Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmti vaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayuı Yönetmenı Orhan Erinç
0 Genel Yayın Koorduıatörir Hikmet
Çetinkaya • Yazıışlen Mudurlen tbrahim
Vıldız - Dinç Tayanç 9 Sorumlu Müdür
Fikret Ilkiz • Haber Merkezı Müdûrü:
HakanKara#GörselYonetmen F1kret£ser
Dış Haberier Şinasi Danışoğlu • tsnhbarar Cengiz
Yıldınffl • Kulıur Handan Şeaköken • Spor
Abdülkadir Yücclman 0 tkonorm Seda Oğuz
0 Makalder Sami Karaören 0 Duzeltme AbduDah
YazKi0Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu •Bılgı-Bdge
EdibeBıığra0YurtHaberlen Mefamet Faraç
Yayın Kuruiu- İDnuı Sdçuk (Başkan),
Orhan Erinç, Oktaj Kurtbökc,
Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner,
Ergun Bakı, Dînç Tayanç. tbrahim
Yıldız. Orhan Bursalı. MusUfa
Balbay, Hakan K m .
Ankara Temsdcısı Mustafa Balbay Ataturk Bulvan
No: 125,Kat4,Bakanlık]ar-AnkaraTel 4195020(7hat),
Faks:4195O2
7
01zmırTemsılcısı Serdar Kızık, H Ziya
Blv 1352 S 2'3Tel 4411220, Faks-4419117 •Adafıa
Temsılcısı: Çeön Yiğenoğlu, tnönu Cd 119 S. No: 1 Kat: 1,
Tel 363 12 11, Faks 363 12 15
Müessese Muduıu Cstün Akmen
0 K.oordmator Ahmet Korulsan 0
Muhasebc Büknt Yener0tdare
Hüseyin Giırer 0 Iiletme Önder
Çefik'0Bılgı-Ulem Nail İnal 0
Bilgısayar Sıstem. Mûriivet ÇUer
MEDYA C: • Yönetım Kunılu
Başkanı - Genel Mudür Gülbin
Erduran • Koordınatör Rcha
Işıtman # Genel Müdür Yarduncısı
Mine Akdağ Tel. 514 07 53 -
5139580-5138460-61,Faks 5138463
Yayimla)an vt Basan: Yenı Gûn Haber Ajansı, Basm \e Yayıncıhk A Ş
Tiirkocağı Cac 39 41 Ogaloğlu 34334 Ist PK 246 Istanbul fel ıO212l 512 05 05 (20hat) Faks (0212)513 S5 95
22AĞUSTOS 1997 tmsak: 4.38 Güneş:6.14 Öğle: 13.14 tkindi: 16.58 Akşam: 20.01 Yatsı: 21.30
Bilinmeyen
numaralar
• ANKARA (.\A) - Türk
Telekom AŞ, bilinmeyen
numaralar konusunda
abonelerine kolavlık
sağlamak amacı>la tüm
abone numaralannı içeren
CD-ROM formunda bir
telefon rehben hazırlıyor.
CD-ROM telefon
rehbennde. acıl telefon
listesi, telekomıinikasyon
hizmetlerinin tanıttmı,
alan kodlan listesi, arama
bilgıleri, ış ve meslek
telefonlanna aıt
açıklamalar ve
telekomünikasyon
hizmetlerine ait borç
ödemeleri ile ilgili bilgıler
de dahıl, "gızli"' kaydı
olan abonelerinkiler hariç,
15 milyon telefon
abonesinin numaralannın
tamamı yer alacak.
Trafik
• ANKARA (AA)-
Içışleri Bakanı Murat
Başesgioğlu, şehirlerarası
otobüslenn
takograflannın şehir giriş
ve çıkışlannda kontrol
edilmesını ıstedi.
