Katalog

4 MART 1998 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 13 Istanbul Devlet Opera ve Balesi, 22 yıl aradan sonra Smetana'nın 'Satılmış Nişanlı'sını sahneliyor Çek yaşaınının 'neşelf başyapıb ESRA ALİÇAVUŞOĞLÜ tstanbul Devlet Opera ve Balesi 22 yıl aradan sonra ünlü Çek bestecı Bedrich Smetanarun başyapıtı olarak kabul edılen 'Saülmış Nişanlı' adlı operasını yenıden ızleyıcilerle buluşturuyor. Metnıni Karel Sabina'nın y azdığı 3 perdelık komik ope- ranın orkestrasını devlet sanatçısı Okan Demiriş yönetıyor. Sümeray AnmaıTın sahneye koyduğa operanın dekoru Selçuk Tollu'ya. kostümleri ıse Şanda Zıpçı'ya ait. Korosunu Gökçen Koraj 'ın çalıştırdı- ğı yapıtın koreografisını Selçuk Borak üst- lenmiş. Bir Bohemya köyünde geçen aşk hikâ- yesini işleyen, Çek ulusal müzığinın ku- nıcusu sayılan Bednch Smetana'nın folk- lorik öğeleri işlediği bu operada karakter- ler de son derece renkli, yerel \e sevimli. Çek ulusunıuı simgesi obnuş Yazar Paul Stefan. Smetana ıçin "Onun müziği. bizlere Bohemja'nın ormanlannı. bakımlı ovalaruu. köylerini. romanfik te- pelerini. efsanelerini, bü>ük geçmişini >e geleceğiııi anlaür. Şarkılannı. özgün tarü- lannLeşsizezgüeriniyanstir" dıyeyazmış. Smetana'nun unutulmaz başyapıtı "Satıl- mış Nîşanlı' da Çek halkımn malı oluver- miş ve ulusal simgesine dönüşmüş. 'Ger- çek bir ilkbahar çiçeği karakteri' taşıyan yapıt. ulusal yönden Çek neşesiriin, Çek halk mizaç ve felsefesinin canlı bir tablo- su ve ifadesi olarak nitelendiriliyor. Ayn- ca Çekler için sonınlu günlerinde bir güç ve teselli kaynağı olmuş, böylelikle de si- yasal ve ulusal bir rol oynamış. 5-10-19 ve 28 Mart tarihlerinda Ata- türk K.ültür Merkezı Büyük Salon'da sah- nelenecek olan 'Sablmış Nişanh'da; Ce- maJettin Kurugüllü. Ruhsar Ocal. Songûr ÜnaL Gönül Onat. AttilaManizade. Faruk Göker, ŞamilGökberk. Serdar Abacı, Mi- ne Maîer. Bülent Atak v e Perihan Pamuk- bezd rol alıyor. 1866 yılında Pragtfa, 1943 yılında Türkiye'de ilk kez Ankara Kon- servatuvan Tatbıkat Sahnesı'nde sahnele- nen opera. 1%5'te Istanbul Tepebaşı Dram Tiyatrosu'nda. A\dın GüıTün yö- •ir Bohemya köyünde geçen aşk hikâyesini içeren, Çek ulusal müziğinin kurucusu sayılan Bedrich Smetana'nın folklorik öğeleri işlediği bu operayı Sümeray Anman sahneliyor. Koroyu Gökçen Koray'ın hazırladığı, Selçuk Borak'ın koreografisini üstlendiği operada orkestrayı Okan Demiriş yönetecek. netmenliğinde sahnelenmış. 