Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmeru: Orhan Erinç
# Genel Yaym Koordınatörü; Hikmet
Çcnnkava • Yazuşlen Mûdürien. İbrahim
Yüdız - Dinç Tayanç • Sorumlu Müdür
Fikret İlkiz • Haber Merkezi Müdüni:
Hakan Kara #Görsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Haberler Şinasi Danışoğlu 9 tstihbarat: Ceogiz
Yüdınm • Kültür Handan Şenköken • Spor
Abdülkadir Y ücelman 9 Ekonomı: Seda Oğuz
• Makaleler Sami Karaören • Düzetane Abdullah
Yazıa • Fotograf Erdoğan Köseoğlu •Bılgı-Belge:
Edibe Buğra • Yurt Haberien Mehmet Faraç
Ya>mKuaüu: İlh»n Sdçok (Bajkan),
Orhan Erinç. Oktay Kurtböke.
Hikmet Çetinka)•«, Şüknuı Sooer,
Ergun Bakı, Dinç Tayanç. tbrahmı
Yüdız. Orhan Bursalı. Mustafa
Balbav, Hakan Kara.
AnkaraTemsilcısı. MustafaBalbaj Atatürk Bulvan No:
125, Kat:4, Bakanlıklar-AnkaraTel: 4195020 (7 hat), Faks:
4195027 • Izrmr Temsilcısi Serdar Kızık. H. Ziya
Blv. 1352 S.2'3 Tel-4411220. Faks: 4419117•Adana
Temsilcısi: Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd 119 S. No: 1 Kal: 1,
Tel. 363 12 11, Faks: 363 12 15
Müessese Müdürû Üstün Akmen #
Koordınatör Ahmet Korulsın 0
Muhasebe: BOent Yener«ldare- Hâseym
Görer • tşletme Önder Çelik • Bıİgı-
lşlem Nail İnal # Bılgısa>ar Sıstem
Mnrihet Çiler • Satış' Fazflet Kuz»
MEDYA C: • Yönetım Kurulu
Başkanı - Genel Mudur Gülbin
Erduran # Koordınator Reha
Işıtman 9 Genel Müdür Yardımctsı:
Mine Akdağ Tel 514 07 53 -
51395S0-513846(>61,Faks 5138463
Yayımla) an ve Basao: Yenı Gün Haber Ajansı, Basın \e Yavıncılık A Ş
Türkocagı Cad 39 41 Cagaloğhı 34334 tst PK 246 Istanbul Tel (0 212) 512 05 05 |20 hat) Faks (0/212) 513 85 95
10EYLÜL1997 tmsak: 5.03 Güneş: 6.32 Öğle: 13.08 tkindi: 16.41 Akşam: 19.30 Yatsı: 20.53
'Dünyayı
yaşanabilir
kılalım'
• İstanbul Haber Servisi -
'Eskışehir Yerel Habitatı"
12-13 eylül tarihlennde
yapılıyor. Konferansta 30
çalışma grubunun raporlan
tartışılacak. Kolaylaştıncı
komite adına Azmi Kerman,
14-21 eylül tarihlerinde ise
sayısız paralel etkinlik
yapılacağını bildirerek
ilgililerin katkılanru
bekledıklerini söyledi.
Tekne kazasına
3 tutuklama
• FETHİYE(AA)-
Muğla'nm Fethıye
ilçesindeki Ölüdeniz Gemile
Koyu yakınında. önceki
akşam sürat teknesiyle
çarptıklan ünıversite
öğrencisi kız kardeşlerden
birinin ölümüne. dığerinin
yaralanmasına yol açtıklan
gerekçesiyle gözaltına
ahnanlardan, aralannda
Rusya uynıkJu bir kadının
da bulunduğu 3 kişi
tutuklandı. Sürat teknesini
kullanan tbrahim Zafer Altaş
ile teknenin sahibi Halit
Uran ve olay sırasında
teknede bulunan Rus
uyruklu trina Başkova
hakkında 5 yıla kadar hapis
cezası istemiyle dava
açılacağı bildirildi.