Başesgioğlu, valıliklere
gönderdıği genelgede,
takograflan bulunmayan
araçlann termınalden
çıkışına kesinlikle izin
verilmemesi gerektiğini
belirterek çalışma ve
dinlenme süreleri ile hız
sınırlanna uymadığı tespit
edilen sürücülere yasal
işlem uygulanmasın]
istedı. Başesgioğlu,
korsan yolcu
taşımacılığının da
önlenmesı gerektiğini
kaydetti.
Haberleşme
uydulam
• WASHINGTON (AA) -
ABD'nın Kalifornıya
eyaletınde bulunan
Vandenberg Uzay
Üssü'nden, 5 yeni
haberleşme uydusu uzaya
fırlatıldı. Proje sözcüsü
Michelle Lyle, bu projenin
amacının, yörüngeye
yerleştirilmiş, bırbiriyle
bağlantılı 66 uydu
sayesinde tüm dünyayı
kaplayan hücresel
haberleşme ağı kurmak
olduğunu açıkladı.
Amerikan
Oteller Birliği
• Haber Merkezi -
Hacettepe Ünıversıtesı
Finansal Araştırmalar
Merkezı ile 9 Eylül
Üniversıtesı Bölgesel
Araştırmalar Merkezi,
Amerikan Oteller
Bırliği'nin (AHMA) Otel
lşletmesı Yönetim
Diploma Programını
Ankara, Izmir ve
Istanbul'da uygulamaya
başladı.
(ipling'den
;anta defilesi
I Istanbul Haber Servisi-
Dzellikle gençlerin tercihi
)lanKıpling, 1997-1998
onbahar-kış koleksıyonu
;antalannı tanıttı. Önceki
ıkşam Çubuklu Hayal
<ahvesı'nde düzenlenen
lefılede, Belçıka'da
oırulu maymun maskotlu
üpling'in 10"uncu
curuluş yılı da kutlandı.
3efılede, rengârenk sırt
e bel çantalan, cüzdanlar
T.ankenler tarafından
•unuldu. (Fotoğraf:
SAADET USLU)
Çağdaş bir kent oluşturmak için belediyelerin koyduklan yasaklara uymayanlann 527 bin lira ceza ödemeleri gerekiyor
Belediye yasaklanııa uyan yok• Istanbul Büyükşehir Belediyesi Kontrol
Daire Başkanı Selami Uzun, bu yasaklann
uygulanabilmesi için İstanbul'a en az 10 bin
zabıtanın gerekli olduğunu söylüyor.
tstanbul'da toplam 3 bin zabıta bulunuyor.
Uzun, "Yollara paspas atmak yasak. Binala-
nn yüzeylerine çamaşır, halı asmak yasak.
Ama bunu uygulamaya kalktığınızda 'Dol-
mabahçe'nin üzerine dikilen 38 katlı binayı
görmüyorsunuz da benim balkonumdaki ça-
maşırı mı görüyorsunuz?" denirse
söyleyecek bir şeyiniz kalmaz" diyor.
Istanbul Haber Servisi- Belediye yasak-
lan arasında yer alan ancak^bugün belkı
birçok beledıye başkanı nın dahi bilmedi-
ğı pek çok yasak çiğnenıyor. Istanbul Bü-
yükşehir Belediyesi Kontrol Daire Baş-
kanı Selami Uzun, bu yasaklann tamamı-
nın uygulanabilmesi için İstanbul'a en az
10 bin zabıtanın gerekli olduğunu söylü-
yor. lstanbul'da toplam 3 bin zabıta bulu-
nuyor.
