Katalog

ECumhuriyet kitap kulübü Sevebildiğimk Denli Sevgili: KİTAP Türtocağt Cad. No. 39/41 (34334)Cağaloğlu/lstanbıi 1el:(212)514 01 96 Faks:(212)514 01 95 Cumhur Cumhuriyet kitap kulübü Olabildiğimiz Denli Dost: KİTAP Tüffcocağı Cad. No: 39/41 (34334)Cağaloğlu4stanbul Td:(212)514 01 96 Fate:(212)514 01 95 74. YIL SAYI: 26428/ 125000 TL (KDVıçinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-199?) 14 ŞUBAT 1998 CUMARTES) Cumhurbaşkanı; İran'a özel elçi gönderdi, Ürdün Kralı Hüseyin ile görüştü Denıirel'den tran'a mesaj ABDNe Istiyor?.. Ortadoğu'da bu kez patla- yan Irak bunaumı. 1991'de- kine benzemiyor. 1991'de I- rak. Kuveyt'i işgal etmişti. Devieder hukukunu kaba güç kullanarak çiğneyen Bağ- dafa karşı bütün dünya bir- leşmişti. Bu kez iş değişik.. Irak'ın "kitle imha silah- lan" ürettiği ileri sürülfiyor. ABD, yanına İngütere'vi ala- rak Irak'ı vuracak, bu silah- lan iireten merkezleri yok edecek!.. Ne var ki ABD'nin bu savı, dünyada yeterince rağbet ve destek sağlayamadı; inandı- ncı görühnedi. Tersine, banş- çı yoüaria Irak sorununu çöz- mekte insanük için yarar gö- renlerin sa\ lan ağır basıyor. ABD'nin ne istediğini anla- yamayanlar çoğunluktadır. • ABD ne istiyor?.. Çeşidi \orumlar var; insan zekâ&ının nıizahı bu yorumla- nn içeriğinde her zamanki gi- bi ışddıyor. 1) En ciddi yorum. petrol üzerinedir. VVashington. ham petrol fivatlanm kendine göre ayariamak için sa\aş o> ununa girişiyor. Irak'ı uzun bir süre daha petrol piyasasından dış- layarak amacına ulaşacakhr. 2) ABD, Sovyetler'in yıkıl- masından sonra tek 'süper güç' olarak dünyada beürle- yici rol oymıyor. Bu rolünün sınıriannı pekiştirmek ve ege- menliğinin ağırhğını dujur- makiçin bu fırsatı kullanıyor. 3) ABD, Ortadoğu'ya yeni- den sokulmak isteyen Rusya ve Çin'in umudannı silmek için gücünü göstermek yönte- mini u>gulu\or. Bu yöntemle kesin ağırhğını duyurarak daha ilerideki hamlderine ze- min hazıriıyor. 4) ABD, Ortadoğu'daki is- tikrarsızlığa bir son vermek amacıyla, Irak'ı parçalayıp Mezopotamya'da yeni bir si- yasal harita çizmeyi düşünii- yor: bu yöntemle Saddam so- rununu da aşmış olacaktır. 5) Beyaz Sara> "daki skan- dallaria bunalan Başkan Clinton, Amerikan kamu- oyunun gö/Jerini dışaroa çe- virerek son dönemde gölgele- nen simgesini parlatmak isti- yor. 6) ABD yeni silahlannı sa- vaş alanında denemek için I- rak sorununu kullanıyor. Çoğu zaman olduğu gibi savaşın gerekçesi bir değil, birçok nedenin bileşkesinden oluşabilir. Görünüşteki ne- denleıie temeldekiler birbiri- ne eklenebilir. Dünya kamu- oyunun "ABD ne istiyor" so- rusuna kafa vorması, bu kez 1991'de olduğu gibi Irak'a karşı bütünleşmediğinin gös- tergesidir. VV'ashington'ın sertliğinin ve inadının anlaşılamadığı bir gerçektir. • Ancak bu tartışma daha çaph bir soruyu da gündeme getirmektedir. Bugün ABD, tek 'süper güç'tür. Böyle olunca da sorumluluğu büyü- yor. Tek süper gücün sorum- luluğuyla orantüı bir dengede durabilmesi, insanlık için ya- şamsal bir ölçüdür. Ölçü kaçıyor. Birieşmiş Milletler verileri- ne göre Irak'ta çocuk öliimii binde 117'ye çıkü; yedi yılhk Irak ambargosunun ctkisi kuşaklar boyu sürecek... Evet, ABD ne yapmak is- tiyor?.. Cumhuriyet AlİyeV TÜrkİye'de CumhurbaşkamSüle^anDerni- J J rel tarafından davet edılen Azer- baycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Türkiye've geJdi. Demirel