DGM'den kitap
toplatma karam
• İstanbul Haber Servisi -
İstanbul 2 No'lu DGM
Yedek Hâkimliği,
"bölücülük propagandası"
yapıldığı gerekçesiyle.
Avesta Yayınlan arasında yer
alan "Kürt Sorunu Üzerine"
adlı kitabın toplatılmasını
kararlaştırdı. Kitap, Celadet
Ali Bedirhan tarafindan
Fransızca olarak 1934
yılında kaleme altnmış ve
Avesta Yayınlan tarafindan
Fransızca ve Türkçe olarak
piyasaya sunulmuştu.
Rüzgâr atlası
hazırlanıyop
• ANKARA(UBA)-
Elektnk İşleri Etüd îdaresi
(EtE) ve Türkiye Rüzgâr
Enerjisi Birliğı (TÜREB)
rüzgâr enerjisi kaynağının
değerlendırilmesine temel
oluşturmak için Türkiye'nin
Rüzgâr Atlası'nı hazırlamak
amacıyla bir proje çalışması
yapacak. Rüzgâr enerjisi
planlamalanna referans
oluşturmak amacıyla
hazırlanacak haritada. rüzgâr
enerjı dönüşüm sıstemlerine
uygun olan yerler de
belirlenecek. EtE ve
TÜREB aynca rüzgâr
enerjisinin kullanımını
özendirmek amacıyla
ülkenin batısında Rüzgâr
Enerjisi Fizibilite Projesi'ni
hayata geçirecek.
At sırtında
dünya tunı
• DEREKÖY(AA)-
Avusturyalı savaş muhabiri
Rainer Kerim Kaplan.
Gürcistan'ın başkenti
Tiflis'ten başladığı "at
sırtuıda dünya turunun"
Türkiye bölümünü
tamamladı. Kırklareli'ndeki
Dereköy sınır kapısına
ulaşan Kaplan, amacının
değişik ülkelerdeki
insanlarla tanışmak, savaşsız
bir dünya mesajı vermek
olduğunu söyledi.
Uıiversite kayıtian
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Üniversitelere
kayıtlar 12 eylül cuma günü
sona eriyor. ÖSYM'den
yapılan açıklamada,
kayıttlann posta ve
fotokopili belgelerle
yapdmayacağı bildirildi.
Açıtlamada, Anadolu
Üni/ersitesi'nin iktisat ve
işleme fakültelerinin
açıköğretim programlannı
kazman öğrencilerin kayıt
tariii ve ışlemleri için
Anaiolu Cniversitesi
Rekörlüğü'ne başvurmalan
ısteıdi.
Gccekondu yıkımı
• İstanbul Haber Servisi-
lstaıbul Büyükşehir
Bekdıyesı yıkım ekipleri,
yolyapılacak olan Sanyer
Çavrbaşı mevkiındeki 21
geckondudan 11 'ini yıktı.
Yetdliler, haklannda
yiintmeyi durdurma karan
olaı 10 gecekondu için
maıkeme sonucunun
bekendiğini belirtti.
Eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen, çalışmalan ihale aşamasına getirerek devrettiklerini söyledi
Rayhtüp geçit projesi hazır• ÖDP İstanbul İl Başkanı
Mehmet Atay, 3. köprüyü
"vahşi kapitalizmin yeni bir
saldınsı" olarak nitelerken Türk
Mühendisler Birliği Genel
Başkanı Şevket Çorbacıoğlu,
"Köprüler, Boğaz'ın incisi değil
sancısıdır" dedi.
tstanbul Haber Servisi - Tüp geçit
için hazırlanan projelere geçen 12 yıl
içinde 12 milyon dolarharcanmasına kar-
şın, Yüksek Planlama Kurulu'nda (YPK.)
