Katalog

3 NİSAN 1998 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11 • KOMİLİ SU, el değmeden ambalajlanan doğal kaynak suyunu işyerlerinden sonra şimdi de evlere taşıyor. îstanbul'da başlatılan yeni uygulamayla Komili Su Dağıtım Merkezleri, isteyen evlere 19 litrelik damacanalarla su taşıyacak. Firma, kullanım kolaylığı açısından istendiğinde el pompası ya da dispenser benzeri cihazlan da hizmete sunuyor. Komili Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halis Komili, yeni teknolojileri ve uluslararası standartlan Tûrkiye'ye getirmeye özen gösterdiklerini ve gıda alanında yeni yatınmlara devam edeceklerini belirtti. • DEDEMAN Topluluğu, düzenlendiği "Acenteler Gecesi"nde, Dcdeman Otelcilik'le çalışan acenteleri ödüllendirdi. Ödül alan ilk on acente sırasıyla şöyie: Mazal Tour, Airtour, Tentur, Bronce Tour, National Turizm, Setur, Magister, Meptur, Pamfilya Tur ve Diana Turizm. • ŞARK Hayat Sigorta'nın gerçekJeştirdiği 1 yıllık anlaşmalar ile Kuruçeşme'deki Planet Health Club, Levent'teki Veges Fitness Center ve Suadiye'de bulunan Eurogym, Şark Hayat'ın sigortalılanna yûzde 10 indirimli fiyatlar uygulayacak. • ULUSLARARASI Perakende Federasyonu Direktörier Kurulu 'na Cem Boyner seçildi. Federasyonun 1.4 miJyon perakende satış kunıluşunu temsil ettigi ifade ediliyor. • LUFTHANSA 29 Mart- 30 Haziran tarihleri arasında geçerli olan yaz tarifesi ile birlikte Istanbul- Münih hattı uçuş sayısı günde üçe çıkanldı. Lufthansa aynca Avrupa ve Çin hatlanndaki yeni seferlerin yanı sıra haftaiçi her gün Mûnih'ten Bosna- Hersek'in başkenti Saraybosna'ya da seferler dûzenliyor. • ERİCSSON, CeBIT '98 fiıannda yer alan iki standında en son üriin ve çözümleri sunarken, ziyaretçileri geleceğin telekomüntkasyon teknokıjisi hakkında biigiiendirdi. • ELECTROLUX. yeni geliştirdiği elektrik süpürgelerini tüketicilerin beğenisine sundu. Süpürgeler yüksek filtrasyon gücüne sahip ve düşük ses seviyesiyle çalışiyor. • TURK NOKTA NET, Internet erişimi için Turk Nokta Net'i tercih eden kullanıcılanna "Nokta Puan" adıyla yeni bir uygulama başlatü. Kullanıcılar. biriken "Nokta Puan"lanyla bere, t-shirt, s^eat-shirt şapka gjbi ürünlere sahip olacak. • SPECTRUM, mağazasını tüketicinin ayağına taşıyor. Bayram tatili boyunca Kuşadası ve Izmir'de park eden Spectrum TIR'lannda kırtasiye malzemeleri ve teknolojik ürünler uygun fiyatlarla satışa sunuluyor. Gıda harcamalan yüzde 6 oranında arttı, üç aylık enflasyon yüzde 22 oldu 'Mutfağa özeP zamlar sürüyorEkonomi Servisi - Türkiye'nin gündeminde öncelikli konu olmaya devam eden enflasyon, mart ayında da dar gelirlinin mutfak bütçesini zorladı. Hemen hemen her ay yüzde 10'la- ra yaklaşan fiyat artışlan, mart ba- şında biraz duraklar gibi olduysa da ay sonunda yapılan hesaplar, temel ihtiyaçlanmızdan sadece gıdayı kar- şılamak