Katalog

CUMHURİYET 22 AGUSTOS 1997 CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER Isteğe Bağlı Dinsel Eğitim ve Öğretim 2 BULENT S E R İ M Anayasa Mahkemesi Genel Sekreteri 3 0 Temmuz 1997 gûnlü Cumhu- riyet gazetesinin bu köşesinde yayımlanan yazımda. dinciliği "yolgösterici" bellemiş kimi po- litıkacılar -dini yasaklayan. din düşmanlığı yapan madde" ola- rak nitelese de laikliği gerçek anlamda orta- ya koyan anayasanın 24. maddesinin dör- düncü fikrasını irdelemiş ve ıki önemli so- nuca varmıştım. Zorunlu dinsel öğretim, eğj- timi içermemektedir tsteğe bağlı dinsel eği- timin ilk ve ortaöğretim kurumlannda veril- mesi zorunlu değildir. Bu yazımda, ikinci sor.ucun aynntılanna girmeye, anayasamıza göıe bu kurumlann dunımlannı tartışmaya çalışacağım. Once, son günlerdekı tartışmalann odak- laştığı "Öğretim Birliği Yasası'nın anayasa- nın 174. maddesmdeyer alması ve ne anlama geByor w sorusuna yanıt aranması gerekmek- tedır. Bu sorunun yanınnı bulabilmek için anayasayı "okumayT bilmek gerek. At göz- lüğü takarak 174. maddeyi anayasadan so- yutlayıp soruya yanıt bulmaya çalışmak, bi- zi noksan değü.yanhş sonuca götürür. Kaj.it- lı değilseniz, anavasanın kurallan arasında bir gezintiye çıkıp konuyu bütün olarak ele almak ve anlamak zorundasmız. Şimdi biz bunu yapmaya çalışacağız. Tümanayasalarbirideolojiyibenimsetniş ve bu ideoloji üzerine yapılandınlmıştır. Bi- zim anayasamızın ıdeolojisi Atatürkçülüktür (Kemalizm). Atatürkçülük ideolojisini oluş- turan Atatürkılke ve devrimleri anayasanın temel harcı olmuştur. Bu temel harç, anaya- sa metnine dahil olan ve temel kavramlan koyması, anayasanın dayandığı temel ilkele- ri belirlemesi yönünden özel önem taşıyan anayasanın başlangıcında ortaya konulmuş- tur. Başlangıcın ilk paragrafinda, anayasa- nın. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, eş- siz önder ve kahraman Atatürk"ün ılke ve devTİmleri (inkılaplan) doğrulrusunda anla- şılması. özüne ve ruhuna bu yönden "saygı" ve "mutlaksadakade" yorumlanıp uygulan- ması gerektiği belirtilmiştir. Başlangıcın be- şinci paragrafinda, hiçbir düşüncenin Ata- tüHc ilke ve devrimleri karşısmda korunama- yacağı açıkbiçımde vurgulanmıştır. Anaya- sanın 2. maddesinde ise, Türkiye Cumhuri- yeti'nin başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan bir devlet olduğu yazıhdır. Atatürk ilke ve devrimlerinin amacı ve ereği. yine başlangıcın ikinci paragrafina göre. ulusu- muzu. dünyauluslan ailesinin eşithaklara sa- hip onurlu bir üyesi yapmak ve çağdaş uy- garlık dûzeyine ulaştırmaktır. Atatürkçülük temeli, anayasanın çeşitli maddelerindeyansımasını buîmuştur. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi başlıklı 42. mad- dede. eğitim ve öğretimin. Atatürk ilke ve devrimleri doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslanna göre. devktin yönetim ve denetimi altında yürütüleceği belirtılmiştir. Bununla yetinilmemış, aynı maddede iki buyruk daha getirilmiştir: Bu esaslara aykı- n eğitim ve öğretim yerieri açdamaz; eğitim ve öğretim özgürtüğü. Anayasaya bağlılık (sadakat) borcunu ortadan kaldırmaz. Ana- yasaya bağlılık önce Atatürk ilke ve devrim- lerine uygun, onun gereğini yerine getirecek içerikte olmasını koşul kılmaktadır. Madde- de, bu esaslara aykın eğitim ve öğretim "yer- leri" açılamaz denildiğinden. isteğe bağlı dinsel eğitimin kurs biçiminde düzenlenme- si sonucu değıştirmeyecektir. Atatürk ilke ve devrimleri kimi devnm ya- salanyla oluşturulmuş ve bu yasalarla yaşa- ma geçirilmiştir. 1961 Anayasası'nda oldu- ğu gibilm. 153) 1982 Anayasası'nda da(m. 174) devrim yasalan koruma altına alınmış- tır. 174. madde. devrim yasalannı yalnız ku- ruma altına almakla kalmamış, aynı zaman- da bu yasalara anayasal nitelik kazandırmış- tır. Anayasanın başlangıcı, 2,42 ve 174. mad- deleri birlikte düşünüldüğünde bu sonuca kolaylıkla vanlmaktadır. Ancak. bu sonucu içine sindiremeyenleryönünden biradım da- ha atıp 174. rnaddeyi büyüteç altına yatırmak istiyorum. Önce. 174. maddenin, ilkokumâ- da anlaşılamayacak denli karışık ilk tümce- sini. okuyuculann bağışlayacağını umarak yinelemeyi zorunlu görüyorum: "Anayasa- nın hiçbir hükmü, Türk tophımunu çağdaş uygarhk seviyesininfistüneçıkarma ve Tûr- kiye Cumhurryeti'nin laiklik niteliğini koru- ma amacını güden, aşağıda gösterilen inkılâp kanunlannm, anayasanın halkoyu ile kabul ediMiği tarihtc yürürtükte bulunan hükflm- lerinin, anayasaya aykın olduğu şekünde an- laşılama/ veynnımlanama7-'" Görüldüğü gi- bi tümce Türkçe yönden pek anlaşılabilir gi- bi değildir. Tümcenin sonundaki "Anayasa- yaaykın olduğu biçimindeanlaşilamazveyo- nımlanamaz" kuralı, tümcenin başındaki "anayasanm hiçbir hükmü" söylemiyle mi, yoksa devrim yasalanyla mı ilgilidir? Tüm- ceyi çözümleyebilmek için önce "anbşıh- maz ve yorumlanamaz" yükleminin, •'ana- yasaya aykın olduğu biçuninde" söylemin- den aynlması gerekir. Bu yüklem. tümcenin başındaki "anayasanm hiçbir hükmü" söy- lemine ilişkindır. Bütün bu açıklamalar ve maddenin amacı göz önünde bulundurularak şuyargıya varmak olanaklıdır. Devrim yasa- lannın anayasaya aykın olduğu ileri sürüle- mez. Anayasanın hiçbir hükmü de, devrim yasalannın anayasaya aykın olduğubiçimin- de yorumlanamaz. Yani. bir hüküm yorum- lanırken devrim yasalannın anayasaya uy- gun olduğu varsayılır. Bu demektir kı, dev- rim yasalan anayasanm bir kurah ile çatejir- sa üstünlük devrim yasaknndadır. İşte bu özeüikde>Tİm yasalanna anayasal nitelik ka- zandırmaktadır. Yahuzca koruma albna aJ- tnanın, devrim yasabnnın temel yasalar ola- İyi bir eğitim için ÖNCE COCUfiUSonra OKULU TANIMALI Milli Eğitimin amaçlarını benimsemiş Atatürk ilke ve İnkılâplarına bağlı Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen öğrenciler yetiştirmeyi ilke edinen bir okul. Turgut Özal Bulvarı Sahil Yolu No: 3 (Dengemek-Beltaş Yanı) Kartal İstanbut^ Tel:(0216)387 27 00(6hat) Amacı, AIDS'e çare bulmak. Sina'nın anasınıfımıza ilkgeldiği günü hatırlıyoruz... Küçük bir bilim adamıyla karşı karşıyaydık... Sırasının üzerinde bir mikroskopla çiçek tozlannı inceliyordu. Biz Sina'nın önüne daha büyük