Katalog

24ŞUBAT1998SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Annan ile Irak yönetimi, kitle imha silahlannın denetimi anlaşmasını dün törenle imzaladı Clinton aıdaşmayı şartlı onayladı Irak krizi Sık sorulan sorular Kriznasdbaşladı? Irak'm 1990 yılmda Kuveyt'i işga! etmesinin ardından 1991 yıhnda Körfez Savaşı çıktı. ABD'nin öncühiğûndeki biriikler Irak birliklerini Kuveyt'ten çikardı. Savaşm ardından, Birleşmiş Milletler (BM) GüvenKk Konseyi'nin 15 üyesi Irak'tan elinde bulundurduğu fözelerle kimyasal, biyolojik ve nükleer silahlan imha etmesini istedi. UNSCOMnedir? BM Güvenlik Konseyi, Irak'ın söz konusu silahlanıu imha edip etmediğini kontrol etmek ûzere 1991 yıhııda özel bir komisyon (UNSCOM) kuıdu. Iıak'm Kuveyt'i işgalinden iki gün sonra bu ülkeye uygulanmaya başlayan ambargo, UNSCOM Irak'taki görevini bitinne kadar devam edecek. UNSCOM neyaptı? UNSCOM görevhleri, Irak'uı da desteğiyle 38 bin kimyasal silah parçası, 474 bin litre kimyasal silah malzemesi, 6 fiize bataryası, 48 füze, kimyasal ve biyolojik silahlar için hazırlanan 30 özel fiize başlığmı imha ettiler. UNSCOM geçen yıl 50 bin ton mikrop üretme kapasitesine sahip bir fabrikayı da havaya uçurarak yok etti. UNSCOM sttahlann jerini nasd tespitediyor? Irak bu silahlardan baalanrun yerini kendisi acıkladı. UNSCOM, Irak'a bu silahlan veya silah malzemesini satan ülkelerin elinde bulunan belgelerden yararlandı. Krizin nedeni nedir? Irak. geçen aralık ayında, aralannda Irak lideri Saddam Hüseyin'ın başkanlık saraylan, bazı hükümet binalan ve depolann bulunduğu yerlerde UNSCOM'un incelemeler yapmasmı engelledi. Irak söz komısu yerterf tö '''" •*" îo UNSCOM'a neden açmadı? Irak UNSCOM'un. ABD ve lngiltere'nin kontrolünde olduğunu belirterek, BM Özel KomisyomTnun bu iki ülkenin direktifleriyle hareket ettiğini ileri sürdü. Irak, elinde başka kitle imha silahlan bulunmadığını, UNSCOM'un var olmayan ya da Körfez Savaşı sırasında yok edilen belgelerin peşinde olduğunu söyledi. BM Güvenlik Konseyi ih-eteri neden fildr avnhğına düştüler? Konseyin bürün üyelen, lrak'ın BM'nin silahsızlanma çağnlanna ; uymadığı konusunda görüş ıV birliğine varsa da, Rusya, Fransa veÇin UNSCOM'un incelemelerini bir an önce bitirmesini ve Irak'a uygulanan yaptınmlarm bir an önce sona j ermesini istiyorlar. ! Irak petrol sa&şuu hâiâ nasd * sürdürebfliyor? Gıda karşıhğı petrol anlaşması, , Irak'm 6 ay süresince gıda, tıbbi İ malzeme karsüığı 2 miryar { dolarlık petrol satmasuıa izin J veriyor. Suriye 'Washington krizi surdurur ŞAM (Reuters) - Suriye, ABD'- nin Irak krizini sürdürmek istedi- ğini iddia etti. BM ile Irak arasrn- da vanlan anlaşmadan memnun ol- duğunu ifade eden Suriye, buna karşın, Washington yönetiminin Bağdat'a yönelik tavnndan endişe duyduğunu açıkladı. Şam hükü- metinin resmi yayın organı günlük Teşrin