için daha fazla harcama yapmamız gerektiğini ortaya koydu. Cumhuriyet'in gerçekleştirdiği "Temel Tüketki Endeksi" çalışma- sına göre, mart ayında gerçekleşen fiyat artışlan, mutfak harcamasını yüzde 6 oranında arttırdı. Kış mevsimini geride bıraktıgı- mız bugünlerde, kuru gıda ürünle- rinde fiyat artışlannın biraz hız kes- tiği görülüyor. Buna karşın doğal or- tamda yetişen kış meyvelerinin son günlerin tadını çıkanrcasına yüzde 50 civannda fiyat artışı görmesi dik- kat çekiyor. Üç liranın biri mutfak için Dört kişilik bir ailenin temel ihri- yaçlannı karşılaması için gereken harcama miktannı her ay büyüyen bir rakamla açıklayan sendikalara göre, 150 milyon lirayla bile geçin- mek artık mümkün değil. Bunun içinde en önemli yeri tutan gıda harcaması. toplam aylık harca- manın en az 3 'te birine denk geliyor. Fiyat artışlan karşısında kazandıgı para her geçen gün azalan sabit ge- lirli, daha da yoksullaşıyor. Bu arada, Cumhuriyet'in bu yılın başından beri izlediği 35 kalemdeki fiyat artışlan, üç aylık enflasyonu yüzde 22'ye çıkardı. Söz konusu ürünler, ocak ayı başından bu yana ortalama yüzde 20-25 civannda zamlandı. Geçen üç ay içinde zamlann ağır- lıklı olarak özel sektör kaynaklı ol- ması dikkat çekiyor. Ocak ayında yüzde 20-30'larda zam gören bazı ürünlerin sonraki aylarda daha az oranda fiyat artışı görmesi, üç aylık ortalamanın biraz daha iyimser ra- kamJara inmesine yol açtı. Geçen yıl yeterli oranda üretilemediği için it- hal etmek zorunda kaldığımız salça da büyük oranda zam alan ürünler arasında yer alıyor. Mart rakamı sızdınldı nu? Hükümetin kamu zamlannı bir süre daha ertelemesi mart ayı enflas- yon verilerinin yüzde 4-4.5 aralığın- da gerçekleşme beklentilerini kuv- vetlendirirken, dün borsa çevrelerin- de rakamın daha düşük çıkacağı söylentileri dolaştı. Biryetkili, mart ayı enflasyon ve- rilerinin 3.3-3.4 aralığında gerçekle- şeceğini söyleyerek, "Bu haberi çok gûvcnilir bir kaynaktan aldım" dde- di. Benzer söylentiler önceki aylar- da da gündeme gelmişti. Enflasyon verilerinin önceden bazı kişi ve ku- rumiarasızdınlması belli çevrelerin haksız kazanç elde etmesine neden olmuştu. { fâajIİflr i BanekgKgr.} f Matams&sfcet) | Pınnç ! Buigur \ Patates İ Nohut | Kurufasulye İ Kurusogan l Bısküvi (açık) | çay j Şeker(prftet) ; Margarm 1 Zeytınyağı 1 \Öğurt(K0gr! î Beyaz peynır tKaşarftaj î Kaşar(eski) | Sucuk ı Sslam f Sosrs î Dana etı (kıyma) « feukrt j Pirmç unu İ Domates \ Patlıcan \ Portakal f Elma I Muz Mart ayı MARKET Edrifiy* (binnj 35 68 7B 263 t « 85 220 310 83 275 75 460 365 920 210 620 539 890 350 1070 1500 1850 890 2010 1150 650 20 1450 620 100 360 350 150 120 300 *niF*3t (bmTU 35 75 85 270 147 90 230 330 85 280 80 470 375 938 220 630 545 920 370 1090 1570 1900 910 2050 1170 670 22 1600 640 110 380 370 200 180 320 Aıtş oranPU O 10 9 3 