Katalog

Cumhuriyetİmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı. Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordinatöru Hikmet Çetinkaya # Yazıişleri Müdürlerı IbrahimYıldız, Djnç Tajanç (Sorumlu) # Haber Merkezı Müdurü Hakan Kara # Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler Şinasi Danışoğlu 9 Isohbarat Cengiz Yıldınm 9 Kültür Handan Şenköken • Spor Abdülkadir Yöcelman # Makaleler Sami Karaören # Düzeltme: Abdullah Yaacı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberleri: Mehmet Faraç Yaym Kumtu tBıan Setçuk ı Ba^kan). Orhan Erinç, Oktay Kurtböke, Hikmet Çeönk»>a, Şfikran Soner, Ergon Baku Dinç Tayanç, tbnüıim YUdız, Orhan Borsalı, Muıtafa Balbav. Hakan Kara. Ankara Temsılcısı: Mustafa Balba> 9 Haber Müduru. Doğan Akın Atatürk Bulvan No: 125, Kat4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 hat), Faks: 4195027 9 Lzmır Temsılcısı SerdarKızık,H.ZıyaBh- 1352 S 23 Tel 4411220. Faks 4419117 9 Adana Temsılcısı: Çetin Yiğenoğlu. lnönü Cd 119 S No.l Kat 1, Tel: 363 12 11, Faks 363 12 15 Koonfinator. Ahmet Korulsan 9 Muhasebe Bülent Yener 9 Idare HüseyinGürer01§letme. ÖnderÇelik 9 Bılgı-işlem. Nail tnal 9 Bılgısayar Sıstem. Mürüvet Çiler MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Müdur Gölbin Erduran 0 Koordınator Reha Işıtman • Genel Müdür Yardımcısı: Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 51395 80-5138460-61. Faks: 5138463 YayımUtan %e Basan: Yenı Gun Haber Aıansı, Basın ve Yayıncılık A Ş TurkocajbCad 39 41 Cağaloğlu 34334 isl.PK 246 lstanbul Te! (0 212) 512 05 05 (20 hal) Faks (0,212) 513 85 95 26TEMMUZ1997 tmsak: 3.58 Güneş: 5.47 Öğle: 13.18 tkindi: 17.12 Akşam: 20.34 Yatsı: 22.16 Damat indirıf • İstanbul Haber Servisi - Erkek modasmın önde gelen isimlerinden Damat and Tween sezon sonu indirimlerini 'indiririm' sloganıyla başlattı. Müştenlerini yüzde 30 indirimle alışverişe davet eden Damat and Tween, kampanyada uygun bütçeyle uluslararası modellerin sunulduğunu belirtiyor. Şükür Şerbeti • İstanbul Haber Servisi - Hoca Ahmet Yesevi Vakfı'nın düzenlediği 17. Şükür Şerbeti Günü'nde Tarihçı Ord. Prof. Dr. Zeki Velidi Togan ile Denizci Burak Reis anıldı. Sultanahmet Hüseyinağa Medresesi'nde düzenlenen etkınlikte konuşan Vakıf Başkanı Erdoğan Aslıyüce, medresede her ay 'Şiir fkindileri' adlı etkinliğin düzenlendiği ve ayın şiiri seçilene bir Cumhuriyet Altmı verildiğini söyledi. Tasmayla olduruldu • İstanbul Haber Servisi - Beşıktaş'ta Ilder Reklam Ajansı sahibi llgün Fırat (36), dün öğle saatlennde köpek tasmasıyla boğularak öldürülmüş bulundu. Fırat'ın. Yıldız Posta Caddesı Gönenoğlu Sokak Yeşim Apartmanı'nın birinci katındaki bürosunda işlenen cinayetle ilgili olarak polis, geniş çaplı operasyon başlattı. Marmaris yeşilleniyor • MUĞLA(AA)- Muğla'nın Marmaris ilçesinde, geçen yıl 27 temmuzda çıkan ve 4 gun süren yangında tahrip.olan