1930'larda çıkan 1580 sayılı yasaya da-
yanarak oluşturulan Belediye Zabıtası Yö-
netmeliğı. çağdaş bir kentte olmaması ge-
rekenleri yasaklıyor. Kontrol Daire Baş-
kanı Selami Uzun, 3030 sayılı yasanın çok
daha sonra çıkmasına karşın 1580 sayılı
yasanın çok daha çağdaş bir yasa olduğu-
nu söyledi. 1580 sayılı yasanın. çağdaş bir
kentin nasıl olması gerektiği konusunda be-
lediyelere verdiği önemli yetkiler olduğu-
nu ve bu yasaya dayalı olarak çıkanlan
Zabıta Yönetmeliği'nın yürürlülükte oldu-
ğunu belirten Uzun, şunlan söyledi:
"Bu yasaklann uyguknmadığını söyte-
mek doğru olmaz. Ama öyle yasaklar var
ki bunlan uygulayabilmek için en az 10
bin zabıta gerekli Şu anda tstanbul'da top-
lam 3 bin zabıta var. Örneğin vollara pas-
pas atmak yasak. Binalann yüzeylerine ça-
maşır, halı asmak yasak. Ama bunu uygu-
lamaya kalktığınızda 'Dolmabahçe'nin
üzerine dikilen 38 katlı binayı görmüyor-
sunuz da benim balkonumdaki çamaşm mı
görüyorsunuzr>
' dendiğbıde diyecekbir şe-
yiniz kalmaz."
Çağdaş bir kent ıçın her şey zabıtayla çö-
zülebilir mi? Yöneticinın ve kentte yaşa-
yanın kültüriinün rolü nedir?
Yapı dergisinde yer alan bir yazıda, Do-
ğan Kuban şu değerlendirmeyı yapıyor:
"1950'li yülara kadar bu toplumu. her
dönemde küçük bir elit gnıbu yönettL Bu-
gün ne köylü ne de kentli olan, fakat kül-
türii kırsal nitelikte bir toplumun temsil-
cileri yönetiyor. Türkiye'nin mimarisinin,
kentinin her şeyinin ikilemi kırsal insanın,
tarihin bu en karmaşık döneminde toplu-
mu yönetmesL Bunun dinle, dinsizlikle il-
gisi yok. Köylü yaşammı yaşamayan bir
köy kültürii ile milyonluk kenfJeri planla-
mak, çağdaş mimari yaratmak, zehir so-
lumamak olası değfl."
Çağdaş bır kentte olmaması için bele-
diyelere verilen yetkiye dayanılarak konu-
lan yasaklara uymayanlara 527 bin lira
ceza kesılmesı gerekiyor.
Sokaga tükürmenin cezası var
Belediye Zabıtası Yönetmeliği'ne göre binalann ön tarafındaki percere ve balkonlara ça-
maşır asmak yasak. (Fotoğraflar:MEHMET DEMİRKAYA)
Belediye Zabıtası Yönetmeliğı'nde yer
alan diğer yasaklardan bazılan şöyle:
- Balkonlardan halı, kilim ve battaniye
silkelemek.
- Binalann yüz tarafindaki pencere, '
balkon, teras vs. yerlerine tedbir
almaksızın saksı, eşya koymak.
- Binalann caddelere, meydanlara bakan
yüzeylerine çarşaf, yorgan, kilim vs. asmak.
- Kirli, yağlı ve pis kıyafetlerle kalabalık
arasına girmek.
- Sokağa riikürmek ve sümkürmek.
- Açıkta ayna gıbı göz alıcı eşyayı
örtmeden taşımak.
- Parklarda kanepelerde yemek yemek ve
içld içmek.
- Halkın huzurunu bozacak hareketler
yapmak.
- Meydanlarda, toplu taşıma araçlannda
satıcılık yapmak.
- Bağırarak veya hoparlörle satış ya da
reklam yapmak.
- Yüksek sesle, başkalannı rahatsız edecek
şekilde bağirmak.
- Görünüş ve kokulan ile vatandaşı
rahatsız edecek çöp ve sakatat gıbi şeyleri
taşımak.
- Canh tavuk ve diğer hayvanlan baş asağı
taşımak.
- Hayvanlan dövüp eziyet etmek, hayvan
oynatmak ve dövüştürmek.
- Umumi çeşmelerden inşaaüara ve eve su
almak.
- Genel taşıt araçlanna bavul, sandık, sepet
gibi halkı rahatsız edecek eşya ile binmek.