5 6 5 6 2 2 7 2 3 2 5 2 t 3 8 2 5 3 2 2 2 3 10 10 3 10 6 6 33 50 7 fiyat artışlan ^ BAKK/M_ EAinpt 35 70 99 270 149 86 230 320 87 290 78 475 370 950 220 630 550 880 370 1150 1550 1950 900 2020 1250 680 23 1450 670 110 390 380 200 150 350 (binTl) 35 78 110 280 153 95 250 350 89 300 80 480 385 990 238 650 570 950 380 1180 1600 2000 920 2060 1280 710 25 1500 680 120 400 390 210 240 370 M » otmh) 0 11 11 4 3 10 9 9 2 3 3 1 4 4 8 3 4 6 3 3 3 3 2 2 2 4 9 3 1 9 3 3 5 60 • O > (bJnU) 35 60 70 200 125 75 180 285 75 255 70 300 280 810 200 510 500 810 290 950 1100 1440 800 1650 1000 510 20 1150 510 75 295 275 110 90 280 ttriFlpt <t*ıTL) 35 63 75 210 130 78 186 288 78 260 75 320 290 820 207 520 520 830 300 980 1130 1480 850 1680 1050 520 21 1158 520 78 300 290 119 100 290 M > oranı(%) 0 5 7 5 4 4 3 1 4 2 7 7 4 1 3 2 4 2 3 3 3 3 S 2 5 2 5 1 2 4 2 5 8 11 4 . - _ — — — • k~~ ^ > **• Orfctara artş(%) 0 9 9 4 4 7 6 6 3 2 5 3 3 2 $ 2 3 5 4 3 4 3 4 2 3 3 B 5 2 8 3 5 18 40 5 3*Mt l **?(%) j O î 19 \ 40 I 15 ; 18 \ 23 \ 35 22 İ 23 İ 16 5 18 1 25 J 23 ] 8 3 «17 Ş 16 i 20 - 25 : 18 ; 21 l 17 •? 15 İ 1i ! 10 '- 29 ' 24 « ; 25 i « | 25 ' 34 70 j 27 :- {Fcysttandırmacîa fstanbut Fabh semtı baz atvwrvştx) Menzir: Elektronik kasırga geliyorEkonomi Servisi -Ulaştırma Bakanı Nec- det Menzir. "Elektronik bir kasırga geöyor. Buna haarhkta geç kalımrsa bu marbaanm bize üç yüzyıl sonra gelmesine benzemez" di- ye konuştu. Marmara Grubu Stratejik Araştırmalar Vakff nın, Dedeman Oteli'nde yaptığı top- lantıda konuşan Bakan Menzir, Türkiye'de demiryollannın "üvej' eviat" olarak görül- mesiyle "yanhş" yapıldıgını söyledi. Men- zir. "Boğazda tüp geçit 3. Köprü'ye alterna- tif değfldir. Bunun \apımı zorunludur. Bunu Avrupa 'da gittiğimiz toplanbiarda da bize ifc- tiyorlar" diye konuştu. Menzir, lisans devri 27 nisana alınan cep telefonlanndan sağla- nacak 1 milyar dolar gelinn peşin alınması konusunda ısrarlı olduklannı belirtti. Menzir. Ulaştırma Bakanlığı'nın "kara, deniz, hava \f demirvolu ulaşıınında bir ko- ordine sağlannıası" olarak özetledığı politi- kalar şöyle: KarayoDan • Y'urt içı yük taşımalannın yüzde 87,3 'ü karayolu ile yüzde 5,6'sı demiryolu ile yüz- de 5,2'si denizyolu ile ve yüzde 1,8'i de bo- ru hattı ile yapılıyor. • Demiryollan için bakanlık 2000 km'lik yeni hat çalışmalan yürütüyor. • Îstanbul'da hizmet veren banliyo hattı için etütler, 2015 yılı talebinin saatte 65 bin yolcu olacağını gösteriyor. • Boğaz tüp geçişi ile iki yakanın birleş- tirilmesi ile Ingiltere'den Çin'e kadar raylı geçiş sağlanmış olacak. • Türkiye'yi, Gürcistan üzerinden Orta Asya'ya bağlayan Kars Tiflis Demiryolu in- şaatının, Gürcistan ile eşzamanlı olarak iha- leye çıkanlması için Yüksek Planlama Ku- rulu'ndan izın alındı. • Izmit demiryolu kent dışına çıkanlacak. • Çift hat insası ile Istanbul- Ankara