Katalog

19 KASIM 1998 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 h*aklı muhalffler Londra'da toplanıyor • LONDRA (AA) - Ingiltere'nin, Pazartesı günü 15 Iraklı muhalif grupla toplantı yapacagı bildirildi. ingiliz yetkililer, açıklamalannda, toplantıda, Iraklı muhalif gruplara, aralanndaki anlaşmazlıklan çözmeleri ve ülkelerinde demokrasinin yeniden inşası için birlikte çalışmalan çağnsında bulunulacağını kaydettiler. Şu an için gündemde, Ingiltere'nin, Irak üderi Saddam Hüseyin yönetimine muhalif gruplara büyük para ve silah yardımı yapması gibi bir konunun bulunmadtğını ifade eden yetki1iler, Londra'nın, muhalif gruplan. gelecekteki demokratik Irak'a ilişkın ortak bir görüş oluşturmaya teşvik edecegini belirttiler. Ingiltere, Irak muhalefetine yardım taahhüdünde bulunan ABD ile Bağdat politikası konusunda yakın işbirliği içinde yer alıyor. Rusya-Suriye silah pazarlHJı • MOSKOVA (AA) - Rusya'nın Suriye'ye gelecek 5 yıl içerisinde iki milyar dolarlık silah satışıyla ilgili olarak iki ülke yetkililerinın pazarlık yaptıklan bildirildi. Rus haber ajanslanna göre hafta sonunda Şam'da temaslarda bulunan Rusya Savunma Bakanı fgor Sergeyev bu konuyu ele aldı, aynca Suriye ordusunda kullanılan eski model uçak ve tank gibi Rus silahlannın modernizasyonunu önerdi. tnterfax'ın Rus askeri ve teknik çevTelerine dayanarak verdiği haberde, Suriye ordusunun yeni silahlar almak ve eskilerinin de modernizasyonu konusunda istekli oldugu bcHrtrtdr: ~ - «> •— Kotombiya'da çocuk cesetlerl • BOGOTA (AA) - Kolombiya'nın batısında, yaşlan 8 ile 13 arasında değişen 13 çocuğa ait iskeletler bulundu. Başkent Bogota'nın Belediye Başkanı Luis Duque, basına yaptığı açıklamada, iskeletlerin, ülkenin batısına düşen Pereira yöresinde çahlıkJann altında gömülü bulunduğunu söyledi. Duque, 13 çocuğa ait iskeletler üzerinde şiddet ya da işkence izlerine rastlandığını, bunlann bazılannın boyun ve el kemikleri etrafında ip görüldüğünü belırtti. Endonezya'da olaylar • CAKAKTA(AA)- Endonezya'da siyasal reform talebiyle öğrencilerin başlattıklan ve şiddet olaylannın meydana geldiği gösteriler, dün de devam etti. Endonezya radyosunun haberine göre ülkenin ikinci büyük kenti Surayaba'da, valiliğe dogru yürüyüşe geçen îğrencilerle polis ırasında çıkan ;atışmalarda, çok sayıda jğrenci yaralandı. yüzlerce protestocunun ia Surayaba'da mahalli neclis binası önünde jösteriler yaptığı »elirtildi. Ibnan gazeteci unırdışı • PEKİN(AA)-Çin lûkümeti, devlet sırlannı almakla suçladıgı Alman )er Spiegel dergisi luhabiri Juergen Lremb'i sınırdışı etti. Çin )ışişleri Bakanlığı özcüsü, muhabirin Çin'e it gizli dosyalan ele eçirdiğini ve Çin anunlannı ihlal ettiğini ne sürdü. Sözcü, Lremb'in evinde yapılan ramada, birçok suç nsuru bulunduğunu. unun üzerine azeteciden 48 saat içinde Ikeyi terk etmesinin .tendiğini söyiedi. Çin, ylül ayında da bir Japon azeteciyi sınırdışı tnişti. Kanada'da göçmenlerin