yaklaşık 7 bin hektarlık orman sahasının tamamına yakın bölümü, yeniden yeşil örtüsüne kavuşuyor. Yanan orman sahasının 1797 hektarlık bölümünün fidan dikilerek ağaçlandınlması için hazırlanan projenin uygulamaya konulduğunu söyleyen Muğla Orman Bölge Müdurü Durmuş Uğur. dikilen fidanlar ve doğal gençleştirme yoluyla çıkan fidelerin yeşermeye başladığını söyledi. Dönerin cazflıesi • BERLİN (UBA) - Döner kebap. artık Almanlann milli yemeği olarak nitelendiriliyor. Alman sosyolog Eberhard Seidel- Pielen, Türklerin Alman toplum ve ekonomik yaşamına girmelerini "döner kebap" çerçevesinde anlattığı "Şişlenmiş" adlı kitabında Almanya'da yılda yaklaşık 720 milyon kişilik döner kebap tüketildiğini. bunun da günde 200 ton ettiğini belirtiyor. Kitapta yer alan bilgilere göre. sadece Berhn'de 1300 dönerci bulunuyor. Mavi yolculuktap • MUĞLA (AA) - Marmaris. Bodrum, Fethiye, Dalaman gibi turizm merkezlerinin bulunduğu Muğla sahil şeridinde. can ve mal güvenliğinin sağlanması, deniz ve ormanlann korunması, yat turizminin olumsuz etkilenmemesi ıçm valilik tarafından denetim ekipleri oluşturuldu. Yazanmız Erdal Atabek yıllık izninin bir bölümünü kullandığından bu hafta Mesela Dedık'i yayımlayamıyoruz. UNICEF'in '1997 Uluslann Gelişmesi' raporuna göre dünyada 1 milyar yetişkinin okuma yazması yok 140 ıııilyoııçocuk eğitnnsiz Okula devam konusunda kent-kırsal bölge farkı kentsel % kırsal % yûzde olarak farkı Burtana Faso 75 26 Nijer 62 20 Fas 73 35 Mali 50 16 Senegal 65 32 Madagaskar 84 54 Nijerya 89 59 Zambıya 79 50 Vfemen 79 51 Kongo-Dem. Cum. 76 48 OrtaAfnkaCum. 70 44 Haitı 86 60 Guatemala 73 51 Fıkjışj Sahili 64 43 Gıne 47 27 Hindıstan 84 64 Gana 82 63 Kamenjn 76 59 Ruanda 64 47 Uganda 78 62 Mısır 93 78 Pakıstan 75 60 Nepal 82 68 Morrtanya 61 48 Domınik Cum. 88 76 Tanzanya 74 62 Cezayır 97 88 Kolombıya 94 85 Malawi 91 82 Zımbabwe 87 78 Endonezya 97 89 Mysimar 91 84 Paraguay 84 78 Peru 90 84 Fıüpınler 81 75 Türttiye 74 70 Bolivya 90 87 Ürdün 98 96 Kefiya 83 84 Bangladeş 72 74 Namibya 75 77 • Uzmanlar, dünyada savunmaya aynlan toplam 680 milyar dolann 3 ya da 6 milyar dolannm eğitime kaydınlması durumunda dünya çocuklannın tümünün eğitim olanağına kavuşacağını belirtiyorlar. Çeviri Servisi - Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) 1997 Uluslann Gelişmesi raporunda yer alan eğitim bölümünde, hükümetlerin 2000 yılına kadar her çocuğun istisnasız temel eğitimden yararlandınlacağı yo- lundaki vaatlerine karşm, 2000'e 3 yıl kala dünya üzerindeki 140 milyon çocu- ğun okul eğitiminden yoksun olduğu be- lirtiliyor. Raporda okula giden pek çok çocuğun aldığı eğitimin de kaliteli olmadığı ileri sürülüyor. Bakımsız okullann yıkık dö- kük sıralannda, üst üste oturan ve bir ka- ratahtadan bile yoksun olan bu çocukla- nn ne yazık kı öğretmen açısından da pek şanslan yok. Genelde ögretmenlik formas- yonu ohnayan. yetersiz