- Yolculan inmeden toplu taşım araçlanna
binmek.
- Genel taşıt araçlannda fazla yer ışgal
etmek ve kanepelerde yatmak.
- Yasaklanan yerlerde at arabasıyla trafige
çıkmak.
- Umumi yerlerde top oynamak.
- Apartmanda oruranlann ve muhit
sakinlerinin huzurunu bozacak şekilde
Sokakta haü, paspas, kilim yıkayanlara rast-
lamak İstanbuTda hiç zordeğiL
bağınp çağtrmak, şarkı söylemek, yüksek
sesle müzik çalmak.
- Etrafı rahatsız edecek şekilde hayvan
bulundurmak.
- Her ne suretle olursa olsun yerieri
kirletmek.
- Genel taşıt araçlannı kirletmek.
- Her türlü yıkımlarda etrafi rahatsız
etmek.
-Çeşme-sebil ve havuzlan kirletmek.
- Yollara paspas atmak.
- Dükkân ve binasımn önünü
temizlememek.
- Çöp poşetlerini çöp toplama saatleri
dışında sokak ve meydanlara çıkarmak.
- Kümes ve ahır hayvanlannı sokaklara
bırakmak.
- Belediyece konulmuş her nevi sokak
levhalan, kapı numaralan, durak
tabdalarmı kırmak, yerini değJştirmek.
- Parklarda çiçek ve çimenlere basmak,
ağaç ve fidanlara zarar vermek.
- Umumi havuzlardan balık tutmak ve
banklara zarar vermek.
- Dükkân ve binalann sokak üzerindeki
yüzeylerine dikey olarak ilan ve reklam
asmak.
- Her türlü inşaat ve tamirat atıklannın
molozlannı belediyenin tarif ettiği yerier
haridne atmak.
- Toprak. kum, mıcır, kömür tozu ve talaş
gibi maddeler taşıyan kamyonlardan cadde
ve sokaklara bu maddelerin dökülmesine
meydan vermek.
- Kapı, pencere, duvar, saçak gibi
dışardan görülen yerlere, hasır,
çuvai bez vs. gibi gönlnüşleri çirldn şeyler
asmak.
- Dükkânlann önlerine tezgâh, tabla,
sandalye, küfe. sandık koymak.
- Dükkânlann sokak veya caddeye bakan
yüzeylerine çivi. çengel vs. çakarak öteberi
asmak.
- Genel taşıt araçlanna durak dışında
binmek veya araçtan atlamak.
- İtfaiyece önerilen yangm önlemlerini
almamak.
- Fırtınalı havalarda dolmuş motorlanyla
yolcu taşunak.
- Pazar yerlerinin ortalannı işgai etmek.
- Sigara içilmesi yasak yerlerde sigara
içmek.
- Umumi nakil vasıtalannda yolculan
rahatsız edecek yükseldikte müzik
dinlemek.
- Tarife haricinde yüksek fiyatla satış '
yapmak. etiket koymamak.
- Standartlann üzerinde işyerinde tüp
bulundurmak.
Greenpeace'in güneş turu
tstanbul Haber Servisi - Greenpe-
ace Akdenız ofisı, gün ışığından el-
de edilen elektriğin ve güneş ener-
jisınin diğer biçimlennın ülkenın
elektnk gereksinımine büyük ölçü-
de cevap verebilecegini ortaya koy-
mak amacıyla dün Türkiye'dekı "Gü-
neş Turu"na başladı
Greenpeace Akdeniz Ofisi Ener-
jı Kampanvası sorumlusu Melda
Keskin. dün Ortaköy otoparkında
yaptığı basm açıklamasında, güneş
turunun yapılacağı kamyonun için-
dekı fotoğraflann sergılenerek, kö-
mür, petrol ve nükleer gıbı gelenek-
sel enerji kaynaklannın çevTeye olan
olumsuz etkilerinin gözlerönüne se-
nleceğini belirtti Keskın, "Bu ser-
gi güvenli bir enerji geleceğinin yal-
nızca enerji verimliliği programlan
ile güneş ve rüzgâr gibi ycnilenebilir
• Cemal Atasagun, Deniz
Güman ve Melda
Keskin'den oluşan 3 kişilik
ekip, güneş elektriğinin
kullamlabileceğini
kanıtlamayı hedefliyor.
enerji sistemlermin kullanıbnasryla
mümkün olacağuu göstermektedir"
dedi. Cemal Atasagun, Deniz Gü-
man ve Melda Keskin'den oluşan 3
kişilik ekip. güneş elektriğinin kul-
lamlabileceğini kanıtlamayı hedef-
lıyor. Üzerinde 2x200 vatlık güneş
paneller bulunan güneş turunun ya-
pılacağı kamyonda enerji verimli
ampüller, kahve makinesi, buzdola-
bı, televızyon, bilgısayar, yazıcı gi-
bi elektrikh aletlerle güç sağlanır-
ken bunun yanı sua 300 vatlık riiz-
gâr jeneratörü de bulunuyor. Kısa
video kasetlerinin gösterileceğı ve fo-
sil yakıtlar ile nükleer enerji karşı-
smda güneş enerjisinin tartışılacağı
turda ılgilenenlere ve yetkililere bro-
şürler ve raporlar sunularak "güneş
elektriğinin'' kullanıma hazır oldu-
ğu duyurulacak.
Keskin, nükleer enerji ihalesinin
4 eylülde Türkiye'de yapılmak is-
tendiğını söyleyerek sözlerini şöyle
sürdürdü: "Güneş enerjisi, Türki-
ye'deld nükleeryanhsı yetkililerin id-
dia ettiği gibi bir masal değü, gerçe-
ğin ta kendisi. Altematif yeni enerji
kaynaklannın kuUanımı önünde tek-
nik değil yasal, kunımsal ve politik
engeller var."
Iki hafta sürecek olan tur. 15 ayn
nokta ziyaret edildikten sonra 5 ey-
lül günü lstanbul'da sona erecek.
Bergama Belediye Başkanı
'Çevre Bakanlığı
davadan çekilsin'
CAN GAZALCI
ANKARA - Bergama
Belediye Başkanı Sefa
Taşkın. RP'li eskı Çe\Te
Bakanı ZiyattinTokar" ın,
Gökova Termik Santra-
h'nın açılmasına ilışkın
karar konusunda "İmza-
lamak zorunda kaldun"
sözlerini anımsatarak,
"Tokar, Danıştay karan-
nı uygulamayarak huku-
ka karşı geldi. Bu suçu da
mızorla işledT dedı. Taş-
kın, Çe\xe Bakanı tmren
Aykut'u, davadan çekil-
meye çağırdı.
Danıştay'ın. Euro-
gold'un ışletme ıznının
iptaii istemıne onay ve-
ren karannın ardından,
fırmanın çalışmalanna
son vermesı gerekirken,
hız verdiğıni belirten Taş-
kın. "Kayalar parçalam-'
yor, toprak altüst pamuk
tarlalan toz bulutu içinde.
Ağaç kesimleri ve yeralü
sulannın tahribi son hız-
la sürüyor. Eurogold, do-
ğanuı dengesini bozuyor"
göriişünü dile getırdi.
Siyanürcü şirkete, Or-
man Genel Müdürlü-
ğü'nün tahsis ettiği yerle-
nn kullanım süresinın ha-
ziran ayında dolduğunu,
bu sürenin yenıden uzatıl-
madığını anımsatan Taş-
kın, "Eurogotd,Çevre Ba-
kanı'nın, hukuki süreç ta-
mamlanıncaya kadar ça-
hşmalanna ara vermesi
için yaptığırica\ibile ka-
bul edecek nezaketten yok-
sundur. Eurogold de\ leti
hice sayryor. Acaba bu gü-
cü nereden buluyor?" di-
ye konuştu. e-posta : tan (a prizma.net. tr
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
'Haksızlığı', Ya Lâik de Yapıyorsa?..
Sorunu ne zaman şöyle koysam, ortalığı karıştır-
mışımdır: "-...komprador bir levanten 'alaf-
rangalığına' özenmek, 'çağdaşlaşmak' mıdır;
yoksa, 'Hristiyan, Batı'lı ve 'beyaz' o küKür em-
peryalizmine boyun eğmek mi?". O düzeyde bir
'alafrangalık' elbette 'çağdaşlaşmak' olamaz; çün-
kü çağdaşlaşmak bır 'sentez'; oysa öbürü, ya Tan-
zimat 'telifçiliği', ya Meşrutiyet 'taklitçiliği'!.. Her iki-
sini de değerlendirirken, zınhâr, XIX. yy'ın ünlü Ingi-
liz devlet adamı Lord Palmerston'ın Osmanlılar
bahsinde söyledikleri, unutulmaya! "-...Türkler, an-
cak Hristiyan olurlarsa, onları Avrupa'lı sayıp
aramıza alabiliriz."
Emperyalizm, Osmanlı'yı çökertmek için, önce
Hristiyan tebaasını, Osmanlı kültür sentezinden ('ha-
yat tarzı'ndzn) kaydınmıştı; önce onlar 'alafrangala-
şır', bilahare XIX. yy Osmanlı intelligentsia'sı. on-
ların yaşantsına özenecektır: Felâtun Bey, Efruz
Bey, ve diğerieri! Halkımızın 'monşer' ya da 'mon-
bey' adını taktığı bu 'münevver muhitinin' Osman-
h'ya bulabildiği 'çıkışyolu' -bütün açıklığı ve çıplak-
lığı ile- 'Mütareke'de meydana çıkmıştır: ya 'Ameri-
kan mandası', ya 'Ingiliz himayesi'l Zınhâr, bu da hiç
unutulmaya!
Bileğinin hakkıyla buna karşı çıkıp, istediği sonu-
cu alan Müdafaa-i Hukuk Doktrini'nin, aynı türden
bir 'çağdaşlaşma' yanlışına düşebileceği akla gelir
mi? Başa gelmıştir: II. Dünya Savaşı sonrasından
beri, neo/Tanzimat'çı böyle bir sürecin içindeyiz.
Mair hep 'ağa' götürüyor...
Afhnıza mağruren, arzedeyim: 'Ulusal Demokrat
Devrimr
\n tamamlanması, iki temel operasyonun
gerçekleşmesiyle mümkün oluyor: 'Toprak Refor-
mu' ve 'Sanayi lnkılâbı'\ llki, derebeyi (bizde âyan,
ya da ağa) kesiminin toprak hâkimiyetine son
verip, ekonomik egemenliği ticaret burjuvazisi-
ne geçirmek; ikincisi, ticaret burjuvazisini sana-
yi burjuvazisine dönüştürerek, kırsal göçü işçi-
leştirip şehirleştirmek için!.. Ülkemızde. kompra-
dor/işbirlikçi -vetabii 'alafranga'- Osmanlı burjuva-
zisi, Kurtuluş sonrasında yurtdışına kaçmıştı; Ittihat-
çı 'Milli Ekonomi' politikasıysa, henüz kasaba tüc-
canndan öte geçememışti; Gâzi'nin Izmir Iktisat
Kongresi'nde işe 'Sa'y (Emek) Misak-ı Millîsi' ile
başlaması bundandır. 'Kamu öncülüğünde Hızlı Sa-
nayileşme' polıtıkası, II. Dünya Savaşı'na kadar, iyi
kötü uygulanacak; 'Toprak reformu' asla yapılama-
yacaktır. Neden? Kimisine göre, Kurtuluş Sava-
şı'ndaki 'eşraf desteği' ödüllendirilmiştir; kimisine
göre, 'totaliterieşen' iktidar, halkı değil, 'eşrafı' ter-
cih etmiştir: 50'li yıllarda bile CHP il ve ilçe başkan-
lannın çoğu, yörenin âyan ve eşrafı idi, bu bir ger-
çek!
Sonuç ne oluyor? "Devrim'in artyapısı usulüne
uygun gerçekleştirilemiyor; boşluk, 'kültür dev-
rimi'yte kapatılmak istenmiştir; o zaman gelsin,
'Batılı alafrangalık!" 'Bizim Köy' romancılığında,
kırsaldaki ana çelişki nedir? Toprak ağasıyla, toprak-
sız köylü mü? Hayıri Köydeki öğretmene karşı, imam!
öğretmenle imam, laikliği tartışırken, köyün ağası
'malı götürmüştür': Refah'ın arkasındaki 'Anadolu
burjuvazisi' nereden çıktı sanıyorsunuz?
Hazin ama gerçek, 9O'lı yılların sonunda, olay, ay-
nen ve bu defa ülke çapında yaşanıyor: lâikle (öğ-
retmen) şeriatçı (imam) kıyasıya kaptşıyorlar; ne-
dense hiç kimse, ülkenin gelir dağılımındaki ina-
nılmaz çarpıklığı, holding işletmelerindeki sen-
dikasızlığı, bürokrasiden liman burjuvazisine ak-
la ziyan kıyaklan', aklına bile getirmryor; bir de
ne görüyorsunuz, hak hukuk hık mık derken,
burjuvazi (ağa) yine 'malı götürmüş!'...
Birkaç 'brifing1
yapılamaz mı?
j tirazınız haklıdır, kabul edilmiştir 'brifingler'öe gö-
I rülmüştür ki, 'şeriatçı' bir sermaye birikimı vardır;
'ümmetçi' bir burjuvazi oluşmuştur; iktidara ortak ol-
mak arzusundadır! iyi de, 'lâik', üstelik son dere-
ce büyük ve yoğun, bir sermaye birikimi yok mu-
dur; komprador liman burjuvazisine, (ortağı) bü-
rokrasi, merkez sağ/merkez sol iktidarlar süre-
since, say say brtmez 'avantalar' sağlamamış
mıdır? O burjuvazinin jet/sosyetesi, on yıldır, dillere
destan yolsuzluklan, rezillikleriyle, 'laikliği' ve 'öz-
güriüğü' başıboş bir Sodom ve Gomore gibi algı-
ladığını gösterip durmuyor mu?
Şimdi bakın, eğer ulusal servetin paylaşımın-
da.haksızlık oluyorsa, haksızlığın lâiği şeriatçısı
olmaz, haksızlık haksızlıktır, heryerde bu böyle-
dir; o sebebten, arbk Cihet-i Askenye mi (mesela BÇG)
olur, Cihet-i Mülkiye mi olur; insanın gönlü, şu son
yirmiyıl içinde 'lâikburjuvazi'ye, kredi.teşvikvb. ola-
rak sağlanmış, 'yasal kolaylıklar'; ya da -hâşâ huzur-
dan- yasal olmayan 'avantalar' hakkında, derlitoplu
birkaç 'brifing'yapılmasını arzu ediyor, böylece, 'alaf-
rangalığm'Tüık halkının büyük yüzdesine (asağı yu-
kan yüzde sekseni) neye malolduğu daha güzel an-
laşılmış olur havaya pîr aşkına pala sallayan, 'lâik'
bazı profesörlerin de gözu belkı açılır.
'Lâik alafrangalık', arrti/emperyalist olmayan Ba-
tı yandaşlığıdır; bundn eski adı, Tanzimatçılık;
'Çağdaşlaşma'nın yolu, elbette dinin brreysel-
leştirilmesinden geçer ama, bu kadan yetmez,
tek başına lâik olmak, insanın insana kulluğunu
ortadan kaldırabiliyor mu, ben ona bakanm.
Size 'kaldırdı' gibi geliyor mu?
http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm