Katalog

1-4 ŞIBAT 1997 CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Gerçekte yaşanmış bir olaydan yola çıkan 'Hayalet ve Karanlık' bugün gösterime giriyor Sömürgecîliğe kükreyen aslanlarL o n d a 1898 Elıni, Alman ve Franszlardan daha çabuk tutan sömirgeci Ingilız imparatorluğunun, D o ğ u Afrika'da fıldişi ticaretını sürdirebilmfti için yürüttügü demiryoluha:tı çahşmalannda. "diimjdaki en kötü yer* olan Tsavo'da lcöprl yapmakla görevlendinliyor Irlancalı mühendis albay John Patterson (Val Kümer). Ne pahasına olursi olsun bır an önce bu demıryolu proje<ıni başanyla tamamlayıp 'şövake' unvanına kavuşmayı bekleyen, kendhi açıkça 'canavar' olarak nitele-en. başansızlığı kesinlikle kabul etmez. hırslı. acımasız bürokrat amiri John 3eaumont (Tim \VUkinson) tarafhdan Tsavo nehnndeki demıryolu köprisü inşaatına tayin edilerek 6 aylık hamib kansını fılan bırakıp hayatı boyurca gıtmek ve görmek istedıği, hakknda çok kilap kanştırdığı. çok şev bildigs 'kara kıta'nın yolunu tutuyor apar tjpar Patterson. Onu karşılayan, hiç de serüven tutkunu bir tngılız sayılrnayacak. ama raeraklı ve muhaJebi çocuğu kılıklı yardımcısı Angus'u bile şaşırhyor hatta, upuzun zürafilann gûnde sadece 5 dakika uyudüdanna çamurlu sularda geviş getire-ek yayılan kocaman su aygırlannın ağızlanndan yellendiklerine (geğırmelenne) ilişkin denn(!) Afrika bılgileriyle. 'Doğaüstü' iki aslan Tsavo" ya vardığı gün. demiryolu şantıyesine \e yerlilerden, Hintlilerden, Müslümanlardan oluşan 3 bin kişilik işçi-köle ordusuna dadanarak insan yiyen. olağanüstü büyüklükteki bir aslanın neden olduğu dehşete tanık olan Patterson, sürekli panik içindekt adamlannın can güvenliğini sağlamak ve çalışmalan yavaşlayıp durma noktasına gelmış köprüyü mutlaka yapıp bitirmek amacı ve kararlıhğıyla aslanı vurup öldürmek için planlar yapıyor, Hindistan anılanndan esinlenerek. Yöredeki derme çatma ve döküntü hastanenın kasaba dönüşmüş. kimi gerçekçi gözlem ve eleştirileri dile getiren, doğrucu da\ ud bedbin doktoru (Bernard Hill) da sıtma benzen hastalıklardan mustarip hastalara yetişemiyor. Aslında ülkesıne gelip. çıkarlan gereği doğal düzenı Hayalet ve Karanlık (The Ghost And The Darkness) Yönetmen: Stephen Hopkins/ Senaryo: VVilliam Goldman Kamera: Vilmos Zsigmond / Müzik: Jerry Goldsmith / Oyuncular: Val Kilmer, Michael Douglas, Bernard Hill, Tom VVilkinson, Brian McCardie, John Kani / 1997ABD (UIP) dilediklerince altüst eden yabancı beyaz adamlan pek de onaylamayan, Patterson'un kılavuzu olan ıyı yürekli, görmüş geçirmış. bılge yerli Samuel'in (John Kani) ağzından dinlediğimiz film. sessizce yaklaşıp ansızın saldırarak av ını parçalayıp yiyen, sonradan iki tane olduğu ortaya çıkan, neredeyse planlı programlı bıçimde ınsana karşı inanılmaz bır taktik ve hareket tarzıyla saldıran ve yerlilerin binne 'Hayaİet'. öbürüne 'Karanlık' adını takıp mistik güçler atfettikleri, bir kez insan etinin tadına varmış, 100 yıl öncesinde dünyanın en büyük sömürge imparatorluğunun çıkarlanna darbe v uran bu son derece güçlü. korkutucu büyüklükteki. 'doğaüstü' ıkı aslanla ınsanoğlunun. gerçekten yaşanmış mücadelesini görüntülüyor 110 dakika bo>Tinca. Giderek sanki özellikle hedefledığı kurbanlannın sayısını habıre arttıran iki dev aslanın yarattığı bu dehşet ve gerilım öyküsünde enıkonu çaresız kalan Patterson'un yardımına efsanevi Amenkah avcı Charles Remington (vahşı batıda kızılderilileri katletmiş. sahte kahraman-general Custer'van uzun saçlı bır Michael Douglas. fılmin ortak yapımcısı olduğundan devTeye gınyor bu konuya yamanmış, esprilı. Amerikan iç savaşına katılıp yenilgi acısını da tatmış, güneyli. maceraperest kovboy rolünde) koşuyor Samuel dışında bütün yerlilerin korkudan çekip giderek yalnız bıraktığı iki beyaz adamla aslanlann mücadelesı. gerilim temposunun gitgıde yükseldiği. egzotik bir serüven filminın seyırcıyi heyecan dolu. bildik kalıplarla anlatılmış girdabına çekerek malum sona erişiyor fınalde. Patterson da bebesı kucağında Afrika'ya gelen, gıcık lngılız karısına kavuşuyor... Oznel kamera çekımiyle aslanlann gözünden yansıtılan, dehşetengiz saldın sahnelen ve Jerry Goldsmith" ın nerdeyse hiçbır sahneyı boş bırakmayan. epeyce kafa ütüleyıcı 'heyecan* müziğıyle kaynaştınlmış, usta kameraman Vilmos Zsigmond'un başanlı görüntüleri. Oscar'a aday göstenlen sound efekt'leri, T\' belgesellennı çağnştıran, aynntılandınlmış. özenli anlatımı ve bu tür filmlenn vazgeçılmez. bilınen genlım klışelerıyle çekıci ve sürükleyıci kılınmış 'The Ghost and The Darkness - Havalet ve Karanlık'. usta senanst W illiam Goldman senaryosundan çekılmiş, genış, panoramik Afrika manzaralarında seyreden. bır çırpıda tüketiliveren cinsten, renklı bir serüven seyıriıği sayılabilir sonuçta. Filmi anlatan, yerli kılavuz Samuel'ı seslendıren Guney Afrikalı aktör. yönetmen ve oyun yazan John Kani'nın deyişiyle 'insanoğlunun doğadaki dengelere bumunu sokmasının getirdiği sonuçlan ele alan korkutucu bir fUm' olan, İngiliz sınema dergisi Empıre'a göre de 'Jaws - Alien - Out of Africa kokteyli" nıteliğindekı, bizce de yönetmen Stephen Hopkins'in ıyi bir gerilım alıştırması yapmak firsatı sağlayan 'Hayalet ve Karanlık'. meraklısı için cuma günü tstanbul sınemalannda göstenme giriyor KEDİ GOZU ıızat gül vereyim!^- 'Sevgilfler GOmT"-müTrasebetr> le bugün v izyona sokulan 'Tutku Gül- leri-Bed of Roses'. yıne Amenkan sinemasından gelen. Nevv York fo- nunda geçen, son derece romantık. modern bır aşk masalını (yoksa ma- valını rra demelı) daha önümüze sü- rüyor. Senaryosunu Michael Gol- denberg'in yazıp ilk kez yönetmen- liğini de üstlendıği 'Tutku Gülleri'. kadın kalbine giden yolun çiçek göndermekten geçtiği gerçeğıni ek- sen alan bir 'romance' denemesı. Yeni kuşak Holly\vood kadınlan arasında, donuk. hüzünlü havasıyla seçkınleşmış. Mar> Stuart Master- son'ın, hayata sırtını dönüp yoğun biçımde çalışmaya gömülmüş, tam anlamıyla işkolik. aynca 