eğitimcilerin el- lerine terk edilen çocuklar, çağdışı bilgi- lerle donatılıyor. Ülkeler, son 20 yılda okul ve öğretmen sayısını arttırmaya ça- lışırken eğitimin kalitesine gerekli hassa- siyeti göstermediler. UNICEF, sınıflarda kaliteli eğitim verilmesi konusunda aci- len önlem afmması çagnsında bulunu- yor. Her şeyin başı eğitim Raporda, temel insan hak ve özgürlük- lerinin korunması, sosyal ve ekonomik kal- kınmanın gerçekleşmesi, etnik çatışma- lann sona ermesi, kadın-erkek arasında- ki ayınmcılığın kaldınlması, çocuk işçi olgusuna son verilmesi, çocuklann cin- sel açıdan sömürülmesine izin verilme- mesi gibi sorunlann çözümümünde en kestirme yolun eğitimden geçtiği kayde- diliyor. tyı bir eğitimden geçen gençlerin, yalnızca yaşadıklan ülke ıçin değil, tüm dünya ıçin daha yararlı ve sağlıklı birey- ler olarak yerişecekleri belirtiliyor. Çocuk Haklan Bildirgesi'nde de yer aldığı üze- re eğitim kişinin en temel haklanndan bi- ri. Cehaletin, her türlü kötülüğün kayna- ğı olduğu gerçeğinin bilindiği bir dünya- da eğtimin önemi kendiliğinden ortaya çı- kıyor. tyi bir eğitim. çocuğa yalnızca temel beceriler kazandırmakla kalmryor, aynı za- manda çocuğa temel haklannı ve bu hak- lann ne şekilde korunması gerektiğini öğretiyor. Çocuk işçi sorununun ancak eğitim düzeyinin yükselmesi ve eğitimin yaygınlaştınlması ile önleneceğini belir- ten Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO). azgeiişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde temel eğitime kaynak akıtılmasının hükü- metlerin en önemli yükümlülüğü olduğu- na dikkat çekiyor. Eğitim göremeyen kadınlar 1990 Dünya Çocuk Zirvesi 'nde alınan, 2000 yılma dek tüm çocuklann temel eği- timden yararlandınlmasını öngören karar ne yazık ki pek çok ülkede kararlaştınl- dığı şekilde uygulamaya konulamadı. So- nuçta, 140 milyon çocuk okula gidemez- ken yaklaşık 1 milyar yetişkinin (üçte iki- si kadın olmak üzere) okuması yazması bulunmuyor. Sürekli emek ve çaba isteyen eğitim, kalkınmaya yönelik etkinliklerin tümün- den farklı, daha fazla özveri ister. Önce- likle iyi eğitilmiş yetenekli bir öğretmen kadrosuna ihtiyaç vardır. Kitap, kâğıt, ka- lem, tebeşir gibi sürekli tüketilen ve ye- rine konulması gereken sarf malzemesi, okul binalan, sıralar, karatahtalargibi alt- yapı gereklidir. Bu araçlann temini için hükümetler ve aileler, eğitimin önceliği- ne ve gerekliliğine ınanmış olmalıdır. tsteğin olduğu yerde fon bulmak kolay- laşır. Orneğin Sahra Çölü'nün güneyin- deki ülkelerde heT çocuğun ilkokula git- mesi için ek olarak 2.5 milyar dolar ge- reklidir. Uzmanlar, dünyada savunmaya aynlan toplam 680 milyar dolann 3 ya da 6 milyar dolannın eğitime kaydınlması durumunda dünya çocuklannın tümünun eğitim olanağına kavuşacağını belirtiyor. Pek çok ülkede okula giden çocuklar yeterli, kaliteli eğitim alamıyorlar. Yıkık dökiik okuliarda, ilkel koşullarda