Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 MART 1998 PAZAR 12 KULTUR Amerikan Film Akademisi ödülleri Oscarlar yetmişinci kez sahibini anyor 'Titanic'iıı yeni rotası Oscar En iyi'lere adaylar En İyi Film L.A. Confidential Good Will Hunting As Good As It Gets The Full Monty Titanic En 1yi Yönetmen James Cameron (Titanic) Curtis Hanson (L.A. Confidential) Gus Van Sant (Good Will Hunting) Peter Cattaneo (The Full Monty) Atom Egoyan (The S\veet Hereafter) En İyi Erkek Oyuncu Jack Nıcholson (As Good As It Gets) Peter Fonda (Ulee's Gold) Dustin Hoffman (Wag The Dogı Robert Duvall (The Apostle) Matt Damon (Good Will Hunting) En İyi Kadın Oyuncu Helena Bonham Carter (The Wings Of The Dove) Helen Hunt (As Good As It Gets) Kate \Vinslet (Titanic) Judi Dench (Mrs Bro\vn) Julıe Chnstie (Afterglow) En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Anthony Hopkins (Amistad) Burt Reynolds (Boogie Nights) Robert Forster (Jackie Bro\vn) Greg Kınnear (As Good As It Gets) Robin \Villiams (Good \Vill Hunting) En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Joan Cusack (In And Out) Julianne Moore (Boogie Nights) Glona Stuart (Titanic) Minnie Driver (Good Will Hunting) Kim Bassinger (L.A. Confidential) En İyi Yabancı Film Beyond Silence (Almanya) Character (Hollanda) Four Days In September (Brezilya) Secrets Of The Heart (lspanya) TheThief(Rusva) • Tahminlerde eğilim genelde 'Titanic" üzerinde yoğunlaşıyor.'Titanic'in hem en iyi film. hem de James Cameron'la en iyi yönetmen heykelciklerini alması kesin gibi. En iyi erkek oyuncu dalında heykelin kime gideceğini kestirebilmek zor. 11. kez aday gösterilen Jack Nicholson ve Matt Damon bir adım öndeler. Kadınlarda ise dört Ingiliz oyuncuya karşılık Helen Hunt tek başına Amerikalılan temsil ediyor. CIMHUR CANBAZOĞLU Pazartesiyi salıya bağlayan gece Oscarlar 70. kez sahiplerinı buluyor. Bir-ıki haftadır yerli, yabancı basın- da Oscar tahminlerinde egilim genel- de 'Titanic' üzerinde yoğunlaşıyor. Böy le olmasi da sürprız değil. çünkü daha ilk andan itıbaren tüm oyun 'Ti- tanic' üzerine kurulu. Amerikahlar büyük para yatırdık- ları filmleri mutlaka ilginç bir öyküy- le pazara sürmekte ustalar. 'Titanic' için de hesapta olmayan yüksek ma- liyetiyle yapımcı şirketler Fox \e Pa- ramount'u iflasa sürüklediği söylen- di önce. Binbir zorlukla çekilen fil- mın gösterime girmesi tehlikeye düş- müştü. Ardından müthiş bir tanıtım bombardımanına ginşilerek. deniz ta- rihinin en trajik olay lanndan biri zen- gın- fakir aşkına dönüştürülerek tüm zamanların gişe rekoru kınldı. Tabii 'Titanic'in de\ bir ticari güç olması- nın yanında kültür fenomeni haline dönüşmesinde, ona 14 Oscar adaylı- ğı armağan eden Amerikan Film Akademisi üyelerinin de payı büyük- tü. Dolay ısı\ la 'Titanic'in hem en iyi film. hem de James Cameron'la en iyi vönetmen hevkelciklerini alması kesin gibi. Gerçi birkaç y önetmen fa- \ori 'Titanic'in akıbetinin gemınin- kine benzeyeceğini iddia ediyor ve yenne sinema eleştirmenlerinin pek beğendiği Curtis Hanson ın "L. A. Confidentiarını (Los Angeles Sırla- n) fa\ori gösteriyor. Diğer adaylar- dan, iki komedi 'Anadan Dogma-The Full Montj' ve 'Benden Bu Kadar-As Good Asl't Gets' ile 'Good VViU Hun- ting' tüm tahminlerde renk unsuru olarak değerlendiriliyor. 