İstanbul Boğazı'na 3. bir köprü yapıl-
masma karar verilmesine tepkiler sürü-
yor.
Eski İstanbul Büyükşehir Beledıye-
si Başkanı NurettinSözen ve ÖDP tl Baş-
kanı Mehmet Atay, köprü yerine raylı
tüp geçit önerirken Türk Mühendisler
Birliği Genel Başkanı Şevket Çorbaa-
oğhı ise tüm sıvil toplum kuruluşlannı,
örgütlü duyarhlığa çağırdı. Asma köp-
rüler konusunda uzman ve bu konuda
Amerikalı bir fırmaya danışmanlık ya-
pan yüksek mimar-mühendis Orhan
Eniil ise yeni köprü yapımı yerine mev-
Topçu: Ben
ikisine de
taraftanm
İstanbulHaber Servisi - Bayındırhk ve Iskân Bakanı
YaşarTopçu, İstanbul Boğazı'nda köprügeçişiyle tûnel
geçişinin birbirinin alternatifi olmadığuu, ancak bunlar-
dan birinin diğerine göre önceliğinin tarrjşdabileceğini
belirtti. 3. bogaz köprüsünün yap-işlet-devret modeliy-
le yapüacağını, tüp geçişte de bu modeli uygulamanrn
mürnkün olduğunu ifade eden Topçu, "İkbâni de yap-
işlet-devTet modeliyle ihaleyeçdcandun,hangtsmm mûş-
terisi çıkarsa onu yapalım" dedi.
Boğazda 3. geçişle ilgili AA muhabirinin soruknnı
yanıtlayan Bakan Topçu. tüp geçişte çözülmesi gereken
Önenüi sorunlar bulunduğunu, bunlann başında hava-
landırma ve özellikle derüzaltjlann gelip-geçerken hcr-
hangı bir şekilde bu geçişe zarar vermeleri üıtimali ol-
duğunu kaydetrj. Bakari Topçu, tüp geçişin her iki ta-
rafindaki giriş ve çılaşlannın boğazın iki yakasından çok
uzaklardan başlamasının teknolojik bir zaruret olduğu-
nu vurguladı.
cutlann iki katlı olmasını önerdi. İstan-
bul Boğazı'na 3. köprü > apılmasıyla il-
gilı önceki gün İstanbul ValiligTnde ya-
pılan toplantıya katılan bürokratlann.
YPK'nin uygun gördüğü projenin ye-
terli araştırmadan yoksun olduğunu sa-
vunduğu belirlendi. Toplantıya katılan
uzmanlann söz konusu projenin EN-
KA tarafindan yapılmış bir ön tasanm
çalışması olduğunu, demiryolu-tüp ge-
çiş alternatifînden yana görüş belirttik-
leri öğrenildi.
Nurettin Sözen, 3. köprü konusunun
Türkiye'de en azından 10 yıldan beri
tartışılan bir konu olduğunu anımsata-
rak "Yann ihtiyaçlar daha çok artacak.
yeni bir köprü gündeme gelecek. Ovsa
çağdaş teknoJoji bu sorunuçözmüş: Tüp
geçit yapıhyor" dedi. Özellikle Japon
teknolojisinde beton tüpler dışanda ha-
zırlanarak toprak açılıp içine konula-
bıldiğini ve tüp geçidin son derece ucu-
za mal clabildiğini anlatan Nurettin Sö-
zen, şunlan söyledi:
-Buradaöncmliolantophıtaşun tar-
uşmasidır.Toplu tasuhdartyana mısııuz
değil misiniz? Ra>lı sistemden yana nu-
sınız.değfl misiniz? Bu\ ük kentkrin tra-
fik sorununu toptu taşım >öntemhle çö-
zebilirsiniz. Toplu taşun içinde de ra>t
sistemlc çözebüirsiniz. Bunun dışında
>t)l açmak, köprü yapmak trafik soru-
nunu çözmez. Çağımızda. özeDikle sos-
yal dcmokraüann trafik sorununa çö-
zümü kuşkusuz toplu taşım araclanna.