öğrenim gören çocuklann öğretmenden yana da şanslan yok. I Çevre Bakanı'nm 'iyi niyet arayışlan'na 'siyanürcü şirket'ten yanıt gelmedi \ Çapa Tıp Eurogold, Aykut'un ricasını dinlemediANKARA/ÎZMİR (Cumhuriyet) - Es- kişehir-Kaymaz ve Bergama'da siyanür- le maden işletmeciliği izinlerini iptal eden Danıştay kararlannın, uluslararası serma- yeli şirketlerin göz diktiği diğer yöreler- deki altın madenleri için örnek olabilece- ği bildirildi. ÇevTe Bakanı tmren Aykut'un mahke- me karan kesinleşinceye dek Bergama'da faaliyetlennı durdurmasını "rica ettiğj" Eurogold, çalışmalannı sürdürüyor. Bakan- lar Kurulu'nun madenin kapatılması ka- ran almadığı yönündeki açıklamalann "haDcınonuruyla o>itamak n anlamına gel- diğini belirten Bergama ÇevTe Yürütme Kurulu Başkanı Oktay Konyar,"Bergama köyiüsü, çok ciddi eylemlere hazırlanıyor. Bizim mücadelemiz sadece si\ anürle alü- na karşı değildir, Bergama köylüsü, kirle- nen demokrashi de onaracaktır" dedi. Hükümetin, Danıştay karan doğrultu- sunda Bergama Ovacık ta siyanürle altın • Noyan Özkan, Danıştay'ın Bergama'yla ilgili verdiği karann, Türkiye'nin değişik bölgelerinde siyanürle altın üretmek isteyen firmalara karşı açılan davalarda emsal olabileceğini söyledi. ışletmeciliğine izin verilmeyeceğini açık- lamasının ardından gözler, Türkiye'nin diğer bölgelerindeki altın madenlerine çevrildi. Cumhuriyet'in sorulannı yanıtlayan Iz- mir Çevre Hareketi avukatlanndan No- yan Ozkan. Danıştay 6. Dairesi'nin yal- nızca Bergama için değil, Kaymaz için de bozma karan verdiğini anımsattı. Iki karardaki tümcelerin bile aynı ol- duğuna dikkat çeken Özkan, "Birini uy- gula>ıp diğerini uygulamamak hukuka sığmaz" göriişünü dile getirdi. Özkan, her davanın kendi içinde değer- lendirilmesi gerektiğini belirterek, "Ancak Danıştay, karannı verirken, siyanürle al- ün üretiminin çevreye verebileceği zarar- lan göz önune aku. Bu karar, Türkiye'nin değişik bölgeierindesiyanürle altın üretmek isteyenfirmalarakarşı açdan davalarda em- sal gösterUebitir" dedi. Bakanlar Kurulu'nun madeni kapat- makla görevlendirdiği bildirilen Çe\xe Bakanı Imren Aykut'un "iyiniyet''arayış- lan Eurogold şirketinde yanıt bulmadı. Madendeki çalışmalan tüm hızla sürdü- ren Eurogold, kasımda ilk altını çıkarma- ya hazırlanıyor. Maden alanındaki çalış- malann yüzde 50'sinin tamamlandığını, açık ocak ve yeraltı çalışmalannın tüm hızla sürdüğunü belirten Eurgold yetkili- leri. hükümetin madenin kapatılması yö- nünde bir karar almadığını, bunun da Çev- re Bakanlığı'nca kendilerine iletildiğini bildirdiler. Bu arada, Izmirli Bakanlar Şükrii Sina Gürel,IşuıÇelebive RıfatSerdaroğlu'yla birlikte dün Bergama'ya geleceği bildiri- len Imren Aykut bu geziyi de iptal etti. Bergama ÇevTe Yürütme Kurulu Baş- kanı Oktay Konyar şunlan söyledi: "Birişyayapıhr\a vapılmaz. HaDan onu- ruyla oynamamakgerekir. Biz örgütlü top- lum mücadelesi