Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 EKİM 1997 PERŞEMBE 8 DIŞ HABERLER che bundan 30 yıl önce Bolivya da gerilla mücadelesini yükseltmeye çalışırken öldürüldü. Bugün öldürüldüğü günden çok daha ünlü, çok dahafazla seviliyor. O kadar ki, kapitalizm yok edemeyeceğini anladığı bu sevgiyi kâra dönüştürmenin peşine düştü. Onu özgürlük ve adalet sevdahlarının bayragı yapan, Küba Devrimi 'ni gerçekleştirmesi değil, devrimden sonra oturduğu iktidar koltuğunu bırakarak mücadeleyi başka ülkelerde ölene dek sürdürmesiydi. înancı iktidarı reddetntediği halde. Marksist-Leninist 'ti. Marks 'tan da Lenin den de dahafazla sevildi. Efsane devrimci Ernesto Che Guevara'nın ölüm yıldönümünde kızı Aleida kendisi ve kardeşleri adına dünyaya mesaj verdi Hepimiz onun izindeyizÖlümünden 30 yıl sonra, hiç olmadığınca göklere çıkartılan bir halk kahramanının kızı ola- rak yaşamak nasıl bir duygu? Aleida GuevaraMarch,Che Gu- evara'nın 5 çocuğundan bıri. Ba- bası öldüğünde 6 yaşında olan Aleida. bir doktor olarak Hava- na'da yaşamını sürdüriirken ba- basının mirasını da korumaya çalışıyor. Küba devletini tûm dü- şünceleriyle savıınurken kavga etmesi gerekirse babası gibi etmek istediğini söylüyor. Die Zeit Magazin. Aleida Guevara March ile babası üzerine bir söyleşı yaptı. Zeit: Küba'da bir kahramanın kızı olarak yaşamak na- sıl bir duygu? Ispanyol şaıkıcı Ana Belen'in şarkısmı bilir misinız? Hani o insanı tamamen esir alan bir sevgiden bahseden şarkısını? Onun kızı olduğum içın Kübalılar burada bana hep bu duyguyu yaşattılar. Bu çok büyük bir armagandır ve onu hiç hak etmeden aldım. Bunun için daıma minnet- tanm. Öyleyse yaşamınızda çok fazla zoriuk çekmediniz? Neden çekmemış olayım'' Varhkb bir insan olduğunuz için— İki kızınızla çok bü- yük bir e\de otunıyorsunuz, evin bulunduğu semtte elçi- Bklerveeski villalan meskenedinmişyabancıfirmaiarbu- lunuyor_ 1yi bir semt_ Bu çok normal bir ev. Bu semtte de çok normal Küba- lılar oturuyor. Mal varlığım, zenginliğim yok, ailemin de asla olmadı. Sahip olduğum en büyük zenginlik tanıdığım sayısız insandır. Ben Küba'da özel biri değilim. Böyle bi- ri olmayı, özel muamele görmeyi başta annem reddetmiş- ti. Oysa babamın devletin yüksek kademelenndeki arka- daşlan. babamın kaybını her alanda telafı etmeyi her za- man ıstediler. Annem ıse bizim diğer Küba'lı çocuklar gi- bi yetişmemizi ısterdı. 7O'lı yıllarda. Küba'da sorunlu bir süreçten geçerken dahi buna çok önem verdı. Annemın eski giysilennden bize iç çamaşırlan yapıldı. Çok sk yurt dışına çıkıyorsunuz. Birçok Küba'b bunu yapamıyor. Ben bir kahramanın. Che'nın kızı olduğum ıçın çok sık yurtdışınadavetedıliyorum. Aynca Komünist Partisı'nin bir üyesi ve devrimci bir Küba'lı olarak da davetler alıyo- rum. Benim ülkemin durumu, Küba dışında yaşayan birçok insanı tedirgın edıyor ve onlar buraya ilaç ve tıbbi mal- zeme bağışlıyorlar. Seyahat ettiğım za- manlarda. yurt dışındaki masraflanm karşılanıjor. Dev letten bir kuruş almı- yorum ve ülkemden çıkarken de ce- bimde tek birdolar bulundurmam. Bu- na