gazetesi, "ABDve İsnultar- üşmayı sona erdirmek istemediği için Irak krizinin hemen sona er- mesini beklemek mümkün değfl* diye yazdı. Gazetenin Genel Yayın yönetmeni Muhammed Kair d- 'vadi dün yayımlanan makalesinde "Washington ve Tel Aviv krizi sûr- dürmekistiyor. BM GendSekrete- ri'nin Bağdat nyaretinde önemtt flertente sağlamasına karşın krizi sona erdirme yolunda hemen so- nuç almmaa bektenemez'* dedi. Iktidardaki Baas Partisi'nin ya- yın organı El Baas gazetesi, Was- hington'a çağnda bulunarak, BM'nin Irak ile vardığı anlaşmayı uygulamasma izin vermesini iste- di. El Baas gazetesirtin haberinde, "ABD ve Irak'a karşı askeri hare- kâü destektoen tüm ülkekn bu is- teklerinden vazgeçmefiler ve Gfi- venlik Konse>i'ne BM Be Irak ara- smda vanlan anlaşmayı uygulama şansı tarumahlar" denildı. • BM Genel Sekreteri, denetime zaman sınırlaması getirmeyen anlaşmanın onaylanacağını umduğunu söyledi. Clinton, kararlara uyulmazsa ABD'nin tek başına Irak cezalandıracağını söyledi. Dış Haberter Servisi - Birleş- miş MilletlerGenel Sekreteri Ko- fı Annan ile Bağdat yönetimi. Irak'ın kitle imha silahlannın BM tarafindan denetlenmesi ko- nusundakı anlaşmayı dün imza- ladılar. Annan. anlaşmanın BM Güvenlik Konseyi üyeleri tara- findan kabul edileceğini umdu- ğunu söyledi. ABDBaşkam Bill Clinton Irak ile BM arasında dün imzala- nan anlaşmayı "koşullu olarak" onayladı. Clinton dün Beyaz Sa- ray'da düzenlediği basın toplan- tısında ABD güçlennin bölgede kahnaya devam edecefini söyle- yerek, Irak'ı anlaşmaya uyması konusunda uyardı. Clinton Irak'm kararlara uymaması ha- linde, ABD'nin tek başına hare- ket edeceğıni söyledi. Clinton yaptığı konuşmada. Saddam ın 8 sarayı dışında kalan tüm toplu imha silahlannın giz- lenebileceği bölgelerde ınceleme yapılacağını belirterek "BM Ge- nel Sekreteri Irak ile yaptığı anlaşmada tüm bölgelerin BM görevlileri tarafınden denetle- neceğini belirttT dedi. Clinton anlaşma konusunda da alınan ve imzalanan kararlardan öte Irak'ın Anlaşmanın imzalanması Iraklılan sokağa döktû. Ufükta bu kararlaratamamen uymasmm gerektiğini belirterek "Irak'ın ne söylediği değil, ne yaptığı önemii"dedi. ABD'nin güçleri- ni Körfez'de Irak'ın BM karar- lanna koşulsuz şekilde uyana ka- dar beklıyeceğini belirten Clin- ton "Irak, BM ile yaptığı anlaş- ma} a uymazsa cok ciddi so- nuçlarakatlanmak zorunda kalacaktır" dedi. Clinton. dip- lomasinin sonuçlandığını artık Irak'ın kararlara uymasımn bek- lendiğini. aksi takdirde ABD'nin Irak'ı tek başına cezalandıraca- ğını sözlerine ekledi. BM Genel Sekreteri anlaşmay- la ılgili detaylı bilgi vermezken, Bağdat yönetimi, anlaşma çerçe- vesinde, başkanlık saraylannın Annan tarafindan belirlenecek isimlerden oluşan özel bir ekip tarafindan denetlenmesine karar verildiğini bildirdi. Resmı haber ajansı INA, Devrim Komuta Konseyi ve