verhoruz. Bu iş, bakanın ricasnla çözülmez. Imren Aykut'un Ber- gama'ya gelişi önümüzdeki haftaya erte- lendi. Aykut, açıkça ne yapacağuu soyle- melidir. Kapatamayacaksa çıkıp 'Ben bu madeni kapatamıyorum' demelidir. Ber- gama köylüsü, çok ciddi eylemlere hazır- lanıyor. Birim mücadelemiz sadecesiyanür- le altma karşı değildir. Bergama köylüsü, knienen demokrasiyi de onaracaktu"" Bergama Belediye Başkanı Sefa Taş- kın da bugün çevrecilerin Göcek Zirvesi 'ne katılacak olan İmren Aykut'tan Danıştay karannın uygulanarak madenin bir an ön- ce kapaulmasını isteyeceğini söyledi. Konferans 1999da Istanbulda yapılıyor Eğitimcfler üstiiıı yetenekli çocuklar için buluşacak İstanbul HaberServisi-Dünyanın 75 ül- kesinden yaklaşık 3 bin bilim adamının katılacağı "13. Dünya Cstün Yetenekli Çocuklar KonferansT 1999 yılmda İs- tanbul'da gerçekleştirilecek. Ustün Yete- nekliler Eğitim Vakfı Başkanı Nazif Ül- gen, konferansın Türk eğitim sistemine önemli katkılarda bulunacağını belirte- rek "Bu tür bir etkinliğin de\ let tarafin- dan yapılması gerekirken gönüllü kuru- luşlarca gerçekleştirilmesi. Türkiye'de vatandaşın devletin önünde olduğumı gösteriyor" dedi. Üstün Yetenekliler Eği- tim Vakfı Başkanı Nazif Ülgen, dün düzenlediği ba- sın toplantısında, 1975'ten bu yana dünya ölçeğinde iki yılda bir düzenlenen Dünya Üstün Yetenekli Ço- cuklar Konferansf nın 13'üncüsüne Türkiye'nin ev sahipliği yapacağını söyledi. Konferans için Prof. Davashgü eğitim hamlesinin, eğitim sisteminin içeriği ve yönteminin iyileştirilmesine yönelmesi gerektiğini söyledi. Türkiye'nin, Fransa, Ispanya ve Rusya arasından seçildiğini belirten Ülgen, kon- feransın Dünya Ustün Yetenekli Çocuk- lar Konseyi ile işbirliği içinde düzenlen- diğini kaydetti. Türk ve yabancı eğitim- cilerin görüş alışverişinde bulunacakla- n konferansta Türk eğitim sisteminin "masaya yannlacağmı''anlatan Ülgen, konferansta Türkiye'ye yüzde 30'luk ka- tılımcı payı aynldığını belırtti. Konfe- ransa katılacak Türk ilkokul öğretmen- lennin çoğunlukla yabancı dil sorunu yaşayacaklannı vurgulayan Ülgen, "İl- kokul öğretmenlerimizin çoğu, \abana dil bilmeyen sıradan öğretmenler. Bunu düşünerek simultane tercüme olanağı sagîayacağız'' dedi. Türkiye'deki tt ezberci''eğitim sistemi yerine yaratıcı, "yetenek ve zekâ geüşti- rici" eğitim yaklaşımının ele alınacağı konferansın Türkiye'de yapılması için 7 yıldır çalıştıklannı vurgulayan Ülgen, "temel eğmnüni bile 5 yıldan kurtara- mamtş bir Türkiye'nin bu tür konferans- lara gereksinimi olduğuna" dikkat çek- ti. Üstün Yetenekliler Eğitim Vakfı Baş- kan Yardımcısı Prof.Dr. Ümit Davashgil de temel eğitimin 8 yıla çıkanlma- sı çalışmalanyla başlayan eğitim hamlesinin, eğitim sisteminin içeriği ve yön- teminin iyileştirilmesine yönelmesi gerektiğini söy- ledi. Eğitim kalitesinin artnnlması için eğitim yön- teminin değiştirilmesi ge- rektiğıni vurgulayan Davashgil. yüküne ve ezbere dayah sstem değişme- li, çocuklara bilgiye ulaşma zevkini yaşa- tacak, becerigeüştirici, üstünyetenekfi ço- cuklann da düşünme, araşnnna ve de- rinlemesine bilgilenme sürecine kaulma- sını sağlayacak bir eğitim sistemi oluştu- rulmaİKÜr" dıye konuştu. Bir ülkenin, üstün yetenekli çocukla- nna verdiği önemle çağdaş dünyayla bü- tünleşebileceğini vurgulayan Davashgil, üstün yetenekli çocuklar için farkhlaştırl- mış bir ders müfredatı verilmesini istedi. Fakültesi'nde organ hırsızlığı iddiası • Kalp ameliyatı öncesinde îstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi'nde yaşamını yitiren 16 yaşındaki İbrahim Tüfenk'in gözlerinin çahndığı ileri sürüldü. KOCAELİ (AA)- Kalp ameliyatı için ge- tırildiği İstanbul Üniver- sitesi Çapa Tıp Fakülte- si Hastanesi'nde yaşa- mını yitiren 16 yaşında- ki İbrahim Tüfenk'in gözlerinin çahndığı öne sürüldü. Cumhuriyet Savcılığı. Tüfenk'in ai- lesinin şikâyeti üzerine sonıştuıma başlattı. Kocaeli'nin Kandıra ilçesinden kalp ameliya- tı olmak ıçin Çapa Tıp Turistin balık keyfi İstanbul'u gezmeye gelen turistler herkesi kendine hayran bırakan kentin tarihi ve doğal güzelliklerini yaşarken değişik lezzet ve çeşnilerini de denemeden edemiyor. Hem kolay mı Eminönü'nden geçerken insanın burnuna tüten ızgara balık tezgâhlanndan sıynlabilmek. Bir turistgrubu da aynı kokudan etkilenmiş olsa gerek; ellerinde balık ekmekleriyle sıralandıklan kaldınmda keyifli bir mola veriyorlar. (Fotoğraf: ERDOĞAN KÖSEOGLU) Fakültesi Hastanesi'ne kaldınlan tbrahim Tü- fenk, burada 15 gün yat- tıktan sonra geçen pa- zartesi günü amelıyat ön- cesinde rahatsızlanarak yaşamını yitirdı. Gözleri bantiıydı Morga kaldınlan ce- nazeyi ertesi gün aldık- lannı ve Kandıra'ya ge- tirerek toprağa verdik- lerini anlatan anne Hu- ri Tüfenk, "Oğlumun gözleri bantiıydı. Biz,o günkü üzüntüyle her- hangi bir şey duşünme- dik. Daha sonra, cena- zeyi yıkayan imam.eşi- me, oğlumun gözleri- nin olmadığını söyle- miş. Kocam şaşınnca da' Sızin bildiğıruzi sa- nıyordum' demiş" di- ye konuştu. Bunun üzerine, Cumhuriyet Savcı- sı'nın nezaretinde me- zarı açtırdıklannı ve oğlunun gözlerinin ol- madığını doktor rapo- ru ile tespit ettirdikle- rini belirten Huri Tü- fenk, şöyle devam et- ti: "Hemen hastaneyi aradık \eoradaki hem- şireye olayı anlattık. Hemşire bize, 'Bizde böyle bir şey olmaz. Olduysabelki morgda olmuştur. Ben dokto- ra olayı anlatınm' de- di. Eğer, bize danışa- rak böyle bir şej 1 yap- salardı, izin verirdik. Gerekirse hastaneye dava açacağtz." Kandıra Cumhuriyet Savcısı İsmail Özmırt- lu, baba Seyfettin Tü- fenk'in şikâyeti üzeri- ne mezann açıldığını ve İbrahim Tüfenk'in gözlerinin olmadığımn tespit edildiğini söyle- di. Özmutlu, bilirkişi fotoğraflannın gelme- sinden sonra. dosya- nın, dava açılmak üze- re olay yeri olan Istan- bul'a gönderileceğini bildirdi.