'Sablmış Ni- şanb'yı bugün sahneye koyan Sümeray Anman. o giinlerde operanın korosunda şarkı söylüyormuş. Opera, 1975'te Ata- türk Kültür Merkezi yandıktan sonra Mak- sim'de Aydın Gün'ün yorumuyla sahne- lenmiş ikıncı kez. Bu kez Katinka rolünü üstlenmiş Sümeray Anman. "Uzun bir aradan sonra tekrar Sablmış Nişanlı ope- rasryla buluşmak benim için son derece ke- yifli bir tecrübe. Çünkü çok güzeL çok se- vimli biroperadır Sahlmış N'işank Tüm bu ö/dlikkrinin \anı sıra çok biiviik bir ko- roya da sahip. Sablmış Nişanu; koro ope- rası ve qvun operası olduğu için tiyatral bir yapı istivor." Dünya opera literatürünün en renkli ör- neklerinden biri ve aynı zamanda ulusal opera türünün en seçkinlerinden olan 'Sa- blmış Nişanlı'nın Türk halkına çok yakın bir opera olduğunu söyleyen Sümeray An- man, 22 yıl boyunca sahnelenmemiş ol- masının hangi nedenlere baglı olduğunu bılmedığını ifade edivor. "Sablmış Nişan- lı çok renkli ve halkımıza yakın gelecek bir opera. Stav müziği bize çok yakın. Folklor motifleri çok i>i işlenmiş. Smentana, çok ncşelu sahnesi son derece renkli milli kı>a- fetlerle süslemiş operayı. Neşe \e coşku do- lu koro partileri. Kesal'la Yenik'in ladına doyulmaz espriü düefleri Vaşek'in aryası. bunlarla kontrast yapan Marjenka \e Ye- nik aryalannın duyartı ve zarif dokularu özellikle 1. ve 3. perde ansambeUeri... Çok keyifli olacağını düşünüyorum." Klasik tarzda sahneledik Operayı, müziği ve sahnesını çok değiş- tırmeden sahneye koyduklannı vurgula- yan Anman, farklı arayışlara gırmedikle- rinı söylüyor. "Klasik tarzda sahneteme- nin daha doğnı olacağını düşündük. Ken- di yöresel ifadelerimizi kullanarak gerçek- çi bir çizgiye oturttuk. Aslına sadık kalma- ya gayret ettik Tabii kendi rengimiz \«yo- rumumuzu katarak. Örneğin, ikinci per- de me> hanede geçer, bu sahneye renk ka- tabilmek için gece>e taşıdık. Danslan gece- levin fener alayı eşliğinde kullandık. Sabl- mış Nişanli'da karakterier komikmiş gibi gözükse de aslında ola> lar komiktir. Ola>- lann komik yapbğı tipkrdir onlar. Bunun üzerinde oynayarak abartıya kaçbk." tzleyicinin Türkçe recitativlen yadırga- dığını göz önüne alarak, 'Sablmış Nişan- lı'yı ilk oynandığı gibi gerçekleştirmeyi uygun gördüklerine değıniyor Sümeray Anman. "Sanıyorum ki tempoda bir dü- şükJük yapmadı. daha sevimli kıldı bu dn- nım operayı. Eserin ilk vazılışında - Sme- tana bu opera üzerinde alta yıl çalışb- bü- tün müzikler birbirine konuşmalaıîa bağ- lanmışü ve bale müzikleri de voktu. Bale müzikJeri Paris temsilL redtabvler de San Petersburg temsili için sonradan bestelen- miş. Biz ashna sadık kalarak bale müzik- lerinden sadece bir tanesini kullandık. Çünkü birbirine çok yakındı. Bunlardan sadece bir tanesini seçtik. Sanıyorum doğ- nı bir çizgide kendi yorumumuzu da ka- tarak sevimli bir şey \apbk." Karel Sabina'nın. metnı yazarken hiç dikkatli davranmadığını, fakat müziğin bu kadar başanlı olduğunu görünce, "Müzi- ğin bu kadar güzel ve kusursuz olacağını büseydim, çok daha özenli bir çabşma ya- pardım" dediğıni anımsatan