ara- sı 35 dakika kısalacak. HavayoDan • THY'nin yanmda 9 özel sektör işletme- siyle birlikte uçak sayısı I20'ye ulaştı. Kol- tuk kapasitesi ise 20 bin 845'e çıktı. • Yapımı süren havaalanlanyla birlikte ülke genelindeki mevcut 40 milyon yolcu i- ki katına çıkanlacak. • Atatürk Havalimanı'na yap-işlet-devret modeli ile yapımına başlanılan terminal'in yatınm süresi 30 ay, işletme süresi ise 3 yıl 8 ay 20 gündür. • tstanbul'da ikıncı bir uluslararası hava- limanı amacıyla "Istanbul Yeni Havalimanı Enjdü" çalışmalan sürdürülüyor. • GAP Havalimanı'nın temeli 9 Nisan'da atılacak. • Ege Bölgesi'nin en büyük havalimanı olan Adnan Menderes Havalimanı'nın yeni terminal binası inşasının projeleri yürütülü- yor. YORUM ÖZTtN AKGÜÇ Hayabn tadnn kaçıran faturalar Ay sonunadenk gelen ve hayatın tadını kaçıran fatu- ralar.... Elektrik. su, doğal- gaz, telefon faturalannın beklenenin çok üstünde gelmesine neredeyse alış- nk. Ancak son yıllarda, mal ve hizmetin bedeli dışmda o kadar çok şey eklenmeye başladı ki, öde- memiz gereken paranın kat kat fazlasını ödüyoruz. Eklenen bu aynntılan. başvııran- lar başta olmak üzere bütün merak eden okurlanmız için araştırdık. Araştınrken hemen hemen hepsinin, ya- sal bir dayanağı olduğunu gördük. Buna karşın, çoğuokurumuzgibi "faturalarara- cıhğıybı soyuMuğumuzu" düşünmekten kendimizi alamadık. Çoğumuzun gözün- den kaçan aynnrılar şunlar: • Evienmızde tükettığimiz suyun para- sıntn iki katını ödüyoruz. • Neredeyse tükettiğimız elektrik bede- linin yansı kadar vergi ödüyoruz. • Telekom faturalannda konuştuğumu- zun 10 katı kadar para ödeyebiliyoruz. • Doğalgaz faturalannda, bırim fiyatı arttıkça artan bir sabit ücret ödüyoruz. Şişirmede Türk Telekom önde Gelecek aylarda faturalan şişirmede Türk Telekom'u sollayan olmazsa telefon faturalan bu yıla damgasını vuracak gibi görünüyor. Şubat ayında konuşma ücreti 1 milyon lırayı bile bulmayan abonelerinden, yaklaşık 6 miJyon 700 bin lira civannda pa- ra tahsil eden Türk Telekom'un faturalan uzun süre tartışıldı. Herhangi bir hizmet vermediği halde, 400 bin lira sabit ücret al- dığı için Danıştay'a dava edilen Türk Tele- kom'un bir noktada insaflı davrandığını söylebiliriz. Çünkü söz konusu ücreti her ay sabit 400 bin lira olarak alıyor. Buna karşın lGDAŞ'ın doğalgaz faturalanndaki sabit ücret birim fiyatının artışına bağlı olarak ar- tıyor. Bugünkü binm fiyatıyla yaklaşık 400-500 bin lira civannda oian sabit ücreti, IGDAŞ, verdiği hizmet nedeniyle alıyor. İGDAŞ yetkilileri "sabit ücretin kanalizasyon gibi hizmerler dola>ısıyia" almdığını belırtıyorlar a- ma, Îstanbul'da her fatura- da ödenen onca vergiye karşın alınan hiz- met ortada. Ya suya ne demeli? lSKl'ye kullandığımız su parası kadar ahk su para- sı da ödüyoruz. Evimize gelen kullanma suyunun, mikroplardan biraz daha antıldı- ğını