tarafından Ata- tiirk Havaalanı'nda karşılanan Aliyev, TBMV1 Başkanı Hikmet Çetin ve Başba- kan Mesut Yılma/la da görüştü. (Fotoğraf: H ATİCE TUNCER) • 10. Sayfada • Cumhurbaşkanı Süleyrnan Demirel, Bagdat'la gizli zirve yaptığı belirtilen ve KYB lideri Talabani ile PKK'nin yöneticilerinden Osman Öcalan'ı konuk eden İran'a özel mesaj gönderdi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Korkmaz Haktanır tarafından götürülen mesajda, "olası göç hareketine karşı Kuzey Irak'a düzenlenecek harekâtın askeri değil, insani amaçlı olacağı" konusunda güvence verildi. ANKARA / PARİS (Cumhuriyet) - Tür- kiye. bölgesindeki bunalımın sıcak çatış- maya dönüşme olasılığının güçlenmesi üzerıne Irak'a komşu ülkeler nezdinde Cumhurbaşkanı düzeymde ginşim başlat- tı. Banş için Mlgili ülkelerinsorumlulukla- nnı yerine getirmeleri' amacıyla harekete geçen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel. iki ülke arasındaki dostluğun 'ABD'nin her söylediğinin ardından gkîilmesini gerektir- mediğini' vurguladı. Iran Cumhurbaşkanı MuhammedHatemi'yeözel mesajını gön- deren Demirel. olası göç hareketine karşı kuzev Irak'a düzenlenecekharekâtın aske- ri değil. insani amaçlı olacağı' konusunda ginence verdi. Cumhurbaşkanı, Ürdün Kralı Hüseyin ile telefonda görüştü. Cumhurbaşkanı Demirel, Dışişleri Müs- teşan Büyükelçi Korkmaz Haktanır'ı, özel mesajını Hatemi'ye iletmek üzere Tahran'a gönderdi. Haktanır'ın tran'daki temasları sırasında Hatemi'nin yanı sıra diğer üst düzey yelkılilerle de bir araya ge- lerek Korfez bunalımı konusunda görüş alışverişinde bulunacağı kaydedildi. De- mirel'in. 1980-1988 arasında savaşan Iran ile Irak yönetimlerinin gizli bir zirve yap- tığı. Kuzey Irak'taki rakip Kürt gruplann- dan Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) M Arkası Sa. 10,SH3'te CLİNTON VURMAKTA KARARLI ABD, Rusya'nın uyarısım dinlemedi • Irak krizinin diplomatik yollardan çözümii konusunda ısrar eden Rusya'nın sert uyarısım kulak ardı eden ABD. askeri müdahale için hazırlıklannı sürdürüyor. Moskova'nın bölgedeki krizin yaşamsal çıkarlarına zarar verdiğini açıklaması Clinton'ı durdurmadı. Girişimlerini sürdüren ABD Başkanı. Yeni Zelanda ve İspanyaclan istediği desteği aldı. ABD'li senaîör John McCain, "Biz operasyona karar verirsek Rusya bizi engelleyemez" dedi. • 9. Sayfada KÜRTLER: TIHKLER ETKİLENMEZ 6 Göç hareketi Irak'tan Kuzey Irak'a olabilir' Yurt Haberieri Servisi - Irak- BM arasındaki kriz tırmanırken. Türkıye'ye Kuzey Irak'tan göç ihtima- linin za>ıf olduğu. Irak"tan Kuze> Irak'a göç olasılığı- nın ağırlık kazanmaya baş- ladığı bıldinldi. Işçi Parti- si Genel Başkanı Doğu Pe- rinçek de. Kuzej Irak'tan Türkiye'ye göç olasılığının bulunmadıcını. bu kez Kürtlerin Irak'ın yanında yer aldığını savundu. IKDPyetkilileri, ABD'- nin Irak'a düzenleyeceği olası bir operasyonla bir- likte. 199 Tdeki gibi Türki- ye'ye kitlesel göç olayının çok zayıf bir olasılık oldu- ğunu, bunun aksine Irak'tan Kuzey Irak'a göç mArkasıSa.10,SİLVde Savaşa karşı ortak platform Sivil îoplum kuruluşlarının oluşturduğu savaşa karşı ortakplatform Irakyönetiminden gelen 'Sarayları siz denetleyin' önerisini tartışıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Si- vıl toplum örgütleri ile bazı siyasi partı temsilcıleri. Körfez'de yeni bir sa\aş gi- rişımıne karşı ortak platform oluşturdu- lar Ortak platform. "ülkede, bölgede ve dünyada banş, demokrasi ve özgüıiükle- ri savunmak üzere tiim muhalefet güçle- rini empcn alizmc ve faşizme karşı müca- deleye" çağırdı. Demokrasi ve Banş Partisi. Emeğin Partisı, Halkın Demokrasi Partisi, Özgür- lük ve Davanışma Partisi. Sosyalist lkti- dar Partisi. DİSK. KESK. Türk Diş He- kimleri Bırlıği. Türk Eczacıları Birliği. Türk Mühendıs \e MimarOdalan Birli- ği (TMMOB). Türk Tabipleri Bırlıği (TTB). Mülkiyeliler Birliği. Çağdaş Hu- kukçularDerneği(ÇHD). Halkevleri. İn- san Hakları Derneğı (İHD) ve Pir Sultan Abdal Kültür Derneğı (PSAKD)temsıl- cilerı. dün basın toplantısı düzenledıler. Ortak bildiriyı okuyan TMMOB Baş- kanı YavuzÖnen. ABD. İngiltere \e Al- manya'nın ısrarla Birleşmiş Milletler (BM)kararlarınızorlavaraklrak'a müda- hale etmeye hazırlandıklanna dikkat çek- tı. Müdahaleye gerekçe olarak Saddam Hüsevin'in elindeki kimyasal silahlann göstenldigine işaret eden Önen, Irak'ta bulunan kimyasal silahlan. bugün müda- hale zorunluluğu gören ABD, İngiltere \e Almanya'run sattığım vurguladı. Irak'a yapılacak saldında bütün kim- yasal silahlann yokedilemeyeceğini be- lırten Önen, bombardıman sırasında olu- şacak gaz bulutlannın da başta Türkiye olmak üzere bölgedeki tüm ülkeleri et- • Arkası Sa. 10, Sü. 3 te Göktepe davasında karara doğru Savcıîlhan, Göktepe \i öldürmek suçuyla yargılanan 11 polisten 6'sı hakkında 15yûa kadarağır hapis cezası istedi • Gazeteci Metin Göktepe cinayetiyle ilgili davaya Afyon'da devam edildi. Savcı Ismail Ilhan'ın, tutuksuz sanıklar Fedai Korkmaz. Murat Polat, Burhan Koç ve Metin Kuşat'ın "alacaklan mahkûmiyet nedeniyle kaçma ihtimalleri bulunduğundan" tutuklanmalan istemini mahkeme kabul etmedi. Ilhan 5 polisin ise beraatını istedi. • Davanın dünkü duruşmasında, savcının tutuklu sanıklar Selçuk Bayraktaroğlu, llhan Sanoğlu ve Seydi Battal Köse hakkındaki tahliye istemi de mahkeme tarafından reddedildi. Öncekilere göre daha ılımlı bir ortamda geçen duruşmada gazetecilerin görüntü almasına izin verildi. Mahkeme, davayı 12 Mart'a ertelendi. • 5. Sayfada SORGU DORT GüN SURECEK Gözaltı işlemine HADEP'ten itiraz• Parti avukatlan, aralannda Genel Başkan Murat Bozlak'ın da bulunduğu 7 HADEP yöneticisinin gözaltına ahnma işlemine dün itiraz etti. Parti genel : merkezinde bulunan 1998 yılı takvimi ve seminerlerde bölücülük propagandası yapıldığı iddialarıyla ilgili olarak gözaltına alınan yöneticilerin sorgusunun 4 gün süreceği ve en geç pazartesi günü savcıhğa çıkanlacaklan bildinldi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - HA- DEP'te yapılan aramanın ardından, aralannda Genel Başkan Murat Boz|ak'm da bulunduğu 7 parti yöneticisinin gözaltına alınma işlemi- ne itiraz edildi. Parti yöneticilerinin, en geç pa- zartesi günü savcıhğa çıkanlacaklan bildinl- di. Ankara DGM Başsavcılığı'nın, partinın ge- nel merkezinde bulunan 1998 yılı takvimi ve parti seminerlerinde bölücülük propagandası yapıldığı iddialanyla ilgili soruşturması çerçe- vesinde gözaltına alınan HADEP yöneticile- rinin sorgusu sürüyor. Emniyet yetkilileri, so- ruşturmayı yürüten Ankara DGM Savcısı Ta- lat Şalk'ın 4 günlük gözaltı süresi verdiğini, ancak ışlemlerin bitmesi durumunda gözaltın- da bulunanlann bugün ya da yann sa\ cılığa çı- kanlabileceklerini söylediler. Avukat Yusuf Alataş; Murat Boztak. Genel Başkan Yardımcısı MehmetSaten, Genel Sek- reter Hamit Geylani, Genel Sekreter Yardım- cısı Zeynettin Ûnay. parti saymanı tshak Te- pe. PM üyeleri Ali Raa Yurtsever v e Melik Ak- güj'ün gözaltına alınması işlemine dün itiraz etti. HADEP Genel Merkezi'nde yapılan ara- ma işlemi sırasında gözaltına alınan Suzan Öncel, Nihat Doğaner ile Mehmet Kurt adlı parti üyeleri dün savcıhğa çıkanlarak serbest bırakıldı. Ankara Emniyet Müdürlüğü Terör- le Mücadele Şubesi'nde 7 HADEP'li gözaltın- da bulunuyor. Ankara DGM Başsavcılığı, 2 No'lu DGM Başkanlığı'na başvurarak. HADEP Genel Merkezi'nde PKK ile bağlantılı kişilerin fo- toğraflannın bulunduğu ve partinin bölücülük yaptığı savıyla arama yapılmasını istemişti. İstemi inceleyen Ankara 2 No'lu DGM Yedek Yargıcı Ülkü Coşkun. arama işleminin bir kez İP:Kampamda Gillenpannağı • IP Genel Sekreteri Hasan Yalçın'ın MİT raporu adı altında açıkladığı belgede, Fethullah Gülen'in, Tansu Çiller'in "kara para aklama işinde gizli ortağı ve Fethullahçılar grubunun, CIA'nın bölgedeki en önemli sivil toplum kuruluşu olduğu iddialarT'nın araştınlması önerildi. • //. Sayfada Organizesuça 'özeltim' • Içişleri Bakanı Murat Başesgioğlu'nun talımatı üzerine Emniyet Genel Müdürü Necati Bilican başkanlığında toplanan 16 il emniyet müdürü, son dönemlerde arka arkaya çıkanlan organize suç örgütlerine karşı ne tür önlemlerin ahnacağını tartıştı. • 5. Sayfada olmak üzere yapılmasına izin vermişti. 11 Şu- bat'ta yapılan aramada parti yönetimince bas- tınlan takvim ve bazı yayınlara el konmuştu. Savcı Talat Şalk, HADEP Genel Merke- zi'npe bastınlan ve örgütlere gönderilen tak- • Arkası Sa. 10, Sü. 3 'te • RAKAMLAR TAYYÎP ERDOĞAN'I YALANLIYOR • 3. Sayfada Klerides sanslı Kıbns'taki seçimler , . • Kıbns Rum t< Yönetimi'nde cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu varın yapılacak. LEYU mŞANOGUr bteri 10. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Böyle Gider mi? CHP varoluşunu sağladığı hükümeti dışardan, DTP or- tağı olduğu hükümeti içerden sıkıştınyor. Ekonomide gidiş iyıye doğru değil. Tersine kimi tehli- ke işaretleri veriyor. Özellikle enflasyon kaynaklı işaretler. Geçen ay yüz- de 100'ün üzerine çıkıyor. Hükümetin neyaptığını ve ne yapacağını bilmeyen politikaları ileenflasyonun aynı şid- • Arkası Sa. 10, Sü. 1 'de B U U N BİLİM TEKNİK Cumhuriyet'le birlikte BORSA ÛDün 3014 Önceki 3008 DOLAR ÛDün 225.000 önceki 224.000 MARK oDün 123.600 Önceki 123.600 ALTIN ÛDün • 2.175.000 Önceki 2.170.000 Ziraat'tan îhlas'a ayncalık • Eski Ziraat Bankası Genel Müdürü Cihan Paçacf nın, 1995 yılında Ihlas Finans'la bir protokol imzalayarak kuruluşun hesabına yatınlan paralardan havale masrafı almadığı öğrenildi. • 7. Sayfada STKB Zaman'a tepki , »• • Sivil Toplum Örgütleri Birliği, kendilerini illegal örgüt olarak gösteren Zaman gazetesine tepki gösterdi. • 3. Sayfada Olaylı maç Federasyon toplanıyor • Futbol Federasyonu, olaylı Trabzonspor Fenerbahçe maçıyla ilgili bir karara varmak için bugün Ankara'da toplanıyor. MSpor'da GUNDEM MUSTAFA BALBAY Malyanız Nasıl Olsun? KİEV - Türkiye'deki sıcak gündemden uzaklaşıp soguk bir ülkeye gitmenin getirdiği geçici ferahlık duy- gusuyla, uzun ^üredir Kiev'de yaşayan Türke sor- dum: - "Buradaki günlük yaşamın gündeminde ne var?" "Mafya" dedi. Yapma be... O da ne? Hiç duymamıştım. • Arkası Sa. 10, Sü. 8 'de