Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
20ŞUBAT1998CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
ANAP'ta kılık kıyafet, DYP'de ise Diyanet Işleri Başkanlığı Yönetmeliği rahatsızlık yarattı
Sfyasette dinsel ittîf ak.ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Merkez sağ partiler, imam-hatip lisele-
rinde başörtüsünün serbest bırakılması
ve Danıştay'ın karşı çıktığı "8yühkeği-
timde Kuran kursu" uygulamasi için it-
tifaka doğru gidiyor. ANAP, Milli Eği-
tim Bakanı Hikmet Uluğbaj ın u> gula-
maya geçirdiği Kılık Kıyafet Yönetme-
liği'ni değiştirmeye hazırlanırken, DYP
Diyanet Işleri Başkanlığı Yönetmeli-
ği'ni 8 yıllık kesintisız eğitimin ruhuna
aykın bularak durduran Danıştay'ı dev-
re dışı bırakmak için TBMM Başkanlı-
ğı'na yasa önerisi sundu. :
Milli Eğitim Bakanlığı'nın imam-ha-
tip lisesindeki kız öğrencilerin Kuran
dersi dışmda türban takmalannı yasak-
layan genelgeleri uygulamaya koyması,
ANAP'ta rahatsızlık yarattı. Türban so-
rununu grup toplantısında ele alan
ANAP'ta. imam-hatip lisesinde öğre-
nim gören kız öğrencilerin türban tak-
masının "anayasayavelaikliğeaykın ol-
madığı" görüşü benimsendi. Devlet Ba-
kanı Salih Yıldınm. imam-hatip lisesin-
deki kız öğrencilerin türbanla derse gi-
rebilmesi gerektiğini saviınarak, anaya-
Istanbul'da
40öğretmene
türban
soruşturması
ANKARA (Cumhurtyet Bürosu) - Milli
Eğitim Bakanı Hikmet L'luğbay 'ın kılık kı-
yafet genelgesinden sonra Ankara ve Kon-
ya il milli eğitim müdürlüklerinde hız ka-
zanan soruşturmalar. lstanbul ve lzmir'de
de sürüyor. îstanbul İl Milli Eğitim Müdür-
lüğü, genelgeye dayanarak 1998 yılının ilk
aylannda 40 türbanlı öğretmen hakkında
soruşturma açtı.
Bakanlığın öğretmen ve yöneticilerle i-
mam-hatip lisesindeki kız ögrencilerin Ku-
ran dersi dışmda türban takmasını yasakla-
yan, genelgeye uymayanlar hakkında yasal
işlem başlatılmasını öngören genelgesin-
den sonra yürütülen soruşturmalar büyü-
yor. Ankara'da 200, Konya'da 250 türbanlı
öğretmen hakkında soruşturma açıhrken ls-
tanbul'da da ocak ayı itibanyla 40 öğretme-
ne uyan ve kınama cezalan verildi.
lstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, uya-
n ve kınamalan dikkate almayan 1 öğret-
menin görevden almması için de Milli Egi-
tim Bakanhğı'na öneri verdi. îzmir'de ise
müfettişlerce yapılan denetimlerin sonuç-
lan bekleniyor.
Bakanın ocak ayındaki kılık kıyafet ge-
nelgesini 28 ilçeye dağıtan müdürlük. ya-
pılan uyanlan dikkate almayan türbanlı öğ-
retmenleri de görevden alacağını açıkladı.
lzmir Milli Eğitim Müdür Yardımcısı tbra-
him Çinar, diğer illerde yapılan soruştur-
malara koşut olarak genelge doğrultusun-
da ödünsüz işlem yapılacağuu büdirdi.
sa ve laikliğın bunu engellemediğinı
söyledi. Yıldınm, dığer parrilerden de
alınacak görüşler doğrultusunda Kılık
Kıyafet Yönetmeliği"nde değişliklik ya-
pılabileceğıni vurgulayarak "Yalnız her
şeyin bir koşulu var. Çarşaf \e peçe>e
müsaade edilemez" dedı.
ANAP lstanbul Milletvekili HalitDu-
mankaya, imam-hatip liselerine giden
ögrencilerin din adamı olmak istediği-
ne dikkat çekerek "Bunlar. imam-hatip
yetiştiren okullar. tşimize gckliği zaman
bunu söyleyip, gelmedigi zaman da ger-
çeği inkâr edemeyiz. Avnıpa'da rahibe
okullanndakiler başını açmıyorsa, i-
mam-harip liselerinde de bu anlayışın
u\gulanması gavet doğal olıır" dedı
Türkiye'nın asıl sorununun. "okumuş
entel takımının dini Refah Partisi'yle öz-
deştirmek" olduğunu sa\ unan Duman-
kaya. camıye gıdenlerin 'yobaz'. sakal
bırakanlann da 'gerici' olarak görülme-
mesı gerektiğini söyledi.
Dumankaya. öğTencilerin 5. sınıftan
sonra Kuran kurslanna gitmesini öngö-
ren Diyanet Işleri Başkanlığı Kuran
Kurslan Yönetmeliği'nin Danıştay tara-
fından 8 yılın ruhuna aykın bulunarak
yürütmesinin durdurulmasından sonra.
gerekçeli karan beklediklerini kaydetti.
Dumankaya. gerekçeli karann yayım-
lanmasından sonra bu konuda da yeni
düzenlemeye gıdeceklerini bildirdi.
ANAP Genel Başkan Yardımcısı tb-
rahim Yaşar Dedelek, küçük yaşlarda
Kuran kurslanna katılınması gerektiği-
nin bılincinde olduklannı belirterek U
O
çerçevede düzenlemeye gideceğiz. Dışa-
ndan gelen önerilen? de açığız" dedi.
KESK'ten
hükümeteprotesto
Hükümetin haarladığı yeni sendika \asa taslağııun
geri çekilmesi istemiyle ANAP lstanbul tl Merkezi
önüne si\ah çelenk bırakan KESK \oneticileri. tl
Başkanı Erdal Aksov'la bir süre görüştüler. Kamu
çahşanlan, ANAP'ın Istiklal Caddesi üzerindeki
lstanbul il merkezinin bulunduğu bina önünde dün
saat 17.00 sıralannda "Sahte sendika yasasına
hayır" sloganlanyla gösteri yaparken ANAP
lstanbul il yöneticilerinden Ediz Hun, çalışanlan
görüşmek üzere içeri davet etti. KESK merkez
yöneticilerinden Cengiz L'zuner, Tüm Bel- Sen
Genel Başkanı Mcdan Baykara ve memur
sendikalanıun başkanlanndan oluşan 10 kişilik
heyet, il başkanı Erdal Aksoj 'a taleplerini aktardı.
Cengiz Uzuner, yeni yasa taslağının memurlara
toplusözleşme ve grev hakkı tanımadığuu, 420 bin
kamu görevtisini sendikal hak dışında bıraktığını
ifade etti. Erdal Aksoy da demokratik taleplere
saygı du> duğunu ve eylemi desteklediğini
belirttikten sonra, konuyu parrinin gerekli
organlanna iletmeye söz verdi. Kamu çabşanlan
önceki gün de DSP tl Merkezi önüne siyah çelenk
bıraknuşlardı. Bugün de DTP tl Merkezi önüne
siyah çelenk bırakılacak. (HATİCE TUNCER)
Yasalaşması tehlikeye girdi
Hükümette vergi
paketi sıkıntısı
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Başbakan Mesut
Yılmaz'ın, CHP'nin ıstem-
lerini gerekçe göstererek
vergi tasansının geri çekile-
bileceğini açıklaması. DSP'-
nin tepkisine neden oldu. tş-
veren kesimlerinin tepkileri
nedeniyle ANAP'ın tasanyı
"fazla sahiplenmediğine"
dikkat çekılirken kulıslerde,
Malıye Bakanı Zekeriya Te-
mizeTın istifa edebileceği di-
Devlet
çahşanlann
sırtına
yüklendi
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - Maliye
Bakanhğı*nın hazırladı-
ğı vergitasansında çah-
şanlann vergi yükünü
azaltacak önlemlere y-
erverilmezken 1997'de
Gelir Vergisi'nin yüzde
88"ini çalışanlar ödedi.
Gelirden alınan vergile-
rin vergi gelirleri için-
deki payı yüzde 39.9'da
kalırken çalışanlar üze-
rinde büyük yük oluştu-
ran dolayh vergilerin
payı yüzde 60'ı aştı.