1997 Oscarları'nda heykelin kıme gıdeceğinın en zor kestirilebildiği dal erkeklerinki. Bunaragmen 11. keza- day gösterilen Jack Nicholson (Ben- den Bu Kadar) ile 'Yağmurcu'nun genç avukatı Matt Damon bir adım öndeler. Bu ikiliyı zorlayacak isim ise Robert Duvall. İlk kez aday olan Pe- ter Fonda ile 'Başkanın Adamla- n'nda şaşırtmayan Dustin Hoff- man'ın şansı düşük. Kadınlarda ise dört Ingiliz oyuncu- ya karşılık Helen Hunt tek başına Amerikalılan temsil ediyor. Kariye- rinde iki Emmy, ikı Altın Globe olan Hunt'ı zorlayabilecek isim 'Mrs. Brown'daki rolüyle Judi Dench. Aka- demi'nin Julie Christie'ye vefa bor- cunu ödeyebileceğinı söyleyenler de \ar ama Jessica Tendy'den sonra on yıldır hiçbir •yaşlı ojuncu' alamıyor Oscar'ı Diğer dallara da kısaca göz atalım. en iyi yardımcı erkek oyuncuda 'Amistad'ın mahkeme sahnesinde görkemli bir oyunculuk sergileyen Anthom Hopkins'le 'Ateşli Geceler- Boogie Nights'ın porno yapımcısı Burt Reynolds arasında geçecek ya- nşma. Yardımcı kadında 'Titanic'in Gloria Stuart'ı ile L. A. Confıdenti- al'ın Kim Bassinger'ı fa\ori. 'Eşkı- ya'nın giremediği 'Yabancı Film' da- lında Brezilya yapımı 'Four Days in September' ile İspanyollann adayı 'Secrets of Heart'ın Oscar heykelciği için adları geçıyor. İki dalda \erilen senaryonun onjinallerin yarıştığı bö- lümünde Paul Thomas Anderson. Bo- ogie Nights'la. uyarlamada da L. A. Confidential'la Briaıı Helgeland-Cur- tis Hanson ikılisi favori. Hollywood da oyuncular, Oscar sonrası 2 Nisan 'da greve gitmeyi tasarlıyorlar 'Insanlardafilmlerkadarönemüdir'Kültür Servisi - Hollyuood'da alarm...Oyuncular gre\e gidiyor- lar! Yarolan sorunlar tabii ki sine- manın yıldızlanv la değil. zor şart- larda yaşayan \e sayıları 80 bıne varan oyuncu ordusuyla ilgili. Bir hafta çalıştıktan sonra aylarca. hat- ta bazen yıllarca evlerinde oturup belki de hıç gelmeyecek o telefo- nu beklıyorlar. O çok beklenen te- lefon geldiğınde ise tek yapabil- dıkleri. teşekkür edıp susmak... Oyuncular; 14saatlikçalışmay- la geçen günler. isteğe bağh sağ- lık yardımı \e emeklilık sistemi. 30'una kadar iine ka\ uşamayanla- n bir kenara çekilmeye \e farkh bir meslek arayışına sürükleyen düzene karşı çıkıyor. endüstri top- lumlannda yaşayan ışçilerin yıllar önce elde ettigi haklar için savaşı- yorlar. Bu sa\aşta diğer tarafı sine- ma \a tele\izyon prodüktörleri oluşturuyor. Oyunculann tasarısı. 