Anman. o> r u- nun dramaturjik yapısında bazı eksiklik- ler olduğunu, fakat müziğin bunlan gider- diğini eklıyor sözlerine. Biz yine 'kuruluş'a sığınıyoruz• Istiklal Marşı'nın bestecisi Riyaset-i CumhurMu&İ^^e Zeki Üngör'ün, CSO'nun üst konmasını doğru buluyorum. AHMET SAY ANKARA - Merdivenle inilen ve ga- zoz mazoz satılan basık ama geniş me- kâna "alt fiıaye" denildiği için. CSO konser salonunun girişindeki çıplak ve taş soğukluğundaki kocaman antre, "üstfiıaye* olarak nitelenir. Buranın du- varlannda üç yıl öncesine değin yağlı- boya tablolar vardı; biraz sıcaklık veri- yordu. Tablolan kim alıp götürdüyse "üst fuaj'e" bu sefer hastane girişine benzedi. Geçenlerde birisi de kalktı, üst düzey bir bakanlık yetkilisinin yanında, "morg gibi" dedi. Yetkili, başını salla- yarak, onayladı ve ne oldu? Birkaç gün sonra duvarlara büyüklü küçüklü üç- ve 1934 yılıı >%i'niri şefi fuayesine büstünün - Değerbilirliktir. beş fotoğraf ve resim asıldı. Cumartesı günüyse üst fuayeye Osman Zeki Ün- gör'ün büsfü yerleştinldı. Seçim, seçim midir? tstiklal Marşrnın bestecisi \e 1934 yılına dek Rıyaset-i Cumhur Musiki Heyetrrun şefi olan Osman Zeki Ün- gör'ün buraya he\ke!ınin dikilmesini dogru buluyorum. Degerbilirlıktir. KL- milerinin tarikata. cemaate, şeyh. mol- la. hoca. hocaefendiye sığındığı birtop- lumda. "Kurtuluş", "Kuruluş", "tstik- lal'', "tstiklal Marşı" gibi aslında gele- ceğe dönük değerlere sığınmamı hoş görür müsünüz acaba? Kısa. sade birtörenyapıldı Sonra ka- labalık dağıldı; daha dogrusu. konser başlayacağı için herkes salona girdi. Ben orada kaidım. Vivaldi? Diyecek yı*... "Mevslmter^Severinı... Solist? Çok iyı.. Şef? O da iyi... Peki ne duru- yordum orada? Kapılarkapandı. konser başladı. Baş- ka şansım kalmamıştı: Yürüyüp C- SO'danaynldım... Alın size bir konser yazısı! Ama du- run. dahabitmedi: Gumhurbaşkanı De- mirel, geçen hafta TOBAV'ın düzenle- dıği "Ankara Opera ve Bale Başan ÖdüUeri*' törenınde, seçıcıler kurulu- nun değerlendırmesı konusunda şöyle dedi: "Seçim seçimdir." Ne dıvebılınz? Demokrasiyi işleten "seçim"dir. Onun için iyi işliyor de- mokrasimiz... tşleyedursun. benim gibi dınozorlar da Üngör'ün heykeli karşı- sında dlkilip kalıyor. Şunu söv lemek is- tıyorum: Bugün 4 Mart Çarşamba. Bu- gün seçim var. "Neseçimi"di>e sorma- yın lütfen. Kaç kere yazdık çizdik: 6940 sayılı "Orkestralar Yasası"na göre, dev- let orkestralannda heryıl seçim yapılır. Orkestra üyejerınderı olüşan genel ktt- rul,' yerti yğli^ınii-urnltirru scçer. Orta-' ya bir "sandık" konur, bakanlıktan ge- len bir "gözlemci" önünde. orkestra üyeleri oy kullanır. Böylece yöneticiler seçilir. Yöneticilerin başkanına da "or- kestra müdürü" denır. Ben. cumhurbaşkanı gibi kestirme konuşamayacağım. Ben