Maliye Bakanhğı'nın
1997 yıh verileri, vergi
yükünü çahşanlann üst-
lendifini ortaya koydu.
1997'de, konsolide büt-
çe gelirleri 5 katrilyon
854 trilyon lira, bütçe
giderleri 8 katrilyon 35
trilyon lira, bütçe açığı 2
katrilyon 180 trilyon li-
ra olarak gerçekleşti.
I Geliıier içinde vergile-
rin payı yüzde 82 ile 4
katrilyon 750 trilyon li-
ra olurken, vergi dışı ge-
lirlerin payı yüzde 6.9.
özel gelir ve fonlann
payı yüzde 10 oldu.
Gelir düzeyi aynmı
yapılmadan bütün yurt-
taşlara aynı oranlarda
uygulanması nedeniyle
çalışanlar üzerinde bü-
yük yük oluşturan do-
layh vergilerin payında
azalma olmadı.
DYP. din eğitiminin ilköğretimin han-
gi sınıfında verileceğinin Bakanlar Ku-
rulu'nca belirlenmesini içeren yasa öne-
risinı TBMM Başkanlığfna sundu.
"1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanu-
nu'nun Bir Maddesinde Defişiklik Ya-
pıunası Hakkında Kanun Teklifi". din
eğitim ve öğretımınin (Kuranıkerim ve
meali öğretimi dahil) kişilerin kendi is-
teğine. küçüklerin de yasal temsilcileri-
nin istemine bağlı olmasını, bu eğitim ve
öğretimin. ılk ve orta derecelı okullann
hangi sınıfında \ erileceğinin Bakanlar
Kurulu'nca belirlenmesini
öngörüyor.
Diyanet Işleri Başkanlı-
ğı'nca açılan ve Milli Eği-
tim Bakanlığı'nın da dene-
timine bağlı olan Kuran
kurslanna kayıt yaptırmak
isteyenlerin ilköğretimleri-
ni tamamlamış olmalan ya
da ılköğretım çağını geçir-
mış bulunmalannın gerek-
tiğı belirtilen teklifte, yaz
aylannda düzenlenecek
kurslar için bu koşulun
aranmaması hükmü getiri-
liyor.
DYP lstanbul Milletveki-
li Tayyar Ahıkulaç, Kuran
Kursları Yönetmeliği'ne.
Danıştay'ca yürütmeyi dur-
durma karan verilmesini
olumlubulduklannı kayde-
derek, "Oddi bir boşlukya-
şanmaktadır. Biz bu boşlu-
ğu doklurmak amacıyia ya-
sa teklifi hazırladık" dedi.
Danıştay'ın gerekçeli ka-
ran yayımlandıktan sonra,
DYP'nin önerisini, ANAP
ve bağımsiz kalan RP mil-
letvekillerinin de destekle-
yebileceği belirtildi.
'de BUGÜNle getırildı Ancak Temizel.
"Biz bırakıp da kaçacak gibi
mi göriinüyoruz" dıyerek
söylentileri yalanladı.
lşveren ve çalışan kesım-
lerin anlaşamadığı vergi pa-
keti üzennde. siyasal uzlaş-
ma da sağlanamıyor. Maliye
Bakanı Temizel'in, madde-
lerin yüzde 90'luk bölümün-
de uzlaşıldığını açıklaması-
na karşın, tasannın bütünü-
nün yasalaşması tehlikeye
girdi. Başbakan Yılmaz'ın,
önceki günkü ANAP grup
toplantısında, CHP'nin ıti-
razlannı gerekçe göstererek
"Tasanyıgeriçekeriz'* açık-
laması. hükümette sıkıntı ya-
rattı.
DSP kanadının bu sözlere
tepki gösterdiği belirtılirken
TBMM kuhslennde Maliye
Bakanı Zekeriya Temizel "m
istifa edeceği söylentilen do-
laşmaya başladı. Söylentıle-
re "Biz bırakıp da kaçacak
gibi mi göriinüyoruz" yanı-
tını \eren Temizel; Yıl-
maz'ın, tasannın geri çeki-
leceğine ilişkin sözlerinı,
- Başbakan'ın tasanya sahip
çıknğını gösterrvor o açıkla-
ması'* diye değerlendirdı.
Temizel'in, bugün Bülent
Ecevit'le birlikte Gazıan-
tep'e gideceği bildirildi.
Özellikle CHP'nin, gelir
vergisi toplamının yüzde
6O'ı aşkın bölümünü ödeyen
ücretlilere iyileştirme iste-
mine, Maliye Bakanhğı kar-
şı çıkıyor. Hükümet, 3 yıllık
istikrar paketinin uygulana-
cağı bir dönemde gelir vergı-
sinde azalmaya neden olacak
düzenleme yapılamayacağı-
nı savunurken asgari ücretin
vergi dışı bırakılmasını da
"vergj ödenmemesi duru-
munda söz hakkının ortadan
kalkacağı" gerekçesiyle ka-
bul etmiyor.
Maliye Bakanlığı. yasa
geriye dönük işletilemeyece-
ği için "başlangıçyurnın be-
nimsenmesi gerektiğini sa-
vunuyor.
Sermaye kesimi ise hisse
senetlerinin alım-satımmdan
doğan kazançlann \ergılen-
dirilmesine yönelik düzenle-
menin "paranın yurtdışına
kaçacağı'' gerekçesiyle kal-
dınlmasını istiyor.
TRT
Ekranlarında
yürekler
konuşuyor...
üzik, skeç,
ünlü ve halktan
kişüerle
sohbet,
fllmlerden
görüntüler...
Nügün BUBİKOĞLU'nun
sunuculuğunu yaptığı
programm bu akşamtzi konusu
KISKANÇLIK
HAFTAYA BAKIŞ
AHMET TANER KIŞLALI
Tank mı? Demokrasi mi?
Milliyet'in "Artı Haber" dergisinin kapağında bir
başlık: "Sincan tanklanndan biryıl sonra tartışma sü-
rüyor. Cumhuriyetçi misiniz, demokrat mı?" Ve altın-
da ikinci bir başlık:"Regis Debray, Taner Kışlalı: 'El-
bette Cumhuriyet- Alain Touraine, Mehmet Altan:
'Elbette demokrasi!.."
Tanklar...Demokrasi... Cumhuriyet...
Birincinin anlamı çok açık. Ikincisi üzerinde de üç
aşağı beş yukan bir kavram birliği var. Bu nedenle de,
soruya verilecek yanrt, "Cumhuriyet" sözcüğüne yük-
leyeceğiniz anlama bağlı.
Ve konu sadece "tanklarla ilgili değil, aynı zaman-
da "türbanlar"\a da ilgili.
• • •
Regis Debray, Fransız solunun ünlü isimlerinden...
Che Guevara'nın dostuydu. Sosyalist Cumhurbaş-
kanı Mttterrand ın yakın danışmanlarındandı... Ve
demokrasi adına okullarda "türban"\ savunanlara,
Cumhuriyet adına karşı çıktı.
Şu gerekçeyle:
"Dincilik, okullarda cemaatçi anlayışı harekete ge-
çirme çabası içindeydi. Bunun hemen ardından Ka-
tolik ve Musevi topluluklar da harekete geçebilirdi.
Türban, aynı zamanda kadınlara yönelik aynmcılığın
da simgesi haline gelmişti."
Daha derinde ise başka bir gerekçesi vardı:
"Eğer okul, insanlann matematik ve insan haklan
gibi evrensel bilgi ve değerlerie buluşacağı bir ku-
rumsa, onun dinler ve cemaatler arası güç ilişkileh-
nin gündeme getirildiği bir alan olmasına izin verile-
mez... Okul, dine karşı değildir, ama dinsel alanın dı-
şındadır."
Artı Haber dergisinin "Demokrasi mi Cumhuriyet
mi" sorusuna verdiği yanrtın özü ise şu:
"Cumhuriyeti demokratlaştırmak gerekiyor, ama
bunu Cumhuriyeti yok etmeden yapmak lazım!"
•••
Cumhuriyet nedir?..
Sadece, yönetenlerin seçimle beliriendiği bir yöne-
tim biçimi midir? Yoksa bunun ötesinde bir anlamı da
var mıdır?
Dar anlamdan yola çıkarsanız, elbette ki demok-
ratik olmayan cumhuriyetler de olabilir. Oy kullanma
hakkını çok sınıriı bir kesime tanıyabilirsiniz. İnsan
haklarını ve özgüriükleri devre dışı bırakabilirsiniz.
Böylece de demokrasiden uzaklaşırsınız, ama ismi-
niz gene de "Cumhuriyet" kalır.
Tıpkı Iran Islam Cumhuriyeti gibi.
Ama bırçok düşünürün gözünde, Cumhuriyet be-
lirii manevi değerier üzerine oturan bir yönetim biçi-
midir. Örneğin Montesquieu'ye göre Cumhuriyet,
"yurt ve eşitlik sevgisi"d\r. Bir adım daha atarsanız...
Cumhuriyeti "yurtsevgisi, eşitlik veçağdaşlık"lemel-
leri üzerinde yükselen bir yönetim biçimi sayabilirsi-
niz.
O durumda da, Iran rejimini ve benzerlerini Cum-
huriyet sayamazsınız.
"Sen ressamım... Ben doktorum" demekle ne res-
sam olunur, ne de doktor.
• • •
Olaya Türkiye açısından yaklaşırken... Cumhuri-
yet'i o "maneviteme/ter"densoyutlayarak değerten-
dirmek yanlış olur. Bu, her şeyden önce, Cumhuriye-
timizin kurucusunun kafasındaki yaklaşıma ters dü-
şer.
Demokrasi uğruna Cumhuriyetin yıkılmasına izin
vermeli mi?
Hayır!
Çünkü, eğer Cumhuriyeti koruyabilirseniz, yitirdi-
ğiniz demokrasıye bir gün yeniden kavuşabilirsiniz.
Ama, eğer Cumhuriyeti yrtirirseniz, demokrasiyi de
zaten yitirmişsiniz demektir.
Benzer koşullarda Cumhuriyet, demokrasinin ön-
koşuludur, ama demokrasi Cumhuriyetin önkoşulu
değildir. Türkiye örneğinde de, demokrasiyi yaratan
Cumhuriyettir. Ve Cumhuriyetin temel değerierinden
uzaklaşıldıkça, demokrasi detoplumsal banş da teh-
likeye girmeye başlamıştır.
Demokrasi, toplumsal eşıtsizliği azaltacak, çağ-
daşlığı hedefleyecek kurumlardan vazgeçebilir ama
Cumhuriyet vazgeçemez. Örneğin demokrasi, eğiti-
mi de, sağlığı da "kamusal hizmet" olmaktan çıkara-
bilir, ama Cumhuriyet çıkaramaz.
Hatta demokrasi yurclun parçalanmasına göz yu-
mabilir, ama Cumhuriyet yumamaz.
Elbette ki erek "demokratik" Cumhuriyet'tir... Ama
önce Cumhuriyettir!
• • •
Son bir soru daha var: Tank mı, demokrasi mi?
Bu sorunun yanıtını da, geçen yazımda bir Alevi
yurttaşımız vermişti.
Sincan'da yürüyen tanklara karşı çıkanlar, Srvas'ta,
Madımak Oteli'nin içinde olsalardı... Ve de tanklar
yobazlann üzerine yürüseydi... Acaba kimden yana
oluriardı?
Ne diyordu Sayın Aslanoğlu:
"Şeriat tehlikesini kavrayamayan solcular, bu ay-
mazlıklannın bedelini Iran'da canlanyla ödediler!"
Ve de yüzbinlerce kişiye ödettited
Bizim numaracı cumhuriyetçilerimizde ise o yürek
de yok.. "Şeriat gelirse, ben de gıder, Rodos'ta ya-
şanm" diyor bir kısmı.. Pişkinlikle, utanmadan!
ECumhuriyet
kitap kulübü
1. YALOVA KİTAP FUARI'NDA
ŞUBAT AYİ ETKİNLİKLERİ
SÖYLEŞİÜ İMZAGÜNÜ
21 Şubat Cumartesi Saat:15.00-18.00
HAÜT DERİNGÖR
Sporseverierle söyleşecek ve "Fenerbahçe
Cumhuriyeti ve Cumhurbaşkanlan" isimli kitabını
imzalayacak.
Adres:Yalova Kapalı Spor Salonu Cumhuriyet Kıtap KulübO Standı