Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Imtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç
# Genel Yaym K.oordınatörü HikmetÇe-
tinka\a 0 Yazıışlen Mudurü: İbrahinı
Yıldız 9 Sonımlu Mudür Fikret İlkız
# Haber Merkczı Mıidüni Hakan kara
# Görsel Yönetmen. Fikret Eser
Uı:> Haberler- Şinasi Danışoğlu • Istıhbarat Cengiz
^ ıldırım 0 Ekonomı Mehmet Saraç 0 kuliur
Handan Şenköken 0 Spon Abdülkadir Yiicelman
0 Makaleler Sami Karaören 0 Düzcttmc AbdulUh
\ana9 Fotoğraf ErdoğanKöseoğlu 0Bılgı-Bclge
EdibeBuğra0YurtHaber!eri Mehmet Faraç
YayınKunıiu İlh
Orhan Erinç. (>kla> kurtböke.
Hikmet Çetinkaya. Şâkrıın Soner,
Ergun Balcı Dmç Tayanç, tbrahim
^ ıldız, Orhan Bursalı. Mustafa
Balba>, Hakan Kara.
AnkaraTemMİciM. Mustafa Balbav Atatürk BuK an No.
125. Kat.4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 hat). Faks.
419502"' 0 tzmır Temsılcısı Serdar Kızık. H. Ziya
Blv 1352 S. 2 3 Tel 4411220. Faks 44191P0Adana
Temsılcısı Çetin \ iğenoğlu. İnönü Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1,
Tcl. 363 i ; 11. Faks: 363 12 15
Mûessese Mudüriı Üstün Akmen #
Koordmator Ahmet Korulsan 9
Muhasebe Bûlent > eoerVldare Hüseyin
Gürer • Işletme Önder Çettk • Bılgı-
Işlem Nail İnal # Bılgi>ayar Sıstem
Mürüvrt Çüer#Sanş FazfletKuza
MEDYA C: • Yonetım Kurulu
Başkanı - Genel Müdür Gülbin
Erduran • Koordınalor Reha
Işıtman # Genel Mudur Yardımcısı.
SevdaÇoban Tel 514 07 53 -
5139580-513846W>1,Faks 5138463
Yayımla>an >e Basan: Yenı Gün Haber Aıansı. Basın \e Ya>ıncıhk A Ş
TürkocajıCad 39 41 Cağaloglu 34334 Ist PK 246 lstanbul fel 10 212) 512 05 05 (20 hat) Faks 10 2121 513 85 95
20ŞUBAT1998 lmsak:5.19 Güneş: 6.46 Öğle: 12.25 Ikindi: 15.21 Akşam: 17.50 Yatsı: 19.12
Güneş Aybay'ın
buluşu
• Haber Mcrkezi - Güneş
Aybay. bilgisayar
konusundaki buluşunun
patentuıi ABD Patent
Dairesi'nden aldı. Halen
Amerika'da yaşayan
Aybay'ın buluşu
"bilgisayarlann temel
işlemleri yapan devrelerinde
yer alan belleklerin kendi
kendilerine tek ve basit bir
komutla sınayabilmeleri için
geliştirilen yeni bir
elektronik devre ve yöntem"
olarak tanımlanıyor.
Selçuken'den
TRT-2'ye dava
• Haber Merkeri -
TRT-2'de yayımlanan,
"Bir Şiirdir Yaşamak"
programının sonuncusunun
ani olarak yayından
kaldınlması dolayısı ile
spiker ve sunucu Nedret
Selçuker. TRT-2'ye 1
milyarlık tazminat davası
açtı. Davanın ilk duruşması
bugün Şişli Adliyesi 2.
Asliye Hukuk
Mahkemesi'nde yapılacak.