duyduğumuz takdırde, iki değil üç ka- tını da ödesek. belki de kimse bize şikâyet- te bulunmayacak. Ancak, "Kullanma suyu kirli", "Su depolan mikrop saçıyor" gibi haber başlıklan gazetelerin üçüncü sayfa manşeti olmaya devam ettigi sürece, tüke- tici ödediği paranın hesabmı soracak. Faturayı şişiren aynnülar Elektrik faturalannda ise ödenen beledi- ye vergisi ve diğer bakım bedelleri fatura- yı şişiren aynntılaroluyor. Harcanan elekt- rik bedeline göre hesaplanan söz konusu aynntılann KDV'si de ahnmca, faturanın yansı kadannı vergi olarak ödemiş oluyo- ruz. Her ne faturası olursa olsun ödeme tari- hini kaçırmamaya çalışın. Çünkü geç kal- dığınız takdırde şu ana kadar sayılanlann, aynca KDV'sini ödemek zorunda kalırsınız, cezalann bile. Okurumuz Dr. Tûmer Uh» doğalgaz faturasının ödeme tarihini kaçır- mış. Odemeye gittiği zaman da yüzde 15'lik gecikme bedeli ile bu bedelin yüzde 15'lik KDV'si istenmiş. Uygulamanın yasalaraay- kın olduğunu düşünen Ulus. her ne kadar tartışmışsa da anlatamamış. "Gecikme be- deünin de vergisi ahnır mı?" diye soran U- lus'un bu sorusu üzerine görüştüğümüzyet- kililer, cezalardan da vergi almdığını belirt- tiler. Ulus, bir gün arayla ödeme tarihini kaçırdığı faturanın kat kat fazlasını ödedi. PHIL©© Philip Morris/Sabancı DUYURU ŞİRKETİMİZİN TORBALI SİGARA FABRİKASI'NDA İMAL EDİLEN ÜRÜNLERİNİN PERAKENDE SATIŞ FİYATLARI, 3 NİSAN 1998 CUMA GÜNÜNDEN İTİBAREN AŞAĞIDAKİ GİBİ BEÜRLENMİŞTİR: YENİ PAKET FİYATI ^ 1 ESKI PAKET FİYATI Marlboro 100's Marlboro Lights 100's Marlboro Box Marlboro Lights Box Parliament 100's 300.000 TL 275.000 TL 300.000 TL 275.000 TL 275.000 TL 250.000 TL 275.000 TL 250.000 TL 300.000 TL 275.000 TL Parliament Special Box 300.000 TL 275.000 TL Yoksulluk kökten kazınacak Ekonomi Servisi- Birleş- miş Milletler Kalkmma Programı (UNDP)ile Tür- kiye arasında imzalanan "Tûrkiye'deki Ybksullukla Mücadele Stratejileri Cze- rine L lusal Diyalog*' konu- lu proje hazırlıklan tamam- landı. Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı (TE- SEV) Genel Direktörü Dr.Mehmet Kabasakal, projenin yürütülmesi için 150 bin dolar aynldığını behrterek, yoksulluğun ön- lenmesi için devlete, özel sektöre ve yerel yönetime önemli görevler düştüğünü söyledi. Türkiye'nin UNDP ile imzaladığı yoksulluğu kökten çözmeyi hedefle- yen proje, Dışişleri Bakan- hğı'nın 22 Mart 1998 ta- rihli yazısı ile onaylanır- ken, Ankara ve Diyarbakır öncelikli şehirler olarak gösterildi. Projeyi >ürütme yetkisi TESEV'e verildi. Ulusal bir proje olan "Yoksulluğu Kökten Kazj- ma E>1em Planı"'nın, Tür kiye"deki sosyo-ekonomik eşitsizliği asgariye indir- meyi teşvik ve uygulamada çabalan desteklemeyi amaçladığı bildirildi. Yok- sulluğun sadece bir ekono- mik büyüme sorunu olma- dığı belirtilen anlaşmada, Tûrkiye'deki yoksulîuk ve işsizlik sorunlan ile