rağmen soruyorsanız. Belçika, Ispan- yaveltalya"yagittım. Kısa bir süre ön- ce Arjantın'deydım. Babamla ilgılı talk show'lara katıldım. Aynca ders verdı- ğim üniversıtenin Macaristan. Polon- ya ve Rusya ile öğrencı değiş tokuş programlan nedeniyle oralara da git- tim. Birkezde Bulgaristan"da babamın adını taşıyan birçalışma grubunun da- \eti üzerine kız kardeşimle Bulgans- tan'agıttik. Siz VVHliam Soler Çocuk Hastanesi'nde asüm ve alerji- ler alanında çahşıyorsunıız. Ne kadar kazanıyorsunuz? Ayda 370 peso. yaklaşık 18 dolar eder. Küba ıçin bir zamanlar çok lyi bir ücretti bu. Bugün ıse çok tasarruflu yaşamak kaydıyla yetiştirebılıyorum. Fiyatlarçok yüksel- di \e peso son yıllarda bir haylı deger kaybettı. Bunu bu ülkede yaşayan herkes hissediyor. Sovyetler Bırlıği par- çalandıktan sonra. Küba tek başına kaldı. Kızlanm Este- fania ve Celia tam gün eğitim veren bir okula devam edı- yorlar. Orada yemek de yıyorlar. Genellıkle pilav ve fa- sulye, ara sıra balık ve yumurta.. Ev işlerinde, daha dev- rim zamanında babamın da yanında bulunmuş olan Er- nestina isimli bir hemşire bana yardım ediyor. Küba'da iyi yaşamak için dolargerekiyor. Fuhuş sektö- rünün genişlediği sö\ lentOeri var_ Devrimin tüm ılkelen tüm ekonomık sorunlara rağmen ayakta. Fuhuş ise her yerde olduğu gıbi Küba'da da kına- nıyor. Istatistıklere baktığınız zaman bugün partiye kay- Siz küçükken babanız endüstri bakanı ve merkez bankasırun başkanıydı. Onu ne sıkhkta görebiliyordunuz? Maalesef çok nadiren.. Çok işi vardı ve Küba Devrimi mesajını dünyaya yayabilmek için sık sık yolculuklara çıkardı. Bazenbeni yanında şeker kamışı tarlalanna götürürdü. Bakan olduktan sonra bile çalışan halkı bize örnek göstermek isterdi. Öyle günlerde sabah saat 06.00'da kalkardık. Tarlalarda beni toplanmış kamışlann yığıldığı tarafa bırakır ve kendi kamış kesmeye katılırdı. Ben kamışlan alır, emer ve onunla böyle de olsa beraber olabilmekten çok mutlu olurdum. Babaıuza âdeta tapıyorsunuz» Evet, ancak bunu kavramam uzun bir zaman aldı. Kendime babamı. onu çok kısa bir süre yaşayabilmiş olduğum halde, neden bu kadar çok sevdiğimi sorduğumda genç bir kızdım. O anda anladım ve çocukluğum gözümün önünden geçmeye başladı. Artık o günleri hatırlamak onun bende bıraktığı izleri tanımlamak istiyordum. dolan gençlenn sayısının, geçen yıllara göre çok daha faz- la olduğunu görursünüz. Ben de mesleğim dahilınde elim- den gelenin en ıyısını yapmaya çalışıyorum. Çalıştığım kli- niğin bulunduğu ilçede, partı üyesi olarak da çalışmaia- nm var. Bu benim için yaşam boyu devrime duyduğum sorumluluğun dışa vurumu. Babanız, siz 6 yaşındayken (ildü. Öldüğünü duyduğu- nuz anı haürtrvör musunuz? Elbette. Fidel Castro. beni ve ablamı, Hildita'yı çağır- dı ve "Che bana, ona bir şey olursa üzülmemeniz gerek- tiğinı yazmış olduğu bir kart gönderdi. çünkü o haklı bir dava uğruna ölmüş olacakmış o zaman..." dedi. Fidel Am- ca'nın, kart hikâyesıni uydurmuş olduğunu çok sonralan akıl ettim. Annem bize gerçeği ertesı gün anlattı. 1967 yı- lı, ekim ayı ortalanydı... Annem bana babamın bırakmış olduğu mektubu da okudu. Mektup "Siz bu satırian okur- ken ben artk hayatta olmayacağım" dıye başlıyor ve "dün- yanın neresinde ve kime bır haksızlık yapılırsa, ona kar- şı hassasıyet gösterin, çünkü bu bir devrimcinin en önem- li özelliğıdir" diye de devam edıyordu O mektubun bu kısmı benim babama olan bağlanmı çok güçlendirdi. Neler habrlıyorsumız? Sabaha karşı eve döndüğü bir çok kez. annemın yanın- da uyuya kalmış olduğumu hatırlıyorum. Bö\le geceler- de beni kucaklayıp yatağıma taşır, ardından yanağıma ko- camanbiröpücükkondurur, beni uyandınrdı. O kadardu- yarlıydı ki babamın kınlmasından korktuğumu hatırlıyorum. O bize ayırabildiği azıcık zaman- da bile bizlerle çok yoğun bir şeyler paylaşmak istediğini ve paylaştığını hatırlıyorum. Beni sev- diği ve bana ıhtiyacı olduğu du\ gusunu yaşadım. Başka insanlara da küçücükjestlerle onlan sev- diğini anlatabiliyordu. Hiçbir zaman yanınızda olmayan ve olduğu zaman da bir ünrforma taşıyan bir baba, sizi za- man zaman korkutmadı mı? Hayır, asla! Bizim yaşadığımız dünyada ünı- forma görmek, korkulacak bir şey değıldir. Be- nim erkek kardeşim Emesto da mutlaka gerilla savaşçısı olmak isterdi ve çok küçükken üniformalı birini her gör- düğünde 'baba' diye bağınrdı. Ona baba mı denüniz, voksa Che mi? Elbette baba derdim. Ara sıra gerilla arkadaşlan gibi ona sadece Che de dediğım olmuştur tabii. Bu çok onurlu bır sözcüktür, 'dost', 'arkadaş', 'ortak' gibi anlamlan vardır. Che, Arjantın asıllıydı ve Kübalılar için bu ısmi onun onlardan biri olduğunu anlatıyordu. Che'nin kızı olarak Fidel Castro'ya da yakın nuydınız? ^ Âılenın en büyük Kizı olarak onunla en çok iletişimi olan bendım. Ben daha küçüklüğüm- den itibaren kendımi ona çok yakın hissetmişim- dir. Jkinci bir baba gibi... O benim tırnaklanmın içinin pis olmamasına çok dikkat eder, beni be- raberinde kent dışına çıkartır, bana sığır cinsle- rini tek tek anlanrdı. Bugün de onunla iyi biriliş- kim vardır ve çocuklanm da ona dede derler. Anneniz. Aleida March, bir halk kahramanı vç gerilla- nın eşi olarak nasıl yaşadı? Aslında diğer çiftler gibi eşiyle birlikte olamamaktan çok acı çekti, çünkü ona âşıktı. Annem, onun 1966 yılın- da Bolivya'ya savaşmaya gidişinden de çok üzüntü duy- du. Annem evde kalmak ve dört çocuğuyla ilgilenmek zo- rundaydı. Ben daha 5 yaşındaydım, ancak onun mutsuz- luğunu hep hissettim. Che onun hayatının ılk erkeği ve ha- yatı ona öğreten insandı Devrim sırasında tanışmışlar ve annem onunla aynı savaşı vermıştı. Ba- bam öldüğünde, onun hatırasını canlı tutabUmek ve hâlâ bizımle olduğunuhis- settirebılmek ıçin elmden gelenı yap- tı. Bize sürekli ne ıçın savaştığını ve ne için öldüğünü açıklamaya calıştı. On- dan bahsederken sesinde her zaman bir şefkat vardır ve bu nedenle babamı as- la bir otorite olarak düşünmedik. An- nemin anlattıklanndan onun neleri sev- diğini, nasıl yaşadığinı bıliyorum. Örneğin? Kahvaltıda kahvesini şekersiz ve bir bardak mıneral suyu ile içerdi. Şarabı bile sulandırarak ıç- tiğinı bılıyorum. Kendi kullanacağı havluyu her zaman bı- lir, sıcak hatta kaynar suyla duş yapmayı severmiş. Ve an- nem onu evcilleştirmeye çahşırmış. Babanız da sizin gibi doktordu. Ona benzediğinizi dö- şünüyor musunuz? Ortak olmayan çok az noktamız vardiyelim. Babamdok- torluk yapabilme firsatını hiçbir zaman bulamadı. Ben ise asla gerilla savaşçısı olamadım. Ben de fotoğraf çekme- yi, onun gibi çok seviyorum, ancak burada fotoğraf mal- zemeleri alınamayacak kadar pahalı. Aynca ben de tıpkı Che gibi Goethe hayTanıyım. Onunla bir geriÜa savaşında omuz omza çarpışmayı düşkyebüıyor musunuz? Ebette. Keskin nışancıyımdır ve okulda her kadın ve er- kek Küba vatandaşı gıbi ciddi bır askeri eğıtım aldım. Bu Küba'da eğitımın bır uzantısıdır Babanızın yolunu takip edhvrsunuz. 1983 yılında dün- ya>ı kurtarmak amaayia Nikaragua'ya gitmiştiniy- O dönemlerde Amerikalılar'ın istılası söz konusuydu. Ben kendi bölümümün en başanlı öğrencisiydim ve Nı- karagua'ya gönderildim Çünkü bu misyon için çok az iyi eğitilmiş doktor vardı. Özellikle bana nca edilmişti. Sa- dece ansem istemedi oraya gitmemi. BeUd sizi de kavbetmekten korkmuş- tur? Evet, ancak o güne kadar da bana baş- ka insanlara yardım etmem konusunda ciddi bırsağduyu geliştırmem için elinden geleni yapmışh. Aynca her zaman doğru- yusöylemem konusunda da... Tabii buçe- lişkiler onunla ilişkimi her zaman çok ko- lay hale getirmiyor Sizin kendinizeeşolarak Bofivyab birsa- vaşçınuı oglunu seçmenizde babanızın et- kianedir? Julio Machin ile. bir gazetecıyle evliydim. 5 yıl önce boşandık, ancak her zaman arkadaşız. Şimdi yalnız yaşı- yorum, başka bir ilişkim de yok. Babanız kardesjeriniz için de bir kkd anlamı tasıyor mu? Hepimizin Küba Devrimi içindeki yen ayndır. Hiçbir şüphe taşımayız. Kızkardeşim Celia vetenner oldu. O içi- mızden yurt dışına çıkmamış tek kişidir. Çünkü mesleği- nin bunu gerektirdiğine inanmaz. Camilo, ağabeyim, Ni- karagua'da görev aldı. Erkek kardeşim Emesto Angola'da asker olarak savaşü. tkisi de bugün hukukçu. Che'nin ilk eşinden olan kıa Hilda'yı ise iki yıl önce kaybettik. He- pimiz onun izindeyiz. A\rupa'da Che maalesef rjcari bir meta haline dönüş- türülme çabalan icinde diyebiliriz. Onun popülerize edil- mesi olgusuna nasıl bakıyor sunuz? Avrupa'nın problemı onu tanıyamamaktn". Sizce hiç hatası olmadı mı? Biz kadınlara çok az güvenirdi, bu konuda evet.. Ka- dınlann dışarda savaşmak ıçin yeterince güçlü olmadık- lannı düşünürdü. Annem onun bu düşüncesini zamanla değiştirmeyi başardı. Çeviren: AŞMN ELÇİ ÇAGDAŞ YAYINLARI Necati Cumalı SENİN İÇİN EY DEMOKRASİ Necati Cumalı SENİN İÇİN EY DEMOKRASİ Fiyatı:300.000 TL 3.BASI YENİ ÇIKTI Cumhuriyet »etap Kuiötsû Çağ Pazariama A.Ş. Cad. SaSBmsöğüt Sok, No:9/B CağatoğKı-lstantHjt Tel:5i4 01 95/fe Posîa çeki no:666322 25 - 29 Ekim Sadece gezip görmek değil doyasıya yaşamak... İO - 12 Ekim V.Sonbaharın hüznü ve rengarenk yanstmaları 12 Ekim \ t Yeni bir parkur, farklı bir heyecan doOax*v»rl*r, farklı tatil s»ç»rwkleri 0.216.4189764 -65 arayın KARMA RESİM SERGİSİ 17RESSAM 25 YAPIT Mustafa Pilevneli, ibrahim Çiftçioğlu, Ramiz Aydın, Devrim Erbil, Mustafa Aslıer, Vural Yıldırım, Sadık Altınok, Hayati Mismen, Muzaffer Akyol, Veysel Günay, Mehmet Özet, Umur Türker, Alptamer Ulukılıç, Mahmut Celayir, Ali Atakan, Ahmet Özel, Tanju Alpay. (Bilim Sanat Galerisi Katkılarıyla) CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ Salonlannda Adres: Istiklal Cad. Zambak Sok. No: 4/1 (Aksanat Karşısı) Taksim ACI KAYBIMIZ Cemiyetimiz üyeM. Basın Şeref Kartı sahibi # değerlı arkadaşunız MHATTONAU7 Ekim 1997 Salı günü vefat etmiştir. Vefatı camıamızda bü>ıık üzüntü yaratan Nihat Tunalı'nın cenazesi 10 Ekim 1997 Cuma gunü ögle namazını müteakip .Kuzguncuk Camu'nden ahnarak Kuzguncuk Nakkaştepe Mezarlığı'nda toprağa \erilecektir. Nihat Tunalı'ya Tann'dan mağfiret, kederli ailesiı.e ve üvelenmıze başsağlıgı dilenz. TÜRKİYE GAZETECtER CEMİYETİ VEFAT Baromuzun 4636 sıcıl sayısında kayıtlı AVX.'KAT HÜSAMETTİN BAĞOĞLU vefat etmiştir. Azız meslektaşımızın cenazesi 9.10.1997 Perşembe günü (bugün), Kanlıca Camiı'nde kılınacak öğle namazını mûteakıp ebedi istırahatgâhına defhedilecektır. Merhuma Tann'danrahmet,kederli ailesıne ve meslektaşlanmıza başsagbğı dilenz. İSTANBUL BAROSU BAŞKANLIĞI VEFAT Merhume Nevdür ve Merhum Hasan Göktürk'ün kızları, Sertel-Ayşen,Direl-Figen,Vural,rkal-Meral Aküren'in fedakar ve sevgili anneleri, Atakan,Ece.Orkan.Doruk.Meltem ve Serdar Aküren'in biricik babaanneleri, Ziraat Yüksek Mühendisi Merhum Ali Ekrem Aküren'in eşi, Cumhuriyefin İlk Öğretmenlerinden Demokrat,Atatürkçü NACİYE AKÜRENHakk'ın rahmetine kavuşmuştur.Cenazesi 09 Ekim 1997 Perşembe günü (bugün) Yeşilyurt Camiinde kılınacak öğle namazını müteakip Avcılar Mezarlığında toprağa verilecektir. Allah rahmet eytesin. . AİLESİ NOTÇelenk gönderilmemesi.arzu edenlerin Türk Eğitim Vakfı'na bağışta bıiunmaları rica olunur. KIRIKKALE 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN Dosya No: 1997/32 esas D?' acı: Serpil Öztürk Vekili: Av. Mahmut Uyar- Kınkkale Davalı: Sami Öztürk Dava: Boşanma Davacı Serpil Öztürk vekili Av. Mahmut Uyar tarafından 13.1.1997 aleyhinizde açılan şid- detli geçimsızlik nedeniyle hakkınızda boşanma davası açılmış olup. ancak dava dilekçesı tüm aramalara rağmen tebligata yarar açık adresiniz bulunamadığından , Hakkınızda açılan davada tarafinıza teblıgat yapılamadığından mahkememiz hakkınızda ila- nen tebligat yapılmasına karar vermiştir. Açılan bu davada kendiniz bizzat gelerek veyahut da bir vekil ile temsil ettirilerek duruşma- lara bizzat gelmediğiniz veyahut da bir vekil ile temsil edilmediğinız takdırde yargılamaya yok- luğunuzda devam edileceği ve karar verileceği hususu ilanen tebliğ olunur. 17.9.1997 Basın. 43191 VEFAT Okur, düşünür, yazar "BEDRETTtiy NİHAT TUNALI aramızdan aynldı. Değerli mirası; fıkirleri, yazılan, arşivi ve anılanyla hep yaşayacak... TEVHİDE, TUNA, ÖZGÜR, CEVAT TUNALI Naaşı 10 Ekim Cuma günü Kuzguncuk Camii'ndekı öğle namazı sonrası. Kuzguncuk Nakkaştepe Mezarlığı'na defhedilecektir. Sevenlerinin. çiçek göndermck verine Aziz Nesin Vıkh'nı bagıjta bulıınnıılınDi ricj ederiz.