Belediyeye
eleştipi
I İstanbul Haber Servisi -
lnşaat Mühendisleri Odası
lstanbul Şube Başkanı
Cemal Gökçe. Dolapdere-
Piyalepaşa Bulvarı çevresi
nâzııtı ve uygulama imar
planlarının Beyoğlu
Belediye Meclisi'nce kabul
edildiğini belirtti. Gökçe.
eski tstanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Bedrettin
Dalan döneminde hazırlanan
ve Recep Tayyip Erdoğan
döneminde onaylanan söz
konusu planlann 1 50.000
olan lstanbul nâzım planına
aykırı olduğunu savundu.
Deniz otobüsü
seferleri
• tstanbul Haber Servisi -
Bandırma-tstanbul arasında
sefer yapan deniz
otobüslerinin Bandırma'dan
kalkış saatleri değişti. Deniz
otobüslerinin Bandırma'dan
07.45 olan kalkış saaü 08.15
olarak yeniden belirlenirken,
Bostancfdan 17.30.
Yenikapı'dan 18.00 olan
hareket saatlerinde ise
değişiklik olmadı.
Recep Koç anıldı
• İstanbul Haber Servisi -
Eski Adalar Belediyesı
Başkanı Recep Koç,
ölümünün 4. yıldönümünde
Büyükada'daİci mezan
başında anıldı. 19 Şubat
1994'te. Büyükada'da, kaçak
inşaatını yıktırdığı Osman
Özen'in silahlı saldınsı
sonucu ağır yaralanan Recep
Koç. kaldmldığı hastanede
yaşamını yitirmişti.
Sokak çocukları
• tstanbul Haber Servisi -
Sokak çocuklannın yeniden
topluma kazandırılmasını
öngören proje çerçevesinde.
Istanbul'da önümüzdeki
günlerde 2 merkez hizmete
açılacak. 1 merkezm de
temeli atılacak. Projeye
yardım etmek isteyen
gönüllüler. Istanbul'da
(0212)51142 75numarah
telefondan Abdullah
Karatay'dan, (0216)330 39
18 numaralı telefondan da
Kenan Arslan'dan bilgi
alabilecekler.
• •
Ulaştırma Bakanı Menzir, TURKSAT-2A'nın yapım sözleşmesini Monaco'da imzaladı
Uzaydan para kazanacağız• Ulaştırma
Bakanı Necdet
Menzir, dünyada
artık klasik devlet
ve bürokrasinin;
yerini dijital devlete
bıraktığını,
dünyanın 2000
yılma
hazırlandığını
söyledi.
CENGÎZYILDIRIM
MONACO - Türkıye
uzaydan para kazanacak.
Ülkemizin 1999 yılmda fir-
latmayı planladığı haberleş-
me uydusu TÜRKSAT-
2A'nın yapım sözleşmesi-
ni Monaco'da imzalayan
Ulaştırma Bakanı Necdet
Menzir, 3. uydu sözleşme-
sini "Türkiye'nin yeni bir
ufku" olarak niteledi ve
"Hedefimiz 4. uydu" de-
dı.
TÜKSAT-2A'nın yapım
sözleşmesi, Monte Carlo
Opera Fuayesi'nde Ulaştır-
ma Bakanı Necdet Menzir.
Aerospatiale Şirketi Baş-
kan Yardımcısı Michel De-
laye ve uydunun yapımı için
Türk Telekom ortakhğıyla kurulan EURA-
S1ASAT Şirketi Genel Müdürü tlhami Ay-
gün tarafından ımzalandı. Törene Mona-
co lletişim Bakanı Michel Sosso. Ulaştır-
ma Bakanlığı Müsteşan Süreyya Yücel
Özden ve Türk Telekom Genel Müdürü
Mustafa Horata da katıldı.