3 yaşında evlathk edinıldiği içm kompleksli ve gerçek ailesini merak eden. so- ğuk. yalnız ve mutsuz bir yatmm bankerinı oynadığı film. alışılmış deyışle tıpik hizmetçi kız edebıyatı muhabbetı yapıyor hem de marazi tarafından. Günün birinde. gizlı bir hayra- mndan sürekli çiçek almaya başla- yan, geçmişi-kökeni nedenıyle so- runlu. yiyip ıçip televizyon seyre- den dangıl dungul bıriyle (Josh Bro- lin) yatıp kalkmasına İcarşın aslında kalbı boş. alabıldiğine işkolik genç TUtkU Gülleri (Bed of Roses) Yönetmen, Senaryo: Michael Goldenberg / Oyuncular: Mary Stuart Masterson, Christian Slater, Josh Brolin, Ally VValker, Kenneth Cranham, Mike Haley, Pamela Segall /1996 ABD (Umut Sanat-UIP) kadın. birden y ağmaya başlayan gü- zelim çiçek demetlenyle kıpırtısız gönlünü harekete geçiren esraren- giz hayranını arayıp buluyor çok geçmeden. Sabah akşam penceresı- nm altında, gül demetleriyle fethet- tığı kadmı gözleyen hayranı (Chris- tian Slater) da çulsuz pulsuz bır çi- çekçı genç adamdır görünürde. Oysa \arhkli. zengin bir ç; ,ekçi- dır o. bır süre önce yükselmc hırsıy- la ihmal ettıği kansının beklenme- dik ölümüyle yıkılmış ve sevgınin öneminı kavrayarak çıçeklerle in- sanlan mutlu etmeye karar vermış. peygamber gıbı biridır aslında. Aı- le kökenıni bılememekten \ e küçük Melba'sını akvaryumda ölü bul- maktan mustanp genç kadınla, ça- tısını her tondan yeşile rastlanan bır botanik bahçesine çevirerek çiçek yetıştiren ve şehrin bütün güllennı sevdiği kadına gönderen, yüzü sü- rekli mutlu gulücüklerle çevrelen- mış genç adamın kaçınılmaz bera- berliği üstüne gelişen 'Tutku Gül- leri'. şimdiye kadar smemada yüz- lerce kez ele alınıp ışlenmiş. duygu- sal ve romantik bir konuyu bır kez daha allayıp pulluyarak hikâye edi- yor. yavan ve bayat tarafından. tn- sanlann bir çiçek buketı aldıklann- da duyduklan mutluluk motifine dayanan öykü. y anm saatten sonra tıkanıyor. yüriimüyor, giderek ken- dını tekrara düşüyor v e zorlaya zor- laya. ıte kaka uzatılıyor seyırcınin tahammül sınırlannı zorlayarak. Son yıllann klinık romantızm v a- kasi 'Sleepless in Seattfc - Sevginin Bağladıklan'nın yenıden açtığı yol- dan ilerleyen senarist- yönetmen Michael Goldenberg. 'Hollywood usulü romantizmin dayanıunaz bii- yüsü'nü yaratmada basbayağı çu- \allamış Tam anlamıyla'sabunkö- püğü' olarak nitelenecek 'Tutku Gülleri'. geviş getirici bir pembe di- zı yûzeysellığinde ya da ağdalı bır fotoroman düzeyinde seyrediyor baştan sona. Çiçeklerinı 7 Gün gazozuyla su- layarak(!) yetiştıren, ınsanlan mut- lu etmekle yetınen, Nevv York'lu 'beyaz aüı masal prensi' kahramanı- mızın modern dekorasyon dergile- nnden apartılmış dizayn edilmiş e- vı ve botanik bahçesine dönüştürül- müş çatısındaki kimi hoş sahneleri- ne karşın. bilmedıği doğum günü- nü kutlayamamaktan mustarip. 