Katalog

Çelişkili düşüncelere dinginlik ve incelik "ÇAĞDAŞ YAYINLARFnda. Türkocağı Cad. No: 39/41 (34334)Cağa)oğkVlstanbul Tâ:(2< 2)514 01 96 Faks:(212)514 0195 E CumhuriYet kitap kulübü Cumhuriyet KURUCUSU: Y U N U S N A D İ (19241945) BAŞYAZARI: NADİR N A D İ (19451991 j CuhnhuriYet kitap kulübü 2İigi keşfe yarar, "SpNUNDJL. :2 Kat:1 (Sabana iş Merkezi 11 Faks:(322)36312 15 74. YIL SAYI. 26496 / 150000 TL (KDViçinde) 23 NİSAN 1998 PERŞEMBE 23Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın 78.yıldönümü EGEMENLtK COŞKUSU Gelecek Çocuklann 23 Nisan 1920'de Büyük Millet Meclisi'nin açılışL yeni bir devletin kuruluşu anlanuna gelir. Bu nasıl bir devletti?.. Anayasasının birinci maddesinde "Egemenlik ulusundur" yazıyordu; ama o dönemde İstanbul'da bir devlet daha vardı; başında da padişah buJunuyordu. "Büyük Millet Meclisi'nin ilk 'Bakanlar Kurulu'nun programında şunlar yazıbydı: "Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti, hayat ve istiklalini kurtarmayı yegâne maksat ve gaye bildiği halkı, emperyalizm ve kapitalizm tahakküm ve zulmünden kurtararak. idare ve hâkimiyetinin hakiki sahibi kılmakla, gayesine ulaşacağı inancındadır." O dönemde her şey birbiriyle çelişkili ve karmaşık koşullarda yaşanıyordu. Ne var ki bir "mucize' gerçekleşti; 23 Nisan 1920'de açılan Büyük Millet Meclisi hükümeti, 29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti devletine dönüştü. 23 Nisan'ın içeriğinde 29 Ekim vardır: bu ikisi birbirini tamamlamış. Türkiye'de demokrasinin temeli atılmıştır. 23 Nisan 1920'nin 78'inci yıldönümü kutlu olsun!.. • Biz bu yıldonümünde çok önemli sa> dıgımız bir knnunun altını çizmek istiyoruz. Bilindiği gibi 23 Nisan aynı zamanda çocuk bayramıdır; Büyük Atatürk bu günü çocuklara armağan etmiştir. Atalanmızın "Ağaç ya$ iken eğilir" özdeyişi, içeriğinde temel bir gerçeği saklıyor. Çocuklanmızı eğitirken bu özdeyişi hi<; unutnıamak gerekir. Çağımızın uygar dünyasındaegitim '•öğrenmesini ö£renmek" temetine oturmuştur. Bu demektir ki çocuk hazır bilgiler ve ezbercilikie eğitilmeyecektir; düşünmesini. araştırmasınu incelemesini, sorgulamasını öğrenecektir. Çocuğu çok küçük yaştan ele alarak, özgürce düşünmesini ve sorgulamasını yasaklavan bir egitimden geçirmek, küçüğün hayaünı karanüğa gömmek demektir. Ancak akıl ve bilim öğretiminden geçirilen çocuklar, geleceğin demokratik toplumunu yaratabilirier. Ülkemizde bugünkü dunım nasıWır? • . • Erdoğan'a verilen ceza hesaplan altüst etti Fazîlet dengeler değîşti • Istanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'a verilen mahkumiyet karan, siyaset yasağının kalkmasından sonra "Erbakan'la yeni bir atılım yapmayı" planlayan "aksaçlılar" ekibini rahatlattı. Bu gelişmelerden sonra Fazilet Partisi'ndeki liderlik yarışında genç kuşağın adayı olarak Abdullah Gül ve Bülent Arınç'ın öne çıkmalan bekleniyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) FP'de geçiş döneminin ardından yaşanacak liderlik mücadelesinin en güçlü adayı olarak görülen Istanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkındaki mahkumiyet karan. parti içi dengeleri değiştiriyor. Aldığı ceza ile siyasi yaşamı tehlikeye giren Erdoğan'ın yerine genç kuşağın lıdcr adayı olarak Bülent Annç \e Abdullah Gül'ün öne çıkmalan bekleniyor. Mahkumiyet karannın FP'de zaten sancılı geçen teşkilatlanma çalışmalannda da sıkıntıya neden olacağı; il örgütlenni belirlerken Erdoğan'ın ekibini tasfıye hareketine girişen parti yönetiminin daha da rahat hareket edeceği öne sürüldü. DiyarbakırDGM'nin karan, kapatılan RP'nınGenel Başkanı Necmettin Erbakan'ın siyaset yasaklı oldugu 5 yıl içinde partiyi barajı geçeTayyip Erdoğan cek bir düzeyde tutup 2003 yılında Erbakan'la "yeni bir aülım yapma>ı" planlayan "aksaçlılarekibi"ni rahatlattı. RP içinde sessizce başlattığı liderlik mücadelesi bu partinin kapatılması aşamasında su yüzüne çıkan ve eski lideri Erbakan ile arası bozulan Erdoğan, hakkındaki mahkumiyet karan nedeniyle parti içi yanş açısından zor durumda kaldı. • Belediye önünde yaklaşık 4 RP'nin kapatılması nedebin partiliye konuşan Recep niyle oluşan duygusal atTayyip Erdbğan, "Hukukun mosfer nedeniyle yapacasiyasallaştınlması ve yargının ğı bir çıkışın aleyhine dösiyasete alet edilmesi neceği kaygısını taşıyan demokrasiyi yaralar. ve bu nedenle liderlik koMücadelemizde provokasyona nusunda acele etmeyerek elmeyeceğiz" dedi. öncelikli hedef olarak l16. Sayfada ı ekibini FP'de etkin kılma çabası içinde olan Erdoğan'ın hesaplan bozuldu. MÜSİAD Erdoğan'ın yanında yer alan genç kuşak da karar nedeniyle telaşa kapıldı. lllerin yansında teşkilatlan belirleyen parti yöneriminin. kendilerini devre dışı bırakmaya çalıştığını • Ankara DGM Savcısı Nuh savunarak bu yöndeki raMete Yüksel, gözaltında hatsızlıklannı sık sık dile bulunan 16 sanık işadamı için getiren genç kuşağın. tas4 gün gözaltı süresi verdi. fiye hareketinin hızlanaKJIit isim Fazıl Kahraman'ın cağı endişesini taşıdığı yakalanması için belirtildi. Genç kuşağın operasyonlara devam ediliyor. önümüzdeki günlerde bir 7. Sayfada durum değerlendirmesi yapacağı bildirildi. Erdoğan hakkındaki karann Yargıtay tarafından onanması olasılığını dikkate alarak yeni birstrateji belirlemek üzere harekete • icraatlanndan satırbaşlan: geçecek olan genç kuşak Ba^kanlığını kötüye kullandı, milletvekillerinin, kongTaksim'e cami, kaçak reye yönelik hesaplannı külliyeler, en büyük rantçı, yeni duruma göre gözden zam şampiyonu, sicili bozuk, geçirmelen bekleniyor. 'Elhamdülillah şeriatçıyım', Kulislerde. Erdoğan'ın irticacılan istihdam... siyasi yaşamının riske • 6. Sayfada girmesi üzerine Gül ve Annç isimlerinin öne çı Demirel. demokrasi rejiminin kalbinin 78 yıl önce kurulan Büyük Millet Meclisi'nde atmaya başladığını söyledi. Demirel. çağdaş Türkiye'nin çocuklann omuzları üzerinde yükseleceğini vurguladı. Başbakan Yılmaz, yayımladığı mesajda çocuklara seslenerek "Bu çağın imkânlarını, geleceğimizin teminatı olan siz çocuklanmıza kazandırmak zorundayız" dedi. TBMM Başkanı Hikmet Çetin de. tüm eksikliklerine karşın demokratik, laik, sosyal hukuk devleti olan cumhuriyetle övünç duyduklannı belirtti. 1 3 . Sayfada Demirel: Türkiye sizinle yükselecek Ankara'da düzenlenccek törenler TBMM'de Atatürk anıtma ve Anıtkabir'e çelenk konulması ile başlayacak. Resmi tören saat 10.00'da 19 Mavıs Stadyumu'ndaki gösterilerle sürecek. TRT'nin bu yıl 20'ncisini düzenleyeceği Uluslararası Çocuk Şenliği Gala programı Türk Metal Sendikası tesislerinde saat 17.00"de başlayacak. TRT'nin naklen yayımlayacağı galada, 1120 çocuk çeşjtli dans ve müzik gösterileri sunacak. Kültür Bakanlığı da bu yıl ilk kez bir çocuk şenliği gerçekleştirecek. • 3. Sayfada 23 Nisan etkinliklerle kutlanacak 2 3 N İ S A N Ö Z E L E K İ Bugün Cumhuriyetle DÜZELTME VE ÖZÜR Bugün okurianmıza sunduğumuz "Ulusal Egemenlik " ekimizdeki "ŞiirleHe Mustafa Kemal Atatürk"başlığıgözden kaçan bir dizgiyanlışı ile yer almıştır. Düzeltir, özür dileriz. ^ 'Boyun eğmek y yok S YARIN CUMhTRİYET'İN K C L T İ R HİZMETl Birinci Büyük Millet Meclisi Yunus Nadi'nin yakın tarihimize ışık tutan bu belgesel çalışmasını ilgiyle okuvacaksınız. Cumhuriyet 'le birlikte.. Kahraman aranıyor Ne yazık ki uzun ytllardan beri, çocuklanmızı küçük yaşta ele geçirerek bağnazlık eğitimiyle yetiştirme olanaklannı irrica güçlerine devlet sağladı. Atatürk'e düşmanlık ve laik cıunhuriyete saldırganlık, say> a hiç de azımsanma>acak bir kideye uzun yıllar boyunca aşıbnabüdi. Bu süreçten yeni çıkıyoruz. Sekiz yıllık zorunlu eğitim, MÜmüzdeki yıllarda sonuçlanıı verebilir. Çocuklanmıza verilebilecek tn büyük armağan, onlara sağaoacak özgür düşünme koşulandır: çocuklanmıza 8 yülık Dorunlu öğretimin güvencesüıi •ttecekte de sağiavabilirsek, la1 Türkiye Cumhuriyeti'ne ve tıâyük Atatürk'e karşı göreviaen yerine getirmiş oluruz. Yıbnaz^a da sonışturma • DYP'li milletvekillerinin Tansu Çiller hakkında verilen önergeye "nispet'" olarak verdikleri belirtilen Başbakan Mesut Yılmaz ile ilgili soruşturma önergesi 218"e karşı 260 oyla kabul edildi. Önergeyi CHR FP ve MHP'li milletvekilleri de destekledi. BBP ise çekimser kaldı. Başbakan Yılmaz hakkında görevini kötüye kullandığı gerekçesiyle soruşturma açıldı. • Başbakan Yılmaz, mal varlığıyla ilgili soruşturma açılmasından memnunluk duyduğunu söyledi. DYP'nin verdiği önergeyi ciddiyetsiz bulan ANAP'lılar CHP'nin tavnnı pazarlık unsuru olarak kullanmasına izin vermeyeceklerini belirttiler. Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit. hükümete desteği süren CHP'nin tutumunu yadırgadığını söyledi. • 7. Sayfada DYP'nin verdiği önerge 260 oyla kabul edildi Portre / Erdoğan Karnesi kötü Kıbtıs için ABD devrede • ABD'nin Kıbns özel temsilcisi Richard Holbrooke, 28 Mayıs günlerinde Kıbns'ta temaslarda bulunacak. Holbrooke'tan sonra ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright da bölgeye bir ziyaret gerçekleştirecek. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ise Demirel'in davetlisi olarak bugün Ankara'ya gelecek. • 8. Sayfada POAŞ hn bilgileri satıldı • Özelleştirme Idaresi Başkanlığı, Petrol Ofisi Anonim Şirketi'ne ilişkin gizli bilgileri de içeren bir rapor hazırlattı ve bunu, şirketi almaya aday firmalara 10 bin dolar karşıhğı sattı. Raporda, POAŞ'ın satışı "rafine ürünler pazannda liderlerden biri konumuna gelmek için eşsiz bir fırsat" olarak nitelendi. ÇK KüNStTnun haberi • 5. Sayfada kacağı savunuldu. Bu arada Erdoğan'ın cezasının kesinleşmesi durumunda FP açısından yerel seçimlerle ilgili olarak da sıkıntı yaşanacak. Yapılacak seçimlerde Erdoğan'ın yeniden aday gösterilmesi yönünde ilke karan alan FP yönetiminin. gelişmeler üzerine yeni isimler üzerinde duracağı belirtildi. Içişleri Bakanı Murat Başesgioğhı. mahkumiyet maddesinegöre Erdoğan'ın belediye başkanlığından düşürülmesi gerektiğini. ancak geçmiş uygulamalarda olduğu gibi bunun için Yargıtay aşamasını bekleyeceklerini bildirdi. Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden de Erdoğan'ın 17,Sü.8'de Cumhurtyef BUGUN GUNCEL CUNEYT ARCAYLREK Sakık'ın Itirafları Ve... Gün geçmiyor ki, yeni bir rezaletin kapısı aralanmasın. Biri kapanır gibi olurken öteki patlıyor. Irtica faaliyetlerine maddi destek sağladığı savıyla başlatılan büyük operasyonlar, yeni bir skandalın öncüsü. Bir diğeri ise Âpo'dan sonraki ikinci adam diye tanınan Şemdin Sakık'ın bir iki gün arayia kamuoyuna yansıyan "açıklamalan". Dahadoğrusu itiraflan. Büyük barajlar satılıyor Atatürk, Keban, Oymapınar, Altınkâya, Çatalan, Derbent gibi Türkiye için hayati önemi bulunan hidroelektrik santrallanna ilişkin ihalenin bu ay sonunda duyurulması bekleniyor. Hidroelektrik santrallannın bir yıllık kârı 500 trilyon lirayı geçiyor, bu santrallar Türkiye'nin enerji gücünün yüzde 45'ini oluşturuyor. uuO u Dün 4386 Önceki 4266 Dün 247.500 Öncekı 247.100 Dün 138.000 Öncekı 138.000 Dün 2.495.000 Önceki 2.460.000 BORSA DOLAR MARK ALTIN GUNDEM MUSTAFA BALBAY ANAP'ın Eğilimleri... Başbakan Mesut Yılmaz la, hükümetten sorumlu CHP Genel Başkanı Deniz Baykal bugün bir kez daha buluşuyor. önceki buluşmalara bakarsak şu yorumu yapabiliriz: Yılmaz görüşme odasına kendi düşünceleriyle girecek, Baykal'ın düşünceleriyle çıkacak. Ama hakkını yemeyelim, Yılmaz çok kararlı bir BaşbamArkasıSa. 17,Sü.8'de • //. Sayfada Cumhuriyet 'le MArkasıSa. 17,Sü. l'de irtica yasasına kutsal ittifak Meclis'teki sağ muhalefet, irticayla mücadele yasa tasarılarını engellemek için güçbirliği karan aldı. Fazilet Partisi'nin tasarılarla ilgili miting düzenleme önerisini DYP yetkili kurullarına götürmeyi kararlaştırdı. • 6. Sayfada Milliler yenildi A Milli Futbol Takımı, Moskova'da oynanan hazırlık maçında Rusya'ya 10 yenildi. Rusya karşısına değişik bir kadroyla çıkan milli takım, özellikle ikinci yarıda iyi biroyun sergilemesine karşın 8 1 . dakikada yediği tek golle sahadan yenik ayrıldı. • Spor 'da