şöyle düşünü- yorum: Hertopluluk, layık olduğu lide- n seçer... Bursa senfoni Aramızda kalsın, Bursa Senfoni Or- kestrası benim pilot bölgem. CSO'da efkâr basınca Bursa'ya koşanm. Salı günü şef Koral Çalgan yönetiminde gü- zel bir konser vardı yine. Opera ve ba- le ÖdüUeri falan feşmekân derken gide- medım. Oysa dün Bursa'dan bırtelefon geldı. "Olav TV'yi hemen aç" diyordu arkadaşım. Binncisi. konseri yayımla- dığı için Olay TV'yi kutlanm, dansı öteki kanallann başına. Yine binncisi, üstün yorumu dolayisıyla şef Çalgan'ın • Idşmğirtde Bursa Scnftmi'yi ve değerli klarnetsolistimizEkremÖztan'ı kutla- nm. Orkestram, çok iyi bir entonasyon- la şerbet gibi bir SchubertBitmemiş Senfoni yorumladı. Umudumuzu hiçbir zaman boşa çıkarmayan değerli genç bestecimiz Turgsç Erdener'ın klarnet konçertosunu çok başanlı seslendiren Öztan'ı Bursalılar dakikalarca alkışla- dı. "Senfoni orkestrası" açısından Bur- sa'da her şey hazır: Orkestra sanatçıla- n, çalgılar, salon ve dinleyıci bırikimi... Bursa Belediye Başkanı Erdem Saker ve Uludağ Üniversitesi Rektörü Ayhan Kıal. bu iş için milyarlar döktü. Tek ek- siği var orkesrranm: Kadro. Külrür Ba- kanlığı eğer orkestra sanatçılan için "kadro" verecek olursa beşinci "devtet senfoni orkestra"mıza buyurun hoş gel- diniz! Güzel haberlerbekliyoruz... Sinerama'nın ikinci sayısı çıktı • Külrür Senisi - Aylık sinema dergisi 'Sinerama'nın ıkmci sayısı çıktı. Dergi, okurlanna bu ayki sayısıyla bırlikte Federico Fellını özel eki ve film müziklen CD'si veriyor. Bilımkurgu smeması ve Türkiye'de yapımcılığın yeni yüzüne değinilen dergide Evvan McGregor (A Life Less Ordinary), Helen Hunt (As Good As It Gets), Atom Egoyan (The Svveet Hereafter). Danny Boyle (A Life Less Ordinary), Claıre Danes (The Rainmaker) ve Fikret Kuşkan'ı (Avcı) konu edınen yazılar yer alıyor. 'Ayın yıldızlan" ıse Matt Damon, Jack Nicholson. Gus Van Sant ve Winona Rvder. Bu ayın gözde filmleri ıse James L.Brooks'tan 'As Good As It Gets' (Benden Bu Kadar), Francıs Ford Coppola'nın "The Rainmaker' (Yağmurcu). Erden Kırardan 'Avcı', Alıen Dınlış. Kevın Costnerın 'The Postman' (Haberci) ve "A Life Less Ordinary ' (Olağanüstü Yaşam). Adam Öykü'niin 15. sayısı çıktı B Kültür Servisi - Adam Öykü'nün 15. sayısı (marî- nisan) çıktı. Derginin her sayısında yer alan "Bu Sayınm Konuşması" bölümünde. bu kez Adalet Ağaoğlu yer alıyor Yazann öykücülük serüveninın ele alındığı konuşma. sayının ılginç bölümlennden bın. Bu sayıda yer alan öykü yazarlan ıse şunlar: Fakır Bay kurt. Ferit Edgü. Oktay Akbal, Mıguelde Unamuno. N'ırgınıa Woolf. Nihat Zıyalan. Ayfer Coşkun. Nevra Bucak. Tank Günersel, Sükran Yücel. Donald Barthelme. Helen Simpson. William Boyd. Leyla Ruhan Okyay. Inan Çetin. Müge tplikçı. Murat Ateş. Ege Görgün. Funda Aksüt. Ayşen Güner. Kısa öykünün tarihçesi olarak alınabılecek 'Kısa Öykünün Türler Sıralanımındakı Yükselışı" adlı yazı Suzanne Ferguson'un. Aynca V S. Prıtchett ve M. H. Abrams'ın kısa öykü üstüne yazılan da bu sayıda dıkkat çekıyor. Timour Muhidine'in Türk edebiyatında öykü. Türkan Araz'ın Donald Barthelme. Nedret Tanyolaç Öztokat'ın Albert Camus üstüne yazılan da bu sayıda yer ahyor. BUGÜN • CRR Konser Salonu'nda saaî 20.00'de 'Bevazıd'dan V'ahidettin'e Türk Musıkısmin Şaheserlen' başjıklı konser izlenebılir. • CüMHl RİYET KİTAP KULÜBÜ Sergı Salonu'nda saat 17.00-19.00 arası Ataol Behramoğlu'nun söyleşili ımza günü yer alıyor. • ARTEMtS SANAT MERKEZt'nde saat 'l 8 00'de Gülay Alpay'ın "İletışımın Resımsel Yansımalan". Marıanna Spohr'un 'Eskının Izlen' başlıklı konferanslan izlenebilır.^ii' 09 20) • ALMAN KÜLTÜR MERKEZİ nde saat 18.30 da Fassbinder'in 'Korku Ruhu Kemirır' adlı filmi izlenebilir. • ISTANBUL MENKLL KJYMETLER BORSASI Salonu'nda saat 19.30'da Millı Reasürans Oda Orkestrası'nın bir dinletisi yer alıyor. '' l i > i 1001 BELGESEL FtLM FESTtVALİ BUGÜN • BSBCEPSLNEMASI'nda 11.00-12.00 arası Yaşayan Gölgeler, 12.00-13.00 arası Yitirilen Dünya. ]3.00-14.00arasıUsluköyMasalı. 14.00-15.00 arası Abidin Dmo(Sımurg), 15.00-16 00 arası Yaşayan Gölgeler. 16.00-17.00 arası Yitirilen Dünya. 17.00- 18.00 arası Usluköy Masalı, 18.00-19.00 arası Abidin Dino (Sımurg) belgesel filmleri izlenebılir. • EVRENSEL SANATLAR Mİ ZlK MERKEZl'nde 11.00-12.00 arası Yalnızlıktan Damıtılmış Damlalar. 12.00-13.00 arası 'O Belde'. 13.00-14.00 arası Vaktin Son Töreni. 14.00-15.00 arası Müzikal Vazıyetler. 15.00-16.00 arası Eski Zaman Kolyeleri. 16 00-1700 arası Yemen Türküsü. 17.00-18.00 arası \1ed ve Cezir. 18.00-19.00 arası Müzikal Vaziyetler başlıklı belgesel filmler. 19.00-20 00 arası \ üceİ Tunca'nm 'Bir Jurnal'in Anılan' konulu dia gösterılı söyleşısı. saat 20.00-22.00 arası Tolga Çandâr'ın dınletısı yer alıyor. k^ıuıifmn ORTAOYUNCULAR İSTİKLAL CAD. N0.140 TEL: 251 18 65-66 FAX: 0212.244 43 27 1 3 MARTTAN BAŞLAYARAK Ferhan Şensoy'un ÇOK TUHAF SORUŞTURMA TUNCEL KURTlZfERHAN ŞENSOY-BAYKAL KENTT-RASIM ÖZTEK1N LEVENT ÜNSAL-PARKAN ÖZTURAfMLI CATALBAS ERKAN ÜÇÜNCÛÖZKAN AKSU-SAYGIN DEUBAS Cuma 21.00 C.tesi 18.30-21.00 Pazar 15 30-18 30 Kültur Bakanlığının Katkılanyla HALDUN TANER KABARE 6/7 Mart Cuma 21 00 C.tesi 18.30-21.00 K ^ B — « ^ ^ Profesyonel Sanatçı Atölyesınde Güzel Sanatlar Sınavları'na Hazırlanmak ve Yeteneğinizi geliştırmek ister mısiniz? Tel:260 79 39 -0532.25311 66 TjYATRO ilanlarınız için 293 89 78 FELEK BİR GUN SALAKKEN 8 Mart Pazar 15.30-18.30 FERHANGI ŞEYUR - 17 Mart Salı 21.00 ESKİ OTUNLAR BUYUK EKRAN VIDEO GÖSTERILEKI KAHRAMAN BAKKAL SÜPEIMAUUTI KAMŞl 28 Şubat C.tesi 14.00 / 7 Mart C.tet! 14.00/21 Mart C.tesi 14.00 VAKKORAMALAR. Toks.m. Rum< CARŞI MAGAZAIARI Masli OfFICE 1 SUPERSTORE Mo< Tûrkiye'de İlk Kez: ROCK "UTGARUK 'tfgamif Dftfan'ndan Yaşamin 5at.'/j^' tr Insantn Karmaşası AÖUtTOS KÜLTUI MEIKI2İ btt Hoynel leybelı Munk Mıml Barl, Yimetmen Cm Dogm Tln:1 000 040TL ÖJr 751 000 TL ™ U W "•™» 8 Marf'fa Kadınlar için Oze\ Açılıyor ÇATI! Ozel Fiyat 3.000.000 TL. Tadbilir, her damağa hitap eden, özel, güzel ve danslı günler yajanıyor ÇATI'da. Hafta içı gruplara dampıng 3.500.000 TL ÇATI şimdi OTOPARK ucrelınızı de oduyor? Tel: 251 00 00 Tiyatro İlanlarınız İçin (0212)293 89 78(3hat)*^ BalkonJean Genet Çeviren - Yöneten Başar Sabuncu Sahne Tasarımı Duygu Sağıroğlu Giysi Tasarımı Sevim Çavdar Müzlk Selırn Atakan Zuhal Olcay Haluk Bilginer Ahmet Levendoğlu Derya Alabora Salih Sankaya Bülent Yarar Şebnem Sönmez Celal Perk Güven Kıraç Atptekin Serdengeçti Sema Keçik 7 Mart-29 Mart Kadıköy Halk Eğıtım Merkezi Çarşamba 15 30 (Indınmlı Gün; Perşembe 21 00 Cuma 21 00 Cumanesr 15.30-21 00 Pazar 15 30 Bllet Satı» Yertort; GışeıKHEM) 02163301027 VaKfcoroına Suadıye Vakkoroma Taksım YAPI>CKREDI KÜLTÜR SANAT YAYINCIUK &TC. Kültür Bakanlığı'nın 15 katkılanyla | İSTANBUl BÛYÛKŞEHİR BEIİDİYESİ' HAKBITE MUHSIN ERTUCRUL SAHNESI 0212 240 77 20 DIĞEM.ERİN1NADIAU EVEREST MY L0W> BİSKÛYİ ADAM ıçjj •«• u BtrouaM n a HI«T FATIH REŞAT NURI SAHNES 1VVCMI \ KUYRUKLUYILDIZALT1NDA Nt HEPSİ Nt HİÇBİRİ ( J USKUDÛR MASAHIPZİDE CELAL SAHNE5I 0! I 6 13] 01 11 p*pk KESSfiRİNG AHUDUDU SmJ AöiOİUJ KUÇÛKNASRETTtN,, LM-tmnlLCVAFI-VlbuZOBUraıMnÇMBmaUYA TMWR Nnh* DEMZHAIt KADIKOY HALDUN TANER 5ÛHNESI 0216 J49 04 63 HU2UR AHKARAGÖZYAHKARAGÖZIM.) : 1 «a» IŞK GAZIOSMANPAJA SAHNESI KRAİAOYUN(çoo«otuıw) î « Vanc Tnp. uçır HARBIVE CEP TlyATROSU O 1 I I Î J 0 P MLM & P*XSOT İLK EYUUK EVÜÜK H0NEVBİN HAMtHAU i-utvn CMHGUNLERI SAll •İIET MT1Ş TEKLEKh SCHM TİTlTROUln GISElf»! VE UDIKÖY HtLOUN UNBI IMEItKEZ CISE 51 27 Şuftat'ta Sahne Foks'da başiıyor. Çarşamba 1S.00 (Kadınlar Mafmesi) Cuna 20.30 Cts.-Pazar 15.00-J83BS Sahne FoKsı F;™&*.Na:43Bomonti, : (0212) 240 Blletter «i$e, Adam K BiRsa DİIMEH YERDEHER MAHİR GÖHŞİRAY ÇETİN SARUÜÜITAL ^ ^ Çarşamba 23.00 ^ " ^ DOSTLARIYLA BİRLİKTE Perşembe CEMKARACA Mis Sk. N o : 2 0 / BEYOĞLU Rez: 293 0 5 9 8 - 293 9 9 7 3 AYŞEÖÜLYE$İLNİL & NE2İHYE$İLNİL TRİO Piano: Sellm Benba B«ee: Nezlh Ye?llnll Davul: Denlz Pündar Htf Çarıımba 12.30 KN0WN-X Blues Band •-H—BE+&—•— Hasnun Galip Sok. No: 20 Beyoğlu-İST tel: (0212) 245 05 16 HAPÎ ÇAMAN YEPITEPE OYUNCULARI 5,6,7,13,14,20,21,27,28 Mart Saat: 21.00 8,29 Mart Saat: 15.30 Hadi Çaman Tiyatrosn Teşvılaye CaA 160Nişantaşı-lstanbul Tel: (0-212) 225 71 98 - 246 İ7 77 EFESPüsen