bağış örgütleri yolu ile teröristleri destekledikleri ileri sürüldü Göçmen bağışları teröreENGNAŞKEV TORONTO-Kanada'daki göç- men bağış örgütleri, uluslararası te- rör örgütlerine bağış topladıklan kuşkusuyla yakından izlenmeye başladı. Bakan statüsüne sahip olan Ka- nada Başsavcısı Andy Scott, terö- re destek verdiklerinden kuşkula- nılan 'göçmen para bağış örgütie- rini' yakın izlemeye aldığını açık- ladı. Scott, Ortadoğu, Sri Lanka, Hin- distan, Endonezya, Kuzey Jrianda, Cezayir, Balkan ülkelen \e Latin Amerika'yla terör bağlantısından kuşku duyulan örgütlerle göçmen- lerden para bağışı sağlayan grup- • Bağış dernekleri konusunda uzman olan Liberal Parti milletvekili John Bryden, 'ülkede var olan 75 bin hayır örgütü içinde, dışandaki teröristlere, Kanada'dan destelerle para yollayan 200 grubun bulunabileceğini' belirtti. lann Sergi bağışıkhğı hakkııun ip- tal edilmesini' istedı. Daha önce. Kanada'da iktidarda bulunan Libe- ral Partfye yakınlığıyla bilinen göçmen örgütlerinin olası tepki- sini düşünerek başsavcının ilk is- temini reddeden hükümet, Baş- savcı Scott'ın yeni başvurusunu incelemeye başladı. 'Hayırseverlik' amaçlı para top- lama örgütleri konusundaki uz- manlığıyla tanınan Kanadalı mil- letvekili, yakından incelediği 500 bağış toplama grubu içinde. özel- Iikle 2 örgütün gerçekten kuşkulu girişimlerde bulunduğunu v e bul- gulannı Kanada Ulusal Güvenlık Orgürü'ne(CSIS) ilettiğini açıkla- dı. KanadaVlaki Türk göçmenleri- ni temsil eden ve siyasal ve dinsel eğilimleri farklı olan toplum der- neklen içinde. 'dinci derneklerin, din okulu açmış miili görüşcüle- rin', edindiklen yasal statülerle yandaşlanndan büyük paralartop- İadığı biliniyor. Bağış topladıklan için devlete hiçbir vergi ödemeyen örgütlerin, daha saydam bir yönetmelığe ve resmi denetime göre etkinlik gös- termesini tasarlayan hükümet, te- rörle ilgisi olmayan ve yalnızca ha- yır işierine adanmış otan göçmen gruplannı' incitmekten çekinıyor. Kanada Başsavcısı Andy Scott, pariamentoya yaptığı bir uyanda, 'Kanada'nın bilinen her türlü te- rör örgütüne birsığınma ve finans merkezi olmaya başladığını, açık- çayada giztice toplanan paralann teröristlereaktanldıgını vegöçmen gruplannın bağış topiayanlarca baskıya uğradığınj' açıkladı. CSIS'üı özellikJe yaklaşık 24 ba- ğış örgütünün dış terör gruplanna parayolladjkJanndan kuşkulandı- ğı belirtiliyor. Başsavcı Scott'ı ya- kından destekJeyen Kanada Dışiş- leri Bakanı LJoydAxwortny, terö- re akan paranın kesümesi için' bir plan hazırlayarak kabıneye sundu. Kanada Ulusal lstihbarat Orgü- tü (CSIS) Direktörü Ward Ekock, bir süre önce, özel Kanada Sena- to Kurulu'na yaptığı açıkJamada, 'iHkedeüs kuran50terörgrubunun ve 350 kişinin soruşturuktuğunu' belirtmişti. Bağdat'a dönen BM silah denetçileri, çalışmalannı kaldıklan yerden sürdürüyor UNSCOM görevîne döndü• ABD, Irak'ın BM kararlanna uyup uymadığı kapsamlı bir şekilde değerlendirilse