raylı sisteme öncelik \ermektir. Biz Nâ-
zını Plan'a da tüp geçidi kmmuştuk ve
aynca tüp geçit projesini son olarak OD-
TÜ'de gözden geçinnis. \« ihaleje hazır
duruma getinniştik. İhale \apmama-
mızın nedeni, metronun,dış borç >ükü-
nün artması nedeniyle engellenmesin
dhe. Ihaiedosyas hazarh. Köprüden ray-
h sistemin de geçirileceği konusu bir tak-
tiktir. Btam bu görüşlerimizi engelle-
mek için bulunmuş bir taktik."
ÖDP İstanbul 11 Başkanı Mehmet
Atay, ilk köprünün yapılmasından bu ya-
na köprüden geçen araç sayısında 12 kat
artış olurken köprüden geçen ınsanla-
nn sa>ısında sadece 2 kat artış olduğu-
nu vurgulayarak şunlan söyledi:
"Bedrettin Dalan'uı dün önerdiği bu-
gün de sahip çıktığı: Dolapdert, Kasım-
paşa. Okme> danı bölgesinin > ağmalan-
ma planıdır. Köprü geçişiyle toplu taşı-
macahk Ne insanı taşımak değil, araçla-
nn geçişiamaçlanmaktadır. Bizûn öne-
rimiz: toplu taşunaa ve düzenleykidir.
Birrantçı\aüruna karşL demiryolu bağ-
lanüb ra> lı tüp geçit öneriyoruz. 3. köp-
rüyü çok isabedi olarak değertendiren
tshak Alaton, hem köprünün \apımını
hem de işletilmesini öneriyor. ODP ola-
rak bizinı önerimiz; Alarko Hoküng]iıı
ofisi bilindiği gibi birinci köprünün aya-
ğındadır. Bence birinci köprüyü özcl-
leştirme>« çalıssın."
Türk Mühendisler Birliği Genel Baş-
kanı Şevket Çorbacıoğlu da yaptığı ya-
zılı açıklamada "Yıllarca önce mühen-
dis ve mimaıiar olarak köprüleri Bo-
ğaz'ın incisi olarak gösterenlere bir tep-
kimiz vardı: 'Köprüler, Boğaz'ın inci-
si değil sancısı' diye. Son alınan 3. Bo-
ğazköprüsü karanyla busancının istan-
bul ve çevresinin tüm dokulanna yay>
lacağını düşünüyoruz" dedi.
Bu gırişim önlenemediği takdirde.
Çanakkale Boğazı'nda ve tzmit Körfe-
zi'nde de pusuya yatan çıkar gruplan-
nın. harekete geçerek "sanayı" tüm ül-
keye yayacaklan endişesinı taşıdıklan-
nı belirten Çorbacıoğlu, şunlan söyle-
di: "Yetküilerulaşım sorununu çözmek
için3. Boğaz köprüsünde raylı sistem de
koouşlandıracaklanru beyan etmektedir-
ler. Peki köprü hangi sorunu çözecek. De-
mek ki sa\lanmız doğrulanmaktadn-.
Vetkililer acaba ne> i amaçlamaktadır-
lar. Bizler, Boğaz için tüp geçit, kentiçin
metro ve raylı sistem diyoruz."
Johnnie Walker'ın 'Action Time'ına 27 Türk genci katıldı
Iskoçya'da doğa yarışı
HAKAN AKARSU
Iskoçya'nrn viskileri ile
ünlü bölgesi Cardhu, ge-
çen hafta Johnnie Walker' ın
düzenlediği bir organizas-
yona ev sahipliği yaptı.