2 Nisan'da gre\e gitmek... Holly\vood oyuncularını sömü- rülen. kullanılan ve anlaşılmayan kurbanlar olarak görmeye kımse alışmamış. Genelde ormanlarla çevrilmiş. yüzme havuzlu. tenıs kortlu. garajmda Ferrari \e antika arabalar bulunan lüks \illalan ıçinde akla gelıyorlar. Tom Han- ks..John Trawltâ. Bruce WîUis. Ar- noldSchwarzanegger gibi film ba- şına 20 mılyon dolaralan \eya bu denlı astronomik rakamlarla ol- masa da normale oranla dolgun ücretlerle çalışan bazı grupların dışında kalan 80 bin dola>ındaki oyuncu. yılda brüt 10 bın dolar gi- bi bir kazançla yetinmek zorunda. Yeni bir grev olabilir Yıllardır sinema dünyasında mücadele \ eren oy uncular bu kez de ıstediklerını elde edemezlerse. Holly\vood 2 Nisan'da yenı bir gre\e sahne olacak. Grev. yalnız yapım şirketlerine değil. bugün eğlence dünyasının merkezi sayı- lan Los Angeles'ın ekonomisine de büyük bir darbe indirecek. Oyuncuların talepleri gerçekten mantıklı. Rol aldıklan film. dızı \e şo\ lar gösterime girdiği ya da dış pazarlara satıldığı zaman. söz ko- nusu yapımın hakları üzerınden daha saygın bir yüzde almak. da- ha yüksek bir sendikal paya sahip olmak. hastalık \ e emeklilık sigor- talan için stüdyoların da payının yükseltilmesi gibi istekleri \ar. 6 günde toplam 90 saat çalıştıktan sonra evine dönerken yorgunluk \e uykusuzluktan. arabasıyla bir ağaca çarparak yaşamını yitiren Brent Hershmanın ardından Hollyvvood'da 'Brent yasası' ola- rak dile yerleşen ağır çahşma ko- şullarının önüne geçilmesini \ e bir gün boyunca film setinde geçırile- cek çahşma saatlennın en fazla 14 olarak resmileşürilmesim istıyor- lar. "Çok mantıksız bir şey istedi- ğimizi sanmı>orum" di) or Hersh- man'ın arkadaşı Haskell \\exler. a "İnsanlar da \ aptıklan filmler ka- dar Önemlidirler" Film stüdyoları ve >apımcılar ise oyunculann ısteklen konusun- da bilgı sahibi olmadıklannı belir- tiyorlar. Harta onların da bazı ta- lepleri var... Gece çekimlen ıçın ödedıklen ekstra ücretleri kaldır- mak ve ovuncuların emeklilık \e sağlık sıgortaları için ödediklen pa\ı aşağı çekmek ıstıyorlar Oyuncular karariı Ovunculann kontratı 30 Hazi- ran'da sona eriyor. ancak taraflar anlaşabilmek için birbirlenne ni- san ayına dek süre tanımış durum- dalar. Belirlenen tarihe oldukça yaklaşılan şu günlerdeyse. hâlâ ortak bir karardan uzak görünü- yorlar. Durumu bu denli zora sok- mak stüdyo veyapım şirketlerinin uyguladığı birtaktik de olsa. ak- törler sendikasının mücadelecı 'yunculann rol aldıklan film. dizi ve şovlar gösterime girdiği ya da dış pazarlara satıldığı zaman. söz konusu yapımın haklan üzerinden daha saygın bir yüzde almak. daha yüksek bir sendikal paya sahip olmak gibi istekleri var. geleneğinı bezdıremeyeceğe ben- ziyor. Sendikanın !980yılındaki son grevinde Hollyvvood'da kamera- lar üç aylığına durdurulmuş, an- cak VVaher Matthau. Alan Akla, Burt Reynolds, Henn \Vinlder gi- bi ısimlerbıreysel olarak faaliyet gösterebilmişlerdi. Hollyvvo- od'un bir önceki greviyse 1%0 yılında gerçekleştirilmiş ve yine günlerce sürmüştü. O dönemde SAG'ın başkanlığını Ronakl Re- agan yürütüyordu. Tartışmalannhenüzbirsonuca ulaştınlamadığı şu günlerde ya- pım şirketleri ve stüdyoların aldı- ğı bazı önlemler söz konusu. Ça- hşma aşamasındaki projeleri hız- landırmak. yazın başlayacak olanları da bir an önce faaliyete geçirmek için uğraşıyorlar. Örne- ğin MGM. 'Carrie 2" \e 'Tobv's Ston'nin çekimlerinı eylüle alır- ken. ElizabethShue'nun rol aldı- ğı 'Molh'nın çekimlenni hızlan- dırdı. Disney. Al Pacino'nun. sigara üretimcilerinin yolsuzluklanyia uğraşan bir bilim adamını canlan- d\racağı yeni filminin başlatılma- sı konusunda kararsız. Sony ve Paramount her şeyi son bahara bı- rakmış durumda. Hiçbir şey ol- mamış gibi davranmayı sürdüren tek firmaysa Dream Works. Sandra Bullockun başrolünde oynayacağı 'Forces of Nature'ın çekimlenne haziranda başlanıyor. 1.ULÜSLARARASI İSTAKBUL Dünyanın kitabı bu fuarda. • Koutchoumow. Türkiyede 2 GÜNLÜK ETKİNÜK PROGRAMI 22 MART 1998 PAZAR 12.-00-14.-00 Gosten . -Eğrtsd Etken Otarak Sanatlar" Tank Günersel, llknur Agkel, Meryem Akm. Uğur Değırmencıoğlu, Ayla Çınaroğlu Düzenleyer : Uçanbalrk Yayınlan UO0-16.O0 Söyteşı 'Güevara'lı Günlenm", Alberto Korda . ' Aşk Her Zaman Kapryı Calar. Siz Orada mısınız?", Nevval Sevındi Sabarı Yayırralık "SO'lı Yıllaon Şiin" . Osman Çakmakçı, Ayhan Kurt, Orhan Kahyaoğlu, Veysel Çolak . Hasan Ûztoprak : Tûriuye Yazarlar Sendikası Türkıye Yayınalar Biriiği Yayınlama Özgürlûğû Ödûl Törenı 23 MART 1998 PAZARTESİ 12.-00-14İM Fılm Göstenmı: "Aşk, Devrim ve Diğer Tehlikeliişler- Jutta Brückner Düzenleyen Alman Kültür Merkezi : •Yayıncılıkta40Yıl" Katılımcılar : AJı Nesin, Envef Aytekın, Hulkı AkturK; Düzenleyen • Düşûn Yayınevi CNR Dunya Tıcaret Merkezi, Atatürk Havalımanı Karjnı. 34830 Yejılkiy • Istanbu! Tel (0212)663 08 81 (100 Hat) Faks- (021J) 663 09 73-75 e-mail" infoöcnr net http://www.cnr net kitap'98 online: kitap.cnr.net 4 Yaymcılık5 altm çağma yaklaşıyor' Kültür Servisi - Dünya Yayıncılar Bırlığı Genel Sekreten J. A. Koutcho- umovv. CNR-Dünya Tıca- ret Merkezi'nde gerçekle- şen 1. Lluslararası Istan- bul Kitap Fuan içm İstan- bul'a geldi. Koutcho- umovs. bir basın toplantısı düzenleyerek Dünya Ya- yıncılar Bırlığı'nin etkin- liklerı üzerine bılgi \erdı. Merkezi Cenevre'de bulunan, 65 ülkeden 74 kurucu üyesi olan birlik etkinliklerini öncelikle ki- taplann ülkeler arasında serbest dolaşımmın sağ- lanması. yayınlama öz- gürlüğü. yazar haklan gi- bi konularda yürütüyor. K.outchoumow. yayın- cılığin altın çağınayaklaş- tığını. hiçbir dönemde bu kadar çok kitap basılma- dığını vurgulayarak. önü- müzdekı günlerde sipariş üzerine çok küçük grupla- ra yönelik kıtaplar basıl- may a başlanacağını belir- tiyor. Dünya Yayıncılar Birlığı'nin bu gelişme karşısında üstlendiği bi- rıncı işlev de her ülkede maksimum düzeyde ulu- sal yayınevi açılmasını desteklemek. Böylelikle her yazarın. her kitabın kendısıne bir yayıncı bu- labileceği ortamın sağlan- ması amaçlanıyor. Birlik. eleştın ve dü- şünce özgürlüğünün ol- nıadığı ülkelerde ekono- mik gelişmenın de sağla- namayacağı düşüncesın- den hareket ediyor. Koutc- houmo\v