bile, yaptınmlann kalkrnasını beklemediği mesajını yineledi. Dış Haberler Servia - Irak1a Birleşmiş Milletler ve ABD ara- sında yaşanan krizm odağında yer alan BM silah denetçileri, dün Bağdat'taki denetleme iş- lemlerine yeniden başladı. Ülkedeki kitle imha silahlan- nın tasfiyesinden sorumlu BM Özel Komisyonu (UNSCOM )ele- manları, Irak'ın UNSCOM'la ilişkısini kestiğını açıklamasımn ardından Körfez'de gerilımin tır- manması üzerine, Bağdat'ı terk etmişti. Önceki gün Bahreyn'den Bağdat'a geri dönen ilk UNS- COM grubunun çalışmalanna başladığı bildirildi, ancak denet- leme faaliyetlerinin aynntılan konusunda bilgi verilmedi. UNSCOM'un sözcülerinden Caroline Cross, "Bagdat dene- tim ve doğrulama merkezi işine döndü, etemanlannuzdan banta- n denetimlere başladı" diye ko- nuşru. UNSCOM'un son 6 elemaru da dün Bahreyn'den aynlarak Bağ- dat'a geçti. ABD, Irak'ın BM kararlanna uyup uymadığının kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesinin, bu ülkeye uygulanan yaptınmlann kalkrnasını sağlamayacağı me- sajını verdi. îngiltere Dışişleri Bakan Yardımcısı 'Saddam, göğüs silikonu alıyor 9 UNSCOM denetçileri Irak askerlerinin gö2£timinde dönûyor. LONDRA (Ajanstar) - tngiliz hükümeti, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i. "gıda karşıuğı petroT satışından elde ettiği paralan, aralannda göğüs silikonlan ve laserle çahşan diş beyazlatma aletlerinin de bulunduğu çeşitli lüks tüketim mallanna harcamakla suçlandı. Ingiltere Dışişleri Bakan Yardımcısı Tony LJoyd, parlamentoda yazılı bir soruyu yanıtlarken "Saddam Hüseyin'in önceüği, gıda ve ilaç sıkıntısı çeken çocuklardan ziyade, \«kın dostlanna lüks mallar sağlamak" dedı. Söz konusu iddialan destekleyecek kanıtlann ne olduğu sorusunu ise Lloyd, Irak Devlet Başkanı'mn "gıda karşılığı pctrol'' sabşı sonrasında BM'den istediği mallann Iistesini okuyarak yanıt verdi: Göğüs silikonlan, laserii diş beyazlatma makinesi (tanesi 126 bin dolar: yaklaşık 37 milyar TL), vücut yağı emme makinesi (16 bin dolar: yaklaşık 5 milyar TL) Ancak Birleşmiş Milletler insani yardım programı sözcüleri, petrol gelirlerinin Irak'ın New York'taki hesabına yatınldığına ve doğrudan BM've iletildiğine dikkat çekerek petroJ geiirlerinin insani yardım dışındaki alanlarda harcandığı iddialannı kabul etmivor. BM Güvenlik Konseyı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın, BM silah denetçilerinin görev- lerine yeniden basladığını doğru- lamasından sonra Irak'ın BM ka- rarlanna u>-up uymadığının kap- samlı bir şekilde değerlendirilme- sini öneriyor. Ancak ABD'nin BM masla- hatgüzan Peter Burleign, "ABD olarak kapsamh değerlendirnıe- nin yaptınmlann kalkmasuu sağ- lamasını beklemiyoruz" dedi. Burleıgh. dün düzenlediği basın toplantısında, silahsızlanmadışın- da, Kuveyt'e ödenmesi gereken tazminatlara değinerek "Genel olarak cevaplandınimamış pek çoksoruvar" diyekonuşru. Bur- leigh, > aptınmlann kademeli ola- rak kaldınlması