Baas Partisi'nin. dün Irak lideri Saddam Hüseyin baş- kanlığında toplanarak, konuyla ilgili resmi bir açıklama yaptık- lannı bildirdi. ıNA'nın haberine göre açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Bu tesisleıi BM Genel Sek- reteri tarafindan oluşturulacak bir ekibin denetlemesine karar verttmesi bile,Irak'ın, ABDve tn- giltere'den daha güvenilir oldu- ğunu ortaya koymuştur. Gün, Irak halkının iradesinin. şeytanı- USYA MEMNUN Yeltsin: Irak krizi çozüldu MOSKOVA - Reuters) - Rusya Devlet Başkanı Boris Yehsin. "Irak krifl hemen he- men tamamryia çözüldü" de- di ve ABD'nin asken müda- halesıni önlemede Rusya'nın önemli payı olduğunu vurgu- ladı. Yeltsin, Irak lideri Saddam Hüseyin ve BM Genel Sekre- teri Kofi Annan arasında ya- pılan son görüşmeyi değer- lendirirken "Saddam Hüse- yin son sözünü söyledi. Kriz praükteçözüldü. BM Güven- lik Konseyi bugün toplana- cak. Bekieyip göreünT dedi. Rusya'nın, krizin diplomatik yollarla çözümü için başın- dan beri çaba gösterdiğini ve her zaman kuvvet kullanıl- masına karşı olduğunu vur- gulayan Yeltsin, "Eğer güç kuOanıhra,savaşm Iraküesı- nırlı kalmayacağını, oldukça geniş bir bölgeje >ayüacağun söyledik" dedi. Ülkesının, krizin banşçı çözüm sürecıne aktif biçimde katıldığını kay- deden Yeltsin, "Annan'a me- saj yazmış, Bağdat'a gitmesi gerektiğini söylemistim" de- di. SSCB'nin çöküşünden sonra dünyada yeniden söz sahibi olmaya çalışan Rusya, Irak'a karşı her ne sebeple olursa olsun asken müdahale yapılmasma karşı çıktı. Mos- kova yönetimi. "Irak'ın kitfc imha silahlannın denetimi konusunda BM kararianna uymaması halinde askeri mü- dahale vapdmair dıye dıre- ten BM Güvenlik Konse- yi'nin diğer daimi üyelerin- den ABD ve Ingiltere'yi za- man zaman karşısına aldı. Resmi açıklama Rusya Dışışjeri Bakanlığı, Irak ve BM Genel Sekreteri arasında vanlan anlaşmanın, BM denetçilerine, tüm Irak topraklannda hıçbir engelle karşılaşmadan çahşma imkâ- nı sağladığını bildirdi. Ba- kanlık Sözcüsü Gennadi Ta- rasov;gelişmeler üzerine ola- ğanüstü bir basın toplantısı düzenleyerek ülkesinın, An- nan ve Irak Başbakan Birin- ci Yardımcısı Tank Aziz ara- sında imzalanan belgeyle il- gili resmi tutumunu açıkladı. Bu mutabakatın, Irak'ın kitle imha silahlan stoklannın yok edilmesi yolunda BM tarafin- dan alınan kararlann uygu- lanmasının yolunu açacağını vurgulayan Tarasov, şöyle de- vam etti: "Annan'ın Bağdat ziyaretinin olumlu sonuçlan. tüm uiuslararası toplumun bir başansıdır. Bu sonuç, a>- nı zamanda BM'nin, uiusla- rarası çatışmalan çözmedeki etkflUiğini de ortaya koymak- tadır. Annan"ın banşçı çözüm için kişisel olarak gösterdiği çabalar da takdir edflmelidir:'' * •• •• yenı puruz NEWYORK(AA)-BMile Irak arasmdaki krizi giderme- yi başaran Genel Sekreter Ko- fi Annandaha Bağdat'tan aynl- madan, ufukta yeni bir pürüz belirdigi iddia edildi. Amerikan yönetimineyakın kaynaklar, New York Times gazetesine yaptıklan açıklama- da. Annan ile Irak lideri Sad- dam Hüseyin arasında vanlan anlaşmanın, şimdiye kadar araştırma dışı tutulan Sad- dam'm 8 sarayını kapsadığını, oysa UNSCOM'un, bu saray- lar dışında kalan çok say\da alanda daha inceleme yapmak istediğini öne sürdüler. Konu- nun gelecek haftalarda yeni bir kriz olarak gündeme gelmesi- nin kaçmılmaz olacağı ifade ediliyor. nın iradesini yendiği gündür." Irak krizinde son karann kendi- sine ait olduğunu savunan Was- hington'un, bu karara nasıl bir tepkı göstereceği merakla bekle- niyor. Dün sabah, h^k Dışişleri Ba- kanlığı'nda anlaşmayı imzalayan Kofı Annan ve Irak Başbakan Yardımcısı TankAziz, imza töre- ninin ardından ortak bir basın toplantısı düzenlediler. BM Ge- nel Sekreten. basın toplantısında "Irak hükümeti ile vanlan anlaş- manın dengeü ve Güvenlik Kon- seyi kararianna uygun olduğunu düşünüyorum" dedi. Üzerinde anlaşmaya vanlan noktalarhaya- ta geçirildiği takdirde benzer krizlerle karşılaşmayacaklannı umduğunu söyleyen Annan, an- laşmanın Güvenük Konseyi ka- rarlannrn tam olarak uygulanma- sının önündeki büyük bir engeli kaldırdığını söyledi. Metinde herhangi bir "zaman anın veya tak\im" bulunmadığını vurgula- yan Annan. buna karşın, "Işinıi- h makul bir sürede bitirmemizin önem taşıdığını düşünüyorum" diye konuştu. Annan. anlaşmayı bugün Güvenlik Konseyi'ne su- nana kadar ıçeriği hakkında ay- nntı vermeyecek. Annan'ın Bağdat temaslann- da başlıca ihtilaf noktasmı, Irak'ın, saraylann denetiminin 60 günde tamamlanmasındaki ısra- n oluşturuyordu. Annan'm, ön- ceki gün Saddam Hüseyin ile yaptığı yaklaşık üç saatlik görüş- menin ardmdan, bu konuda bir çözüme ulaşıldığı haberleri gel- di. Bunun üzerine, pazar gecesi bir araya gelen Kofı Annan ve Tank Aziz, anlaşmaya son şekli- ni verdi. Dün düzenlenen basın toplan- tısında Aziz, anlaşmayı "akıka ve dengeli" olarak niteledi. Anlaş- manın ABD tehditlerinin değil, diplomasinin başansı olduğunu söyleyen Aziz, şöyle konuştu: "BM Genel Sekreteri Kofı An- nan'm beraberinde getirdiği iyi niyet bu anlaşmanın imzalanma- sını sağlamışbr. Yoksa Körfez'de- ki Amerikan >« İngiliz yığmağı ya da sa\îiş tehdirJerine dayah poliiö- kalar değu." Aziz, Arapça olarak "Bu büyük bir kazarumdır" de- di. Aziz, Irak halkı için öncelikli konunun, Güvenlik Konseyi'nin 687 sayılı karannınpetrol ambar- gosunun kaldınlmasını içeren 22'nci paragrafının uygulanma- sı olduğunu sözlerine ekledi. TTİFAK CEPHESİ 'Anlaşmayı haskı sağladf Dış Haberier Servisi - BM Genel Sekreteri Kofı An- nan'm Bağdat'ta Irak yöneti- mi ile anlaşmaya varmasına karşın başta ABD ve tngilte- re olmak üzere bazı ülkeler kuşkulu yaklaşımlanm sürdü- rüyorlar. lngiltere Dışişleri Bakanı Robin Cook, Arûıan'ın Bağ- dat yönetimiyle vardığı anlaş- manın, Irak'a karşı takınılan kararlılık stratejisinin bir so- nucu olduğunu söyledi. Cook, AB dışişleri bakan- lan toplantısmdan önce bası- na yaptığı açıklamada, "Bas- kı olmasaydı, anlaşma da ol- mazdı. Saddam her zaman baskı alünda anlaşmalan ka- bul etmiştir'" dedi. Anlaşma- nın detaylannı henüz bilrnedi- ğini vurgulayan Cook, ancak bir anlaşmaya vanlmasını memnunivetle karşıladığını söyledi. lngiltere'nin, BM- Irak arasındaki krize baştan beri diplomatikçözümbulun- masını istediğini hatırlatan Cook, şunlan söyledi: "AmacuTuz, BM müfettiş- lerinin görevlerine geri dön- melerini ve Saddam'uı kimya- salvebiyoloitk silahüretimine son vermesini sağlamakü. Bu anlaşmaya varabilmemiz, son haftalarda sürdürdüğümüz stratejimizde başanh oMuğu- muzu gösteri\T)r. Ancak Kör- fez'deki Amerikan ve tngfliz askerlerinin sayısının azaltıhp azarblmayacağmı söylemek için vakit henüz çok erken." ABD de Annan'ın Bağ- dat'ta Saddam Hüseyin ile UNSCOM incelemeleri ko- nusunda anlaşmaya varması- na "çok dikkarfi" bir yakla- şım gösteriyor. ABD'nin Irak'a yönelik "kapsamh" as- keri harekât planlan aynen sürdürülürken Beyaz Saray Sözcü VekiliJohn Lockhart, "sorunun askeri olmayan yol- dan çözümünü memnnunluk- la karşılayacaklannı'' söyle- di. ancak "Annan- Saddam anlaşmasının aynnrjlannı görmeleri gerektiğini*' belırt- tı. Başkan Bill Clinton'ın ulu- sal güvenlik danışmanlan ile görüştükten sonra konu ile il- gili açıklama yapacağı belir- tiliyor. Lockhart, Clinton'ın askeri hazırlıklann durdurul- ması ya da yavaşlatılması yö- nünde bir talimat vermediği- ni ve şimdilik venneyeceğini de ifade etti. ABD'ye destek vermek amacıyla Körfez'e birlikleri- ni gönderen Avustralya, an- laşmanın uygulanıp uygulan- mayacağı anlaşılana kadar birliklerin Körfez'de kalmayı sürdüreceklerini açıkladı. Hollanda da anlaşmanın im- zalanmasından memnuniyet duyduğunu, ancak Körfez'e yolladıklan firkateyni geri çekmeyi henüz düşünmedik- lenni belirtti. ABD ordvısu salchrmaya hazır Savunma Bakanı Cohen, en etkili çözümün askeri harekât olduğunda ısrarlı Dış Haberter Servisi - Birleşmiş Millet- ler Genel Sekreteri Kofi Annan ile Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Aziz arasında dün imzalanan ve krize banşçıl yollardan çözümü öngören anlaşmaya rağ- men, ABD'nin savaş hazırlıklannı sürdür- düğü bildirildi. ABD Savunma Bakanı VMffiam Cohen, Irak'ın daha önceki uiuslararası anlaşma- lan ihlal ettiğini belirterek bu ülkenin kit- le imha silahı üretimini durdurmak için en etkili çözümün, asken operasyon olduğu görüşünü bir kez daha yineledi. ABD'nin halen Körfez' de hazır bekle- yen The Independence uçak gemisi ile di- ğer 29 savaş gemisine komuta eden Tuğa- miral Charles Moore. "Körfez kririne dip- lomarjk yollardan çözüm bulunması için harcanan çabalara destek vermek için bü- yük çaph askeri hazuiık )apük. İ stJerimiz çekilin emri verene kadar, hazır durumda bekleyeceğiz'' dedi. Bu arada, ABD Savunma Bakanı VVDB- am Cohen, NBC Televizyonu'ndaki ko- nuşmasmda, ABD'nin savaş hazırlıklan- nı sürdürdüğünü söyledi.Körfez'deki bir- liklere ulaşım ve diğer alanlarda destek ve- recek askeri güçlerin de hazır konuma ge- tirildiğini belirten Cohen, "Askeri operas- yon için hazırhklanmız sürüyor" dedi. ABD Savunma Bakanı, Irak lideri Sad- dam'ın daha önceki uiuslararası anlaşma- lara uymadığını. bu yüzden dün yapılan îsrail, savunma önlemlerini sürdürüyor KUDÜS (AFP)- îsrail'in dün Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofı Annan ile Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Aziz arasında imzalanan anlaşmaya temkinli yaklaştığı bildirildi. Israil Başbakam Benyamin Netanyahu, "Eğer Irak. UNSCOM'un incelemelerini koşulsuz kabul etmişse, bu iyi bir haber. Ancak herhangi bir yorumda bulunmadan önce anlaşmayı görmeliyim" dedi. Irak lideri Saddam Hüseyin'in dünkü anlaşmayla geri adım attığını ileri süren Netanyahu, "Kriz yeniden patİak verebiür" dedi. tsrail Başbakam, savunma sistemini, sivil halkın korunması ve misilleme stratejisi üzerine kurduklannı söyledi. Netanyahu, Irak krizinin tek başına bir sorun olmadığını belirterek isim vermeden bölgedeki üç ülkenin geliştirilmış roketlere sahip olduğunu ileri sürdü. Netanyahu, daha önceki açıklamalannda, Iran. Irak ve Suriye'nin bu silahlara sahip olduğunu iddia etmişti. Bu arada, Israil ordusu adına açıklama yapan General Oded Ben-Ami, "Anlaşmanın detaylanyia bildirilmesini beküyoruz. Bu arada, gaz maskelerinin dağımıtına vc kontrolüne devam edOecektir*' dedi. anlaşmaya da temkinli baktıklannı ima et- ti. Cohen. "Irak daha önce BM Ateşkes Anlaşması'na uyacağını acıklamış ancak bu anlaşmayi ihlal etnüşti" dedi. ABD yönetiminin rrak politikasını bir kez daha yineleyen Cohen, BM Özel Ko- misyonu üyelerinin bulunmadığı bir anda, Irak'a yönelik askeri operasyonun, bu ül- kenin İcitle imha silahı üretimine son ver- mek için en etkili çözüm olduğunu söyle- di. Cohen, Irak'ın bu silahlan üretmesine son vermesi için harcanan çabalann sonuç vermesi gerektiğini ve bu sürecin aksama- dan devam etmesi gerektiğini kaydetti. hak'ın başkenti Bağdat'ta dün sağlanan ve krize banşçıl yollardan çözümü içeren anlaşmaya The Independence uçak gemi- sindeki görevliler ihtiyatlı yaklaşıyorlar. Yüzbaşı Mkhad Vance, "Saddam, bu ko- nuda çok ciddi olduğumuzu gördü" diyor. ABD ve lngiltere'nin Kuveyt, Bahreyn ve Hint Okyanusu'ndaki Diego Garcia'da bulunan üslerinde savaş ve bombardıman uçaklan konuşlandmlmış durumda. Ingil- tere, Körfez'e bu uçaklann yanı srra iki uçak gemisi daha göndermişti. POLtTİKADA SORUIVLAR ERGUN BALCI Barıştan Herkes Kazançlı Irak'la BM arasında vanlan anlaşma konusunda ABD yönetimi gerçi bugün Genel Sekreter Kofi An- nan'la görüştükten sonra son sözü söyleyecek. Ama Annan'ın dün Bağdat'ta düzenlediği basın toplantısında verdiği bilgilerin ışığında, ABD'nin an- laşmayı reddedeceğini pek sanmıyoruz. Anlaşma, ABD'nin öne sürdüğü iki koşulu karşı- lamaktadır: Irak'taki saray ya da tesisler BM heye- tine (UNSCOM) 's/n/rs<z ve koşulsuz' açılacak ve UNSCOM'un incelemelerine zaman sınıriaması ge- tirilmeyecek. Bilindiği gibi Bağdat, BM heyetinin incelemelerinin 60 gün içinde sona ermesini istiyor- du. Irak aynca, UNSCOM'a güvenmediğini belirte- rek Kofi Annan'ın yeni bir BM heyeti atamasını ve silah denetiminin bu heyet tarafindan yapılmasını talep ediyordu. Irak'ın şartlan reddedildi ve ABD'nin dediği oldu. Bize kalırsa uzlaşmadan herkes kazançlı çıktı. ABD, haftalardır Körfez'de gösterişli biçimde yı- ğınak yapmasına karşın, aslında vurmaya pek he- vesli değildi. önce askeri müdahale için yeterii des- tek sağlayamamıştı. Arap dünyasında sadece Ku- veyt askeri müdahaleye açık destek verdi. Güven- lik Konseyi'nde ise bilindiği gibi Rusya, Fransa ve Çin, askeri müdahaleye karşı çıktılar. ABD gerçi, tek başına da Irak'ı vurmaya hazırdı, ama sorun bombardımanla çözülmüyordu. Sınıriı bir bombardıman, Irak'ın kimyasal ve bi- yolojik silah yapmayeteneğini tümüyle ortadan kal- dırmaya yetmiyordu. Geniş kapsamh bir bombar- dımanda ise çok sayıda sivil ölecek, dünyada ABD'ye karşı tepkiler yoğunlaşacaktı. Aynca çok şiddetli bir bombardımanda Irak ka- osa yuvarianabilır, petrol bölgesinde meydan Iran'a kalabilirdi. Clinton yönetimi, Saddam'ı ortadan kaldırma önerilerine de fazla itibar etmedi. Zira, Irak muha- lefetinin en güçsüz durumda olduğu şu sıralar, Sad- dam'ın alternatifı bulunmadan Irak diktatörünü or- tadan kaldırmak, Körfez'de durumun daha da ka- nşmasına yol açabilirdi. • • • Krizde geri adım atmasına karşın Saddam Hüse- yin'in de Bağdat'ta vanlan uzlaşmadan kazançlı çıktığı düşünülebilir. Gerçi ABD'nin dediği oldu, ama Saddam da sesini dünyaya duyurdu. Yedi yıl- dır süren ambargodan perişan duruma düşen Irak halkının sefaleti, çektiği acılar dünya televizyonla- nnayansıdı. Ambargonun, bu şekilde sonsuza ka- dar süremeyeceği, Irak BM kararianna uyduğu tak- dirde ambargonun en kısa sürede kaldırılmasının şart olduğu gerçeği herkes tarafindan görüldü. Ni- tekim Kofı Annan'ın dün Bağdat'ta düzenlediği ba- sın toplantısında, "Anlaşmada gerçi zaman sınır- laması yok, ama Irak'taki incelemelerimizi makul bir sürede bitirmeliyiz" demesi anlamlıdır. Saddam'ın belki de en önemli kazancı ise krizde Arap dünyasının desteğini sağlaması oldu. Ger- çekten, Kuveyt'in dışında tüm Arap ülkeleri, Irak'ın bombalanmasına kesinlikle karşı çıktılar. • • • Krizin başlangıcından bu yana askeri müdahale- ye karşı çıkıp diplomatik çözümü savunan Fransa ile Rusya ise uzlaşmayı haklı olarak büyük bir se- vinçle karşıladılar. Bu iki ülke, Kofi Annan'ın Bağ- dat'a gitmesi için yoğun baskı yapmış, sonuna ka- dar bunalıma banşçı çözüm bulmanın mümkün ol- duğunu savunmuşlardı. Şimdi, bu görüşlerinin doğ- rulanmasının keyfini yaşıyoriar. Ancak bu noktada Irak'ın geri adım atmasında asıl rolü ABD'nin kararlı tutumunun oynadığını da belirtmek gerekiyor. • • • GelelimTürkiye'ye... Irak'ta yeni bir savaş tehlikesinin ortadan kalkma- sı, basınımızda bazı yazarian her ne kadar üzdüy- se de Türkiye açısından kuşkusuz memnuniyet ve- rici bir sonuçtur. Irak'ın bombalanması, Türkiye için sınıriannaye- ni bir göç dalgasından Irak'ın parçalanmasına ka- dar uzanabilecek tehlike ve tuzaklarla doluydu. Dışişleri Bakanı Ismail Cem'in Bağdat'a gitme- si bazı çevreler tarafindan eleştirilmişti. Ama Kofi Annan Bağdat'a giderken yaptığı açıklamada, Tür- kiye'nin banşçı girişimi için Ankara'ya teşekkür et- ti. Ismail Cem'in dediği gibi Türkiye'nin de bu so- nuca mütevazi bir katkısı olmuştur. Bu kötü bir şey mi? ABD izliyor Dev-Sol alarmı VVASHINGTON (AA) - Amerikan istihbarat kuru- luşlan, Irak'a karşı bir aske- ri harekât gerçekleştirilme- si durumunda ABD çıkarla- nna yönelik terör eylemle- rine girişileceği düşünce- siyle alarma geçirildi. Ya- kından izlenen terör örgüt- leri arasında yasadışı Dev- Sol'un da bulundugu bildi- rildi. US News & World Re- port dergisi "Saddam'uı Terör Ağı" başlıklı yazıda, Irak'm, Körfez Savaşı ön- cesinde, 30 a>n terör ekibi- ni Amerikan çıkarlanna yö- nelik eylemler için yurtdışı- na yolladığını öne sürdü. Ancak Amerikan istihbara- tının iyi çalışması ve Irak'ın yeteneksizliği sonucu terö- rün önlendiği belirtildi. Yazıda, Körfez'de yine bunalım yaşanırken, Ame- rikan çıkarlanna karşı terör eylemleri düzenleneceğinin "neredeyse kesin" olduğu ve ABD istihbaratının da gerekli önlemleri aldığı kaydedildi. Eylemlerin, otomobille- re bomba yerleştirilmesi, suikast girişimleri ve Ame- rikan fırmalan ilebu fırma- lann yöneticilenne karşı gerçekleştirilebileceğinin üzennde durulduğu belirtil- di. Federal Soruşturma Bü- rosu'nun (FBI) da ABD'de bulunan ve Irak ajanı oldu- ğundan kuşkulanılan kişi- len izlemeye aldığı bildiril- di. Dergide yayımlanan ya- zıda. Irak'ın yeniden terör ekiplerinı yurtdışma yolla- dığı behrtilirken "Irak'a sempati duyan Amerikan karşın gruplar. Saddam'uı terörekiplerinden daha teh- likeöolabilir-denıld] Bu örgütler arasında bu- lunan ve Amerikan istihba- ratınca izlendiği belirtilen yasadışı Dev-Sol "Mark- ststçete" diye tanımlandı ve bu örgütün Körfez Savaşı sırasında Türkiye'de bir Amerikalıyı öldürdüğü kaydedildi. Dev-Sol'un yanı sua "en tehlikeliler" arasında sade- ce radikal Islamcı Hamas örgütü sayıldı ve diğer ör- gütlerin adlan veribnedi. Körfez Savaşı dönemin- de ABD içinde herhangi bir terör eylemi meydana gel- memişti.