Johnnie Walker'ın "Tadı-
nı çıkar" sloganıyla mayıs
aymda başlattığı promos-
yona katılan 85 bin genç
arasmdan seçilen 27 Türk
genci, lskoçya'nın kuzey
kentlerinden Inverness'te
gerçekleştirilen "Action IV
me"da üç grup halinde ha-
yatm tadını çıkararak ya-
nştı. Siyah. Beyaz ve Ma-
vi olarak üç gruba aynlan
kızlı erkekli gençler Iskoç
öğretmenlerin gözetimin-
de dağ bisikleti, kano, 4x4
motosiklet vejeep, ata bin-
me. ok atma, dağ yürüyüşü
yaparak birbirleri ve doğa
ile yanştılar. 3 günlük yanşlar sonunda Emre Uçku,Do-
ğu Dinmcz. Aysun Hitit, Deniz Kalafat, Murat Kalafat,
Meriç Çalışkan. Ahu Büyükkuşoğluu Büknt Bulut ve
Tevfîk Egeli'den oluşan siyah grup birinci oldu. Yanşla-
nn sonunda ünlü Cardhu malt viskisi damıtımevinde
4x4 motosiklet yanşuun heyecanlı anlanndan biri
gerçekleştirilen ödül törenin-
de ise gençler lskoçya'nın
milli enstrümanı gayda eşli-
ğinde coşarak 3 günlük yor-
gunluğu atmaya çalıştı.
Action Time nedir?
Johnnie VValker'ın da bağ-
lı bulunduğu Unıted Distiller
şirketi Güney Avrupa Pazar-
lama Koordınatörü Gafip Yor-
gancıoğlu'nun buluşu olan
"Action Tüne" gruplann çe-
şitli açık hava sporlan çerçe-
vesinde yanştiğı bir etkinlik-
ler zincıri. Action Time, etkin-
liğin her aşamasında "Tadını
çıkar" sloganına uygun ola-
rak hetkesin yapabileceğı, bel-
li bir risk unsunı bulunan ya-
nşmalardan oluşuyor. Bu yıl-
ki yanşmalar dağ bisikleti,
nehirde kano, 4x4 motosiklet
vejeep, ata binme, ok atma ve
dağ yüriiyüşünden oluşuyor-
du. Bir gelenek haline getirilerek her yıl gerçekleştirile-
cek olan "Action Time'', gelecek yıllarda da herkesin ka-
tılabileceği eğlenceli. heyecanlı, mantık ve düşünce is-
teyen, aynı zamanda da ekip çalışması gerektiren yanş-
malar ziııciri olarak sürecek.
FETtÜYE^DEKl KAZA, YASAL BOŞLUKLAR1 GLHNDEME GETİRDİ
Sürat tekneleri denetimsizİstanbul Haber Servisi - Sürat mo-
torlanyla "caka satanlar" denize gi-
renlerin korkulu rüyası olmayı sürdü-
rüyor. İTÜ Denizcilik Fakültesi Araş-
tırma Görevlisi Kaptan Banş Tozar,
sürat motorlanyla ilgili hukuki yapının
çok yetersiz olduğunu belirterek, "Çev-
redekUerin dikkatini çekmek veonlan
etkilemek amaayia kurallara aykın ve
tehlikeli da\Tamşlarda bulunanlar ka-
zalara yol açmaktaduiar" dedi.
Muğla Fethıye'de önceki gün bir sü-
rat teknesinin denizde yüzmekte olan
iki kız kardeşe çarpması ve birinin ölü-
mü diğerinin de ağır yaralanmasıyla so-
nuçlanan kaza. denize gırilen yerlerin
düzenlenmesi ve alınması gereken ya-
sal önlemleri yeniden gündeme getir-
di.
Araştınna görevlisi, kaptan Banş
Tozar, yüksek hıziı teknelerle yapılan
deniz sporlannın faaliyetleri için geliş-
miş ülkelerde gerekli tedbirlerin ve dü-
zenlemelerin yapıldığını anımsatarak.
deniz turizmi olan ama tam bir deniz
trafiği yönetim sistemi kuramamış ül-
kelerde henüz gerek fıziki, gerekse ya-
sal düzenlemelerin yapılamadığına dik-
kat çekti.