olasılığını da dış- ladı. BM'nin, Körfez Savaşı'nı so- na erdiren 687 sayılı karanna gönderme yapan Burleigh. u Yap- tmmlann derecederece kaldırit- ması diye bir konu yok. BM ka- rarian bunu öngönnüvor" dedi. Irak'ın BM Büyükelçisi Nizar Hamdun ise Burleigh'in "Gö- venlik Konseyi karartannı >anhş değerlendirdiğini ya da bazı hü- kümlerini >^nkkn yazmaya çalış- t^mı" söyiedi. Hamdun, "Irak, kapsamlı bir değeriendirme isriyor. Çünkü böylece haklıüğımıa gösterece- ğiz. Bu da petrol ambargosunun kaktınlması anlamına gelir* di- ye konuştu. Hindistan'a gidemiyor Yeltsin'in sağlığı dış gezilere izin vermiyor • Rusya Devlet Başkanı Yeltsin'in sağlık sorunlan nedeniyle arahk ayında çıkması planlanan Hindistan gezisine de Primakov'u göndereceği bildirildi. Dış Haberler Servisi - Rusya Devlet Başkanı Bo- ris Yeltsin'in arahk ayında çıkması öngörülen Hindis- tan gezisini gerçekleştire- meyecegi veyerine Başba- kan Yevgeni Primakov'u göndereceği bildirildi. Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da düzenle- nen Güney Asya Pasıfik Ekonomiİc Forumu (APEC) toplantısına da Yevgeni Primakov katıldı. Kremlin'in birsözcüsü, 6- 7 Aralık günlerinde ger- çekleşecek olan Hindistan gezisine Primakov"un ka- tılacağını belirtirken Yelt- sin'in Hindistan'a gitme- me karannının sağlık so- runlanndan kaynaklanma- dığını söyiedi. Sözcü, Yelt- sin'in karanyla ilgili ay- nntı veffnedi. Yeltsin, ön- ce soğuk algınlığı sonra da "sinirsd yorgunJuk" ge- rekçesiyle üç hafta konu- tunda dinlenmeye çekil- miş, geçen hafta çok kısa süre için Kremlin'e gel- mişti. Sağlık durumu çok iyi olmayan Yeltsin, yurt- dışı gezilere artık pek çık- mıyor. Geçen ay Orta As- ya ülkeleri gezisine çıkan Yeltsin, Özbekistan'ın baş- kenti Taşkent'teki karşıla- ma töreninde az kalsın dü- şüyordu. Yeltsin, Orta As- ya gezisini yanda kesip ül- kesine dönmüştü. Boris Yeltsin, Avusturya'ya ya- pacağı geziyi iptal etti ve APEC toplantısına da Pri- makov'u gönderdi. tf IŞ BASIN Rusya'nın yeni ikonu Rusya Devlet Başkanı Boris Yetein, geçen ay has- talanıp Avusturya'ya gi- demeyince Başbakan Yev- geni Primakov sözcüğün tam anlamıyla Yeltsin'in yerini aldı. Primakov'un gidiş-gelişi Yeltsin'in adamlan tarafından ayar- landı, ziyaret Yeltsin'in protokol şefince düzen- lendi, çeviri işini Yeltsin'in özel çevirmeni üstlendi. Moskova'da yayımlanan bir gazeteye göre, eksik olanlar Bayan Yeltsin, bir tabur doktor ve gaflardı. Bir Dışişleri yetkilisi, "Cl- kemizin bu kez yürüyen bircesettarafindan temsil edilmemesi ne kadar iyi bir şey" dedi. Rusya'da yurtdışı gezi- lerine çıkan bakanlar Kremline'e gidip Yelt- sin'den "uKmat" alırlar. Oysa Primakov, Vıyana'ya giöneden önce Yeltsin'in yattığı sanatoryuma uğra- yıp Yeltsin'in birkaç "öne- risini" dinledi. Primakov'un Rusya' nın fiili başkanı konumuna yükselmesi, onun bütün kariyerinin belirleyici özel- liği olan gizlilık esasına göre gerçekleşti. Herhan- gı bir görev ıçın asla ken- disini öne sürmese de bir şekilde son anda aday ol- mayı basardı. Eylül ayın- da Rusya'da başbakanlık bunalirru yaşanırken onun adaylığı son dakikada ger- çekJeşti. O günden beri de Primakov konumunugüç- lendirmek için elinden ge- leni yaptı. Yeltsin'in ko- münistağırlıklı Duma'da- ki can düşmanlanyla iyi ilişkiler kurdu, ama aynı zamanda Yeltsin'in istifa- sını isteyenlere karşı Yelt- sin'i aslanlargibi savundu. Primakov, hâlâ en azından kuramsal olarak astlannın basanholmasını çekeme- mesi ve ne yapacagı önce- den kesnrilememesiyleün- lü Yeltsin'e bağımlı olsa da gücü giderek artıyor. Başkan yardımcılığı maka- mının yeniden canlandı- nlrnası ve Primakov'un bu göreve getirilmesi yönün- deki çağnlar artıyor. Baş- kanlık makamında gözü olduğunu yalanlasa da Pri- makov 2000yılındayapı- lacak başkanlık seçimleri- nin en güçlü adayı olarak görülüyor. (16 Kasım) Skandal kadının sesi ilk kez isitildi ABD sonunda Monica'yı duydu • Adalet Komisyonu, Monica Lewinsky ile Linda Tripp arasında geçen ve 22 saat süren konuşmalan, 38 kasetlik paketler halinde gazetecilere dağıttı. WASHINGTON (AA) - ABD Temsilciler Meclisi Ada- let Komisyonu, Monka Le- winsk> ile Linda Tripp ara- sında geçen telefon konuşma- lannın kasetlerinin yayımlan- masını serbest bıraİctı. Linda Tripp, ABD Başka- nı BiD Clinton ile "uygunsıız" ilişkilerde bulunan arkadaşı Lewinsky ile telefon görüş- melerini gizlice banda almış ve daha sonra da bu bant ka- yıtlannı, Özel Savcı Kcnneth Starr'a vermişti. Bantlann içe- riğinin bilinmesine rağmen ABD kamuoyu, Bill Clinton ile ilişki yasadığında yalmz- ca 21 yaşında olan eski Beyaz Saray stajyeri Monica Le- winsky'nin sesini işitme ola- nağına kavuştu. Adalet Ko- misyonu, 22 saat süren ko- nuşmalan. 38 kasetlik paket- ler halinde basın mensuplan- na dağıttı. Bazı TV kanallan, Monica gündemden inmiyor. kasetlerden uzun bölümler ya- yımladı. CSPAN kanalı da, bant kayıtlanrun tümünü, ya- yımlamaya karar verdi. Röntgenci eğüimler Bantlann içerdiği tek yeni unsur ise Monica Le- winsky'nin "röntgend" eği- limlerinin bulunduğunu orta- ya çıkarması oldu. Lewinsky, Clinton ile ilişkilerini anlatır- ken bazen ağlıyor, bazen gü- lüyor ve bazen de içinin öfke dolu olduğunu belirtiyor. Be- yaz Saray Sözcüsü Joe Lock- hart, bantlarda yeni hiçbir un- sur bulunmadığını söyiedi. ABD Temsilciler Meclisi, Monica Lewinsky skandalı nedeniyle Başkan Clinton hak- kında azil soruşturması açıl- masına kararvermişti. Bu çer- çevede, özel savcı Kenneth Starr, perşembe günü Adalet Komisyonu'nda ifade vere- cek. Sekiz ay skandalı soruştu- ran Starr. Kongre'ye sunduğu raporunda, Clinton'ı, yemin- li ifade verirken yalan beyan- da bulunmak. tanıklan etkile- mek ve Levvinsky olayını ört- bas etmek için adaletin akışı- nı engellemekle suçlamıştı. ABD halkının, Başkan Clin- ton'ın işbaşından uzaklaştı- nlmasını istemediği, 3 Kasım ara seçim sonuçlanyla kanıt- lanmıştı. Bill Clinton'a halk desteği yüzde 60'larda sey- rediyor. KıyafefJeri ve geleneklemle ilgi çeken Hindular için başta inekler olmak üzere rüm canlılar değerti. İnekleri kutsal ilan eden Hindular, dini bayramlannda Ganj nehrine girerek günahlanndan annıyorlar. Doğayı korumak için silahlanıyorlar BUDA BtŞNOYAN (AFP) - Hindis- tan'da her türlü canlıya karşı şiddeti yasaklayan öğretiye sahip 510 yıllık Hindu Bişnoy toplulugu, hayvanlan ve ağaçlan insanlardan korumak için hü- kümetten silah istemek zorunda kaldı. Hindistan'ın kuzeyindeki Racastan eyaletinde yaklaşık iki ay önce bir fil- min av sahnesi çekilirken oyunculann, korumaya alınan karacalan vurmasının ardından Bişnoylar vahşi hayatı koru- mak üzere gerçek bir savaş başlattı. Yaklaşık 6 bin kişinin yaşadığı köyde, topluluğun lıderi ArcunRam(76). "Ye- ter yeter. Bambu sopalanmız avcılaria mücadeJedeyctersiz kalıyor. Hükümet bu katliamı sona erdirmemiz için bize silab vermeli'' diyerek çaresizliğini di- le getirdi. Topluluğun kuruluşunda belirlenen • Hindistan'da canlılara karşı şiddeti yasaklayan 510 yıllık Hindu Bişnoy Toplulugu, doğayı insana karşı korumak için bu öğretisini bile değiştirmek zorunda kaldı. Topluluk, vahşi hayvanlan avcılardan korumak için hükümetten silah istedi. 29 ilkeden birisinin hiçbir canlıya kar- şı şiddet kullanmamak olduğunu hatır- latan Ram, ellerine silah alarak isteme- den de olsa bu kuralı çiğneyeceklerini söyiedi. 20 Bişnoy öldü Çevresini saran 100 kadar genç ve yaşlı topluluk üyesi arasında konuşan Ram. "BaşkaçaremizkalmadLButop- raklarda av yapılmasm istiyonız. Artık camnuza tak efri" dedi. Hındistan'ın kuzeyi ve batısında ya- şayan Bişnoylar yaşamlannı hayvanla- n ve ağaçlan korumaya adamışlar. Top- luluğun 294 erkek ve 69 kadın üyesi, 1730 yılında kralın ağaçlan kesmeye başlaması üzerine ihtihar ederek ya da kendilerini ağaçlara bağlayarak ölümü seçmişler. Son yıllarda, yaklaşık 20 Bişnoy avcılar tarafından öldürüldüğü belirtiliyor. Toplulukta yasalan belirleyen Po- onam Çand Bişnoy (78), "Bizun sınır- lanmızda hiç bir kuş >e hayvan öldü- rülemez. Topraklanmuda canüların huzur içinde yaşadığından kimsenin şüphesi olmasın. Ancak her yü en az bir Bişnoy doğayı korumaya çahşırken avcılar tarafindan öldürüiüyor" dedi. Buda Bişnoyan bölgesinde yaşayan karacalann ve diğer hayvanlann her yıl bu bölgeye binlerce yerli ve yaban- cı ruristi çektiği kaydediliyor. Bişnoy- lar, geçen eylül-ekim aylannda çekilen bir fîlm sırasında karacalan vuran oyun- culann aldıklan cezalan yeterli bul- muyorlar. Karacalan vuran oyunculardan sade- ce birisi kısa bir süre tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılmıştı. Bu arada, yerel hükümeti belirleyecek seçimle- re bir hafta kala. siyasilerin "Vahşi ha- yan koruyacağız'' vaatleri ise pek inan- dıncı bulunmuyor. Bişnoylar, halen iktidarda olan Hin- du milliyetçisi yerel hükümeti, konuyu yeterince ciddi ele almamakla suçluyor.