bunla- rtn sosyal kalkınma konu- lan üzerindeki güçlü etki- lerinin bir bütün içinde de- ğerlendirilmesi önerildi. Aynca, proje kapsamın- da ulusal politikalann ve bütçe rejiminin geniş ta- banlı biraraştırmasının ya- pılması istendi. Projede, hükümetin özellikle kadın- lara, kır ke simine, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Böl- gesi'ne ilişkin sürdürülen mevcut politika ve prog- ramlann yeniden gözden geçirilmesine dikkat çekil- di. Proje kapsamında, Tûr- kiye'deki yoksulluk bölge- lerini gösteren bir harita çı- kanlacağı kaydedildi. Chesterfield uzun Chesterfield kısa L&M uzun L&M kısa L&M kısa kutu PHILSA Philip Morns Sabancı Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. 200.000 TL 200.000 TL 180.000 TL 180.000 TL 180.000 TL 180.000 TL 160.000 TL 160.000 TL 160.000 TL 160.000 TL L&M Lights kısa kutu 0 160.000 TL 160.000 TL Odemeler Dengesi Sorunu Türkiye'nin 1997 yılına ilişkin dış odemeler den- gesine ilişkin geçici veriler açıklandı. Geçici verile- re göre, dış ödemelerde gelişmeler, bir önceki yıl- la karşılaştırmalı olarak şöyle özetlenebilir. • Dış ticaret açığı, bir önceki yıla göre büyümüş- tür. 1997 yılında bavul ticareti olarak dışsatıma ekle- nen tutar dışında, dış ticaret açığı, bir önceki yıfa göre yüzde 5.3 oranında artarak 19.611 milyon USD'den 20.646 milyon USD'ye yükselmiştir. Ba- vul ticareti olarak nitelendirilen dışsatım, 1997 yn lında 1996 yılına göre yaklaşık üçte bir oranında azalarak 8.842 milyon USD'den 5.849 milyon USD'ye gerilemiştir. Bavul ticareti hesaba katıldı- ğında dış ticaret açığında büyüme çok daha belir- gindir. Açık yaklaşık yüzde 46.0 oranında artarak 10.582 milyon USD'den 15.466 milyon USD'ye yükselmiştir. • Diğer mal ve hizmet gelirieri (görünmeyen ge- lirler) yüzde 45.4 oranında artmıştır. Bavul ticaretinin ayn bir kalem olarak gösterilme- sine karşın, geçici verilere göre diğer mal ve hiz- met gelirieri, başka bir deyişle görünmeyen gelir- ler, bir önceki yıla göre yüzde 45.4 oranında arta- rak 21.723 milyon USD'ye yükselmiştir. Görülme- yen gelirlerin boyutu, bavul ticareti hariç, dışsatı- mın yüzde 81.0'ine ulaşmıştır. Söz konusu gelirter içinde önemli yer tutan turizm gelirieri geçici veri- lere göre 7.002 milyon USD olarak odemeler den- gesinde yer almıştır. DlE'nin tahminlerine göre ise 1997 yılında turizm gelirieri 8.0 milyar USD'yi aş- mıştır. Faiz gelirieri 1.900 milyon USD olarak tah- min edilmiş, asıl artış diğer mal ve hizmet gelirle- rinde olmuş, söz konusu gelirler, bir önceki yıla gö- re yüzde 67.0 oranında artışla tabloda 12.371 mil- yon USD olarak gösterilmiştir. 1997 yılında diğer mal ve hizmet gelirlerinde bu denli bir artışın nede- ni irdelenmeli, açıklanmalıdır. • Işçi dövizleri girişleri önemli boyutta artış gös- tererek ilk kez 4.0 milyar USD'yi aşmıştır. Geçici verilere göre işçi gelirieri, bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 19.0 oranında artarak 4.197 milyon USD'ye yükselmiştir. • Cari işlemler açığı, bir önceki yıla göre yüzde 12.8 oranında artış göstermiştir. Geçici verilere göre 1997 yılı cari işlemler açığı bir önceki yıla kıyasla yüzde 12.8 artışla 2.750 mil- yon USD'ye yükselmiştir. Ancak Cari İşlemler Açı- ğı Net Hata ve Noksan kalemi dikkate alındığında gerçekte daha yüksektir. 1997 yılı için Net Hata ve Noksan rakamı eksi 2.522 milyon USD'dir, söz ko- nusu kalemin işaretinin eksi oluşu, odemeler den- gesi tablosunda yer alan döviz girişlerinin yüksek tahmin edildiğini ya da tabloya yansımamış döviz çıkışı olduğunu göstermektedir. Net Hata ve Nok- san kalemi de birleştirildiğinde 1997 yılı cari işlem- ler açığı 5.0 milyar USD'yi aşmaktadır. Kalkı ki ge- lirler arasında çok kaba tahminlere dayanan 6.0 milyar USD'ye yaklaşan bir de bavul ticareti raka- mı bulunmaktadır. • Sermaye hareketleri, bir önceki yıla göre tutar olarak hemen hemen de- ğişme göstermezken va- de yapısı değişmiştir. 1996 yılında sermaye girişi 8.763 milyon USD iken 1997 yılında da 8.616 milyon USD olmuştur. Sermaye hareketleri için- de, doğrudan yabancı sermaye yatınmlan ile kı- sa vadeli sermaye girişle- ri azalırken; portföy yatı- nmlan ile orta ve uzun sü- reli borçlanmanın tutar ve paylan artmıştır. GB'den sonra artması beklenen doğrudan yabancı ser- maye yatınmlan, beklenti- lerin aksine azalma eğili- mini sürdürmekte olup 1997 yılında 554 milyon USD'ye değin gerilemiş- tir. Büyük bölümü yaban- cı tahvil çıkanmından olu- şan portföy yatınmlan bir önceki yıla göre 570 mil- yon USD'den 1.634 mil- yon USD'ye yükselmiştir. Diğer uzun süreli sermaye hareketleri 1.636 milyon USD'den 4.667 milyon USD'ye yükselirken, kısa süreli sermaye hareketle- ri 5.945 milyon USD'den 1.761 milyon USD'ye ge- rilemiştir. 1997 yılında ser- maye hareketlerinde va- de değişimi olmuş, kısa vadeli sermaye hareketle- ri azalırken uzun süreli sermaye hareketleri belir- gin bir şekilde artmıştır. • Resmi rezerv artışı bir önceki yıla göre daha sı- nırlı boyutta kalmıştır. 1997 yılında cari işJem- ler açığı 2.750 milyon USD; buna karşı net ser- maye girişi 8.616 milyon USD olduğuna göre, anı- lan yılda resmi rezerv artı- şının 5.866 milyon USD olması gerekirken rezerv artışı fiilen 3.344 milyon USD olmuş, aradaki 2.522 milyon USD fark odemeler dengesi tablo- sunda Net Hata ve Nok- san olarak gösterilmiştir. Net Hata ve Noksan kale- minin işaretinin eksi oluşu, tablodaki döviz girişlerinin abartılı olduğunu ya da tabloya yansımamış dö- viz çıkışı olduğunu göster- mektedir. Türkiye, önemli boyutta dış ticaret ve cari işlemler açığı verdiği ve bu açığı borçlanma yolu ile fonla- dığı sürece, sağlıklı bir dış odemeler dengesine ka- vuşamamaktadır.