Onemli adım
Törende konuşan Ulaştırma Bakanı
Necdet Menzir, dünyada artık klasik dev-
let ve bürokrasinin: yerini dijital de\lete
bıraktığını, dünyanın 2000 yılına hazırlan-
dığını söyledi. 3. uydunun yapım sözleş-
mesini Türkiye'nin yeni bir ufku olarak ni-
teleyen Bakan Menzir, çağın bütün ge-
reklerini yerine getirmiş gruplarla birleş-
Cannes'da kurulan EURAS1ASAT şirketinin genel
müdürü İlhami Aygün'e, bakan Menzir, müsteşar Sü-
reyya Yücel Özden'le birlikte üzerinde "İstikbal gök-
lerdedir" yazılı bir Atatürk tablosu armağan etti.
(Fotoğraflâr: CENGİZ YILDIRIM)
mek ve partner olarak da Fransa'yı seç-
mekle uydu konusunda Türkiye'nin önem-
li bir adım attığını söyledi. Menzir, bırçok
engellemelere karşın 30 yılhk devlet de-
neyimini ve gelecck kuşaklara karşı sonım-
luluğunu yerine getirmek için projeyi son
aşamaya getirdiklerini ifade etti. Türkı-
ve'nin uzaydakı kapasıtesini başka ülke-
lere kaptırmak istemediklerini kaydeden
Menzir. bu işbirliğinin gelecek dönemde
lyi neticeler vereceğine inandığını, söyle-
di. Monaco Ekonomi ve Finans Bakanı
Henri Fisso da. anlaşmanın Monaco'da
\apılmasındanduyduğumemnuniyetidi-
le getirdi. 20 milyon dolar sermayeli şir-
ketin yüzde 51'i Türk Telekom'a, yüzde
49'u ise Fransız firmaya ait bulunuyor.
Aerospatiale Şirketi Başkan Yardımcı-
sı Michel Delaye ise bugüne kadar Türk
Telekom'a 2 uydu teslim ettiklerini anım-
satarak. şirketin son zamanlarda büyük
başanlar gösterdiğini, müşterilerinin ken-
dilerine olan güvenini kanıtladıginı sö>-
ledi.
Sözleşme imzalandı
Daha sonra Ulaştirma Bakanı Necdet
Menzir, Aerospatiale Şirketi Başkan Yar-
dımcısı Michel Delaye ve uydunun yapı-
mı için Türk Telekom ortaklığı ile Can-
nes'te kurulan EURASİASAT Şirketi Ge-
nel Müdürü. eski PTT'ci elektronik yük-
sek mühendisi tlhami Aygün sözleşmeyi
imzaladı.
Törenin sonunda EURA-
SÎASAT şirketi tarafından
Bakan Menzir'e bir plaket
sunuldu.
260 milyon dolar
TÜRKSAT-2A uydusu.
Aerospatiale ve Türk Te-
lekom ortaklığı ile kurulan
EURAStASAT şirketi tara-
fından yapılacak. 1999 so-
nunda Fransız Ariane fuze-
siyle fırlatılarak yörünge-
sine oturtulması planlanan
TÜRKŞAT-2A. 260 mil-
yon dolara mal olacak.
TÜRKSAT-lCileaynıyö-
rüngeyi paylaşacak olan
TURKSAT-2A. Avrupa'dan
Asya'ya uzanan 2 sabit kap-
sama alanı ve Doğu Asya.
Afrika. Ortadoğu'ya uza-
nan iki hareketli kapsama
alanı içinde 15 yıl süresin-
ce toplam 32 kanalıyla te-
levizyon. telefon ve video
hizmeti verecek.
Yapılan sözleşme aynı
zamanda. Ankara Gölbaşı
mevkiindeki yerkontrol is-
tasyonunun modemizasyo-
nu ve yeni uydu için Türk
operatörlerin eğitilmesini
kapsıyor.
Türkiye 3. uydusuyla
uzaydaki kapasitesini pa-
zarlayarak 800 milyon dolar para kazan-
mayı hedefliyor. Bakan Menzir ve diğer
teknik yetkililer, başka ülkeler nasıl pet-
rol ve diğer yeraltı kaynaklanndan yarar-
landıysa Türkiye'nin de uzaydaki bu hak-
lanndan yararlanabileceğine dikkat çeki-
yorlar. Avrupa'nın prestijli bir ülkesi ve ken-
tinde uydu yapım sözleşmesi imzalanma-
sının pazarlamada etkin olacağı belirtili-
yor.
Uydu sistemlerinin Türk Telekom'dan
aynlması ve ayn bir şirkette toplanması da
yeni hedefler arasında bulunuyor.
1999 sonunda Fransız Ariane füzesiy-
le fırlatılarak yörüngesine oturtulması
planlanan TÜRKSAIV2A. 260 milyon do-
lara malolacak.
Sanlıurfa
Kuyruklu doğan
bebeğe operasyon
SANLIURFA(Cumhuri-
yet)-Sanlıurfa'da 12santi-
metre kuyruğu bulunan bir
erkek çocuğu dünyaya gel-
di. Bebeğin kuyrugu önce-
ki gün yapılan bir operas-
yonla alınırken. tıp çevre-
leri olayı incelemeye aldı.
Sanlıurfa'da, bugüne de-
ğin eşine rastlanmamış bir
doğum gerçekleşti. Ziya
Koçak adını verdikleri be-
beğin doğumundan 20 gün
sonra kuyruk şeklinde bir
fazlalığı olduğunu fark eden
ailesi. doktora başvurdu.
Özel Şanmed Hastane-
si'nde önceki gün yaptığı bir
operasyonla minik bebeğin
kuyruğunu alan Beyin Cer-
rahi Uzmanı Doktor Ah-
met Faruk Soran, kuyruk
sokumuna bağlı olarak ge-
lişen kuyruğun 12 santi-
metre uzunluğunda oldu-
ğunu söyledi. Meslek lite-
ratüründe böyle bir olayın
bulunmadığını ve tıp dün-
yasının ilk kez bu olayla
karşılaştığını vurgulayan
Dr. Soran, "Bebeğibanage-
tirdikJerinde çok şaşırdım.
İlk kez böyle bir bebek gör-
düm. Vapnğımız başanh bir
operasjonla. bebeğin kuy-
ruğunu atdık. Durumu iyi
olan bebeği taburcu ettik.
KuvTuğu incelenmesi için
pedagoji\e gönderdim. Bir
haftaya dek yanıt aJacağvz.
Test sonuçlanndan sonra
elde edilecek bulgulan de-
ğerlendirince her şey anla-
şılacakör'' diye konuştu.
e-posta : tan (« prizma.net. tr
Yardımsevenler
Derneği 70yaşında
Türkiye Yardımsevenler
Dernegi'nin 70. kuruluş
vıldönümü nedeniyle
İstanbul'daki Merkez Şube
Başkanı Nilüfer Pasiner ve
yönetim kurulu üyeleri, Taksim
Cumhuriyet Anıtı'na tstiklal
Marşı eşliğinde çelenk koyarak
sa>gı duruşunda bulundular.
Pasiner, The Marmara
Oteli'nde düzenlenen basın
toplantısında, adını Atarürk'ün
verdiği derneğin. 70 yıldır
Atatürk de\Tİm >e ilkelerinden
ödün \ermeksizin
çalış.malannı sürdürdügünü ve
sürdüreceğini sö>ledi.
( Fotorğaf: KADER TUĞLA)
1Ü Orman Fakültesi öğretim üyelerinden sessiz çevrecilere tepki
6
Turizın yağma için kuflanılıyor'
tstanbul Haber Senisi - lstanbul
Üniversitesi Orman Fakültesi Öğre-
tim Üyesi Prof. Dr. Ertuğrul Acun. Ba-
kanlar Kurulu karanyla rurizm alanı
ilanedilen 19bölgedenyalnızca4ta-
nesinde geri adım atıldığına dikkat
çekerek "Geri kalan 15 bölgenin tu-
rizm alanı ilan edilmesi demek, turiz-
mi kullanarak Türkiye'vi yağmala-
maktjr"
1
dedi. İÜ Orman Fakültesi Or-
mancılık Ekonomisi Anabilim Dalı
Başkanı Prof. Dr. Uçkun Geray da,
mevzuata göre ormanlann korunma-
sı sorumluluğunun devlete aıt oldu-
ğunu ifade ederek "Bakanlar Kuru-
lu karanyla bu sorumluluğun \akıf-
laradevredilmesinin mevmattn nıhu
\e gerekçeleri ile u> umluluğu düşünü-
lemez" dedi.
Prof. Acun, hiçbir gelişmiş Batı ül-
kesınde devlet mallannın "Turizm
kandırmacasıyla birilerine peşkeş çe-
kilmediğini"
1
vurguladı. Söz konusu
kararnamede 32 tane milli parkın va-
kıflar tarafından korunmasının öngö-
rüldüğünü anımsatan Acun, dünyanın
heryerinde mılli parklann de\ letin ko-
rumasında olduğunu söyledi. Istan-
bul'da deniz kenarındaki 9 bin dö-
nümlük Riva ormanlannın iptal ka-
ranna karşın tekrar Galatasaray Üni-
versitesi 'ne tahsis edildiğini anımsa-
tan Prof. Ertuğrul Acun. "Fransabu-
raya üniversite için değiL sosyal tesis
kurmakiçin kredi veriyor" dedi. Ri-
va ormanlannın sadece 200 dönümü-
ne üniversite kurulacağını, geri kalan
8800 dönümde ise para getirecek te-
sisler inşa edileceğini savunan Acun,
böylelikle Fransa'nm Mond-
ros Mütarekesi'ndcki isteği-
nin gerçekleşeceğini söyle-
di. Acun, çevreci kuruluş-
lann orman yağmasını gör-
mezden geldiklerini söyledi.
JÜ Orman Fakültesi Or-
mancılık Ekonomisi Anabi-
lim Dalı Başkanı Prof. Dr.
Uçkun Geray da, Koç Vakfı
Üniversitesi'ne tahsis edilen
yerin "korunur gibi görün-
düğünü" belirterek bu yere
kurulacak eğitim komplek-
siyle "kompleksin çevresin-
deki ormanlara ve yeşil ala-
na gelecek baskının artacağı-
nı" ifade etti. Bukomleksin
yollannın ve altyapı gerek-
lerinin tahsis edilen alanda
başlı başına bir tahrip nede-
ni olacagını savunan Geray,
özetle şu görüşlere yer ver-
di:
"Söz konusu alan gecekon-
duculann hedefleyebilecek-
ieri bir konumda bulunma-
yan bir araddir. Sanyer'in
yapılaşma sınırının açıkça
uzağındadır \e ileri sürülen
tehlike söz konusu değildir.
Ban belediye başkanlannın
\ebirtakım kişilerin' koruv a-
mayız' ifadeleri bahane ola-
rak ileri sürülmemeüdir."
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
Al Birini, Vur BirineL
AN Efendi'nin, evi, 'alaturka' birevdi: düzayak,
çok odalı; döşenişi minder, sedir, kandil is-
kemlesi; bahçesi küpeçiçeği, aslanağzı, hercai me-
nekşe, birev! En çok, çaiarsaatlerine şaşınrdım: 'ezanî
saate' ayarlıydılar, yâni 'alaturka' saat. Ev, elektri-
ğe küstü, 1940'larda bile, 10 numara lâmbayla ay-
dınlatıldı;varlıklıolmasınarağmen,yeryatağından,
yersofrasından vazgeçmeyen birtutum! 'Yunanza-
manı', işgalden çok çekmişlerdi; Gâzi ye 'istirdat'
için müteşekkirdiler; ne var ki, bu evde ben Cum-
huriyet lehine tek kelime duymamışımdır.
Lâf eski 'gâvur'lzmir'denaçılmayagörsün, gök-
lere çıkarırlardı: şu kavanoz, 'Löprentan Mağaza-
Sf'ndan, şu vazo 'Orozdibak Mağazası'ndan alın-
mıştı da, şu esvabı terzı Despina dikmişti, manifa-
turacı Hayim gibisini artık bulamıyorlardı; mefruşat
için derseniz, o en alâsı Vanzetti Biraderier dı, vs.
Hem o zamanlar, bereket varmış canım. para kıy-
metliymiş! Tepeden tırnağa 'alaturka' bu aile, Os-
manh'nın 'gâvur' -gerçekte 'komprador'- Izmir'ini,
Cumhuriyet ın 'tam bağımsız' Izmir'ine tercih edi-
yordu: bizim İzmir'imize: "...yerli malı, yurdun
malı/ her Türk onu kullanmalı!"
Tanzimat'tan müdevver1
...
Ziya Bey de eski izmir'lidir: uzun yıllar, 'ecne-
ö/'kumpanyalarındaçalışmış, iyi Fransızca, bi-
raz Italyanca biliyor; tzmir'deki gazetecilik yıllarım-
da tanımtştım, 'Cumhuriyet'in Izmir'i öldürdüğü-
nü söylerdi; geçmişe daldı mı, gözleri parlıyor; kor-
dondaki kahveler, Cenyo, Pozeydon, Krammer-
palas; sonra efendim, Italyan opera heyetleri ki, 'Fi-
garo'nun Düğünü'nü temsil eder; yaylı çalgılar or-
kestrası ki, Albinoni çalar, Simaroza çalar; Buca da-
ki, Bornova'daki, Karşıyaka daki yalı ve köşkle-
rin, ilk gramofonlannda Enrico Caruso, avaz avaz,
aria'lar söylemekteydi; gardenpartilerde, su gibi
şampanyaiçilirdi. 'Istirdattasevinmişti ama, neya-
lan söylemeli, o kozmopolit, ecnebinin ahkâm kes-
tiği, yerli halkı sömürdüğü, 'gâvur' Izmir'i anyordu.
Ziya Bey, 'alafranga' bir adamdı: sor, hangi pey-
nirle hangi beyaz şarap içilir; neden dolayı, yemek
öncesinde cognac 'alınmaz' hemen anlatsın; za-
ten, bir 'ecnebi' kadınla evlidir.
Bu iki 'yaşanmış' örnek, 'alafranga' ile 'alatur-
/ca'nın; Düvel-i Muazzama ('Sistem') tarafından,
Osmanlı'ya dayatılmış komprador / levanten ya-
şantısının fTanzimat), üst/yapısına ait bir gerçek ol-
duğunu, göstermiyor mu?
Buldukları çare, aynı: teslimiyetçilik!'
Daha insafsız da olabilirim: alaturkası alafranga-
sı farketmez, Kurtuluş Savaşı yıllarında Os-
manlı 'münevvehnin' 'müstevliye' karşı davranışı
da aynıdır. Ister misiniz, yine örneklere başvurayım;
Osmanlı 'alaturkası' Refîî Cevad Bey, Mütareke
karanlığında, tek çıkış yolunu şöyle gösteriyordu:
"...istiklâl, bizim gibi idâre bilmeyen ellerde mil-
leti harp ile, ihtilâl ile, zulm ile mahvetmek için,
veba gibi tahrip edici bir kuvvet oldu. Güzel
memleketimizin, bundan sonra, elimizde ka-
lan kısmını korumak için, tecrübe görmüş bir
hocaya ihtiyacımız vardır. (...) Istiklâlimizi temin
edebilmek için kuvvetli bir devletin müzahere-
tine muhtacız, o devlet ki Ingiltere'dir ve Ingil-
tere olmasi lâzımdır, bizi elimizden tutmalı ve
para sarfedilmesi lazım gelen yerleri bize gös-
tererek, yaşamaya lâyık bir kuvvet halinde, bi-
zi muhafaza etmelidir." (Alemdar, 1 Eylül 1919)
Aynı Mütareke karanhğının dehlizlerinde yolunu
şaşırmış alafranga Osmanlı 'münevveri', dahafark-
lı bir perspektif öneremiyordu; aynı Eylül ayı için-
de, 191 9'da Ahmet Emin Bey'in yazdıkları da ün-
lüdür:
"...yararlı ve pratik bir siyaset yolu aramaya-
rak sadece beklemeyi ve bu sırada bağımsız-
lık isteriz diye bağırmayı meslek edinenlerie,
memleketin sayısız dertlerine pratik çare ara-
yanlar arasındaki fark, bir tarafın teoriler üze-
rine uzanıp yatmasından ve diğer tarafın büyük
maddi ve manevi mesuliyetten korkmayarak
ve kaçmayarak pratik bir yol aramasından iba-
rettir. (...) birçoklan, bizimle insanlık amacıyia
ilgilenecek, sonra da kendi kendine çekilecek
bir devlet bulunamaz, bu bir hayaldir diyorlar;
biz iddia ediyoruz ki, böyle bir devlet vardır ve
Amerika'dır..." (Vakit)
'Çağdaş', ulusal' ve bağımsız'!..
Kısacası, 'Alaturka' Ingilizhimâyesi'istiyor, 'Alaf-
ranga' ise 'Amerikan mandası!' Neticede, iki—
si de 'teslimiyetçi'd\r bunlann, Cumhuriyet'in 75.
yılmda, ülkede, bu türden 'alaturkalık' ve 'alafran-
galık' belirmişse, aynı tehdit, aynı tehlike belirmiş
demektir. Çünkü, Kemalist'in o 1919 sonbaha-
n'ndaki tavn, hiç de bunlara benzemiyordu: taban
tabana zıttı!
"...hasis menfaatlannı kutsal duygulara ter-
cih edip, gücünü haiktan almayan 'resmi' bir kuv-
vetle, bunun gücünden yararlanan çıkarcı, duy-
gulan bakımından yozlaşmış bir azınlığın dışın-
da, bütün millet ve memleket, Anadolu'nun si-
nesinden verilen bir işaret üzerine, yığın halin-
de kıyam etmiş, birleşmiştir. işte 'hareket-i mil-
liye', bugünün en büyük sorunu olan, ulusal bü-
tünlüğü ve tam bağımsızhğı korumak için, bü-
tün milletin azim ve imanından doğdu..."
"...bu ayaklanma, yalnız hamiyetsiz bir iktida-
n bulunduğu yerden düşürmek değil, memle-
ketin mukadderatını belirlemede ulusal irade-
yi egemen ve 'milleti âmil' kılmak; ve şu anda,
dışandan da vaıiığımıza yönettilecek saldınla-
n, red, iptâl ve sonsuz olarak halk egemenliği-
ni sağlamak gibi, üç cepheli bir sahnede, mü-
cadeleyi göze almıştır..." (Irade-i Milliye, 2 Teş-
rinievvel 1919)
Demiştim size, 'Kemalist' ne 'alaturka'dır, ne
'alafranga', o 'çağdaş'tr, 'ulusal'dır, tam bağım-
sız'dır; işte ömegi! Irâde-i Milliye'de bu yazı, Sı-
vas Kongresi günlerinde, imzasız olarak çıkmıştı
ama, kulaktan kulağa, yazarının adı fısıldanıyordu:
Mustafa Kemal!
MerakJısı için NOT: Türkçülükle ilgili son yazı-
larda adı geçen bazı dergilerin telefonlan, çogunuz
tarafından ısrarla soruldu; bu genel merakı tatmin
edebilmek için, adlarını ve telefonlarını aktarıyo-
rum:
ULUSAL dergisi / Ankara: 418 75 56 ve 44013
40
Türk/Diplomatik dergisi / lstanbul: 0212- 638 87
20 ve 0212-518 38 66
Yeni Hayat dergisi / istanbul: 0212- 517 80 06 Faks:
0212-511 77 61
http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlrn