynalı, bozuk bir piyano-
nun sessizce eskidiği o karanlık odada, saatlerce
kalırdık: 'sosyalizm uygutamasında hürriyetin
yeri' tartışılıyor.
Fikrim değışmemiştir devnmlerin nıhai amacı, ne?;
adaletle hürriyeti bir arada yaşatabilen, bir düzen
kurabilmek! Fransız Devrimi'nin, üçsJoganı, (Öz-
güriük, Eşitlik, Kardeşlik) buna tanık; onları so-
mutlaştırınız, ortaya böyle bir düzen çıkacaktır. Ha,
niye rni çıkmadı? Liberal burjuvazi, 'eşrtliği', sos-
yal değil, 'hukuki' düzeyde uyguladı da ondan:
krailıkta, 'soylu'ile 'köylü'hukukdüzeyındeeşitde-
ğıldi ya; 'citoyen/yurttaş' olunca, 'hukuki staîü-
leri' eşitleniyor, o 'imtiyaz' kalkmış oluyor; iyi de,
ya gelirdagılımındaki eşrtsizlik? Sosyalizm -sos-
yalist devrim teorisi- işte bu vahim soaınun
cevabıdır.
Uyuşamadığımız nokta şurasıydı: Sovyet Dev-
rimi, FransızDevrimi'nin 'müktesabatını'benim-
seyip, üstüne, gelir paylaşımındaki adaleti getire-
ceğine; tersini yapmış, ikınciyi gerçekleştiriyorum
diye, birinciyi yok saymıştır: sosyal eşitlik uğruna,
hürriyetten vazgeçıliyor!.. Bencebu, Sosyalizm"\n
de ruhuna aykınydı; 'özgüıiükçü bırsivil toplum pro-
jeksiyonu' olan 'Marksizm'ın de! Neticede, eşitliği
değil, 'seçkincibürokrat' o Nomenklatura toplu-
munugetirdi vebattı. Belkide. 'KurtlarSofrası'nın,
bılinmez neresinde, gazetecı Mahmud Ersoy, şöy-
le dediği zaman, doğru söylüyordu: "-...ne hürri-
yetsiz adalet, ne adaletsiz hürriyet!"
Denklem şöyle mı tasarlanmalı? Tam Bağımsız-
lık + Ulusal Demokratik Devrim + Sosyalist
Devrim = özgür ve âdil bir toplumsal düzen!
Tam bağımsızlık, demokrasi ve sosyalizm!
Bu 'girızgâh' nıye? Sultan Galiyef'ı anlayabil-
mek içın de, onu tarihteki yerine oturtabilmek
için de, Önce bu bahsi aydınlatmak lâzım da. onun
ıçin! O, Sovyet Devrimi'nin çalkantısı ortasında,
üç şeyi birden gerçekleştirmeye çalışmıştı: tam
bağımsızlık, ulusal demokratik devrim, sosya-
list devrim; üstelik bunu. Türklüğün tarihi gelışme-
sini ve toplumsal yapısını göz önünde tutarak. ta-
sarlamış! Devrimciliklerinin. 'Büyuk Rusya'cı yânı
pan/slavist bolşeviklerle çatıştığı: bu çatışmanın,
onlan nasıl birakıbete sürüklediğı ortadadır; öyley-
se Galiyef'i ve düşuncesini degerlendirirken, CIA'in
'Soğuk Savaş' kriterlerinden uzak durmamız ge-
rekiyor: Ruslar bolşeviktir, bolşevikler kötü ve ya-
yılmacıdır; Galiyef de bolşevikti. o da kötü ve ya-
yılrnacıydı mantığı, en bayağısından, bir propa-
ganda mantığı!
Galiba, Sultan GaJiyefi ne yapacağını kestire-
meyen 'Milliyetçı Hareket', önce demokrasi sına-
vından iyı not almalıdır: ülkesi için -bütün Türk-
ler için de- hem siyasi özgürtük, hem sosyal eşit-
lik isteyen bir aydın, yurtsever midir, yoksa ha-
in mi? Çünkü neresinden bakılsa Mollanur Vahi-
dof da, Sultan Galiyef de bunu ıstıyordu; onlann
ardılı sayabileceğımiz öbürleri. yânı Mustafa Sup-
hi, Etfıem Nejat, Şevket Süreyya ve diğeheri de!
Bunlann hepsi 'Türkçü', yânı 'halkçı' kökenlidir;
onlan sosyalizme getiren de, zaten bu nitelikleri ol-
muştur; hal böyleyken. 'Soğuk Savaş' bittiği hal-
de, 'Milliyetçı Hareket' onlan 'Moskova Uşağı'
birer 'hain' olarak mı görecektir; yoksa, Türk-
lüğün gelecekteki mutluluğunun, eşitlikle öz-
güriüğü kaynaştırmış, sosyalist bir demokra-
side olduğuna inanan 'yurtseverler' olarak mı?
'Söz Milletin' programındaki Sultan Galiyef tar-
tışmasında, MHP kanadı, bu bahiste açıklığa va-
ramamış görünüyordu.
Affedersiniz unutmusum, neydl o lâf?
Oysa adam ne Rus, ne Çinli, sapına kadar
Türk; dahası, Türkçü, dahası hayalindeki
ülkeye 'Turan sosyalist Cumhuriyeti' adını tak-
mış; 'totaliter' bolşeviklikle savaşıyor, bu uğur-
da canını vemiş; ama Marksist, Türklüğün an-
cak bu yöntemle 'yükselebileceğine' inanıyor;
nedir bu, bir 'ihanet' programı mı yoksa, hal-
kına ve yurduna gönül vermiş bir demokratın,
yurtsever projeksiyonu mu?
'Soğuk Savaş'ın kirliliğinden kendilerini anndır-
mış olanlar, çoktan asıl kimliklerine yâni Türkçü-
lüklerine, yâni Halkçılıklarına sarıldılar; demokrat-
lığın hoşgörüsü içinde. sosyalizmi de, aydınlık ve
aydınlatıcı bir yol sayıyorlar: normali de, budur;
bunun aksine direnmek, ne kadar çok şeyi birden,
reddetmek anlamına geliyor, hesapladınız mı? Dil-
de, Kültürde, işde birliği, yâni Türkçülüğü; Mü-
dafaa-i Hukuk'u, yâni Kemalizm'i, yâni lâik
Cumhuriyeti ve Demokrasiyi; Galiyefçiliği, yâ-
ni sosyalizmi ve tam bağımsızltğı!
Affedersiniz unutmusum, bunlann hepsini red-
deden siyasi hareketlere. bır şey deniyordu. ney-
dio?
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm