Katalog

23 ŞUBAT 1998 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Annan, Saddam Hüseyin'le Bağdat'ta anlaşmaya vanrken, ABD karar vermek için erken olduğunu söyledi Washmgton anlaşma şaşkmıDJŞHaberler Servisi - Birleşmiş Millet- ler Genel Sekreteri Kofi Annan, Irak Dev- let Başkanı Saddam Hüseyin ile krizin ba- nşçıl yollardan çözülmesini sağlayacak bir anlaşmaya \ardı. BM Sözcüsü Fred Eckhard. Kofı Annan ile Irak Başbakan Yardımcısı Tank Aziz'in dün gece yakla- şık iki saat süren görüşmelerinın ardından basma yaptığı açıklamada. "çok olumlu bir anlaşmaya" \anldığını bildırdi. Eck- hard. *Anlaşma, yann sabah 1030'daki basın toplanösından önce imzalanacak~ dedi. Bağdat'tan gelen haberlere temkinli yaklaşan Washington yönetimı ıse. bu ko- nuda son karann ABD'ye aıt olduğu yo- lundamesajlaı gönderdi. Washington mu- habirimiz Fuat Kozhıklu, ABD Başkanı Bill Clinton'ın, durum değerlendirmesı için kurmaylannı acıl toplantıya çağırdı- ğını bıldirdi. Nihai tavnnı belirlemek için, Annan'ın BM Gü\enlik Konseyi'nde ya- pacağı resmi açıklamayı bekleyen Beyaz Saray'tn, Saddam Hüseyin"in anlaşma metnini kabul etmesinin "bir oyalama taktiğT olmasından kuşku duyduğu da belirtiliyor. Bağdat'ta üç gündür yoğun temaslarda bulunan BM heyeti, anlaşmanın içeriği hakkında resmi bir açıklama yapmamak- la birlikte BM Sözcüsü Eckhard, üzenn- de uzlaşmaya % anlan metnin, BM Güven- lik Konseyi kararlanyla uyum içinde ol- duğunu kaydetti. Eckhard "Genel Sekre- ter. vanlan anlaşmadan memnun kalmış- ör. Metnin. Güvenlik Konseyi tarafından kabul edOeceğini ummaktadir" dedi. Eck- hard, şöyle konuştır "Genel Sekreter, an- laşmaıun, buraya geliş nedenimiz olan iki teme)ilkeyikarşüadıgı görüşündedir. Bun- lar da, Gfrvenlik Konseyi kararianna uyul- ması ve UNSCOM denetimlerinin bütün- lüpnün sağlanmasıdır." Kofı Annan. Saddam Hüseyin'le görüşmeden önce Başbakan Birinci Yardımusı Tank Aziz'le dort kez bir araya gekli. Gülünç söylentiler KUVEYT (Reuters) - Birleşmiş Mil- letler Genel Sekreteri Kofi Annan ile Irak liden SaddamHüseyin arasındaki görüş- me de\am ederken Kuveyt'te ilginç söy- lentiler ortaya atıldı. llk söylenti, Kofı Annan'ın. Saddam Hüseyin tarafından görüşme sırasında rehin alındığı yönün- deydi. Uluslararası bir haber ajansını ara- yan Batılı bir dıplomat. haben birden fazla kaynaktan duydugunu söyleyerek doğrulatma çabasına düştü. Bir kuaförde ıse bir kadm "Saddam kabul etti~. Her şey tamam" diye bağır- dı. Bunıtn üzerine salondakı bütün kadın- lar, cep telefonlanna sanlarak haberi dostlanna yaydılar. Annan"ın Bagdat görüşmelerini yakın- dan takip eden ve isminin açıklanmasını istemeyen bir dıplomat da. "süre tahdidi" dahil bütün önemli konuların çözüme ka- vuşturulduğunu kaydetti. Irak'ın. ülkede kitle imha silahlannın tasfiyesinden so- rumlu BM Özel Komisyonu'na (UNS- COM) sınırsız ve koşulsuz izin vermeyı kabul ettığini de belirtiliyor. Bagdat yönetimı. sekiz başkanlık sara- yının denetlenmesi için 60 günlük bir sü- re tahdidi getinlmesinde ısrar edıyordu. Annan-Aziz görüşmelerinde süre tâhdidi- nin başhca ihtılaf noktasmı oluşturduğu kaydedilmişti. Aziz'le iki günde beş kez görüşen Annan. dün Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin ile de üç saat baş başa görüştü. Annan'ın Aziz'le dün gece ger- çekleşürdiği beşinci tur görüşmenin ar- dından, Irak Dışişleri Bakanlığı çalışan- lan bu sabah yapılacağı açıklanan imza töreni için hazırlıklara başladılar. Irak krizinde son karann kendısine aıt oMugunda ısrar eden Beyaz Saray ise. bir yorum yapmadan önce Annan'la doğru- danternasa geçmeyi bekhyor. Bağdat'tan bugfin aynlması beklenen Annan, salı günü anlaşmayı Güvenlik Konseyı'ne gö- türecek. Beyaz Saray Sözcüsü JoeLockhart, bir yorum yapmak ıçın henüz erken olduğu- nu belirtirken "Bir tepki vermeden önce, vanldığı söylenen anlaşmanın detayiannı görrneyibekliyoruz''dedı. Clinton'ın kur- maylan da. yaptıkları açıklamalarda, An- nan'dan detaylı bilgi getmeden bir karara vanlamayacağını vurguladılar. Dışişleri Bakanı Madeleine Aİbright, "ABD'nin, çıkarianna ters düşcn bir BM anlasması- na karşL, BM Güvenlik konseyi'nde veto hakkını kullanmakta tereddüt etmeyece- ğini" söyledi. ABC televızyonuna konu- şan Albnght. "Kofi Annan'ın söyleyecek- lerini bekkyip görmemiz gerektiğj kant- smdayım"dedı. Savunma Bakanı VVilliam Cohen. Bağdat'tan gelen olumlu sinyallere karşın, VVashıngton'ın asken operasyon için hazırlıklannı sürdürdüğünü kaydetti. NBC televizyonuna demeç \ eren Cohen de, "Annan'ın açıklamalannı bekkyip de- taytann görülmesinden yana" olduğunu ifade etti. ABD'nin BM Büyûkelçisi Bill Rkhardson. vanlacak anlaşmanın Sad- dam Hüseyın'ın onurunu kurtarma kay- gısı taşımaması gerektiğini savundu. Ingiltere de, Bağdat'tan gelen haberle- re temkinli yaklaşıyor. Başbakan Tony Btair ile Chnton'ın dün gece bir telefon görüşmesi yaparak karara varmadan ön- ce anlaşmanın "dikkatle incetenmesi ge- rektiği konusunda* uzlaştıklan bıldirildi. Başbakanlık sözcülüğünden yapılan açık- lamada da." Yanna (bugün) kadar. bir an- laşmanın vaıiığından söz etmek doğru ol- maz. Bir anlaşma varsa da. Annan New York'a dönenc kadar anlaşmanın içeriği- ni bilmemiz mümkün değü"" Beyaz Saray. Annan'ın Bağdaf taki temasları sonuç vermeyecekmiş gibi davranıyor ABD, askeri hazırhğnıı simliirüyor • Bir askeri harekâta katılmak için bölgeye asker gönderen Avustralya; Israil, Kuveyt ve Ürdün'deki vatandaşlannın bölgeyi terk etmelerini istedi. Kanada da îsrail ve Filistin'deki yurttaşlannı uyardı. Dış Haberier Servisi - Irak azalmakta olduğunu belirttı. ile Birleşmiş Milletler (BM) Robertson, Saddam'dan. An- nan'i Bağdat'tan eli boş gön- dererek utandırmamasını da istedi. Öte yandan. Irak"a yönelik bir asken harekâta katılacağı- nı açıklayarak bölgeye asker gönderen A\ustralva hükü- meti, yurttaşlannın (srail. Ku- veyt ve Ürdün'e gitmemele- rini, bu ülkelerde bulunan yurttaşlannın ıse bir an önce bölgeden aynlmalannı istedi. Dışişleri Bakanlığf ndan ya- pılan açıklamada, uyannın. Irak bunalımı nedenıyle böl- gede gerginliğın artması ve bölgenın her an güvensiz bir duruma gelebıleceği olasılı- ğmdan ötürü yapıldığı bildi- nldi. Avustralya Başbakanı JohnHowanL savaş patlama- sı dunımunda A\-ustralya'da olabılmek için Malezya ve Papua Yeni Gine'ye yapaca- ğı ziyareti iptal etti. Avustral- ya hiikümeti, askeri müdaha- le durumunda Körfez'e 110 SAS komandosuyla 80 ha\a laı%"vetleri personeli göndere- ceğvni açıklamıştı. Tel Avi\ 'deki Kanada Bü- yükelçiliğı de yaptığı açıkla- mada, Israıl ve Fılıstin'de bu- lunan yurttaşlannın bölgeyi terk etmesınt istedi. ABD yö- netimi de önceki gün yaptığı açıklamada, Irak'taki yurttaş- lannın bir an önce bu ülkeden aynlmasını istemişü. tspanya'da yayımlanan ABC gazetesiyse. Ispan- ya'nın Bagdat Büyükelçılı- ğı "nde gü\ enlik önlemlerinin arttınldığmı bildırdi. arasındakı bunalımın çözü- müne yönelik diplomatik gi- rişimlenn son anlan yaşanır- ken ABD olası bir müdahale için hazırlıklannı sürdürüyor. ABD Devlet Başkanı Bill Clinton'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Sandy Berger. ön- ceki akşam Clınton \ e üst dü- zey kurmaylann katılımıyla gerçekleşen toplantıdan son- ra yaptığı açıklamada. BM Genel Sekreten Kofı An- nan'ın Bağdai'takı temasla- nna karşın ABD'nin askeri hazırlıklannın sürdügünü bil- dirdi. Başkan Yardımcısı Al Go- re. Dışişleri Bakanı Madele- ine Aİbright gibı üst düzey yetkılılenn katıldığı 90 dakı- kalık toplantıda. Bağdat'tan olumlu sonuç çıkmaması du- rumunda alınacak önlemlerin görüşüldüğünü söyleyen Berger. ABD'nin Annan ile geçen cumartesı gününden beri doğrudan temasa geçme- dığini bildırdi. Sandy Berger, ABD'nin askeri müdahale durumunda Irak'ın askeri he- deflerini 4 gün süreyle bom- balayacağı yönündekı New York Tımes gazetesi kaynak- lı haben "yanhş* olarak nite- lendirdi. Ingiltere Savunma Bakanı George Robertson. bir tele- vizyon kanalında verdıği de- meçte. Irak lıderı Saddam HüseyüTı uyararak, BM Ge- nel Sekreten Annan ile yap- tığı görüşmenin asken müda- haleyı önleyecek son fırsat ol- duğunu ve zamamn gıderek Washingtony da barış mitingi NVashington yönetimi, Irak'ı vurmaktaki karariüığını sürdürürken ABD'li sa\aş karşıtlannın gösterileri de bütün hızıyla sürüyor. Dün, çeşitli örgütlerden yüzlerce savuş karşıü, ABD'nin başkenti VV'ashington'da Be>uz Saray'ın önünde ve La Fayette Parkı'nda eylem yaptı. Beyaz Saray'ın önün de toplanan göstericiler ABD bayraklannı yaktılar. "Sa>aşa ha>ır", "Irak'a saldırmayı bırakın" yazılı pankartlar taşı>an göstericiler, savaş karşıtı sloganlar attılar. Gösteriye müdahale eden güvenlik güçleri çok sayıda ey lemciyi tutukladı. Iraklı gönüllü, silahıru kontrol ediyor. ABD askeri kaynaklan 'Irak, Körfez Savaşı 'ndan ders aldı' • Savaşta ağır darbeler alan Irak ordusunun zayıfladığı bilinirken ABD, bir harekâtın, Körfez Savaşı'ndaki gibi kolay olmayacağını savunuyor. \\:ASHUSGTON (.AA) - Cumhuriyet Muhaftzla- Irak ile BM arasında yaşa- nan krizin banşçı yollarla çözülmemesi halinde. Irak'a karşı askeri harekât planlayan ABD. zayıflama- sına rağmen Irak ordusunu cıddiye alıyor. Amerikan askeri kaynak- lan. 1991 yılındakı Körfez Savaşı sırasında önemli ka- yrp veren Irak ordusunun, bu savaştan taktik \ e teknik deneyim elde ettığini \e Irakordusunun eskisine gö- re daha iyi organize edildi- ğını düşünüyorlar. Körfez Savaşı'ndan bu yana Irak'ın hava gucünün önemli ölçüde genlediğı. silahlannm kötü durumda olduğu ve asker sayısının azaldığı biliniyor. AFP'nin haberine göre Amerikan Savunma Ba- kanhğı'nın üst düzeydeki bir yetkilisi. "1991 yıhnda önemli bir başan elde ettik. Ancak bu kez de a> m şeyin olacağını düşûnmenin hata olduğunu saruyorum- dedi. Pentagon yetkilileri, Amerikalılann Körfez Sa- vaşı'ndan çok ders aldıkla- nnı, ancak Irak De\ let Baş- kanı Saddam Hüseyin'ın de önemli dersler çıkardığını belirterek Irak liderinin, ko- mutanlığı yeniden yapılan- dırdığına ve 387 bın 500 mevcudu olduğu tahmın edilen sılahlı kuv\etlennı yeniden organize ettiğine dikkat çekiyorlar. Irak'ın elit birlikleri olan n'nın Irak ordusunun kalbi- nı oluşturduğunu düşünen ABD'li uzmanlar. bu birlik- lerin sınırlann ötesinde sa- vaşmaktan zıyade rejimi korumaya yönelik olarak Bağdat'ın çevresinde ko- nuşlandınldığını belirtiyor- lar, Üst düzey bir Pentagon yetkilisi, Irak hdennın, si- lahh kuwetlerinı "açtkbir bicimde mleştirdiğini, özeJ- Bkle Cumhuriyet Muhafiz- lan gibielit birliklerini mes- leki açıdan geliştirdiglni'' belirtti. Irak'ın, Devlet Başkanı ile saraylannı ve bazı aske- ri fabrikalan korumakla gö- revü 6 özel taburu ve 6 Cumhuriyet Muhafızlan rümenı bulunuyor. Londra'dakı Uluslarara- sı Stratejik Çalışmalar Ens- titüsü'nün verilerine göre Irak ordusu aynca 6 zırhlı ve mekanize tümeni ile 12 pıyade tümenine sahip bu- lunuyor. Irak'ın güvenlik ve ıstihbarat gücü ise 35 bin ila 45 bın arasında tahmin edi- lıyor. Saddam Hüseyin'in asken aygıtını iyi bir dene- tim altında tuttuğunu ve or- dunun önemli bölümünün kendısini desteklediğini be- lirten ABD'li askeri kay- naklar, asken malzemesi kötü durumda olsa da, Irak'ın önemli silahlannın onanmını yaptığı bır sana- yı kurabildiğini kaydedi- vorlar. îsrail: Irak bizi vuramaz KUDÜS(Ajanslar)-ls- rail ordusu, Irak'ın lsra- il'e saldırması olasılığı- nın çok zayıf olduğuna inanıyor. Ordu sözcüsü General Oded Bin-Ami. radyoya yaptığı açıklamada, ABD'nin Irak'a karşı ger- çekleştirebileceği askeri harekâta Îsrail 'in de sü- rüklenebileceği ihtimali- nin zayıf olduğunu söyle- di. lsrail'ın her ihtimale karşı pasif savunma için hazırlıklannı sürdürdüğü- nü belirten General Bın- Ami. "ABD, ihriyacımız olduğu zaman bize füze bataryBİarı vermeyi taah- hüt etti. ABD bataryalan henüz sevk etmedi" dedi. Körfez Savaşı sırasın- da Irak lsraıl'e 39balistik füze fırlatmış. 2 kişinin ölümüne. yüzlerce kişinin de yaralanmasına yol aç- mıştı. Radyo haberinde, Îsrail yönetiminin, bakte- riyolojik bir saldın halin- de halka doxipline türün- den antibiyotik dağıtmayı öngördüğü belirtildi. Îsrail Sağhk Bakanı Ye- şuha Matza ıse bu konu- da henüz bir karar alınma- dığını. ancak kendisinin bu önleme karşı olduğunu vurguladı. Aİbright: Saddam'ı devirmek riskli Dış Haberier Servisi - ABD Dışişleri Bakanı Ma- deleine Aİbright. Irak Dev- let Başkanı Saddam Hüse- yin'ı devırmenin tehlikeli olacağını savundu. Aİbright. ABD'de ya- yımlanan Nevvsvveek dergı- sinin son sayısında yer alan yazısında Amenkalılann çoğunun istemesine karşın, Saddam'ı de\ırmenin iyi bir düşünce olmadığını be- lirtti. Saddam'ı de%irmenin, kimyasal ve biyolojik silah- lannı yok etmekten çok, da- ha fazla askeri güç gerektir- diğine işaret eden ABD Dı- şişleri Bakanı, "Bu, Ameri- kahlann hayatlan için çok daha büvük bir tehlike de- mektirM dedi ABD'nin. Irak muhale- feti ile birlikte çalıştığını hatırlatan Albnght. bu ha- reketin bölünmüş olduğu- nu vurguladı. Albnght. da- y anaksız ve yanhş beklen- tilerin yenilgi ve büyük can kaybıyla sonuçlanabilece- ğine dikkat çekti. ABD'deki son kamuoyu yoklamalan halkm görüş- lennın Beyaz Saray'la çe- lişmeye başladığmı göste- riyor. Anketlere göre halkın çoğunluğu Irak'la sorunla- nn ya diplomatik yollarla çözülmesini ya da Sad- dam'ı devirmek için büyük bir 3skeri harekât düzenlen- i istiyor. Koı ıısıdarm keyfi kaçüDış Haberier Senisi - ABD'nin Bağdat'ı vurma olasılığı, Irak'ın komşulannın keyfını ıyice kaçırma- ya başladı. Ürdün'ün Maan kentin- de Irak'a destek amacıyla düzenle- nen göstende kan dökülmesi üzeri- ne. olaylann artmasını engellemek ve güvenliğı sağlamak üzere kente asken bırlikler ile zırhlı araçlar sevk edildı. Kuveyi ıse ABD'nin Irak'a operasyon düzenlemesi durumunda, Bagdat yönetiminin ülkenın su ve petrol gıbı stratejik bınmlerine sabo- taj yapacağmdan endışelı. Crdün'ün Maan kentınde cuma ve cumartesi günleri Irak lideri Sad- dam Hüseyin'e destek için sokakla- ra dökülen gençler polisle çatışmış. olaylarda 1 kişi ölmüş. 20'yı aşkın insan da yaralanmıştı. Kentte güvenliği sağlamak üzere zırhlı birlikler sevk edilırken gü\ en- • Ürdün ve Filistin, Irak yanlılanna karşı önlemler alırken Kuveyt, lrak'ın sabotaj girişimlerinden korkuyor. Ürdün, Irak'a yapılacak saldınlann yan etkilerinden endişeli. lik güçleri dün gün boyunca e% lere baskınlar düzenleyerek yanlannda silah bulunduran kışıleri gözaltına aldılar. Ürdün Krah Hüseyin de aci- len, Amman'm 250kilometregüne- yinde yer alan çöl kenti Maan'a ge- lerek sükûnetin tesısi ıçın kısa bir zi- yarette bulundu. Valı ve bazı millet- vekillen ile görüşen Kral Hüse- yin'in, asayişin tam temını ıçın ordu komutanlanna gerekli talimatı ver- diğibildirildi. Ürdün Başbakanı Abdül Selam d-Mecali de Irak'a bır saldın düzen- lenmesi durumunda Ürdün'ün çok ağır bir bedel ödeyeceğini, sıyasi ve ekonomik açıdan önemli sorunlar yaşayacağını ifade etti. Bu arada tsraıl Altyapı Bakanı Ariel Şaron'un Körfez knzı nede- niyle Lrdün'e yapmayı planladığı ziyareti erteledığı bıldirildi Şa- ron'un bu karan Urdün'de Irak yan- lısı göstenlenn düzenlenmesi üzeri- ne aldığı belirtiliyor. KuvevtM korku sardı Üst düzey Kuveytlı bir yetkili, ABD'nin Irak'a saldırması duru- munda. Irak'ın Kuveyt'teki stratejik önemi olan birimlere sabotaj eylem- leri düzenlemesinden endişe edildı- ğini bildirdi. Kuveyt Içışleri Bakan- lığı'nın üst düzey yetkililennden bı- ri olan General Ahmetel-Rcib.''Ku- veyt, .ABD \ç Irak arasında askeri bir çahşma çıkması durumunda, Bagdat yönetiminin su ve petrol te- sisk'ri gibi yaşamsal önemi olan bi- rimlere sabotaj eylemleri düzenle- mesinden korkuyor" dedi. Kuveyt' ın Irak füzelennın kimya- sal ve biyolojik saldınlanna hedef olabıleceğinı ileri süren General el- Rcib. Irak'ın aynı zamanda Ku- veyt'e casuslar sokarak sabotaj ey- lemlerine kalkışacağından korktu- ğunu da ifade etti. Irak'a destek amaçh yayınlan en- gellemek isteyen Filistin polisi Batı Şeria'da yerel bır televizyon için ça- lışan 8 gazetecıyı tutukladı. Filistin yönetiminin tüm yasakla- malanna karşın cumartesi günü bin- lerce Filistinli Irak'a destek vermek amacıyla gösten yaptı. Aşıyı biyolojik silah sandılar LAS VEGAS (AFP) - ABD'de yanlannda antraks (şarbon basıli) bulundur- duklan gerekçesiyle tutuk- lanan iki kişinin ellerinde- ki antraksın öldürücü olma- dığı ortaya çıktı. FBI tara- fından yapılan açıklamada. "Bu iki kişiyi. ellerinde öl- dürücü bir bakteri olan ant- raks olduğu için turukladık ve bunukamu güvenliği açı- sından yapük. Yapılan ince- lemeler sonucu bu antrak- sın veterinerlerce aşılama- da kullanılan zararsız bak- teriler olduğu anlaşıldı" de- nildi. Geçen çarşamba gü- nü ABD'nin Las Vegas kentınde 46 yaşındaki Lar- ry Wayne Harris ile 47 ya- şmdaki NVllliam Job Le- avitt'ın. yanlannda antraks bulundurduklan ıddiası ile tutuklanmalan, bu kişilerin biyolojik silahlarla bir sal- dın hazırlığı içinde olduk- lan endişesinı yaratmıştı. Bin ırkçı bir örgüt üyesi, di- ğen Mormon misyoneri bir bilim insanı olan bu iki ki- şinin Nevv Yorkkentındebir saldın yapacaklan iddia ediliyordu. Ancak yetkili- ler böyle bir iddianm doğ- ruluğunun henüz kesinlik kazanmadığını belırttiler. Harris ve Leavitt'ın ise tu- tukluluk hallennın sürdüğü bildirildı.