bir mikroskop koyduk.. Kitaplar verdik.. Bu konuda sorduğu sorulara en doğru yanıtları vermeye çalıştık... Bir gün evde AIDS'le ilgili bir haberi dinlerken şöyle demiş babasına... "Şu AIDS meselesini ben halledicem..." • Biz Sina'nın bu hayalini gerçekleştireceğine yürekten inanıyoruz. Bizim hayallerimiz de onun hayalleri kadar büyük.. Biz de onun kadar inançlıyız... Bu büyük hedefin ancak çok iyi bir temel eğitimle ve özel ilgi alanlan konusunda en geniş olanaklaria desteklenmesine bağlı olduğuna inanıyoruz. Gelecekte, bilimden sanata Dünya'nın her köşesinde Türk \ gençleri alkışlanacak.. • Insarflan, doğayı, ülkesini seven, • Kendine güvenen ve saygı duyan, • Zamanını ve teknolojiyi verimli kullanabilen, • Demokrasiyi gerçek anlamda içine sindirmiş, • Sadece dersle yetinmeyip, güzel sanatlan ve sporu da hayatının ayrılmaz bir parçası olarak gören, • Başarıya ancak planlı ve programlı bir çalışmayla ulaşılabileceğini bilen ve bunu uygulayan bireyler yetiştirmek amacındayız... llkelerimiz doğrultusunda bu yıl sınırlı sayıdaki anasınıfımız, I., 2., 3., 4. ve 5. Sınıf öğrencilerimizle yola çıkıyoruz... Ve bizimle aynı ilkeleri, heyecanı ve geleceği paylaşacak anne, babalarla bir an önce buluşmak istiyoruz... Ö Z E L rak uv-gulanmadıktan sonraönemsizkalaca- ğı düşüncesiyle bu düzeflkme yapıhnışnr. 1982 Anayasasfrun 174. maddesi, 1961 .Anayasası'nın 153. maddesindeki kuralı ay- nen yinelemektedir. 1961 Anayasası'nın 153. maddesinin kabulü sırasındaki aşama- lar yorumumuzu haklı çıkarmaktadır. Mad- denin ilk tümcesi Temsilciler Meclisi"nde, "Türktoplumununçağdaş uygarhkseviyesi- ne erişmeâ ve Türkiye Cumhuriyeti'nin la- iklik niteliğini koruma amacını güden aşağı- da gösterilen devrim kanunlaruun. bu ana- yasanın halkoyu ile kabul edikfigi tarihte >ü- rürtükte bulunan hükümlerinin anayasaya aykınhğı ileri sürükmez* biçiminde kabul edilmişrir. ^Anayasanın hiçbir hükmü, anayasaya aykın olduğu biçimde anlaşıla- maz\çy»rumİanamaz" söylemi MiDi Birük Komitesinde eklenmiş ve tümce bugünkü biçimine getirilmiştir. tki metin karşılaştınl- dığında, Temsilciler Meclisi'nce kabul edi- len metnin daha dar kapsamlı olduğu anla- şılacaktır. Çünkü, bu metinde, anayasanın öbür kurallanyla bağlantı kurulmamış, yal- nızcadevrimyasalannın anayasaya aykınlık- lanmn ileri sürülemeyeceği belirtilmiştir. Metin böyle kalsaydı anayasanın bir başka kuralı yorumlanırken, devrim yasalannın anayasaya aykın biçimde anlaşılması ola- naklı olacaktı. Maddenin gerekçesinde de, zaman zaman çeşitli amaçlarla devTİmlere karşı geriletici telkin, propaganda, hatta ey- lemlere girişildiği, özellikle son yıllarda bu tür olaylann yoğunlaştığı. ulusal birliği zedeleyici ve ulusumuzun uygar dünyada- ki durumunu sarsıcı nitelikte- ki zararlı davranışlan önle- mek amacıyla devrim yasala- rmın anayasaya aykınlığının ileri sürülmesinin bu mad- deyie engellendiği vurgulan- mıştır. Devrim yasalannın, ana- yasal nitelikte temel yasa ol- duğu yorumu bizi, yasalar çı- kanlırken Öğretim Birliği Yasası'nm gözetilmesi ge- rektiği sonucuna götürmek- tedir. Öğretim Birliği Yasası, eğitim ve öğretimde dinsel olan ve olmayan ikiliğinin kaldınlması amacıylaçıkanl- mış, bunu sağlamak için de tüm eğitim ve öğretim ku- rumlan. okul niteliğinde ol- sun olmasın Milli Eğitim Ba- kanlığı'na bağlanmıştır. Osmanlı döneminde, Tan- zimat'a kadar, başta medre- selerolmak üzere tüm eğitim kunımlan Şeriye Vekâleti 'ne bağlı idi. Tanzimat'la birlik- te Batı'dan yeni eğitim ku- rumlan alınmıştır. Bunlann yanında yabancı okullar da etkinliklerini sürdürmekte- dir. Böylece üç ayn eğitim, ü£ ayntipve düşüncede in- san yetiştirmekteydi. Ülke bütünlüğüve ulusbirligi böy- le sağlanamazdı. İşte öğretim birliğinin asıl amacı gerekçe de belirtildiği gibi. "'ulusun düşünce ve duyğu yönünden birtigini sağtamak"tır. Çün- kü, "iki türiü terbiye, bir ül- kedeikirürlüinsan\rtişOrir''. Öğretim Birliği Yasası'nın yukanda açıklanmaya çalışı- lan amacı, isteğe bağlı dinsel eğitim ve öğretim kurumlan- nın Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde olmasını zorun- lu kılmaktadır. Ancak, bu eğitimin okullarda verilmesi, yasanın ulusal birliği sağla- ma amacıyla bağdaşmaz. Din eğitimiyle ilgili derse giren- girmeyen öğrencilerin birbi- rine bakışı, davranışı, birbir- lerine ilişkin düşünceleri de- ğişir. Kanı kaynayan genç in- sanlardan bundan farklı da\ - ranış beklemek hayalcilik olur. Giderek gruplaşmalar, kutuplaşmalar başlar ve bu, tüm yaşama taşınır. Son olarak bir konuda gö- rüşümübejirtmeden geçeme- yeceğım: İnsana >apılan ya- ünm. ülkcnin aydmlanmasıv- la ve geteceğhie doğrudan il- güidir: çocuklann kavram kargaşasma düşmeden ay din veuygar insanlarolarakyetiş- mesinin koşuludur. Kanımız odur ki, isteğe bağlı dinsel eğitimin, zorunlu iiköğretim- den, çocuklann beyinsel ge- lişimini tamamladıktan son- ra başlatılması. sekiz yıllık kesintisiz öğretimin amacına daha uygun düşecekrir. I ••<*&* İLKÖĞiffTİM OKULU Ortaklar Caddesi. 44/1 80290 Mecıdiyeköy/lstanbul Tel: (0212) 275 00 50 (3 Hat) Faks: (0212) 273 00 24 E-Mail: fkm@fkm.com.tr www.fkm.com.tr OZEL EĞİTİM KURUMLARI KAYITLAR BAŞLAMIŞTIR. Tel: (O.212) 246 32 51 (0.212) 248 95 58 / 2.250.000 TL'ye V BODRUM KERAMOS'TA XAXİI_ * Tam pansiyon * Lezzetli doyurucu yemekler. * Ayışığında müzik ve eğlence * Teras bar yeterli katılım halınde \LW1 TUR ve çevre gezıleri TAKSİTLİ ÖDEME KOl^\YLIĞI OLLŞUBf T l RİZM Tel: (0312) 425 65 22/ 23 Menekşe 2. Sk. 25/3 Kızılay/ANKARA MUÇUR SULH HUKUK H A K İ M L İ Ğ İ ' N D E N EsasNo: 1996/259 Davacı Hacı Tokyürek vekili Av. llhan Apaydın tara- findan davalılar Emine Yıldınm ve arkadaşlan hakkında görülen ızaleyi ŞÜVÜ davasında verilen ara karan uyann- ca: Davalılar Emine Yıldınm, Veysel Taşcı, Ömer Taşcı. Hızır Taşcı. Hasan Hüseyin Taşcı. Leyla Korkmaz, Hü- se>in Çetinkaya'nın adresleri tespit edilememış ve bili- nen adresine tebligat yapılamamış olup, dava dilekçesi- nin ilanen tebliğine karar verilmiştir. Dosyanın duruşma- sı 08.09.1997 günü saat 9.00'da Mucur Adliyesi'nde ya- pılacaktır. Yukanda ısimleri yazılı davalılann belirtilen gün ve saatte dunışmaya gelmeleri veya bir vekil tarafın- dan temsil edilmelen, duruşmaya gelmedikleri ve bir ve- kil tarafından da temsil edilmedikleri takdirde yargıla- maya yokluklannda devam edileceği ve hüküm verilece- ği. dava dılekçesi ve duruşma günü yerine geçmek üze- re ilan olunur. 4.6.1997 Basın: 25781 MERSİN 2. SULH HUKUK HAKİMLİĞİ'NDEN Sayı: 1997<142 Davacı Tuncay llter vekili Av. Ahmet Sağlam tarafın- dan davalılar Kadriye Dolgun (Dalgın) vs. aleyhine Mer- sin Mahmudiye Mah. Bahçeler Caddesi raevkıi 18 pa£ ta, 444 ada, 116 parsel sayılı taşınmazın satış yoluyla or- taklığtn giderilmesi bakkında açılan davada. hissedarlar- dan davalı olan Meliha Hislisoy'un adresi tespit edile- mediğinden, bu davalı yönünden ilanen tebligat yapıl- masına karar venlmekle, Adı geçen davalının ibraz et- mek istediği delil-belgelerinı mahkememize gönderme- sı ya da tüm delılleriyle 3.10.1997 günü saat 9.00'da mahkemede hazır bulunması. gelip de beyanda bulun- madığı takdirde yokluğunda yargılama yayılıp karar ve- rileceği HLMK'nin 509-510'uncu maddeleri uyannca dava dilekçesi yerine geçerli olmak üzere ilanen tebliğ olunur. Basın: 35752 GEBZE ASLİYE 1. HUKUK MAHKEMESİ'NDEN EsasNo: 1997796 Davacı Nuriye Güçlü tarafından davalı Şeref Güçlü aleyhine açılan boşanma davasında venlen ara karan uyannca: Davacı tarafından davalı eşi Şeref Güçlü aley- hine boşanma davası açıldığı. taraflann 1979 yılında ev- lendikleri. bu evliliklerinden Fatih, Ferit, Tuncay isimli 3 tane çoçuklannın olduğu, ilk zamanlar iyi geçindikleri- ni, sonradan anlaşamadıklannı. davalının babalık görev- lerini yenne getimıediği, bu nedenle boşanmalanna. kendisi için 5.000.000 TL müşterek çocuklan için her biri için 3.000.000'erTL ki toplam 14.000.000 TL nafa- kanın karar altına alınmasına karar verilmesini istemiş olduğu ve davalmın Şeref Güçlü-Sıraöğütler Mah. 1630 sokak no: 11 kat: 2 Gebze adresinde ikamet ettığinin bil- dirildiği ancak tebligat yapılamadığı, adres araştırmasın- da da adresi meçhul gelmiş olmakla dava dilekçesinin ilanen tebliğine karar verildiğinden duruşma günü olan 18.9.1997 günü saat 09.30'da mahkememizde hazır bu- lunmsaı HUMK'nin 213. maddesi gereğince duruşmaya gelmesi, gelmedıği takdirde yokluğunda duruşmaya de- vam olunacağı ve karar verileceği davetiye yerine kaim olmak üzere ilan olunur. 31.7.1997 Basın: 35340 Veteriner kontrollü öksüz kedi yavruları şefkatli yuva arıyorlar. Tel.: (0.212) 251 24 64 DUYURU ÖZEL FKM İLKÖĞRETİM OKULU'NDAN Okulumuz 3., 4. ve 5. sınıftarına 1997-1998 öğretim yılı için sınavla öğrenci alınacaktır. İlgilenen velilerin 22 Ağustos 1997 Cuma akşamına kadar sınav için "ÖN KAYIT" yaptırmaları gerekmektedir. Sınav 23 Ağustos 1997 Cumartesi günü saat 10.00 da gerçekleştirilecektir. Ayrıntılı bilgi için kurumumuzu arayabilirsiniz. Telefon: 212 - 275 0050 (3 Hat) Adres: Ortaklar Caddesi 44/1 Mecidiyeköy Not: 5. Sınıf kontenjanlan için FKM'Iİ öğrencilere öncelik tanınacak, 1996-1997 öğretim yılındaki başan durumlarına bakılarak sınava alınmaksızm kayıt yapılabilecektir.