3 yaşındayken Pittsburgh hava ala- nında bulunup evlat edınilerek bü- yümüş, çiçekli prensine ıssız gön- lünün kapılannı ardına dek açan. hassas, keder prensesı rolündekı Mary Stuart Masterson'la, son dö- nemde öne çıkan, Hollyvvood'un kı- sa boylu. halim selım, yeni kuşak, standârt genç erkeklerinden Chris- tian Slater' ın onca çabalayıp çırpın- malan da kıramıyor tabiı filmın tek- düzeliğini. Sonuç. son ayların Ala- nis Morisette gıbi kimi popüler şar- kıcılannın gözde parçalany la beze- nerek müziklendinlmış, yavan kli- şelere dayanan, ıç baydıncı, rutin bir romantizm çorbası! Bizce bu 'Tutku Gülleri'nden uzak durmalı. Dayanabilene hem helal hem de aşk olsun! YENÎ BAŞLAYANLAR... YENİ BAŞLAYANLAR... YENİ BAŞLAYANLAR... YENİ BAŞLAYANLAR EMMA Zengin, güzel ve zeki bir kadın olan Emma VV'oodhouse, talihsiz bir doğum sonucu öksüz kalan Harriet Smith'le arkadaşlık etmektedir. Harriet, dürüst bir çiftçi olan Robert Martin ile yakınlık içindedir; ancak Emma, onu daha ıyisini bulabileceği konusunda ikna etmeye çalışmaktadır. Robert, Harriefe evlenmeyi önerdiğinde, Emma reddetmesi için sıkıştıracaktır Harriet'ı...Emma, İngiliz edebiyatının önemli yazarlanndan Jane Austen'in, 'İkna'. 'Aşkve Gurur' ve geçen yıl Emma Thompson'ın senaryosunu yazarak başrolünü üstlendigi 'Aşk ve Yaşam'dan sonra sinemaya uyarlanan dördüncü romanıı. Emma'yla ilk yönetmenlık denemesini gerçekleştiren Douglas McGrath, daha önce Wood\ Allen'ın Bullets Over Broadway'indeki yardımcı senaristliğiyle Oscar ödülüne layık görülmüştü. Gösterildigi ülkelerde olumlu eleştiriler alan Emma'nın, başansında Emma'yı oynayan.Brad Pitt'in nişanlısı, 23 yaşındaki Gwyneth Paltrovv'un da katkısı oldu.Zerafeti, kusursuz İngiliz aksanı. ifadeli yüzü ve cıvıl cıvıl gözlenyie izleyicinin yoğun ilgisini toplayan Gvvyneth Paltrovv'un yanısıra fılmde Mr. Knightly rolünde Jeremv Northam. Frank Churchill rolündeyse Trainspotting'den anımsanacak Ewan McGregpr var. Önümüzdeki yıl TV dızısı olarak da çekilmesi planlanan Emma'nın müzıkleri de Rachel Portman'aait. Son dönemde Hollyvvood'u ele geçiren Jane Austen furyasının son uzantısı olan "Emma' yeni başlayan filmlenn belki de en ılgincı. ORTAK-THE ASSOCIATE Wall Street.. Finans cenne tı.. Erkeklenn dünyası.. Bu dünyada bir kadının asla yeri yok.. Bir kadının Wall Street'de şırket sahibi olması bır hayaL.Hele bu kadın bir zenciyse hayalden de öte bır skandalın patlak vermesi kaçımlmazdır.. 'The .Associate- Ortak'da başrolleri VMıoopi Gold berg, Dianne W1est, Tim Daly. Bebe Neuvvirth, Eli WaUach ve Austin Pendleton paylaşıyorlar. Filmın yönetmeni ise Donald Petrie. TREES LOUNCE- BİZİM CAFE Sevigny var. Nevv York'un banliyösünde. bisikletçiler. işçiler, akşamcılar ve çok içenlerin uğrak yeri olmuş. yöresel bir ban anlatıyor 'Bizim Cafe". tlk kez geçen yıl Cannes festivalinde gösterilip eleştiımenlerin alkışlannı alan filmin kahramanı Tommy Basilio(S.Buscemi). 31 yaşında. işsiz. her zaman muhteşem fikirlere sahıp ama her nedense hayatta hiç başanlı olamamış bır araba tamircisı. Aynca sıkı bir demagog ve bahıs tutkunu. Kadınlarla da her zaman problemli olan Tommy en büyük darbeyi. onu en yakın arkadaşıyla terkeden eski sevgılisinden yiyecektir.. DIREJAN Bugün gösterime giren 'Bizim Cafe'nin senaristliğini, yönetmenliğini ve başrolünü, tanınmış aktör Steve Buscemi üstlenmiş.Öteki rollerde, Mimi Rogers, Samuel L. Jackson, ,\nthony La Paglia \ e Chloe Gani Şavata'nm hıkâyesinden yola çıkarak sinemamızın deneyımli yönetmenlerinden Şahin Gök'ün yazıp çektiği,yılın yeni yerli filmlennden 'Dırejan'da başrollerde Serpil Çakmaklı. Levent İnanır paylaşıyor. Filmde. 16 yy'da Osmanlı padışahı Yavuz Sultan SeUm'in saflannda Şah İsmail'e karşı savaşan Lohorto kavımınden gelen Drejan aşiretinin öyküsü anlatılıyor.Anadolu kültür mozayığınin önemli bir parçası olan bu aşıretin yaşam biçımini, gelenek ve göreneklerinı konu alan 'Dırejan'da,bu aşiretin günümüzde üyeleri de rol almış. Jane Austen'in aynı adlı, kitabından sinemaya uyarlanan 'Emma'yla ilk yönetmenlik denemesini gerçekleştiren Douglas McGrath, daha önce Woody Allen'ın Bullets Over Broadvvay'indeki yardımcısı senaristliğiyle Oscar Ödülü'ne layık görülmüştü. İlk kez Cannes Film Festivali'nde geçen yıl gösterildiğinde eleştirmenlerin övgüsünü alan Emma'da Gvvynneth Paltrovv başrol oynuyor. VECDI SAYAR Seni Seviyopum... Bugün Sevgililer Günü. Herkes birbirine 'Seni seviyorum' diyecek. Yok, herkes değıl. Bazıları yapayalnız geçirecek bu günü, bu gece- yi- Ben, o yalnız kedılerı düşünerek geçireceğim. Bazılan, bu sözcükleri söyleme cesaretıni bula- mayacak kendinde. Anılarına sığınacak. Sokaklarda gözyaşlarını gızlemeye çalışan kedi- lere rastlanacak. Hapısteki. gurbetteki kedileren mutsuz günleri- ni yaşayacaklar. Ya sen? Sen ne yapacaksın? Masandaki vazoda bir kırmızı gül olacak mı? Yalnızca sevgililer değil bu günü kutlayan. Sine- ma salonları sahipleri mutluluktan uçuyor. Paris sokaklannda Woody Allen'in filminin önünde kuy- ruklar uzayıp gidiyor. Allen'ın yeni filminin adı "Her- kes SENİ SEVİYORUM dıyor." Klasik Amenkan müzikallerine şapka çıkarıyor bu fllmiyle Allen. Ve aşkı, aşkın olağanüstü güzel ve hüzünlü yanlarını anlatıyor, her zamanki ıroni dolu bakışıyla. Aşkı an- latmak için ironiden daha elverişli bir araç olabilir mi? Hele. bireyciliğin bütün kalelerimizi zaptettiği şu günlerde. Gene de romantizme bır dönüş var gibi tüm dün- yada. E. E. Cummings'in 'Aşk, akıldan daha de- rin bır mevsim' deyişine katılanlar çoğalıyor gali- ba. Ve kediler şiddetin egemenliğıne karşı aşkı sa- vunmak ihtiyacını her zamankinden daha fazla duymaya başlıyor. En iyisi, yaşamını aşkı anlatmaya adamış şaııie- rimizden birınin, Necati Cumalı'nın 'Aşkımız' ad- lı şiinni aktararak noktalayalım bu yazıyı. (1960 ta- rihli 'Yağmurlu Deniz' kitabından). "Ne zaman özlem bassa içımıze Kocaman bir uçak olurdu aşkımız Gelen bır uçak uğultusunu gökte Kalbımizin vuruşlanyla kanştırdığımız Saçlanna benzer bir demet saç kalabalıkta Satırlar içinde adın gözlerime ilişse Diyelim aşkımız durgun bir suydu Birden anafortanır alt-üst olurdu Günler geçirdik seninle puslu yağmurlu Sarmaş-dolaş bir odaya kapandığımız Aşkımız bir at olurdu altımızda yağız Uçardık soluk soluğa güneşlere doğru Bu gökler her sabah kız oğlan kız Üstümuzde açılan bu gökler yok mu Bu göklerde davul vurur zuma çalarız Bu gökleraşkımızdan yankılarla dolu" • • • Bir alıntı da, VVoody Allen'in filmınden: "l'm a dreamer. Aren't we all?" Evet, benbirdüşadamıyım, Hangımiz değiliz ki? Öyle ise düşlerimızi neden paylaşmayalım? Neden, akşamlan saat tam dokuzda ışıklarımızı söndürürken, sevgilimize sarılmayı ihmal edelim? Neden, yann 'Şenata Karşı Kadın' yürüyüşüne sevgilimizle el ele katılmayalım? Neden, şu an telefona sanlıp, 'Seni Seviyorum' demeyelim? Bilkent Gitar Üçlüsii kendisi için yazılan yapıtı yorumluyor Kültür Servisi- Bilkent Müzık ve Sahne Sanatlan Fakültesı tarafından düzenlenen "K.ış Konserleri" programında bu kez bır "dünya prömıyen' var. Bujor Hoinıc. 18 şubat salı günü gerçekleşecek konserde hem besteci hem de orkestra şefı olarak yer alacak. Ünlü şefın Bilkent Gitar Üçlüsü için yazdığı '3 Gitar ve Orkestra tçin Konçerto' adlı yapıtını Soner Egesel. Kürşad Terci. Kağan Korad'dan oluşan Bilkent Gitar Üçlüsü ıle Bilkent Senfoni Orkestrası seslendirecek. 1987 yılında kurulan üçlü Anadolu'nun birçok yöresinde ilk defa düzenlenen KJasik Gitar Konserlen dizisi ile ilgı görmüştü. Pavarotti, San Remo Şarkı Festivali'nin başkanı • ROMA (AFP) - Ünlü İtalyan tenor Lucıano Pavarotti. 16 şubat pazar günü başlayacak San Remo Şarkı Festivali'nde jüri başkanı oldu. Pavarotti. ABD'li kompozitör Bill Contı ve Fedenco Fellını ıle Tavıanı Kardeşler'in filmlenne yaptığı müziklerle tanınan Nıcola Pıovam'mn de olduğu jürıye başkanhk yapacak. Festival, 5 gün sürecek. Zaim'in yeni filminin konusu Kıbrıs • LEFKOŞA(AA)- 'Tabutta Rovaşata' adlı filmiyle Antalya Film Festivali'nde "En İyı Yönetmen". "En 1yi Senaryo'. "En Iyi Başrol Oyuncu" ve "En Iyi Senaryo' dallannda 4 ödül alan yönetmen Derviş Zaim. Kıbns ile ilgili yeni bir film hazırhğı içinde. KKTC Cumhuriyet Meclisı Başkanı Hakkı Atun ile görüşen Zaim. ICKTC'de sanata ve sanatçıya verilen değerin arttığını belirterek Kıbns'ı konu alan çahşmasında destek göreceğinden emın olduğunu söyledi. Grup Yorum'un İstanbul konseri • Kültür Servisi - Grup Yorum îstanbul'da y asal izne bağlı konser veremediği 8 yılın ardından 15 şubat cumartesı günü Bostancı Gösteri Merkezi'nde dınleyıcilerinin karşısına çıkıyor 1989 yılında Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nda verdığı bir konserin ardından bugüne dek yapılan tüm başvurular bu konser gerekçe gösterilerek yasaklanmıştı. "Marşlanmız' adlı 12. kaseti geçen günlerde çıkaran Grup Yorum, kasetin tanıtımını yapacağı konserini 14.00 ve 17.00 saatlerinde iki seans olarak gerçekleştırecek. Konserin bıletleri Taksim Mephisto, Germınal Kitabevi, Beşiktaş Kabalcı Kitabevi, Idil Kültür Merkezi'nde satışa sunuldu.