Deniz turizminın gelişmesiyle bu
tür kazalarda da artış olduğunu vurgu-
layan Banş Tozar. "Haklannu suurla-
ruu. kııllandığı araon teknik kapasite-
sini bilmeyen. gerekli deniz eğitimini
görmeyip, neden olabileceği ay kın du-
rumlan önceden kestiremeyen. kısaca-
sı bu konuda yetersi/ olan kimselerin
bu tip kazalara neden ounası zaten ka-
çuulinazdır" görüşünü savundu.
Meydana gelen kazalarda pek çok
suçlunun. "gerekli sınırlama işaretfcri-
nin olmadığınL >üzücunün fazla açüdt-
ğuu, teknesinin kıyıdan çok uzakta ol-
duğunu
1
' iddia ettiğının altını çizen To-
zar, bu kazalann önüne geçilebilmesi
için ^u önerilerde bulundu:
- Oncetildemevzuat eksikfiğmi gide-
recek biryasal düzenlemeyapdmahdır.
- Bu faalıyetlerin gerçekleştıği böl-
gelerdeki teknik donanım ve personel
eksikliği tespitedilerek giderilmelidir.
- Daha uzun birvadeye yayüacak şe-
kildeeğitimeksikliğinigidericibirplan
hazuianmabdu-.
- Bu bölgelerin yetkili kılınacak ku-
rumlardan. bölgedeki faaliyet ve fızi-
ki şartlara uygun deniz bölgesi kulla-
nım planlan istenmelidir.
- Bu bölgeler farklı mesafelere >e fa-
aliyetlere farklı cins ve farkh renkteki
şamandıralamaastemiylemarkalanma-
hvealanlarsınırlandınlarak yapunm-
lar uygulanmaudu".
Dünyayı tehdit eden 13 sorun
Baş tehlike nükleer
ve hızlı nüfus artışı
e-posta : tan @ prizma.net tr
İZMİR (AA) - tsveç Çev-
re Koruma Ajansı, dünyayı
tehdit eden 13 sorunu açık-
ladi.
"Nükieer tehdit ve artan
nüfus" bu tehlikelerin başın-
da gelirken, ikinci sırayı da
"sera gazlan" aldı.
Merkezi Londra'da bulu-
nan "Yeşil Ekran" (Green
Screen) Ajansrndan alınan
bilgiye göre. "Enviro" adlı
yaym organında dünyanın
çevTe sorunlannı değerlendi-
ren İsveç Çevre Koruma
Ajansı, çözüm bekleyen 13
sorunu gündeme getirdi.
1992 Rio zirvesinde Bir-
leşmış Milletler'in dünyaya
bir görev verdiğini anımsa-
tan İsveç Çevre Koruma
Ajansı'nm açıkladığı dün-
yayı tehdit eden en önemli 13
sorun şöyle sıralandı:
1- Nükleer tehdit ve artan
nüfus.
2- Sera gazlan.
3- Toprağm ve sıryun ash-
lenmesL
4- Ozon tabakasındaki de-
linme.
5- Ozon tabakası aranda-
ki fotokimyasal oksitlenme.
6- Kentlerdeki hav'a kirli-
liği ve gürültü.
7-MetaUerin oluşturduğu
sorunlar.
8- Süregelen organik kir-
lenmenin etkileri.
9- Yabancı organizmala-
nn ortayaçıkması veyaygın-
laşması.
10- Su ve toprak kaynak-
lannın uygunsuz kullanımı.
11- Ev, iş, sanayi için top-
rak ve su somürüsü.
12- Özel koruma alanlan-
nın üstündekı artan baskı ve
bunların daralması.
13- Geri dönüştürülmesi
tehlikeli ve uzun süreli abk-
laruı çoğabnası.
Actioo Tîme'a kablanlar. dağ
bisikleti kano (üsttek 4x4 mo
1
tosiklct vejeep. ata binme,ok
atma, dağ yürüyüşü dalla-
nnda yanşülar. 3 günlük ya-
nşlar sonunda Emre Uçku,
Doğu Dinmcz, Aysun Hitit,
Deniz Kalafat, Murat Kala-
fat, Meriç Çalışkan, Ahu Bû-
yükkuşoğlu, Bülent Bulut ve
Tevfık Egeli'den oluşan si>ah
grup birinci oldu (yanda).
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
Ne de 'Reform' ya!»
Aklıma geldikçe utanınm: Ayazın yüzümüzü jilet
gibi yaladığı, 'mağmum' bir akşam; Işçi Üniver-
sitesi (L'UniversJte Ouvrier) aviusunda ayaküstü söy-
leşiyoruz. Camarade Paul, söiün gelişi soaıyor:
"... Engeis'iokudunmu?Bilhassa 'Ailenin Menşei'n/?"
Ne diyeceğimi bilememiştim: O '40 karanlığı' yılla-
nnda, Türkiye'de değil Engels, Marks, ya da Le-
nin; sosyalizmle ilgili, en ufak bir broşür bile yasak-
tı; yabancı dil bilenler dahi, bu türden kitaplan edi-
nemezler, okuyamazlar!
Yalnız o kadar mı, canım? Bayar / Menderes
muhalefetinin başlıca kozlanndan birisi, 'işçiyegrev
hakkı vermek' kozuydu; ne demek oluyor bu, Tür-
kiye'de ne grev hakkı var, ne toplusözleşme, ne üc-
retli izin, ne de sosyal sigorta; bu kadan yetmezmiş
gibi, savaş bahanesiyle, ülkenin birçok yöresinde,
(meselâ ZongukJak'ta) ahaliye 'mecburi' çalışma mü-
kellefiyeti bindırilmiş, evet!
O yüzden, çağdaş bir toplumda sıradan hak sa-
yılan, sendika, grev, toplusözleşme, ücretli izin, sos-
yal sigorta vs; memleketimizde, savaş sonrası ko-
şullannın yönetimi mecburettiği, 'insanhaklan'me-
yânında sayılmıştır; hele Cumhuriyet, 'sosyal dev-
let' srfatını alınca, bu müesseseleri Türkiye'de ku-
rup yaşatmamak mümkün olabilir miydi? Ele güne
karşı, rezil olurduk!
Şimdi yanılıyorsam, düzertiniz: Türkiye hâlâ 'sos-
yal devlettir ama, 'sosyal güvenlik' müessesesinin
üzerinde kara bulutlar dolaşıyor; yönetimler USA il-
hamlı olduğundan, 'keyfiyef, 'artık hantallaşmış,
köhnemiş ve lağariaşmış sigortalarda reform yap-
mak' şeklinde takdim ediliyor, ama, doğrusu şu:
sosyal sigortalar da, 'özelleştirme' kapsamına da-
hil! Acaba o 'fikirgazetemizde', 'Sosyal Güvenlik re-
formu' manşetini görünce, gülmem bundan mı? Ha-
tırlayacaksınız, Dünya Bankası ve IMF'in, 'alafran-
ga ve lâik' koalisyona açacağı kredi destegi. iki şar-
ta bağlanmıştı; neydi onlar: 1/Sosyal Güvenlik re-
formu, 2/Sağlık reformu (Hürriyet, 29 Temmuz
1997).
İki 'reformu' da, bu hizmetlerin kamu sektörün-
den alınıp, özel sektöre devri diye anlayınız: Açık-
çası, 'birileri' bu 'hizmetler'den para kazanacak!
Adam, 'liberal' ama...
I gnacio Romanet, 'g/oba//fercfeWef'tanımınıya-
I parken, boşuna mı altını çizmişti: Liberal 'sistem',
özgürlük kisvesi altında. kendi ideolojisini 'tek ide-
oloji' olarak dayatmaktadın sosyal güvenlikte yapı-
lacağı ileri sürülen reformlann, nasıl bir şey olacağı-
nı anlamak için, yapıldığı ülkelere bir göz atacaksı-
nız: Yapılmış da ne olmuş? Financial Times'da,
Philip Stephens, 'dalgastnı' şöyle geçiyor:
"... tam devtetin zamanı geçmiş olabilir. Her şey-
den yoksunlann durumlannı görmezlikten gelen-
ler, sosyal güvenliği boğaz tokluğuna indirmek
ölçüsüne belki de hazırdırlar; ama ciddi savur-
ganlıklan kısıtlamak yerine, 'korumacı devletin'
bütünüyle ortadan kaldınlmasını savunanlar, so-
runa alternatrf çözümler üretmek zorundadır-
lar..."
Altematif, belli: 'Sosya/'den vazgeçip 'ö'ze/'sigor-
taya yatılacak! Stephens, dikenli diliyle onu da ma-
karaya almış:
"... Pazar, nasılsa her şeyi çözecektir, aynca,
'Pazar' çok daha etkindir; tasamrf planlan, si-
gorta poliçeleri, bunun için mevcuttur. Özelleş-
tirme (kapitalizasyon) yoluyla emeklilik, hayat
sigortası, sağlık sigortası, işsizlik sigortası, ta-
şınmazlar üzerine borç sigortası, vs. hepsi ha-
zır; neye ihtiyacınızın olduğunu söylemeniz, ye-
terli; size hemen bir poliçe verilecektir, ama zen-
gin sağlıklı olmanız şartıyla! Yoksullar, hastalar
ve işsizler, boşuna zahmet edip gelmesinler! Ay-
nı durum, sayılan girbkçe artan geçici işçiler,
'genleri' daha fazla göze batanlar (yabanalaıj için
de geçetiidir..."
"... durumun tuhaflığına bakın ki, kimsenin
sosyal güvenliğin ortadan kalkması için kampan-
ya yapmadığı bir sırada, 'özel sigorta'nın alter-
natrf olarak bu işe daha az uygun olduğu orta-
ya çıkmaktadır..." (Financial Times / Courrier/ 27
Nisan1997)
Adam havaya konuşmuyor; 'özelsigorta'mn, bü-
yük çoğunluğu nasıl kaderiyle başbaşa bıraktığını,
somut örnekleriyle göreceğiz; göreceğiz de beni
başka bir nokta, hazin düşüncelere sevk ediyor.
Nebüyüktalihsizlik!..
Laf aramızda, Bülent Ecevrt niye Zonguldak mil-
letvekilidir, bilir misiniz?
Memleketi orası da ondan, diyeceksiniz, hayır!
Ankara'da serin bir yaz, yavaı serçeler ağaçlarda
kanat alıştınyor. gök çıldırtıcı mavi; llhami Soysal
ve ben, yayınevinden çıkmış, Kuğulu Park'a doğ-
ru yürümekteyiz; llhami malûm Zonguldak'lı, diyor
ki: "- Ecevit'in seçim bölgesinin Zonguldak ol-
ması, işçilerin uzun yıllar sahip olamadıklan hak-
lan sağlayan sosyal yasalann, onun Çalışma Ba-
kanlığı zamanında çıkanlmasına bağlıdır; 'zah-
metkeş' işçiler, onu bu yüzden her seçimde Mec-
lis'e gönderiyor."
Aynı Ecevit'in, 'Sosyal Güvenliği' -'Sistem' öyle
istiyor diye- 'Özel Sigorta'ya kaydıracak bir yöne-
timde bulunması, ne büyük talihsizlik, değil mi?
Yoksa, bana mı öyle geliyor?.
http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bikjiyay/yazar/ailhan.htlm