bu bağlamda da Türkiye'deki Yayıncılar Biriiği ve aydınlann bü- yük bir enerji ve eesaretle \erdığı mücadeleyi hay- ranlıkla izlediklerini \ur- guluyor. Ancak birlik. dü- şünce özgürlüğünün ihla- li durumlarında hükümet- leri ahlakı açıdan kınama dışında bir yaptınm uy gu- layamıyor. CNR-Dünya Ticaret Merkezi Kitap Fu- an'nın açılışına da katılan Koutchoumow, bugün de "Düşünce>eOzgürlük'ki- tabının yayıncısı olarak imza\eripyargılanan 185 sanatçı. yazar \e aydın adına Mahir Günşıray'a teslim edilecek Düşünce- ye Özgürlük Ödülü'nün törenine katılacak. KÖŞEBENT ENİS BATUR Ertuğrul Oğuz Fırat Ondan bana ilk söz eden. Bilge Karasu olmuş- tu. 1970'lerin başında, Ankara'da, bir avuç seçkin kafanın tanıdığı özel, gizemli bir insandı. 1981 'de tanıştık. Görüşmelerimiz, kişiliğinin ne denli güç. çetrefil olduğu konusunda belli bir kanı oluşturdu zihnimde. Kim, ne dereceye kadar kendisine yak- laşabilmiştir kestiremem, bütün bildiğim: Kimse- yi kendisine yaklaştırmama konusunda karariı ve başarıh biri olduğuna inandıydım. Gözüpek, sağlam bir hukuk adamı olarak yılla- rını Adalet dünyasına vermiş, emekli olunca da. o güne dek biraz geride tuttuğu sanatçı kimliğinin bir ölçüde devreye girmesine izin vermişti. Bir öl- çüde. diyorum, çünkü Ertuğrul Oğuz Fırat yap- tıklanyla tanınmayı hemen hemen istememiş biri- dir. lletişime hepten kapamamıştır işlerini, gelge- lelim onlara ulaşılmasını, karmaşık bir labirenti ka- tetmeyi göze alanlar için -gene bir ölçüde- müm- kün kılma yoluna gitmiştir. ilk dinlediğim bestesi, Paris'te seslendirilen. TRT tarafından yayımlanan bir orkestra çalışmasıydı. Kullandığıalışılagelmediksesaraçları.kalabalıkbir kadro gerektirmesi, o çalışmanın Türkiye'de ses- lendirilmesini engellemiş olabilirdi. Ertuğrui Bey'in bestelerine bugün için de ulaşmak kolay değildir; bildiğim kadarıyla bir CD'si, bir kaseti olsun yok- tur piyasada. Oysa, müzik çevrelerinde. özellikle de genç ku- şaklar için, öteden beri benzersiz bir cazibe alanı yaratmıştır. Yıllar yılı süren, hâlâ sürdürüp sürdür- mediğini bilmediğim "Küğ Dersleri", günümüz genç bestecilerinih çoğunun beslendiği bir ocak oluşturmuştu. Ertuğrul Bey'in yazı serüveni biraz daha ele avu- ca sığar bir yan taşıyor. 1950'li yıllardan başlaya- rak tek tük ürününü dergilerden izleyenler olmuş- tu. Asıl ortaya çıkışı gene de son döneme rastlar. Öyküleri Metis Yayınevi'nde toplandı, görmek is- teyen görebilirdi. Yıllarca üzerinde çalıştığı. dev şiirsel girişimi "Seviçıra" yaytmlandı gerçi, ama o kitaba ulaşmak ne yazık ki kolay değil. Dahası da olmalı. Ertuğrul Oğuz Fırat, özleşme anlayışına tutkuy- la bağlıdır. Köktenci yaklaşımından ödün verme- miştir hiç. Şiiri de. düzyazısı da bir çırpıda elever- mez gizlerini, dik yokuşları tırmanma sabrını key- fe dönüştürmeyi öğrenmiş okuru ıster ..bunu hak- etmiştir. En az bilinen yanı, sanırım, ressamlığı. Çeyrek yüzyıl öncesine kadar kişisel sergiler açan, karma sergilere katılan, hatta yurtdışında da tablolarını sergileyen Ertuğrul Oğuz Fırat, sonradan yapıtla- rını, ileride küçük bir müze olsun istediği evinde tutmayı yeğledi. Güç bela iznini alıp sergilediğim üç tablosundan ancak bir hafta uzaklaşabildiğini, galerinin kapısına bir taksiyle gelip apar topar on- ları götürdüğünü anımsanm. Oysa resmi, Ertuğrul Bey'in en ulaşılabilir yanı- dır. Kolay bir resim olduğundan değil, tam tersi- ne, sanatçı kimliğinin katman katman derinleşen özellikleri oradada işin içindedir.. gene de, dilese, labtrentinin Ariadne yumağı olsa olsa resimleri ola- bilir diye düşünürüm. Figür ağırlıklı. bilinçaltının dehlizlerine korkusuzca inmış, güçlü bir renk dün- yası kurmuş o resimler satılık değildir. Etrafına Çin Seddi örerek kirlenmeden saltık bo- yutta korunmayı başaran Ertuğrul Oğuz Fırat'ta, çevresine sokulabilmiş insanlan harekete geçiren bir cevher olduğu su götürmez gerçek: llhan Us- manbaş'ın bestelediği şiirini, Bilge Karasu'nun "K/smefSüfes/"nealdığıderinmetnini, kulunuzun "Şimdi gök Annemdir" başlıklı düzyazı şiirini, ye- ni kuşak bestecilerimizden Semih Korucu ve Mehmet Nemutlu'yu yan yana koyuyorum. Ertuğrul Oğuz Fırat sert, ödünsüz, toplumsal sorunlarla bire bir didişmiş ama toplumsal uzlaş- manın kendisine fire verdireceğine inandığı bölge- lerinden uzak durmayı seçmiş bir yaratıcı. Üne kavuşmamış olmasının nedeni. Çetin Al- tan'ın yaptığı nefis ayrımda aranmalı: "Önemli" bi- ri değil Ertuğrul Bey, "değerli" biri. Sanat Kurumu ödülleri belirlendi Kültür Servisi - Sanat Kurumu'nun her yıl plastik sanatlar \e tiyatro alanında \erdigi ödüller yarın sahiplerini buluyor. Ödüller kapsamında Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden Sanat Kurumu Onur Ödülü'ne, Kültür Bakanı İstemihan Talay ise TRT Genel Müdürlüğü Sanat Kurumu Özel Ödülü'ne değerbulundu. Prof. Dr ZaferGençaydın. Prof. Dr Hamiye Çolakoğlu, Prof. Dr. Hüsey in Bilgin, Ozan Sağdıç, Prof Dr. Ka>a Özsezgin ve Halil Say'dan oluşan seçici kunıl. Plastik Sanatlar başlığı altında resim dalında Neşet Günal'ı. seramik dalında Sadi Diren'i yıhn en iyi sanatçısı seçerken. Refa Emrahi'ye heykel dalında OnurÖdülü. Halk Bankası Genel Müdürlüğü Sanat Galensi'ne de Başarı Ödülü \erdi. Atilla Sa\. Gülşen Karakadıoğlu, Sıtkı Tekmen. Şenol Tiryacı, Tiirel Ezki ve Halil Say'dan oluşan kurul da tiyatro dalında ödül alan sanatçılan şöy le belirledi: En İyi \apım: DostlarThatrosu(Simyacı). Övgüye Değer Oyun Yazarr. Zeynep Avcı. En İyi >'önetmen: Ayşenil Şamlıoğlu, En İyi Kadın Sanatçı: Yıldız Kenter. En tyi Erkek Sanatçı: Haluk Bilginer.Övgüye Değer Erkek Sanatçı: Evran Devran. En İyi Ceviri: trfan Şahinbaş. Mina l rgan. T. Sait Halman. Orhan Burian. Can Yücel. Sabahattin Eyuboğlu, Başar Sabuncu. En İyi Giysi \e Sahne Tasanmı: Sertel Çetiner, Hakan Dündar. En tyi Sahne Müziği: Joel Simon. En İyi Işık Düzeni: Ersen Tunççekiç. Seçici Kurul Özel Ödülü: Ankara Ekin Tiyatrosu. Çocuk Oyunları En İyi Yapım Ödülü: Tiyatro Tempo.